MADAME NIEKRASZ:
EEN LEVEN
AAN CHOPIN GEWIJD
POLITIE
NERGENS
BRANDSCHOON
GODLINZE BEGREEP SANTANERA NIET
„Mijn haargroeimiddel helpt echt"
PLEUNIE
af
Poolse
muziek
in het
buitenland
Alle Amerikaanse politiediensten corrupt
GRONINGSE MARMERKONING GAAT KINDERPARADIJS STICHTEN
binnenland
buitenland
ANDERELOOP
WEEMOED
S'l FREE-LANCE
I ïrote Sterren 66 o sPeeL1üm vol
I ?even Hond "Robm "nd the
Christus
Memoires
Schenkingen
Koningin
Machtsovername
(Van onze correspondent
LONDEN Sommige wij
ken van de Britse hoofdstad
worden beschouwd als te
zijn overgenomen door be
paalde groepen van vreemde
lingen. Earls Court is de Au
stralische buurt, het deftige
Golders Green telt volop
Joodse uitwijkelingen, zwar
te Westindische gezichten
zijn in Brixton het talrijkst,
sinds lang wordt Kilburn als
Iers beschouwd en veel Po
len streken na de oorlog in
South Kensington neer; dit
laatste gebeurde toen de
kwart eeuw een aanvang
nam die de grootste en meest
gevarieerde invasie te zien
zou geven waaraan Engeland
heeft blootgestaan.
Een plechtigheid in een sy
nagoog speelt zich in mijn
herinnering in Golders Green
af, hoewel ik aan de andere
kant van Londen woon en er
vlak om de hoek ook een
dergelijk bedehuis staat. Zo
gaat dat immers. Het komt
zo uit dat nauwelijks een
paar straten ver een Poolse
vriend woont, maar South
Kensington kwam me voor
de geest bij het verzoek van
Nederlandse kennissen twee
jaar geleden om mee te gaan
naar de voorzitster van de
bond van Poolse musici in
het buitenland. De eerste be
sprekingen werden gehouden
die zouden leiden tot het op
voeren van de opera Halka
door Het Brabants Orkest,
dus de hulp van mevrouw
Stefania Niekrasz was nodig
en tussen de tien miljoen
Londenaars woonde als niets
meer dan vanzelfsprekend de
kleine oude dame op de juis
te plek, hoewel de stad
tweeduizend vierkante kilo
meter beslaat.
Stefania Jagodzlnska was in
de jaren negentig geboren.
Ze trad sinds haar zestiende
jaar als concert-pianiste op.
Paderewski moedigde haar
aan, de pianist en componist
en staatsman, wiens raad ze
maar gedeeltelijk opvolgde,
want inplaats van haar stu
die voort te zetten in Parijs
trouwde ze de architekt Fe
lix Niekrasz, zodat haar le
ven een andere loop nam.
In het voorheen Oostpruisi-
sche Thorn, dat de oude
Poolse naam Torun heeft en
de geboorteplaats was van de
vijftiende-eeuwse sterren
kundige Copernicus, begon
ze een conservatorium. Later
stichtte ze het Oostnoolse
Muziekinstituut. Verering
voor Chonin werd haar richt
lijn; ze schreef en gaf voor
drachten over haar geniale
landgenoot, lang voordat ze
kon vermoeden dat ze de
oprichtster van een Chopin-
school in Londen zou wor
den.
Haar man stierf in een con
centratiekamp. Met haar
dochter Maria was mevrouw
Niekrasz in Siberië terechtge
komen, maar het tweetal
slaagde erin het Midden-Oos
ten te bereiken. Daar werden
concerten gegeven voor de
Poolse militairen onder Brits
bevel van wie er na de on
dergang van Duitsland en
overweldiging van Polen
door de communisten zo'n
veertigduizend zich in Lon
den vestigden en meer dan
dubbel zoveel elders in
Groot-Brittannië. Professor
laten plaatsen bij de Festival
Hall aan de Theems. Het
plan werd een paar jaar ge.
leden door het bestuur va( I
Groot-Londeu goedgekeurd
en Madame Niekrasz reisö»
naar het dorpje Zelazow»
Wola bij Warschau om aaide
te halen die onder het voet
stuk zou worden gestrooid.
Maar het Is tijdens haar le
ven zover niet gekomen; er I
kwam niet genoeg geld bij
elkaar, niet van Britse wel-
willenden en niet van de ve-
ie, vele emigranten die nog
maar heel zelden in grote
aantallen zijn te bereiken, al
Is er nog de pathos van een
Niekrasz trad honderden ke
ren in het bijzonder voor
oorlogsgewonden op.
Ze is nu gestorven en einde
lijk los ik de belofte in iets
over haar te schrijven. Die
toezegging had haar genoe
gen gedaan. Als een vogeltje
had ze zitten tjilpen in de
kamer met de grote vleugel
en de herinneringen aan
Chopin. Op de deur was een
affiche geprikt waarvoor aan
de wanden geen ruimte was:
een oproep voor bijdragen
om een standbeeld van de
Pools-Franse kunstenaar te
uitgeweken regering en al J|
valt er soms plotseling
streepje licht op het Polen I
dat dertig jaar geleden door 1
de Geallieerden aan Stalii I
werd overgelaten, het Polei I
van generaal Marzek s pait-I
serdivisie die bij Arnhem
vocht.
Opgewekt als professor Nie-1
krasz was, trots op h
bond van zulke musici
Stokowski, Strawinski ea|
Askenase, druk pratend lil
haai laatste levensjaar over
de Halka-opvoeringen ta Ne l
derland, het blijft onmogelijll
anders dan met enige wee l
moed aan zo'n overgeplante I
bloem te denken.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON De cor
ruptie onder de Amerikaanse
politiediensten neemt hand
over hand toe. Er is bijna geen
grote stad meer waar de poli
tie een goede naam heeft. Er
is sprake van een epidemie van
corrupte praktijken.
In de stad New York wer
den in de eerste helft van de
maanid maart 16 detectives op
verdenking van corruptie in
staat van beschuldiging ge
steld. Zij zullen binnen afzien
bare tijd voor de rechter ver
schijnen. Twee Grand Juries
van onderzoek houden zien in
New York bezig met het on
derzoek naar de vraag hoe
grote hoeveo neden door de
politie in beslag genomen he
roïne onder de neus van de
politie konden worden ont
vreemd. Verder laten zich veel
- volgens sommige insiders de
meeste - Newyorkse politie
mannen omkopen door wetso
vertreders van allerlei soort.
In Philadelphia is evenals
eerder n New York een spe
ciale commissie benoemd om
de politiecorruptie op te me
ten. Het is inmiddels duidelijk
geworden dat die corruptie
„wijdvertakt en systematisch"
is en op alle niveaus van de
politiedienst voorkomt. In Phi
ladelphia zal een speciale
van politie en diens
vanger de laan uitgezorfl
om „het openbare vertrou»]
in de politie te herstellen".
AMSTERDAM „Oh sch
weldig!". Kus links, kus rt
lijk. Wat een rol hé. Oh
Pleuni Touw. Acteurs oud
in de hand, in de foyer va>
theater, waar we sa men de
ken van het blijspel „Slippe
Een oud-collega, mannelijk
bedenken. goh meid
ha ha toen ik je zo za!
voor de buis toen mot'
pakweg tien jaar geleden,
andere stuk en jij moest n
Dat wil zeggen: alleen evei
wist niet wat ik zag van d
Eerder diie dag zaten w-e op d-
etage varr Indfra Kamadjojo, 1
„De Stille Kracht" de rol spe
lend van de drinkende gok
kende regent van Ngadjiwi
Pleuni, even verleidelijk als ii
de serie en veel jonger ogen»,
I de iaar die ze opgeeft,
wilde niet alleen praten. Aai
de telefoon had ze haar stand
punt kordaat, op het pinnige
af. verdedigd: „Nee hoor. Als
I ie m?t my alleen wilt prater
aan doe ik het niet. Pertinent
niet. We hebben zó prettig sa
mengewerkt bij de repetitie:
en opnamen, dat ik nu niet.
ineens alle eer voor mij wil:
gaan opeisen".
!2iar was nieit de eil|ige
ÏS+eie7 ^'a- het interview (na
dat 67-jarige Indra ons stra
lend heeft uitgelaten met de
woorden: „Jullie zijn twee
Jonge mensen, dus i-k zou zeg
gen, gebruik de avond verder
1 dle, leuke eigentijdse
I pacten te leggen") bekent ze
?™'er. ee" royaal met knof
look bereide maaltijd: „Weet
te' 7oLJlnd ket naar, om niet
«m *gge" stinkend vervelend,
e ziel en zaligheid
lettorfiaa r,te zie" in druk"
(Metc s' Daarom zei Hugo
®et ff' e*e? vniend): „Meid,
E f. ie doet met al die
5*^' Je zegt, naar
]n j I' «v JV- ii'Lt LUCT,
hlilïf nt)'e daarop wil terug-
«,m °P die manier lieg je
eigener hel0t- Soeza rond J<?
vorf? Persoc>nt3-e af'. Nou, dat
vond ik
doende
een moordidee en zo-
eigenlajk".
openbare aanklager worden
benoemd om de Augiasstal te
reinigen.
- In Houston (Texas) is een
politieman in staat van be
schuldiging gesteld en zijn tal
van anderen in staat van be
schuldiging gesteld wegc >.-
corruptie die betrekking bee't
op hard drugs
- Daartoe geïnspireerd door
onthullingen in het dagblad
„Minneapolis Star" heeft de
burgemeester van Minneao-';s
Richard Lugai. de commisjaris
- Chicago, dat al
lang gewend is aan schier
uitroeibare corruptie
politie heeft nu een conw»
die zich speciaal moet
houden met geweldpte
door politiemannen. Vorig
werden dertig politienw
in Chicago, veelal wegens
aannemen van steekpenni:
tot gevangenisstraffen vs
deeld. Sommige politiem:
stellen verkeersovertreden
de gelegenheid voor bij1
beeld 5 dollar de balp»
kopen waarmee de di'
van Hermandad een bek»
dreigt uit te schrijven.
De groeiende aandacht
politionele corruptie
waarschijnlijk gevoed doorj
grote devaluatie van het
trouwen dat Amerikanen 1
geniwoordig koesteren vo®1]
overheid en haar die:
Men zegt aat die vertrou®1
crisis door de Watergate®
dalen is verdiept. Er se
de Verenigde Staten ge
van enige omvang te
waar algemeen wordt
nomen dat de politic
schoon is.
BERT VAN
van cpn
Ne©
niet".
van gereformeerd p
-Hipper!^ d°Chter
te:itwnTaaar me'
L -En
1 huize".
toe ';oe noUp Schenk
En dan nog ,eens in"'
fen et"'0aarz? nd: "J® ze wa"
zondag dit Z°a>van op
Die hel» L en dat niet
jaren a»ht r, heeft me nog
achtervolgd, rk heb ook
\halve Fravh c- <Uit 1964F Be"
my OaviTZ. S™*tra laten Sam-
Ward G P a': lng Cr°sby, Ed-
en Peter ?nlV;son' Dean Martin
ZienNederi„ ,mbo> Falk z^h
"herland 1, 20.21 uur.
GODLINZE Bruno Saata-
nera, de marmerisoning van
Goolinze, heeft afstand ge
daan van zijn troon. Wat een
Europees marmerimperium had
moeten worden, en daarmee
een injectie voor het Groning
se werkklimaat, is volgens de
Italiaan blijven steken in niet
begrepen goede bedoelingen.
De laatste marmervoorraden
werden momenteel aan de
man gebracht. Kostbare polijst-
apparatuur is afgebroken.
Personeelsleden zijn ontslagen.
De reden, dïe zijne majesteit-
in-ruste opgeeft: zijn keer op
keer falende pogingen om de
voor zijn rijk benodigde kre
dieten los te peuteren bij het
Nederlandse bankwezen; ma
chinaties van zijn vroegere be
drijfsleider en de groeiende
weerstand tegen zijn persoon
blij de bevolking van Godlinze,
een vijf jaar geleden nog vol
ledig onbekend terpdorp, dat
kennelijk geen raad heeft ge
weten met de als een Mecenas
opererende Bruno.
Met veel gevoel voor theater
en erop toeziend, dat deze uit
spraak ook inderdaad geno
teerd wordt, laat hij op dic-
teersnelheid weten: ,,Eens was
ik een koning, maar ze hebben
me mijn titel afgenomen. Ei
genlijk is mij hetzelfde ge
beurd als Christus".
Als ik lach, springt hij op: „U
mij niet geloven? Wacht!
Waöht miaarl". In een weinig
modieus gesneden kostuum
snelt hij naar het buffet van
zijn restaurant om even later
terug te komen met een kloek,
in lederen Iband gevat gasten
boek.
„Hier, hier! Wat staat daar?"
Ik lees: „Meneer Santanera, ik
bid voor
Nerveus geblader. „En hier?
Wat staat daar?"
Ik lees: „Meneer Santaiiera,
wat ze U hebben aangedaan ins
je reinste discriminaliteit".
Een stralende Bruno: „Is dat
niet precies wat met Christus
ook gebeurd is? Vernederd en
verguisd door enkelen en aan
beden door velen?"
Ik lach opnieuw. Bruno weer
weg. Ditmaal wordt me een
'kleiner boekwerkje toegewor
pen. Een exemplaar van zijn
memoires, getiteld: ,-Mijn
strijd in Godlinze", met op ae
kaft een foto van Bruno San
tanera, zwaaiend met de Ne
derlandse driekleur, tegen de
achtergrond van een geteken
de Davidster. Als ik hem
daarover kapittel en zeg, dat
wat ze hem in Godlinze ook
hebben aangedaan, dat dan
toch geen reden is om het met
emoties beladen Jodenteken te
hanteren, is het zijn beurt om
boos te worden. „Oh nee?
Lees maar eens, blader dat
boekje maar eens door. Dan
zul jij zien dat ik gelijk heb
ben".
Bruno weg.
Terwijl hij op de achtergrond
telefonisch een partij marmer
slijt, blader ik het door zijn
biograaf Piet Bakker geschre
ven boekje door. Honderdvij
fenzeventig pagina's uiterst
gezwollen proza, dat op de
flap wordt gepresenteerd als
„Een relaas van een vertrapte
Italiaan, die iets goeds voor
het Noorden wilde doen. Een
boek dat zelfs de meest ver
wende sensatiezoeker met de
ogen zal laten knipperen".
Bruno Santanera. Uitgerekend
deze week is het vijf jaar
geleden, dat hij zijn eerste
stappen zette in het later door
hem „Witte parel van Neder
land" gedoopte dorpje Godlin
ze.
Vanaf dat moment is Bruno
niet meer te houden. De plaat
selijke pers doet hij kond van
het feit dat hij „dit stervende
dorp wil doen herleven".
Hij laat het dat moet ge
zegd niet bij woorden al
leen. Omdat hij wil dat God-
Hnze hem zo snel mogelijk Ms
nieuwKomer accepteert, doet
hij aan de lopende band
schenkingen.
Enkele inwoners, die slechts
beschikken over een oude
poepdoos worden voorzien van
heuse toiletten, een gift die
later door sommige persmedia
is opgeklopt als zou hij het
héle dorp toiletten geschonken
hebben. Voor een te bouwen
zwembad schenkt hij bij
wijze van aanmoediging de
eerste 10.000 gulden. Zijn
vrouw komt met vijf groene
briefjes over de brug voor een
in Godlinze te verwezenlijken
weeshuis. De bejaarden wor
den verblijd met een veldje
waarop jeu-de-boules gespeeld
kan worden. Een eveneens aan
hen geschonken zithoekje met
twee banken en een put is
inmiddels het mikpunt gewor
den van dorpse vernielzucht.
Voor de kindertjes van God-
linze richt hij bovendien nog
een speeltuin in.
Zijn meest ambiteuze plan.
Godlinze aan nieuw werk te
helpen, lijkt echter van het
begin af aan gedoemd te mis
lukken. Een advertentie, waar
in sollicitanten voor een baan
bij zijn in het dorp op te
zetten carrosseriebedrijf wor
den opgeroepen, levert slechts
één reactie op. Geen carrosse
riebedrijf dus. Maar wat dan
wel? Een cash-and-carry-zaak!
Nee, zegt de gemeente, daar
geven we geen vergunning
voor. Uiteindelijk kiest Santa
nera, na een reeks van toeval
lige gebeurtenissen, voor een
groothandel in marmer, later
uit te breiden met een negotie
in tuinbeelden en snuisterijen.
Pogingen om hiervoor de be
nodigde kredieten te verkrij
gen, mislukken echter één
voor één. Terwijl hij hengelt
naar een miljoentje of drie,
komen de banken niet verder
dan vijf ton.
Jaren gaan voorbij en Santa
nera raakt steeds meer in fi
nanciële moeilijkheden. Ten
slotte richt de marmerkoning
zich zowel tot het échte ge
kroonde hoofd in dit land, als
tot haar wederhelft Prins
Be^nhard. Hij smeekt beiden
om koninklijke voorspraak bij
het verlenen van kredieten én
om kwijtschelding van hoog
opgelopen belastingschulden.
Maar de beide aangeschreve
nen hebben wel andere zaken
aan het koninklijke hoofd.
Al- de nood het hoogst is, het
is dan inmiddels al 1972,
werpt Bruno een nieuw wapen
in de strijd: hij sluit zich op
in zijn directiekeet en gaat in
hongerstaking. Na zeven da
gen hongeren komt hij wappe
rend met de Nederlandse drie
kleur weer naar buiten, waar
volgens zijn memoires
„duizenden nieuwsgierigen
reikhalzend pogen een glimp
van de Italiaan op te vangen".
Een krediettoezegging heeft de
hongerstaking niet opgeleverd,
0 Bruno Santanera maakte van het Groningse dorpje Godlinze een toeristische attractie, door
het vol te zetten met marmeren beelden. Later, toen het de goedgeefse Italiaan minder goed
ging, droeg hij (na een hongerstaking) al zijn bezittingen over aan een stichting.
Godlinze heeft eigenlijk nooit begrepen, wat Bruno in het Noorden kwam zoeken: de liefde.
Maar ondanks alle miskenning gaat hij door. Zijn jongste plan: het bouwen van een paradijsje
voor kinderen van heel Nederland.
maar wel heeft hij al honge
rend een nieuw idee gekregen:
al zijn bezittingen schenkt hij
weg aan de gemeenschap. Er
zal een stichting geformeerd
worden, de „Stichting Ontwik
keling Idustrie en Leefklimaat
Provincie Groningen", waar
van Santanera voor een be
scheiden maandgeld directeur
zal worden. Nu zijn imperium
niet langer particulier bezit is,
hoopt hij kred'ietverstrekkers
(en dat zou vanaf dat moment
dus bijvoorbeeld de overheid
zelf kunnen zijn) milder te
stemmen. Maar nee.
Ook vele nog volgende initia
tieven blijken weliswaar te
getuigen van een rijke fanta
sie, maar weinig begrip voor
de Nederlandse volksaard, die
miljonairs met idealen altijd
wantrouwt als de pest.
Al met al ziet Bruno Santane
ra zijn plannen mislukken en
wanneer eind vorig jaar bo
vendien nog blijkt dat zijn
bedrijfsleider plannen uit
broedt voor een machtsoverna
me, wordt het Bruno teveel.
Hij besluit de opbouw van een
rrearmerimperium verder te
vergeten.
Kunnen we de Italiaan en al
zijn idealen nu verder af
schrijven? Zal het nooit meer
de moeite lonen om met
vrouw en kinderen naar het
hoge Noorden te trekken om
daar oog in oog te staan met
e grootste verzameling van
wat de een dan kitsch en de
andere kunst noemt?
Wis en drie niet! Het ieders
oog verpletterende beelden
park blijft! Evenals de kolos
sale dancing annex bar-restau-
rant.
Bruno Santanera, die inmid
dels zijn boosheid vergeten is
en er weer gezellig bij is ko
men zitten, zal aanstonds zijn
plannen ontvouwen, maar
eerst dient de verslaggever
nog even in zijn blokje te
noteren: Honderdduizenden
hebben mij gevraagd wat ik
eigenlijk in Godlinze kwam
zoeken. Steeds heb ik geant
woord: de liefde. Maar al heb
ik die dan hier niet gevonden:
toch blijf ik hier. Als een
kapitein op zijn zinkende
schip".
En wat die plannen betreft:
uit de as van zijn marmerim-
perium zal een nieuw rijk
moeten verrijzen- De aanvan
kelijk als marmershowroom
opgezette nieuwbouw zal de
bestemming krijgen van kin
derparadijs. In en rond deze
Godlinzer marmerburcht kun
nen we binnenkort een mini-
dierentuin verwachten evenals
een cowboydorp met pony's,
een speeltuin, een treintje dat
rondritten maakt, enz.
De onttroonde marmerkoning
maakt er geen geheim van
waarom hij de kindertjes van
het hele land zoveel gaat bie
den: In de tijd dat zij paardje
rijden, diertje kijken, schom
melen en tsjoeke-tsjoeken,
hebben hun ouders de vrije
hand om een keuze te doen uit
de enorme tuinbeelden en
snuisterijencolleotie van San
tanera. Een toonbeeld van
goed koopmanschap dus?
Bruno Santanera: „Nee, dat is
het echt niet. Ik doe dit voor
heel de gemeenschap van
Godlinze en voor de kindertjes
van heel Nederland. Ik wil dat
zij allemaal van mij zeggen:
die Bruno? Dat is een lieve
man. Daaraan ontleen ik mijn
zuurstof. Dat heb ik nodig,
-oals een sneeuwklokje de
sneeww".
WIM WENNEKES
DEN HAAG Zolang er
kalenden bestaan, zal er een
markt rijn voor haargroeimid
delen. Er zijn al heel wat van
dergelijke middelen versche
nen en weer verdwenen. Alle
maal waren ze duur en nutte
loos. Het nieuwste op dit ge
bied is Antiscal, „de revolutio
naire haargroeihersteller".
Zo begint de Consumenten
bond deze maand een artikel
in haar Consumentengids over
het zoveelste haargroeimiddel,
dat kalenden een flinke bos
haar in het vooruitzicht stelt,
wanneer ze de moeite nemen
enige florijnen te spenderen
aan de aanschaf ervan.
De Consumentenbond, in het
verleden maar al te vaak ge
confronteerd met flauwekul-
middeltjes, oordeelde negatief
over Antiscal. Althans in zo
verre, dat de bond op basis
van een aantal gegevens con
cludeerde: „Antiscal is nu bij
na een halfjaar op de markt,
maar wij hebben nog niets
vernomen over successen. Dat
is overigens niet verwonder
lijk, want er is geen enkel
middel bekend, dat iets aan
natuurlijke kaalheid kan
doen".
In zijn kantoor, aan de rand
van een Haagse volksbuurt, zit
importeur H. Oosterman zich
al dagenlang op te winden
over dit eindoordeel van de
Consumentenbond, omdat hij
zegt te beschikken over reac
ties van gebruikers die het
tegendeel beweren: Antiscal
zou wel degelijk helpen tegen
zogenaamde „natuurlijke kaal
heid".
Wat heet! Oosterman, tot voor
een halfjaar gedeeltelijk kaal,
is het zelf gaan gebruiken en
kijk nou 's: allemaal nieuwe
haren. „Dus meneer wat zeurt
die Consumentenbond nou
toch. Ze hebben het niet eens
onderzocht, maar wel een ne
gatief oordeel gepubliceerd
omdat er nu eenmaal nog
nooit een goed middel tegen
kaalheid op de markt gebracht
is. Met andere woorden: zij
beweren dus in feite, dat we
wel knap genoeg zijn om naar
de maan te vliegen, maar dat
het voor onmogelijk gehouden
moet worden dat de weten
schap ooit nog eens een mid
del tegen kaalheid ontdekt."
Antiscal. Drie jaar geleden
kreeg importeur H. Oosterman
(o.a. actief in de handel in
voetcrème en middeltjes tegen
badschimmel) een telefoontje
van de Finse handelsgezant.
Omdat de importeur aan de
Consumentenbond bij een eer
der contact al had laten weten
erg veel waarde te hechten
aan een onderzoek door het
0 De Haagse importeur H.
Oosterman zegt: „Mijn haar
groeimiddel helpt echt!", maar
de Consumentenbond gelooft
er voorlopig nog niks van.
Finse weekblad Nyrkkiposti
(dat zes maanden proeven had
gedaan met Antiscal en er
tenslotte niet onderuit kwam
toe te geven, dat daarbij posi
tieve resultaten behaald wa
ren) ging de Consumenten
bond bovendien de betrouw
baarheid van dat blad na.
Daarbij bleek Nyrkkiposti al
lesbehalve betrouwbaar. De
aldaar werkzame journalisten
zouden zelfs omkoopbaar
zijn....
Blijft over het door de Consu
mentenbond gesignaleerde ont
breken van met Antiscal be
haalde successen. De Consu
mentenbond laat het bij die
constatering zonder zelf een
onderzoek naar het middel te
hebben ingesteld. Oosterman
zegt echter wel degelijk te
beschikken over brieven van
gebruikers, die niets dan lof
hebben over Antiscal.
In hoeverre het schrijven van
deze brief is ingegeven door
commeciële motieven valt niet
na te gaan, maar wat wel te
controleren is, is de bewering
van Oosterman, dat twee Ne
derlandse artsen momenteel
proeven nemen met Antiscal.
Een van hen, de vrouwenarts
G.J. Lubbers uit Den Haag:
„Ik heb tegen een 14-tal pa
tiënten gezegd: probeer het
maar eens, want je weet nooit.
Ik ben het zelf ook gaan pro
beren en ik moet zeggen, dat
zij en ik inderdaad resultaten
zien. Ik was zelf behoorlijk
kaal, maar ik bespeur niu al
enige donzige nieuwe haar
groei. Het is wel zaak om het
middel iedere dag volgens de
gebruiksaanwijzing goed in te
masseren, maar wanneer je je
strikt aan de voorschriften
houdt, ja, dan zie je inderdaad
nieuw haar verschijnen. Of
die haargroei blijvend is en
aanhoudt weet ik natuurlijk
nog niet. Dat zal in de loop
van de komende maanden
moeten blijken."
Oosterman zelf tenslotte:
„Wanneer Amerikaanse we
tenschapsmensen met deze
vinding waren gekomen, zou
iedereen onmiddellijk enthou
siast overeind geveerd zijn,
maar nu de redding uit Fin
land komt, denkt iedereen
maar dat het flauwekul is.
Nou ja: de toekomst zal het
leren."
WIM WENNEKES i