M. KUNCKHAMERS
Familie-onderzoek is één
grote puzzel, die je nooit
helemaal krijgt opgelost
TWEE VIOLEN,
één MUZIEK
Ze moesten even aan me
wennenmaar nu
ben ik wel geaccepteerd
SPRAAK
IN GESPREK MET.
D
O
O
R
GERDI
PREGER
Dokter Braber: „Het is psychisch infectieus99
Honderden
VASTROESTEN
DISCIPLINE
Ouw Lemkes en Jeanne Vos
GENT
SPEULERIE
D.J.'s
HENK VAN
PELT
TOP-4
even
er
Filmliga Terneuzen draait
donderdagavond in het Luxor-
theater „Een wagen naar We
nen" van Karei Kachiner. J M
Filmhuis draait donderdaga
vond in de Veste Goes en vrijdag
en zaterdagavond in 't Kuipers-
poorttheater Middelburg
Adult Fun".
James Scott is een man die een
speelfilm anders dan anders wil
maken, zonder precies te kun
nen zeggen wat hij nu anders
wil. Hij beweert bijvoorbeeld
dat een film meestal wordt ge
bruikt als koopwaar, die wordt
verkocht en geconsumeerd. Ja
mes Scott zegt verder dat een
film moet dienen voor het creeë-
ren van ideeën. In plaats van de
klassieke structuur van een film
te verwerpen, heeft James Scott
met Adult Fun geprobeerd die
structuur te gebruiken om er iets
anders naast te plaatsen. De film
heeft dan ook een orthodoxe op
pervlakte, maar speelt tegelijk
op andere niveaus, met improvi
saties, met regelrechte doku-
mantaire. Het is een soort zoe
ken naar een nieuwe taal binen
het kader van de oude taal. Het
is een vrij normale actiefilm,
waarin echter met opzet veel
onduidelijk werd gelaten om
trent de bedoelingen van de
hoofdfiguur. J
Adult Fun is een thriller over
industriële spionage, waarin de
semi-dokumentaire aanpak en
een zekere improvisatie het
verwarrende element bepalen.
De held komt nog het meest voor
als een slachtoffer van onze tijd
en maatschappij, waarin allerlei
organisaties met mensen mani
puleren ten nadele van hun per-
soonlijk welzijn. Men speelt ook
een gevoel van onzekerheid
aangaande de gevestigde opvat
tingen over huwelijk en liefde.
Adult Fun is kortom een tegelijk
boeiende en verwarde film ge
worden.
James Scott, geboren 1941,
maakte zijn eerste film „The
Rocking Horse" in 1960. Samen
met Barney R. Mills richtte hij
de produktiemaatschappij f
Maya Film Productions op en s
bracht zijn eerste korte film I
„Banco B" uit. Daarna volgde
een serie films over beeldende
kunstenaars': „Love's Presenta- 1
tion" (1965); „B. Kitay" (1967);
„Richard Hamilton" (1968-1
1969) en tenslotte voor ge
lijktijdige projectie op twee
doeken „Claes Oldenburg" en
„The Great Icecream Robbery"
(1970). j|
'ZEEUWS-VLAAMSE KOERIER
'Donderdag 2 mei 1974
lijkt voor niet-ingewijden soms
meer op Arabisch dan op Neder
lands.
De landelijke vereniging heeft
een eigen blad. Maar ook de
Zeeuwse afdeling heeft haar ei
gen bulletin „Van Zeeuwse
Stam"waarin natuurlijk ook de
Flakkeeënaars met vragen en
stukken terecht kunnen Al ge
beurt dat misschien nog te
weinig. Want op Goeree Over-
flakkee zijn er minder leden dan
dokter Braber als „Flakkee-
ënaar" graag zou zien. Niet al
leen Flakkee ook Zeeuwsch-
Vlaanderen is een beetje
„ondervertegenwoordigd".
Er is altijd wel een aanleiding
nodig om met familieonderzoek
te beginnen. En voor de mensen
die zo'n aanleiding niet direct
thuis ontdekken kan misschien
de volgende uitspraak van dok
ter Braber een begin van het fa
milieonderzoek betekenen. „Ie-
.dereen stamt af van de vorsten
huizen. Ja, dat komt door de vele
bastaarden. Van Aleman, de be
kende naam hier is het bewezen.
Die stammen van het Graven
huis. Als ik me niet vergis via 2
of 3 bastaarden van Graaf Wil
lem de vierde".
KOEWACHT - Mevrouw Elly
Klinckhamers uit Koewacht
heeft een tennisarm. Maar die
heeft ze niet van het tennissen
overgehouden. Twee dagen per
week (dat worden er binnenkort
waarschijnlijk drie) sjouwt ze
zich wezenloos met een zware
tas vol handenarbeidartikelen
aan haar arm. Elly Klinckha
mers is vertegenwoordigster.
Van Maastricht tot
Hoensbroek-Heerlen en in heel
Zeeland bezoekt ze scholen,
vorminscentra, levensscholen,
bejaardentehuizen, ziekenhui
zen en tehuizen voor gehandi
capte kinderen om haar hande
narbeidartikelen aan de man te
brengen.
Klei, papier, houtskool, ke
ramiek, tekenmateriaal, kneed-
figuren, gereedschap voor pa
pier en lijm zijn zo maar een
paar artikelen uit het enorme
assortiment, dat ze voor de
firma Gimmex uit Breda verte
genwoordigt. Het gaat haar nu
al heel wat makkelijker af, dan
twee jaar geleden, toen ze met
deze free lance-baan begon „Ik
ben zo maar met dit werk ge
start. Ik kon zelf eigenlijk niets
op creatief gebied. Maar ik wist
er wel over te vertellen", zegt ze,
„omdat mijn man als
tekenleraar-kunstenaar natuur
lijk vaak met dit materiaal
werkt. Ik heb enorm veel steun
gehad aan m'n oudste zoon, die
erg creatief is. Nu kan ik zelf
verschillende dingen demon
streren en heb ik ook veel meer
zelfvertrouwen gekregen".
Elly Klinckhamers (36 jaar),
een echte Limburgse, bewege
lijk, tenger, donker pagekopje,
woont sinds vier jaar in een ver
bouwd vlassershuisje in Koe
wacht. Na negen jaar huurhuis
in Terneuzen een hele verade
ming, want ze houdt erg van
ruimte. Muren zijn uitgebroken,
er is een stuk bij aan gebouwd en
alle bezoekers uit het dorp ko
men heel vertrouwelijk achte
rom. „Toch moet je oppassen,
dat je je niet teveel aan je huis
gaat hechten", zegt ze, „dat je
niet gaan vastroesten in je
huisje. Ik vind wel, dat een moe
der thuis zou moeten blijven tot
het jongste kind zo'n jaar of vijf
is, maar de kinderen moeten al
jong leren, dat moeder ook een
eigen leven kan leiden. Je moet
vooral als vrouw zorgen, dat je
niet stil blijft staan in je ontwik
keling. Ik heb me altijd tot het
zakenleven aangetrokken ge
voeld (ik heb ook bij mijn vader
in de meubelzaak geholpen).
Bovendien heb ik graag veel
mensen om me heen, dus heb ik
niet lang geaarzeld toen ik de
kans kreeg om dit werk te gaan
doen. Mijn man heeft vaak met
de mensen van dit bedrijf te ma-
ken. Toen hij hoorde dat er een
vertegenwoordigster werd ge
zocht, dacht hij meteen aan mij.
Hij heeft me altijd zeer gestimu
leerd en aangemoedigd. Ook op
dagen, dat ik eens wat minder
zin had. En dat heeft iedereen
toch wei eens, nietwaar"? vraagt
ze verontschuldigend.
Vooral op dagen, dat de dikke
Zeeuwse mist de veerboten hul
peloos in de havens laat liggen,
moppert Elly nog wel eens, dat
ze zo afgelegen in Zeeuwsch-
Vlaanderen woont. Maar over
het algemeen voelt ze zich hier
heel erg thuis. Haar werk brengt
ook een stuk discipline met zich
mee. Op tijd de deur uit, een
agenda afwerken, 's avonds de
orderpapieren invullen en ver
sturen. Maar verder heeft ze veel
vrijheid en moet Elly het hele
maal zelf maken.
Ze moet zelf haar kontakten
leggen en onderhouden. En dat
is iets, wat haar wel ligt. „Je
moet durf hebben", zegt ze,
„want je wordt wel eens wegge
stuurd, maar daar moet je je niet
door laten afschrikken. Ik heb al
enorm veel geleerd in de afgelo
pen jaren. Je hoort veel en je ziet
veel. Zo zie je heel veel facetten
van de scholen, waar een ander
niet op let".
Het is Elly een doorn in het oog,
dat de creatieve vakken op sch
olen zo vaak in het verdom
hoekje zitten en er te zeer op de
exacte vakken wordt gelet. Als
er financieel ergens op beknib
beld moet worden, gaat het
meestal ten koste van de crea
tieve vakken. Ze kan er zich op
recht nijdig over maken. „Som
mige leraren in de creatieve
vakken moeten uren in duffe
kelders les geven", zegt ze ver
ontwaardigd, „dat is toch ge
woon te gek. Nu de mensen meer
vrije tijd krijgen is het heel be
langrijk dat de kinderen al leren
wat ze met die vrije tijd creatief
kunnen doen. Ook wat dat be
treft sta ik helemaal achter het
werk wat ik doe".
Mevrouw Klinckhamers, tennisarm van zware tas.
Toch zijn er nog veel dingen
die Elly dwars zitten. De tegen
stelling nian-vrouw bijvoorbe
eld. Dat de man, ook in een hu
welijk, vaak een te grote inbreng
heeft en dat veel vrouwen te
onderdanig zijn. „Je moet als
vrouw voldoende zelfrespect
hebben", zegt ze, „en de gaven
en de kennis benutten die je
hebt. Je kunt nu eenmaal niet
alles weten en dat is ook hele
maal niet erg. Maar we zouden
als mannen en vrouwen meer als
mensen moeten samenwerken
als het om gemeenschappelijke
Eroblemen gaat (huizenbouw
.v.)Maar dat wil niet zeggen,
dat je je niet als vrouw zou kun
nen gedragen", voegt ze er snel
aan toe, „ik heb er nooit een
probleem van gemaakt. Hoewel
men er in het begin wel aan
moest wennen, dat er een vrou
welijke vertegenwoordiger
kwam, ben ik nu volledig geac
cepteerd".
Dreischor - „Het gaat niet
alleen om die stamboom. Dat
is de kapstok, waar je de ge
schiedenis aan ophangt. Het
is zaak de doden weer tot le
ven te brengen. Voor veel
mensen lijkt het misschien
«en saaie dorre bedoening,
maar als je er eenmaal mee
bezig bent, oat het levn. Je
komt steeds weer op zijpaad
jes terecht en die blijven er
komen. Eigenlijk is het één
§rote puzzel die je nooit he
lemaal krijgt opgelost".
n Dokter J.L. Braber uit Drei
schor is vice-voorzitter van de
Reeuwse afdeling van de Neder
landse Genealogische Vereni-
Smg. Genealogie is het moeilijke
woord voor familie-onderzoek.
En wie daar eenmaal goed mee
"cziggaat, kan er volgens hem
met meer mee ophouden. Ster-
ter nog, hij of zij steekt anderen
aan, want het is „psychisch in
fectieus" zoals hij zegt. DV AF
DELING Zeeland en Goeree-
Dverflakkee is het officieel,
"oort Goeree Overflakkee dan
6'genlijk toch bij Zeeland? Dok
ter Braber: „Nee, maar ik kom er
ze" vandaan en wilde het er
pag bij hebben"mn De
jteuws-Zuidhollandse afdeling
bestaat pas sinds 1967. Een ver
jaging die zich vooral bezig
''ut met het oude, maar die is
™staan door het „nieuwe",
jjant eind van de zestiger jaren
•'amen de bruggen en dammen
werden de eilanden uit hun
élement verlost. „Zeeland was
wbrokkeld, iedereen was bin-
aen zijn eigen gebied bezig. We
tenden toen gemakkelijker bij
ellfaar komen".
In die paar jaar is het aantal
pen verviervoudigd. En de be-
'angstelling voor het familie-
mwerzoek blijft stijgen. Dokter
faber geeft er twee redenen
oor: „We krijgen meer vrije tijd
,n ue nostalgie naar vroeger",
'e iedereen te pakken krijgt,
wijk maar naar de boeken die
omchijnen over vroeger,
znoi bekende prenteboeken
„Schouwen....zoals het
»Stad aan 't Haringvliet
a's het was". De serie „Kent u
a n°gdie van Valkenisse",
,°Van....en vul zelf maar in. Ze
ogen de boekwinkels uit".
Waarom wordt iemend nou lid
van een vereniging voor
familie-onderzoek? Dokter
Braber: „Je moet nog verder te
ruggaan. Waarom ga je je stam
boom uitzoeken? Het is de
vraag: Wie ben ik nu eigenlijk?
Iedereen is toch benieuwd naar
zijn achtergrond. En die
nieuwsgierigheid wordt aange
wakkerd als je met iets in kon-
takt komt. Als je bijvoorbeeld
'thuis een letter lap vindt - die
van moeder op dochter overging
- en waarop initialen staan die
je niet direkt thuis kunt bren
gen. Of je vindt een oud geboor
tebewijs. Of je hebt een typische
voornaam of natuurlijk een ty
pische achternaam. Er bestaan
verhalen over de familie. Eigen
lijk komt het vaak ner op het
iitdiepen van de overlevering.
Een als je er eenmaal aan begint
raak je het niet meer kwijt".
Ht uitzoeken begint meestal
'in de officiële archieven. Iedere
provincie heeft een archief waai,
de trouwboeken, de doopboeken
en de begrafenisboeken van vele
dorpen uit heel vroege tijden
liggen opgeslagen. Daar kan ie
dereen heen. Die „registers"
komen meestal uit de kerken.
Lang voor de burgerlijke stand
door Napoleon werd ingevoerd
stonden er al gegevens over onze
voorouders te boek.
Nieuwe Tonge bijvoorbeeld
heeft zeer oude, boeken, die da
teren uit 1584. Stad aan 't Ha
ringvliet waar Braber zelf is ge
boren gaat terug tot 1642. Er
zijn er nogal wat verloren ge
gaan bij kerkbranden. Braber:
„Kerken brandden altijd hele
maal af. En daar is eigenlijk een
hele simpele verklaring voor. Ze
waren te hoog om te blussen.
Zeker in de tijd van het emmer
tjes doorgeven, maar in het be
gin konden ook de brandspuiten
niet zo hoog komen".
De Verenigmg? Braber: „Je
ontmoet ander mensen in het ar
chief. Je praat erover en dan
kom je toch bij de vereniging te
recht".
Voor mensen die met
familie-onderzoek beginnen is
het in eerste instantie altijd een
„egoïstische aangelegenheid"
Dokter Braber: „Later duik je
terug in de tijd. Kijk, een stam
boom opstellen, is vrij eenzijdig.
Daarin ben maar met één fami-
Genealogie betekent veel snuffelen in de archieven.
lie bezig. Maar neem nou een
kwartierstaat
Hij haalt zijn eigen kwartier
staat tevoorschijn. Die begint
met zijn kinderen. Dan komn de
ouders (hijzelf en zijn vrouw).
En van hen beiden zijn weer de
vier ouders genomen en daar
weer de acht ouders van en daar
weer de zestien ouders van. De
eerste bladzijde van een kwar
tierstaat gaat tot aan de bet
overgrootouders Op de volge
nde bladzijden wordt de familie
van al die zestien ouders weer
uitgezocht en je komt in
honderden families terecht. Dan
blijkt ook dat je.allemaal familie
van elkaar bent. Dat hoeft mei
per se altijd slecht te zijn. Ja.
natuurlijk als er ziekten waren
dan werden die overgeërfd,
maar ook goede eigenschappen
bleven bestaan. Je komt in hon
derden families, daar wil je ook
n weten. Het gaat steeds verder.
Je gaat uitzoeken in welk huis ze
geleefd hebben, wat hun beroep
was. Toen ik in Dreischor'kW3m
wonen wist ik bijvoorbeeld niet
dat familie van mij nog in de
smidse hier gewoond had. Dat
zijn dingen die je dan weer ont
dekt. Je wilt weten hoe de men
sen geleefd hebben. Zo kom je
bij de lokale geschiedenis te
recht". En dan duik je daar weer
in. In ieder geval dokter Braber.
Bewijzen zijn de vele publika-
ties van zijn hand. Binnen de
vereniging hebben veel mensen
hun eigen gebied. „Als er men
sen bij ons komen met vragen
weten we zo uit ons hoofd bij wie
ze terecht kunnen. De heer
Zuydweg uit Kats (secretaris
van de verenigmg. red.) weet
bijvoorbeeld alles over Noord-
Beveland. En een ander weet
weer alles over een bepaalde
naam" Dokter Braber weet al
les over Schouwen-Duivenland
en Goeree-Overflakkee.
Er blijken echter ook mensen
te bestaan die geen belangstel
ling voor hun achtergronden
hebben. Braber: „Ik heb hier
van alles liggen over verschil
lende families. Ze kunnen het
hier zo komen halen, het interes
seert ze niet". Voor hem een on
begrijpelijke zaak.
Het intrigerende van de ge
nealogie is dat er zoveel facetten
zijn, die je kunt uitzoeken. „De
familiewapens Hebben we een
familiewapen gehad en hoe zag
het eruit Want er is nog steeds
het misverstand dat alleen adel
lijke families wapens hadden.
Er zijn in Nederland meer dan
100 000 burgerlijk wapens. De
mensen konden vroeger niet
schrijven Ze moesten toch bij
verschillende gelegenheden hun
„handtekening" geven. Daar
werd dan een wapen voor ge
maakt"
Dokter Braber laat een groot
aantal burgerlijke wapens zien
die hij in de loop der tijd verza
meld heeft Rademakers heeft
een wiel in zijn wapenschild,
Akerhoek heeft hazelnoten gta-
ker is hatelnoot), het wapensch
ild van de families Komtebedde
toont het levendig tafereel van
een vrouw die bij ae bedstee met
een beddepan een man op
fstand houdt- die royaal een
beurs met geldstukken laat zien.
De leden van de vereniging
komen veel van elkaar te weten.
Maar het snuffelen in archieven
is eigenlijk een sport op tich
want „Tegenwoordig is alles
geklapperd, het ligt zo voor hel
grijpen. Eigenlijk zoek ik het
toch ook wel liever zelf uit. Het
is een soort sport", vindt dokter
Braber.
Iedereen kan lid worden van
de vereniging. „Je moet kunnen
lezen en schrijven". En dat lezen
kan nog wel eens moeilijkheden
opleveren voor niet-geoefenden.
Want het schrift van voor 1700
Dit echtpaar dat zich sinds
1959 specialiseert in het duo-
spel betekent voor het concert
publiek een boeiende toch langs
weinig betreden paden van het
muzikale landschap. Hierbij
kan men zich in vier verschil
lende aspecten verdiepen.
Allereerst het zuiver solisti
sche duo, het meest uitgebalan
ceerde vraag- en antwoordspel
tussen muzikanten. Dit biedt
een repertoire van ongeveer 50
duo's in allerlei stijlen van een
sonate uit 1641 tot de in de 31-
toonsstemming geschreven se
renade uit 1968 die Hans Kox
aan het duo Lemkes-Vos op
droegen. Dan zijn er nog: dub
belconcerten met orkest van o.a.
Vivaldi, Bach tot Badings, 17e
en 18e eeuwse triosonates en he
dendaagse kamermuziek voor
twee violen en piano, o.a. Mar-
tinu en Milhaud.
Het echtpaar Lemkes-Vos
heeft zich al op deze genres met
groot succes toegelegd. Na hun
studie aan het Amsterdams
Conservatorium en bij de be-,%
faamde Oskar Back, vervulden
zij beiden concertmeesterfunc- l
ties in het Amsterdams Phil-
harmonisch Orkest, maakten zij
deel uit van het Nederlands
Kamerorkest en het U.S.O. J
Toen echter begon de duocar-1
rière hun volledige tijd op te ei- j
sen. Een specialiteit is hun ver
tolking van 31 toons-muziek
onder meer een sonate van Henk
Badings, die ook op dit koffie-1
concert zal worden uitgevoerd. 1
Sinds 1971 zijn zij beiden als
hoofdleraren viool aan enkele
Nederlandse conservatoria aan-1
festeld. Bouw Lemkes zal op dit i
offieconcert een mondelinge
toenentmg van de stukken ge
ven.
Zondag 5 mei aanvang 11.30
uur in de Schouwburg in Mid
delburg.
Verleden week zei Jaap den
Doelder in deze rubriek dat de
Centrale Stichting te weinig
doet voor een grote groep jonge
ren. Een telefoontje naar de
stichting leerde het volgende: In
de kazerne aan de Nieuwstraat
in Terneuzen, waar sinds enige
maanden de administratie van
de Stichting is gevestigd, is een
grote ruimte nog niet in gebruik,
de bedoeling is dat daar een jon
geren sociëteit komt, waar
pop-concerten uiteraard een
.van de aktiviteiten kunnen wor
den. Op dit moment kampt men
bij de Stichting echter nog
steeds met een personeels te
kort, en dat is dan ook de reden
dat men nog geen openingsda
tum kan noemen. Maar natuur
lijk is daar wat aan te doen. Als
je zin hebt om als vrijwilli-
ger(ster) mee te werken in zo'n
soos moet je eens langs gaan bij
de Centrale Stichting in de
Nieuwstraat in Terneuzen.
Uit Gent komen de laatste tijd
steeds meer geluiden over een 24
uur durend pop-feest wat in au
gustus zou worden gehouden.
Zekerheid hierover is er nog
niet, maar we blijven jullie op de
hoogte houden. Als het inderd
aad doorgaat komen we er uit
eraard nog uitgebreid op te
rug.
De organisators van de Speu-
lerie, die dit jaar ook weer in en
rond sporthal het „Zwaantje" in
Terneuzen zal plaatsvinden,
gaan naast de vele aktiviteiten
voor jongeren tot en met 12 jaar
ook aandacht aan pop besteden.
In de avonduren zullen er een
aantal pop-groepen gaan optre
den. Namen zijn op dit moment
nog niet bekend, zodra de kon
trakten met de groepen zijn af
gesloten krijgen wij hiervan be
richt. De Speulerie begint dit
jaar op maandag 29 juli en ein
digt op zaterdag 3 augustus. Ook
de week daarna zullen er nog
verschillende aktiviteiten in en
rond Teneuzen worden georga
niseerd. Ook hier worden nog
steeds vrijwilligers gevraagd.
Als je hiervoor belangstelling
hebt kun je kontakt opnemen
met Chris Maes bij de gemeente
Terneuzen op de afdeling
Jeugdzaken of met de Centrale
Stichting.
De verontruste platen-
draaiers die zij gebeld hebben,
en bang zijn dat ze in deze ru
briek niet aan de beurt komen
kan ik gerust stellen. Ik heb uit
gerekend dat er ongeveer 120
disc-jokeys in Zeeuwsch-
Vlaanderen zijn die regelmatig
hun stem in de verschillende
discotheken laten horen. Elke
maand komt er een aan de beurt
dus over tien jaar zijn jullie al
lemaal aan de beurt geweest.
Een hond van een onbekend
merk heeft uit mijn tuin de foto's
van Lou Reed meegenomen en is
«MK
er niet mee teruggekeerd (echt
waar). Het beloofde stukje over
Lou komt dan ook volgende
week. Als de hond op tijd terug
is tenminste.
Als we zo op de reacties af
moeten gaan, die we tot nu toe
op deze rubriek hebben gekre
gen, dan lijkt het erop dat er in
Hulst weinig op het popgebied
gebeurt. We horen in ieder geval
niets van die kant. Wanneer er
mensen zijn met plannen op het
popgebied in Hulst, dan kunnen
ze altijd even contact met ons
opnemen. Zelf trekken we dit
weekend eens naar de kust, om
te kijken, wat er daar deze zo
mer op popgebied gaat gebeu
ren. Cadzand leverde vorig jaar
niet zo bar veel bijzonders op,
maar misschien, dat het dit jaar
wat beter wordt. In het seizoen,
zou je toch zeggen, dat er vol
doende belangstelling voor een
goede groep moet zijn. En va
kantiegangers zijn echt wel be
reid om wat te betalen voor een
avondje goede muziek. We zul
len het eens gaan bekijken.
Verleden week werd abusie
velijk nummer 4 van de top-
vier niet vermeld. Dat was het
nummer „Tigerfeet" van de
groep Mud. De vier best ver
kochte platen van afgelopen
week zijn: I. Be My Day - The
Cats, 2. Tigerfeet - Mud, 3. Wa
terloo - Abba, 4. Ik zie een ster
Mouth en Mc. Neill.