Vin!
m
in
it
Opvolging burgemeester Thomassen
kan politieke krachtmeting worden
„Fluisterende reus"
op Zestienhoven
Ex-SS-er; „Afrekenen met verleden"
binnenland
kort en goed.
Niets gevraagd
Beste kansen
HTP HEERLEN
VRAAGT ROME
OPHELDERING
Brief uit Rome
over Leuvense
erepromotie
Schillebeeckx
Stakingen in
Portugese
koloniën
papiep
uw pen
Abortuskliniek (4)
Zonderdag
Herdenking
KNVB-jubileum
Economie
Marine vindt
KLM-helikopter
VVoensdsg 22 mei 1974
OPAPLEIN 18,
>T
01140-4485,
JUGOSLAVIA 750
4 cil /30 din PK
110 km/u
inkl. BTW
isloweg TeL050~ 126142
15
Test Win
fst 20droom-
len. Bovendien
de As co na test,
ijzondere
testrit in
op de volgende
ng, veiligheid,
orestaties,
hap met de Opel
/Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Als het CDA
in Rotterdam zijn zin krijgt,
iall draait de benoeming van
de opvolger van burgemeester
qf Thomassen uit op een poli-
krachtmeting, eventueel
wt in het kabinet.
Aanleiding is de afwijzing
van het CDA als partner in
ket na de gemeenteraadsver
kiezing te vormen program
college van B en W. De Rotter
damse PvdA, die op grond van
de statenverkiezingen rekent
op een absolute meerderheid,
wil het alleen doen of hooguit
jamen met de PPR.
Behalve dat is het CDA het
ook niet eens met de kandi
daat, die de PvdA naar voren
schuift: partijvoorzitter André
van der Louw. Men vindt dat
hij te weinig ervaring heeft,
te partijpolitiek gebonden is
en dat hij de allure mist om
Rotterdam in zijn internatio
nale betrekkingen te vertegen
woordigen.
De Rotterdamse CDA-partners
hebben het PvdA-voornemen
,een regelrechte machtsgreep"
(dr, J. H. Christiaanse, ARP)
genoemd, spraken van „Het is
nu oorlog" (F. J. Van der
Heijden, KVP) en CHU-er
drs. H. J. Viersen, nu wethou
der voor Haven en Economi
sche Zaken, zegt dreigend:
„Het CDA mag dan in Rotter
dam door de PvdA worden
overvleugeld. Landelijk en in
het kabinet is dat helemaal
niet zo".
Een en ander heeft er toe
geleid dat het CDA in Rotter
dam heeft afgezien van verde
re besprekingen met de PvdA
over een burgemeesterskandi
daat uit socialistische kring.
Men heeft daarentegen een ei
gen kandidaat naar voren ge
schoven, de huidige wethouder
van Volksgezondheid, Sociale-
en Kunstzaken: KVP-er Geor
ge Z. de Vos.
Dat gebeurde aanvankelijk tot
diens onaangename verrassing,
want „mij was niets ge
vraagd". Later heeft hij even
wei het politieke belang ervan
ingezien, „het spelelement",
zoals hij zegt, en de afgelopen
dagen liet hij weten niet onge
negen te zijn in te gaan op de
wens van het CDA om voor de
31ste een officiële sollicitatie te
doen uitgaan.
De PvdA beschouwt deze han
delswijze van het CDA als
„nogal irriterend". Lijsttrek
ker drs. Jan Riezenkamp, wet
houder van Financiën: „Het
CDA is boos, omdat het niet
meer hoeft mee te doen. Als
ze werkelijk iets voor ons pro
gram hadden gevoeld, zoals ze
nu beweren, dan hadden ze
een heleboel zaken de afgelo
pen vier jaar niet getrai
neerd".
De suggestie, dat het de Rot
terdamse PvdA uitsluitend om
ordinaire machtshonger te
doen is, wijst hij van de hand:
„De kiezer doet een uitspraak
en kiest misschien in meerder
heid voor ons. Dan moeten wij
de konsekwentie durven ne
men en de beste omstandighe
den scheppen om het program
ma, waarvoor de kiezer heeft
gestemd, ook uit te voeren".
Riezenkamp zegt ook niet te
geloven dat in code komende
Rotterdamse situatie andere
partijen, die niet in het colle
ge zitten tekort zal worden
geïaan. Noch dat het college
een soort succesvolle prolonga
tie van zichzelf wordt met de
meerderheid in de raad als
applausmachine. Maar mr. M.
Vrolijk, de commissaris van
de koningin in Zuid-Holland
heeft al laten merken de
PvdA-opvattingen over de in
formatieverstrekking aan an
dere fracties mager te vinden.
„De gedachte", zei hij donder
dag bij de bespreking van het
profiel voor de nieuwe burge
meester, „dat je de zorg daar
voor exclusief aan de burge
meester moet overlaten, vind
ik onvoldoende. Het moet de
voortdurende zorg van alle
wethouders zijn". En burge
meester Thomassen, verder
kijkend, zegt: „Ik ben bang
dat dit plan voor een program
college van bijna alleen de
PvdA een zwaard wordt waar
men zelf in valt. Dat kan be
tekenen dat de PvdA er in de
meerderheid van de Neder
landse gemeenten uitgeknik
kerd wordt".
Aan de andere kant staat vast,
dat de heer Van der Louw, de
meest serieuze kandidaat van
de PvdA, alleen op voorwaar
de van een dergelijk stevig
politiek program-college het
burgemeesterschap zou willen
aanvaarden. Dat wil nog niet
zeggen dat hij helemaal ge
bakken zit, want de PvdA ls
nog druk bezig om eventueel
een tweede of derde kandidaat
te vinden. Veel hoop dat het
lukt heeft men niet. CDA-te-
genkandidaat De Vos zegt dan
ook berustend: „Van der Louw
heeft de slechtste papieren,
maar ook de beste kansen".
HEERLEN (ANP) Het
curatorium van de hogescsool
voor theologie en pastoraat
(HTP) te Heerlen heeft de
Romeinse congregatie voor het
onderwijs opheldering ge
vraagd.
In een brief, vraagt het cu
ratorium de Romeinse instan
tie de tractaten en de profes
soren met name te noemen
tegen wie zij bezwaar heeft en
waarom. Ook verzoekt de
HTP om tooipieën van de stuk
ken, waarop het Romeinse
oordeel is gebaseerd. Het cu
ratorium, dat onder leiding
staat van mgr. Beel, zegt be
reid te zijn om, na bestudering
van de gewraakte stukken, de
kwestie opnieuw in Rome te
komen bespreken.
Het gesprek, dat het curate
rium met mgr. Gijsen zou
hebben, is niet doorgegaan. De
HTP heeft de bisschop schrif
telijk doen weten ziöh in de
gegeven situatie liever eerst
tot Roone te wenden.
(Vervolg van pag. 1)
In juni '46 de ex-ss-er
heeft er dan al weer enkele
nieuwe ontvluchtingen en ar
restaties opzitten vlucht hij
op de pas van een vriend naar
Frankrijk, naar Gouvieuz, waar
hij als Piet Adriaansen neer
strijkt en zich gaat bekwamen
in het bewerken van natuur
steen.
Nieuwjaar '47 wordt het hem
te machtig: hij wil zijn vader
en moeder zien en reist naar
H'ouw, waar zijn vrijheid van
korte duur is.
De politie, op zoek naar de
gedeserteerde schoonbroer van
Van M., vindt de oud-SS-er op
de zolder van het huis aan de
Bergsestraat. Pas als een kogel
uit het pistool van een Bergse
brigadier van politie rakelings
larngs hem heen gaat, geeft
Van M. zich over. Als zijn
moeder overlijdt krijgt hij
toestemming om naar Wouw
te gaan. Jan van M. vlucht en
keert terug naar Gouvieux.
„Ben toen maar niet meer
naar Nederland gegaan; was
me veel te gevaarlijk. Énkele
familieleden hebben me af en
toe in Frankrijk opgezocht",
vertelt Van M.
U'it de verbintenis met Mar-
celline, die van het begin af
aan van alles op de hoogte is,
worden twee meisjes (Hen-
riëtte en Maria) en een jongen
(Jean Pierre) geboren. Hen-
riëtte en Jean Pierre weten
hoe de werkelijke naam van
hun vader is en welk verleden
hij heeft, het jongste meisje
(nog) niet. „Heb het haar
nooit verteld, zal nu wel gauw
gebeuren. Ik heb haar steeds
beloofd dat ik als zij van
school af was met haar moe
der zou trouwen. Maar om te
kunnen trouwen, moet ik eerst
met het verleden afgerekend
hebben. Dat gaat nu dus ge
beuren", aldus 'n opgelucht J.
van M. die zegt helemaal .geen
vrees voor de toekomst te
hebben. Hij beschouwt de reis
naar de justitie in Den Bosch
niet als een gang naar Canos-
sa.
„Ik wil trouwen; ik heb
heimwee. Er moet maar ge
beuren wat gebeuren moet.
Weet, dat vrouw en jongste
dochter zich wel door de
moeilijke periode die nu aan
breekt heen zullen slaan. Bei
den werken in Bergen op
Zoom". Jan van M., de ex-SS-
er uit Wouw, naar wie de
justitie acht en twintig jaar
gespeurd heeft, zit rau achter
de tralies. Hij heeft er volgens
zijn zeggen wel „een paar
jaartjes" voor over om met
zichzelf en de Nederlandse sa
menleving weer in het reine
te komen. Een paar jaartjes
om weer Nederlander te wor
den, want Jan v. M. is na
statenloos.
PIET DE BONT.
ROTTERDAM (ANP) Er
was gistermorgen veel belang
stelling van liet publiek en het
personeel van de Rotterdamse
luchthaven Zestienhoven voor
de Lockheed Tri-Star, ofte wel
de „Whispering giant" (fluiste
rende reus), die met 400 Fey-
enoord-supporters naar Enge
land vertrok. Alleen de Rot
terdamse gemeenteraadsleden
die bij deze voor Zestienhoven
unieke gebeurtenis waren uit
genodigd lieten het afweten.
De luchtreus, een charter
(ADVERTENTIE)
van de Engelse maatschappij
Court Lines, maakte de start
vrijwel enkele seconden in de
men enkele seconden in de
wolken verdwenen zonder
rook of dbnderend motorgeluid
achter te laten. Even tevoren
was een lijntoestel van Cale
donian Airways, de "veel klei
nere BAC-HI, met veel geraas
opgestegen. De rijkspolitie
was aanwezig om geluidsme-
tingem te verrichten. Het ver
schil op de meters was duide
lijk. In vergelijking met de
BAC-III werd het geluid van
de Tri-Star nauwelijks geregi
streerd.
BRUSSEL (ANP) De ka
tholieke universiteit in Leuven
is dor Rome min of moeer op
de vingers getikt vanwege het
feit dat ze op 2 februari van
dit jaar een ere-doctoraat ver
leende aan de Vlaamse domi-
nikaan Edward Schillebeeckx,
hoogleraar aan de katholieke
universiteit te Nijmegen.
De rector van de universi
teit, prof. P. de Som-er, heeft
hierover een brief gekregen
van kardinaal Garrone in Rome
van de „Sacra congreigatio pro
institutione catholica", de con
gregatie voor de katholieke in
stellingen.
In antwoord op vraigen be
vestigde prof. de Somer dins
dagochtend dat hij enige tijd
geleden een brief van kardi
naal Garrone heeft ontvangen.
Prof. de Somer zei deze brief
naast zich te zullen neerleg
gen. De inhoud van de brief
komt neer op de vraag of bij
de toekenning van het ere
doctoraat wel de vereiste pro
cedure is gevolgd.
Gebruikelijk is dat de facul
teit der godgeleerdheid, wan
neer ze een kandidaat op het
oog heeft voor een ere-promo-
tie, de instemming vraagt van
het episcopaat. In dit geval is
dat over hiet hoofd gezien.
(Van onze redactie buitenland)
PRAIA De Portugese mi
litaire politie heeft een einde
moeten maken aan ongere
geldheden in Praia, hoofdstad
van de Kaap-Verdische eilan
den, ontstaan na incidenten
tussen verschillende bevol
kingsgroepen.
Acht personen hebben ver
wondingen opgelopen, van wie
twee ernstige door het vuur
dat de politie opende om vat
op de zaak te krijgen.
Het werk in de hoofdstad
van Mozambique Lourenco
Marques is als gevolg van wil
de stakingen deels stil komen
te liggen.
Ten minste 8000 man spoor-
en administratief havenperso
neel zijn dinsdag niet naar
hun werk gegaan.
Door een staking van dui
zenden blanke en zwarte ar
beiders is het werk aan de
grote Caibora Bassa dam stil
komen te liggen. Zij eisen be
tere betaling, betere arbeids
voorwaarden en het ontslag
van -een aantal opzichters.
Hij vond dat d'e wilde sta
kingen moesten ophouden
maar noemde ze wel „politiek-
gemotiveerd".
„Wij staan aan de zijde van
de stakers", aldus Santos, „wij
strijden voor de arbeidende
klasse".
Ex-president Thomaz en ex-
premier Caetano van Portugal
aan wie politiek asiel in Bra
zilië is verleend, zullen per
manente bescherming krijgen,
zo hebben regeringskringen in
Sao Paulo bekendgemaakt.
De twee ex-politici, bevin
den zich thans in het Hilton-
hotel van Sao Paulo.
Brieven voor deze rubriek moeten
met volledige naam en adres worden
ondertekend. Bij publikatife zuilen deze
vermeld worden. Slechts bij hoge uit
zondering zal van deze regel worden
afgeweken. Naam en adres zijn dan bij'
de redactie bekend. Publikatie van brie
ven (verkort of onverkort) betekent niet
dat de redactie het m affe gevallen
eens is met inhoud, c.q. strekking.
Aan het artikel van de heer
J. de Vries uit Oostburg heb
ik mij als progressief denkend
mens geërgerd. Hij doet het
voorkomen alsof men vooruit
strevend is als men het moor
den van onsribu-Migen bevor
dert. Dan was Hitier wel zeer
vooruitstrevend toen hij de
miljoen-en vergaste. Aam zijn
moohden is een eind gekomen,
aan het moorden dat de zgn.
„vooruitstrevende" heer De
Vries voorstaat komt nimmer
een einde. Het gaat hier niet
om vooruitstrevendheid maar
om eerbied voor het leven. Ik
als zeer progressief denkend
mens heb eerbied voor het le
ven. Wil de heer De Vries nog
„progressiever" gaan denken
dan raad ik hem aan ook actie
te ©aan voeren voor het oprui
men van debielen, invaliden
en mensen boven de 65, want
die zijn een schadepost voor
de maatschappij. Ik wil ook
nog even wijzen op de gevol
gen van de abortus. Er zijn
tweemogelijkheden voor de
vrouw, die het toe laat passen,
1. Zij zal haar verdere leven
gebukt gaan onder de wroe
ging een moord te hebben be
gaan. Hier wordt veel te wei
nig aan gedacht. 2. Zij zal na
die misdaad gemakkelijker tot
andere vergrijpen komen.
Haar karakter verandert on
miskenbaar ten nadele. Zij
heeft dius af een leven vam
wroeging of een leven in mo
reel verval te wachten na ab
ortus.
GILZE Sikke A. Hell-ingwerf
ristische poespas door de vin
gers zien. Dat we zonder de
welwillende medewerking van
de Amerikanen nooit een be
vrijding zouden hebben be
leefd zijn we in Breda allang
vergeten, gelukkig. Het is im
mers in de mode, te pas en te
onpas op de Amerikanen te
schelden. En Breda is een mo
derne stad geworden, politiek
zeer bewust kan men wel zeg
gen, en daarom wars van
marsmuziek en paradegeweld.
Maar het aloude Poolse volks
lied gaat er bij ons nog altijd
In als koek, zo rond de negen
en twintigste oktober. En de
vijftig Poolse ou-détrijders die
zijn uitgenodigd om te komen
kijken hoe Breda op eigen
kracht is verder gevaren zul
len bemerken, dat wij hun
moed, beleid en trouw, hun
waakzaamheid ook nog lang
niet zijn vergeten.
BREDA L. PISON.
De grootste drogreden om
de Zonderdag te willen tegen
houden is het ad-vies dat voor
standers dan ma-ar eens één
dag in de (werk-)week de au
to moeten thuislaten.
Afgezien van het feit dat
velen dit waarschijnlijk toch
al doen uit welke motieven
dan ook. het advies gaat ge
heel voorbij aan de hartgron
dige, kennelijk nog onvoldoen
de geuite wens van het over
grote deel van onze bevolking:
asjeblieft één dagje hélemaal
rust.
Dat de horeca sector moord en
brand schreeuwt wordt deels
veroorzaakt door compensatie
drift van eigen fouten. Deze
belangengroep aal eerst eens
de hand in ei-gen boezem moe
ten steken en het „uit, goed
voor u", waar moeten maken
met een grotere persoonlijke
attentie. Dan pas kan een Zon
derdag geen kwaad meer want
iemand die graag ergens heen
wil, komt er toch. Er is altijd
nog het openbaar vervoer en
een beetje vroeger opstaan op
zo'n stille zondag, kan nie
mand kwaad als hij tenmiste
een eind ver weg wil komen.
Dat de persoonlijke vrijheid
door de Zoriderdag wordt aan
getast, zoals sommige groepen
willen doen geloven, is in dit
land dat overloopt van vrijhe
den-, 'n lachertje, zeker tegen
over de filosofische stelling
dat ware vrijheid zich ken
merkt in vrijwillige beper
king.
Dat deze vrijwilligheid t.o.v.
de Zon-derdag bestaat, is voor
het overgrote deel van de Ne
derlandse bevolking vastge
steld. Dat dit centraal en dus
door de overheid wordt gere
geld, is niet dan vanzelfspre
kend.
Maar dat een instelling als
de KNAC tegen de Zonderdag
meent te moeten ageren, wijst
slechts op de beschimmelde
opvattingen van dit instituut,
welke mank gaan aan gezond
denken. Dat gemakzucht tal
rijke autobezitters naar hun
mil-ieubed-ervend vervoermid
del do-en grijpen om van het
milieu te kunnen genieten, is
een onvoldoend herkend para
dox waar de NKAC kennelijk
nog niet over heeft nagedacht.
Evenmin over dat éne dagje
rust.
ROTTERDAM A. C. PRINZEN
Met genoegen verneem ik
dat dit jaar voor de dertigste,
en laatste maal de bevrijding
van Breda door de Poolse Eer
ste Pantserdivisie zal worden
herdacht. Zulks temeer, nu we
Oinze eigen landmacht in weini
ge jaren hebben zien verloede
ren tot een ongedisciplineerde
debating-club van luizige
landlopers, wier vrijgevochten
aanblik alleen al iedere poten
tiële vijand spoorslags op de
vlucht zou doen slaan. En wel
ke Nederlander loopt op heden
de gal niet over, zodra hij
maar ergens het woord „gene
raal" opvangt Om hier voor
generaal Stanislaus Maczek
een uitzondering te maken
moet men toch wel een echte
Bredanaar wezen. De man
heeft ons destijds dan ook
even keurig als vakkundig uit
de nesten geholpen, zodat wij
er zonder veel kleerscheuren
zijn af gekomen, en dan wil
men nog al eens wat militai-
Onder dit motto werden op
zaterdag 18 mei in een groot
aantal plaatsen jubileumtoer-
nooien gespeeld door de led-en
van de KNVB. Deze toernooi
en werden georganiseerd door
de KNVB en we moeten stel
len, jammer genoeg, het was
een grote flop. Hoewel voor de
viering van dit jubileum de
kosten zijn geraamd op 85.000
gulden, kon er bij deze toer
nooien nog geen prijsje af voor
de deelnemers. De KNVB
stuurde stickers naar de clubs
en deze werden dain belast in
rekening-courant met 25 ct. per
sticker. Kan de club ze niet
kwijt, de KNVB heeft toch
zijn centen binnen. Heeft men
een kantine en wil mqn dit
jubileumtoerooi, dan vraagt
de KNVB f 50,- van de op
brengsten van deze kantine.
De clubs hebben het toch al
moeilijk om het hoofd boven
water te kunnen houden. De
toto-opbrengsten lopen schrik
barend terug en de kosten
gaan steeds meer stijgen. Als
een club feest viert, moet ze
trachten met acties geld bijeen
te krijgen. Ze hoeft ook niet
bij de KNVB aan te kloppen
om een bijdrage, maar d'e
KNVB verplicht de olubs om
hun bijdrage te leveren aan
haar feest. We geloven dat de
KNVB wel een beetje teveel
neemt en te weinig geeft.
DONGEN J. SMANS
Br zijn in ons land partijen
die een andere inkomensver
deling voorstaan, hoe wil men
dit realiseren? Men kan na
tuurlijk bij wet bepalen dat
het salaris van een minister
wordt gesteld op f 50.000 per
jaar. Aan dit salaris kunnen
dan de overheidssalarissen en
de vergoedingen van de Twee-
de-Kamerledjan worden aange
past. Ook kan men bij wet
regelen dat men in particulie
re dienst bepaalde maxima
mag ver-dienen, terwijl het in
komen dat niet in loondienst
wordt verkregen, met de be-
lastingschroef kan word-en ge
nivelleerd. Maar als dat hele
maal geregeld is, hoe -staat het
dan met de inkomstenbelas
ting? Tot nu toe betaalden de
mensen met een hoog inkomen
heel véél belasting. Als zulke
mensen er niet meer zijn, zul
len anderen met een betrekke
lijk laag inkomen veel meer
moeten betalen en dus niet
zoveel voordeel hebben van de
inkomensnivellering.
En hoe zal het met de inves
teringen gaan? De bedrijven
moeten, willen ze up tot date
blijven, de technische ontwik
kelingen bijhouden. Dat kost
veel geld. Dit geld zal, .als er
geen geldschieters meer zijn,
uit de bedrijven zelf moeten
komen. Prijsverhoging van de
produkten dus, met weer het
gevaar dat men zi-oh uit de
markt prijst. Du» dan toch
maar weer loonsverlaging?
Mdar dan worden de werkne
mers de dupe. Ik zou van de
wereldverbeteraars wel eens
willen weten hoe zij alles den
ken te regelen zonder dat het
land er economisch schade
door lijdt.
BREDA J. O. TEN HAM.
DEN HAAG (ANP) Gis
termiddag heeft een marine
vaartuig het wrak van de op
10 mei j.l. verongelukte KLM-
Noordzeehelikopter gelokali
seerd.
Het vliegtuigwrak ligt op
110 mijl ten noorden van Den
Helder in 45 meter diep wa
ter.
Het bergingsvaartuig Bever
van de firma Smit Tak zal het
vliegtuigwrak lichten.
DEN HAAG (ANP) Mi
nister Lubbers van economi
sche zaken acht invoering,
binnen beperkte tijd, van een
informatief etiket op wasmid
delen gewenst.
Door middel van een stand
aard etiket kan de consument
beter worden geïnformeerd.
IN het kader van een landelij
ke actie van de organisatie
van studenten ln de geschiede
nis in Nederland tegen een
numerus fixus en voor capaci-
teitsverrulmende maatregelen
hebben gisteren ongeveer 25
studenten de vestiging ge
schiedenis van de Leidse uni
versiteit voor een periode van
ongeveer twee uur bezet.