HAILE SELASSIE Absoluut heerser in een achterlijk land KIJK mm Adoptie van buitenlanè kind blijft trage en dure affaire TRO jjpr :;v HB? Geen NOS voor rrxs-.sK '>1 Bezetting Rebellie :p* Biii 11 Feodaal Na 44 jaar keizerschap uittocht uit de middeleeuwen Bemiddelaar Druk Opstand ZATERDAG HELDER BOEKJE OVER ULSTER sfdexxr-"»-! iterdag 30 maart 1974 1 - ||«gi Lew ICT. In 1917 werd Haile Selassie, die toen onder de naam Ras Tafari gouverneur was van de provincie Harrar, tot Regent benoeimd. Hij was pas 25 jaar, en droomde ervan Abessinië uit het eeuwenlange isolement te halen, waarin het land was teruggevallen na een kortston dige internationale bekend heid, die was verkregen door de schitterende overwinning van zijn oom Menelik op de Italianen te Adua, in 1896. Daartoe moest Ethiopië, dat dn zijn geschiedenis geen kolo niale overheersing heeft ge kend, contact leggen met de buitenwereld. Voor Ha-ffle Se lassie stond daarbij voorop dat zijn land zijn onafhankelijk- A iiflpi-q heid moest bewaren. De eerste -rv'mcis reizen van de Regent naar Eu ropa en de Verenigde Staten maakten het beeld van deze kleine tengere man met zijn zwarte baard en kroeshaar, populair. In 1928 volgde hij de overle den keizerin Zaoeditoe op. Voortaan zal hij de naam dra gen van Haile Selassie, wat betekent „Macht der Drievul digheid". De nieuwe keizer zal trouw blijven aan de tradities, aan de koptische godsdienst van zijn vooroudiers, maar zal dat geloof in overeenstemming trachten te brengen met de ontwikkeling, die er volgens hem moet komen. Zijn Inspanning wordt na zeven jaar, in 1935, ongedaan gemaakt. Het Italië van Mus solini besluit de nederlaag van Adua te wreken en zich iin Ethiopië te voorzien van de nodig geachte „Lebensraum". Op het spreekgestoelte van de Volkenbond in Genève wa-a-r- semuwt Haile Selassie: „Toela ting van de agressie, aanvaar ding van de fascistische bezet ting, zal de doodsklok luiden over de vrede". Er wordt niet naar hem geluisterd en de Ita liaanse troepen lopen Ethiopië onder de voet. Vanuit het buitenland orga niseert Haille Selassie de be vrijding van zijn land. Ethio pië, een van de eerste gebie den die bezet werden, wordt ook als een van de eerste op de vijand heroverd. Op 15 ja nuari 1941 keert de keizer aan het hoofd van de geallieerde troepen en zijn aanhangers te rug in Addis Abeba, de hoofd stad die hij zes jaar eerder primitieve omstandigheden, waarin een economische ople ving nauwelijks mogelijk is. De heersende elite van chris- JL teliijke (koptische) Amüiaren kijkt neer op de andere bevol kingsgroepen, de moslems en de negers. Ethiopië is een van 0 Woonsituatie in de zeer weinige landen ter Ethiopië, het wereld waar geen enkele poli- achtergebleven land tieke beweging ot politieke waar men twaalf partij bestaalt. verschillende talen spreekt. De tweede fase van rijn be wind eindigt in december 1980 met een rebellie die hem bijna zijn troon kost. Haile Selassie i bevindt zich op diait ogenblik dn Brazilië. De bevelhebber van de keizerlijke garde maakt zicfh imieester van de hoofdstad en dwingt de kroon prins, onder bedreiging, zich achter de coup ifce stellen. Maar de hogere officieren blijven de keizer trouw en zetten onder leiding van de gouverneur van Eritrea, een schoonzoon van de keizer, de tegenaanval in. Hai le Selassie keert ijlings terug. IllllifWll sffl - 0 Op 23 juli wordt Haile Selassie, de Leeuw van Juda, Koning der Koningen, 82 jaar, TAE naam Ethiopië zal steeds de herinnering oproepen aan de tengere figuur van keizer Haile Selassie, die in 1936 eenzaam op het spreekgestoelte van de volkenhond stond om de wereld te waarschuwen voor de fascistische agressie. Haile Selassie, de nestor der staatshoofden, regeerde toen reeds 20 jaar dat verre land, dat slechts vaag bekend was onder de naam Abessinië. De keizer wil Ethiopië een leidende rol laten vervullen in Afrika, het „on/twakend we relddeel", waarin steeds meer koloniën onafhankelijk wor den. Hij slaagt erin Addis A- beba te maken tot hoofdstad van Afrika. In Addis Abeba wordt het hoofdkwartier ge vestigd van de Organisatie van Afrikaanse Eenheid, en van de economische commissie voor Afrika van de Verenigde Naties. Het aanitail ibuiitenland- had verlaten. De Italiaanse be zetter had weliwaar uit eigen belang een begin gemaakt met de modernisering van het land, maar niettemin was het naoorlogse Ethiopië een van de meest achtergebleven ter wereld. De nu 49-jarige vorst hervat zijn wereldreizen. Er gaat vrijwel geen jaar voorbij of hij maakt drie of vier verre reizen. Hij verstevigt de ban den van Ethiopië met de lan den die de dekolonisatie en de samenwerking met de derde wereld voorstaan. Met Tito en Bandiilt Nehroe legde hij de grondslagen voor de politiek van niet-gebondenheid en moe digt de eenwording aan van de onafhankelijk geworden Afri kaanse landen, opdat zij mach tiger zouden zijn. Op binnenlands gelbied geeft hij Ethiopië zijn eerste ge schreven grondwet, die for meel democratisch is, ai valt de praktijk wel anders uit Hij wil echter ïviet overijld te werk gaan en het lijkt hem gevaarlijk schakels in de ket ting over te slaan. Voor het eerst in zijn 2000 jaar oude geschiedenis heeft het land een parlementair stelsel. De keizer schaft de slavernij af en laat lagere en middelba re scholen bouwen. In Addis Abeba sticht hij een universi teit die naar hem genoemd zal worden. Hij trekt buitenlands kapitaal aan om het land te industrialiseren. Veel energie wordt ook besteed aan de mo dernisering van heit leger, dat de stabiliteit in het land moet waarborgen. Amerikaanse, Britse en later ook Israëlische instructeurs zorgen voor de opleiding van de militairen. Ma-ar ondanks dat alles blijft Hai-l-e Selassie een abso luut heerser in een achterlijk feodaal land. Nog steeds is de gemiddelde levensduur niet langer dan 35 jaar, en kan 90 procent van de Ethiopiërs le zen noch schrijven. Slechts 15 procent van de kinderen in de leerplichtige leeftijd gaat ook inderdaad naar school. Veel vernieuwingspogingen lopen stuk op de starre feodale structuur, waarin de koptische kerk, tevens grootgrondbezit ter, de landeigenaren en de adel het voor het zeggen heb ben en zich met alle mogelijke middelen verzetten tegen aan tasting van hun belangen. De grote massa van kleine pach ters en verpauperde boeren leeft en werkt onder uiterst ADDIS ABEBA Veel Ethiopische waar nemers hebben de laat ste tijd gezegd te gelo ven dat de constitutione le hervormingen waartoe keizer Haile Selassie de opdracht heeft gegeven in feite het einde bete kenen van zijn keizerlij ke macht. De broze bijna 82-jarige keizer zal voor het uiterlijk vertoon rijn autoriteit behouden en bijna aanbeden blijven door mijoenen boeren, zo zei een topambtenaar. Maar de werkelijke macht zal naar het par lement, de regering en de rechtbanken ver schuiven. „Na 44 jaar keizerschap zegt Haile Selassie eindelijk: het is genoeg" zo zei een intellectueel. „Hij is nu bereid een ceremonieel figuur te worden". Volgens andere Ethio piërs zal de tweede her ziening van de grondwet in 19 jaar niet onmiddel lijk betekenen dat de roep om sociale veran deringen, zoals die de afgelopen weken duide lijk naar voren is ge bracht, zal verminderen. Maar in ieder geval zal de grondwetsherziening wel bijdragen tot de „uittocht uit de middel eeuwen. Do keizer heeft tijdens een radio-uitzending ge zegd dat hij Ethiopië op een vreedzame manier van het ene tijdperk het volgende wil zien bin nengaan. Hij heeft pre mier Makonnen de op dracht gegeven een con ferentie bijeen te roe pen, die een onderzoek moet doen naar de stroomlijning van de rechtbanken, het uitbrei den van de burgerrech ten. Ook moeten de rela ties tussen verschillende takken van bestuur wor den gedefinieerd. De premier zal verantwoor ding moeten afleggen aan de volksvertegen woordiging. De studenten, de grootste en luidruchtig ste dissedente groep in Ethiopië, zullen hier waarschijnlijk nog niet mee tevreden zijn. Zij willen politieke partijen, en dat is nou net wat de keizer niet op zijn lijst van voorgenomen her vormingen had staan. se diplomatieke missies in Ad dis Abeba, tot dusver nauwe lijks aanwezig, stijgt tot boven de zestig. De keizer heeft vaak met succes bemiddeld dn conflicten tussen Afrikaanse staten on derling. Medte dank zij zijn be middeling werd onder meer greipen in Soedan en Somali volgen op de uitbreiding van de Russische invloed in Zuid- Jemen, dat de oostelijke oever van de toegangsweg naar de Rode Zee beheerst. Door toe doen van uit het buitenland gesteunde guerrillastrijders herleeft in Eritrea de pro-isla mitische afscheidingsbewe ging. Eritrea, een voormalige Italiaanse kolonie die na Brits bestuur onder Ethdopisch be stuur werd gesteld, werd in 1962 geheel geannexeerd, hoe wel de overweigend islamiti sche bevolking weinig voelde voor aansluiting bij het chris telijk geregeerde Ethiopië. In deze moeilijke pejjtode zoelqt de keizer niéuiwe steun. In 1970 erkent Ethiopië, tot grote teleurstelling van de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten, de Chinese Volksrepu bliek. Door toenadering tot Soedan wordt de vijandige ring om Ethiopië wat losser. De regering in Soedan sluit in februari 1972 dn Addis Abeba een overeenkomst met de re bellen in Zuid-Soedan, mede dank zij bemiddeling van Haile Selassie en de wereldraad van kerken. Soedan verplicht zich alle hulp aan de opstandelin gen in Eritrea stop te zetten. voegdheden van de premier worden uitgebreid. Maar de. hervormingen stui ten op tegenstand. De macht van de feodalen en van de zeer conservatieve kerk is nog lang niet gebroken. Pogingen om de landhervorming, sleutel tot een werkelijke vooruit gang, uit te voeren stuiten op de hardnekkige vijandige hou ding van de traditionele macht hebbers en hun vertegen woordigers in het parlement. Studentenonrust, die regelma tig de kop opsteekt, wordt steeds onderdrukt, en vaak met harde hand. Terzelfdertij d kampt Haile Selassie met een van de groot ste diplomatieke mislukkingen in zijn leven: ondanks her haalde bemiddelingspogingen moet hij machteloos toezien hioe de burgeroorlog iln Nigeria uitgroeit tot een van de meest tragische gebeurtenissen to de moderne geschiedenis van A- frika. (Van een onzer verslaggevers) AMSTERDAM Per 1 maart is adoptie van buitenland se kinderen gemakkelijker geworden. De nieuwe richtlij nen zijn soepeler en „Wereldkinderen", (de Nederlandse vereniging ter bevordering van internationale adoptie) is niet ontevreden, boewei er nog een paar zaken schuren. Somali blijft Ethiopië echter vijandig gezind en opent ge steund door Libië een diplo matiek offensief op de topcon ferentie van de Organisatie van Afrikaanse Eenheid in mei 1973 in Addis Abeba, dat de feestelijkheden ter gelegen heid van de tiende verjaardag van die OAE dreigt te beder ven. Dank zij diplomatieke in terventie van andere Afri kaanse staatshoofden ver dwijnt het conflict voorlopig weer in de ijskast, door de instelling van een bemidde- Itogsoomitnissle. De economische en sociale spanningen in Ethiopië, ook als gevolg van de rampzalige hongersnood, nemen inmiddels gestadig toe. De weerslag van de oliecrisis leidt tot verdere ontwrichting van de economie en tot een golf prijsstijigte-gen, nieit alleen van benzine, maar ook van de eerste levensbe hoeften. Het leger onderdrukt rellen in Addis Abeba van taxichauffeurs, onderwijzers, studenten en werklozen, die protesteren tegen de prijsstij gingen. De keizer komt de be togers gedeeltelijk tegemoet door prijsmaatregelen, maar een week later komt het leger in opstand, naar het schijnt eveneens met eisen voor meer soldij en betere levensomstan digheden. Haile Selassie, „Leeuw van Jujdia", „Uitverkorene Gods", „Koning der Koningen", is in middels bijna 82 jaar. Het geschil tussen Algerije en Marokko x* beëindigd en het conflïat tussen Oeganda en Tanzania gesust. Heit buurland Somali, dat aanspraak maakt op delen van Ethiopië, wordt echter nog steeds als een dreiging erva ren. In 1964 smoort het Ethio pische leger door militaire ac ties op Somatisch gebied po gingen v-an Somali om zich meester te maken van Ethio- pisoh grondgebied. In 1966 wijzigt Haile Selas sie grondig de struaturen van het keizerrijk. Ingrijpende hervormingen hebben tot doei de structuren aian te passen aan die beoogde vooruitgang. Het bestuur moet gedecentra liseerd worden, en de be- Daarfbij komt Ethiopië onder toenemende druk van het bui tenland. De noodlijdende eco nomie heeft behoefte aan bui tenlandse huilp, maar die wordt doorgaans nieit belange loos verstrekt. De Verenigde Staten, Frankrijk, Engeland, West-Duiitsland, de Sovjet- Unie en hun bondgenoten din gen miet hulpprogramma's naar de vriendschap van Ethiopië, en hebben daarbij tevens het ooig op de strategische ligging van, het land, aan de Rode Zee. Hat delicate evenwicht dat de keizer tussen hun uiteenlo pende belangen heeft weten te bewerkstelligen komt dn 1969 in het gedrang. In enkele maanden tijd ziet Ethiopië zich plotseling omringd door een vijandig gezinde omge ving. 0 Na Colombia heeft „Wereld kinderen contacten gelegd met de Filippijnen. Adriaan Meij- boom (foto) keerde eind janua ri met de eerste drie kinderen uit dit land terug. Door de ster ke familieband zijn er overigens niet zo erg veel adoptabele kin deren in de Filippijnen, hoewel het geboortecijfer hoog en de armoede schrijnend is. Heit maximum leeftijdsverschil tussen het kinid en de pleegou ders ils nu gestellid op 40 jaar en hier zijn zelfs uitzonderin gen op mogelijk. Ook de ge zinsgrootte ia geen punt meer. Voor 1 maart gold de regel dalt men ,geen buitenlands pleeg kind .kreeg als «r al twee of meer eigen (pteeg)kanderein Sn heit gezin waren. Een oud ver langen van „Wereldkinidierein" is verwezenlijkt: de regeling geldt nu voor alle landen, dus niet zoals voorheen alleen voor kinderen uit Korea en Viet nam. Maar de belangrijkste verbete ring, aldus voorzitter dr. Hans Temmink is de mentaliteits verandering in Den Haag. Ar gumenten als „ons land is al zo vol, waarom nog kinderen uit een ander land erbij'' en dergelijke worden niet meer gehanteerd, hetgeen niet weg neemt dat er nog heel veel verlangens over blijven. „Wereldktodieren" werd opge richt in 197L en heeft nu 1200 echtparen als lid. De vereni ging ziet zich zelf op de eerste plaats als pressie-instrument om adoptie van buitenlandse kinderen te vergemakkelijken bij de overheid, noemt zich nadrukkelijk geen bemidde lingsorgaan, maar ontkomt er overigens niet aan om .af en toe voor tussenpersoon te spe len. De nieuwe richtlijnen vian Justitie zijn het resultaat van acties van „WereMlkimderen". Temmink: „Onze vereniging ontstond na een uitzending van de Ombudsman, Zelf kwatn ik n.a vier jaar verblijf in de Verenigde Staten terug met pleegkinderen .en toen ontdekte ik dat er .ailerlefii jus titiële problemen waren". De ambtelijke barrière waar aspirant-ouders doorheen moe ten, is inderdaad formidabel. Als een echtpaar besluit een kind te adopteren, kunnen er vier, vijf jaar verlopen tussen besluit en uitvoering. TemimSin-k: „De aspiranit-ouders moeten o-m te beginnen con tact opnemen met het Ministe rie van Justitie als men een buitenlands kind wil hebben. D.ilt vanwege de Vreemdelin genwet. Vervolgens krijgt men dam de Vreemdelingenpolitie in huiils. Da politie geeft een seintje aam. de diiohtebij zijnde Raad voor de Kinderbescher ming dile dan een gezinsonder zoek gaat houden. En dat laat ste is niet mis. Er worden veel vragen .gesteld die dicht op je huid zitten. Bovendien hebben die Raden bet druk en er is dan ook een wachtlijst. De wachttijd varieert per plaats, maar zag maar dat het onder zoek voltooid'is na 3 maanden tot 2 jaar. Dan gaat er eem advies naar de minister die een beginsel verklaring uitgeeft. Vanaf dat momecit kun je proberen een kind te vinden, maar dam be gint de ellende pas echt. Want elke instantie die je erin be trekt kent grote wachtlijsten. Er is veel meer vraag dan aanbod. Er komen ongeveer 300 Koreaantjes per jaar naar Nederland, 100 kinderen uit Colombia en 100 ujf andere landen. Daarnaast zijn er 200 kinderen uit het eigen die voor adoptie in kinig komen. In totaal dus 700 per jaar, maai- dlie cijf u niet al te strak opvatten, jaarlijks zijn er 1200 tot 1 aanvragen, zodat men zeker 2 jaair wachten moet. Dan moe ten nog de eisen van de ou ders verwerkt worden.: een jongen of een meisje, een ba by of ouder (.maximum leef tijd 6 jiaar. Red.) en of men bereid is een gehandicapt kind te nemen. Wie zich nu meldt, moet zeker drie tot vier jaiar wachten Dan zijn er nog de financiële consequenties. De reis moet betaald worden, de vertalingen voor de advocaten, de medische verklaring enzo voort enzovoort. Dat komt op 3000 tot 4000. Nogmaals, [NEDERLAND I it 40 Hoe word ik de compu- ter de baas (TELEAC) Il6 00 <K) Nieuws (NOS). 116 02 (K) Jong geleerd, oud I gedaan (VARA). 117 SO (K) Algemene Bij II tandswet (TELEAC). ig 45 (K) Ti-ta-tovenaar. (NOS) 118 55 (K) Nieuws (NOS) I VARA 119.05 (K) Coronationstreet, en no (K) Journaal en weer- overzicht. (NOS) 20 20 <K) Meneer gaat op jacht, reportage van een éénmalige opvoering van het blijspel van Georges Feydeau. 22.15 (K) Een man over de vloer, serie. Robin en Chrissy verheugen zich op een avond baby-silt- tem, wamit in huis is een kleurentelevisie. E 22.40 (K) Laatste nieuw» I (NOS) 122.45 AVRO's sportpanorama: r tennis, reportage van het ABN-wereldtenmdstoer- nooi lp het sportpaleis Ahoy te Rotterdam. NEDERLAND II 18 45 (K) Tl-ta-tovenaar. (NOS) 18.55 (K) Nieuws. (NOS). KRO 19.05 (K) Voor een briefkaart op de eerste rang, een programma met Bob Bouma als 20.00 filmsjoakey. Jo de cijfers zijm globaal adoptie-procedure in ïré| land zelf kost ook nojteif 600 tot 1000. Een voordeel van deze tri en dure rompslomp is hetf dat de aspirant-oudere al overhaast van de ene qj de and-ere het on-herroept»! besluit memien, maar -royaiii tijd krijgen om na te <tals| Hat gevolg hliarwam ds dili de praktijk een bi: kind hier doorgaans heel i wordt opgevangen, Brobk| als de gevreesde schok" diaen zich vriï«( Temmink niet voor, waalt gaat om zeer jomgé Mnta| die nog miist zo geworteld i in hiun -eigen cultuur en ziah snel kunnen aanp Dat is tevens zijn amhwmlt kritiek van de Surinaamse tl tiegroep Subefro die zich «ij kant tegen adoptie vaa Si naamse kinderen door Nefcl landse ouders heeft varWl onder het motto dat het jl bleken is dat de kinderel vaak gelukkiger zijn mei te| nanen en gedroogde vis geboorteland dan met aïil chemische hapjes uit deJt| derlandïïe maatschappij." Over de gevolgen op ds Uil duur voor adoptie-kinderen overigens vrijiwel niets 1» kend. Temmink: „In Amaia hebben ze de ervaring kt s1 minstens zo goed gaat als ml eigen kinderen. En ia t land wordt aan de unive van Utrecht een ondenoöl d-e gevolgen in the Ml het afc| met I Overal in de werél zijn todh miljoenen kfflfcel die geen goed -tehuis hebfesa ein die daar niet of kunnen leven. Denk aan 1*1 Denk aan Afrika, aan a®"1! Amerika. Als ik eann term mag gebruiken: het»1'! bod is ontzaglijk groot 1 Het aintwoord wijst W 1 complex stelsel van reda»! Om te beginnen doen veel i* I me landen (uit national* I trots? Uit schaamte?) I geen arme weesjes zijn zaak wordt gebagateluseffl Vervolgens vangt de I vaak zo'n kind op en ten 4 1 -de mag men een westerse El dacihtengang niet z°maar0L] planten op een volk verI de zee. Godsdienstige 011 tieke subtiele affaires een grote rol en ook de ius t le moeilijkheden kunnen formiHabéle handicap zijn- De „aanvoer" uit Ne«™ zelf loopt sterk terug. AM I (K) Journaal en weero- overzicht (NOS. 20.20 Mik, muzikaal program ma van-uit het Neder lands Congrescentrum te Den Haag. 21.10 (K) Brandpunt, actuali teitenrubriek 22.00 (K) Vicky Leandros, 22.45 Epiloog, door pastor W. de Graaff ut Amster dam. 22.50 (K) Laatste nieuws. (NOS) 22.55 Het lied van de week (IKOR-KRO-RKK- NCRV), gezang 184 j uit het Liedboek der kerken. DUITSLAND I 8 55-9.25 (K) Telecollege II Engels. 10.30 (K) Mensen in het ge bergte. 11.00-11.30 (K) Telecollege n Engels. 14.00-14.30 (K) De week: Hier und Heute. 14.30 (K) Journaal. De pro gramma's van het week- Noordlierland door Joris Bakker. Uitgave: Nederlands Instituut voor Vredesvraag stukken. Prijs: f 6,00. Juist op het mom-ent, dat zich ten aanzien van h-et Ierse vraagstuk belangrijke ontwik kelingen voordoen, heeft Joris Bakker in een pubKkatie van het immer actieve Nederlands Instituut voor Vredesvraag stukken de historische achter gronden en de politieke ver wikkelingen helder belicht in een handzaam boekje. Bakker B| schetst in „Noordierland" eerst r de voorgeschiedenis waarin hij v| een aantal oorzaken aanwijst v die leidden tot de uitbarstte- j gen vam 1969. Vervolgens be schrijft hij de belangrijkste partijen te de strijd, het re cente verloop daarvan en de pogingen die de Britse rege ring heeft ondernomen om or de en rust te herstellen. Aan bevolen! A.T. de -pij, en de nieuwe op dat ook een ongehuwde I best een kind kan houden) zijn er de oo 1 vam dat slechts weinig K I ren beschikbaar komen I adoptie. Hetzelfde geldt v#*l andere westerse landen- j schermteig. Buiten „WeréldMndefW er nog twee vererfgw* dtg adoptie tot thema bisbfe I Stichting Internationale^ I tie (van Jam den Harkg «I mavrouw Den DoolaaM' „.J aanse kinderen) en dej I landse Vereniging p-esJfn nen (kinderen die m- meer tijdelijk in een 6 (Inlichtingen WereIp^eS| secretaris Ad van Do I Menstoge 13 I tenveldert. Tel 020 I en Ernst Mol (Ibibb ^,;ane. I ons) Seringenstraat 3 ZH. Tel. 03473 - 1952)- 0 In het film-programma „Voor een briefkaart op de eerste rang" is vanavond Piet Romer de speciale gast. Film- jockey is natuurlijk weer Bob Bouma en het panel bestaat deze keer uit Willem Nijholt, Kitty Courbois et Rittus Fer- di nandusse. Nederland 2, 19.05 u.). j ÉÉÉMtfH

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1974 | | pagina 30