Turkije sterker dan Griekenland KARAMANLIS: Populair, maar hoe lang nog? ECEVIT: Van dichter lot nationale held De Zeeuw weet nog van niets Soedan-detachement vertrekt 24 augustus binnenland buitenland VOOR de tweede keer in een maand woedt er een oorlog op Cyprus. Na het staakt-het-vuren van 22 juli 1974 is het er, de gebruikelijke incidenten niet meegerekend, betrekkelijk rustig geweest, maar Turkije, Grieken land en Engeland praatten zich aan de conferentietafel in Genève zo vast, dat Turkije gisteren geen andere uitweg zag dan de wapens weer op te nemen. In de afgelopen weken heeft onze redactie buitenland de achter gronden van het conflict uitvoerig belicht. Vandaag portretteren wij de voornaamste antagonisten in het conflict, de leiders van Turkije en Griekenland; Bulent Ecevit en Konstantijn Karamanlis. Ook geven we een inzicht in de troepensterkten van de twee landen, die de „underbelly'' van de NAVO (vorm(d)en. Athene Kwetsbaar Nederlandse instructie voor bevolkings conferentie Zwijgzaam Minachting Moeilijkste uren Links Hoge punten De „Zwarte Zee" heeft vertraging Voorzitter senaatsfractie INBREKER ZIEKENHUIS INGESLAGEN Mishandeling van christenen in Roemenië papier oor uw pen Nixon (3) Wat nu NAC? terug op beekse bergen (ki8g. beek/e bergen DONDERDAG 15 AUGUSTUS 1974 13 CYPRUS in het brandpunt (Van onze redactie buitenland) Een vergelijking van de troe penverhouding van de landen Turkije en Griekenland toont duidelijk een groot numeriek overwicht van Turkije. Het Turkse leger is bijna drie keer zo sterk als het Griekse en de marine van Turkije is ongeveer dubbel zo sterk als die van Athene- De strijdkrachten van Turkije zijn als volgt samengesteld- - Het leger telt volgens opgaven van het International Institute for Strategie Studies 365-000 man, bestaande uit een ge pantserde divisie, twee geme chaniseerde infanterie divisies, elf infanterie divisies, vier ge pantserde brigades een briga de parachutisten, een gepant serde cavalerie brigade, twee met Honest John raketten uit geruste bataljons- De marine beschikt over 40.000 main, 15 onderzeeërs, veertien jagers, acht escorte- vaartuigen, elf motortorpedo boten, veertien snelle patrouil leboten, 20 mijnenvegers ze ven mijmenleggers en een hoeveelheid landingsvaartui gen en helikopters- De luchtmacht heeft 50-000 man en 288 gevechtsvliegtui gen, alsmede twee met sam- raketten uitgeruste bataljons- Er is voorts een para-militaire strijdmacht bestaande uit 75-000 man gendarmerie met drie mobiele brigades- Districtsgrens Districlshocfdplaals Belangrijke weg mt Britse bases De strijdmacht van Grieken land is samengesteld uit: 160-000 man, waarvan 120.000 bij het leger, 18.000 bij de marine en 22.000 bij de lucht macht- Het leger bestaat uit een gepantserde divisie, elf infan terie divisies, tien zelfstandige brigades, een commando bri gade, twee bataljons met Ho- nest John raketten en een ba taljon met hawk-raketten- De marine heeft zeven on derzeeërs, negen jagers, vier escortevaartuigen, zeven pa trouilleboten, twee mij-nenleg- ge-rs veertien mijnenvegers, 17 tonpedoboten, waarvan vier zijn uitgerust met exocet-ra- ketten, acht tanklandingsvaar tuigen, vier kleinere landings schepen, en acht landiragsbo- ten- De luchtmacht beschikt over 225 gevechtsvliegtuigen en een bataij on met niike-herc-ulesra- ketten, de para-militaire strijdmacht bestaat uit 30.000 gendarmes en 69.000 leden van de nationale garde- In geval van oorlog tussen Griekenland en Turkije wordt het eerste frontgebied gevormd door de 10 kilometer lange grens tus sen beide landen langs de ri vier de -Evros en iin Thra- cie- De grens kan worden ver dedigd door een betrekkelijk klein leger dat met moderne wapens is uitgerust- Griekenlan d is vooral kwetsbaar in haar eilanden in de Aegeïsche zee nabij de westkust van Turkije- Ten aanzien van Cyprus is Grie kenland door de afstand even eens in het nadeel. Turkije is ongeveer 65 kilometer van het -eiland verwijderd en kan vrij wel onafgebroken boven Cy prus in actie zijn. De Griekse vliegtuigen die het ei land bereiken kunnen slechts korte tijd boven het eiland opereren alvorens ze voor het innemen van brandstof naar hun bases moeten terugke ren- (Van onze redactie buitenland) „Hij kan nog geen vlieg doodmaken", zeggen de Turken over hun premier Bulent Ecevit (49). Zijn biograaf noemt hem „een romantische, artistieke en mysterieuze man". DEN HAAG (ANP) De ministerraad heeft de instruc tie opgesteld voor de Neder landse delegatie naar de be volkingsconferentie, welke de zer dagen te Boekarest gehou den wordt- De Nederlandse delegatie staat onder leiding van minister Pronk voor Ont wikkelingssamenwerking- „De Nederlandse regering staat op het standpunt, dat afremming van" de groei van de wereldbe volking gewenst is", zei drs- Den Uyl- „De daling van het Nederlandse bevolkingscijfer en de stabilisatie van het aan tal inwoners zijn aanvaard baar, zo niet toe te juichen". Premier Den Uyl zei voorts, .dat de overheid dia mensen geen bepaald gedrag kan af dwingen- „De beslissing over het kindertal is een vrije be slissing, maar die beslissing moet wel genomen worden te gen de achtergrond van het welzijn van de samenleving, en rekening houdend met de beschikbare voedingsmiddelen en de schrikbarende igroei van de wereldbevolking- (Van onze redactie buitenland) zich tot bovengenoemde op merkingen over de generaal. De positie van de nauwelijks drie weken aan het be wind zijnde Griekse premier Konstantijn Karamanlis, is 0uClSt6 door het mislukken van de Cyprusconferentie aanzienlijk verzwakt. President Gizikls had de in ballingschap levende Kara manlis drie weken geleden ge vraagd om terug te komen omdat dit de enige uitweg leek om het gezichtsverlies van de militaire junta te be perken na de bemoeienis van bet Griekse regime met de roup van de nationale garde op Cyprus en de daarop vol gende Turkse inventie. „Nu na drie weken burgerregering de aanvallen in alle hevigheid op Cyprus zijn teruggekeerd is de bans aanwezig dat de militai ren zich opnieuw met de zaak zullen gaan bemoeien". De premier heeft het deze weken niet gemakkelijk ge- bad. Hij heeft zich nog niet bezig kunnen houden met het herstel van de democratie in Griekenland, zoals zijn bedoe- hhg was maar heeft zich tot hu toe uitsluitend toegelegd op de kwestie Cyprus. tn deze kwestie is men ech- ter nog steeds niet tot een Overeenkomst gekomen. Ter- WlJl in Genève nog werd ge sproken werd over vreedzame oplossingen hebben de Turkse roepen opnieuw aanvallen op cyrus gedaan. In een offici- hit-gegeven communiqué nclaar.de de eerste minister a' «Griekenland alle nuttige maatregelen zal nemen om het oofd te bieden aan een aan- 5die niet alleen op een n Cyprus is ge- ont, maar die ook de interna- H "aio instellingen en orde doet wankelen". Turkije probeert, volgens deling van de Turkse acties ook de minachting die hij koestert voor de vorige rege ring. Ook toen hij nog in bal lingschap leefde heeft hij her haaldelijk laten blijken dat hij niets van de militaire regering moest hebben. Zijn oordeel over oud-presidentGizikis was vrij mild, maar vooral „de mannen achter de schermen" boezemden hem geen vertrou wen in. hem, een voordeel te trekken uit - ..onverantwoordelijke en V a?e actië" van het militaire W van voor ^e huidige gen-egerinig en heeft ruim k weken geleden strijd- j 'en op Cyprus laten lan- n Pnder het voorwendsel de „„JJSheid te herstellen en de laifaril ^i'hheid van het ei- mnd te beschermen. Dit deze woorden van Kara- hs ligt behalve de veroor- Tien jaar geleden vertrok Konstatijn Karamanlis als een verslagen en ontmoedigd poli ticus uit Athene naar Parijs. Hij had er toen 17 jaar in de hoogste regionen van de GriegEe politi-eg opzitten: 9 jaar als minister op verschil lende departementen en 8 jaar als premier. Een conflict met de koning over een staatsbe zoek van de Griekse konink lijke familie aan Engeland leidde in 1963 tot zijn aftreden en het uitschrijven van nieu we algemene verkiezingen. Een totaal onverwachte stem busnederlaag tegen aartsvijand Papandreou sr. bezegelde zijn politieke lot. Karamanlis ver liet het land, samen met zijn gezin, wat huishoudpersoneel en een aantal getrouwen. In de jaren die volgden haalde Griekenland onder meer door de staatsgreep van Papadopou- los en zijn collega-kolonels verschillende malen de inter nationale pers en televisie. Ook Karamanlis werd herhaal delijk gevraagd om kommen- taar te geven over de Griekse toestanden, doch hij was erg zwijgzaam. Een verzoek van het Amerikaanse televisiestati on CBS aan de vrijwillige banneling om tegen een hono rarium van 10.000 dollar een intervieuw van een half uur toe te staan wees hij van de hand. Wel veroordeelde hij éénmaal het regiem van de kolonels. Toen deze door gene raal Gizikis en de zijnen wa ren verdreven beperkte hij Op 6 oktobr 1955 werd Konstatijn Karamanlis door koning Paul aangewezen als formateur van een nieuw ka binet na de dood van maar schalk Papagos. Karamanlis is ruim acht jaar minister presi dent gebleven. Hij was al erg populair, door de wijze waar op hij als minister van ver keer en publieke werken de verkeersproblemen in Athene had aangepakt. Oök zijn hoe danigheden als „self-made man droegen hiier toe bij. Hij was zoon van een schoolmees ter in een Noord-Macadonisch dorp (dat bij zijn geboorte (23 febr. 1907) nog onder Turks bewind stond) en moest als oudste van een gezin van ze ven kinderen al vroeg de zorg voor het gezin op zich nemen, nadat zijn vader was overle den. Daarnaast zag hij kans zijn rechtenstudie te voltooien, leerde hij zichzelf Engels. Ook lukt het hem een politieke carrière op te bouwen die noch werd bezoedeld door de dicta- tuur-Metaxas (1936-1941), noch door de Duitse bezet ting. In 1935 werd hij als afge vaardigde voor de conservatie ve volkspartij in het parle ment gekozen. De oorlogsjaren bracht hij door in Caïro. Na de oorlog nam hij zijn parle mentszetel weer in en in 1946 werd hij minister van arbeid. In 1947 kreeg hij de porteleuil- le van verkeer en van '48 tot '50 was hij minister van sociale zaken. Van '50 tot '52 beheer de hij de portefeuille van de fensie, waarna hij bij het mi nisterie van verkeer terug kwam en hier zijn reputatie van een man van actie kreeg. Hierna volgde de acht jaar van zijn minister-president- söha-p. Zijn verkiezingsnederlaag van 1963, waarvan de oorzaak te vergelijken is met de slijta ge waaraan onze confessionele partijen onderhevig zijn ge weest, is door de Grieken nog niet vergeten. Bij zijn terug keer op 23 juni wias de publie ke opinie over de nu 56-jarige Karamanlis welgezinder dan ooit. Hij is de zoon van een in Turkijë beroemd schilder én Bulent Ecevit trad als vertaler en dichter in het artistieke voetspoor van zijn vader. Bu lent vertaalde Thomas S.Eliot en Ezra Pound in hiet Turks. Vele van zijn gedichten heb ben de liefde-haat verhouding tussen Turken en Grieken tot onderwerp. In een van Ecevits gedichten heet het, dat „wij, Turken en Grieken, elkaar door de geschiedenis heen op een bloedige manier hebben afgemaakt, maar dat wij uit eindelijk toch niet zonder elk aar zullen kunnen en altijd vain eikaar zullen houden". Zulke woorden klinken wat ironisch op het moment, dat Bulent Ecevit de Turkse troe pen voor de tweede keer bin nen één maand de opdracht heeft gegeven op Cyprus tot de aanval over te gaan om daarmee „Cyprus te redden en zijn onafhankelijkheid te red den' Bulent Ecevit is mager en klein van stuk. Hij heeft ui terlijk meer weg van een ge degen, bedeesde schoolmeester dan van een hard politicus, die Turkije moet leiden door de moeilijkste uren van zijn ge schiedenis. Maar sinds hij op dracht gaf tot de invasie op Cyprus is hij een nationale held geworden en zelfs het leger, dat hij in 1971 tegen zich in het harnas joeg door te protesteren tegen de machtso vername van de generaas is hem gaandeweg gaan respecte ren. Vóór de crisis rond Cy prus, spendeerde Ecevit de meeste tijd aan binnenlandse aangelegenheden. Als minister van Arbeid wist hij in 1961 in het Turkse parlement het sta kingsrecht erdoor te krijgen. Hij heeft zich voorts ingezet voor landhervormingen, verbe tering van de sociale en me dische diensten op het achter lijke platteland en voor staats deelneming in de grote Turkse bedrijven. Ecevit is in de Turkse poli tiek altijd beschouwd als een erg linkse man en als de lin kervleugel van de Republi keinse Volkspartij, waarin de bekende politicus Ismet Inönu jaren de scepter heeft ge zwaaid, lastig was, kreeg Ece vit dat niet zelden persoonlijk op zijn brood. De rechtervleu gel van de RPP heeft dan ook alles geprobeerd om Ecevit uit te schakelen, toen een opvol ger van Inönu gekozen moest worden, maar deze manoeuvre mislukte. Eceviit werd de nieu we partijvoorzitter en een aantal rechtse dissidenten in de RPP vormden een nieuwe partij, de Nationale Partij van het Vertrouwen. Toen de generaals in okto ber 1973 weer verkiezingen toelieten, behaalde Ecevits partij een enorme overwin ning. Het duurde echter nog drie maanden voordat hij na veel gehakketak, op 25 januari van dit jaar erin slaagde, een meerderheidskabinet te vor men met de moslim-partij van de Nationale Redding. Deze partijen hebben 241 van de 450 zetels in het Turkse parle- ment. Waarnemersin de Turkse hoofdstad menen, dat Ecevit na het oplossen van de Cy- prus-kwestie nieuwe verkre- zingen zal uitschrijven om de meerderheid van zijn partij in het parlement te vergroten. In de opiniepeilingen scoort hij op dit ogenblik hoge punten. Ook rijn regeringsmaatregel om tegen de zin van de Ame rikanen de Turkse boeren weer opium te laten verbou wen nadden hem al erg popu lair gemaakt. In een inter view met Time en News week van vorige week, bena drukt hij, dat hij nooit oorlog op Cyprus gewild heeft „onze invasie was geen avontuur of een politiek spel. Wij moesten Cyprus en zijn onafhankelijk heid redden", aldus Ecevit. ROTTERDAM (ANP) De Nederlandse zeesleper „Zwar te Zee" van L Smit en Co. uit Rotterdam is niet gisteren maar pas vandaag bij de in mo ei lij kheden verkeren de Shell-tanker „Metula" gearri veerd. De „Zwarte Zee", een van 's wereld grootste slepers, heeft tijdens de race naar de straat var Magelhaen, waar de „Metula" sinds afgelopen za terdag op de rotsen vast zit, als gevolg van slecht weer, vertraging opgelopen. De toe stand van de „Metula" is ove rigens niet verslechterd. DEN HAAG (ANP) Op zaterdag 24 augustus aanstaan de zullen 41 militairen van de Koninklijke Landmacht, die deel uitmaken van het deta chement dat wordt ingezet bij de voedseldistributie in Soe dan, per lijnvludht van de luchthaven Schiphol vertrek ken. De groep, die onder lei ding staat van plv. detache mentscommandant kapitein N, M. Verweij, heeft als eindbe stemming El Fasher in de westelijke provincie Darfur. De militairen worden zater dagmiddag uitgeleide gedaan door de ministers Vredeling (Defensie) en Pronk (Ontwik kelingssamenwerking) alsme de door luitenant-generaal Van der Slikke, bevelhebber der landstrijdkrachten. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG KVP-voor zitter De Zeeuw ontkent dat er binnen het bestuur van zijn partij overleg wordt gevoerd over zijn al dan niet aanblij ven als voorzitter van de par tij. Alle berichten over zijn aanstaande benoeming tot voorzitter van de KVP-fractie in de Eerste Kamer verwijst hij naar het land der fabelen- Ook staat nog niet vast wan neer er in de partij-top wijzi ging wordt aangebracht. Het is de gewoonte dat de hele KVP-top na verkiezingen voor de Tweede Kamer plaats maakt voor een nieuw be st-uur. Na de laatste voor de KVP niet helemaal naar tevre denheid verlopen-verkiezingen besloot de partijraad echter, dat de top voorlopig maar moest blijven zitten. Volgens De Zeeuw zal er binnen een jaaar wel wat veranderen, maar hij noemde een datum (volgens berichten oktober) uiterst speculatief. Kiest de KVP-eerste-kamer- fractie hem inderdaad tot voorzitter, dan zal De Zeeuw als voorzitter van de partij aftreden. De kans dat hij frac tieleider wordt, is groot, aan gezien CDA's prof. Steenkamp er niets voor voelt, de open gevallen post (door het ver trek van oud-premier De Jong) te gaan bezetten- In de partij wil men niets weten van de gecombineerde functie partij- en fractievoorzitter. In september moet de senaats fractie een nieuwe voorzitter kiezen. Wordt De Z-e-euw dat, dan is het waarschijnlijk dat een maand later een ni-euwe KVP-voorritter moet worden gekozen. AMSTERDAM (ANP) Een onbekende inbreker m Amsterdam is met een honk balknuppel het ziekenhuis in geslagen. De man was betrapt in een woning aan het Dar- winplantsoen door de 47-jarige bewoner. Met wiat klein geld en enkele voorwerpen rende hij de achtertuin in, sioeg een ruit aan de achterkant van een buis aan d-e Van 't Hofflaan in en vluchtte daar doorheen de straat op. D-e man die hem had betrapt wachtte hem da-ar op met een honkbalknuppel. De inbreker, die zijn naam niet wil noemen, is met wonden aan zijn hand-en en vermoede lijk een lichte hersenschud ding in een ziekenhuis opge nomen. O LONDEN (ANP) Aan christenen in Roemeense ge vangenissen zijn lijfstraffen toegediend. Mededelingen hierover zijn ontvangen door de organisatie „Christelijke Zending in de Communistische Wereld" (CMCW), waarvan 't hoofdkwartier in Engeland ls gevestigd. CMCW verklaart, dat ir tegenstelling tot recente ge ruchten over meer religieuze vrijheid berichten zijn bin nengekomen over de zeer har de behandeling van tenminste 32 christenen in Roemeense gevangenissen. Zij worden ze-er hardvochtig behandeld, aldus CMCW. Als zij op gods dienstige gronden op zaterdag en zondag dwangarbeid weige ren, krijgen zij 30 slagen met een zweep. Zij hebben zware kettingen met scherpe punten aan de voeten, die wonden veroorzaken. De 32, zo ver klaart CMCW verder, zijn on dergebracht in een cel van omstreeks 8 bij 2 meter, zodat zij twee om twee om beurten twee uur slapen terwijl de 16 anderen staan, omdat voldoen de ligruimte ontbreekt. Aldus CMCW, dat met naam e-n toenaam melding maakt van de dood van twee gevangenen, de verschrikkelijke afranse ling van een derde en het feit dat een vierde inmiddels tot 13 jaar werd veroordeeld. I- Brieven voor deze rubriek moeien met volledige naam en adres worden ondertekend. Bij publikatië zullen deze vermeld worden. Slechts bij hoge uit zondering zal van deze regel worden afgeweken. Naam en adres zijn dan bij de redactie bekend. Publikatie van brie ven (verkort of onverkort) betekent niet dat de redactie het in alle gevallen eens is met inhoud, c.q. strekking. Zelden scheen de westerse wereld overspoeld door zulk een golf van nauiwverholen leedvermaak, als bij het aftre den van president Nixon. Mensen die nooit enige be langstelling toonden voor Nixon's politieke successen in Vietnaim, in China, in het Mid den-Oosten wisten na drie t.v.-uitzendingen letterlijk al les over Watergate; en vooral dat Barbertje weer eens moest hangen. Het lag dus wel m de lijn der verwachtingen dat met na me uw gewaardeerde mede werker Merijn, aan „Kin-g Ri chard's" dramatische onder gang een paar prettige dagen zou beleven. Zowaar heb ik mij een ogenblik voorgesteld, „Deze Tijd" van 9 en 10 au gustus 1974 een ereplaatsje te geven tussen mijn beduimelde „Max Havelaar" en Kafka's „Proces", maar je kunt ten slotte niet alles bewaren. „In Memoriaim Tricky Dick". Was er wel iets smakelijkers te bedenken voor de man, die 600.000 Ameri kaanse jongens uit de hel van Vietnam heeft gesleept? Die het als eerste onder zijns ge lijken n-i-et beneden zijn waar digheid vond om de leiders van 700.000.000 Chinezen een vriendschappelijk bezoek te brengen? Die dag en uur in os weer was om 's werelds brandhaarden te localiseren. c-e uitzinnige haat en afgunst van allerlei kleine Strebers in begrip te doen verkeren? Edoch, hij heeft gefaald! Hoera. Hoge bomen vangen veel wind, jazeker. Wij Ne derlanders weten maar al te goed, hoe het onze eigen Flo- ris de Vijfde is vergaan en de gebroeders De Witt. Alsook Johan van Oldenbarneveldt. Over wiens noodlot een V m- del eens getuigde: ;,Wie ging, onder staatszaken zó krom ge bukt nooit krom""?! BREDA L. PISON Wat gaat ons NAC dit seizoen weer doen? Om andere spelers te kopen was er wéér geen poen. Men ga-at het weer met dte oude kern proberen. Een heel jaar vechten om niet te degraderen. Het vorige jaar liep het al goed af. Of hoe dat dan heten mag. Hoe de heer Lemmens het klaarspeelde weet ik niet. Daar een onzer beste spelers NAC weer verliet. De Bredanaars hun haren rij zen omihoog. Want voor dit soort voetbal zijn de prijzen veel te hoog. Het nieuwe .bestuur zou het wel eens klaren. En bracht heel Breda tot be daren. Wij in Breda dachten: het is nog niet zo slecht. Maar ook dit bestuur brengt er in zijn geheel niets van terecht. De laatste plaats ls dit jaar voor NAC besteld. Onze mensen willen iets zien voor hun dure geld. Over goede spelers die Breda verlieten kan men beter zwij gen. Hopelijk dat ze bij NAC nog eens verstand van voetbal krijgen. Want om iets op het veld te presteren. Moet men toch in goede spe lers investeren. BREDA H. v. DUUREN (ADVERTENTIE) 'The show must go on, ondanks het ongeluk van vorige week. Italiaanse leden van de y\/ dappere familie Traber zijn speciaal voor Beekse Bergen over gevlogen en geven tfm zondag hun adembenemende luchtduivel-show. Dagelijks om 3 uur, zaterdag en zondag ook om 1 uur. Geen extra entreeheffing! l tussen Tilburg en Hilvarenbeek

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1974 | | pagina 13