DRUGGEBRUIKER WEGENS DIEFSTAL VEROORDEELD
TNO OYER SLOE:
acht onschadelijk
DRINKWATER
VOORZIENING
OP SCHOUWEN
LOOPT GEVAAR
t®§
NÖJÖF
zeeuws
Qkmécek
mm
HOLLANDERS
VERFILMEN
„ELCKERLYC"
Films in Zeeland
Op slot Gravensteen in Gent
Celstraf „niet als geneesmiddel bedoeldn
commentaar
Problemen tot 76
de beste achteras-
constructie: de
DeDion-asvoor
een veilig
weggedrag
gebouwduit veiligheid
Bedrieglijk
Boschkapelle
Buiig
Vrijdag 26 juli 1974
H
strei
Bk-
3
rmiiiiiiiwiiiiiiifflimii
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG „De
touwladders om je uit de put te
halen, zijn niet duidelijk
zichtbaar", constateerde giste
ren de Middelburgse politie
rechter tegenover verdachte A.
J uit Vlissingen. De verdachte,
xan beroep los arbeider, stond
terecht wegens diefstal van een
versterker uit het Vlissingse
jeugdhuis Don Bosco. Hij had
het gestolene weer verkocht
voor f250,— en vier gram
speed.
Verdachte bleek verslaafd te
zijn aan hard druigs. Naar zijn
advocate verklaarde, spoot hij
zichzelf momenteel twee keer
per dag in. De officier van
justitie stelde vast dat het uit
gavenniveau van verdachte
erg hoog lag., en dat voor een
goed deel voor drugs. Hem
staan nog meer strafzaken te
wachten. De officier eiste drie
weken onvoorwaardelijke ge
vangenisstraf.
Aidvocate, mevr. Van de Ho
ven, schetste die geestelijke en
lichamelijke gezondheid van
die verdachte als slecht. Een
paar jaar geleden was ver
dachte van de drugs afgeraakt.
Maar door het stuk lopen van
zijn huwelijk was het weer
mis gegaan. Van gevangenis
straf verwachtte zij eerder
een negatief effect. Een me
dische behandeling was beter
op zijn plaats. Zij bepleitte een
voorwaardelijke straf met toe
zicht van het consultatiebu
reau voor drugs en alcoholis
me. Verdachte, naar zijn me
ning gevraagd vond, althans,
in zijn ogen zou tdie straf hem
niet veel helpen. „De straf is
ook niet bedoeld als genees
middel, maar om je de volgen
de keer tweemaal te doen
bedenken voor je het weer
doet", aldus de politierechter.
Hij veroordeelde verdachte
overeenkomstig de eis tot drie
weken.
Zonder enige twijfel zijn wetenschappelijke metingen van
luchtverontreiniging, zoals T.N.O. verricht in het Sloe-
gebied, waardevol. Een enkele uitzondering daargelaten, weet
elke menselijke neus onmiddellijk te registreren of het ergens
stinkt. Maar de wetenschap en de techniek moeten vaststellen
of de menselijke neus geen vergissing maakt, en belangrijker
nog: of mensen geheel verantwoord in stank kunnen leven.
De recente gegevens van T.N.O. over het Sloegebied zijn echter
bedrieglijk en daarom gevaarlijk. Bedrieglijk omdat deze cij
fers steunen op een onderzoek, dat al weer twee jaar geleden
plaats vond. Verouderde cijfers dus. Want intussen is in het
Sloe bijvoorbeeld Total gaan draaien. En deze cijfers zijn daar
om gevaarlijk, omdat ze verouderd als ze zijn zeggen dat
de situatie nergens verontrustend is. Willen de Zeeuwse be
stuurders de vinger in Het Sloegebied werkelijk aan de pols
houden, dan dienen ze te beschikken over telkens recente
gegevens.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG De luchtverontreiniging in het
Sloegebied door zwaveldioxyde (SO-2) en stan
daardrook (donkergekleurde, zwevende stof) is van
dien aard, dat nadelige invloed op de gezondheid
van mens en dier en/ of beschadiging van planten
vrijwel is uitgesloten.
Dit is de hoofdconclusie van het Instituut voor Milieuhygiëne
en Gezondheidstechniek, afdeling buitenlucht, van T.N.O., dat
dezer dagen rapport heeft uitgebracht over haar onderzoek in
de periode van 1 oktober 1971 tot 30 september 1972.
Dat eerst nu de resultaten
van dit onderzoek beschikbaar
zijn gekomen, is volgens een
mededeling van het bureau
Voorlichting van de provincie
Zeeland veroorzaakt door moei
lijkheden met de computerpro
grammatuur.
Volgens de T.N.O.-onderzoe-
kers hebben de ,SO-2 cumula
tieve frequentiejaarlijnen" ge
durende de onderzoeksperiode
nergens de door de gezond
heidsraad voorgestelde grens-
Schieting Aan de vakan-
tieschietimg gehouden in de
zaal bij A. Stallaert, namens
negentwintig schutters deel.
De uislag was: hoge vogel, A.
Wouters, camping Hellegat,
Eerste zijvogel, A van Dijk,
Boschkapelle. Tweede zijvo
gel, E. de Kort, Hengstdijk.
Het grootste aantal vogels, vijf
stuks, was voor J. Stoffels,
camping Hellegat.
Koningsehieting Aan de
koniingsohitinig gehouden in de
zaal bij A. Stallaert, werd tot
koning uitgeroepen P. van
Dijk uit Hengstdijk. Eerste
minister, H. van Waterschoot,
Hengstdijk. Tweede minister,
A. Fassaert, Boschkapelle. Het
grootste aantal vijf stuks, was
voor A. Wentzler uit Boschka
pelle.
Vooruitzichten voor zaterdag
en zondag, opgesteld door het
KNMI op donderdag om 18.00
uur: Zonnige perioden, ook
enkele buien en aanhoudend
koel. Weersvooruitzichten in
cijfers gemiddeld over Neder
land.
Voor zaterdag: Aantal uren
zon: 2-10, min. temp.: om
streeks 11 graden, max. temp.:
omstreeks 18 graden- Kans op
een droge periode van min
stens 12 uur: 60 procent. Kans
op een geheel droog etmaal
30 procent.
Voor zondag: Aantal uren
zon: 2-10, min. temp.: om
streeks 11 graden. Max. temp.:
omstreeks 18 graden. Kans op
een droge periode van min
stens 12 uur: 80 procent. Kans
op eeen geheel droog etmaal:
50 procent.
Konstanz 467 plus 1, Rhein-
felden 317 plus 7, Straatsburg
318 onv, Pldttersdorf 478 onv,
Maxau 540 min 5, Plochingen
163 plius 25, Mannheim 386
onv, Steinibach 141 plus 16,
Mainz 361 plus 1, Bingen 224
min 2, Kaub 276 min 4, Trier
228 min 1 Koblenz 266 min 1,
Keulen 250 min 9, Ruhrort 412
min 7, Lobith 1032 plus 12,
Pannerdense kop 998 plus 11,
Nijmegen 827 plus 16, IJssel-
kop 892 plus 8, Eefde IJssel
412 plus 16, Deventer 284 plus
15, Monsin 5462 plus 4, Borg
haren 3861 min 16, Belfeld
108i min 1, Grave beneden de
sluis 501 plus 1.
MORGEN, zaterdag 27 juli
Borgen op Zoom 9.37 en
21.58
Ha-nsweert 8.42 en 21.16
Terneuzen 8.15 en 20.49
Vlissingen 7.45 en 20.21
Wemeidinge 9.27 en 21.48
(Van een onzer verslaggevers)
GOES De watermaatschappij Zeeland kan met de infiltratie
van Haringvlietwater in de westhoek van Schouwen-Duiveland
op zijn vroegst in 1976 starten. Maar als de W.M.Z. geen toe
stemming zou krijgen om gedurende de twee jaar, dat men nog
van die infiltratie verwijderd is, meer dan de huidige 1,9 miljoen
kubieke meter water aan de bodem te onttrekken, dan zullen er
danige problemen komen met de drinkwatervoorziening op
Schouwen-Duiveland.
Dit verklaarde desgevraagd
ir. H. Rakers, hoofd nieuwe
werken van W.M.Z. te Goes.
Zoals wij eerder deze week
meldden, willen burgemeester
en wethouders van W-ester-
schouwen geen bezwaar ma
k-en tegen de vergunningaan
vrage van W.M.Z. tot onttrek
king van 2,1 miljoen kubieke
meter per jaar tot 1976. Zo
luidde ook het advies van de
commissie Grondwaterwet
Waterleidingbedrijven. Intus
sen is echter een protestbewe
ging tegen een dergelijke ver
gunningverlening op gang ge
komen onder inwoners van
Haamstede. Een bezwaar
schrift is reeds opgesteld en al
ondertekend door 70 tot 80
personen. In het bezwaar
schrift wordt onder meer ge
wezen op het feit dat de wa
terstand heden ten dage in de
zomer gedaald is tot tweeën-
eenhalve meter onder het
maaiveld, terwijl dat in de
jaren 1965-66 in de droge tijd
nauwelijks onder het maaiveld
stond.
De plantengroei in het ge
bied wordt dan ook ernstig
bedreigd, het loofhout in het
bijzonder. Een verdord land
schap zal de belangstelling
van de toeristen doen dalen,
wat economische gevolgen
heeft voor het eiland. Volgens
het bezwaarschrift is de wa
terhuishouding juist de twee
laatste jaren erg verslechterd.
Het moet volgens de proteste
renden mogelijk zijn in het
voorjaar met infiltratie te be
ginnen, die soelaas kan bieden
aan de waterhuishouddngpro-
blemen in de westhoek van
Schouwen. De indieners van
het bezwaarschrift vinden dat
de W.M.Z. geen vergunning
mag krijgen om meer water te
onttrekken, totdat met infiltra
tie is begonnen. In die tussen
tijd moet anders drinkwater
worden aangevoerd van elders
of desnoods worden bespaard.
Ook volgens ir Rakers zou het
enige mogelijke alternatief zijn
minder water te verbruiken,
als de W.M.Z. niet het ge
vraagde zou mogen onttrekken
aan de bodem. Want vorig jaar
heeft de W.M.Z. 1,9 miljoen
kubieke meter w-ater aan de
bodem in de westhoek moeten
onttrekken om te kunnen vol
doen aan de behoefte van
drinkwater. En normaal moet
men rekenen met een stijging
v-an net verbruik met acht
procent. Volgens ir. Rakers
heeft W.M.Z. het volgende
jaar zeker 2,1 miljoen kubieke
meter nodig.
De westhoek van Schouwen-
Duiveland verdroogt inderdaad
steeds meer. Maar de W.M.Z.
speelt daarbij naar verhouding
volgens de heer Rakers niet
zo'n grote rol als men wel
aanneemt. Ten eerste hebben
we de laatste jaren veel
droogte gehad. En ten tweede
bijvoorbeeld zorgen duinbe
groeiing en bossen ervoor dat
tegenwoordig in vergelijking
met 1930 ongeveer anderhalf
miljoen kubieke meter water
minder terecht komt in de bo
dem van de totale neerslag.
In elk geval is het zo, aldus
tr. Rakers, dat de W.M.Z. niet
kan wachten met het opvoeren
van de hoeveelheid te onttrek
ken water aan de bodem tot
dat de infiltratie eein feit zal
zijn. Als de bevolking van
Schouwen-Duiveland tenmin
ste voldoende drinkwater toe
gediend wil krijgen. De werk
groep Infiltratie Haamstede is
er momenteel wel praktisch
uit, op welke plaats de infil
tratie moe* gebeuren. Daartoe
is het bosgebied in de west
hoek uitgekozen. Men wacht
nog slechts op de formele
toestemming van de eigenaar
van de grond: de centrale di
rectie van Staatsbosbeheer m
Utrecht. Het bereiken van
overeenstemming over de in-
filtratieplaats heeft lang ge
duurd, zegt de h-eer Rakers.
Verder is ook de voorberei
ding van de aanleg van de
leiding in voorbereiding, het
geen, volgens de heer Rakers
ook aardig opschiet.
lijnen overschreden. (Cumula
tieve frequentiejaarlijnen zijn
de percentages van het aantal
dagelijkse metingen, die onder
een bepaalde grens SO-2 blij
ven. Dit komt des te minder
voor naarmate het SO-2 ge
halte hoger is). De standaard-
rookfrequenties daarentegen
overschrijden op enkele meet
punten wel de grenslijn. Maar
verontrustend was dat nergens.
Wel is opnieuw gebleken, dat
de grootste concentraties SO-2
en standaardrook in de wintel
worden gemeten en dat boven
dien de meeste zwaveldioxyde
(SO-2) bij de laagste tempera
turen voorkwam.
De onderzoekers hebben ver
der vastgesteld, dat de veront
reiniging in het Sloegebied
door SO-2 duidelijk lager is als
in de Randstad. Het standaard-
rookgehalte benaderde echter
evenals in de daarvoor liggen
de jaren dat van het water
weggebied. De hoeveelheid
SO-2 en standaardrook in het
Sloegebied zijn wat gestegen
In vergelijking met het meet-
jaar 1970 - 1971. Het niveau
ligt nu weer op dat van 1969 -
1970.
Tijdens de onderzoekperiode
werden in totaal op 15 punten
metingen verricht. Volgens de
door de gezondheidsraad vast
gestelde grenslijnen mag
met uitzondering van 7 dagen
het gehele jaar door een ge
halte van 250 miljoenste gram
SO-2 per kubieke meter lucht
niet worden overschreden. Op
het meetpunt bij de Vlissingse
brandweerkazerne, waar over
het algemeen de hoogste waai
den worden aangetroffen, werd
de grens van 250 miljoenste
gram op slechts twee dagen
bereikt. Wat de gemiddelde
waarde in het winterseizoen
betreft bij de diverse meetpun.
ten, genomen over een aantal
jaren, ls alleen bij het meet
punt Nieuwdorp sprake van
meer dan een verdubbeling ten
opzichte van de metingen 1970-
1971, terwijl sinds 1968 het ge
halte voortdurend daalde.
T.N.O. heeft verder berekend
dat op alle meetpunten een
vrij hoge piek SO-2 wordt
aangetroffen bij windrichtin
gen tussen oostzuidoost en
zuidoost. Dit is tegelijk de
koudste windrichting. Het in
stituut meent, dat deze piek
wordt veroorzaakt door het
Antwerpse woon- en industrie
gebied. Om hiervan zeker te
zijn, zou een kruispeiling ge
houden moeten worden met
behulp van een meetpunt in
de buurt van Bruindsse.
(ADVERTENTIE)
Voor de opnamen yam. een marktscène vonden de verfilmers van „Elckerlyc" een gedroomd décor in de ra mes van de
Gentse St.-Baajsabaij.
Holland heeft nog eens
Vlaanderen ontdekt, zij het
dan uit strikt utilitaire
noodzakelijkheid. Nergens
over de Moerdijk is er im
mers een intakt gebleven
middeleeuws slot bewaard,
dat de vergelijking kan
doorstaan met het Gentse
Gravensteen. Daarom heeft
een Utrechtse filmploeg
voor drie volle weken zijn
tenten te Gent opgeslagen.
Het Gravensteen en in min
dere mate de ruïnes van de
St-Baafsabdij zijn namelijk
het gedroomde decor voor
een film over Elckerlyc, die
regisseur-producer Jos Stel
ling wil verwezenlijken.
Eerder reeds draaide hij „Ma
rieke van Nieumeghem", een
andere middeleeuwse legende.
Met honderd zijn ze voor
de film, alhoewel je het niet
zou zeggen: meest jongens
met een baard en haren die
de herinnering aan de kap
per al lang kwijt zijn. Wan
neer je ze in lange gewaden
of met spannende kousebroe
ken en wambuis aan, op de
binnenkoer en op de slot-
rrauur ziet verschijnen, is er
maar weinig fantasie voor
nodig om je in de middel
eeuwen te verplaatsen.
„In Holland hebben wij
geen enkel gebouw dat zo
goed de middeleeuwse sfeer
oproept", zegt assistent-pro-
duktieleider Van der Hoeven
over het Gentse Gravensteen.
Hij is puiblic-relationsman
van de Utrechtse filmploeg
waarvan de leden bijna heel
hun vakantie opofferen om
mee te helpen aan de reali-
satie. Begin volgend jaar
moet de film in roulatie
gaan, in de echte commercië
le bioscopen. Wat betekent,
dat in Gent geen amateur-
werk mag worden verricht en
de kleurenprent een tijdsduur
moet halen van ten minste an
der half uur. „Daarom maken
wij hier erg veel opnamen
ook", zegt Van der Hoe
ven.
Samen met de regisseur
rekent hij erop dat het suc
ces van de prent het veelal
onbezoldigde werk van van
daag morgen letterlijk zal
vergelden. 300-000 zware gul
dens zijn er voor begroot,
waarvan 150.000 voor de sa
larissen. „Wij geven er parti
cipaties voor uit, en op die
manier kregen we reeds
60.000 gulden binnen", ver
klapt de assistent-produk-
tieleider, die voorts nog stelt
dat de inzet van de spelers,
cameramensen en andere
technici hier veel groter is
dan bij de beroeps. „Nie
mand maakt er bezwaar te
gen wanneer er na tegenslag
soms tot laat in de nacht
wordit doorgewerkt aan een
bepaalde scène. In dat ver
band hebben wij ook veel te
danken aan de rulp van de
suppoosten. Het zijn hier
echt vriendelijke mensen",
komt scriptgirl Marianne
Kortenhorst tussen. Waar
mee zij ook doelt op de ou
dere inwoners van de wijk
Patersbol ('de Gentse jor-
diaanbuurt", zegt ze), wan
wie de assistentproduktie-
leider zo even zei dat voor
de massascènes vaak een be
roep op hen wordt gedaan
„omdat zij zo doorleefde
koppen hebben".
Maar ook de gewone toe
rist die het Gravensteen komt
bekijken kan zich laten en
gageren voor een figuranten
rolletje. Voor eep paar Cana
dezen, Fransen, Amerikanen
en natuurlijk Nederlanders
kreeg het bezoek aan het
middeleeuwse slot op die
manier een extra-dimensie-
Hun naam en adres is geno
teerd en later krijgen zij een
foto van hun optreden toege
stuurd.
Hoezeer de Nederlandse
filmploeg zich inzet om de
gelijk werk te leveren blijkt
ook uit de rekwisieten. Men
bradht ze helemaal gedemon
teerd mee over de grens.
Getrouwe kopieën van mid
deleeuwse foltertuigen, zetels
en tafels. Dank zij enig bijts-
werk is het net echte goede
eik, zoals het in de film ook
moet overkomen.
In een van de namaakze-
tels zit-ligt, de gelaarsde be
nen op de tafel voor zich,
een starende Elckerlyc.
Het is de 30-jarige George
Bruens, de enige hoofdrol
speler. Op aanwijzingen van
regisseur Stelling neemt hij
onder de hete spots de hou
ding aan van iemand die van
alle markten thuis is. Een se
quens van misschien dertig
seconden, die echter een
voorbereiding vergde van 3
uren.
In de prent wordt nogal
wat van het oorspronkelijke
verhaal afgeweken- „Om het
filmisch interessant te ma
ken", zegt Van der Hoeven,
die het figuur uit deze oude
legende bestempelt als een
middeleeuwse James Bond,
als een „hero", die telkens in
gevaarlijke situaties zijn
hachje redden kan. Elckerlyc
verliest zich echter in rijk
dom en genot en uiteindelijk
achterhaald de dood hem,
wanneer hij van zichzelf een
afbeelding ziet, met op zijn
rug een ezel, symbool van de
domheid.
Eindredactie
Bas Augustijn
De Koning van Engeland
Zaterdag om 19.00 en
21.00 u., zondag om 17.00,
19.00 en 21.00 u., maandag en
dinsdag om 20.00 u., Pikant
Gevrij in de Alpenwei, met
Elisabeth Volikmann, Rin-aldo
Talamonti, Elisabeth Felch-
ner en Jürgen Feindt. Er is
in dit soort (sex)films een
nieuw modewoord ontstaan
„Bayern-look", waarmee een
dergelijke fikn wordt aange
duid, die in één of ander
Alpendorp werd opgenomen.
Het dorp Vögelbrunn wordt
in zijn bestaan bedreigd,
doordat er 7 inwoners te
weinig zijn. Daaraan moet
iets gedaan worden en er
wordt ook „iets" aan gedaan.
Eind goed ai goed natuurlijk.
Toegang 18 jaar.
Luxortheater Tot en
met dinsdag, telkens om
20.00 u en zondag ook om
16.30 u. „Poesjes in een man
nenhuis". Alweer een onver
sneden sexfilm met veel vro
lijke momenten. Toegang
18 jaar. Zondagnamiddag om
14.00 u gaan Lex Barker en
Pierre Brice er weer onver
schrokken op los als Winne-
tou en Old Shatterhand in
„Winnetou en het goud van
Apanatschi". Avonturen te
gen verraad en terreur. Toe
gang alle leeftijden.
OOSTBURG
Ledeltheater Nu al voor
de 13e week blijft de „Vro
lijke ontucht in Tirol" maar
voortduren. Tot en met dins
dag, telkens om 20.00 u. en
zondag ook om 16.30 u. Zon
dag om 14.00 u. Inger Nils-
son in de Nederlands gespro
ken kleurenfilm „Pipi Lang
kous" Als het zaterdag on
verhoopt slecht weer zou
zijn. kan men om 14.00 u.
voor dezelfde film terecht.
Toegang: alUe leeftijden.
MIDDELBURG
City-Theater Tot en met
zondag, telkens om 20.00 u.,
Roger Moore (The Saint)
Yaphet Kotto en Jane Sey
mour in „Live and let die"
De nieuwste James Bond 007
film, waanr het er weer kei
hard aan toe gaat en agent
007 als de grote overwinnaar
uit de striid komt. Maandag
en dinsdag om 20.00 u. Lee
van Cleei en Gina Lolobrigi-
da in „Bad man's river".
(Veel) geld en een betove-
rennd mooie vrouw spelen in
dit sensationele verhaal de
hoofdrol. Mr King, leidei
van éér. van de vele benden,
die n Mexico opereren is
als het om geld gaat ie
dereen te slim af. Als het
echter om de vrouw van zijn
dromen gaat., is er een slim
mer dan hij. Toegang 14
jaar.
GOES
Grand Theater Zaterdag
en zondag om 19.00 u, en
21.15 u. maandag en dinsdag
om 20.00 u.: .,Help de dokter
verzuipt", naar het gelijkna
mige suecesboek van Toon
Kortooms, met Jules Croiset,
Martine Bijl, Piet Bamber-
gen, Wiheke van Ammelrooy
e.a.
Toegang alle leeftijden.
Vrijdag om 23.00 uur
(naohtvoorstelling) sexuele
afwijkingen. In deze film
van Fran? Marischka, met
Christine Schubert, Ursula
Beck, Doris Arden en Gün-
ther Backes vertelt een „pro
fessor" (veel) over de lesbi
sche liefde, de travesti, de
iomosexualiteit en het maso
chisme en sadisme. Het
vordt allemaal heel aan
schouwelijk en heel nadruk
kelijk uit de doeken gedaan.
Toegang 18 jaar.
Zondag 14.30 u. een wom-
derliike. sprookjesachtige ge
schiedenis. de avonturen van
Alice in Wonderland.
Toegang: alle leeftijden.