Vertrek van Brandt
schokt Europeanen
Helmut Schmidt
Éuwe kanselier
t
Vandaag
Huisartsen
staan terug
houdend
tegenover
abortus
kliniek
in Groede
Werkloosheid in
Zeeland daalt
Ssssfi*
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
SUIKER DUURDER
VANWEGE INVOER
Weer dode in Rijsbergse bocht
Nederlands-Duitse
aanpak van
koppelbaasaffaire
Ajax vraagt
Kraay als
manager
fan der Stoel: „EEG-crisis nog verergerd
S5-.
o«
Pd^S?^uwuur-
Slapeloos
DDR
Industriebond
NKV zegt nee
tegen huidig
federatieplan
FC Magdeburg-AC Milan
vanavond om 20.25 op t.v.
Regering antwoordt Kamer
Weer staking
in Engeland
Burgemeester
Zierikzee
bekritiseert
mr. Van Agt
\>o>uü i
STEM
Woensdag 8 nr., i974
114e jaargang no. 17330
lerr)éuzen-noordstraat16- telefoon 2337
hulst-steejistaat10~telefoon 2214
EDITIE VOOR
ZEELAND
directeur
i DR. W. A. J. M. HARKX
HOOFDREDACTEUR L. LEIJENDEKKER
KANTOREN TE BREDA - BERGEN OP ZOOM - GOES - HULST - OOSTERHOUT ROOSENDAAL TERNEUZEN
(Van onze redactie buitenland)
BONN/DEIN HAAG/BRUSSEL/MOSKOU Het onverwachte aftreden
gisternacht van de Westduitse bondskanselier Willy Brandt is niet alleen in W.
Duitsland, maar ook in de hoofdsteden van Oost- en West-Europa als een bom
ingeslagen. In Washington, Moskou, Parijs en Londen, en niet in de laatste
plaats in de Europese hoofdkwartieren in Brussel, werd gisteren al bezorgd ge
speculeerd over de politieke gevolgen.
Minister Van der Stoel
IBuitenlandse Zaken) noemde
{isteren het aftreden van
Brandt „zonde, meer betreu
renswaardig". Naar zijn me
ning is de Europese crisis
kierdoor verergerd en is de
toestand zorgelijk geworden.
De terugslag van dit aftreden
ril men merken in de con
junctuur en, onder meer, in de
werkloosheid. De inflatie in
West-Duitsland is bijzonder
rorgwekkend. „Als je alles
momenteel in Europa overziet,
van Frankrijk t'bt Italië, van
Engeland tot West-Duitsland,
da ziet het er niet rooskleu
rig uit- En dan noem ik alleen
maar de belangrijkste partners
binnen de EEG", aldus minis
ter Van der Stoel.
Groot was gisterochtend ook
de teleurstelling over het af
treden van Brandt bij de offi
ciële opening van de nieuwe
Westduitse ambassade in Den
Haag. „Als ik naar mijn ge
voel te werk was gegaan dan
had ik de vlag vandaag half
stok laten hangen", zei ambas
sadeur Obermeyer
Bijzonder hard is het aftre
den aangekomen bij premier
Den Uyl, die het nieuws gis
ternacht niet wilde geloven en
tVan onze correspondent)
bonn De vijfde kanselier van de Westduitse Bondsrepu
bliek zal Helmut Schmidt heten. Dit stond gisteren in Bonn, een
lag na het dramatische aftreden van Willy Brandt, al vast nadat
de liberale coalitie-genoot van de SPD, de FDP, verklaard had.
lat zij aan het huidige regeringsverbond tot de verkiezingen van
het najaar 1976 wil vasthouden.
Tegelijkertijd liet de parlementaire fractie van de FDP verlui
den, dat zfj unaniem haar stemmen aan Schmidt zal geven wan
neer op 16 mei in de Bondsdag de stemming over dienst kandi
datuur zal plaatsvinden
r V'.Y.
:V<
In zijn afscheidsbrief aan pre
sent Gustav Heinemann had
Brandt de huidige minister
'in Financiën als zijn opvolger
voorgesteld. Reeds enkele
iren nadat Heinemann de
Brief ontvangen had, keurde
Ift presidium van de SPD het
verzoek met algemene stem
men goed.
Schmidt had de laatste maan-
I «en regelmatig verklaard, dat
I J'i geen kanselier wilde wor
den. Hij motiveerde dit met
I zijn prognose, dat Brandt in
I W herkozen zou worden en
I minstens tot 1980 aan het 1»
I "ind zou blijven.
I Jegen die tijd", aldus
«hmidt, „ben ik te oud voor
Jet kanselierschap".
Je gebeurtenissen, die het po-
Mie Bonn al dagenlang op
Jin grondvesten doen schi'.d-
*®i schiepen voor de 55-iari-
j'6n uiterst bekwame mirs-
I'er echter een volkomen nieu-
®e situatie, waarvoor hij tiet
'"lid moest buigen, zoau hii
I tti.
I Betaftreden van Brandt, dat
'jj de nacht van maandag op
"«ng bekend werd, heeft
«fs fervente tegenstanders
I ."1 schok bezorgd, die nog
,8 zijn stempel op de
""'republiek zal drukken
I ik- 'P°litieke klimaat waar-
Ji'Mijk volledig zal veran-
Het is tevens de open-
ra uitbarsting van de crisis,
waarin de Bondsrepubliek zich
al enige tijd bevindt en die
inmiddels wegens het ge
schokte vertrouwen van de op
dit gebied sensibele Duitsers
tot een staatscrisis is uitgr
groeid.
Nog in de nacht verzamelden
zich talrijke mensen met fak
kels voor de ambtswoning van
Willy Brandt om hem zijn
sympathie te betuigen en hem
te bewegen aan het bewind te
blijven. Tegelijkertijd begon
een bijna ontelbare reeks tele
grammen naar de kansejerij te
stromen met het verzoek aan
Brandt zich niet uit de poli
tiek terug te trekken. Alle mi
nisters van het kabinet en het
partijbestuur van de SPD wa
ren er maandag echter al met
de heftigste aandrang niet in
geslaagd Brandt tot andere ge
dachten te brengen.
Voorlopig schijnt de afgetre
den kanselier nog een politie
ke rol te blijven spelen, want
in een indrukwekkende soli
dariteitsbetuiging van het
SPD-bestuur, waarin gezegd
werd, dat Brandt uit de hoog
ste morele en ethische princi
pes gehandeld had, werd met
grote stelligheid beweerd, dat
Brandt in elk geval partijvoor
zitter zal blijven. Politieke
waarnemers zijn er échter van
overtuigd, dat dit slechts een
kwestie van korte tijd zal zijn
(Vervolg op pagina 13)
aöiï
I je r "fgelreden bon1' 'aselier Willy Brandt drukte gisteren
I tnd van zijn opvolger Helmut Schmidt (rechts).
persoonlijk contact zocht met
een der naaste medewerkers
van Brandt. Deze vertelde
premier Den Uyl: „De kanse
lier kon er niet meer tegen op
en was geestelinc uitgeput".
Volgens de echtgenote van
premier Den Uyl heeft de mi
nister-president er een slape
loze nacht van gehad, omdat
„hij zich de geschiedenis zo
sterk aantrok. We wis
ten wel dat Brandt het de
laatste weken zeer moeilijk
had, maar dat hij geesteliik
was opgebrand, hadden we
niet verwacht."
Volgens Den Uyl heeft het
plotselinge aftreden van Willy
Brandt geen directe politieke
gevolgen voor Nederland. Ook
niet als Brandt wordt opge
volgd door Helmuth Schmidt.
Hij zei dit gisteravond. Vol
gens premier Den Uyl is dc
rol van Willy Brandt echter
nog niet uitgespeeld: „Daar
ben ik van overtuigd. Interna
tionaal en in eigen land zal hij
zijn inzichten blijven verdedi
gen". De premier was blij dat
Brandt voorzitter van zijn par
tij. de socialistische SPD,
blijft. Hij noemde Brandt „een
uitzonderlijke politicus". Pre
mier Den Uyl wilde niet te
genspreken, dat hij in dezelf
de omstandigheden hetzelfde
als Brandt had gedaan.
Oost-Duitsland heeft giste
ren pas twaalf uur na het
aftreden van bondskanselier
Brandt hierop gereageerd. Het
Oostduitse persbureau ADN
had vooral waardering voor de
buitenlandse politiek van
Frandt De DDR verwacht dat
ook de nieuwe bondsregering
„een constructieve bijdrage zal
leveren aan verwezenlijking
van de gesloten verdragen en
daarmee de veiligheid en vre-
in Europa zal waarbor
gen".
ZIE OOK PAGINA 15
UTRECHT (ANP) De
kaderleden van de Industrie
bond NKV met 140.000 le
den de grootste bond binnen
het 420.000 leden tellend NKV
gaat niet zonder meer ak
koord met het huidige plan
om te komen tot een federatie
van NVV en NKV. „Als een
rode draad loopt door de me
ning van de kaderleden de
wens heen dat alsnog wordt
getracht het CNV, dat uit de
federatieboot viel, bij de fe
deratie te betrekken. Lukt dat
niet, dan vreest men dat op
grond van het huidige federa
tieplan het NVV het NKV te
veel zal gaan overheersen".
Tot deze conclusie kwam In
dustriebond NKV-secretaris S.
van Bijsterveld gisteren na af
loop van een vergadering van
het centraal bestuur van de
industriebond in Utrecht.
Het centraal bestuur maakte
de balans op van de 22 rayon
vergaderingen waarop de af
gelopen dagen het kader van
de industriebond NKV zijn
mening over de federatie ken
baar maakte.
OP HET DEPARTEMENT van
volksgezondheid wordt, een
raamwet voorbereid om, met
het oog op de volksgezondheid
handelend te kunnen optreden
bij de invoer van apen.
(Van onze sportredactie)
HILVERSUM Vanavond
wordt de finale om de Euro
pacup voor bekerwinnaars
tussen FC Magdeburg en AC
Milan rechtstreeks op t.v.
(Ned. 1) uitgezonden. De
wedstrijd wordt gespeeld in
het Feyenoordstadion in Rot
terdam en begint om 20.25
uur.
Ongeveer duizend suppor
ters uit Oost-Duitsland en
Italië zullen vandaag naar
Rotterdam vliegen om getui
ge te zijn van deze finale. Zo
snel als zij zullen komen,
nog sneller moeten de sup
porters na de wedstrijd weer
weg, want na twaalf uur 's
avonds mogen er geen vlieg
tuigen meer van Zestienho
ven opstijgen.
In twintig speciale bussen
zullen de mensen onder poli
tiebegeleiding naar de lucht
haven worden getranspor
teerd, waar de acht vliegtui
gen die hen hierheen brach
ten met draaiende motoren
klaar zullen staan.
DEN HAAG (ANP) De
maximaal toelaatbare consu
mentenprijs voor suiker gaat
met twee cent omhoog tot f
1,31 per kilo. Het ministerie
van Economische Zaken heeft
dit meegedeeld.
De prijsverhoging is een ge
volg van de ongewoon hoge
prijs van de importsuiker die
volgens het ministerie nodig is
ter aanvulling van de voorzie
ning.
Voor die aanvulling met
buitenlandse suiker zorgen de
suikerfabrieken.
Nederland produceert welis
waar meer suiker dan het zelf
consumeert, maar die produk-
tie is niet voldoende om naast
het binnenlandse verbruik ook
nog de hele toelevering te
dekken voor de grote export
van suikerhoudende goederen
(chocolade, koekjes, fruitcon-
serven e.d.;. Daarom wordt
ook suiker ingevoerd, vooral
uit België, en Frankrijk. Dat
die suiker uit de EEG-partner-
landen duurder is dan de Ne
derlandse kan volgens het mi
nisterie van landbouw o.m.
aan de transportkosten liggen.
(Van een onzer verslagge
vers)
RIJSBERGEN In de be
ruchte Rijsbergse bocht (op
de oude E-10) is het gister
morgen in aller vroegte weer
misgelopen. Twee vrachtwa
gens met aanhanger kwamen
om 06.00 uur met elkaar in
botsing. De Belgische chauf
feur Karei Mols (22) uit
Hulshout, overleed op weg
naar het Bredase Diacones-
senziekenhuis aan zijn ver
wondingen.
Direct nadat het slachtof
fer opgehaald was en de po
litie het verkeer omleidde,
meldde zich een groot aantal
leden van de actiegroep
VVeg-verkeer Rijsbergen
Zundert op de plaats van het
ongeval en werden in de ra
vage spandoeken geplant
(zie foto). Het is vrijwel ze
ker dat zij binnenkort de
oude E-10 in Rijsbergen gaan
bezetten. De plannen hier
voor waren reeds in de
maak.
Het ongeluk gebeurde dit
maal niet precies in de
bocht. Twee winkels werden
hier bij vorige ongelukken
keer op keer geramd. Maar
voor de rest was het draai
boek hetzelfde: met vermoe
delijk te hoge snelheid door
de bocht. Een zwaar overhel
lende aanhanger (die volgens
de politie ook niet goed bela
den was) van een Neder
landse wagen, bestuurd door
H. V. (25) uit Vlaardingen,
klapte op de cabine van de
uit de tegenovergestelde
richting komende Belgische
vrachtwagencombinatie.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Er komt een
Nederlands-Westduits gecoör
dineerd optreden in de kop
pelbaasaffaire, waaraan deze
krant in een serie artikelen
onlangs uitvoerig aandaent
heeft besteed. Tot nu toe is
gebleken, dat deze zaak bui
tengewoon ingewikkeld is.
Voor de opsporing van ver
dachten is het van belang, dat
bijzonder zorgvuldig wordt
opgetreden. Daarom vergt dit
onderzoek betrekkelijk veel
tijd. De indruk bestaat, dat
een groot deel van de strafba
re feiten in de Bondsrepubliek
is gepleegd. De ontdoken Ne
derlandse belasting en premies
zijn van teperkte omvang.
Dit is in het kort de inhoud
van het uitvoerige antwoord
van minister Van Agt (justi
tie) en de staats "iretarissen
Mertens (Sociale Zaken) en
Van Rooijen (Financiën) op
AMSTERDAM (ANP)
Ajax heeft de 37-jarige oud-
international Hans Kraay de
functie van manager aangebo
den. Hoogstwaarschijnlijk zal
Kraay, thans als zodanig in
dienst van Go Ahead Eagles,
nog deze week beslissen of hij
op de voorstellen van de Am
sterdamse vereniging ingaat.
Wanneer hij in dienst treedt
van Ajax zal Bobby Harms
hem als eerste trainer terzijde
staan.
de schriftelijke vragen van de
Tweede Kamerleden Noten
boom en Hermsen (beiden
KVP) over de koppelbaasaf-
faire.
Minister Van Agt zal contact
opnemen met de Duitse justi
tie om in onderling overleg
een gecoördineerd optreaen
van politie en justitie in ons
land en bij de oosterburen
mogelijk te maken. Momenteel
wordt al druk tussen beide
landen overlegd over de pen
delaars van beide kanten van
de grens.
LONDEN (RTR) De
machtige Britse bond van
technisch personeel heeft gis
teren besloten een staking
voor heel Engeland uit te roe
pen uit protest tegen de be-
-laglegging op een deel van
zijn bezittingen door het hof
voor industriële betrekkingen
gen.
De staking, die onmiddellijk
moet ingaan, zal onder meer
de krachtcentrales, de autoin-
dustrie en de kranten treffen
en betekent een klap voor de
regering Wilson.
Het Britse hof voor indus
triële betrekkingen had vrij
dag beslag gelegd op contan
ten en effecten van de bond
ter waarde van ruim 1,8 mil
joen .gulden, omdat de bond
geweigerd had een schadever
goeding van rond 300.000 gul
den te betalen aan een techni
sche onderneming.
DROOG, ZONNIG
Maximumtemperatuur:
tien graden.
STAD EN STREEK
Tegen kruimeldiefstal
len geen kruid gewas
sen. Pagina 3
Nut rijksweg Hoé'k-
Sluiskil twijfelachtig
Pagina 5
FINANCIëN EN
ECONOMIE
Het wil nog niet best
met't sparen. Pagina 11
BINNEN- EN
BUITENLAND
Ambtenaren nemen
spreidingsbeleid niet
langer. Pagina 13
DE KLEINE STEM
De Watergeuzen komen
in Biervliet. Pagina 17
SPORT
Ocana viel Fuente
vergeefs aan. Pagina 19
RADIO EN TELEVISIE
Europese rock in
Nederpopzien.
Pagina 9
DE minister van Binnenlandse
Zaken heeft de mogelijkheid
opengesteld van sollicitatie
naar het ambt van burgemees
ter van Rotterdam.
ZIERIKZEE (ANP) De
burgemeester van Zierikzee,
de heer T. H. de Meester, heeft
bij de opening van een nieuw
politiebureau in zijn stad kri
tiek geuit op de houding van
de minister van Justitie, mr.
Van Agt met betrekking tot
de tekorten in het politie
korps. Hij verwijt de be
windsman demagogie.
De burgemeester vindt het
onbegrijpelijk, dat de minister
tijdens een interview voor de
televisie twee dagen geleden
sprak over de opvoering van
de personeelssterkte van het
slechts gaat om de aanvulling
politie-apparaat, terwijl het
van bestaande tekorten.
(Van een onzer verslaggevers)'
GROEDE-BRESKENS De
Stichting Medische Zwanger
schapsonderbreking (STIME-
ZO) is bezig in Groede een
regionale abortuskliniek voor
Zeeuwsch-Vlaanderen op te
zetten. De stichting werkt
hiertoe samen met de huisart
sen L. v.d. Berg uit Groede en
H. Hauer uit Breskens.
„Het zal in opzet geen grote
abortuskliniek worden, bedoe
ling is het qua capaciteit vrij
beperkt te houden, aldus de
juridisch adviseur van Stime-
zo-Nederland (het overkoepe
lend orgaan van de Stimezo-
klinieken), mr. P. N. van Bre-
derode.
Of medewerking van de
plaatselijke huisartsen kan
worden verkregen is nog zeer
Te vraag. In de kring West-
Zeeuwsch-Vlaanderen van de
huisartsen staat men zeer te
rughoudend tegenover dit ini
tiatief.
Thans worden al vrouwen
geholpen en in de komende
maanden moet blijken, als
meer bekendheid aan het
werk is gegeven, hoe groot de
toevloed van patiënten is.
Hoewel regionaal van opzet,
zullen de activiteiten niet op
houden bij de landsgrens. Ook
buitenlandse patiënten zullen
kunnen worden geholpen,
werd meegedeeld. Dat hieraan
behoefte bestaat blijkt wel uit
het feit dat een huisarts in
een der grensplaatsen gemid
deld een aanvraag per dag
voor een abortus krijgt, hetzij
van Belgische, hetzij van
Franse vrouwen.
(Vervolg op pag. 3)'.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG In te
genstelling tot de landelijKe
ontwikkeling is het totale
werkloosheidscijfer over de
maand april in Zeeland ge
daald De voor seizoen gecorri
geerde landelijke werkloos
heidscijfers stegen in de loop
van april van 128.300 tot
131.800 (mannen en vrouwen),
terwijl er in Zeeland sprake
was van een daling van 2900
naar 2600.
Zeeland bevindt zich mot
een werkloosheidspercentage
voor mannen van 3 3 procent
precies op het landelijk niveau
Zeeland komt, wat het percen
tage mannelijke werklozen be
treft op de zevende plaats on
der dev provincies. Drente
neemt met 6,5 procent manne
lijke werkzoekenden de eerste
plaats in.
Vergeleken met de overeen
komstige periode in 1973 zien
de Zeeuwse werkloosheidscij
fers er ditmaal wat gunstiger
uit. 'Per 1 mei vorig jaar liet
Zeeland nog 3,9 procent man
nelijke werklozen voor zich no
teren, terwijl het percentage nu
zoals gemeld 3,3 bedraagt.
De vraag naar personeel in
Zeeland concentreert zich voor
een belangrijk deel od de me
taalsector.
De totale vraag naar manne
lijk personeel is toegenomen
van 1141 tot 1274. Vorig jaar
bedroeg de vraag naar manne
lijk personeel bijna de helft
van die aantallen.
Voor jeugdigep beneden de
19 jaar is er blijkens de c.j-
fers van het districtsbureau
voor de arbeidsvoorziening in
Zee'and, minder belangstelling
dan voorheen. Dit kan ten de
le worden toegeschreven aan
dinvoering van het wettelijk
verplichte minimum jeugd
loon. De jaarlijkse enquête bij
het bedrijfsleven zal daarover
in juni a.i. nader uitsluitsel
geven.
(zie ook pagina 3J
4
5