Beulen staan terecht
Ben Cramer noi
steeds nummer
KIJK NAAR
LUISTER NAAR
Fra
DE DC
ZOEK DE FOUTEN
ACADEi
ENCYCLi
SLAKKEi
I Van horen en zien
KRO-PLOEG FILMT RUSSELL-TRIBVNAAL IN ROME
RTV-allerlei
radio
televisie
2X HEIL
Aanklachten
LUCKY LUKE: „De premiejager"
SUSKJi
EJN
WISKE:
Het
Ros
Bazhaar
Ïtdkkpr i
v
*ll'UV
"Vvw. j
Dinsdag 2 april 1974
1974
1
Woensdagavond werd door
talloze welbespraakte heren
■tegen verschillen van één a
twee proeent hoog opgekeken.
Nu we nog in de prille verkie
zingsnadagen verkeren, doe ik
hetzelfde met de percentages
die de NOS deze week heett
gepubliceerd omtrent het kij
ken naar de Duitse televisie m
ons land. Het resultaat beves
tigde dat van alle voorgaande
onderzoekingen: er wordt nau
welijks naar de Duitse televi
sie gekeken. Toch zal daarmee
het fabeltje dat „iedereen" in
de grensstreek naar Duiitsland
kijkt wel niet uit de wereld
zijn. Bij een voorgaande gele
genheid heeft iemand aange
toond, dat het gebrek aan ge
gronde kennis van de Duitse
taal sterk remmend werkt. Ik
dacht dat die conclusie deze
week werd bevestigd, In
Zuid-Limburg wordt precies
twee procent meer over de
oostgrens gekeken dan in de
drie noordelijke provincies,
terwijl de ontvangstmogelijk
heden daar beter zijn. Het
Limburgse dialekt lijkt me
nauwer verwant met de Duit
se taal dan het Gronings, Fries
en Drents, zodait we hier - om
nog even op woensdagavond
terug te komen - geen uiterst
ingewikkelde formuleringen
hoeven te bedenken om een
verschil van twee procent te
verklaren.
Ik ben afgelopen week tot
twee keer toe Maya Bouima
tegengekomen, een keer op
het scherm, de andere keer óp
een poster. Over het eerste
valt niets Hilversum IV-ach-
tigis te meiden. Het was overi
gens in De Mounties Sihow.
Over het tweede wel. Maya
maakt reclame voor een Big
Mama getitelde panty en dat
onder het motto „het lijkt wel
zien.
Bij de Evangelische Omroep
hebben ze al weer wat te
mopperen. Eerst maakte de
EO er bezwaar tegen in het
nieuwe seizoen, vanaf oktober,
op de dinsdagavond tegenover
de NCRV te worden geplaatst.
De EO acht het niet in het
belang van de kijker dat op
een avond op beide netten
programma's gebaseerd op de
protestants-christelijke levens
overtuiging worden gepresen
teerd. Ik vind dat een hoogst
merkwaardige gedachte van
alsof vrouwen met 'n grote
maat in 'n verdomhoekje zit
ten". Maya doet het samen
met Mar jol Flore en Rita Cori-
ta. Ik vind bet bewonderends-
waardig van dit drietal en
daarom vind ik deze reclame
schnabbel in tegenstelling tot
vrijwel alle andere een extra
vermelding waard. Je moet
maar diurven in een tijd dat
de STER de gedachte bevor
dert dat mpeders in de „big
mama"-leeftijd er net zo slank
ate hun dochter behoren uit te
de EO, die nu eigenlijk met
zoveel woorden zegt dat men
zelfs van de goede boodschap
te veel kan krijgen.
De tweede klacht van de EO
werd geuit .door een hoge
functionaris van deze omroep,
aanwezig op een van de ontel
bare commissie-vergaderingen
die omroepland rijk is. De
man was boos over het feit
dat er nooit belichters in de
studio aanwezig zijn op de
donderdagavonden dat de EO
om tien uur het heft uit
VPRO-handen overneemt. Ik
begrijp ook deze klacht niet.
Ik dacht dat de NOS-tec'nnici
er terecht vanuit gingen dat
EO-programlpamakers gezien
het feit dat die de bijbel als
draaiboek van elk programma
achter de hand hebben, nooit
in het duister kunnen tasten.
Het merkwaardige feit doet
zidh voor dat een programma
dat door de ene helft van de
kijkers werd genegeerd en
door de andere werd gekraakt;
toch een opvallende erfenis
heeft nagelaten. Het gaat om
het typische taalgebruik uit de
Fred Haché, Barend Servet-
shows. Leen Jongewaard zei
pas in KRO's „Citroentje": „O,
pardon reeds". Donderdagoch
tend hoorde ik een KRO-dj op
Hilversum 3 zeggen: „Dat wa3
weer een Duitse plaat, als het
ware". Men mag overigens
niet de conclusie trekken dat
Barend uitsluitend in KRO-
kringen navolging vindt, want
met name het op gezette tij
den „bah" roepen wordt in
brede kring beoefend. Verrij
king van onze taalschat bete
kent een niet onverdienstelijk
eerherstel voor de eens zo
verguisde heren Haché en Ser
vet.
TOM SMEETS
(Van onze r.t.v.-redaetie)
Vanavond zendt de KRO-televisie een programma uit over de
onderdrukking van de bevolking en marteling van politieke ge
vangenen in Zuid-Amerika.
Aanleiding tot dit programma is het zaterdag in Rome begon
nen Brazilië Tribunaal, waar werd gefilmd door samenstellers
van „De Beulen staan terecht": André Truyman en Joost Tholens.
Belangrijk element in dit programma is een film van Granada-
tv, over een Braziliaanse verzetsgroep waarin communisten en
paters samenwerken.
In 1967 werd op initiatief
van de filosoof Bertrand Rus
sell een internationaal Viet
nam-tribunaal gehouden over
de misdaden die door de Vere
nigde Staten werden begaan
in Vietnam. De zittingen in
Stockholm en Roskilde
werden gehouden naai' het
model van de Neurenberger
processen tegen Duitse oor-
HANS WIERENGA: LE
VENSLANG MAJOOR BOSS-
HARDT. (Uitg. A-W. Bruna en
Zoon, Utrecht f 10,-).
Luitenant-kolonel A.M.
Bosshardt van het Leger des
Heils is vooral onder de
titel „majoor" een welhaast
nationale figuur geworden
Haar legendarisch geworden
werk in Amsterdams rosse
buurt (de Walletjes) is dear
de oorzaak van. Dat is uiter
aard voortreffelijk en ook
baanbrekend werk. Maar wij
vragen ons toch af of dat
ook al is ze dit jaar 60 gewor
den en heeft ze een 40-jarige
staat van dienst achter de rug
in het Leger nu weer aan
leiding moest zijn tot een
boek over haar. Niet lang ge
leden verscheen nog het boek
je „Met God de straat op" van
Lize Stilrna rónd de figuur
van lt.-kol. Bosshardt. Het
boek Levenslang is weliswaar
sterker, maar of het nu zo
nodig was, betwijfelen we.
- In het AVRO-radioprogram-
ma „Trefpunt" wordt donder
dagavond gediscussieerd over
de noodzaak de Machtigings
wet al dam niet te' handhaven.
Mat minister Boersma praten
daarover NVV-voorzitter Kok,
VNO-woorzititer Van Veen en
de commentatoren Ferry
Hoogendijk en Harry van Wij
nen.
- Vader Abraham, Ben Cra
mer, Jacques Herb en Mieke
gaan deze zomer op tournee
naar Suriname, die Nederland
se Antillen en Venezuela. De
popgroep The Buffoons heeft
eveneens een lange reis voor
de boeg. De groep gaat eind
april naar Indonesië.
De speelfilm naar Daniel
Defoe's klassieke avonturen
verhaal „Robinson Crusoe" (in
1719 verschenen), die de
KRO-televisie vanaf vandaag
in vier delen zal vertonen in
het programma ,,KRO-Cineac"
is een première voor Neder
land.
logsmistadigers uit de Tweede
Wereldoorlog; grondig onder'
zochte feiten werden naast be
staande rechtsregels van het in
ternationale recht het Hand
vest van de Verenigde Naties
en het Statuut van Neurenberg
gelegd.
Ook het tweede, mu in Rome
te houden Russell Tribunaal
over Zuid-Amerika zal het be
staande internationaal recht
hanteren: de Universele ver
klaring van de reóhiten. van de
mens, de Conventie van Genè-
ve en het Charter van Bogota.
Toch gaat het niu om een bre
dere aanpak. De deskundigen
die zich in de afgelopen tijd
hebben verdiept in de dictato
riale systemen van een aantal
Zuidameriikaanse landen zijn
ervan overtuigd dat achter
martelingen en standrechtelij
ke executies systemen liggen
die moeten worden bestudeerd
en worden aangeklaagd.
Tekenend voor deze syste
men zijn b.v. uitbuiting, wets
veranderingen, die verkregen
rechten en vrijheden teniet
doen., onderdrukking van de
vakbeweging, invoering van
censuur en de in sommige lan
den groeiende invloed van het
buitenland en multinationale
ondernemingen op de politieke
situatie
In de zittingen van het Tri
bunaal in Rome zal dus voor
namelijk gesproken worden
over de structurele schending
van de sociale en economische
rechten van de mens. Het Bra
zilië Tribunaal kan overtredin
gen niet bestraffen, het kan
via de publieke opinie echter
wel invloed uitoefenen op de
betreffende regeringen.
Het (tweede) internationale
Russell-tribunaal behandelt
drie aanklachten tegen Brazi
lië, Chili en Uruguay.
De eerste aanklacht werd
uitgesproken door de oud-gou
verneur van de Braziliaanse
staat Pemambuco, Miguel Ar-
rais die na de staatsgreep in
Brazilië veroordeeld werd en
in ballingschap in Algerije
leeft.
Arrais beschuldigde de Bra
ziliaanse regering ervan mar
telingen tot „een dagelijkse
praktijk" te hebben gemaakt,
die niet slechts wordt uitgeoe
fend door bekende organisa
ties zoals de commando's van
defensie, maar ook door der
gelijke groepen als de „briga
des des doods".
Over Chili sprak Vassallo,
oud-ambassadeur van de rege-
ning-AlIende in Rome, over
„het despotisme, de genocide
en de terreur" waarop de Jun
ta in Santiago steunt. De rege
ring van generaal Pinochet,
onwettig door haar oorsprong
en haar daden, schendt de
rechten van de mens door
haar concentratiekampen, te
rechtstellingen zonder vonnis,
geraffineerde en moderne
martelwigzen.
Uruguay werd aangeklaagd
door senator Miguel Michelini,
die in Buenos Aires in, bal
lingschap leeft. Hij beschul
digde het bewind van presi
dent Bordaberry ervan van de
marteling een instituut te heb
ber! gemaakt, marteling om
inlichtingen te verkrijgen, te
straffen, te wreken, te verij
delen een georganiseerde
actie, waarbij de beul totaal
straffeloos ls.
Alle drie laakten het optre
den van de Amerikaanse eco
nomische groepen in hun lan
den en het „neo-imperialisme"
dat zich daar ontwikkelt.
Het tribunaal heeft enige
tijd geleden de betrokken re
geringen uitgenodigd zich te
verdedigen, maar zij hebben I
niet geantwoord.
AMSTERDAM Ook al be
gint zijn populariteit te da
len, Ben Cramer is nog
steeds de populairste zanger
van Nederland. Dit blijkt uit
een deze maand gehouden
landelijke enquête over de
vraag: „Welke Nederlandse
zanger, populair of klassiek,
bewondert U het meest?".
'Het percentage Ben Cramer-
stemmers is in.een jaar tijds
sterk teruggelopen. Want
koos vorig jaar nog 27% van
die ondervraagden voor Ben,
dit. jaar was het maar 15%,
desondanks nog genoeg voor
een eerste plaats.
Ook de tweede plaats wordt
ingenomen dioor dezelfde
zanger als vorig jaar: Marco
Bakker. Hij haalde vorig
jaar 11%, nu een minder. De
volgende drie van de „top
vijf" zijn nieuwkomers: Bou-
dewijn de Groat, Rob de
Nijs en Gerard Cox. Boude-
wiijm haalde vorig jaar twee
procent, mu negen. Rob de
Nijs ging van één naar zeven
procent, terwijl Gerard Cox
met zijn zes procent nu een
vijfde plaat bezet en vorig
jaar op de hele lijst niet
voorkwam!
De nummers drie, vier en
vijf van verl Jen jaar waren
Gert Timmermans, Willy AJ-
berti en Roomy Tober. Alle
drie kregen ze twee procent
minder sitemmen. Ook Pierre
Kartner gjinig achteruit, even
als Herman vart Veem, om
eens twee uitersten onder
een noemer te brengen. Ge
lijk bleven Ramses Sbaffy,
Johan Heesters, Andres en
Toon Hermans, waarop één
procent stemde.
'Jaiqoe Jaduing '01 :sj[ui[ Stag 'g
.'stqoai 3jag '8 IpnjjooA uba unejg 'i :ueui uba .ibbjj 'g ijeegig c
!map uba iBApuB-H ïgnn'ig !ueui uba pue-h 'Z ïWIfraiWV 't
NEDERLAND I:
11.35-12.00 (K) Schooltelevi
sie (NOS(J:NOT)
14.00-14.50 Schooltelevisie
(KRO J:NCRV J :KOF J :P
COF)
18.45 (K) Ti-ta-tovemaar
(NOS).
18.55 (K) Nieuws. (NOS).
KRO
-19.05 (K) KRO-cineae, geva
rieerd programma.
20.00 (K) Journaal en weero-
verzocht (NOS).
20.21 (K) Frank Sinatra, ac
teur en zanger: Een blok
aan mooie benen. Tony
Rome duilkt langs de
kust van Florida naar
een gezonken schat, en
-vindt op de bodem het
lijk van een naakte
blondine, met haar be
nen in een blok cement
gemetseld. Tony Rome
gaat op zoek naar de
moordenaar.
21.50 (K) De beulen staan te
recht, programma over
martelingen in ZuM-
Amerifaa naar aanlei
ding van het Brazilië-
tribunaal.
22.40 Den Haag vandaag.
(NOS)
22.55 (K) Laatste nieuws.
(NOS>
NEDERLAND II:
18.45 (K) Ti-ta-tovemaar
(NOS)
18.55 (K) Nieuws. (NOS).
19.05 (K) De stratemakerop-
zeeshow, voor de kinde
ren.
19.30 (K) Guyana, waterland,
natuurfilmserie.
20.00 (K) Journaal en weero-
verzlcht. (NOS)
20.20 (K) De Onedin Lijn, se
rie. James Onedin vindt
een vrouw in een stuur
loos ronddobberende ka
no en brengt haar weer
op de been. In Liverpool
komt Robert Onedin
door zijn politieke idee-
én in conflict met zijn
eigen handelspraktijk.
21.10 (K) De ombudsman,
Hans Ouwerkerk behan
delt problemen van
mensen of groepen men
sen.
21.35 Wie, wat, waar Een
vraag- en antwoordspel
o.l.v. Herman Stok.
22.05 (K) Achter het nieuws,
aotualiteitenruibri'ek
22.55 (K) Laatste nieuws.
(NOS)
23.00 (K) Beton (TELEAC)
DUITSLAND I:
8.20-8.50 <K) TelecoUege H
Engels
8.55-9.25 (K) Onze deelstaat
N oordri jnland-W estf alen
9.30-10.00 (K) Sesamstrasse
10.30 Wij en de economie
11.00-11.30 (K) TelecoUege fy
sica
11.45-12.15 <K) Mensen in het
gebergte
16.15 (K) Journaal
16.20 (K) Streekromans, film,
waarin enkele scènes uit
een van die vele zoge
naamde „Heft-Romaoe"
en informatie over le
zers, schrijvers en pro
ducenten ervan
17.05 (K) Sealab 2020 Ameri
kaanse cartoonsenie voor
de kinderen
17.25 (K) Kleine vissen, grote
vissen, film over levens
gewoonten van inktvis-
san
17.35 (K) Een dag in Esme-
raldas, film over het
eenvoudig leven van de
mensen in Ecuador
17.55 (K) Journaal
18.00 (K) Nieuws uit Noord-
rijnland-Westfalen.
18.10 (K) De twee van het
s bureau, serie.
18.40 (K) Hier en Nu.
19.20 (K) Motief liefde: Olie
op het vuui.
20.00 (K) Journaal.
20.15 (K) Ustinovs tekenuur
tje, programma waarin
Peter Ustinov zijn fan
tasie de vrije loop la>at
over het thema: de
zandbak.
21.00 (K) Geschiedenissen
van het land,
21.55 (K) Kanonnen, olie en
pauwentroon, documen
taire over Iran. de
macht aan de Persdische
Golf.
22.40 (K) Journaal, commen
taar en weerbericht.
DUITSLAND II:
16.30 (K) Mozaiek,
(K) Journaal
(K) De volgende astu-
blieft, serie.
(K) De draaischijf.
(K) Follyfoot, seme.
(K) Journaal.
The mark of Zorro.
(K) Journaal.
(K) Gezichtspunt.
(K) Filmnieuws.
(K) Journaal.
17.00
17.10
17.45
18.25
19.00
19.30
21.00
21.15
22.00
22.45
BELGIë (Nederl.)
15.30-16.30 Wielrennen, recht
streekse reportage van
de finish van de wed
strijd Gent-Wevelgem.
18.00 (K) Beertje Colargol.
18.05 (K) Het grote koraalrif,
serie.
18.30 (K) Tienerklanken,
programma met ama
teur- 8 mm, cineasten.
19.10 (K) Uit de dierenwe
reld, natuurfilmserie.
19.35 (K) Kortweg, medede
lingen.
19.45 (K) Journaal.
20.15 (K) Waaldrecht, serie.
21.05 (K) Seksuele relatievor
ming in de adolescentie.
21.50 (K) Troubadours.
22.35 (K) Laatste nieuws.
BELGIë (Frans)
18.10 (K) 1,2. 3,... j'aivn.
18.30 Seniorama,
19.00 Antenne-soir.
19.15 (K) Etranger, d'ou
viens-tu
19.45 (K) Journaal.
20.20 Si vous saviez
20.40 Les oiseaux de Meiju-
Jingu
21.30 Style, uitzending van
Jean Antoine. Daarna:
(K) Korte films: 1. Fai
re pleurer Vermeer,
HILVERSUM I
AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Radio
journaal. 7.20 (S) Dag meit ©en
gaatje. (8.00 Nws. 8.11 Radio
journaal.) 8.50 Morgenwijding.
9.00 (S) Mod. kamermiuz. met
comm. (9.35 Waterst.) 10.00
(S) V.d. kleuters. 10.10 (S)
Arbeidsvitaminen. (11.00 Nws.
11.03-11.05 Radiojournaal.)
11.30 (S) Rondom Twaalf: een
uuir allerlei voor iedereen, met
o.m. Groenteman, Paris vous
parie en 11.55 Beursber. Over-
heidsvoonl.: 12.30 Uitz. v-d.
iandb. AVRO: 12.40 (S) Im
provisaties over kinderliedjes.
13.00 Nws. 13.11 Radiojournaal.
13.21 (S) Trio Bonsel: klass. en
hedend. muz. EO: 14.00 Woord
der waarheid: Theologie naar
de Hedil. Schrift. 14.15 (S) O-
ver en weer. 15.15 (S) Licht
en uitzicht: gewijde muz. 16.00
Nws. 16.03 Klankbord. 16.10
(S) Eigenwijs: voor kleuter en
kind. 16.30 (S) Jeuigdtoer. A-
VRO: 17.00 (S) Mobiel: be
weegt. progr. voor beweegl.
mensen. 17.55 Mod.
AVRO: 18.00 Nws. 18.11 Ra
diojournaal. 18.21 Over rolver-
del. en vooroordelen, progr.
over vrouwenemancipatie.
18.40 (S) Ballroomork. met
zanigsodiste. 19.05 (S) Y'all co-
me: Country en Westemipragr.
19.30 (S-M) Vanavond: gevar.
progr. 22.30 Nws. 22.40 Radio-
journaal, 22.50 (S) Zamgsoliste
mat combo. 23.05 (S) Er floot
een vogel in de wei. 23.55-24.00
Nws.
HILVERSUM 11
KRO: 7.00 Nws. 7.02 Leven
de woord. 7.07 (S) Badinerie:
klass. muz. (7.30 Nws; 7.41-
7.50 Echo.) 8.24 Overweg. 8.30
Nws. 8.36 Gyrnn. v.d. hui'svr.
8.45 Moeders wil is wet. 9.40
Schoolradio. 10.00 Wereld om
ons heen: intrubr. 10.20 (S)
Aubade: klass. muz. met 10.30-
10.32 Nws. 11.00 Gebakjes en
een beter leven - verh. van
wel en wee. 11.30 Bejaarden-
progr. 11.54 Ber. Vastenaktie.
11.55- Med. 12.00 (S) Van
twaalf tot twee, met 12.22 Wij
v.h. liand; 12.26 Mied. t.b.v.
land- en tuinb.; 12.30 Nws;
12.41-12.50 Eoho en 13.00-13.05
Raden maar14.00 Schoolra
dio. 14.30 (S) Interlokaal op
dinsdag, met 15.30 Nws. 17.00
Overheidsvoorl.: Luchtpost uit
de Ned. Anit. 17.10 V.d. kleu
ters. 17.30 Nws. 17.32 E-
ciho.
KRO: 18.00 (S) Dansmuz.
uit de 16e eeuw. 18.19 Uitz.
v.d. C.P.N. 18.30 Nws. 18.41
Eoho. 18.50 Proigr.voorbesoh.
19.00 Verplichte concourswer-
ken 1974. 19.25 (S) Zin in
muz.: amateurs geven die toon
aan. NOS: 19.50 Den Haag
vandaag. KRO: 20.00 Nws.
20.05 Overweging. 20.15 (S)
Komponist en radio IV, 4: Do
rian Gray, opera van Hans
Kox. Li de pauze (plm. 21.45
uur): Babel. 23.30 (S) Strijk
kwartet: klass. muz. 23.55-
24.00 Nws.
HILVERSUM IH
VARA: 7.02 Eddy Becker.
9.03 (S) Plaatjes v.d. pep. 11.03
Tom Blom in uw radio. 12.03
(S) OpvaR. vrol. gevar. visite.
14.03 Eddy Becker. 15.03 Drie-
do-aai. 16.03 (S) Mix.
NOS 18.02 Joost mag wiet
eten. VARA: 19.02 Póip—re-
constr. 20.02 (S) Nashville.
21.02 (S) Jazz en Blues. 22.02
(S) (P)opdonder. 22.55 Med.
23.02 (S) Wachten of) midder-l
nacht. 0.02 (S) In de
uren. 2.02 (S) Kees van M
Beusebom. 4.02 (S) Alfred La-I
garde. 5.02-7.00 Hans Hamibur-|
ger en Wim Bloemiendaal.
BELGIë (VLAAMS)
11.00 Promenademuziek. 12.001
Nieuws, mededelingen en sos-l
berichten 12.08 Tuinbouw-1
kroniek. 12.15 Gevarieerd mu-l
ziekprogrammia. (12.50 Buiten-1
lands persoverzicht. 13.0(11
Nieuws, akhialiteiten, weer be-|
richt en toneelagenda). 13.551
Beursberichten 14.00 Niéuws. I
14.03 Musiöalfragmemten. 15.001
Nieuws. 15.03 Lichte muziek I
(16.00 Nieuws en beursberich-1
ten). 17.00 N ieuws en medede-l
linigen. 17.10 Uitzending voo:|
oudere luisteraars. 17.55 Weeg-T
schaal. 18.00 Nieuws. 18.05 Uit-1
zending voor en door soldaten I
18.15 Godsdienstige Israëlische!
uitzending. 18.45 Sport. 18.551
Taalwenken 18.57 Orkest vanl
de week. 19.00 Nieuws en ak-l
tualiteiten 19.30 Intermezzo.!
19.35 Uitzending voor de mid-l
denstand. 19.45 Lidhfe muziek. I
20.00 Muziekprogramma. 20.3(1
Nieuws. 20.33 MuZiefcprogram-[
ma (vervolg). 20.45 Hoorspel!
21.48 Filmmuziek. 22.0(1
Nieuws. 22.05 Comedy tonight,!
23.00 Nieuws. 23.10 Lichte mu-|
ziek. 23.40-23.45 Nieuws.
De tornddr die in ÏMtdr ddt
dienst stond m ko-is dlltml
*nin$ Kdrel,de ergste)dl zo leng
vijdndvdn de vier i "J"
Heemskinderen
Dikke Troeld heeft hsdr ops gezworen ddi]
1 ze mij zou blijven vervolgen tot ik er met
-T"? meer ben
PARIJS (AP) -
waarop reclame wor
biljet heeft iemand
moeite met de subjo
Dat is natuurlijk g
greintje verstand het
hebben, dat in vloeiei
In het ondermaan!
noeind, is het anders
dat op de aarde de bi
lijke zaak voor het
enkele steeklioudendij
waarin de straatnaar
PARIJS Na 38 lar\
jaren hebben de veertig
den van de Franse acader\
de officiële behoeders
de taal de letter „d"
reikt bij het traditionl
werk van hun eerbiedwal
dige organisatie, het schii
ven van het officiële icoij
denboek Frans.
De meeste leden van
339 jaar oude academie
voor het merendeel de bet
schrijvers en kunstenaq
van Frankrijk zullen
letter nooit meer behand
len.
Zij zijn nu aangeland
bladzijde 342 van een toool
denboek dat 1200 paginal
gaat tellen. Met de huidit
slakkegang van negen bla>
zijden per jaar (de oorlogsjt]
ren gingen verloren) hebbf
zij nog ongeveer 80 jaar uo|
de boeg.
Een van de oorzaken t>a|
de trage gang van zaken
het uitziften van Engel|
Amerikaanse woorden die
Franse taal zijn binnengesli
pen, zo zegt de voorzittj
van de commissie voor
„Dictionaire van de Acadel
mie", de schrijver Jean Mis(|
Ier.
„Wij hebben de plicht dezI
aanmerkelijke beïnvloedinU
te bestrijden", zei hij op hef
hoofdkantoor van de Acade
mie tijdens een pauze in d|
strijd.
Kardinaal Richelieu, raadsl
man van koning Lodewijk dj
Dertiende, richtte in 1635
Franse Academie op ter bë
scherming van de Frars.
taal, met opdracht het offii
ciële woordenboek van hei
land samen te stellen.
Het eerste verscheen
1636 bliksemsnel voltooid
Daarop volgden herziene uiti
gaven in 1718, 1740, 1761
1835, 1878 en 1935-36. !f
elke editie die is gepublii
ceerd beginnen de academici
aan de volgende, van vorer
af aan bij de letter „A".
De Franse Academie is, sa
men met andere respectabeli
instellingen zoals de Acade-1
mie van wetenschappen, onJ
dergebracht in het Instituu
van Frankrijk, een met wijn
ranken begroeid, ouerkoepeld
paleis dat in 1663 bij de
Seine is neergezet.
Elke donderdagmiddag be
stijgen de veteranen van de
Academie de wijde, stenen
trappen om zich naar de
kleine zaal te begeven voor
hun wekelijkse bijeenkomst.
Zij zitten tussen de marme
ren pilaren, onder een schil
derij van Richelieu, bij de in
leer gebonden exemplaren
van voorafgaande dictionai
res. Urenlang bespreken zij
de definitie van enkele
woorden.
Elke vrijdag staat in de
OEFFINGEN (Did.) De
Gottlieb Klank uit Oeffingen
Duitsland is bezig met het bouwi
Keulse Dom met lucifers. Het
twee meter hoge „kunstwerk"
cember van dit jaar zijn voltr
heeft deze luciferkerk zijn met
2,5 miljoen lucifers en 10.000 ar
gekost.
Als een soort generale repe
Klank de parochiekerk van zijn
dorp van lucifers gemaakt. Voor
te Domwerk gebruikt hij de oo
lijke plannen van het bouwbure:
Dom, zodat hij ook alle details
hijvoorbeeld de gecompliceerde
op schaal kan namaken.
Het ruim tweehonderd kilo zu
terobject zal later eens in de
Keulen worden tentoongesteld.
wil tevoren zijn werk als cxp
voor liefdadige doeleinden door
zenden.
