K
A
X
E
L
ART...
fierens
Unie-BLHP zal
NKV verlaten
Vrij droogmaar fris
Vandaag
De Spinola Mooit veel vrijheden
Wetsontwerp
enige redding
voor AR/CHU
Sprang-Capelle
Uitnodiging
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
CehavenvVeghel
Gegevens 1300
Nederlanders
in mysterieuze
kaartenbakken
Twee doden
bij hotsing
in Terhole
M H
mëclia&tieshoviT
3-4-5 mei
nog één kansje tot voorkomen breuk
raadsels rond vondst
VSSAGE 3
üendorluxe
mpen
'9,90
W
CHRSSTOFEL
COUVERTS
Oostburg* Sluis i
EDITIE VOOR
ZEELAND
Heel èn half
brood
cent duurder
Bakkers diclit op
koninginnedag
g-750r
akelei* keukens kijken
Eerste politieke gevangenen vrijgelaten in Portugal
Vakbonden
Tegenstand
DenUyl:
voorzichtig
optimistisch
over coup
Vreemd
Na afwijzing van
beroep door Kamer
Geschillen van GS
mpen met dub-
gespiraliseerde
>eidraad en pad-
stoelvormige
Hon. Gericht
ht door witte
If met gemat-
;rd lichtvenster.
Yc meer licht bij
:icht gebruik.
)/230 V
rl
DE STEM
Zaterdag 27 apri! 1974
114e jaargang no. 17321
PIHECTEUR:
DR. W. A. J. M. HARKX
HOOFDREDACTEUR: L. LEIJENDEKKER
KANTOREN TE BREDA - BERGEN OP ZOOM - GOES - HULST - OOSTERHOUT - ROOSENDAAL TERNEUZEN
(Van onze weerkundig
medewerker»
DE BILT Er is in deze
week op tal van plaatsen een
bui gevallen, ook hier en
daar met hagel, soms ook
met onweer. Toch waren de
hoeveelheden over het alge
meen niet groot, hier en daar
4 a 6 mm. Gerekend vanaf
21 maart is er in het grootste
deel van Nederland nog
steeds sprake van een extre
me droogte en ook voor het
weekeinde wordt slechts
weinig of geen neerslag ver
wacht.
Nog steeds zien wij op de
weerkaart een hogedrukge-
biea van Schotland tot Zuid-
Zweden. Er staat boven onze
omgeving en midden-Europa
een oostelijke stroming,
waarmee in de komende da
gen wat zachtere lucht tot
ons land zal doordringen.
Een zwak regenfronije
komt via Duitsland wel na
derbij, maar veel verwachten
wij er niet van.
De temperatuur zal ook
zondag nog niet hoger dan
ongeveer 14 graden komen.
Koud blijft het vooral in
Scandinavië, maar ook in
Zuid-Europa liggen de tempe
raturen voor eind april bene
den normaal want stations
met 20 graden worden nau
welijks op weerkaart aange
troffen.
laatste nieuws
(Van onze correspondent!
TERHOLE Op de weg
tossen Terhole en Zaamslag
ziin vrijdagavond twee auto's
me' elkaar in botsing geko
men. Een van de auto's vloog
in brand, waarbij twee men
sen omkwamen.
Bij het sluiten van deze edi
tie ontbraken nadere gege-
DEN HAAG De prijzen
van in de winkel afgehaald
en van thuisbezorgd brood mo.
gen, in overleg met het ministe
rie van Economische Zaken,
inet ingang van woensdag aan
staande worden verhoogd met
1 cent per 800 gram. Het hal
ve brood van 400 gram mag
eveneens met 1 cent worden
verhoogd.
DEN HAAG (ANP) Alle
lakkerijen en broodwinkels
lijn op koninginnedag dicht,
tt Ievensmiddelenbedrijven
ontvangen die dag geen vers
brood.
Dit heeft het georganiseerd
overleg bakkersbedrijven
meegedeeld. Het personeel
mag volgens de cao die dag
niet werken.
(ADVERTENTIES)
onderkastjes roestvrij stalen aarr-
yM in wafelmqtief met 2 bakken 202
m »g *2 bövenkastjes 50 cm geheel
«aluminium handgreeplijsteti witte
"n9ekleurde uitvoering v.a. 800.-
vraag deaferjijst en documentatie
p°stbus 11 - Rucphen - Tel. (01654)-65B
enkeletiislrtclen dealers gevraagd
(Van onze redactie
binnenland)
BILTHOVEN De voor
gestelde zware federatie van
NVV en NKV is voor de
Unie BLHP (Beambten en
Leidinggevend Hoger Perso
neel) onaanvaardbaar. Dit
heeft de bestuursraad van
deze 35.000 leden tellende
NKV-bond gisteravond una
niem beslist, nadat eerder
meer dan 90 procent van de
geconsulteerde leden en ka
derleden zich tegen het fe
deratiemodel hadden uitge
sproken.
Er is nog één kansje dat de
breuk voorkomen wordt. Als
vóór 10 juni a.s. namelijk de
opvattingen van de Unie BLHP
in het federatiemodel worden
verwerkt, is de bestuursraad
bereid een en ander opnieuw te
bezien. Gebeurt dat niet, dan
zal de Unie BLHP zijn lidmaat
schap van het NKV met ingang
van 1 januari 1975 beëindigen.
OPKLARINGEN
'Opklaringen met een
kleine kans op een bui.
Matige tot krachtige
oostelijke wind.
Maximum temperaturen
tussen 8 en 12 graden.
STAD EN STREEK
Waterschappen kanten,
zich tegen plan-
Klaasesz. Pagina 3
FINANCIëN EN
ECONOMIE
Energiecrisis minder
schadelijk voor
werkgelegenheid dan
verwacht.
Pagina 15
BINNEN- EN
BUITENLAND
Tindemans: „Zachtjes
aan dan breekt het lijntje
niet".
Pagina 11
SPORT
Ketting-ploeg faalt.
Pagina 21
RADIO EN
TELEVISIE
Filmkomiek stierf arm
Pagina 13
VRIJUIT
Twee keer per dag
jezelf zijn in de tijd
van de baas.
Lintjes moeten
eerlijker verdeeld
worden.
Ramsey „Rome is
nabij".
Pure expositie van
Cosma in
Hilvarenbeek.
0 Een van de 17e eeuwse schatten, die volgende week in Am
sterdam geveild zullen worden. Dit uit een scheepswrak opgedo
ken koperen ornament van de Ve.renigde Oost-Indische Com
pagnie werd als insigne op een grenadiérspet gedragen.
0 Staande op hun met een anti-
stroomde menigte. Het was feest
stad rode vlaggen ontplooid. Ze
me" riepen.
-tankwapen bewapende jeep zwaaien soldaten naar de samenge-
im Lissabon. Later op de middag zijn voor het eerst in de hoofd-
werden meegevoerd door een honderdtal jongeren die „socialis-
(Van onze redactie
buitenland)
LISSABON Daags na de
militaire putsch in Portugal
heeft de nieuwe leider, gene
raal Antonio de Spinola, bin
nen een jaar nieuwe verkie
zingen beloofd, meer dan 100
politieke gevangenen vrijgela
ten en vrijheid van menings
uiting en pers afgekondigd. De
beruchte veiligheidspolitie
(vroeger PIDE) zal worden
opgeheven.
In een uitvoerig programma
legde de 64-jarige held van
Po*ug?ls lange oorlog tegen
nationalistische guerrillastrij
ders in de Afrikaanse gebie
den er opnieuw de nadruk op
dat daar eerder een politieke
dan een militaire oplossing tot
stand zou moeten worden ge
tracht. Maar op een perscon
ferentie deel-de hij in ant
woord op een vraag mee dat
er op het ogenblik geen plan
nen waren om in contact te
treden met de guerrillastrij
ders. Hij zei wel dat er 9
nationaal niveau" een discus
sie moet komen over de over
zeese gebieden-
De Afrikaanse partij voor
onafhankelijkheid van Gui-
nee-Bissao en de Kaapverdi-
sche Eilanders (Paig) heeft
vriiaag een beroep op de Por
tugese militairen gedaan en
gezegd dat zij geen enkel
voorstel of belofte zal aan
vaarden, waarin niet de over
winning en de onafhankelijk
heid van onze soevereine re
publiek zou worden erkend.
De partij begroette het initia
tief van de strijdkrachten, er
werd echter ook een verhevi
ging van de strijd aangekon
digd die zij beschouwde als een
concrete steun voor het Portu
gese volk en de gezonde krach
ten van het Portugese leger.
Generaal De, Spinola heeft
verder gezegd dat op korte
termijn de junta vervan-gen
zal worden door een over
gangsregering van burgers. De
junta zal een premier en vi
(ADVERTENTIE)
ce-premier voor de over
gangsregering aanwijzen. Tij
dens dit overgangsbewind zal
de junta aanblijven om uitvoe
ring van haar programma te
waarborgen.
Tevens beloofde de generaal
behalve afschaffing van de
censuur, vrijheid van vergade
ring en vrijheid voor de vak
bonden. De vorming van „po-
libeke verenigingen" zal wor
den toegestaan om een basis te
leggen voor toekomstige poli
tieke partijen. Alle Portugezen
die naar het buitenland zijn
gevlucht zijn vrij om naar hun
land terug te keren.
Over het algemeen leek de
situatie in Portugal vrijdag
rustig, met uitzondering van
enkele incidenten. Voor het
gebouw van het dagblad van
Epoca, het orgaan van de par
tij van de verdreven premier
Caetano, werden auto's in
brand gestoken. Elders in de
hoofdstad werden de kantoren
van de commissie voor pers-
censuur bestormd.
Na felle tegenstand gaven
zich in Lissabon 250 leden van
de veiligheidspolitie over. In
Opörto bezetten militairen het
bureau van de veiligheidspoli
tie. Daar werden acht gevan
genen bevrijd. Vijf kilometer
van Lissabon werden 114 poli
tieke gevangenen uit de ge
vangenis van Caxias bevrijd.
(ADVERTENTIE)
(Van onze parlementaire
redactie)
TEN HAAG Premier Den
Uyl is voorzichtig optimistisch
over de machtsomwenteling in
Portugal. „Het feit dat een
militaire groep nu de macht
heeft, maant tot grote voor
zichtigheid", aldus de minis
terpresident gisteravond na de
vergadering van de minister
raad. „Ondanks het feit dat de
het beeld niet compleet is, kan
ik toch zeggen na de recente
uitspraken van generaal Spi
nola, dat er hooDvoile tekenen
zijn".
Hiermee doelde drs. Den
Uy' op de toezeggingen van de
nieuwe machtshebbers, dat er
o.a. een herstel van de demo
cratische grondrechten komt,
de politieke gevangenen wor
den vrijgelaten en dat de ge-
geheime politie wordt opgehe
ven. „Als dat allemaal is gere
aliseerd, dan is er iets ge
beurd, dat iets groots kan be
tekenen". aldus de premier.
De minister-president rekent
erop, zonder direct grote ver
wachtingen te koesteren, dat
er een andere verhouding
komt tussen Portugal en de
Portugese gebieden Mozambi
que en Guinee-Bissau, in Afri
ka. Zijn gematigd optimisme
baseert Den Uyl op het feit
dat de staatsgreep is gepleegd
o.a. vanuit de ontevredenheid
over het tot nu toe gevoerde
Portugese beleid ten aanzien
van de overzeese gebiedsde
len, „Het blijft zeer de vraag
of deze gebieden onafhanke
lijkheid kunnen verwachten.
Ik hoop en het lijkt mij, dat
er iets zal gebeuren en dat het
nieuwe bewind gesprekken zal
voeren met de bevrijdingsbe
wegingen in die gebieden", al
dus Den Uyl.
(Van een onzer
verslaggevers)
.ARNHEM In de twee
langs de snelweg bij Emmerik
gevonden archief kistjes met
oorlogsdossiers (waarvan wij
gisteren berichtten) zitten ge
gevens over 1300 Nederlan
ders. Dit is ons vrijdag mee
gedeeld door de Arnhemse ad
vocaat-generaal bij het ge.
rechtshof, mr. J. M. Scham
pers.
De twee kaartenbakken met
foto's en gegevens van land
genoten, die tijdens de Twee
de Wereldoorlog in Duitse
krijgsdienst zaten, zijn vrij
dagmiddag overgebracht naar
het ministerie vna Justitie in
Den Haag.
Het onderzoek van de Arn
hemse justitie (o.I.v. mr.
Schampers) heeft aan het
licht gebracht, dat de twee
langs de kant van d-e weg
staande kaartenbakken ont
dekt zijn door twee Emme-
rikse jongetjes, die in de
buurt aan het spelen waren.
Toen zij de kistjes zagen
staan zouden ze er één of
meer kaarten hebben uitge
pakt en die aan de politie
(KRIPO) in Emmerik heb
ben laten zien. KRIPO-re-
chercheur Frerix heeft, al
dus mr. Schampers, de kistjes
toen opgehaald en even later
meteen overhandigd aan de
rijkspolitie in 's-Heerenberg,
die het belastende materiaal
daarop doorgaf aan de rijks
recherche in Arnhem.
Een en ander klopt niet met
hetgeen rechercheur Frerix
ons donderdag vertelde. Hij
beweerde toen de archief
kistjes zelf ontdekt te heb
ben.
Advocaat-generaal mr.
Schampers vond het vreemd,
dat de Emmerikse politie de
mysterieuze vondst meteen
naar Nederland bracht en het
materiaal niet eerst aan de
Westduitse justitie heeft la
ten zien. Volgens het onder
zoek van de Arnhemse justi-
die heeft de KRIPO nog wel
eerst contact opgenomen met
het Westduitse Rode Kruis.
Deze instelling vermoedde
dat het om Nederlands oor
logsmateriaal ging, waarna
de KRIPO het hier bracht.
Mr. Schampers, die evenals
de Westduitse politie door
gaat met het onderzoek naar
de raadselachtige herkomst
van de kistjes, verklaarde
ons verder dat hij de indruk
had dat de twee bakken een
Duits kaartsysteem bevatten
en derhalve niet toebehoren
aan archieven van 'Neder
landse instanties.
De standaardtekst op de
kaarten is namelijk in liet
Duits gesteld. „Ik betwijfel
daarom of het om Neder
lands materiaal gaat", aldus
mr. Schampers. Temeer, om
dat hem, nadat de mysterieu
ze vondst door onze krant in
de publiciteit was gebracht,
geen verzoeken om nadere
inlichtingen waren bereikt
van Nederlandse zijde.
De Binnenlandse Veiligheids
Dienst wilde vrijdag geen
commentaar geven op de
vondst van de oorlogsdocu
menten of op de suggestie
dat de kaartenbakken wel
eens uit de BVD-archieven
afkomstig zouden kunnen
zijn. „We wachten eerst het
rapport af en dan moet blij
ken of de BVD er mee te
maken heeft of er nog mee
te maken krijgt", aldus een
woordvoerder.
Voor zover wij hebben
kunnen nagaan, de justitie
liet wat dit betreft niets los
(„Het is een zeer hachelijke
zaak", aldus commissaris
Hylkema van de rijksrecher
che a Arnhem), zit op elke
kaart een foto van de desbe
treffende man of vrouw en
zijn de documenten- tot ver
na de oorlog bijgewerkt. Mr
Schampers bevestigde .dit.
Op een van de kaarten was
men b.v. het jaartal 1961 te
gengekomen.
Zo heeft iemand een van
de honderden kaarten in
handen gehad en gezien dat
er gegevens op stonden van
een verpleegster uit Rotter
dam. Deze vrouw was na de
oorlog naar Oostenrijk ge
vlucht. Ze was onvindbaar
voor de autoriteiten. Voor
het laatst,zo stond op de
kaart was zij in 1950 in
Amst:rdam gesignaleerd. Zo
wel het Rijksinstituut voor
Oorlogsdocumentatie in Am
sterdam als Westduitse orga
nisaties die zich op hetzelfde
terrein bewegen, waren met
stomheid geslagen toen wij
hun vertelden wat er langs
de kant van de weg bij Em
merik was gevonden. Men
sprak van een opzienbarende
vondst. Het Bondsarchief in
Koblenz heeft donderdag
middag meteen een brief
naar de officier van justitie
in Arnhem geschreven met
het 'erzoek om nadere infor
matie. Het Rijksinstituut
voor Oorlogsdocumentatie
heeft meteen telefonisch con
tact met de justitie opgeno
men en gaat er vandaag ver
der achterheen.
(Vervolg op pagina 9)
(Van een onzer verslaggevers)'
DEN BOSCH De Kamer
voor Geschillen uit het college
van gedeputeerde staten van
Noord-Brabant heeft gisteren
het beroep van de protestantse
groepering AR-CHU uit
Sprang-Capelle ongegrond
verklaard. De AR-CHU was
bij GS in beroep gegaan tegen
de uitsluiting voor de verkie
zingen door de voorzitter van
het hoofd-bestembureau, om
dat de kandidatenlijst een half
uur na sluitingstijd was ingele
verd-
De Kamer voor Geschillen
heeft het college van GS wel
géadviseerd ten spoedigste
contact op te nemen met de
minister van Binnenlandse Za
ken, teneinde deelname van
genoemde protestantse lijst
aan de gemeenteraadsverkie
zingen alsnog mogelijk te ma
ken via een wetsontwerp.
Tijdens een openbare zitting
in het provinciehuis werden
gistermorgen de belangheb
benden door de kamer ge
hoord. Commissaris der konin
gin van der Harten, geassis
teerd door de beide gedepu
teerden Van -den Eerembeemd
en Van Haaren, luisterden er
naar de argumenten van de
appelanten, vertegenwoordigd
door de voorzitter van de AR-
CHU in Sprang-Capelle, de
heer H. Overweel.
Deze wees op identieke inci
denten (zoals in Nijmegen)(
waarbij het 'besluit ten voor
dele van de betreffende poli
tieke groepering was uitgeval-
Ier en betoogde, dat het te
laat inleveren van de lijsten in
Sprang-Capelle (de lijsten wa-
rer reeds vijf dagen voor het
verstrijken van de termijn
klaar) op een „schlemielige''
rr.anier was gebeurd.
Burgemeester P. Bakkér van
Sprang-Capelle voerde het
woord als voorzitter van het
honfd-stembureau: formeel is
de AR-CHU gewoon te laat".
Hij sprak echter ook in zijn
functie van raadsvoorzitter;
„De fractie telt zes van dé
dertien zetels momenteel.
Daarom zou i;k er voor willen
pleiten, dat de AR-CHU als
nog mag deelnemen aan de
verkiezingen, temeer daar er
voor dp tot die politieke groep
horende kiezer» geen alterna
tief bestaat".
(ADVERTENTIE)
Mogen wij u uitnodigen van-de bon
gebruik te maken? Dan maakt u kennis met de 20-delige,
16.000 bladzijden tellende en 300.000 onderwerpen behandelende
Grote Winkler Prins encyclopedie. In de vorm van een informatie-set,
compleet met schitterende uitklapkaarten en prachtige foto's in kleur. Gratiss
UQH Stuur mij gratis
I de informatie-:
tis en geheei vrijblijvend
-set'Grote Winkler Prins*
Naam:
Adres:
Plaats:
DS-2
riddia.
In open envelop zonder post?ggel opsturen aan:
y Elsevier, Antwoordnummer 1248, Amsterdam,
