Vandaag
Sherry
BOEREN VINDEN
MAATREGELEN
ONVOLDOENDE
DE SCHELDE-
VLISSINGEN
KRIJGT ORDER
VAN MARINE:
F 832 MILJOEN
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
TURKSE INVASIETROEPEN RUKKEN OP
YENIX IN
STAYERS
FINALE
Grensrechters beslissen
voortaan over buitenspel
Griekenland zegt bondgenootschap vaarwel
BoAadiêict-
Suske en
Wiske op
televisie
Nylons vallen
vrouwen van
benen door
vuile lucht
JEUGD ZAL
MINDER
WEERSTAND
HEBBEN
IN NAJAAR
Directies tijdens W.K. voor de buis
Uitstel van
betaling
voorlopige
aanslag '73
noordstraat-promenade
Terneuzen
Donderdag 15 augustus 1974
114e jaargang no. 17413
EDITIE VOOR
ZEELAND
GENèVE/ NICOIA/ ANKARA/ ATHENE De
toestand rond het opnieuw geteisterde eiland Cyprus
ziet er volgens de meeste waarnemers en diplomaten
sinds gisterochtend veel somberder uit dan tijdens de
eerste gevechtsronde enige weken geleden.
Puinhoop
Zeer
ernst ig.
In Kanaalzone
de spaanste sherry
nu
zóóó'n
idee^
Door slecht
vakantieweer:
„Goede sfeer"
rHEREN, jongens en vrijetijdskledingt
WIODISCH BEKEKEN DE BESTE
STEM
DIRECTEURDR. W. A. J. M. HARKX
HOOFDREDACTEUR: L. LEIJENDEKKER
KANTOREN TE BREDA - BERGEN OP ZOOM - GOFS HULST - OOSTERHOUT - ROOSENDAAL - TERNEUZEN
CONFLICT OM CYPRUS
STORT NAVO IN
ERNSTIGE CRISIS
(Van onze redactie buitenland)
Drie zaken markeerden gisteren het nieuws rond Cyprus:
t Het Turkse invasieleger, dat op drie fronten oprukte
en zware bombardementen uitvoerde, leek vastbesloten
ongeveer 30 procent van het eiland te bezetten. Alleen in
Nicosia werd gisteravond een staakt-het-vuren overeen
gekomen.
Griekenland zette zijn aankondiging om uit de NAVO
te treden kracht bij door o.a. meteen de Griekse officieren
bij de NAVO-staf in Brussel terug te trekken en bezorgde
de NAVO misschien wel de ernstigste klap sinds zijn be
staan;
Een directe oorlog tussen Griekenland en Turkije hing
zwaar in de lucht.
lil hui) nieuwe offensief cp
Cyi>rus drijven de Turkse
strijdkrachten de Grieks-Cy
prische militairen op drie
fronten terug. Onder bescher
ming van tgeschut trekken
Turkse tanks en infanteristen
ten oosten van Nicosia op in
de richting van Famagusta, zo
is door een VN-woord voerder
meegedeeld. Ook ten westen
van de hoofdstad vallen zij
aan en in Nicosia word+ ver
woed gevo:hterj in de omge
ving van hot vliegveld
Voor het invallen van de
duisternis is alleen voor de
hoofdstad door bemiddeling
van de Vu een staking van
het vuren overeengekomen,
maar er is daarna nog steeds
schieten gehoord.
De Tm ken zijn kennelijk
van plan de z.g. „Attila-linie"
in handen te krijgen, die van
oost naar west over het eiland
loopt, van Morphou naar de
havenstad Famagusta.
Premier Ecevit van Turkije
heeft gezegd dat zijri lana een
„behoorlijk stuk" van het ei
land in beat wil nemen ten
behoeve van de Turkse min
derheid. Het gebied ten noor
den van de Atilla-linie beslaat
ongeveer 3d procent van het
eiland.
Drie Oostenrijkse leden van
het VN-leger zijn gesneuveld,
toen hun voertuig door een
Turkse straaljager werd be
schoten. Z;xer 28 VN-soldaten
werden gewond.
De fabriekswijk van Nicosia
is door de Turkse bombarde
menten in een rokende puin
hoop veranderd. Ook Fama
gusta heeft het volgens een
verslaggever zwaar uit de
lucht te verduren gehad. De
stad is vrijwel veriaten. De
bevolking is geviucbt in de
richting van de Britse basis
Dhekelia aan de zuidkust Een
Amerikaanse correspondent
heeft uit Nicosia ge.neld, dat
de overheid begonnen is de
bewoners van de hoofdstad te
evacueren.
Amerika neemt een afwach
tende houding aan. Een rege
ringswoordvoerder zei dat de
nieuwe Turkse actie betreurd
wordt. Hij sprak de hoop uit,
"Ut de onderhandelingen wor-
tkn hervat. Als net tot een
?u"og tussen Griekenland en
Turkije zou komen, hoefden
de twee landen net op leve
ling van Amerikaans oortogs-
materieel te rekenen.
Volgens president Clerides
yau Cyprus hebben de Truken
m Nicosia ook civiele doelen
gebombardeerd, zoals enkele
ziekenhuizen.
De Griekse ambassadeur bij
de NAVO heeft gisteren het
westelijk bondgenootschap op
de hoogte gebracht van het
besluit van zijn regering haar
strijdkrachten uit de NAVO
'erug te trekken, zo hebben
welingelichte kringen in Brus
sel meegedeeld.
Tien Griekse officieren zui
len de internationale staf van
de NAVO in Brussel verlaten-
veertig man Grieks militair
Personeel zal zioh uit het Sha-
pe-hoofdkwartier in Casteau,
ten zuiden van Brussel, terug
trekken-
Het besluit werd op een
spoedbij eenkomst van de NA-
VO-raad in de Belgische
hoofdstad aan de overige 14
leden-landen meegedeeld door
de Griek Angelos Chorasas.
Griekenland is het tweede
land in het 25-jarig bestaan
van de NAVO dat zijn troepen
terugtrekt. Onder president De
Gaulle nam Frankrijk acht
jaar geleden een dergelijk be
sluit-
Waarnemers menen echter
dat het Griekse besluit ernsti
ger is daar Griekenland e n
gemeenschappelijke grens
heeft met een van de landen
van het Warschau-pact, Bulga
rije. Terugtrekking van d
Griekse troepen zal derhalve
de zuidelijke flank van het
NAVO-gebied ernstig ver
zwakken-
De Griekse strijdmacht be
staat uit 160.000 man met
205-000 reservisten-
Ca- 180 man Grieks militair
personeel zou het NAVO-
hoofdkwartier in Napels verla
ten. Reeds 208 Griekse mili
tairen hadden al het sub-
hoofdkwartier aan de zuidelij
ke flank van de NAVO in het
Turkse Izmir verlaten-
Een triest duo: De Griekse afgevaardigde in de Veilig
heidsraad Carayannis en zijn Turkse collega Olcay staan
hier bij elkaar tijdens de zitting waarin de Raad gisteren
de strijdende partijen op Cyprus opriep de gevechten te
stoppen.
hoogste militaire bevelhebber
van de NAVO in Europa, van
vakantie naar zijn hoofdkwar
tier is teruggekeerd- Admiraal
sir Peter Hill-Norton, voorzit
ter van het militair comité van
de NAVO, keert eveneens met
spoed naar Brussel terug van
een bezoek aan Groot-Brittan-
nië.
(Zie ook pag. 13)
O
Een woordvoerder van de
NAVO deelde mee dat de NA
VO met spoed de gevolgen zal
onderzoeken van het Griekse
besluit- De meeste leden van
de NAVO-raad uitten de hoop
dat de Griekse militaire terug
trekking uit de NAVO tijde
lijk zou blijken te zijn- Dit
standpunt zou, naar vernomen
werd, niet worden gedeeld
door Frankrijk dat zich in
1966 terugtrok-
NA V O-seeretaris-generaal
mr- j- Luns nam niet deel aan
de bijeenkomst daar hij Brus
sel nog niet had bereikt. Hij
was met vakantie in Duits
land
Bii terugkeer in Brussel van
zijn vakantie zei Luns dat de
situatie zeer ernstig was. NA-
VO-kringen deelden mee dat
ook generaal Goodpaster, de
(Van onze speciale
verslaggever)
MONTREAL Martin Ve-
nix, de 24-jarige coureur uit
ZevenbergschenHoek was gis
teren m Montreal een klasse
apart. De dit jaar voor het
eerst oij dt stayers opererende
Venix plaatste zich met grote
overmacht in de finale van de
amateur stayerstrijd. Vendx
liet o.a. wereldkampioen Horst
Gnais twee ronden achter
zich.
(Van onze sportredactie)
DEN HAAG De scheids-
rechterscommissie heeft in alle
stilte een belangrijk besluit
voor het betaald voetbal geno
men. "Vlet ingang van het nieu
we seizoen beslissen de grens
rechters in het betaalde voet
bal of er ai dan niet sprake is
van een buitenspelgeval. Dins-
dagmoi gen kregen alie
scheidsrechters in het betaalde
voetbal een schrijven waarin
het desbetreffende besluit
werd uiteengezet.
Leo van de Kroft, de Haagse
arbiter die het vriendschappe
lijke duel Feyenoord-Club
Brugge leidde, bracht dinsdag
avond de maatregel meteen in
praktijk.
Van de Kroft: „Het is waar
schijnlijk gedaan, omdat er
vroeger altijd communicatie
stoornissen waren. De grens
rechter vlagden en de scheids
rechter floot niet of andersom.
Dat heeft verleden seizoen
nogal wat, conflicten veroor
zaakt. Vandaar dat nr. de be
slissing aan de grensrechter
wordt overgelaten".
WARM
Zonnig en warm.
Tegen de avond Hier en
daar een onweersbui.
Temperatuur kan tot
30 graden oplopen
Aan de kust is het wat
koeler-
STAD EN STREEK
Zandlichaam verdringt
twee hotels.
Pagina 3
FINANCIëN
EN ECONOMIE
Zorgen in Europa en
Japan over slechte
Amerikaanse graanoogst
Pagina 9
BINNEN- EN
BUITENLAND
Paus feliciteert Alfrink.
Pagina 11
SPORT
Spaanse furie over
Johan Cruyff.
Pagina 15
RADIO EN TELEVISIE
Weinig nieuws op
Firato. Pagina
19
(Van een onzer
verslaggevers)
ERTVELDE In
Ertvelde, een plaats
in de Gentse kanaalzone,
heeft men enorm veel
last van luchtverontreini
ging. Het is daar zelfs zo
erg dat door de vuile
neerslag bij enkele da
mes de nylons van hun
benen vielen. Dit voor
val is zelfs in de ge
meenteraad van Ertvelde
ter sprake geweest.
Wat de luchtveront
reiniging in de Gentse
kanaalzone betreft heeft
deze gemeenteraad een
noodkreet laten horen.
De raadsleden betuigden
daarom ook hun instem
ming met het voorstel
van burgemeester Buys-
se dat de gemeente mo
rele steun zou verlenen
aan het streven van het
Gewestelijk Comité
Leefmilieu om zo spoe
dig mogelijk alle verant
woordelijke instanties,
zoals ministeries, provin
cie- en gemeentebestu
ren, rond de tafel te
krijgen om een oplossing
voor de luchtvervuiling
te zoeken.
ARCHEOLOGEN nemen aan
dat in een middeleeuwse terp
in het plaatsje Eenigenburg
bij Sint Maarten (N.-H.) zich
resten kunnen bevinden van
een kasteel. De kans bestaat
dat het hier gaat om een dwang
burcht van Floris V, die in
1296 is verwoest door de
Westfriezen.
(ADVERTENTIE)
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA Men kan rustig
voorspellen dat het ziekteper
centage onder de schoolgaande
jeugd in de komende maanden
hoger zal liggen dan normaal.
Dit als gevolg van het slechte
weer tijdens de zomervakan
tie.
Enkele artsen, naar hun me
ning gevraagd, gaven te ken
nen dat ervaringsgegevens,
hoewel niet statistisch vastge
legd, de relatie tussen slecht
zomerweer en de weerstand
van de schooijeugd in najaar
en winter duidelijk hebben
aangetoond-
Drs. M. van Bakel, adjunct
directeur van de Gemeentelij
ke Geneeskundige en Gezond
heidsdienst in Breda, gaf als
zijn oordeel dat de geringere
weerstand niet alleen te wij
ten is aan te weinig zonnige
dagen.
„De kinderen", zei hij,
„hebben hij regenweer veel
minder beweging en ontspan
ning. Ze zitten meer in huis,
wat vaak ook nog leidt tot een
wat kribbig en verveeld
sfeertje dat op de zenuwen
van zowel de ouders als de
kinderen gaat werken. De ge
volgen daarvan worden later
merkbaar".
Nu de zon is gaan schijnen
en als ze ook een beetje
wil blijven schijnen zou
een extra-middagje vrij de la
gere scholieren zeker goed
kunnen doen, meent drs- Van
Bakel.
Of zo'n middag, of mis
schien wel enkele middagen,
er ook in zitten Enkele
schoolhoofden die we met de
ze vraag benaderden hadden
er moeite mee. Het verplichte
rooster telt 1000 lesuren en
daar zit niet veel speling in,
zeiden ze- „Als we nu al met
extra vrije middagen gaan
werken, kunnen we de kinde
ren later, onder misschien
dwingender omstandigheden,
eigenlijk geen enkel extra
uurtje meer gunnen".
(Van een onzer verslaggevers)
BUSSUM De TROS wil
begin volgend jaar de avontu
ren van Suske en Wiske op de
televisie gaan brengen.
Het idee is van de vroegere
acteui Wies Andersen. Willy
Van dei steen, de geestelijke
vader van Suske en Wiske, zal
voor de decors en de teksten
zorgen. De Schiedamse kun
stenaar André Henderickx is
al volop bezig met het boetse
ren van de poppen oppen var
de hoofdfiguren uit deze in
België en Nederland buitenge
woon populaire tekenstrip.
De TROS is van plan vol
gend jaar elk maandagavond
programma met een aflevering
van Suske en Wiske te ope
nen. Elke afleven?* zal onge
veer 25 minuten duren. Voor
één avontuur zullen vijf afle
veringen nodig zijn
Ook de BRT zal de avontu
ren van Suske en Wiske op
het scherm brengen.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG „Onvoldoen
de". Met die kernachtige uit
spraak hebben de officiële lei
ders van de organisaties van
boeren en tuinders gereageerd
op het pakket maatregelen dat
minister Van der Stee (Land
bouw) bekendgemaakt heeft
om aan de nood van agrarisch
Nederland tegemoet te komeu
(zie hierover elders in deze
Krant). Namens de organisa
ties zei voorzitter drs. Zijlstra:
„Ons uitgangspunt is en blijft
dat wij een minimumeisen
pakket hebben ingediend, dat
onverkort gerealiseerd moet
worden vanuit dat uitgangs
punt is het maatregelenpak
ket naar ons voorlopig ooraeel
ouioidoende".
Hardei' reageerden de actie
comités na hun overleg met
de centrale landbouworgan.sa-
ties. Voorzitter Olieman: „Wat
bet kabinet heeft toegezegd is
eer belediging voor boer en
tuinder. Haast op geen enne.
punt zijn de minimale eisen
volledig gerealiseerd. Her
nieuwde acties achten wij niet
uitgesloten. De mensen 2!jn
geiaden door de acute nood".
De centrale landbouworgani
saties hebben gistermiddag in
wat drs. Zijlstra aanduidde als
„een goede sfeer" overlegd
met ce actiecomité's onder -ei
ding van Kiaas Olieman. „Wit
hebben een beroep op hen ge
daar hun activiteiten en inzet
n het organisatorisch verban n
te brengen er mede dienstbaar
te maken aan de organisaties
waarvan ze zei' loyaal lid wil-
'en zijn. Ze hebben heel dui
delijk hun loyaliteit aan de
standsorgan,)aties betuigd"
Klaas Ol>n,an heeft aan de
besturen van ae centrale orga
nisaties zijn excuses aangebo
den voor zijn „spontane en
emotionele uif'ating" van za
terdag, toen hij het bomvolle
Utrechtse stadion toeriep: „We
eisen reorganisatie van de top
van onze organisaties". Olie
man- „Ik neb daar geen soijt
van, ik ge/ut-toe dat het nodig
was op dat gevaarlijke mo
ment. Maar het was wel tegen
de afspraken in Daarvoor heb
ik mijn v-h ontschuldigingen
aangeboden"
De actieci mité's zullen zich
zelf opheffen wanneer zij in
het voortgezet overleg met de
standsorganisatie over de lan
gere termijn-risen tot de over
tuiging komen „dat onze be
langenden arii ging voldoende
gewaarborgd is". Olieman:
„We hopen dat het zover komt
en dat we uuszeit kunnen op
heffen Eenheid van boeren en
tuinders is nu dringend nood
zakelijk".
(Zie pagina 11)
(Van een onzer verslaggeefsters)
BREDA Tijdens de vier wedstrijden die 's middags gedu
rende de wereldkampioenschappen voetbal op werkdagen werden
uitgezonden, heeft 78 procent van alle directieleden naar de
televisie gekeken.
,Jot de?e Tl?™6 komt de ..Weekkrant voor Leden van de
Industriebond NVV na een steekproef in vijftig bedrijven.
Vei der ging 12 procent naar Duitsland om een of meer wed
strijden zelf bij te wonen.
Aanleiding voor de steekproef vormde een bericht waaruit
bleek, dat het Nederlands Christelijk Werkgeversverbond een
steekproef had gehouden om na te gaan of het ziekteverzuim
onder de werknemers hoger was tijdens de wereldkampioen
schappen. Dit bleek overigens niet het geval te zijn.
DEN HAAG (ANP)
Staatssecretaris Van Rooijen
(financiën) heeft besloten de
termijn van betaling van in
1974 opgelegde voorlopige en
nadere voorlopige aanslagen
inkomstenbelasting over het
jaar 1973 op te schorten tot
eind 1974-
Dit betekent dat dergelijke
aanslagen, zonder dat uien
daarvoor een verzoek behoeft
L, te dienen, niet eerder dan
eind 1974 betaald behoeven te
worden- In deze gevallen zal
over de uitsteloeriode tot eind
1974 geen rente in rekening
worden gebracht-
Deze maatregel is vooral
van belang voor de zelfstandi
ge ondernemers die in acute
liquiditeitsmoeilij-kheden ver
keren-
EEN ontmotsmettingsbedrijf is
in Alkmaar begonnen met vlo-
vrijmaken van 33 huizen in de
nieuwbouwwijk Huiswaard-
De bewoners werden de afge
lopen weken belaagd door
horden vlooien, die van een
braakliggend terrein afkomstig
waren.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG De marine
heeft het Rijn-Schelde-Vero
me concern opdracht gegeven
voor de bouw van vier stan
daardfregatten waarmee een
bedrag, gerekend naar het
huidige prijspeil van 832 min. is
gemoeid. De oorlogsbodems
zullen wordenn gebouwd door
de koninklijke maatschappij
„De Schelde" in Vlissingen,
een werkmaatschappij van het
RSV-concern. In de opdracht
's een optie vervat voor een
tweede serie van nog vier
stuks, waarover nog dit jaar
een beslissing moet vallen, al
dus de Marinevoorlichtings-
dienst-
Staatssecretaris Stemerdink
van Defensie heeft gistermid
dag in Den Haag de directie
van de werf „De Schelde" in
Vlissingen officieel de op
dracht voor de bouw van de
standaardfregatten overhan
digd-
Een der directeuren van de
werf, ir- J- Bout, vertelde dat
deze onder van bijzonder grote
betekenis is voor de werkgele
genheid in Vlissingen en om
geving. Het zal, afgezien nog
van de personeelsbezetting in
de toeleveringsbedrijven, bij
de werf aan achthonderd tot
duizend man jarenlang werk
geven, waarbij het gaat om
hooggeschoold personeel- Aan
de opdracht is jarenlang voor
bereidend werk voorafgegaan
en had de werf de opdracht
niet verkregen dan had men
ander werk moeten zoeken-
Het is niet zo, dat voor dit
werk extra arbeidskrachten
aangetrokken moeten wor
den-
De directeur vertelde ver
der, dat de werf al in het
bezit is van een overdekt
buuwdok, maar dat voor de
bouw van deze schepen een
nieuw overdekt bouwdo-k, -al
verrijzen, dat op 23 juni 1975
gereed moet zijn- De werf
spreekt van een anderhalf
dok, omdat men gelijktijdig
aan een fregat en een gedeelte
ervan, het midscheepsdeel,
kan werken- Is er een schip
gereed dan kan het mid
scheepsdeel opschuiven en van
de voor- en achtersectie wor
den voorzien en kan opnieuw
een midscheepsdeel in aan
bouw worden genomen- De in
vestering van dit dok zal
veertig miljoen gulden bedra
gen merkte hij verder nog
op. Het eerste standaardfre
gat zal op 1 aprii 1978 gereed
zijn voor de proeftocht; de an
dere drie schepen volgen ne
gen maanden later De wapens
en sensoren voor deze schepen
zijn vastgesteld en grotendeels
besteld. Op d-e werf is ter
vervanging van een helling
een tweede overdekt bouwdok
reed- in aanbouw-
De schepen krijgen een wa
terverplaatsing van 3500 ton,
hebben een lengte over alles
van 130 meter met een be
manning van ongeveer 185
man De actieradius van de
schepen is 4000 mijl en de
snelheid zal ongeveer 30 kno
pen bedragen.