TRANSCENDENTE MEDITATIE, OF:
laar de bron
Goede wen!
van een zo
ïm
nnige
econoom
Zekerheid
Op school
Oppervlakkig
Proeven
nator
Zaterdagbijlage van 27 april 1974
"•"""Ü'ïïr
jongens
pu
vrij.
uit
:ntie zal men dienst
eparatieschepen.
ht, dat zij de erkende
in ploegendienst.
em dienen gegadig.
lissingen, Souburg,
n aan het Hoofd van
acisstraat 165,
twee keer per dag
i izelf zijn in de
mad, tijd van de
ns in Terneuzen Is
lehandeling van in
de volgende kwali-
ng met een basis
zijn, dan wordt u
ize afdeling perso
de Heer G. K. Ham-
S FRANCISCANEN
De zonnigste econoom van Nederland huist in een studentikoze zolderkamer.
Paul Knibbeler, een blijdschap uitstralende optimist van 22 jaar,, 1 meter 95,
slank, blauwgrijze ogen en stroblond haar. Haalde een maand geleden zijn
doctoraal aan de Katholieke Hogeschool *in Tilburg. Op een scriptie waarin hij
pleit voor invoering van Transcendente Meditatie in het bedrijfsleven. Had hij
gesteldbiljarten in de baas z'n tijd, dan had dat wel anders geklonken, maar
was de tegenstelling niet groter geweest.
Zo lijkt het tenminste. En ze
ker voor degenen die Trans
cendente Medidatie hou
den voor een bezigheid van
navelstarende hasjpiepers
of geflipte filosofen. Paul
Knibbeler, met een berus
tende grijns: „Het zit voor
een boel mensen in een sfeer
van magie en Oosterse mys
tiek, maar in feite is het een
heel nuchtere wetenschap
pelijke techniek. Het brengt
de mens tot een totale ont
plooiing van zijn creativi
teit. Men moet gewoon twee
keer per dag een kwartier
zich zelf zijn.
Ontspannen mediterend. Dat
hoeft allemaal niet in moeilij-
j ke houdingen, met kaarsrechte
vug of in kleermakerszit of zo
iets. Maar gewoon zittend im
een stoel met gesloten
Is dat alles? „Ja en nee.
Waar het om gaat is de kunst
ender de knde te krijgen om
fis een bepaald denkpatroon
knig te keren naar de bron
'ffl je weten. Daar moet dan
s® soort vierde bewustheids^
'"sstand ontstaan die de ba
sis vormt voor de drie andere
4s we kennen: slapen, waken
dromen. Zoiets moet je na-
tarlijk leren via een cursus.
is een techniek, waarbij
onze aandacht naar bin-
richten, naar de steeds
"'oegere ontwikkelingsstadia
,J" de gedachte. Totdat we
("i meest verfijnde aspect van
gedachte overschrijden
(transcenderen) en bij de bron
het denken komen. En die
r® blijkt een onuitputtelijk
"servoir te zijn van energie,
intelligentie en van inner-
ïjis
geluk. Vergelijk het met
het leggen van een pijpleiding
de oceaan- De pijpleiding
do
meeste mensen is aan-
op een paar emmers.
ö8Srijp je?" Ik doe mijn best
de paar emmers die ik
bezit.
serveert thee met riet-
0 en sleept stapels docu
mentatie aan 'over de Weten
schap der Creatieve Intelligen
tie van de heer Maharishi Ma-
hesh Yogi, een Indiase filosoof
wiens baardige beeltenis op
vier, vijf plaatsen en in ver
schillende uitvoeringen en for
maten in het kamertje voor
komt. Zijn verloofde moet het
doen met een klein fotootje.
Er hangt een lichte aangename
wierookgeur.
Paul: „De mensen zeggen:
dat is iets oosters en dat kan
gewoon niet goed zijn. Als dat
wél zo was zou India zelf niet
in zo'n betreurenswaardige
toestand verkeren. Begrijpe
lijk, want in India wordt
Transcendente Meditatie dan
ook nauwelijks toegepast. Bo
vendien: toen Einstein zijn
wereldomvattende theorie ont
vouwde, zed men in India en
in de Verenigde Staten toch
ook niet dat het niets typisch
Duits was, dat alleen maar kon
gelden voor Duitsland of Eu
ropa".
Hij spreekt kalm en bedaard,
zonder een spoor van op
winding. Met de rustige zeker
heid van iemand die het bij
het rechte eind heeft en zich
het geduld kan permitteren de
vooroordelen van anderen in
alle rust af te bouwen alvo
rens met argumenten te ko
men.
Wat zijn de voordelen van
Transcendente Meditatie?
Hij komt met een heel pak
ket blijmakers: „Het zenuw
stelsel bevrijdt zich moeiteloos
en op een volkomen normale
manier van opeengehoopte
spannmsen, van stress - de
oorzaak van alle leed. Het
gezondheid,
(levendige
leidt tot betere
meer alertheid
waakzaamheid en inzicht een
meer harmonieusgedrag, gro
tere creativiteit en betere
prestaties. Je kunt met minder
inspanning meer bereiken. Het
denken wordt krachtiger, het
gevoel wordt meer verfijnd en
de intuïtie wordt zuiverder.
Hierdoor ben je in staat om
ingewikkelde situaties snel te
doorzien en jezelf veel beter
te uiten, zonder spanningen op
te doen of deze bij andere te
veroorzaken. Dat liegt er niet
om- Sterker nog: het lijkt op
een toverformule.
„Ja", zegt Paul. „We zeggen
zelfs: een kind kan het leren
en dat maakt de mensen wan
trouwend, Maar het is geen
hokus-pokusmiddel. Integen
deel. Het is ontzettend simpel.
De mensen worden gewoon
wie ze zijn. Iedereen is van
nature creatief, maar die crea
tiviteit komt er niet uit omdat
ze door allerlei oorzaken
wordt geremd of onderdrukt.
Als je die oorzaken kunt weg
nemen en dat kan op een
heel natuurlijke manier
kunnen alle facetten van je
persoonlijkheid op harmoni
sche wijze tot ontwikkeling
komen.
Als zelfs een kind het kan
leren, waarom wordt het dan
niet geïntegreerd in het onder
wijs, dat immers steeds meer
accent gaat leggen op relatie-
opvoeding, het leren omgaan
met elkaar?
„Dat kómt ook", zegt Paul.
„Daar ben ik vast van over
tuigd. Dat gebeurt trouwens
al. In de VS en Canada is de
Wetenschap der Creatieve In
telligentie als keuzevak inge
voerd in het basisonderwijs,
op middelbare scholen en op
universiteiten. In Nederland
zijn we nog niet zover, hoewel
er op sommige lagere scholen
via oudercomités al over
wordt gedacht. In Duitsland
begint men er nu ook mee".
Ik vraag hem of hij niet de
verkeerde studierichting heeft
gekozen. Een econoom, die he
lemaal holdeldebodel is van
een menswetenschap..-
„Pas op, de economie wordt
officieel gerangschikt onder de
menswetenschappen, maar om
dat ze in feite alleen maar
aandacht schenkt aan de mate
riële behoeften van d-e mens,
ben ik nogal fel op dit punt.
Dt economische wetenschap
zal nooit in sta-at zijn de men
selijke behoeften te bevredi
gen omdat die behoeften blij
ven toenemen naarmate de
welvaart toeneemt en je inko
men stijgt. Er is echter een
gebied dat vergeten wordt en
dat gebied ligt binnen in de
mens. Daar liggen diepere be
hoeften, zoals geluk, innerlijke
rijkdom, emotionele rijkdom,
enzovoorts. Ook die behoeften
kunnen bevredigd worden,
maar dan moet je dat gebied
gaan ontplooien en toegang ge
ven tot de bronnen".
Hij ontdekte de Transcen
dente Meditatie in zijn studie
tijd.
„Ik "liep al een paar jaar
met een stuk ontevredenheid
rond. Ik had van de economie
méér diepgang verwacht. Geen
oppervlakkige informatie zon
der menselijke raakvlakken.
Er waren meer studenten met
vage onlustgevoelens. Ze lie
pen,net als ik, rond met een
soort mistroostigheid. Wat doe
je dan? Je gaat in actiegroe
pen zitten om uiting te geven
aan je ongenoegen. Maar is
het dat nou? In die periode
ging ik me interesseren voor
TM - zoals we dat, afgekort
noemen".
Die interesse leidde tot een
diepgaande studie. Hij is nu
leraar WCI (Wetenschap der
Creatieve Intelligentie), waar
van TM de praktische toepas
sing is en geeft cursussen in
verschillende plaatsen „Ik wil
enne. doorgaan, maar ik voel
ook voor een baan als docent
economie. Misschien wordt het
een combinatie van die twee",
zegt hij-
Zij doctoraalscriptie was
zo'n combinatie. Hij beweert
daarin dat WCI goede moge
lijkheden biedt om bedrijfs
doeleinden en persoonlijke
doeleinden parallel te laten lo
pen en dat zij de bedrijfsorga
nisatie en de communikatie
aanzienlijk kan versoepelen.
Hij baseert die stelling op een
reeks studies en wetenschap
pelijke experimenten, die
vooral in Amerika en Enge
land zijn uitgevoerd en waar
uit blijkt dat beoefening van
TM positief werkt op de per
soonlijkheidsvorming van de
mens - en dus een positieve
-invloed heeft op de bedrijfsre
sultaten. Paul Knibbeler ver
koopt zijn ideeën met nadruk
niet als een lolly voor direc
ties en managers.
„TM is op de eerste plaats
een middel ter volledige zelf
verwezenlijking van de werk
nemer", stelt hij. „Verho
ging van de arbeidsproduktivi-
teit is slechts een bijkomstig
resultaat van deze zelfont
plooiing".
„De mens", zegt hij, „is ver
vreemd van de machines en
van zijn werk. Waardoor?
Omdat hij vervreemd is -van
zichzelf, van zijn eigen diepste
waarden. Als hij die ver
vreemding kan opheffen, heft
hij ook de vervreemding op
van zijn arbeid, van de poli
tiek, van de kunst en van
andere waarden in het leven.
Neem een arbeider die lopen
de handwerk doet. Door die
routinewerkzaamheden wordt
zijn bewustzijn in zeer hoge
mate begrensd en gefrus
treerd, tenminste als hij zich
alleen maar op dit aspect van
zijn leven concentreert. Maar
het leven wil méér, het wil
L-ntplooiing hebben. Transcen
dente Meditatie doorbreekt
deze begrenzing. Routinewerk
zou je zó kunnen beschrijven:
het bewustzijn zit gevangen
binnen de enge grenzen van
een stalen buis. TM maakt die
buis als het ware doorzichtig.
Je blijft als mens jezelf, maar
je krijgt zicht op wat om je
heen gebeurt. Je krijgt visie
op het geheel- Uit onderzoe
kingen is zelfs gebleken dat je
IQ waarvan men altijd
heeft gezegd dat het na je 22e
niet meer groeit sterk
v. ordt gestimuleerd".
Ik zeg dat het allemaal
hoopvol klinkt, maar in zijn
essentie nogal ingewikkeld en
vaag blijft.
„Ja" zegt Paul, „maar hoe
populair je het ook probeert te
vertellen, de ervaring moet je
zélf ondergaan. Die kun je via
papier niet overbrengen".
Hij offreert een glas zwarte
bessenlimonade. Uit een fles
die hij tevoorschijn haalt uit
'n hoek met allerlei speeltjes
en decoraties, gemaakt van
waardeloze materialen. Er
staat ook een pot bloemenho-
nin-g En drie kleine apen, die
de klassieke leefregel horen,
zien en zwijgen zitten uit te
beelden.
„Nee", zegt Paul. „Het is
niet hetzelfde als rieleksen.
We weten daar een en ander
van omdat er geen enkele me
ditatietechniek is die zó we
tenschappelijk wordt gevolgd
als TM. Mensen die je een
kwartier in een stoel met ge
sloten ogen laat rieleksen, dus
zonder dat ze de TM-techniek
kennen, worden er wat doeze
lig en slaperig door. TM-beoe-
fenaren hebben in diezelfde
tijd een lichamelijke rust ge
had, die dieper is dan de diep
ste slaap, terwijl hun geest
klaarwakker is gebleven. Dat
hebben medische proeven en
teat duidelijk aangetoond. Hun
concentratievermogen was
-vergroot, hun geheugen was
verbeterd, hun reactievermo
gen was verscherpt en hun
zenuwstelsel was beter be
stand tegen inwerking van
buitenaf, zoals hinderlijke ge
luiden of lichteffecten".
Een display van grafieken
zet zijn woorden kracht bij.
Curven over de verandering in
zuurstofverbruik tijdens de
meditatie, verandering in hart-
minuut volume en allerlei an
dere medisch vastgestelde
weldadigheden, die zich in die
toestand van ontspanning aan
de mens voltrekken.
Paul wil de mensen blij ma
ken- Dat is zeer duidelijk.
„Kijk" zegt hij, „dit gaat pal
ln tegen de gangbare opvattin
gen over maatschappijvernieu
wing. Men zegt maar steeds:
w moeten eerst de strukturen
veranderen om de mensen ge
lukkiger te kunnen maken,
maar via TM gaat het omge
keerd. Wil je maatschappelij
ke strukturen veranderen, of
welke strukturen dan ook, dan
zul je eerst al die individuen,
moeten veranderen die deze
strukturen tot stand hebben
gebracht dus de men»
zélf',
JAN HENDRIKS
