Huisvrouw: „Graag wat meer vriendelijkheid bij het winkelen De vlot
„Het onmogelijke
wordt mogelijk"
Leren lopen op lucht.
Hoechst helpt...
Hoechst
REVOLUTIONAIR IN
LISSABON NA TIEN JAAR:
Uw mening
binnenland
buitenland
Hoechst in Nederland.
Duitse hooglerare
over abortus
Juwelenroof in
Alphen ad. Rijn
Mannen bekennen
drie overvallen
Donderdag 2 mei 1974
„Ik besef best, dat de ar
beidsvoorwaarden en het sala
ris van de winkelmeisjes vaak
niet denderend zijn, maar
moeten wij, winkelende men
sen, daarvan de dupe zijn?
Moeten wij het daarom maar
normaal vinden, dat we tegen
woordig niet meer behoorlijk
worden geholpen in een win
kel?"
Aan het woord een huis
vrouw, die iedere diag haar
boodschappen moet doen en
volgens haar daarbij regelma
tig de grootste moeite heeft
om haar goede humeur te be
waren.
,,In de grotere zaken", ver
volgt ze, „lijkt het er weieens
op dat het personeel al het
mogelijke doet om toch vooral
maar niet vriendelijk te lij
ken, Ik verlang echt niet, dat
het personeel zodra je binnen
stapt, op je af komt en vraagt
wat mevrouw dan wel zou be
lieven, m-aar het is toch een
normale zaak, dat je antwoord
krijgt als je iets vraagt. Kom
ik in een zaak voor de eerste
keer, dan lijkt het me toch
gewoon, diat ik bijvoorbeeld
niet direct de wasknijpers weet
te vinden. Vraag je aan een
winkelmeisje waar je moet
zijn, dan loop je de kans, dat
je wordt aangekeken of je niet
helemaal normaal bent en ver
der krijg je de een of andere
wazige uitleg waar je het
maar mee moet doen. En wie
is, om een ander voorbeeld te
noemein, nog niet met één arti
kel naar drie verschillende
kassa's gestuurd? We kunnen
natuurlijk ook nog het voor
beeld noemen van pratende
winkelmeisjes, die klanten
weigeren te helpen.
Niet dat iedereen zo is. J
komt ook winkelpersoneel te
gen, dat je goed helpt en ple
(Van onze speciale
versie in Portugal)
LISS. Aan de voet
van het «iet vurig rood be
kladde standbeeld van de
markies i Pombal barst een
priester opeens uit in een don
derpreek. Hij heeft een paars
calotje op het hoofd en op zijn
buik bibbert een gouden kruis,
tekenen die erop wijzen dat
hij geheim kamerheer is van
de paus, zo wordt mij uitge
legd. De toestromende menigte
jouwt hem uit en dreigt ver
volgens handtastelijk te wor
den, waarop een passerende
legerkapitein Padre José (dat
is zijn naam) met zachte
drang de lounge van een be
lendend hotel binnenloodst.
„Die smerige communisten op
straat hebben me beledigd",
briest Padre José. Wiens ge
zicht inmiddels ook paars is
geworden. „Jullie zijn een
stelletje anti-clericale bandie
ten, jullie hebben geen respect
voor de heilige orde van de
Jezuieten en de hel zal jullie
deel zijn". Zijn staf met de
zilveren knop zwiept vervaar
lijk door de lucht. „Calma,
calma", sust de kapitein, en
terzijde: „Ik moest hem wel
meenemen, de mensen zon
den hem hebben gelyncht."
Even later wordt de kerkelij
ke hoogwaardigheidsbekleder
onder luidkeels protest door
vier gehelmde soldaten van de
militaire politie afgevoerd.
„De kerk heeft zichzelf ho
peloos in discrediet gebracht
door zijn onvoorwaardelijke
steun aan de fascisten", zegt
Nuno Teotonio Pereira, even
later wanneer ik hem het zon
derlinge tafereel beschrijf.
„De rol van de kerk in Portu
gal is uitgespeeld". Bepaald
geen anti-clericale bandiet, de
ze 52-jarige architect en intel
lectueel die pas enkele dagen
geleden, dankzij de staats
greep bevrijd werd uit ae ge
vreesde Caxiasgevangenis van
de Pide, waar hij gevangen
zat wegens het verbergen van
explosieve stoffen. De man die
me zijn naam en adres toes
peelde (alles in Lissabon gaat
nog zeer geheimzinnig) fluister
de er bij: „Hij is een goed
katholiek". Nuno Teotonio Pe
reira bevestigt dit onmiddel
lijk. „Ja, ik ben katholiek,
maar na vier keer gearres
teerd te zijn door de Pide, heb
ik de overtuiging gekregen
dat God niet leeft onder een
kardinaalshoed, maar hier, in
mijn hart".
We praten in zijn beschei
den, voor Portugese begrippen
gedurfd ingerichte flat. Het
ruikt er naar spruitjes en bo
nen, onder en naast ons kan ik
drievoudig het televissiever-
siag van een of andere voet
balwedstrijd volgen. Een groot
cricifix aan de muur. Nauwe
lijks het schuilhol waar je een
gevaarlijke revolutionair zou
zoeken, maar de staat van
dienst van Nuno Pereira liegt
er niet om en zijn naam is bij
alle Angolacomité's in Europa
bekend. Hij vertelt, terwijl hij
onder zijn grijze snor de ene
sigaar met de andere aan
steekt: „Tien jaar lang heb ik
met een ondergrondse groep
van 50 katholieken ruchtbaar
heid proberen te geven aan de
schanddaden in de Portugese
kolonieën. We vonden dat de
wereld de waarheid moest we
ten. Daarom gaven we een ge
heime nuhliestie n't die Droit
a Pinformetion heette. Het
blad ve"*—van 1903 tot
1969. Er kwamen in totaal 18
nummers uit. Toen werd het
door het regiem opgerold. In
middels had ik al een keer
gevangen gezeten. Mijn geest
verwanten en ik hebben on
middellijk een nieuwe publi
catie opgezet. „Cahier Cretien
de documentation et d'infor
mation", hetzelfde liedje. Ik
kwam opnieuw in Caxias te
recht. En opnieuw begonnen
we, ditmaal met Bulletin anti-
colonial. Hetzelfde liedje".
Ons gesprek wordt herhaal
delijk onderbroken door tele
foontjes van vrienden, die Nu
no Pereira willen gelukwensen
met zijn vrijlating. Een mede
werkster van hem komt bin
nen en valt hem huilend om
de hals. Het verhaal nadert
zijn climax. „Ik kwam in con
tact met een beweging die
Louar heette. Het was een
groep vrijheidsstrijders die
operereerde vanuit Frankrijk
en Spanje. Ze hebben banko
vervallen gepleegd en een
vliegtuig gekaapt om pamflet
ten uit te strooien. Dat is door
het regiem allemaal geheim
gehouden. Op een dag vroeg
iemand van Louar of ik twee
koffers wilde verbergen. Ik
stemde toe, maar de Pide ar
resteerde de terroristen zoals
ze genoemd werden, en mar
telde ze net zo lang tot ze
mijn naam loslieten. Op 27
november kwam mijn beurt.
Ik zat hier in mijn ochtendjas
aan de koffie, toen ze met zijn
tienen binnenvielen. Ik werd
weer naar de Caxias gevange
nis gebracht en in een isoleer
cel gegooid, waar ze me ver
schrikkelijk geslagen hebben -
kijk maar. Er volgden geest
dodende en uitzichtloze maan
den. Ik wist dat ik ditmaal
minstens tien jaar zou krijgen.
En toen opeens de bevrijding.
Ik zal nooit mijn eerste ge
dachte vergeten. Ik dacht: ein
delijk wordt het onmogelijke
mogelijk".
Aldus het relaas van Nuno
Pereira zoals hij het zonder
opsmuk en omhaal doet - „Er
zijn er honderden die het zelf
de kunnen vertellen.". Hoe hij
over de toekomst denkt? Hij
veert jeugdig en ongebroken
overeind: „De toekomst is
schatrijk aan mogelijkheden
en wel om twee redenen, aller
eerst is dit niet zo maar een
militaire coup geweest. De
macht berust bij jonge officie
ren, die zeer radicaal zijn. Ze
zijn vastbesloten om hun ge
neraals en de hele gevestigde
orde strak in de hand te hou
den. De Spinola stelt niets
voor. Hij is een stroman die
zal toelaten wat de jonge offi
cieren willen. En ten tweede is
het volk op straat zich bewust
geworden van zichzelf. Er is
actie aan de basis. We hebben
hier in Portugal iets dat uniek
is voor Europa. Stel je voor:
geen vakbeweging, geen poli
tieke partijen, alles blanco en
open. De kans van ons leven
om het volk zijn eigen, au
thentieke structuur te laten
kiezen, ongehinderd door bu
reaucratie. De kans om tot
echt volkscommunisme te ko
men, zonder enig dictaat van
bovenaf. De kans om in alle
geledingen van de maatschap
pij de revolutie door te voeren
- ook in het onderwijs, het
gezin. Alles moeten we probe
ren, en ik vertrouw op de
goede afloop. Natuurlijk zijn
er gevaren, maar het is de
moeite waard, want het volk
kan overwinnen. Voor wat ik
nu zeg, wil ik graag opnieuw
de gevangenis riskeren".
Zelden heb ik iemand zo
blij horen lachen als Nuno Pe
reira bij deze woorden „Cal
ma. c3'""a' "t ziic /rouw
g-£^ b-iV(cn op de achter
grond.
zier in het werk heeft. Het
valt mij altijd op, dat dat
meestal de getrouwde vrou
wen van middelbare leeftijd
zijn. Ik moet er wel direct bij
zeggen dat dat een persoonlij
ke ervaring is. Misschien hel
pen deze vrouwen beter, om
dat ze meestal zelf voor het
werk kiezen en blij zijn, dat
ze niet meer de hele dag aan
het huishouden hoeven te be
steden.
Volgens mij wordt het be
roep van het winkelpersoneel
ondergewaardeerd en gaat
men er vanuit, dat iedereen
dit werk kan opknappen. Hoe
veel meisjes zijn er immers
niet, die niet weten wat ze na
de huishoudschool moeten
gaan doen en dan maar win
keljuffrouw worden, omdat ze
in een fabriek werken ook
niet alles vinden? In deze ge
vallen kan het wenken niet
meer betékenen dan een over-
(ADVERTENTIE)
gang van school naar huwe
lijk. Deze onderwaardering
van het beroep komt boven
dien nog eens tot uiting in de
vaak lage salarissen.
Zolang er op deze punten
geen wezenlijke veranderin
gen komen, kan iik me voor
stellen dat de meisjes niet op
een enthousiaste manier hel
pen en niet de moeite nemen
om de klanten een deskundig
advies te kunnen geven.
Maar toch vind ik, dat je
van deze personeelsleden wel
mag verwachten, dat ze ge
woon beleefd zijn. Hiermee
bedoel ik, dat ze je tenminste
op een wat vriendelijke ma
nier antwoord geven. En daar
ontbreekt het tegenwoordig
nogal eens aan. Wat ik verlang
zijn toch alleen maar dingen,
die voor ieder mens vanzelf
sprekend zouden moeten
zijn.
Nu moet je natuurlijk niet
alleen het verkooppersoneel
iets verwijten. Die onbeleefd
heid ondervind je tijdens het
winkelen ook van andere
klanten. Loop je met een kin
derwagen dan zijn veel men
sen te beroerd om je te helpen
bij het naar binnen en buiten
gaan en velen proberen bij
voorbeeld met alle mogelijke
moeite voor hun beurt te gaan.
Tegen het winkelpersoneel
wordt bovendien ook niet al
tijd zo vriendelijk gespro
ken.
Automatisch ga je naar re
denen zoeken voor deze onbe
leefdheid, die steeds erger
schijnt te worden. Misschien
komt het omdat de mensen,
die elkaar nu in de winkel
tegenkomen, elkaar niet ken
nen. Tegen bekenden doe je
niet zo gemakkelijk onvrien
delijk. Misschien ligt het ook
wel aan de jachtige tijd. Nie
mand denkt het zich nog te
kunnen veroorloven een praat
je te maken in een winkel.
Verder kan ik me voorstellen
dat het personeel van een zeer
groot warenhuis zich mot z«
bij de zaak betrokken voelt
onvriendelijkheid niet zo
gauw tegen. Ik kan me daar
om goed voorstellen, dat er
met mij veel mensen zijn, die
als het winkelmeisje, dat het
enige personeelslid is.
In een kleine vaak lang be
staande winkel kom je deze
veel Kever in dergelijke zaak
jes de boodschappen zouden
doen. Een van de grootste be
lemmeringen hierbij vormen
echter de prijzen. In ,je
op de hoek kan noi
g-oedkoop terecht als in j
penmarkt.
Kunnen ze nu niet jets
den waardoor we in het
dezelfde sfeer kunnen tó"1
als we nu nog soms uif
klein tegenkomen? Als
een eens even zou stilstaan k'i
dit probleem komt
sing misschien autonU|u'
Iedereen moet dan toch bew
fen, dat het abnormaal Is j,
tijdens het winkelen niet j,
een beetje beleefdheid
vriendelijkheid kan wort,
opgebracht".
RIEJA VAN Aitl
Hebt u bepaalde ervaritnj
op dit gebied? Schrijf k
per adres: „Redactie Zo zijn
ze manieren", De Stem, Rei»J.
straat 16, Breda.
De Nederlandse bewegingstherapeut Rudi Steuer ontwikkelde de Airtramp uit weefsel van Trevira®-Hochfest.
Spastische kinderen moeten Ieren lopen.
Dat is moeilijk. Ze zijn zo bang om te vallen.
Heel begrijpelijk. Want vallen doet pijn en
opstaan zonder hulp is niet makkelijk. Ze
moeten éérst hun angst vergeten. Als dèt de
bewegingstherapeut lukt, dan groeit de kans
op slagen. De Airtramp, het loop-luchtkussen
gemaakt van Trevira-Hochfest, helpt
hem daarbij.
De Airtramp geeft spastische
kinderen nieuwe mogelijkheden.
De Airtramp is een Nederlandse vinding.
Hoechst legde met Trevira-Hochfest de basis
voor dit opblaasbare oefenkussen. Op dit
zachte reuzenluchtbed verliezen spastische
kinderen hun angst om te vallen. Ze leren
lopen. Ze leren elke spierbundel van hun
lichaam te gebruiken en te trainen. Ze ont
dekken een stuk van hetleven, datvoorons
zo gewoon is en dat voor hen het geluk is.
Veelzijdige trainingspartner.
De Airtramp is van ijzersterk materiaal. Hij kan
een stootje hebben. En dit maakt hem niet
alleen tot een ideaal instrument voor be
wegingstherapie, maar ook voor sporttraining.
Sportmensen kunnen een deel van hun
intensieve trainingsprogramma's vervangen
door oefeningen op deze wolk van lucht
Samenspel in onderzoek.
Zo werkt Hoechst aan de
oplossing van actuele problemen.
Trevira-Hochfest is het resultaat van gebun
delde kennis en systematisch teamwork van
chemici, textiel-ingenieurs, toepassings
technici en andere specialisten.
Dit voorbeeld toont hoe samenwerking van
experts op uiteenlopende vakgebieden leidt
tot praktische oplossingen van actuele
problemen.
Hoechst research, een
investering in de toekomst.
In de research-laboratoria van Hoechst
werken 10.300 mensen. Met hun arbeid is
jaarlijks een bedrag gemoeid van meer dan
450 miljoen gulden. Koele cijfers, die een
nuchter antwoord geven op de uitdaging die
de toekomst stelt.
Hoechst Holland N.V. en Hoechst Holland
Verkoop N.V. zijn onafhankelijke onderne
mingen binnen de internationale Hoechst
groep. Samen bieden zij een enorm stuk
werkgelegenheid: meer dan 2700
Nederlanders.
Hoechst Holland N.V. is de produktïe-
maatschappij, met Amsterdam als hoofd
zetel. Van de vier fabrieken staan er twee in
Breda, waar kunststoffen (Hostyren), lakken
en poederlakken worden gemaakt.
De andere twee staan in Weert (Kallefoliën
en Trespa kunststofplatenjen in Vlissingen
(fosfaten en grondstoffen voor Trevira).
Hoechst Holland Verkoop N.V., gevestigd in
Amsterdam, is - de naam zegt het al - het
verkoopkantoor. Altijd klaar met alert advies
en service als onderdeel van de levering van
Hoechst-produkten, zoals kleurstoffen,
kunststoffen, chemicaliën, synthetische
vezels (Trevira), gewasbeschermings
middelen, cosmetica (o.a. Jade), genees
middelen enfoliën.
In Nederland bepalen Nederlanders het
gezicht van de onderneming. Zij kennen hun
eigen land en weten waarde know-how van
Hoechst (meer dan een eeuw ervaring!)
doelmatig kan worden ingezet. Vandaag en
in de toekomst. Dat dit in het belang is van
relaties en afnemers spreekt vanzelf.
Hoechst Holland NV
Sara Burgerhartstraat 25
Amsterdam
Telefoon 020-180321
toestel 314
WASHINGTON (AP)
gesprekken die Richard
i ziin medewerkers v<
"Lr de Watergateaffaire
en jnformeel, bespreken
wat onderwerpen en er
sappig in gevloekt. De
„mekken varieerden van
V» opmerkingen aan het
van politici tot het on de
ken van de politieke en
dische stappen die ko
worden genomen om het
ie kunnen bieden aan de
tergatecrisis.
In hun overwegingen
ten zij aan de mogelijk
om de hele waarheid te
teilen of om het risico
meineed te nemen. Het
j.at van de president en
staf tevoorschijn komt uïö
1300 pagina's tellende affJ
van de omstreden gelui*
den van het Witte HuiJ
gejaagd, verward, gepld
soms boos, soms verbijsterd!.;
In de vroege geschiedl
van het Watergateschand
voordat de hele omvang ei
bekend was, toonde N|
zich tijdens de gespre
met zijn medewerkers
baasd over het feit dat iem I
zo stom kon zijn om afluisil
apparatuur te plaatsen in
hoofdkwartier van de dei
cratisdhe partij. „We zijnl
allemaal bij betrokken", I
vertelde Nixon zijn stafc
Bob Haldeman en zijn ac
geur John Dean in een 1
sprek dat 15 september l|
plaatsvond. „Dit is een oor|
We zullen wat schoten los
en het zal wel voorbij zijn". 1
Uit het grote aantal woonil
en uitdrukkingen dat in r
tekst is geschrapt valt af
leiden diat er tijdens de
sprekken heel wat kracht*
men vielen. De meeste werl
over tafel geslingerd d|
Nixon zelf en af en toe d'
zijn medewerkers. De bijei
komsten waren zeer inform
en het kwam dan ook ha
nooit voor dat Nixon met n
neer de president werd aanj
spréken.
Op 21 maart 1973 spral
Nixon, Haldeman n Dean O'
de mogelijkheid dat person
van het Witte Huis verklar
gen aflegt tegenover een
derate grand jury. Haldemi
„Je kunt weigeren om te p
ten. Dat staat in het vij:
amendement (van de groi
wet)." Nixon: „Dat is
Haldeman: „Je kunt ook z<
gen dat je het bent verget
is het niet?". Dean: „Natui
lijk, maar dan loop je wel e
grote kans dat je later v
meineed wordt beschuldig
Nixon: „Maar je kan zegg<
„Ik kan het me niet me
herinneren".
Nixon opende ook de disc
sie over de mogelijkheid
de hele waarheid aan het lil
te laten komen. „De publicit
kan me niks verrekken",
zei hij. „We overleven het v
als we die hele klerezaak n;
buiten gooien. En dan bli
het voor een maand nog vc
velend. Maar ik kan het v
aan".
De ontmoeting op 21 ma;
1973 tussen Nixon, Dean
Haldeman is steeds een van
belangrijkste elementen
MüNCHEN (KNA) Al
hoogleraren in de moraal-thei
logie aan de universiteiten e
theologische hogescholen
West-Duitsland hebben in ee
gezamenlijke verklaring na c
beslissing van de bondsda
over de abortus uitdrukkelij
gewezen op de plicht van h
dereen, in het bijzonder van c
christenen, het leven van
ongeboren mens niet aan
tasten. De hoogleraren, twinti
in getal, geven echter tegeli;
kertijd als hun oordeel, dat d
keuze van de voorbehoedsmid
delen en van het verantwoor
ouderschap overgelaten moe
worden aan het geweten de
ouders.
ALPHEN AAN DEN RIJ1
(ANP) De etalageruit va
juwelier J. H. Kelderman i
Alphen aan den Rijn is gistei
ochtend om ongeveer kwaa
yoor 5 stukgeslagen. De alarm
installatie trad weliswaar i
werking, maar voor politie c
eigenaar aanwezig waren, ko
de rover er met een hoevee!
heid sieraden vandoor gaan.
AMSTERDAM (ANP) D
23-jarige elektricien H. van I
cn de 21-jarige student R. S
®e maandiagocihtenid wegen
gewapende overvallen op twe
Amsterdamse benzinestation
(°P de Gooiseweg en de Car
"dis Lelylaan) werden aange
houden, hebben nog een derd
overval bekend. Volgens d
Politie waren zij ook de da
ders van de overval, die vrij
dagavond werd gepleegd op
"Harige pompbediende
f esse] aar van een garage aai
de Nieuwezijds Voorburgwa
Zij sloegen toen de bediend
"eer en verdiwenen met ee
bedrag van f250,