„Was het maar waar dat alle ouders
echt nadenken over de dingen die
ze beweren"
VAN HOREN EN ZIEN
W ereldomroep
somber
over 1974
Mk
ir
van w
^£3a-Sn,
Dana in Toppop
radio
Kamerli
rijbewijs
AART STAARTJES, STRATEMAKER-OP-ZEE:
^nbeleid^1 8arb-'
NORMAAL
TROOST
ONEDIN
SUSKE EN WISKE: De nare varaan
DE
BLAUWVOETEN
OP
OORLOGSPAD
Oneerlijk
Bevoordelen
Cao's
gtbverSene
Maandag 2 september 1974
padio |[rrar^-ii~1C
AMSTERDAM „Ik ben zelf opgevoed in een echte armoetijd.
Miezerig. Rottig. Met 'n oorlog ertussen, 'n Tijd vol taboes. In een
sfeer die me m'n levenlang zal blijven achtervolgen. M'n ouders
waren eigenlijk net als alle andere ouders in die jaren. Mensen die
het goed meenden. Heilig ervan overtuigd, dat er nu eenmaal din
gen waren waar je niet over sprak en andere dingen die je deed
omdat het zo hoorde. Eigen initiatief, zelf denken paste niet in dat
raam. Ja, en wat dat betreft is deStratemaker-op-zee-show natuur
lijk het volmaakte tegendeel. Door dat programma wil ik juist
bereiken, dat kinderen wèl gaan nadenken. Dat ze niet dingen
denken en doen, omdat het zo hoort, maar omdat ze het echt zo
willen".
Aart Staartjes over „zijn"
Stratemaker-op-zee-show, die
morgen terug keert op het
VARA'Scherm, na in het eerste
seizoen veel stof tot gesprek op
geleverd te hebben in kringen
van verontruste ouders. Met
name de derde aflevering,
waarin vrijmoedig met kinderen
gepraat werd over „pies, kak en
poep" vermocht menig ouder
paar in de gordijnen te jagen.
Aart Staartjes: „Alleen is het zo
jammer, dat veel ouders en ook
kranten zich zo blind gestaart
hebben op die woordjes alleen.
Sinds die ene show hebben we
voor veel mensen min of meer
het image van de vieze-woord-
jes-jongens, terwijl ze nauwe
lijks in de gaten hebben,
waarom we binnen de formule
van de show ook zaken als pies,
poep en kak aansnijden".
Leg het dan nog maar eens uit
Aart Staartjes: „Toen we met
de show begonnen, hadden we
het idee, dat kinderen beslist
niet de schutterige wezentjes
zijn, waar veel mensen ze voor
houden. In feite zijn ze net zo
origineel en vervelend als vol
wassenen kunnen zijn. Ze heb
ben ook wel degelijk hun ge
dachten over allerlei dingen.
Daarom leek 't ons erg goed om
die meningen te peilen, om kin
deren te interviewen over
onderwerpen waar ze mee bezig
zïjn; die deel uitmaken van hun
leef- en gevoelswereld. Pies,
poep en kak is een wezenlijk
deel van die leefwereld, hoe je
daar als oudere ook over moge
denken. Dus waarom over die
dingen niet normaal gepraat?"
Zoeken jullie voor die inter
viewtjes naar verbaal erg be
gaafde kinderen?
„Niks hoor. Bij voorkeur niet
zelfs. Onze ervaring is ook in
middels, dat kinderen die zoge
naamd niet zo goed uit hun
woorden kunnen komen, geen
enkele moeite met praten heb
ben, zodra ze merken dat je soli
dair met ze bent. De manier
waarop ze dan reageren is vaak
erg verrassend. En de antwoor
den maken ook erg veel duide
lijk over de wijze waarop ze
worden opgevoed. We hebben
het bijvoorbeeld gehad over een
thema als misdaad en straf. Nou,
dan kun je sommige kinderen
Aart Staartjes in een van de
vorige Stratenmaker-op-zee-
shows.
net zulke ondoordachte dingen
horen zeggen, als sommige ou
deren doen Strenger straffen,
herinvoeren van de doodstraf en
zo. Dat kunnen ze nooit van
zichzelf hebben".
Maar wat is dan uiteindelijk
jullie bedoeling? Dat ze anders
gaan denken dan hun ouders
doen?
Aart Staartjes: „Was het maar
waar, dat alle ouders echt na
dachten over de dingen die ze
beweren. Maar dat is net het
punt. Veel mensen, die groot ge
bracht zijn zoals ik, zijn nooit
fewend geweest om zelfstandig
un mening te bepalen. Veel
mensen nemen nog altijd voet
stoots allerlei zaken aan, zonder
te beseffen dat hun „denken"
voor een groot deel gebaseerd is
op dogma's, heilige huisjes en
vooroordelen. Ik bedoel dat niet
zozeer als een verwijt, maar ik
constateer het gewoon. Ik weet
uit eigen ervaring hoe moeilijk
het is om los te komen van het
traditionele denkpatroon.
Vooral omdat het traditiege
trouwe denken nu eenmaal een
enorme zekerheid geeft. Mensen
die genuanceerd denken over
bepaalde zaken, plaatsen zich
vaak buiten de gemeenschap en
dat kan op den duur erg vereen
zamend werken. Nou, en daar
schrikken een hoop mensen, be
grijpelijk, voor terug"
Hebben jullie het idee, dat jul
lie manier van informatie geven
zin heeft. Dat er bij kinderen iets
van blijft hangen?
Aart Staartjes: „Ik ben altijd
huiverig om de rol van de t.v. te
overschatten, maar als ik nu
toch zie, dat iedere show door
miljoenen kinderen en ouders
bekeken wordt, dan zou het toch
al te mal zijn wanneer van de
informatie die wij erin stoppen
„mets" blijft hangen. Alleen is
het de vraag hoevéél eefect het
heeft en dat is niet te meten. Het
zal ook gedeeltelijk afhangen
van het onderwerp. Wanneer je
bijvoorbeeld het thema geld be
handelt en je houdt kinderen
voor, dat geld alléén niet geluk
kig maakt, dan is het erg belang
rijk hoe de ouders van zo'n kind
er tegenover staan. Wanneer het
doen en laten van hun ouders
wèl helemaal in het teken van
welvaart verwerven staat, dan
kan het best zijn dat het effect
van onze beweringen op dat
punt nihil is. Maar we hebben
bijvoorbeeld ook eens een keer
het thema „echtscheiding" be
handeld.
Kinderen die gescheiden ou
ders hebben, denken vaak dat zij
alleen zitten met de problemen
die daaruit voorkomen. Maar
wanneer je in zo'n show duide
lijk kunt maken, dat er in Neder
land nóg vele duizenden kinde
ren zijn, die in hetzelfde schuitje
zitten, dan kan dat enorm troos
tend werken. En dat is dan een
effect, dat wel degelijk heel lang
kan nawerken"
WIM WENNEKES
(Van een onzer verslaggevers)
HILVERSUM - Het jaar 1973
is voor de Wereldomroep niet
onverdeeld gunstig verlopen.
Dit blijkt uit het jaarverslag
over 1973 van deze organisatie.
Het verslag noemt de vooruit
zichten voor 1974 deels onzeker,
deels somber. De onzekerheden
betreffen vooral de vraag op
welke wijze de Wereldomroep
na 1974 de vereiste financiële
middelenzal kunnen krijgen. De
voorzieningen voor 1974 zijn
door de minister van CRM als
voorlopig aangemerkt.
De Wereldomroep, zo blijkt
uit het jaarverslag, is voor fi
nanciering in de toekomst voor
stander van een aangepast sy
steem Schol ten. Dit zou beteke
nen dat bij het collectieve fonds
van omroepbijdragen uit de al
gemene middelen een bedrag
gevoegd wordt ter grootte van
de begroting van de Wereldom
roep in het betreffende jaar.
Ondanks deze onzekerheid en
sombere vooruitzichten ont
wikkelde de Wereldomroep
nieuwe ideëen en projecten.
Zowel ten aanzien van de di
recte uitzendingen als van de
transcriptieprogramma's gold
voor alle buitenlandse taaiafde
lingen dat de regionalisering en
de kennisoverdrachtprogram
ma's een nog m betekenis toe
nemende rol blijven spelen.
Positieve indicaties over be-
luisterbaarheid en program
mering in het verslagjaar ont
leende de Wereldomroep aan
blijken van waardermg van Ne
derlandse en buitenlandse over
heidsfunctionarissen, alsmede
aan een verdere stijging van de
luisteraarspost. Het totaal voor
1973 bedroeg ca. 132.000 brie
ven tegen ruim 119.000 in 1972
De AVRO heeft op het eerste
net - op Televizier-Magazine na
- louter luchtig spul. Toppop,
Mash en een muziekprogramma
„Op uw verzoek", dat aardig
lijkt op een door een platemaat-
schappij gekocht uurtje. Her
man Emmink presenteert. De
NCRV zendt op het tweede net
(20.21 uur) het tweede deel van
Hamlet uit.
NEDERLAND I
NOS
18.43 Brigadier Dog.
18.55 Journaal
AVRO
19.05 AVRO's Toppop, presen
teert de nationale tv-sene
20.50 Herman Emmink presen
teert op uw verzoek
licht muziek program
ma.
21.50 Televizier Magazine.
NOS
22.40 Journaal.
22.45-23.40 E.K. Atletiek -
Rome.
NEDERLAND II
TELEAC:
18.15 De Gemeenteraad - les 3.
NOS:
18.45 Brigadier Dog.
18.55 Journaal.
NCRV:
19.05 Black Beauty, jeugdserie.
19.30 Zo vader, zo zoon, spel-
^ro^ramma.
20.00 Journaal.
NCRV:
20.21 Hamlet, tv-spel (dl 2).
21.55 Ander Nieuws.
NOS:
22.20-22.25 Journaal.
17.40 Actualiteiten en muziek.
18.25 Tekenfilmserie.
19.00 Journaal.
19.30 Documentaire film.
20.15 Magazine voor gezond
heid.
21.00 Journaal.
21.15 Die spur führt nacb
Mexico, tv-film.
22.50 Sport, Eurovisie. Euro
pese kampioenschappen
atletiek in Rome.
23.30 Journaal.
BELGIE (NEDERL.)
18.55 De Fabeltjeskrant.
19.00 Veilig Verkeer.
19.05 Sporttribune.
19.38 Weerbericht
19.45 Journaal.
20.15 Speelfilm: Midden in de
nacht (1959).
22.05 Escapade, gevarieerd
programma.
23.05 Journaal, (met E.K.Atle-
tiek).
BELGIE (FRANS)
15.55 Eurovisie: E.K. atletiek.
18.10 Kleuterprogramma.
18.30 Spelprogramma voor
kinderen.
19.00 R.k.-uitzending.
19.30 Sportuitzending.
19.45 Journaal en Eurovisie.
20.15 (Z/W) Virage dangereux,
toneelstuk v Pnestley
22.00 TV-portret Pierre Caille.
22.30 Journaal.
FRANKRIJK (RIJSSEL)
Het Londense zangeresje DANA GILLESPIE, dat te zien en te
horen zal zijn in Avro's Top-Pop TV-uitzending van vanavond.
DUITSLAND I
10.00 Journaal.
10.05 Nordschau.
10.45 Clochemerle, tv-serie.
11.40 Documentair program
ma.
12.20 Actualiteiten
12.40 Persoverzicht.
12.50-13.20 Buitenlandse re
portages.
16.15 Journaal.
16.20 Amusementsprogramma.
17.05 Kinderprogramma.
17.35 Kinderprogramma.
17.45 Kinderprogramma.
17.55-18.00 Journaal.
20.00 Journaal en weerover-
zicht.
20.15 Reportages.
21.00 Verhalen en liedjes.
21.45 Documentair program
ma.
22.30 Journaal, commentaar en
weeroverzicht.
22.50 Goethe, documentair tv-
serie.
23.35 Journaal.
12.30
13.00-
14.30-
19.10
19.20
19.40
19.45
20.15
20.30
21.25
22.20-:
Miditrente été, gepresen
teerd door Daniele Gil
bert en Daniël Guichard.
13.35 Journaal.
15.55 Je chante, film van
Christian Stengel.
Voor de kleuters.
Regionale actualiteiten.
Mededelingen en weerbe
richt.
Journaal.
Etranger d'ou viens tu?
Vervolgserie afl. 5.
L'Odyssée. TV-film naar
het gedicht van Home
rus.
Cinéastes temoins de leur
temps (6).Le café - mi-
crocosme de la cité. Film
van William Klein.
22.35 Journaal.
(S) N.O.S.-Jazz - Jazz in Aktie.
23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM II
NCRV: 7.00 Nieuws. 7.02 Het le
vende Woord 7 08 (S) Prelu
dium: klassieke muziek (gr
7.30 Nieuws 7 41 (S) Hier en nu.
7 55 Aangestipt, programma
overzicht 8 00 Te Deum Lau-
damus gewijde muziek (gr.) Op
de man af een evangelisch
commentaar bij de tijd. 8.30
Nieuws 8.36 Gymnastiek voor
de huisvrouw 8 45 (S) Plein Pu
bliek. maandagmorgen met
mensen en muziek, en om 10.30
Nieuws. 10.50 Schoolradio.
11.00 (S) Voorde kleuters. 11.15
In 't zilver: programma voor ou
dere luisteraars 11.55 Medede
lingen. 12.00 (S) De Kilima Ha-
waiians Show 12.21 Voor boer
en tuinder 12.26 Mededelingen
t.b.v land- en tuinbouw. 12.30
Nieuws. 12 41 (S) Hier en nu.
13.00 (S) Opera-aria's (gr).
14.00 Schoolradio. 14.25 (S) Gi
taar en luit (gr.): oude muziek.
15.00 Gereformeerde middag-
dienst. 15.30 Nieuws 15.33 (S)
Studio 6: maandagmiddagma
gazine met om 16.30 (S) Hier en
nu. 16.50 Pleisterplaats: toe
risme en recreatie. 17.20 Over
heidsvoorlichting: Ontmoetin
gen met Rijksgenoten. 17.30
Nieuws 17 32 (S) Hier en nu.
18.00 (S) Bandstand 18.19 Poli
tieke Partijen uitzending van
DS '70 18.30 Nieuws. 18.41 Toe
lichting bij het nieuws. 18.48 (S)
Negro Spirituals 19.00 (S) Poë
zie, met om 19.30 (S) Literama:
kroniek over boeken, schrijvers
en toneel 20.00 Nieuws. 20.05
Avondoverdenking 20.15 (S)
Radiophilharmonisch orkest en
omroeporkest: klassieke mu
ziek. 21.30 Deurwaardersdeli
rium, hoorspel (deel 4). 21.50
NCRV-Vocaal Ensemble met so
list en orgelbegeleiding: klas
sieke motetten 22.00 (S) Verbo-
sonika, klankbeeld. 23.00 Pasto
raat en bevrijding, college. 23.55
(S) Pianorecital: moderne mu
ziek 23 55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM III
Ieder heel uur 2 minuten nieuws.
KRO: 7.02 (S) Drie op je boteN
ham. 9.03 Pep op drie 11.03 Drie
draait op verzoek. 12.03 (S) Drie
tussen de middag, met om 13.03
Raden maar TROS: 14 03
Pop-Kontakt, met Van twee tot
drie op III 15.03 Pop-Kontakl
met de Hugo van Gelderen
Show 16.03 De Hitmeesters,
met Hilversum III - Tip Dertio'
NOS: 18 02 Joost mag met eten'
AVRO- 19.02 Drie loopt achter
20.02 Radiojournaal. 20.05 (ft
Take the 8-train. 21.02 De
Negen-uur-show 22.02 (S) Su.
perclean Dreammachme. 23.02
(S) Vanavond laat. 0.02 Radio,
journaal. 0 05 (S Dat had je ge.
droomd. 1.02 Cees van ZijtveYd.
2.02 Continu de nacht door
5.02-7 00 Voor dag en dauw:
muzikale voltreffers. (2.02,4.02
en 6.02 Radiojournaal.).
BELGIË (Nederl.)
12.00 Nieuws, mededelingenen
SOS-berichten. 12.08 Land.
bouwkroniek. 12.15 Swing t_
soul. (12.50 Buitenlands perso
verzicht. 13.00 Nieuws, aktuali-
teiten en toneelagenda). 14.00
Nieuws. 14.03 Noord-Ring 1974
15.00 Nieuws. 15.03 Oude gfc
riën. 15.30 Licht muziekpni.
gramma. 16.00 Nieuws en be.
ursberichten. 16.10 Licht kl_
siek concert. 17.00 Nieuws en
weerbericht. 17.10 Big Ba
Battle. (Tussen 17.00 en 19...
reportageflitsen van de Euro
pese Kampioenschappen atle
tiek). 17.55 Weegschaal. 18.00
Nieuws. 18.05 Voor de solde-
ten.18.30 Protestantse gods.
dienstige uitzending. 18.45
Sport. 18.55 Taalwenken. 18.57
Lichte orkestmuziek. 19.00
Nieuws, aktuaüteiten en mede.
delingen. 19.30 Melodie Rad.
(Onderbroken door E.K. atle
tiek) 19.40 Keurig Engels. 20.0(1
Licht muziekprogramma. 20.30
Nieuws. 20.33 Intermezzo 20.45
Muziekprogramma. 20.50
Nieuwe opnamen. 21.00 Splin
ternieuws. 21.10 Vakantievita-
minen. (21.30 In het spionnetje.)
22.00 Nieuws. 22.05 Jeugd '74
DUITSLAND II
17.00 Journaal.
17.10 König Arthur, tv-serie.
CYRIL ABRAHAM: „DE ON
EDIN LUN" (De ijzeren sche
pen) (Uitgave L. J. Veen B.V.
f 15,90)
Het moest er natuurlijk van
komen: het vervolg op het eerste
deel van „De Onedin Lijn" (De
kapitein-reder). Welnu, het is er
en de velen, die via de beeldbuis
de belevenissen van James O-
nedin en de zijnen hebben ge
volgd, kunnen zich nu opnieuw
in de geest laten meeslepen door
de niets en niemand ontziende
ondernemingen van James O-
nedin. Hij bereikt zijn grote ide
aal: een eigen vloot zeilschepen
onder de Onedinvlag Hoofd
thema in het tweede deel van
„De Onedin Lijn" is de door
braak van de „ijzeren schepen"
Het boek is verlucht met een se
rie foto's uit de BBC-tv-sene,
die ook in ons land met zoveel
succes op het scherm is ge
bracht.
H.S.
HILVERSUM I
VARA: 7.00 Nieuws. 7.11 Och
tendgymnastiek. 7.20 (S) Spit
suur. (7.54 VPRO: Deze dag. 8.00
Nieuws. 8.11 Dingen van de
dag.) 9.15 (S) Licht strijkorkest
9.35 Waterstanden. 9 40 (S) Mu
ziek voor luisteraars 11.00
Nieuws. 11.03 (S) Frans och
tendconcert. NOS: 12.00 Den
Haag deze week. VPRO: 12.15
VPRO-Maandag:
tussen-de-middag-magazine.
13 00 Nieuws. 13.11 Vandaag dit
morgen dat. 13.20 (S) VPRO-
Maandag-Muziek. AVRO: 14.45
Regionale Zaken. 15 10 (S) Or
gelconcert: oude muziek 15.35
(S) Biels& Co., radiostrip 16.00
Nieuws 16.03 Radiojournaal
16.05 Hits voor de Kids: ver-
zoekplatenprogramma voor
kinderen. 16.30 (S) Mikadoo
kindermagazine. Overheids
voorlichting: 17.40 Den Haag
aan de lijn. NOS: 17.55 Medede
lingen. 18.00 Nieuws. AVRO
18 11 Radiojournaal. 18.21 De
esproken brief. 18.25 (S) Jazz
pectrum. Politieke Partijen
19.00 Uitzending van D'66
NOS 19 10 (S) Harmonie en
fanfare in Nederland en Europa
19.30 (S) Muzibas 20 00 Firato
Hobbyscoop vanaf de Firato te
Amsterdam 21.45 Reportage
22.15 Voor blinden en slech
tzienden. 22.25 Uitzendmg van
de Bond zonder Naam NOS
22 30 Nieuws. AVRO:22 40 Ra
diojournaal. NOS 22.50 (S)
Hobbyscoop. een populair pro
gramma over elektronica. 23.20
sjjOM 'jfeqjaitpB 'duuqdoj) 'jnajjtmp
treA iad 'tonpeiA do qaq 'uiooqauuap 'Suiwizopte 'isjqw
siqaaa Saaq 'uaSeAtiqoBjA sbjooa 'uaSBAviqoejA }s[i[P
DIRECTEUR DR. W
DEN HAAG H<
Kamerlid Van Gork
heeft minister
(Verkeer) gevraagd
lijke verlenging van
wijs mogelijk te m
de automobilisten,
ten zijn hun rijbewi.
verlengen. De tijde
Bijdrage vai
(Van o
UTRECHT De
aan de vakbonden g
betaald. De vakbewi
liet gehele bedrjjfsle
aan een totaalbedrag
half procent van de 1
Dit meldt „Ruim Zi'
lands Katholiek Vakvi
centrales op het ogenb
vraagstuk georganiseei
vakbeweging kan won
Eerdere pogingen
zijn mislukt, vooral
over de uitgangspuntei
de vakbeweging ven
v >rdt gedacht. Centra
bij alle bonden, dat m«
tien voorkomen dat d>
gevers de vakbewc;
moeilijkheden kunnen
door bijvoorbeeld aan
dragen eisen te verbin
betrekking tot het a
vakbondsbeleid.
Veel vakbonden vin»
„oneerlijk" dat zij een
contributie moeten bets
een bond die voor allf
nemers werkt, terwij
niet alle „profiteurs",
talen. Een ander argur'
dat werkgevers- en
niersorganisaties zich
voor het bedrijfsleven
dat de werkgeversorga
wel en de vakbonden
de fondsen van de be
Kunnen putten.
De werkgevers hebbe
Sens ,,Ruim Zicht" gee
"S bezwaren tege
»vakbondspremfe", uit
dernen, Jn veeJ
li n bestaat die dr
bii,W vakbeweging
bijdragen niet gebruik
te contributie te ve
,??uden de werl
d°or het dicht,
voor ïr ?an de v-akbe
blemeneT 6 flnancië
k aTtiW AUnSen plaptse
aldi.o d de bedoeling g
Zever k-Ï™ Zicht"- de
Seyersbijdrage te. get
Z- vakbondsleden - dfr
Tw Ct bevoordelen
de "'f ,Yaar geiden
tussen dogeVT geau§g
een centrale orgai
die vereenkomst af te
0nCn°Lde bedr^tfkl
ikZZmëen' ala le
bonden ?en' °ok
CNTV he?" NW' NI
Zicht" ^®staat Volgens
Sng nm toenemen.
Pak te^k een oentral
komst n?mfn en «n ov
Werk»ev£. slvften n
Kgeverscentrales.
ged^hte a®' NKV ,e
miag Van de totst
deel z™, ?,-. overeer
beidsw,f„.. en van
De vwaardenbeleid
wel m-.0Yereenkomst
Als ze worrH1® moeten
ioontHd 0Pgehange
staat het^i van de
dragen tg6vaar.
doen. Ak c,,oncrete vo
gezamenlijk!6 bonden n
®en k"'bke opstelling
beid er „nl Zlt
in, dat Y tgens
ProbleemdVPl°-
ge°rgank georga
derde-?1 6erden
b^<L?f?rdt
cao
c
dat
cc" oneig<
arbeidsvoo
an Vakt
zulle
ijk n
voor
t«
mo
.Ruim
vz
„nui
oplossing vz
georganiseerd
-rden
'WSpfc'"-'
van he
V
