Felle
Schotten
willen
de
nieuwe
Britse
sjeiks
worden
iktionaris
tl
Streaking slaat over
(Van onze correspondent)
LONDEN - Als het erom gaat in econo
mische wonderen te geloven, komen de
Engelsen niet achteraan. Hun konmg
raakte na de oorlog de titel Keizer van
India kwijt en meteen verwachtten ze dat
Afrika het werelddeel van hun nieuwe
rijkdom zou worden. Ze zochten met de
meest fantastische beweringen hun heil
ook in de atoomindustrie en als houwers
van straalvliegtuigen. De mislukkingen
volgden elkaar op: zwarte mensen wer
den even koppig als bruine, de kerncen
trales stelden teleur en de Cornets vielen
uit de hemel, i
Miljarden
Schandaal
Nationalisme
Zaterdag 30 maart 1974
ert zowel de
:r werkmaatschap-
en heeft een
ilsdiensten van
ris zal met enkele
ofd PZ. werken
rciaal beleid. Hij
:re studie- of
nselijkheid, metho-
:overleg onderzoe-
;eren van de
ndienst of onder-
eleidsplan etc.
t gespecialiseerde
esse voor organisatie-,
n interessante
:eur gaat uit naar
olgt of gevolgd
r nadere telefonische
lijke sollicitatie
an het
HUT VOOR
124040
OLIERIJKDOM IN DE NOORDZEE
VERANDERT BRITSE POLITIEK
,Als 'n blind paard stormde ik naar voren'
De rage van „streaking" is naar Nederland overgeslagen.
Op bescheiden schaal, want alle begin is moeilijk. Maar
ook in de Lage Landen razen nu schichten van vlees over
drukke pleinen; en naakt zigzagt door winkelstraten, een
zog van verbijstering en kolkende emoties achterlatend.
Naakt is niet nieuw. Naakt is zelfs bourgeois. Maar „strea
king" is pril en dankbaar pionierswerk is nog mogelijk.
„Als een blind paard stormde
ik naar voren. Ik zag niks,
mijn ogen stonden scheef.
Snelheid is essentieel, je bent
geen exhibitionist" aldus de
jonge Almelose journalist Dick
Panman die vorige week
maandagmiddag half twee zijn
laatste bescherming tegen cul
tuur en natuur aflegde en als
een hinde stoof door Almelo's
drukste concentratie van men
sen: de Grotestraat.
„Het is wel degelijk een vorm
van exhibitionisme" zegt Pan-
mans stadgenoot, de zenuwarts
P J. v.d. Burg. „Getuigen heb
ben een erectie waargeno
men."
„Wij nudisten wijzen op ons
voorhoofd" zegt de Amster
damse fotograaf W.M. Molen
kamp, al vele, vele jaren lid
van de Lichtbond die er van
uit gaat dat textiel en vlees -
tmaar dan moet het wel mooi
weer zijn en het decor een
strand)- niet te combineren
zijn.
„Streaking".
Waarom?
De rechters wilden het niet
weten. Ze zagen alleen de eer
baarheid geschonden en sloe
gen terug met boete en ot
De psychologen uit het verre
Amerika, waar alles begon,
kwamen er niet uit. Streaking
zou een laatste daad zijn van
jonge mensen voordat ze de
verantwoordelijkheden van de
maatschappij aanvaardden.
Aardig gevonden, maar geen
verklaring voor het feit dat
voornamelijk mannen zich aan
streaking (op zijn Nederlands:
flitsen of schichten) overge
ven.
In Amerika vond de premiere
plaats, waar studenten hun on
bedekte corpus (op bril, tou-
petje en schoeisel na) over de
campus dreven.
Streaking zette zich voort In
een Brits vliegtuig op 12 kilo
meter hoogte, waar een man
spitsroede liep van staart tot
cockpit.
Het kreeg een ludiek vervolg
In Glasgow, toen een verhui
zer tegen een agente riep
„Pak me dan als je kan".
Het werd gebruikt als middel
voor een goed doel in Enge
land toen een streaker 200
bij elkaar rende op een sport
veld voor de slachtoffers van
een luchtramp.
De rage streek neer in de
sombere terreur van Belfast
waar een soldaat verzuchtte
„Na al die bommen is het wel
eens prettig iets om handen te
hebben dat minder dodelijk
is."
In Santiago greep een man
naar dit wapen om te bewij
zen dat zijn Chili niet minder
was dan de V.S.
En hoog in de bergen, boven
glinsterende sneeuw en après-
ski gejodel, zweefde een man
op twee latten omlaag, terwijl
elders parachutisten zich op
de maatschappij stortten als
gieren op hun prooi.
Dick Panman streakte, en
dook hiermee in de kosmos
van zijn eigen psyche. Een
snelle belijdenis: „Ik had fo
to's gezien van streakers en
die hadden me geinspireerd
om na te gaan wat het effect
op een klein gebied als Twen
te zou zijn. Ik had me uitge
kleed in een auto, vlak bij de
winkelstraat en wilde uitstap
pen, toen ik een meisje van
een jaar of acht zag. Ik wacht
te, want ik ben nogal zwaar
geschapen en ik wilde dat
kind niet shockeren. Toen ze
weg was, sprong ik eruit. In
een keer in de sprint. Je loopt
ontzettend hard, je loopt op je
maximum. Het is een vluchtig
gebeuren dat ontzettend veel
effect achterlaat als je ver
dwenen bent. Dan pas gaat het
smeulen bij de mensen. Je ziet
niks, je ogen staan op tilt, je
bent een blind paard dat naar
voren stormt. Ik rende hon
derd meter over Ce Grote
straat en toen ik weer terug in
de auto was, zag ik ze ver
stijfd staan, met open mond."
Over de erotische aspecten
van zijn Spiel
„Je gaat zo snel, dat je nau
welijks je lichaam laat zien.
Je bent ook geen exhibitionis.
Het heeft niets met sex te
maken, het is een a-sexueel
gebeuren. Mijn daad was niet
tegen de samenleving gericht.
Je ontbloot je, en je kijkt of
er nog aardigheid overblijft.
Nou, dat was de proef op de
som. Als je de kans ziet zo te
lopen, zien de mensen een ex
tra dimensie van je. Kleren
maken de man niet. Dat is nu
bewezen."
Zijn blits-manoeuvre op Al
melo's winkelpromenade heeft
Dick Panman een aparte sta
tus gegeven. „Ik ben contact
man geworden. Ik heb enorm
veel reacties gehad. Reken
maar dat er deze zomer in
Almelo behoorlijk veel gestre-
akt gaat worden nu ik het heb
geïntroduceerd. Ontzettend
veel mensen hebben me ge
beld. En sommigen willen in
de zomer massaal van terras
tot terras gaan streaken. Daar
horen ook vrouwen bij. Er ko
men meisjes in de kroeg op
me af die me vragen of ze
mee mogen als ik het weer in
mijn kop krijg.
Ik heb er ook geen last door
gekregen. Wel merk ik, als ik
beroepshalve in de raad kom,
dat de burgemeester en de
raadsleden me geheimzinnig
aanstaren. Ze zeggen niks,
maar ik zie het in hun ogen.
Ik heb geen kou gevoeld,
maar wel ben ik later verkou
den geworden. Dat is het eni
ge ongezonde puntje geweest.
Nee, ik had niks op. Zoiets
moet je nuchter beleven. En
waarom ik het gedaan heb
Ach, er ligt een hele wereld
tussen waarom en waarom
niet. En daar zit ik al een
poos in te scharrelen.
Dick Panman werd voor de
RONO geinterviewd door zijn
plaatsgenoot, de zenuwarts
P.J. v.d. Burg. Diens mening:
„Streaking, schichten, is een
nieuwe vorm van exhibitionis
me. Natuurlijk is hier sprake
van een verlangd shockeffect
op de naaktloper èn op zijn
slachtoffer. Snelheid is hier
een bijzonder element. Je laat
je weliswaar niet zo goed zien
als de gewone exhibitionist,
maar wel aan veel meer men
sen. En ik geloof niet zozeer
dat dit een manier is om de
maatschappij te jennen. Van
zeer betrouwbare personen
heb lk gehoord dat er wel
degelijk van een erectie spra
ke was.
Onder non-conformisme gaat
vaak conformisme schuil. De
eerste die het doet is origi
neel, de miljoenen daarna zijn
conformist. Men schopt dan te
gen de bourgeoisie met midde
len die aan de bourgeoisie zijn
ontleend. Streaking is een
soort mannelijkheidsritueel,
vrouwen streaken maar weinig
en als ze het doen, is het in
het kielzog van mannen. Ei
genlijk vind ik het een beetje
onvolwassen. Vroeger in mijn
studententijd hebben we ook
wel eens gekke dingen gedaan
en zijn we in ons onderbroek
op een standbeeld gaan staan.
Dat was toen net zo erg als
naakt nu. Overigens is het een
onbelangrijk verschijnsel. Het
merendeel dat aan streaking
doet, lijkt mij niet gestoord.
Men wil alleen zijn potentie
uitdragen. Ik kan me ook
voorstellen dat de sexuele er
varing voor streakers niet zo
bijster groot is. Hardloper*
zijn blootlopers,
JAN KOESEN
te Zundert, fabriceert
de uiterst moderne
j ten dienste staat,
j aan hoge kwaliteits-
lijk groenten, soepen en
Wij rijn een onderdeel
1 van de grootste inter-
ter wereld, met belang
voren, ook in Nederland.
onze produktiemede-
arte termijn enkele
g in Zundert als in
ge, energieke mensen
aar. Minstens enige
vende funktie is vereist
ij een behoorlijke
maar het zwaarst wegen
flinke groep mede-
uwen, waaronder ook
rillende nationaliteiten,
rrwerkende industrie is
in zo snel mogelijk een
22.400,
i/an de toeslagen voor
an omvatten:
gratis bedrijfskleding,
drijfsvervoer, studie-
onklimaat en is goec
oorlijn. Uiteraard be-
i een aeschikte woon-
ontakt op met de af-
ichst Holland N.V.,
950-82345.
Onderzeese olie moet nu de wonderbaarlijke wel
vaart brengen. Maar eerder nog dan de Britse eco
nomie is de binnenlandse politiek door de schatten
onder de Noordzee veranderd.
Plotseling hebben de hoofdstedelijke machtheb
bers in het socialistische en die in het conservatieve
kamp rekening te houden met de nationalisten van
Schotland en Wales die behalve de liberalen te ver
sterken tevens hun eigen tot kort geleden noodlij
dende partijen op de been hebben geholpen. De
meeste olie is van ons, roepen de Schotten, en van
ons, van ons zal de echo uit Wales zijn, als straks
daar eveneens olie uit de zeebodem stroomt.
De grootste vondsten zijn tot
heden ten oosten en noorden
van Schotland gedaan. Het is
haast merkwaardig dat de
Shetland-eilanden die tot vijf
eeuwen geleden Noors bezit
waren, nog geen zelfstandig
heid hebben geëist, hoewel ze
minder dan twintigduizend in
woners hebben. Bij die rotsen
in de zee, de noordelijkste die
tot het Verenigd Koninkrijk
behoren, hebben Shell en an
dere maatschappijen rijke
voorraden ontdekt. De plaatse
lijke bestuurders zijn er al
thans zo verstandig een deel
genootschap met de onderne
mers aan te gaan voor het
beheer van de omvangrijke in
stallaties aan de wal. Shell
hoopt over vijf jaar van het
eerste der drie te zamen met
Esso ten noordoosten van de
barre eilanden ontdekte vel
den vierhonderdduizend vaten
olie per dag te winnen.
Iets noordelijker rekent het
concern Signal op voorlopig
tweehonderdduizend vaten per
dag, terwijl Mobil ten zuidoos
ten van de Shetlands de aan
leg van een langere pijplei
ding naar de kust van Schot
land (dus niet naar de eiland
jes) overweegt om een pro-
duktle van honderdduizend
vaten per dag te verwezenlij
ken. Ook andere maatschap
pijen hebben in de afgelegen
zeevakken belangrijke ontdek
kingen gedaan.
Recht ten oosten van de
Schotse hoofdstad Edinburgh
ligt het olieveld Argyll dat als
alles goed gaat in de komende
zomer olie zal leveren die in
tankers wordt vervoerd. Er
zijn de laatste jaren reeksen
onderzeese oliebronnen aange
boord in een brede zeestrook
van Argyll bijna recht naar
het noorden. Dit is nog maar
het begin.
Ook ten westen van Groot-
Britannië zijn sinds vorig jaar
veelbelovende exploraties on
dernomen. De Ierse Zee wordt
in de Britse pers Ineens met
dure ijver de Keltische Zee
genoemd, soms met de toevoe
ging dat dit heus een oude
naam is. We komen de naam
Wallische Zee -Welsh Sea-
binnenkort misschien ook te
gen.
Hoeveel miljarden vaten olie
ten oosten van Schotland en
de Schotse eilanden beschik
baar zullen zijn, weet niemand.
In elk geval hebben de Brit
ten in de jaren van hun neer
gang niet vergeefs in een on
voorstelbare meevaller ge
loofd. Over twee tot drie jaar
komt de produktie op dreef en
de voorzichtigste schatting
luidt dat tegen 1980 per dag
anderhalf miljoen vaten olie
de Schotse oostkust zal berei
ken; het dubbele van die hoe
veelheid wordt ook genoemd.
Niemand kan de dan heersen
de olieprijs voorspellen, maar
iedereen is bereid mee te pra
ten over de winst, liever dan
over de astronomische kosten
en de risico's die hoofdzake
lijk door buitenlands kapitaal
worden gedragen. The Times
heeft geschat dat de bruto
winst (door ons in guldens
omgerekend) zo'n kleine der
tig miljard per jaar kan belo
pen en dat daarvan wellicht
twintig miljard naar de schat
kist zal gaan, wat dan nog
altijd een stuk minder is dan
de jaarlijkse opbrengst van de
i
inkomstenbelasting.
Om gedurende geruime tijd,
zeg tot het eind van deze
eeuw, een ononderbroken olie
stroom in de richting van de
Schotse kusten te bewerkstel-
Iigen, is een investering nodig
van ruw becijferd tienduizend
gulden voor elk vat-per-dag.
De boringen in de zeebodem
kosten tienmaal zoveel als die
aan land. Vaak wordt niets of
weinig gevonden. Shell bood
drie jaar geleden 175 miljoen
gulden voor het exploratie-
recht in een zeevak van zes
tien bij zestien kilometer, al
vorens miljarden te gaan be
steden voor de boringen en
permanente installaties.
Er was inmiddels veel meer
bekend van de bodemschatten
dan toen in 1962 vier olie
maatschappijen samen hon
derd miljoen gulden uitgaven
voor de eerste exploratie on
der het Britse deel van de
Noordzee. Destijds was dat op
z'j best een redelijk lijkende
gok geweest, vrij kort na de
ontdekking van onze gasbel te
Slochteren, maar jaren voordat
gas werd gevonden in de Brit
se sector. Er moesten nog
meer jaren verstrijken aleer -
in de laatste weken van 1969 -
op tweehonderdvijftig kilome
ter buiten de grijze Schotse
havenplaats Aberdeen de eer
ste grote olievondst werd ge
daan.
Toen duurde het nog maar
even tot politici en journalis
ten het een schandaal begon
nen te noemen dat ontdekkers
en beleggers geweldige win
sten in het vooruitzicht had-
len. De moiiijkheid is echter
dat de investeringen nog jaren
Een van Britannië's rjjkste olievelden, het meest noordelijk gelegen „Brent", 15 Okilometer ten noordoosten van de Shetlandeilanden. Deze
boortoren trotseert windstoten van 175 km/u en huizenhoge golven.
moeten doorgaan op een alleen
met internationale inspannin
gen aan te houden hoogte. Het
meeste kapitaal komt uit het
buitenland, evenals de meeste
deskundigen en het grootste
deel van het materieel. Bin
nenlandse ondernemers heb
ben verhoudingsgewijs nog
niet veel initiatief getoond.
Wel zijn de huizen in de nieu
we Schotse oliehoofdplaats
Aberdeen tweemaal zo duur
als in Houston, Texas, klagen
de Amerikanen die door diep
ln hun zak te tasten genoeg
geld vinden om voor hun
Schotse onderdak te betalen.
Er Is in Aberdeen een tekort
ontstaan aan onderwijzers, een
groter tekort dan elders, om
dat iemand met een degelijke
baan en een eigen huis ineens
een grote winst kan maken
door zich in een andere stad
te vestigen waar gemakkelijk
hetzelfde werk is te vinden en
de huizen een fractie kosten
van wat ze in Aberdeen sinds
anderhalf of twee jaar opbren
gen.
De nieuwe Britse regering is
het nog niet met zichzelf eens
over de verwerving van een
meerderheidsbelang ln deze
olie. Er zijn tweehonderd ver
gunningen uitgereikt, in het
begin belachelijk goedkoop om
het uitzinnig kostbare speur
werk aan te moedigen, later
voor groot geld. Ook waren de
fiscale regels aantrekkelijk.
Dat hoeft niet meer wegens de
betere vooruitzichten, al zijn
in heel wat boorgaten sommen
van tien miljoen gulden voor
goed verdwenen; maar nog ja
renlang zullen er ettelüke hon
derden miljoenen guldens per
maand belegd moeten worden, I
dus Labour zoekt naar moge- L
lijkheden om de investerende
maatschappijen juist genoeg
armslag te laten.
Tevens laat de kleine groep
nationalisten in het Lagerhuis
niet zo maar met zich spotten.
Ze vertegenwoordigen tien
procent van de Schotse zetels
en veel meer dan dat aan
Schots sentiment. Niet alleen
eisen ze dat hun olie het altijd
door werkloosheid geteisterde
Schotland ten goede moet ko
men, ze zijn ook tegen het
ijltempo van exploitatie dat de
Londense politici willen na
streven. De verklaring voor
dit Schotse verzet tegen erg
veel haast hebben inmiddels
de Arabische oliesjeiks gege
ven: laat de rijkdom voor een
klein volk maar geleidelijk
opborrelen. Engeland heeft
tienmaal zoveel inwoners als
Schotland.
Het is mogelijk dat de rege
ring van Harold Wilson ge
westelijke staatsbedrijven zal
vormen voor het monopolie
van de aankoop der olie. De
gasvoorraden, sinds 1965 onder
de Noordzee ontdekt, worden
eveneens alleen aan een
staatscorporatie verkocht. En
het schort Labour aan de par
lementaire meerderheid die
nodig zou zijn om eenenvijftig
procent van de produktiemid-
delen te nationaliseren, zoals
met betrekking tot de olie het
partijprogramma had voorge
schreven.
HENK VAN MAURIK
0 Streaker in Almelose winkelstraat.