Nederlanders ongedeerd uit Cyprus rammas Er was nog één telefoon die het deed Kousenindustrie kan steun krijgen HAAST MET ABORTUSWET I )e?e|yci PER RAF-VLIEGTUIG NAAR NEDERLAND TERUG IRA beweert afgeluisterd te hebben Abie Nathan wil nu naar Cyprus Premier van Ethiopië afgetreden VANAF CYPRUS BELLEN IS NAUWELIJKS MOGELIJK Extra hulp voor Tanzania binnenland buitenland Buren MITS DANLON HIN EN JANSEN-DE WIT SAMENWERKEN commentaar* Tros En wat heeft PEUGEOT nog meer? typisch Peugeot Twee jongens gewond bij ontploffing Rooie Vrouwen: Bommelding ministerie van defensie AANSLAG IN MOZAMBIQUE Wrakken Overal Geweerloop 7 Ijsdag 23 juM 1974 SCHIPHOL (ANJP) Moe van de emoties, maar onge deerd, zijn twee Nederlandse families gistermiddag uit Cy prus op Schiphol aangeko men. De heer en mevrouw Bijlsman-De Vries uit Mais- suin in Friesland, en hun twee kinderen, en de heer en mevrouw Smeets-Pieters utt Maastricht arriveerden op de luchthaven met een Cara- veUe van Transavia, die hen van de Engelse militaire luchthaven Lynham, ten westen van London had op gehaald. Oe Nederlanders zipi met een grote botanie Engelsen meegekomen diie vanuit Cy prus met militaire vliegtui gen van de RAF naar huis wordt gevlogen. De beide Nederlandse 4a- mitieg hebben alleen vanuit de verte de gebeurtenissen op heit eiland bunnen volgen. „Vanaf het dak van de flat waarin wilj woonden, hebben we zaterdagmorgen bunnen zien hoe het centrum van Famagusta weed gebombar deerd. De aanval duurde ruim vier uur Alles rookte. Br waren bommen gegooid op het ziekenhuis. Doden zijn daarlbdj geloof ik niet gevallen, omdat de zieken naar hotels waren overge bracht. Daar heeft men geen bommen op gegooid. We wa ren doodsbang dat ook op de voorsteden bommen zouden vallen", vertelde de 27-jarige mevrouw Bijlsma. Met baar man en haar twee zoontjes van drie jaar en vier maanden heeft zij ruim drie maanden in Fama gusta gewoond. Haar man was door een wateriragsizm- veringsbedrijf in Sneek waarvoor hij weriot, naar Cy prus „Wij hadden een goed con tact met onze Engelse buren. Via deze mensen zijn wij er in geslaagd van Cypruis weg te komen. De heer en me vrouw Bijlsma moesten tot zondagavond in hun flat blij ven. Met een personenauto zijn zij in een kolonnen van militaire wagens zondaga vond naar de militaire vlieg basis in de buurt van Fama gusta gebracht. Bijna al hun bezittingen hebben zij kun nen meenemen. Zij bewoon- 0 Op Cyprus gestrande bur gers wachten aan boord van een Hercules transportvlieg- utig van de Engelse RAF op hun evacuatie van het eiland. den een gemeubileerde flat. Vanaf de vliegbasis bij Fa magusta zijn Zij met een vrachtvliegtuig naar de luchtmachtbasis gevlogen, vanwaar zij naar Engeland vertrokken. „Die eerste vlucht was weinig comforta bel. Het vliegtuig waarmee we van Famaigusta vertrok ken, was stampvol. Op weg naar het vliegtuig zagen we de militairen liggend tussen de sinaasappelbomen langs de weg. Het is daar een ide aal gevechtsterrein. Het is ontzettend jammer dat clit gebeurd is, want Cyprus is een enorm mooi eiland", ai- dus mevrouw Bij-lsma, die vol lof was over de organisa tie van de Engelse militai ren. De heer en mevrouw Smeets-Pieters uit Maastricht waren op Cyprus voor een bezoek aan een zuster van mevrouw Smeets, die met een Engelse militair ge trouwd is. Vanaf de staats greep van vorige week maandag mochten zij de villa in Limasisol, waar Zij logeer den, niet meer verlaten. ...Zaterdagmorgen om zes uur hoorden we voor het eerst dat we weg moesten. We mochten maar één koffer meenemen. We hebben uit eindelijk vijf keer gehoord dat het moment om te ver trekken aangebroken was. Uiteindelijk gingen we pas zondagmiddag", vertelde de 25-jarige meneer Smeets. In een legertruck maakte het echtpaar de reis naar de militaire luchthaven in de buurt van Nicosia. „De truck zat stampvol Engelsen en Grieken. Velen hadden niet eens de tijd gekregen om wat spullen in te pakkan. De reis duurde zeseneenhalf uur, waarin we niets te eten of te drinken kregen", vertelde mevrouw Smeets op Schip hol. „Op het vliegveld hebben we gezien hoe de raketten van de Engelsen klaarston den. Hoewel tot op heden tegen de Britten niets is on dernomen, lijken ze op alles voorbereid. Boven het vlieg veld cirkelden onophoudelijk de bommenwerpers", aldus mevrouw Smeets. Op het eiland Cyprus be vinden zich mogelijk nog 21 Nederlandse vakantiegangers die bij het Rotterdamse reis bureau „Bel Air" een reis naar Cyprus hadden geboekt. De dirdeteur van deze Rot terdamse reisorganisatie, de heer J Boer heeft dit gister middag op Schiphol ver klaard, na zijn vlucht vanaf de Engelse luchtmachtbasis Lynham ten wensten van Londen. Dank zij het simpele recept van probleemloos amusement is de TROS A-omroep geworden. Die status brengt de ver plichting met zich mee te zorgen voor een volledig program. Behalve aan ontspanning zal de TROS nu dus ook aan informa tie en educatie moeten gaan „doen". Dat zal geen geringe opgave zijn. De TROS-formule is afge stemd op mensen, die geen enkele belangstelling hebben voor de wereld om hen heen. Op mensen ook, die door hun werk van alle dag al zoveel SORES aan het hoofd hebben, dat de TV 's avonds alleen nog maar beeldbuis-VALIUM, een kalme ringsmiddel kan zijn. Het laatste wat dit soort mensen van de TROS verwachten zijn programma's die hen aan het denken zetten. Mensen hoeven niet te denken, wanneer ze steeds maar in hun mening, in hun vooroordelen vooral, bevestigd worden- Het zou ons niet verbazen als de TROS een doorlopende ARCHIE BUNKER-show zou worden. (ADVERTENTIE) De lichte brommer voor een lichte prijs. In 't kort BELFAST (Reuter) De IRA heeft gisteren verklaard in maart en april telefoonge sprekken tussen het militaire hoofdkwartier en anderen af geluisterd te hebben, waardoor het leger op het spoor is geko men van een netwerk van spi onnen. Enkelen zijn gestraft met de gebruikelijke kogel hoor de knie en 30 spionnen hebben bevel gekregen het «nd te verlaten, aldus zegslie den Het aftappen was gestaakt nadat in mei een kantoor van de IRA in Belfast werd over vallen en de leider Brendan Hughes was gearresteerd. Daarbij was ook een afluister- apparaat en geluidsband in beslag genomen. DE GRONINGER gemeenten Appingedam, Bierum, Delfzijl, Nieuwolda, Termunten, Uit huizen en Uithuizermeeden moeten plaats maken voor nieuw te vormen gemeenten Delfzijl, Termunten en Uithui zen, aldus de minister van Binnenlandse Zaken, mr. W. F. de Gaay Fortman. HET OOSTENRIJKSE bisdom Graz zal met ingang van 1 januari 1975 beschikken over een ombudsteam. Het is de be doeling dat het team als onaf hankelijk instituut kan bemid delen bij polariserende con flicten. DE SCHILDER-DICHTER Willem (W.F.K.) Hussem is in het weekeinde in zijn huis in Den Haag overleden. Hij is 74 jaar geworden. Hussem werd geboren in Roterdam. Hij heeft voor zijn schilderijen enkele malen de Jacob Marisprijs ge kregen. WAYNE MORSE, de bekende liberale democraat uit de Amerikaanse staat Oregon, is gisteren op 73-jarige leeftijd overleden. Hij was een van de eerste parlementsleden die zich uitsprak tegen de Amerl kaanse inmenging in Viet nam. VOLGENS het laatste opinie onderzoek van het Gallup-In- stituut is vice-president Ge raid Ford thans voor de repu blikeinse en onafhankelijke ondervraagden de man die de meeste kansen maakt door de republikeinse oartij te worden benoemd tot kandidaat voor het presidentschap in 1976. (Vervolg van pagina 1.) Mr. Wagenaar schat de méér- kosten op ongeveer 21 miljoen gulden op jaarbasis. Dat bete-' kent dat de luisteraar jaarlijks 6 gulden méér zou moeten be talen, wanneer men de STER- bijdrage op 3V2 miljoen gulden extra schat. „Of dit direct tot verhoging van de omroepbij drage moet leiden, staat echter nog niet vast. Wanneer we de reserves en dergelijke kosten buiten beschouwing laten, mag toch wel als redelijk worden beschouwd dat de luisteraar voor „meer en beter" ook meer betaalt". De nieuwe regeling gaat al vóór oktober in omdat men aan het „buitenlandse forum' duidelijk wil maken, hoezeer een dergelijk systeem in ons land noodzakelijk is- Dit als pressiemiddel bij de internati onale onderhandelingen over golflengteverdeling, welke in oktober in Genève beginnen en die duren tot eind 1976. Op de langere duur wil Ne derland het aantal middengolf lengtes op vier gebracht zien. Eventueel kan één daarvan voorlopig worden vervangen door een langegolflengte. Ook vroeger heeft Nederland zo,'n golflengte bezeten, maar die is „verloren gegaan". Op deze midden- of langegolf zal een informatief kanaal geplaatst DEN HAAG (ANP) De regering is bereid geld be schikbaar te stellen voor de sanering van de kousenindus trie, op voorwaarde dat de twee grootste fabrikanten, Danlon Hin te Emmen en Jan- sen-De Wit te Schijndel, nauw gaan samenwerken of moge lijk fuseren. Dit hebben vertegenwoordi gers van de industriebonden NVV, NKV en CNV en van de Unie BLHP gisteren te horen gekregen tijdens een gesprek op het ministerie van econo mische zaken, aldus de heer A. Plaisier, districtsbestuurder van de Industriebond NW in Drenthe op een persconferen tie in Den Haag. Danlon Hin verkeert mo menteel in ernstige moeilijk heden. De problemen van dit bedrijf zijn echter niet los te zien van de problemen in de gehele kousenindustrie. Geld voor Danlon Hin alleen zou volgens de regering niets op lossen. Het bedrag dat de regering eventueel wil geven zal f 15 a f 20 miljoen bedragen in de vorm van kredieten, zo zei de heer Plaisier. De gesprekken tussen de directies van Danlon Hin en Jansen-De Wit zullen nog deze week beginnen. Bij de gesprekken zal ook een re geringswaarnemer aanwezig zijn, evenals het ARP-Twee- de-Kamerlid B. Roolvink, die in overleg met de vakbonden als deskundige vertrouwens man is aangetrokken. De regering heeft niet als voorwaarde gesteld, dat ook de kousenfabriek Ten Cate aan de samenwerking deel neemt, omdat slechts tien pro cent van de praduktie van dit bedrijf op kousen en sokken is gericht- Volgens de heer Plaisier moet eind september duidelijk zijn of de samenwerking mo gelijk is. Gaat die niet door en blijft dus ook de overheids steun weg, dan moet Danlon Hin als verloren worden be schouwd. Bij Danlon Hin in Emmen werken ongeveer 1-000 mensen. Jansen-De Wit in Schijndel (1000 werknemers) staat er op het ogenblik beter voor dan Danlon Hin. Volgens de bon den zouden daar echter, als er niets gebeurt, de moeilijkhe den op den duiur ook niet te voorkomen zijn. In heel Euro pa staat de kousenindustrie er erg slecht voor. DEN HAAG (ANP) - Nederland zal Tanzania één van de armste landeu van de derde wereld ex tra steun verlenen. Voor dit jaar nog kan Tanzania reke nen op f 12,2 miljoen voor namelijk voor projecten op het terreir. van de suikerin dustrie, irrigatie en visse rij. Dit is vorige week over eengekomen in Dar-es-Salam bij besprekingen tussen Ne derlandse en Tanzaniaanse autoriteiten. Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag heeft dit gisteren meegedeeld. AMSTERDAM (ANP) De 47-jarige Israëli Abie Na than, de man van het „vredes- schip", wil volgende week vaniuit Marseille naar Cyprus koersen om daar zijn bood schap van vrede te brengen. Nathan, die in 1969 door een in Nederland bijeengebrachte som van 162.500 gulden in staat was zijn schip „Peace' te kopen, is dit weekeinde in Amsterdam aangekomen om in Nederland een bemanning voor deze tocht van twee tot drie maanden te werven. worden. „Met name voor in formaties aan Nederlanders in het buitenland". De Neder landse luisteraars zullen zich' in ieder geval binnenkort ge confronteerd zien met het pro bleem dat op de „gewone mid dengolf' geen gewone huis-, tuin- en keukenprogramma's meer te beluisteren zullen zijn- Het vreemde is daarbij, dat de meeste Nederlanders wel over een toestel met FM- mogelijkheid beschikken, maar nog altijd niet blijken te weten, hoe daarop af te stem men. „In samenwerking met het be drijfsleven en de PTT zal dan ook een intensieve voorlich tingscampagne worden gehou den, hoe het toestel te gebrui ken", aldus mr. Wagenaar. Zo als ook mr. Wagenaar nog eens benadrukte is het ont- j zeer ernstig gewond hij een ontploffing, die ontstond toenj zij bezig waren proeven te nemen met chemische stoffen. De jongens, de 16-jarige J. K. en zijn 17-jarige vriend R. C., experimenteerden op de zolder van het ouderlijk huis van K. aan de Ericastraat iin Groes- beek. GROESBEEK (ANP) In Groesbeek ('bij Nijmegen) zijn gistermiddag twee jonge: AMSTERDAM (ANP) De Rooie Vrouwen van de Partij van de Arbeid zijn ongerust over de berichten inzake de sluiting van abortusklinieken. Naar hun mening zijn deze berichten een uitvloeisel van de onzekerheid die nog steeds bestaat met betrekking tot de abortuswetgeving. Zij vinden dat zwanger schapsonderbreking be schouwd moet worden ais ie dere andere medische ingreep en daarvoor moeten dan ook dezelfde iegels en waarborgen gelden. Het initiatief wetsont werp Lamberts-Roethof is op dit uitgangspunt gebaseerd en het wachten is nog steeds op een confessioneel wetsont werp, dat tegelijk hiermee be handeld kan worden. Het lijkt erop dat vrouwen die hulp no dig hebben het slachtoffer dreigen te worden van tegen stellingen binnen de confessio nele partijen, aldus de Rooie Vrouwen, die een dninigend beroep do-en op de confessio nele partijen om nu zeer spoe dig een wetsontwerp in te die nen. ADDIS ABEBA (REU TER) De premier van Ethiopië, Endalkatsjew Ma komen, is afgetreden. De voormalige minister van eco nomische en sociale zaken Micnaele Imru is tot nieuwe premier benoemd. Volgens de Ethiopische radio heeft keizer Haile Selassie het ont slag van Makonnen aanvaard en gaat hij akkoord met de benoeming van Imru. Makonnen is nog geen vijf maanden premier geweest. Hij werd in februari van dit laar benoemd na een legerre- bellie, die tot een regerings wisseling leidde. De laatste wek-en is het leger echter opnieuw actief geworden, omdat de militairen menen dat de regering niet voldoen de ernst maakt met hervor mingen en het bestrijden van corruptie. Het leger heeft al tientallen ex-ministers en hoge functionarissen gearre-s teerd. DEN HAAG (ANP) Op het ministerie van Defensie aan het Plein in Den Haag is gistermiddag een valse bom melding binnengekomen. Een onbekende belde op: „U spreekt met de NAVO. Op uw ministerie is een bom geplaatst, die over 20 minu ten ontploft". Volgens een woordvoerder van het minis terie is er in die 20 minuten volgend op het telefoonge sprek „een optimale contro le" geweest, maar een bom werd niet gevonden. Vooi zover bekend is dit de eerste keer, dat het ministerie van Defensie doelwit is van een bommelding. staan van een klassieke zender voor een groot deel te danken] aan de Stichting Nederland Muziek. Deze heeft duidelijk! gemaakt, dat zeer velen in den! lande er prijs op stellen. Ruim 100.000 adhesiebetuigingen duiden immers op een veel voud van geïnteresseerden"- 1 Vrienden althans hen die ons nog resten na de uittocht van het caravan-, tent-, rug zak- of kofferzeulend deel der natie, vrienden, 't is weer al trubbel wat de nieuwsklok slaat. We kunnen het echt niet helpen. Geloof me, we doen het niet om u te pesten of zo. Die dingen gebeuren nu eenmaal, en wij doen daar slechts kond van, zoals dat zo deftig heet- Maar het is toch evenzogoed, de zaken beschouwende vanuit dit gladgeschoren lage landje, een tragisch gebeuren wat zich daar op dat griezelig oude eiland afspeelt. En het is niet eens groter dan Zeeland, Brabant en Lim burg bij elkaar. Goed, wij wensen de nog, of niet meer strijdende partijen veel vrede toe, en wenden de steven naar Schiermonnik oog. Daar stapt onder een merk waardig hoofddeksel nie mand minder dan minister Van Doorn rond. Stapt hij niet, dan vaart hij met zijn boot. Want die heeft hij, zag ik in het weekeinde op de buis. Hij was daar wel privé, maar ja, je doet je ogen niet ineens dicht, nietwaar? Inte gendeel, je kijkt ze uit. Vooral op dat petje. Een raadselachtig ding, vond ik- Het hield eigen lijk het midden tussen een alpinootje en een kalotje. Afijn, de TROSsen los, óp naar het totaalprogramma. Elders op deze pagina kunt u lezen wat wij daar zo van denken Tja, dat wordt de Ar chie Bunkershow. „Archie in Holland". Holland op z"n smalst. En zonder ook maar één „bal gehakt". Dat is nou net het jammere. Vrienden, we laten het er verder bij zitten, maar niet zonder u een wijs woord na te laten, eens neergeschreven door een Griek, die meer ver stand had dan alle Griekse kolones en 650 officieren op Cyprus bij elkaar: Plato. Hij schreef: „Als Je rijker wilt zijn, moet je niet je ver mogen vermeerderen, maar je hebzucht verminderen"- En zo Is het. Prettige dag verder. MERIJN. 0 Gisteren was het de eerste dag van de strandzesdaagse, die de deelnemers op deze dag van Hoek van Holland naar Wassenaar voerde. Het laatste stukje werd door deze deelneemster met haar schoeisel aan de heupen op blote voeten en op een holletje afge legd. BEIRA (AP) Leden van de Frelimo hebben gisteren opnieuw een bomaanslag ge pleegd op de spoorweg die van Beira naar Tete loopt, met als gevolg dat het verkeer over die léjn enige tijd moest worden onderbroken. Via de spoorweg worden onder meer de materialen aangevoerd die men nodig heeft bij de bouw van de enorme stuwdam van Cabora-bassa. (Door Holger Jensen) KARAVAS (By Kyrenia) (AP) Dit verslag is opge steld op maandag, drie uur voordat het staakt-het-vuren tussen de Grieks-Cypriotische en de Turkse troepen tot stand moet komen. Wij zitten met zijn drieën bijeen in het door hommen zwaar beschadigde hotel Klearchos dat een kilo meter of 10 van Kyrenia staat. „Wij" zijn Nicholas Proffit van Newsweek, Terence Smith van de New York Times en ikzelf, van de Associated Press- Weg kunnen we niet want de hele omgeving wordt van alle kanten uit beschoten, we liggen onder intensief vuur van mitrailleurs en mortieren dat wordt afgegeven door de Grieks-Cypiroten en de Tur ken. We zitten er klaarblijke lijk precies middenin Dit verhaal had u nooit kun nen bereiken als wij niet op de een of andere wonderlijke manier beschikten over een telefoon achter de bar van dit hotel die het nog doet. We zitten nu achter de toog, daar ben je nog wat veilig. Van alle kanten komt er hier glas naar beneden. Als we naar buiten kijken zien we wrakken van tanks en andere militaire voertuigen die de weg buiten het hotel, die naar de kust leidt, bezaai en. We kunnen in het hotel Mermaid, hier dicht bij, solda ten zien maar we weten niet of het Turken zijn of Grieks- Cyprioten, we denken het laatste. Maar de Turken zijn gepland ten oosten en ten westen van Karavas, dat is een kleine badplaats. Boven ons daveren Turkse vliegtui gen die aanvallen doen op Griekse posities in de bergen in de buurt. We hebben tweemaal getele foneerd, eenmaal met de Ame rikaanse ambassade in Nicosia en eenmaal met het Ameri kaanse verbindingsstation dat vijf kilometer van dit hotel afstaat. Beide keren kregen we het advies: Blijf waar je zit. Een Amerikaanse marinier die zat in dat verbindingsstati on vertelde ons dat de Turkse hoofdmacht was geland op een punt precies tussen zijn stati on en ons hotel „Ze vechten overal om ons ïeen", zei de marinier. „De Turken trachten zoveel moge lijk terrein te pakken te krij gen voordat het bestand in gaat. om vier uur". De marinier, die zijn naam niet noemde, zei voorts dat zich in Kyrenia een afde ling van de vredes macht van de V.N. bevond plus een aantal Amerikaanse bur gers dat men zou trachten te evacueren. „Voor de kust", aldus de marinieren, „liggen fregatten van de Britse marine te wach ten tot het bestand ingaat, waarop ze dan motorboten zul len sturen om de burgers aan boord te nemen die het strand hebben kunnen bereiken. Die mensen moeten dan met een witte vlag wapperen, ze moe ten alles doen om de aandacht te trekken. Een halfuur nadat ik mijn eerste verslag had doorgebeld naar Frank Hawkins van de A.P. die in het Hiltonhotel in Nicosia zat, werd het vuren minder en hoorden we hur kend achter de bar, voetstap pen naderen. We keken elkaar eens aan, wat zouden het voor lui zijn? En toen begonnen we met zijn drieën tegelijk te roepen: „Amerikanen, Amerikanen, Amerikanen". Meteen daarop kwarr er een hoofd plus een geweerloop over de bar heen. „Anglais" riepen we, en die man riep iets terug in het Turks. Toen kwamen er nog meer soldaten aangezet, geweer in aanslag, en staken we maar onze han den omhoog. Ze onderzochten ons en ke ken onze paspoorten na. Ver volgens kwam er een Turkse officier binnen die Engels sprak en zei dat we ons maar niet ongerust moesten maken en dat ze ons naar zijn com mandopost zouden brengen En zo gingen we op weg, we lie ten onze huurauto maar bij het hotel staan. We liepen langs kapotgeschoten voertui gen en zagen daar ook lijken bij en in liggen. Na enige tijd kwamen we aan bij een huis en daar trof fen we meer Engelssprekende officieren aan plus ruim 100 vakantiegangers, er waren ook Grieks-Cvpriotische toeristen bij. die door de Turken waren opgehaald uit huizen en hotels in de buurt.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1974 | | pagina 5