Al bij 20.000 km/jaar
is LPG aantrekkelijk
ZESTIG CENT PER LITER GOEDKOPER DAN BENZINE
Datsuns
in '75 met
schone motor
PRIJSWINNAARS
ZO INSTUREN
NAAM
STRAAT
WOONPLAATS
OPLOSSING PUZZEL
VAN VORIGE WEEK
fdprijzen
Citroen brengt G-Special
GOEDKOOPSTE SC1ROCCO: FL 11.867
Lancia
lanceert
nieuwe
sport-
modellen
RAI
Motor
weekend
van 21
t/m 24 maart
Ieder in ie rallen woord in hel figuur bestaat olt deselfde
letters als het voorgaande woord, vermeerderd of verminderd
met één letter.
1. medeklinker
2. zonnegod
3. houding
4. jongensnaam
5. onzin
6. ijzeren spijl
7. kwartet
8. toonafstand
9. vertaald stuk
10. klinker
11. voorzetsel
12. internationale trein
13. zwak
14. wond vocht
15. van de leer afwijkend
christen
16. distelvink
17. letter als ijkmerk
18. sneeuwgors
19. plotseling
20. hazardspel
21. ruimte tussen twee naast
elkaar geplaatste bogen
22. niet waken
23. land in Azië
24. plattegrond
25. stuk doek
26. reeds
27 medeklinker
28. in het geheim
29. boei
30. schittering
31. lange rij
32. rund
33. overschot
34. Europeaan
35. boom
36. medeklinker.
Verbindingswoorden van drie
letters:
1. strafwerkuig
27. ongebonden
9. tamme dieren
37. soort
1 e Prijs:
A. Scheepers
Vijfhoevenlaan 64
Raamsdonksveer
2e Prijs:
E. Hiel
Dorpsstraat 8
Ossenisse (Zid.)
REDACTIE
„DE STEM"
REIGERSTRAAT 16
BREDA
Zet op de enveloppe in de Iin-
ker-bovenhoek „Weekendpuz
zel"
inzenden voor dinsdagmiddag
12.00 uur.
3i taöQia
jmmu aata aaaa
tassa üranna üöaa
taHH <ZU U t-lil ÏÏBQ
mm tffii aena au
asasan ja öGaaaa
janna aaa öE»n
a ma aaana aa a
aas SHasona mm
i2w an aciEa Ba cm
rJQH i3 H a aBEI
raO BE3EE flHBH ÜQ
..ana aas ikeh
tiu mm asia ara na
ana aaaaaaa bbg
0 rm bhbeh sa Q
aaaa acsa iuaaa
Baaaaa a aaaaria
Ba BBtan aaaa we
'HEB UB B WE öaa
UBHB ffioasH raaraa
anaa EBB gesei
tjrjBJ a Bnass
BEHB SESH i
v*v;H -- -
itie voor twee personen naar
htvaartMij. Sabena.
van 5.000,- aangeboden door
Jreda, m.i.v. jan. '74 Karolusstr.
door H. W. FILARSKI
TOVENAAR?
U kent natuurlijk wel het type speler dat vaak
onmiddellijk kritiek op het bieden van zijn partner
levert nadat diens kaarten als „dummy" zijn open
gelegd. Een bijzonder slechte gewoonte is dat, niet
in de laatste plaats omdat de tegenpartij metéén
weet dat er wat mis is.
Ik heb Karl Schneider goed gekend, zijn ster
schitterde zo'n kwart eeuw geleden. Een zeldzaam
briljante speler die Oostenrijker en bovendien een
geweldige partner die nóóit enig verwijt maakte.
Beter dan wie ook kende Schneider de zwakheden
van zijn tegenstanders. Uit die kennis toverde hij
soms de meest ongeloofwaardige resultaten op ta
fel. Déze „figuur" is onder Karl's handen beroemd
geworden:
B 6 3
H 9 2
Spelleider
V 10 8 7 4
NZ waren in zes schoppen geëindigd en dat wat
natuurlijk een monumentaal misverstand. Toei
noord de kaarten had opengelegd vertrok Schnei
der geen spier van zijn gezicht en zei slechts vrien
delijk' Dank u, partner.
In de tweede slag van het spel werd van tafe!
(noord) de schoppen drie gespeeld, oost de vijf zuid
de schoppenvrouw. Een onderdeel van een seconde
aarzelde west en besloot toen schoppen twee bij te
spelen, denkende Schneider over de plaats van
schonpenheer te kunnen misleiden.
Volmaakt rustig speelde Schneider nu de schop
pen vier uit zijn hand na enJa, west „begreep"
dat zijn korte aarzeling in de vorige slag niet aan
ZATERDAG 16 MAART 1974
in jaar wegenbelasting,
e, een afwasmachine,
ïtiereis naar keuze voor
een stereo-versterker,
ken naar keuze, een
g, 52 weken lang voor
an sieraden, horloges,
000,-)
>n jaar wegenbelasting,
een afwasmachine, een
stereo-versterker, voor
iken naar keuze, een
40,- aan levensmidde-
- en een Dick Wissink
I5tDeze tourcaravan
zij onafhankelijke vering
uminium, dus minimaal
en aanrecht, gas-, accu
van koelkast, kachel en
sink te Oud-Loosdrecht,
ils bij een van de dealers
van, ontworpen naar de
zijn geïsoleerd, evenals
bels in teak uitgevoerd,
ta-caravan is een cadeau
u de caravan ook kunt
and.
ET OP!
let postbusnr. is in DEN HAAG
^verzekering, een jaar
Vegenwacht, 1000 liter
nachine, 10.000,- aan
r keuze van ƒ4.000,-,
jreo-versterker, 500,-
naar keuze, een elek-
^nnenset, een 48-delig
aan levensmiddelen,
er, enz.) 2.000.- aan
RIEFKAART
Nationale Puzzelactie
De Stem
Postbus 10103
DEN HAAG-2040
op een briefkaart schrijven
jen gesloten envelop met
ing van tenminste twee inter-
ale antwoordcoupons (aan ie-
ostkantoor verkrijgbaar)
aan: Postbus 1010, Den
GRIJK: Tel vooral het aantal
dat de letter N in deze puzzel
mt. Noteer het aantal, MAAR
HET NOG NIET IN. Na 26
s vragen wij u het totaal aantal
ALLE 26 puzzels op te geven,
daardoor mee naar de unieke
>ofdprijzen en extra- eind-
irijzen.
lit het uitgebreide reizenpakket
Een geschenk van Airtouropa,
type 706, winkelprijs 1079,^
r tot een waarde van 1.000,-,
k.
er en een jaar gratis Knorr-pro-
«J.V., Breda en Cosmonda Voe-
pémmm
door JAN EDINK
Er volgde: 38—33 (14—19?) 33x22 (18x27) 31x22
(19—23) 29x18 (20x29) 34x23 (25x34) 39x30 (21—16
of') (Op direct (12—17) wat zwart beoogd had met
deze variant volgt 36—31 (17x19) 31—26 (13x22)
26x28 met schijf winst voor wit) 4034! (Wederom
(12—17) verhinderd nu door 34—29 gevolgd door
29—24) (15—20) 43—38 (20—24) 30x19 (13x24) 38—33
^—13) 37—32! en zwart, die nu ziet dat zijn geoffer
de schijven niets opleveren geeft het op.
de aandacht van zuid was ontsnapt. „Dus" dacht
west, zuid weet toch wel dat ik de schoppenheer heb
en hij de sluwe Schneider probeert mij nu te
verleiden de schoppenheer nógmaals te laten lopen,
zodat die daarna onder zuids (veronderstelde)
schoppenaas gaat vallen.
Wel, west „trapte er dus niet in" en zette de
schoppenheer en oost had toen wat te vertellen
en Schneider zei niets, maar noteerde het slem-
metje als gewonnen.
Het type speler dat ik in het begin van dit ver
haaltje aan u voorstelde zou dat nóóit gelukt zijn.
Na de bekende uitspraken over het geringe ver
stand van zijn partner, zou hij het spel vermoede
lijk zónder te spelen voor één down weggegeven
hebben.
De vorm waarin Michael Tal speelt is al velt
jaren erg wisselend. Daarom is het niet waarschijn
lijk, dat de lange en moeizame weg naar de wereld
titel nog eens tot het eind toe door hem zal kunnen
worden begaan. Gelukkig speelt Tal geregeld op
merkelijke partijen waar de vonken van zijl,
(aanvals-)kunst afspatten. Onderstaande is uit he'
jongste toernooi te Hastings waar Tal met zijn land
genoot Koesjmin, Jan Timman en Szabo de eerste
ilaats deelde.
Wit: Tal S.U.) Zwart: Stean (Engeland)
Siciliaanse verdediging.
1. e2e4, c7- c5 2. Pgl—f3, d7—d6; 3. d2—d4
■5xd4; 4. Pf3xd4, Pg8—f6: 5. Pbl—c3. a7—a6; 6
Lel—g5, e7- -e67. f2—f4, Pb8—d7; 8. Ddl—f3
Dd8—c7; 9. 0-0-0, b7—b5? (Dit blijkt fout te zijr
en in zoverre is de partij belangrijk voor de
theorie. Nu zijn de jonge Engelse meesters bekend
om hun diepgaande studies over allerlei openings
varianten, die zij spelen. Waarschijnlijk heeft
Stean bij de huiselijke voorbereiding in het ver
volg iets over het hoofd gezien. Aanbevolen wordt
16. Tdlxd7!l, Lc5e3+ (Men kan zich best voorstel
len. dat zwart zich op deze mogelijkheid heeft ver
laten, hij raakt immers een toren voor. Toch weegt
dit niet op tegen zijn onveilige koningspositie zoals
Tal laat zien. In dit soort aanvalsposities is hij op
zijn best).
17. Kcl—bl, Ke8xd718. Thl—dl Le3—d4 (Men
zie ook: Ld5. Pxd5, exd5, Dxd5 Ke7, Pd6, Ld4,
Pf5+, Ke8, c3l, Lxc3. Pd6 Kd7, Pc8+I! en mat).
19. f4xe5, £6xe5' 20. Pb5xd4, e5xd4; 21. Dc4xd4
Kd7—e7 (Of Kc6. Dc4 Kb6, Db5+, Kc7, Td7
Kc8, Txf7 enz.) 22. Dd4—c5+, Ke7-f6 (Op Ke8
wint Pb5, bijv f6, Pc7 Kf7. Td7+ Kg6, g4! en
iet matnet wordt toegeknoopt).
13. Tdl f 1-h Kf6g6. 24. Dc5e7 (Een stille zet
naar met dodelijke dreigingen als Dxf7+ en Df6
vaarna witte dame en toren samen de executie
volvoeren). 24f7—f5; 25. De7xe6 Kg6—g7:
>6. De6e7 Kg7—g6; 27. h2—h4. Ta8—a5 (Tegen
Dg5+, Kf7, Dxf5+.
Dp Le4 beslist eenvoudig Pxe4). 28. h4h5+l, Kg6x
h5; 29. De7f7Kh5—h4 (Kg5, Dg7+ en Thl+ en
mat). 30. Df7—f6+, Kh4—g3; 31. Df6—g5+,
Kg3—h2; 32. Dg5—h4+, Kh2xg2; 33. Tfl—f2+,
Kg2gl (Dat was een-te-verre reis voor de xwar-
'e koning34. Pc3—e2 mat.
In het produktiejaar 1975
zal de Nissan Motor Company
schone motoren inbouwen in
de kleine modellen 100 A
(Cherry) en 120 Y (Sunny).
Die krachtbron is de Nissan
Vortex Controlled Combustion
motor (NVCC) die gezien moet
worden als een variatie van
de nieuwe door Honda ont
wikkelde stapelladingmotor.
Het Japanse instituut voor
Verkeersveiligheid en Milieu
bescherming heeft eind vorig
jaar proeven met deze motor
genomen waaruit is gebleken
dat deze voldoet aan de Ame
rikaanse eisen t.a.v. schone
motoren. Volgend jaar zullen
die Amerikaanse eisen in Ja
pan van kracht worden en de
nieuwe NVCC- motor zal uit
sluitend in de kleine Datsuns
worden toegepast. Voor de
grotere modellen zal Nissan
de oplossing zoeken in naver-
branders met katalysatoren.
De NVCC motor is geba
seerd op het principe van
grotere toevoer van lucht bij
de verbranding in een voor
kamer waardoor een armer
mengsel ontstaat dat minder
schadelijke stoffen afgeeft.
Nissan heeft ook een aantal
Wankelmotoren in beproeving,
maar vooral onder druk van
de oliecrisis is de verdere ont
wikkeling van deze motor, die
zoals bekend niet uitmunt door
een zuinig benzineverbruik,
voorlopig naar de achtergrond
verschoven. Wel heeft Nissan
grote belangstelling voor de
Stirling-motor van Philips,
terwijl men ook hier de gas
turbine voorlopig uitsluitend
ziet als eventuele krachtbron
voor vrachtwagens, gezien het
vermogen van 300 pk.
Landskampioen R.D.G. uit Den Haag speelde
onlangs een erewedstrijd tegen een Zuidhollands
'cam in Gouda.
Hoewel het Zuidhollands team niet op zijn sterkst
uitkwam, was de 164 nederlaag tegen R.D.G. toch
wel bijzonder hoog, waardoor weer onomstotelijk
bleek, dat dit R.D.G. in deze opstelling ook in de
toekomst moeilijk te verslaan zal zijn.
Om een zo volledig mogelijke indruk te geven van
óoze ontmoeting hebben wij een drietal fragmenten
van partijen samengesteld.
Ton Sijbrands die met zwart zijn tegenstander
drs. E. Bronstring vanaf de opening een opgesloten
lange vleugel bezorgde, speelde een uitgekookt om-
slngeüngsspel die na 33 zetten het volgde spelbeeld
opleverde.
Wit meende dat nu het tijdstip gekomen was om
'ets aan de op opsluiting te doen en speelde 2722
Waarna het spel als volgt verliep: (3034!) 29x40
(20—24) 31—27? (Wit probeert zijn schijf voordeel
te handhaven, beter is hier 40—34). (12—18!) 36—31
01? (18 -23) 28x30 (25x45) 22—18 (13x22) 27xlP
(45- 50) 44—40 8 13) 18x9 (3x14) 31 27 14 20)
27—22 (17x28) 32x23 (20—24!) 40—34? (24—29)
33x24 (50x31). Wit geeft het op.
Kees Bakker aan het tweede bord met zwart te
gen Andreas Kuyken werd positioneel totaal over
speeld wat na 29 zetten zeer duidelijk is.
hier tot nader orde i.p.v. de tekstzet Le7, h6 en
Tb8).
10. Lflxb5i, a6xb5; 11. Pd4xb5, Dc7—b8; 12. e4—e5,
Lc8—b7 (Er dreigde niet alleen exf6 maar ook
Dxa8! Dxa8, Pc7+). 13. Df3—e2, d6xe5; 14. De2—c4!,
Lf8c5 (Er dreigde met grote kracht Pc7+. Op Ta5
wint Lxf6!, gxf6 Pxf6, Pc7+ Txd7! enz. Zie
het vervolg). 15. Lg5xf6, g7xf6
Kuyken maakte er als volgt een eind aan. 38—32
(16—21) 31—27 (21—26) 36—31! (3—8) 41—36 (11—17)
43—38 (17—22of?) 28x17 (12x21) 27x16 (19—23) 39—34
,24—30?) 44—40! (30x28) 31—27! Zwart geeft het op.
Oud-studentenkampioen J. Riesenkamp met
zwart tegen Fenno Boog deed zich zelf de das om in
de navolgende stelling.
Na de jongste verhoging van de benzine-prijs (en
zich bewust van het feit dat deze brandstof nóg
duurder gaat worden) gaan de laatste tijd steeds
meer automobilisten berekenen of het niet interes
sant wordt op LPG als motorbrandstof over te
schakelen.
Tot voor een half jaar kon men stellen: wie minder dan
30.000 km per jaar rijdt heeft niet veel baat bij overschakeling
van benzine op LPG., maar dat ligt nu wel even anders. Door
de grote vraag naar LPG-installaties hebben verschillende
garagebedrijven die zich belasten met de inbouw hun prijs kun
nen verlagen. Bij sommige bedrijven gelden nu prijzen va
riërend van 1025 voor een kleine middenklasser tot 1225
voor een grote Amerikaanse wagen, inclusief montage en btw.
Behalve de aanschafkosten van de lpg-installatie moet men
ook rekening houden met een hoger tarief (80 a 85 pet.) van de
motorrijtuigenbelasting, terwijl in sommige gevallen sprake is
van een iets hoger brandstofverbruik (max. 10 pet. meer lpg
nodig dan benzine).
Het vermogensverlies van ong. 10 pet., dat vroeger nogal eens
werd gehanteerd als argument tegen het overschakelen op lpg,
is momenteel niet meer van zo grote betekenis nu we met wet
telijke maximum-snelheden te maken hebben van 80 en 100
(mogelijk tzt 120) km.-uur.
Van belang is verder te weten dat een automobilist die op
lpg rijdt te allen tijde weer kan overschakelen op benzine en
wel door onder het rijden een schakelaar op het dashboard om
te draaien. Dit is met name van belang tijdens ritten in het
buitenland (Frankrijk en Spanje) waar geen lpg beschikbaar is.
In Nederland en België zijn voldoende lpg-stations en ook in
Duitsland breidt hun aantal zich voortdurend uit»
Wanneer we uitgaan van een jaarkilometrage van 20.000 per
jaar te rijden met een auto waarvan het doorsnee-benzine-
verbruik 1 op 12 bedraagt, dan komen we tot de volgende bere
kening:
1665 liter benzine 5 1f 1665
lpg-installatie 1100,
ruim 1700 ltr. lpg a 0,37f 640,
extra belasting 80 pet. 200,
totaal lpg 1940,
Het eerste jaar is men derhalve niet voordeliger uit met lpg.,
maar in onze berekening drukt op dat eerste jaar de volle aan
schafprijs van de installatie die men niet in 1, maar in 5 jaar
moet afschrijven. De installatie kan trouwens bij'inruil van de
wagen worden overgepakt.
In twee jaar ziet de zaak er als volgt uit, waarbij we gemaks
halve blijven uitgaan van een benzineprijs van i 1,— hoewel
die naar we vrezen wel tot f 1.20 zal oplopen. Ook de lpg-
prijs zal echter stijgen.
3330 lt. benzine a 1,3330,
lpg. installatie f 1100,-
ruim 3400 ltr. lpg f 1280,
2 jaar extra belasting f 400,
f 2780,—
Voordeel in 2 jaar 550,
Schrijft men de lpg-installatie in vijf jaar af en zet men per
jaar niet 1100 maar eenvijfde deel daarvan is f 220,op deze
rekening dan zijn de totale lpg-kosten in twee jaar 1900 en
bedraagt het voordeel 1430,
Vanzelfsprekend wordt het voordeel van lpg groter naarmate
men meer kilometers per jaar rijdt. Immers: de vaste kosten
blijven gelijk afschrijving installatie, belasting) terwijl het
prijsverschil tussen lpg en benzine dan flinke zoden aan de dijk
zet. Bij 40.000 km-per jaar bedraagt dat voordeel (waarbij de
installatie in 5 jaar wordt afgeschreven) niet minder dan 1630
per jaar (bij een verbruik van 1 op 12).
Wie van plan is op lpg over te schakelen moet de inbouw
van de lpg-installatie in alle geval door een betrouwbaar en
deskundig bedrijf laten verrichten, wil men van een „water"-
dichte installatie verzekerd zijn. Het aanschaffen van een ge
bruikte lpg-installatie dient te worden afgeraden, daar deze
voor elk merk en type auto haar speciale afstellingseisen stelt
en het gevaar van lekkage bij gebruikte apparatuur niet denk
beeldig moet worden geacht.
De Scirocco, de nieuwe driedeurs combi-coupé van Volkswa
gen, kost in de kleinste uitvoering, d.w.z. met 1100 cc 50 pk
motor, 11.867,incl. btw.
De andere uitvoeringen zijn als volgt geprijsd: Scirocco L 50
pk 12.638,—; Scirocco S 70 pk f 12.311, LS 70 pk 13.082, LS 85
pk. 13.369, TS 70 pk. f 13.636 en TS 85 pk. f 13.369,—, TS 70
pk sport 13.636 en TS 85 pk sport 13.922,
De levering van de Scirocco zal eind van deze maand in
Nederland beginnen.
De Italiaanse Laneia-fabriek
heeft enkele nieuwe sportmo-
dellen uitgebracht, afgeleid
van eerder verschenen vier-
deurs sedans. De nieuwe wa
gen, de Lancia Beta coupé is
verkrijgbaar in twee versies,
met resp. een 1600 cc en 1800
cc motor. Het is een laag,
sportief gelijnd tweedeurs mo
del waarvan de motoren top-
snelheden van resp. 180 en 190
km-uur bereiken. Volgens fa-
brieksopgave bedraagt het
benzineverbruik van de 1600
bij een gemiddelde snelheid
van 120 km-uur 9,1 ltr. op
100 km en voor de 1800 geldt
een verbruik van 9,3 liter per
100 km. De Lancia coupé is
voorzien van een vijfversnel
lingsbak, het dashboard is
zeer uitgebreid en tal van
voorzieningen moeten de be
stuurder een optimale bevei
liging bieden. De wagen met
gescheiden remcircuits, schijf
remmen rondom, een koel
systeem met een zelfdenkende
ventilator, komt eind april in
Nederland beschikbaar en zal
tussen de 2 0 en 21 mille kos
ten.
Later in het jaar, vermoe
delijk in de herfst, komt op de
Nederlandse markt de Lancia
Stratos met een topsnelheid
van 240 km-uur. Deze wagen
die in de herfst van 1970 werd
geïntroduceerd als een semi-
futuristische auto, wordt nu in
(kleine) serieproduktie geno
men. In Italië bedraagt de
prijs ongeveer 40.000 gulden.
Van donderdag 21 t.m. zondag
24 maart wordt in de RAI
voor de derde maal een RAI
Motorweekend gehouden. On
geveer 55 importeurs en
groothandelaren zullen een
vrijwel compleet overzicht
geven van het aanbod aan mo
torfietsen in Nederland.
In het kader van dit Motor-
weekend worden verschillende
evenementen georganiseerd
zoals een wedstrijd voor zelf
bouwers, sleutelwedstrijden
en de verkiezing van Miss
Motor 1974.
In de zg. „catalogusstraat"
zullen vrijwel alle in Neder
land verkrijgbare motorfiet
sen naar prijsklasse worden
gerangschikt. Ook komt er een
paviljoen met „old-timers".
Donderdag 21 maart wordt
„Koning Zelfbouw" uitgeroe
pen, d.w.z. de winnaar van een
wedstrijd onder de bouwers
van zelfmotoren, zg. bitza's.
De openingstijden van het
RAI Motorweekend zijn: don
derdag 21 maart 1322 uur,
vrijdag 22 en zaterdag 23 van
1022 uur en zondag 24 maart
van 1018 uur. Toegang via
de hoofdingang aan het Euro
paplein.
Citroën heeft een Spécial-
versie uitgebracht van de Ci
troën GS, een verfijnde uit
voering van de reeds bestaan
de typen.
De G-Spécial heeft een ver
warmde achterruit, noodver
lichting, dagteller en twee tot
horizontaal verstelbare voor-
stoelen. Bij een constante
snelheid van 90 km-uur be
draagt het benzineverbruik
volgens fabrieksopgave 1 ltr.
op 14,7 km-uur.
De G-Spécial kost 9690,
de G-Spécial Break 10.110.
De prijs van de GS-1220 mo
dellen is onveranderd.
