Louis Couperus als
boeken-weekgeschenk
LUISTER NAAR
M
ZOEK DE FOUTEN
DR. KAREL REIJNDERS SCHREEF OVERZICHTSROEK
Verkiezingen
in Engeland
op NOS-t.v.
ElO
radio
televisie
Kasten
John v. d. Rest
in dienst Avro
Occult
Modern
SPD: Archie
Bunker wordt
serieus genomen
Internationale
jazzquiz
NU OOK IN
UPDRANK
EN COLA
NEDERLAND 1 t
NEDERLAND II:
DUITSLAND I
DUITSLAND II:
BELGIë (Nederl.) II
BELGIë (Frans)
LUCKY LUKE: „De premiejager"
SUSKE
EJN
WISKE:
Het
Ros
Bazhaar
Hó, hirrbrnjt! 0<#/m-T
udffl Tmld....'t h voor mijn fl
[pr tommst.zipjt! jmM
Donderdag 28 februari 1974
OVERASSELT Tejajen de Maasdqk geleund, op de
grens van Overasselt en Heumen, woont dr. Karei Reijn-
ders. Eigenlqk (zo denk ik) had hjj Louis van zjjn voor
naam moeten heten. Dan had h\j zich kunnen scharen
in de rijen van zijn twee teerstbeminde schrqvers, de beide
Louis'! waarvan een zich dan Lodewjjk noemt) van Deys-
sel en Couperus. Hij had ook Jacob kunnen heten naar Van
Lennep, op wiens literaire vermogens Reijnders steunde
bij het maken van zijn verbindende teksten voor het boe
kenweekgeschenk van dit jaar.
Dat door zoals Reijnders
hem mag noemen Bertje
Bakker uitgegeven kleinood,
in een oplage van 250.000
exemplaren, is nu eigenlijk al
uitverkocht. Want Couperus is
„in" en het ocoulte, het duiste
re is eveneens „in". En wat
kan de geliefde lezer in deze
duistere (occulte) tijden meer
wensen dan „duisternis".
Wat zal hem meer plezieren
dan een violet getint boekje
onder de titel „Als ik, bijvoor
beeld, de geest van mijn moe
der op den rand van mijn bed
zag zitten". Met illustraties uit
de romantische, symbolistische
en jugendstilachtige school.
Wat wil hij, de lezer, nog
meer wanneer deze uitgekien
de teksten voor hem werden
uitgezocht en aaneengeregen
door kenner Reijnders, die
niet stilzit alvorens hij het
zieleleven van de schrijver
zal hebben blootgelegd tot op
het bot.
Het huisje achter de dijk te
vinden is al een kleine moei
lijkheid, het eenmaal binnen
den vorser naair de ware
Couperus vinden* een grote
moeilijkheid. Op een pas af
stand heeft de bezoeker nog
niet door weldra oog in oog
met hem te staan, want het
kleine vertrek zit volgestouwd
met boeken en met kasten,
waarin een kaartsysteem, dat
zo wonderbaarlijk volledig Is
dat geen jota stip van den
grote Nederlander kan ont
gaan.
En als de bezoeker dan voor
zichtig stappend vanachter het
volgestouwde tevoorschijn
komt, staat hij pal tegenover
de man, de wetenschapper,
die er zich niet voor schaamde
een lekker in het lezen lig
gend boekwerkje te schrijven
en te verzamelen van Louis
Couperus, die 50 jaren geleden
overleed, en die dit jaar cen
traal staat tijdens de boeken
week.
Reijnders, docent Nederlandse
literatuur van de negentiende
eeuw en voorzitter van de
GBK (Gelderse Beeldende
Kunstenaars), zegt: „Ik kan
wel een. dissertatie over Cou
perus schrijven, maar ik vind
dat de wetenschap een beetje
bescheiden moet zijn. We zijn
niet te goed voor dit soort
werk. Couperus zelf is mijn
getuige".
Reijnders, die een dik boeflc
over Van Deyssel en diens
(brief)verhouding tot Coupe
rus (zijn proefschrift) schreef,
is al zo'n 20 tot 22 jaar bezig
(Van onze RTV-redactie)
HILVERSUM John van
de Rest heeft een vast con
tract getekend bij de AVRO,
als regisseur van dramatische
en Incidentele andere produk-
ties. Hij heeft voor de AVRO
al de 8-delige serie „Een mens
van goede \ril" bewerkt.
John van de Rest debuteer
de in 1008 als tv-regisseur bij
de Belgische BRT en heeft
ook programma's voor de VA
RA geregisseerd. Voor de
AVRO gaat Van de Rest een
nieuwe serie regisseren, een
t.v.-bewerking van het boek
„Hollands Glorie" van Jan de
Hartogh.
met Couperus. Hij is momen
teel anderhalf jaar ver met
een (nieuwe) studie over Cou
perus, die te zijner tijd bij
Polak en Van Gennep het licht
zal zien. Het wetenschappelij
ke heeft zijn volste aandacht,
maar nu even afgestapt van de
Olympus en gedaald naar het
„album in een notedop".
Reijnders: „Ik heb een greep
moeten doen, op goed geluk.
De hele Couperus in zo'n klem
werkje persen is een volmaak
te onmogelijkheid. Het moest
blijven bij een aspect. Mijn
greep was het occultisme.
Daarvan is een lade vol kaar
ten in mijn kaartsysteem en
ik heb me dus weer zeer moe
ten beperken. Nog veel teveel.
Het was weglaten, weglaten,
weglaten. Al het klassieke heb
ik eruit gelaten, om het niet te
moeilijk te doen zijn. Ik heb
genomen wat zich het best liet
afzonderen en ik ben er wel
blij mee dat het het occultis
me geworden is".
„Er is niet zoveel gezegd en
geschreven over het occultis
me bij Couperus en toch is hij
er een groot liefhebber van.
Hij heeft erin geloofd. Een
van de minder bewuste be
weegredenen was dat het oc
cultisme „in" is. Men heeft
mij dan ook verweten dat ik
inhaakte op een modever
schijnsel".
„Ik heib me dus overgeleverd
nu aan een consumptieve or
ganisatie (commissie voor de
propaganda van het Neder
landse boek) maar je moet er
wel bij bedenken dat er uitge
vers zijn voor wie het
geld... Mijn proefschrift, daar
heeft Polak dik geld op toege
legd en toch is hij er nog
altijd gelukkig mee het te
hebben uitgegeven. Boven-
dien...ze bellen je op en vra
gen of je zin hebt een boekje
te maken te maken van Cou
perus en daar heb je dan wel
zin in, maar je staat er niet
bij stil op dat moment dat er
een hoop tijd in gaat zitten.
Vrije tijd, want mijn brood
verdien ik met het geven van
colleges op de universiteit".
„En dan denk je, ik maak zo'n
boekje wel even. Maar vergeet
het maar. Ik heb weken ge
zocht naar illustraties die
daarna niet bleken te bestaan.
Ik ging ervoor naar Amster
dam, naar Leiden, zat er da
gen in bibliotheken zo'n 70
boeken per dag door te ne
men. Voor een paar prenten.
Maar dat vind ik het fijne van
Bertje (Bakker), hij betrekt
je tot het laatste moment bij
je boek".
Reijnders is vol van Couperus
en vertelt van hem alsof Cou
perus naast hem op de twec-
zitter in het werkvertrek zit.
„Maar", zo heft Reijnders de
vinger, „denk niet dat ik geen
moderne schrijvers lees, dat ik
niet naar moderne muziek
luister, dat ik me niet bezig
houdt met moderne beeldende
kunst. En ik vind het dan ook
niet terecht dat de studenten
tegen je zeggen dat je je bezig
moet houden met het straatto
neel. Ook, en dat is goed.
Dr. Karei Reijnders, de
Couperus-kenner die een popu
lair boekje over zijn idool
schreef.
Maar Couperus lezen is niet
elitair. Je vindt er van jezelf
in terug en het is interessant
te zien wat zijn sociale opvat
tingen waren in vergelijking
met de onze nu. Ik lees CoU'
perus met de ogen van nu en
ik zeg ook meteen dat het
funest zou zijn als ik alleen
maar Couperus zou lezen".
Reijnders is momenteel bezig
met een studie van Couperus
als feuilletonschrijver en ver
halenschrijver en om de hele
Couperus te vangen zal de ti
tel waarschijnlijk gaan luiden.
„De wereld van Louis Coupe
rus", het waren en gelegene
samengevat in één wereld.
Want ook de waarheid liegen
ligt besloten in de literatuur.
En dat is lang niet altijd de
slechtste.
BONN (RTR) De (SPD)
van de Westduitse bondskan
selier Willy Brandt Is niet ge
lukkig met de enorme popula
riteit van Alf Tetzlaff, de
hoofdpersoon in de jongste te
levisieserie „Een hart en een
ziel". Tetzlaff, de Duitse even
knie van Engelands Alf Gar-
nett en Amerika's Archie
Bunker, is een kleingeestige
huistiran en een naïave natio
nalist met een afgunstig ge
richt op de moderne democra
tische wereld-
De serie is zeer snel een
van de meest bekeken pro
gramma's geworden. De soci
aaldemocratische partij sugge
reerde dat Alfs popularitiet
heeft onthuld dat in het Duitse
onderbewustzijn nog steeds la
tente nazi-vooroordelen aan
log zijn. „Het enthousiasme
voor Alfred bevat te veel vol
doening dat iemand openlijk
®e principiële overtuiging uit
drukt die is overgenomen van
J|e .„prachtige" nazi-periode
dat joden, negers, emigranten,
buitenlandse werknemers,
vrouwen en vreemdelingen
'-raac'nte voorwerpen zijn en
tog blijven".
HILVERSUM Dejaarlijk-
se internationale jazzquiz van
de Europese Radio Unie is dit
jaar op 3 mei in Kopenhagen.
In Hilversum is op zondag 7
april een voorronde, waarvan
de winnaaar door de NOS naar
Kopenhagen afgevaardigd
wordt, teneinde te concurreren
met jazzliefhebbers uit zeven
andere landen.
De eerste prijs Is een reis
voor twee personen is een reis
zelf gekozen jazzfestival in de
Verenigde Staten, de tweede
een reis naar een Europees
festijn van diezelfde aard. De
voorronde in Hilversum is een
selectie, waarbij vragen, voor
al auditieve, gesteld worden
van ongeveer dezelfde moei
lijkheid als die bij de interna
tionale quiz.
Liefhebbers voor deelname
aan de voorronde bunnen tot
uiterlijk 13 maart formulieren
aanvragen bij de muziekafde
ling van NOS-radio, postbus
10 in Hilversum, tel. 02150-
80000.
(ADVERTENTIE)
HILVERSUM NOS-televisie
geeft vanavond laat op Neder
land H van 23.35 uur af in
drukken en uitslagen van de
parlementsverkiezingen in En
geland. De uitzending zal ver
moedelijk tot 1 uur duren.
Hans van der Werf en Joop
van Zdj.l geven hun indrukken
uit Londen, Bernard Martens
van Vliet uit Leeds en Fred
Verbakei zorgt voor commen
taar uit Den Haag. Klaas Hin-
driks heeft de eindredactie
van deze uitzending.
„In kleur bij God thuis"
heet het programma dat de
VPRO maakte over de grafi-
eus Anton Heijboer, die in een
klein huisje in de moerassen
bij het Noordhollandse Den
lip een afgezonderd bestaan
leidt. Toch is deze Heijboer
een van de best betaalde kun
stenaars van ons land. Frank
Wiering en Paul van den Bos
maakten een portret dat vana
vond om 21 uur op Nederland
1 wordt uitgezonden.
SPECIAAL
11.00-14.50 Schooltelevisie
NOS/NOT
18.45 (K) Ti-ta-tovenaar
(NOS)
18.55 (K) Nieuws (NOS)
VPRO
19.05 (K) Beertje Colargol
19.15 Zwijgen is goud, sieri|e
collages van stomme-
filimfraigmenten
19.45 Popeye, tekenfilmserie.
Sweet Pea houdt het
niet uit bij oom Popeye
en loopt weg. Popeye
gaat op zoek
20.00 (K) Journaal en weero
verzicht (NOS)
20.21 (K) Berichten uit de sa
menleving
20.35 (K) All in the family,
21.00 (K) In kleur bij God
thuis, een programma
over die beroemde grafi
cus Anton Heijboer
21.45 (K) De frultventer,
speelfilm uit 1971
23.15 (K) Laatste nieuws
(NOS)
18.45 (K) Ti-ta-tovenaar
(NOS)
18.55 (K) Nieuws (NOS)
EO
19.05 (K) Koffiebar. Bas Cor-
nelder is gastheer van
die Engelse zanger Len
Magee
19.25 (K) Robbenjacht, pro
gramma over de niet te
rechtvaardigen jiacht op
robben, waarbij het ei
genbelang voorop staat
20.00 (K) Journaal en weero-
verzicht (NOS)
20.20 (K) Moody Chorale op
tournee
20.50 (K) Geschonden door
oorlogsgeweld, God ge
ve, in vrede hersteld.
21.45 (K) Nader bekeken
23.05 (K) De gapende ravijn,
22.55 (K) Antillen zingt. En
kele christelijke Antilli
aanse liederen door het
gemengd koor Caro Can-
ta Antiyas
23.10 Den Haag vandaag
(NOS)
23.25 (K) Laatste nieuws
(NOS)
23.30 Verkiezingen in Groot-
Brittannié.
NOS
Uitslagen en commenta
ren van de vandaag ge
houden verkiezingen.
12.05 (K) Balans van het be
drijfsleven.
12.50 (K) Persoverzicht.
13.00 (K) Journaal.
16.15 (K) Journaal.
16.20 (K) Ideeën moet men
hebben, originele vrije
tijdsbesteding.
17.05 Italiië-Duitsland,
17.35 (K) Diergeheim, pro
gramma voor de kinde
ren over dieren en hun
territorium.
17.55 (K) Journaal.
18.00 (K) Nieuws uit Noord-
rijnland-Westfalen
18.05 (K) Voor de kleintjes.
De Woefe en de La-
maiars
18.15 (K) Graaf Yostra heeft
de eer, serie
18.40 (K) Hier en Nu
19.20 (K) Graaf Yoster heeft
de eer
20.00 (K) Journaal en weer
bericht
20.15 <K) Beelden uit de we
tenschap, magazine van
Ekkehard Kloehn
21.00 (K) Canon, serie. Het
winkelmeisje Tem
Sandler, die de belang
stelling voor haar ver
loofde heeft verloren,
wordt vermoord
21.45 (K) De televisiediscus
sie
22.30 (K) Journaal en com
mentaar
22.50 (K) Wereldkampioen
schappen zaalhandbal,
reportage van die wed
strijd Duitse Bondsrepu-
biiek-Denemarken in
Karl-Mairx-Stadit
23.50 (K) Journaal
17.00 (K) Journaal.
17.10 (K) Wickie en de sterke
mannen, tekenfilmserie.
17.45 (K) De draaischijf.
18.25
19.00
19.30
20.30
21.00
21.15
22.15
22.45
(K) Alexander en zijn
dochters, serie. Barbara
(K) Journaal
(K) Shanties, de zee en
de volle zeilen, een mu
zikaal zeevaartprogram-
ma
(K) Notities uit de pro
vincie.
(K) Journaal
(K) Journalisten vragen,
politici antwoorden
(K) Helnweins kijktest,
(K) Journaal
18.00 (K) Beertje Colargol
18.05 (K) Black Beaüty, serie
18.30 Tienerklanken. Slalom,
show vanuit Zaventem
19.05 (K) Mutant, science fic
tion-film
19.35 (K) Kortweg; medede
lingen
19.45 (K) Journaal
20.15 (K) Verkiezingen 1974
20.30 (K) Wachtwoord, quiz
21.00 Paris, e'est mon amour,
22.40 (K) Première, nieuwste
films en fragmenten
daaruit
23.20 (K) Laatste nieuws
19.15 (K) Les enfants des au-
tres (slot)
19.45 (K) Journaal
20.10 Contacts, tips voor weg
gebruikers
20.15 Verkiezingsprogramma
20.30 (K) Dernier domicile
connu, politiefilm
22.10 (K) Sélim Sasson pre
senteert fragmenten uit
nieuwe films
22.55 (K) Journaal
•uoAoq sjqDsj sqOM 'qj
isrpiq dp} uvA i-reejs g :ueui uea uoAtnp "8 ïuaajsjooqos jm qoo.r i
iueui puoui '9 luappiui Jnnui ui uaajs g luaAoq squq ai-rapetqoS
luappiui diq ureq 'g lueui uba uaaq uio Sutr 'Z uï I®S®A 'I
HILVERSUM I
AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Och-
tendgymn. 7.20 Dag met een
plaatje. (8.00 Nws. 8.11-8.21
Radiojournaal.) 8.50 Morgen
wijd. 9.00 Toppers van toen.
9.35 Waterst. 9.40 Schoolradio.
10.00 (S) V.d. kleuers. 10.10
(S-M) Arbeidsvitaminen.
(11.00 Nws. 11.03-11.05 Radio
journaal.) 11.30 (S) Rondom
Twaalf: een uur allerlei voor
iedereen, met o.m. De Groente
man en 11.55 Beursber. 12.30
Mod. plattel. 12.35 Sportrevue.
13.00 Nws. 13.11 Radiojournaal.
13.21 (S) Engelse Koormuz.
13.52 (S) Beiaardmuz. 14.00
AVRO Notedop: gevar.
progr. 15.00 (S) 't Is histor.:
progr. ovqp geschied. 15.30 (S)
Met muz. op stap. 16.00 Nws.
16.03 Radiojournaal. 16.05 (S)
Aspecten: kunstrubr. 17.00 (S)
Mobiel: beweegl. progr. voor
beweegl. mensen. 17.55
Med.
AVRO: 18.00 Nws. 18.11 Ra
diojournaal. PP: 18.20 Uitz.
v.d. C.H.U. IKOR: 18.30 Kleur:
inf. en comm. over zaken van
kerk en samenlev. NCRV:
19.00 (S) Leger des Heilskwar-
tier. 19.15 Ouder worden (7).
19.35 De kerk vandaag: nws.
en comm. 20.00 (S) Prom. Ork.
met zangsolisten: amusem.-
muz. 21.00 (S) Veel gevr. ge
wijde muz. 21.2.5 Vraaggesprek
en laatste verkiezingsnws uit
Engeland. 21.55 CS) Blokfluit
en orgel: kerkfonc. - oude
muz. 22.20 Heeft de grens ook
grendels? 22.30 Nws. 22.40 (S)
Hier en Nu. 22.40-0.30 Verkie-
zmgsuitsl. uit Engeland.
(23.55-24.00 Nws.)
HILVERSUM II
NCRV: 7.00 Nws. 7.02 Het
levende woord. 7.08 (S) Prelu
dium: klass. muz. 7.30 Nws.
7.41 (S) Hier en nu. 7.55 Aan
gestipt: progr.overz. 8.00 (S)
Te Deum laudamus: gewijde
inuz. 8.24 Op de man af -
evangel, comm. bij de tijd. 8.30
Nws. 8.36 Gymn. v.d. huisvr.
8.45 (S) Podium v.d. vrouw:
maatsch.-inf. 9.20 (S) V.d. zie
ken. 10.00 Schoolradio. 10.30
Nws. 10.33 (S) Select: pas ver
schenen gramm.pl. 11.10 (S)
Radio Kamerork. met solist:
klass. muz. 11.40 Hier en nu -
extra: De Britse verkiezingen.
11.55 Med. 12.00 Zingen met
Cecilia. 12.15 Meisjeskoor met
instrumentale begel. en zang
soliste. 12.26 Med. t.b.v. land
en tuinbouw 12.30 Nws. 12.41
(S) Hier en Nu. 12.50 Herv.
middagdst. 13.10 (S) Lichte
koorzang. 13.20 (S) Licht en
semble. 13.45 Er zijn zoveel
andere levens (IX): ooëzie uit
de 3e wereld. 14.05 Schoolradi-
o. 14.25 (S) Mod. kamermuz.
15.15 De bijbel maakt
nieuwsgierig: gesprek. 15.30
Nws. 15.33 (S) Klanksnoer:
klass. muz. 16.00 Een uur na
tuur met 16.30 (S) Hier en nu.
17.00 Kindervisie. 17.30 Nws.
17.32 (S) Hier en nu.
NCRV: 18.00 (S) Tijd vrij
voor muz. in vrije tijd. 18.30
Nws. 18.41 Wereldpanorama.
18.53 Zojuist verschenen: nieu
we boeken. AVRO: 19.00 Tref
punt: Verkiezingen in Enge
land. NOS: 19.50 Den Haag
vandaag. AVRO: 20.00 Nws.
20.05 Radiojournaal. 20.10 (S)
Radio ork. spelen klass. en
mod. muz. 21.30 (S) Hosea.
22.20 (S) Mod. kamermuz.
22.55 (S) Dichter bij de muz.:
nieuwe liedjes, chansons of
songs. 23.20 (S) Essay - progr.
waarin over kunst wordt door
gepraat. 23.50 Radiojournaal.
23.55-24.00 Nws.
iHILVRSUM m
TROS: 7.02 Vaak 's och
tends, met o.a. verkeersinf.
KRO: 9,03 KRO-op-drie: Uit
de lucht gegrepen. 11.03 (S)
Verzoekpl. 12.03 (S) Van
twaalf tot twee, met 13.30 Ra
den maar. 14.03 Theo Stok
kink Show. NOS: 16.03 Dave
rende dertig.
NOS: 18.02 Joost mag niet
eten. TROS: 19.02 (S) Plaat-
varia. 20.02 (S) Poster 21.02
(S) Sesjun, jazz en pop live.
22.02 (S) Hugo van Gelderem
Show met Nederlandstalige
Top Tien en Kwiswijs. 22.55
Med. 23.02 (S) TS ,T
sport em muz. 0.02 Aktua. 0.10
(S) Jazz-Sir. 1.02 Nachtwacht.
NOS: 5.02 Satésaus Show. EO:
6.02-7.00 (S) Martinata: gevar.
muz.
België (Nederl.)
10.00 Nieuws; 10.03 Licht mu
zikaal programma; 10.30
Schoolradio; 11.00 Harmonie
en fanfaremuziek; 12.00 Nws.,
meded. en SOS-ber.; 12.08 Ge
var. muz. progr.; (12.50 Bul-
tenl. persoverz. 13.00 Nws.,
act., weerber. en toneelagen
da); 13.55 Beursber.; 14.00
Nws. 14.03 Schoolradio (15.00
Nws); 15.23 Lichte muz.; 16.00
Nws en beursber.; 16.10 Licht
klass. eonc.; 17.00 Nws. en me
ded.; 17.10 Uitz. v. oudere luis
teraars; 17.55 Weegschaal;
18.00 Nws. 18.05 Uitz. v. sold.;
18.30 Wegwijs wezen; 18.45
Sportprogr. 18.55 Taalwenken;
18.57 Ork. v.d. week; 19.00
Nws. en act.: 19.30 Intermez
zo 19.35 Polit. tribune; 19.45
Lichte muz.; 20.00 Lichte muz.
(20.30 Nws., 20.33 Splin-
ternws.); 22.00 Nws.; 22.05
Jeugd 74 (23.00 Nws); 23.40-
23.45 Nws.
^gg
pi