ROEL VAN DUYN:
Ik roep de mensen op
van hun eigen macht
gebruik te maken
Revolutionaire elan
in kerk verdwenen
Het lot van de
vier terroristen
Van provo via
kabouter tot
wethouder van
Amsterdam
De Duitse katholiekendagen:
hingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen pe l ngen pe l ngen pe ungen
h the company
rdijk. There is
early advance-
any prospects
s country and
Dositions carry
Anarchist
Mot
DOOR
CORN.
VERHOEVEN
Gevaarlijk
Opzien
Kwalijk
i Ju, na de 84ste katholieken-
I m Mönchengladbach, moet
I d afvragen welke zin
I engla&bach hebben ze
Engagement
:RDAG 21 SEPTEMBER
ngen PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN FtlLINGEN PEILINGEN PEILINGEN ^EILINGEN'.PEILNGEW... peilingen PEILINGEN
PALINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGËW PEILINGEN ^PE^INGEN P^'WGEN PEILING
EILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN
Leur de vacature van
idrijfsleider en wordt terzijde
ie elk de leiding hebben over
torische functie is hij verant-
ig van de koperdiepdruk en
;ibele verpakkingen en coördi-
men, zijn noodzakelijk
reproduktiefotografie
nedische keuring zullen deel
:hut Superieur n v Postbus!
ONTZETTING in Amsterdam. Roel van Duyn.is gekozen tot wethouder. De filosoof van Het Lieverdje,
het brein van Provo, de ambassadeur van de Oranje Vrijstaat, de Kabouter, de Anarchist zetelt nu in
het edelachtbaar college dat de hoofdstad bestuurt.
Een deel van Amsterdam weent, waar liet eerst heeft gelachen. Een ander deel gniffelt, waar het eerst
heeft geweend. Als een Paard van Troje is Van Duyn nu met zijn vervaarlijke geestelijke lading binnen de
muren van Amsterdam; niet gelokt door de mooie Helena, maar door de nog grotere charmes van de
politiek.
De wethouder doet zelf open. Hij is jong, hij heeft lang
zwart haar, een vriendelijk brilletje, een rustige stem.
Is hij getemd door de strengheid van zijn ambt? Uiterlijk
niet; zijn spijkerbroek en stropdasloos overhemd sugge
reert dat de omverwerper van alle gezag niet helemaal
in het formele zadel zit. Innerlijk wel? Een vraagteken
dat nauwelijks zal wegtrekken in het 37 minuten durende
gesprek, dat ik met hem mocht hebben, voordat een de
legatie van jonge, behaarde PPR's de kamer binnenmar
cheert; fractieraad.
Hij scha' mijn leeftijd, scha
kelt terstond op tutoyeren
over, bestelt wat te drinken,
Een pingpongspel van vraag
en antwoord ontstaat.
Hoe is de overgang van ka
bouter tot wethouder?
Van Duyn: (lacht stil genie-
j tend): „Vergeet niet da' ik
ambassadeur van de Oranje
Vrijstaat ben geweest. Daar
was ik ook gewend in- paleizen
te komen, en daar moest ik
ook hardwerken-
Bevalt die kamer je? (Ik ge
baar naar het eikehou', het
parket, de zware stoelen, de
atmosfeer van overheid)
Van Duyn: „Hij is wat toneel
matig, he. .maar ik krij.g wat
schilderijen en er komen meer
planten, 's Nachts komt een
kabouter om ze wa'er te ge
ven.
Ie had herrie met de Kabou
ters en stapte toen over naar
'e PPR. Waarom?
Van Duyn: De PPR is een
verademing na de Kabouters-
Met de Kabouters had ik-..
Mot?
Ik wilde wel afbreken, maar
he' moest geweldloos. Per
stuk zijn de gemeenteraad en
het parlement nog altijd ver
schijnselen van de democratie
Wat klinkt dat redelijk. Uit de
mond van een ex-provo.
Van Duyn: „Sinds Provo ben
ik veranderd. Als provo zei
ik: klappen uitdelen zolang je
kan. Nu ben ik meer- Noi ben
ik een paddestoel op een rot
tende stronk. Mijn initiatieven
van de Oranje Vrijstaat staan
nog steeds overeind. Maar er
is verschil tussen uitwendige
discipline en zelf-discipline-
En dat laa'ste bevalt me het
best.
I Van Duyn: ,,...-Nee...een -der-
schil van mening. Er waren
Kabouters die zeien, laten we
bommen gooien naar he' par-
I lement- Het zijn toch aristo
cratische bonzen! En ik stelde
dat je zoveel mogelijk moest
belpen met de opbouw van
een alternatieve maatschappij.
Vroeger was ik anarchist. En
die doelstellng heb ik nog
steeds. Ik wil nog steeds ver
andering, maar op de vraag:
hoe heb ik nu een ander
antwoord- Vroeger zei ik: actie
en verder niks. Nu zeg ik: we
moeten van twee kanten tege
lijk werken: van onderen, uit
de mensen zelf, en daarnaast
infiltreren in de bestaande or
de. Beide wapens zijn onlos-
knipbaar als een fietsslot. Hier
op het stadhuis kan ik niks
beginnen als ik niet de steun
van de mensen zelf heb. Zo
streef ik er als wethouder van
stadsreiniging naar, 'dat de
mensen zelf hun eigen buurt
schoonhouden en dat dit niet
gebeurt door mensen die door
de maatschappij zijn uitgese
lecteerd om het reinigingspro-
bleem op te lossen- Dat moet
een corvé voor iedereen wor
den."
Han Lammers wist het ook
allemaal zo goed, toen hij nog
geen wethouder was. Nu
wordt hij ook door voormalige
rode kringen als de regent hij
uitstek beschouwd Ben je niet
bang dat de macht jou ook
corrupt zal maken?
Van Duyn aarzelt. Langzaam,
want de zaak zit hem duide
lijk hoog, bouwt hij een ant
woord op. „Daar ben ik wel
bang voor. Ik ben me ervan
bewust dat ik nu op het rand-
je gekomen ben- En ik vecht
om mijn idealen niet te ver
loochenen. Maar ik heb niks
meer te verliezen als een re
gentencarrière".
Mag je al Ivo zeggen tegen de
burgemeester.?
Een stil lachje- Een bevesti
gende knik. Dan heel serieus:
„De samenwerking in het col
lege staat centraal voor mij. Ik
geloof dat er in een links pro
gramcollege voldoende basis is
om mijn ideeén van leefbaar
heid te bevorderen. Maar-... (en
hij schakelt over op crescendo
molto vivace) Ik zal me uit
alle macht tegen de metrofica-
tie van Amsterdam verzetten.
Het is onzinnig hoe ontzettend
veel geld hier door verspild
wordt en hoeveel huizen er
voor moeten wijken-
Heb je heimwee naar de tijd,
toen je nog rond Het Liever
dje danste?
Van Duyn: „Mijn wethouder
schap is een voortzetting van
het Lieverdje. In die tijd zei
ik dat Amsterdam een ma
gisch centrum was, maar dat
er veel moest veranderen.
Amsterdam was inderdaad een
magisch centrum Onder in
vloed van Provo ontstond in
'68 in Parijs een opstand die
is neergeknuppeld. De politie
is daar met vliegende forten
overheen gedaverd. En dat is
hier niet gelukt, want de men
taliteit van de mensen hier
stond dat niet toe. Ons idee is
als waardevol aanvaard- De
maatschappij die zich op pro-
du-ktie en consumptie concen
treert, loopt kapot. Nog steeds
ben ik anti-autoritair. Ik roep
de mensen op van hun eigen
macht gebruik te maken. Ik
speel ze nu de bal toe- Het is
paradoxaal, dat ontken ik niet.
Ik heb nu een zekere macht,
maar die macht wil ik over de
hele stad verspreiden. Zoals
met de stadsreiniging. Verder
ben ik druk bezig met het
energiebeleid.
We moeten af van kernreac
ties met gevaarlijk afval. Ik
vind dat we op zon- en wind
kracht moeten overschakelen-
Een van mijn eerste daden zal
zijn de structuur van de ge
meentelijke energiebedrijven
ter hand te nemen en te zoe
ken naar alternatieve energie.
En nogmaals: ik ben niet be
reid tot elke prijs concessies
te doen. Dan rot ik liever op-"
Hoe is het met Samkalden te
werken
Van Duyn„We verschillen
nog steeds van mening. Dat
neemt niet weg dat er een
minimale basis is om samen te
werken. We hebben paar pun
ten gemeen: zo zijn we beiden
tegen de verloedering van de
stad
Je hebt een fiets van zeshon
derd gulden en tien versnel
lingen gekocht, in plaats van
de Mercedes waar je recht op
had. Ik geef toe dat jouw ver
voer goedkoper is, maar moest
die fiets nou weer zo duur
wezen?
Van Duyn laat langzame lach
jes doorbreken. „Als ik op de,
fiets door Amsterdam rij,
baart dat opzien. Ik moet na
tuurlijk oppassen dat ik mijn
autoriteit niet verspeel- En het
is een superfiets omdat je als
wethouder je snel moet rep
pen. Een tweede argument is
dat ik als voorstander van een
autovrije binnenstad natuur
lijk moeilijk zelf kan rijden in
een grote kar. En aangezien
het openbaar vervoer tienmaal
zo snel is als de auto, heb ik
tien versnellingen laten aan
brengen.-.de fiets is een sym
bool voor de overeenstemming
tussen mijn woord en mijn
daad.
Wat gaat er gebeuren als jij
als wethouder namens de stad
een staatshoofd van een boos
land moet ontvangen. Dat kan
gebeuren, niet waar?
Van Duyn: „Dan ga ik protes
teren. Dan zal ik hem op ge
paste wijze ontvangen. Mijn
gevoelens zal ik tot uiting
brengen, maar op diplomatieke
wijze-"
Je klinkt nu ais een echte
diplomaat."
Roel van Duyn heft als een
dirigent de handen op, en
glimlacht serafijns- Hij zwijgt.
Ik heb de indruk dat je niet
serieus antwoordt.
Van Duyn: „O nee,. ..antwoord
ik niet serieus. Nou, ik ben
toch heel serieus, hoor.-, (gaat
over tot onderhuids vreugde
betoon).
Dilemma in het (gesprek. De
klok tikt door- Dan:
„Ik ben voor een radendemo
cratie. Ik ben anti-autoritair
socialistisch. Dat concerns als
de Shell het beleid in Neder
land in handen hebben, vind
ik heel kwalijk."
Laatste vraag: Zou je burge
meester wnien worden?
De PPR-fractieleden staan in
de deur. Roel van Duyn ont
vangt ze hartelijk. Dan: „Nee,
dat is een functie die ik voor
lopig niet aimibieer?"
Vraag:,,Voorlopig-..zeg je-
toch eens?"
De 37 minuten zijn om.
Dus
JAN KOESKN
BONN Sinds de Duitse ka-
ftoliekendagen niet meer de
triomfalistische uitingen van
I tatielbestormend geloof zijn,
waarop men nieuwe krachten
verzamelde voor de terugkeer
I "aar de harde politieke en
i "Matschappelijke werkelijk-
i tad, waren zij korte tijd het
I kritische forum, waarop de
I episcopale vertegenwoordigers
i ta>r de leken vurig aange-
I 'Poord werden spoed te be-
1 trataten met de verwerkelij
king van de conciliaire geest
I en besluiten.
I l»26 ®)been®"l°rrlsten nog heb-
I li"1 Sn 0ln met Augustinus
I 5®>re®ten waarheen de
I dpS ^0Qr beide antwoor-
13 bet nog te vroeg en een
I rin lge' naaT een type-
ji ,g Bevraagd werd, wist zelf
bij overdreef: „In 1968
katholicisme in Es-
I dieVoor eerste keer zo
I J ademgehaald. dat bij
I dmv"1®?11 de te grote
I -nlr trommelvlies ge-
e? Jgen is' In 1970 ^tar
I wjfrna op de synode van
is er teveel stoom
I MÜ?l.azen en nu
1 Pijp helemaal leeg"-
I vb? ae"egd, een overdrij-
dp Mjm,aar een- die toch wel
I lielw„ hei<5 var de katho-
Vat, wer de vormigevinv
Ovb. n toekom kenmerkt
Rndc vnh- ,„t lr,pr,
en
i
nagenoeg volkomen ontbrak
deze moet te hard werken om
gelijke tred te kunnen houden
met het luxueuze leven van
heden was niet alleen de
kwantiteit, maar ook de kwa
liteit van de jeugd een hoop
gevend verschijnsel. De talrijk
verschenen jongeren lieten
voor het merendeel de discus
sies voor wat zij waren en
activeerden zich in kerken en
op straat voor nachtgebeden
voor Chili, voor hulp aan de
ontwikkelingslanden, voor de
politiek vervolgde priesters in
Spanje en om het even
wicht te herstellen voor de
onderdrukte christenen in de
Sowjet-Unie-
nop vT von"
I nauwelijks te spvek
maar misschien is dit ook wel
Gods eigen aangelegenheid.
Weliswaar steekt het kerkbe
zoek in de Bondsrepubliek nog
heilzaam af tegen dat in ande
re landen, maar niet alleen het
aantal „werkende" deelnemers
was met 4000 aanzienlijk la
ger dan vroeger, ook dat van
de bezoekers aan de religieuze
slotbijeenkomst bleef met
50.000 preoies de helft onder
de verwachtingen-
Verlies
Dit leidt tot twee conclusies
het revolutionaire elan is ver
dwenen en het massale karak
ter heeft bij gebrek aan uiter
lijke omstandigheden de ka
tholiekendag voorgoed
veriaën p -litiek en econo
misch leeft men in volledige
tevredenheid en dan verliest
men kennelijk ook die zin voor
het uiteindelijke heil.
Nu kan men niet eeuwig revo
lutie maken, zoals een andere,
jonge, deelnemer zei: „Men
moet zich ook in revolutionair
geduld kunnen oefenen". Ook
gebrek aan massaliteit hoeft
niet tot resignatie te leiden
De kleine groep, die het zuur
deeg vormt, is een evangelisch
begrip- Dat de bijeenkomst
van Mönchengladbach de
waarnemer echteT eenzaam en
vol twijfel heeft achtergelaten,
is de schuld van de organisa-'
tors. Het is onmogelijk de
balans op te maken van de
tweehonderd lezingen, met
discussies, die er in twee da
gen gehovton werden- De ver
snippering was zo groot, dat
er waarschijnlijk helemaal
geen balans opgemaakt kan
warden-
Wel was er een richtsnoer, dat
vooral door de oudere deelne
mers getrokken werd- De te
rugkeer naar de klassieke so
ciale leer van de katholieke
kerk en naar de kerk ah
machtsinstrument stond bi
hen op de voorgrond, maar uii
hun instelling werd het gevaar
van een nieuwe gettovor
ming, die niet als zuurdeeg in
het pluriforme lev - werkt,
duidelijk. Ook hiei eiste de
nostalgie zijn tol op met als
kennelijk voornaamste wens
zijn vrede te herwinnen-
In Mönchengladbach brak er
echter ook een sterke licht
straal door de bewolkte katho
lieke hemel Terwijl de mid
denmoot in de leeftijdsgroepen
Onder hien was ook de belang
stelling voor de geestelijke or
den het grootst- Zij bundelden
dus hun krachten voor een
rechtstreeks maatschappelijk
engagement, waarbij zij een
geestelijk fundament zochten,
terwijl de ouderen hun ener
gie in een zondvloed van de
tailkwesties versnipperden.
\toor dit laatste waren echter
de organisators verantwoor
delijk en zij wekten hiermee
weer eens de indruk bureau
cratische functionarissen te
zijn, die katholiekendagen al
leen maar organiseren, omdat
het nu eenmaal zo hoort en
omdat zij er hun maatschappe
lijke betekenis en min of
meer hun bestaan aan danken-
WENNEKES
(Van onze
redactie buitenland)
BEIROET Als het pa
troon van geslaagde vluchten
van plegers van kapingen en
gijzelingen naar het Midden-
Oosten ongewijzigd blijft, za)
de wereld vermoedelijk wei
nig meer horen van de Japan
ners die in Damascus landden
na het gijzelingsdrama in Den
Haag.
Verscheidene groepen
Arabieren en Japanners
leëindigden bun vluchten In
Arabische hoofdsteden en ver
dwenen later. Vorige maand
oog liet Libië vier guerrilla-
itrijders vrij die een Japanse
umbojet na het vertrek van
ichiphol in juli vorig jaar
ïadden gekaapt en het toestel
in Benghazi opbliezen. Japan
had destijds de Libische rege
ring om uitlevering gevraagd
van de overvallers (dat zou
den twee Palestijnen, een Ja-
)anner en een man uit Hondu
ras zijn).
Een jaar later toen een pro
ces tegen hen zou beginnen,
zou de Libische leider, Gadda
fi, hebben ingestemd met een
verzoek van de Palestijnse lei
der Yasser Arafat hen over te
dragen aan de Palestijnse Be
vrijdingsorganisatie (PLO).
De vier werden op 13 au
gustus overgevlogen naar Da
mascus, waarna mets meei
van hen werd gehoord-
Op 2ö jium van dit jaai
Kwamen acht leden van de
Z wart e-septem Per oe weging m
Cairo aan die de dag tevoren
ln de Soedanese hoofdstad tot
levenslang waren veroordeeld
wegens moord op drie wester
se diplomaten op de Saoedi-
sche ambassade in Khartoem in
maart 1973. Het was voor het
eerst dat Palestijnse guerrilla
strijders na een actie door een
Arabische rechtbank berecht
werden.
Diezelfde dag echter wijzig
de president Nimeiry de le
venslange gevangenisstraf in
zeven jaar. Hij bepaalde dat
de gevangenen zouden worden
overgedragen aan de Palestijn
se bevrijdingsorganisatie „om
als wettig vertegenwoordigster
van het Palestijnse volk uit
voering aan het vonnis te ge
ven". Onmiddellijk daarop
verliet het achttal het land.
In februari pleegden twee
leden van het Japanse Rode
Leger en twee Palestijnen een
aanslag op een olieraffinaderij
in Singapore. Zij werden be
vrijd door een Palestijnse be
zetting van de Tapanse ambas
sade in Koeweit.
Naar men zegt, is de reetam*
op de televisie gebonden aan
allerlei strenge eisen en ■voor
waarden, criteria en codes. We
zien dan ook maar zelden een
volksdeel gekwetst worden,
maar dost ligt nogal voor de
hand, omdat elk volksdeel
klant en dus ook koning is.
Toch zeg ik gelden" en beperk
ik de vergrijpen tot het kwet
sen van volksdelen, omdat
juist dat volksdeel, dót de in
kopen doet, voortdurend ge
kwetst wordt. I k bedoel de
huisvrouwen- Zij worden con
sequent als achterlijk behan
deld, niet het minst wanneer
zij kritisch en modern ge
noemd worden. Bijna altijd
wordt de oplossing van het
probleem waarmee zij m een
spot verondersteld worden te
worstelen, de vuile bloes of
het aantal calorieën, per sonore
mannenstem meegedeeld. Ken
nelijk wordt verondersteld dat
de meerderheid dat prettig
vindt.
Ik kan niet nagaian of dat
waar is; en mocht het waar
zijn, dam zegt 'het mij nog
niets. Wat eenvoudiger te con
stateren valt is, dat duidelijke
vergrijpen tegen de logica de
censuur vlot passeren en
blijkbaar niet als misleidend
beschouwd worden. Ik vraag
mij af, wat er dan nog wel
misleidend kan heten, wanneer
we tenminste dit nogal vrien
delijke woord niet reserve
ren voor regelrechte leugens
en grof bedrog. Wat mij tel
kens opvalt en irriteert, is dat
een filmpje als bewijs aange
haald en ook met nadruk als
bewijs genoemd wordt. Nu is
met een film van alles uit te
halen en natuurlijk gebeurt
dat ook, zelfs op het nieuws.
Alleen op de film kunnen wij
b.v. vlekken zien verdwijnen als
sneeuw voor de zon, kunnen we
met eigen ogen constateren
dat vcm twee truitjes het ene
krimpt en het andere niet en
dat het ene wasmiddel nog
volop schuimt als het andere
product (spreek wit: product)
al lang uitgewerkt is. Zo'n
film is niet te maken zonder de
opzet te misleiden. En toch
zegt de sonore st em opgewekt:
Hier is het bewijs of: de test
zal het bewijzen. Nu kam van
een test nooit van tevoren ge
zegd worden, dajt bij iets zal
bewijzen; 'n test is bedoeld om
iets te proberen.
Maar goed, die zoge
naamde test is helemaal geen
test, maw een truc. Er wordt
niets mee geprobeerd en niets
mee bewezen. Het woord „be
wijs" wordt volkomen ten on
rechte gebruikt en wait de ma
kers van zon reclamespot be
treft van elke serieuze inhoud
beroofd. Dat is naar mijn me
ning een ernstige vorm van
misleiding en taalvervuiling.
Wanneer wij dierbare woor
den als „waarheid" en „be
wijs" lichtvaardig gaan ge
bruiken, verliezen we elke ge
loofwaardigheid en plegen wij
roofbouw op iets dat toch al
zelden voorkomt. Bewijzen
zijn schaars en ■moeilijk- De
vraag is of er al ooit iets bewe
zen is, heeft misschien meer
recht van het bestaan dam de
zekerheid dat de waarheid
voor het grijpen Ugt. De recla
me is in haar doel en metho
de intens leugenachtig door
zekerheden te beloven die on
mogelijk kunnen bestaam en
daarbij methoden te hanteren
die zelfs geen schijn van eer
lijkheid hebben, en zich aam
elke controle onttrekken.
Dat is niet alleen het geval
bij de zogenaamde bewijzen
en bij het g ezaghebbende ge
leuter van afgehuurde deskun
digen, maar ook bij het ge
bruik van superlatieven: het
absolute maximum wordt
voorgesteld als gemakkelijk
bereikbaar en onderworpen
aan de willekeur van die ver
wende consument.
Bij de kritiek die de recla
me tegenwoordig gelukkig
ontmoet, wordt wel eens verge
ten dot haar veronderstellingen
een getrouwe kopie zijn van
wat ten grondslag ligt aan de
hele westerse civilisatie, niet
alleen aan het kapitalisme, na
melijk de overtuiging dat alles
aan de menselijke wil en acti
viteit onderworpen is. Die
overtuiging scheept ons op
met grote hoeveelheden schijn,
die een onbereikbare i Kerke
lijkheid moet vervangen. De
wereld wil inderdaad bedro-
qen zijn, maar dat maakt van
bedrog nog geen onschuldig
auitigheidjes.
j