,,Sk\ lab'benianning
komt vrijdag terug H
Horlogemakers uit Besaneon
hielden politie aan het lijntje
VATICAANS „MINISTER-
BEREIDT BEZOEK
PAOS AAN POLEN VOOR
De buit van LIP
Nationaliteit
veerbootkapers
nog niet bekend
wybert laat zich van
z'n voordeligste kant zien
l.Ja tijdelijk
binnenland
buitenland
'AMERIKANEN BLEVEN 84 DAGEN IN DE RUIMTE
BLUNDERS
AANPASSING
VISJES
RUIMTEVEER
een miljoen gulden aan prijzen
voor
Zwendelaar
bij verstek
veroordeeld
Verzet
Valsemunters
aangehouden
in Zwitserland
CPN vergadert
in Den Bosch
BIGGS IN
VOORLOPIGE
HECHTENIS
nu jc ïii't hardstnodig licht
in alle vier smaken f
Woensdag 6 februari 1974
KAAP CANAVERAL (ANP) Na bijna drie maanden in de
ruimte te hebben geleefd en gewerkt keert vrijdag 8 februari
de derde bemanningsgroep van het Amerikaanse ruimtelabora
torium Skylab naar de aarde terug. Gezagvoerder Gerald Carr,
William Pogue en dr. Edward Gibson gaan dan met hun Apoilo-
cabine landen in de Stille Oceaan, met een schat aan weten
schappelijke gegevens die zij in 84 dagen in de ruimte hebben
vergaard en waarmee tientallen onderzoekers en geleerden nog
jaren bezig zullen zijn.
De Skylab is driemaal be
mand geweest. Sin'ds op 25
mei 1973 de eerste bemanning
omhoog ging zijn, in slechts
acht en een halve maand de
mogelijkheden van de bemande
ruimtevaart beslissend uitge
breid. No,g een jaar geleden
achtten de dokters het niet
voor mogelijk dat ruimtevaar
ders zo zwaar konden worden
belast en voordien was ook
nog niemand zo lang achtereen
in de kosmische ruimte ge
weest.
De ploeg die nu igaat landen
■was nog nooit eerder omhoog
gegaan. Zij bleken ook de
meeste moeite te hebben met
de ongewone manier van le
ven in een ruimteschip. Zij
maakten dan ook een serie
blunders die de Amerikaanse
gewone man duidelijk maak
ten dat ruimtevaarders ook
maar 'gewone mensen zijn.
Er ging al iets mis zodra zij
hun Apollo aan de Skylab
hadden gekoppeld. Pogue
werd misselijk en moest over
geven. Dat had hij moeten
melden aan Houston, maar hij
deed het niet. De drie zwegen
erover tot Houston er via ge
luidsbandjes zelf achter
kwam.
De ongelukkige Pogue had
nog meer pech. Hij vergat
enkele filters op camera's te
doen die voor het fotograferen
van het aardoppervlak ge
bruikt werden. Vermoedelijk
zijn daardoor grote stukken
film verloren gegaan, al hoopt
men dat er nog wat gered kan
worden met behulp van een
nieuw ontwikkelingsproces.
Een tijd lang was hun stem
ming ver beneden peil. Zij
vergaten schakelaars om te
draaien, deden hun werk maar
half en reageerden knorrig. De
dokters in Houston begonnen
zich al zorgen te maken.
Houston liet toen iets van
hun werkschema vallen en
stond meer lichaamsbeweging
toe. De stemming verbeterde
en het werk verliep verder
gesmeerd. Als de mannen te
rug zijn zullen de dokters on
getwijfeld willen vaststellen
wat de oorzaak geweest is.
Hun antwoorden en' de me
dische bevindingen van voor
gaande reizen zijn van het
grootste belang voor de voor
bereiding van lange reizen
naar de planeten, die jaren
kunnen duren.
Ook wordt nauwkeurig na
gegaan hoe het hart reageert
na zo'n lang verblijf in de
ruimte, zonder de zwaarte
kracht, en hoe het staat met
de spierspanning.
De leider van het Skylab-
programma, William Schnei
der, zegt niet te zullen aarze
len mensen een jaar lang de
ruimte in te zenden zolang
hun gezondheidstoestand maar
in het oog gehouden kan wor
den.
De twee eerste bemannings-
igroepen hadden hun vluchten
van 28 en 56 dagen in Skylab
en het weer aanpassen aan
omstandigheden op aarde goed
doorstaan. Zij hadden onge
veer 15 procent van hun rode
bloedlichaampjes verloren. De
dokters menen dat dit percen
tage voor de laatste groep niet
hoger zal zijn. Verder is bij
alle ruimtevaarders verlies
aan vloeistof en spierweefsel
vastgesteld, vooral in de be
nen. Gevolgen voor het ze
nuwstelsel hebben zij nog niet
waargenomen misschien dat
nu de laatste ploeg daar iets
van te lijden gehad heeft. Ge
bleken is nu wel dat de mens
over een ongelooflijk aanpas
singsvermogen beschikt.
Vooral de twee eerste ploe
gen toonden zich oo.k zeer vi-
dingrijk bij het verhelpen van
moeilijkheden. De ruimtevaar
ders knutselden en vervingen
kapotte onderdelen en maak
ten het boven de aarde moge
lijk het project toch voort te
zetten nadat de lancering na
korte tijd al mislukt leek
een zonnepaneel afgescheurd,
lekkende leidingen, en een
veel te hoge temperatuur. Dat
laatste werd verholpen door
een op het laatste moment in
grote haast op aarde vervaar
digde parasol, die bij de lan
cering werd meegenomen en
aan de buitenkant werd opge
steld.
Voor de wetenschap heeft
Skylab nieuwe vergezichten
geopend. De sterren en de zon
konden voor de eerste maal
door rechtstreekse waarne
ming in het luchtledige door
mensen worden bestudeerd.
Een onbemande kunstmaan
zou er nooit in geslaagd zijn
zo snel de komeet „Kohoutek"
te fotograferen en dat zo vlug
met de uitbarstingen op de
zon te doen.
0 De drie heren, die er hier uitzien alsof ze uit vissen gaan, zijn de ruimtevaarders William
Pogue, Gerald Carr en Edward Gibson vlak voor hun vertrek naar de lanceerplaats.
Onderzoek aan metalen, het
weven van webben door spin
nen, reacties van visjes op de
gewichtloosheid hebben bij
dragen geleverd aan de biolo
gie.
Dr. Robert Noyes van het
Harvard-observatorium vindt
dat de ruimtevaarders „voor
de kennis van de zon gedaan
hebben wat de Apollo's heb
ben verricht voor de kennis
van de maan". Dr. Goetz Oer-
tel, „zonnechef" van de Nasa.
vergeleek het werk met de
zonnetelescoop in Skylab met
de eerste blik van Galilei door
diens in 1609 uitgevonden ver
rekijker.
De opnamen van de aarde
zullen op een groot aantal ma
nieren nuttig zijn voor de
mensheid, zoals het aantonen
van water in de droge gebie
den in West-Afrika, gegevens
voor meteorologen en voor de
vissers.
Aan de hand van foto's van
de Skylab is vastgesteld dat in
de oceanen grote vlekken zeer
koud water drijven. De Sky
lab heeft op 400 km hoogte
0 Zo ging de capsule 82 dagen geleden de lucht in, na 84 dagen
in de ruimte doorgebracht te hebben, hopen de astronauten over'
morgen weer behouden op aarde te komen.
unieke opnamen gemaakt die
ongetwijfeld vruchten afwer
pen.
Afgezien van een korte Sov-
jilrussisch-Amerikaanse kop-
pelingsvlucht duurt het nu tot
de jaren I960 voordat de VS
een bemande vlucht ven enige
duur gaan maken met de
steeds opnieuw bruikbare
ruimteveren.
Nadat de laatste ploeg vrij
dag het „huis in de ruimte"
heeft verlaten blijft dit rond
de aarde draaien. Misschien
drie of vier jaar, maar het kan
wel elf jaar duren voordat het
door de aantrekkingskracht
van de aarde de dampkring in
gezogen wordt en als een
vuurbal zijn einde vindt.
(ADVERTENTIE)
Deze lichtgewicht SINGER Starlet naaimachine kunt u elke week
winnen, als u voor/ 1.-meepuzzeltmetdeAktie Natuur in deze
krant.
De kleine compacte lichtgewicht van Singer, met de slimme
„één-hands-greep" is eenvoudig te bedienen, geen ingewikkelde
obstakels of constructies. Hij kan zig-zaggen en blindzomen; maakt
moeiteloos knoopsgaten en zet razendsnel knopen aan. Winkel
waarde/ 549.-. Doe mee!
een aanslag hadden gepleegd ot
een raffinaderij van de Shell eg
die nu al zes dagen ronddrijven
in een veerboot in de haven
van Singapore samen met drié
gijzelaars, hebben een aanbod
aanvaard voor diplomatiek
asiel in Noord-Korea.
Het antwoord van de kaperj
was verpakt in een plastic
die overboord was gezet. ,jj1
lang nadenken," stond ern,
was bet aanbod tot asiel aaj!
genomen.
(Van onze correspondent)
PARIJS „Les LIP", zoals
ze in Frankrijk genoemd wor
den, de arbeiders van LIP, heb
ben woord gehouden: zij heb
ben hun zogenaamde oorlogs
buit teruggegevenaanvanke
lijk bijna 90.000 horloges, geld
middelen, tonnen documenten
en archieven, registers en een
hoeveelheid materieel en essen
tiële onderdelen van de machi
nerieën van de fabriek in Pa-
lente.
Nadat het personeel met een
overweldigende meerderheid
het nieuwe plan om het be
drijf weer op gang te brengen
goedgekeurd had, nadat de
vakbonden de betreffende
stukken getekend hadden, res
titute "d-n de arbeiders hun
„oorlogsbuit".
Van de aanvankelijk ongeveer
90.000 horloges, die zij verbor
gen hadden, was er sedert
meer dan zeven maanden een
aanzienlijk aantal verkocht
tegen .luceerde prijzen
uiteraard' en uit de opbrengst
daarvan oetaalde de vakbon
den de ionen uit van het
werkloos geworden personeel.
Intussen had dit echter in een
deel van de weer in beperkt
bedrijf gestelde fabriek en ;n
diverse „clandestiene werk-
plaa'ren" nóg 3o.000 uurwer
ken gefabriceerd, die eveneens
voor bet grootste gedeelte ver
kocht werden.
Zeven macnJ n lang hebben
politie en gendarmes en speci
ale uil 13 rijs gezc den recher
cheurs en specialisten tever
geefs gepoogd de bergplaats
van de buit van het personeel
van LIP te ontdekken. Nu al
les ten einde is, nu de curator
in het aanvankelijke faillisse
ment van de onderneming de
buit in ontvangst genomen
heeft, zijn er een aantal bij
zonderheden over de wissel
valligheden gedurende het
laatste halve jaar bekend ge
worden.
Slechts twee personen blijken
de plaats gekend te hebben,
waar de buit verborgen was:
een man en een vrouw. Zij
waren de enigen die van tijd
tot tijd nieuwe voorraden hor
loges gingen ophalen om te
verkopen en ook zij waren het
die van de „in beslag geno
men" geldmiddelen de bedra
gen afnamen die nodig waren
om de lonen, die niet uit de
verkoop van de horloges be
taald konden worden, uit te
keren.
Zij zijn daarbij uiterst om
zichtig en sluw te werk ge
gaan en hun actie kwam vaak
overeen met die van de ver
zetslieden uit de oorlog. De
telden voor de eerste loonuit
kering werden door iemand
getren oorteerd d e volstrekt
niet wist dat hij in een kar
tonnen doos duizenden bank
biljetten meedroeg. En ook df
genen die later, om alle spore
uit te Wissen, in diverse bar
ken de grote coupures teger
kleinere biljetten gingen in
wisslen, wisten nooit waar
voor zij dit deden. De politie
probeerde intassen de LTP-
kringen te infiltreren; men zei
dat er zelfs arbeiders waren
die zich als spion voor de
politie hadden aangeboden. De
organisators moesten dien
tengevolge iedereen en bijna
zichzelf wantrouwen. De buit
werd gesplitst en in diverse
geheime bergplaatsen onderge
bracht, waarbij, zo wordt ge
zegd', enkele katholieke reli
gieuze instituten. Ook voor de
clandestiene loonuitkeringen
werd de grootste geheimhou
ding in acht genomen. Slechts
enkele vakbondsleiders wer
den daar 48 uren tevoren over
ingelicht. In totaal hadden ze
ven van deze clandestiene
oonuitbetalingen plaats. De
aatste keer kregen de betrok
kenen zelfs hun loonzakjes
huis gebracht.
Maandenlang zocht een gesp-
rialiseerde afdeling van de p<
litie uit Parijs de hele omgt
ving af naar de bergplaats va
de buit en meer dan 50 huis
zoekingen werden verrich'
met name in koelcellen.
Vanzelfsprekend werd ge
poogd de LIP-vakbondsleiders
te schaduwen, te filmen, te
volgen. Maar dezen verwissel
den soms twintig maal van
auto of ander voertuig en
volgden steeds andere wegen,
soms kolossale omwegen. En
zelfs bij hun terugkeer, als zij
generlei compromitterend ma
teriaal bij zich hadden, namen
zij deze veiligheidsmaatrege
len in acht.
Hun strategie en tactiek moe-
en inderdaad bijzonder doel
treffend geweest zijn als men
bedenkt dat gespecialiseerde
politie-equipes, die mets at.
ders te doen hadden, maanden
en maandenlang geen enkel
resultaat konden boeken, on
tanks het feit dat een aantal
unner tenslotte in de streek
ikere relaties hadden aange-
cnoopt. De politie moest
achten de buit van de LIP-
oeiders op te sporen omdat
volgens de wet diefstal had
haatsgehad.
Het restitueren van de rest
van de buit, d.w.z. alle docu
menten, maar slechts een deel
Van de geldmiddelen en de
horloges, had bijna even ge
heimzinnig plaats als al de an
dere operaties rond deze „oor
logsbuit".
Want ondanks het feit dat de
nieuwgevormde industriële
groep, die LIP (weliswaar on
der een andere naam) weer
tot leven brengt het met de
arbeiders eens geworden was,
bleef de politie naar de buit
zoeken. En nadat bekend ge
worden was, dat de LIP-arbei-
ders beloofd hadden het reste
rende gedeelte van hun schat
terug te geven, probeerde de
politie juist bij deze restitutie
operatie (zij het ter elfder
ure) de bergplaatsen te ont
dekken. Maar ook dit is niet
gelukt.
Er werd een ware krijgsraad
gehouden, maar ditmaal met
medewerking van José Side-
gain, die voor een groot deel
de onderhandelingen tot weet
openen van de fabriek geleid
beeft en in het nieuwe bedriji
een belangrijke functie ver
vult. Hij trad tenslotte op als
tussenpersoon en bemiddelaar
tussen de vakbondsleiders en
de curator, aan wie een en
ander ter hand gesteld diende
te worden. Er werd besloten
de buit te deponeren in een
hangar, vijftig meter van
rijksweg 475 in de richting
van Gray, een totaal veriaten
en eenzaam gebied. De bup
moest daar om 7 uur 's mor
gens gedeponeerd zijn.
Intussen was niettemin van
hogerhand besloten dat de po
litie niet zou ingrijpen en de
vakbondsleiders werden daar
van op de hoogte gesteld. Mis
schien kwam het door het
maandenlang in acht genomen
wantrouwen; misschien heeft
het woord van de overheid
minder krediet. In elk geval
pasten zij alle mogelijke vei
ligheidsvoorzorgen toe. Met
drie bestelwagens werd ïr, de
nacht op diverse plaatsen
meer dan acht ton materiaal
opgehaald en over beijzelde
wegen naar de roemruchte
loods gereden. In totaal namen
slechts acht personen aan het
transport deel, hetgeen bete
kende dat ieder ruim een ton
voor zijn rekening nam.
Lang vóór de zon opging was
de „oorlogsbuit" van de LIP-
arbeiders, waarnaar de politie
meer dan zeven maanden te
vergeefs gespeurd had, in de
hangar bijeen. Enkele uren la
ter stelde José Bidegain de
curator van een en ander op
de hoogte, enkele verhuiswa
gens transporteerden het ma
teriaal naar de fabriek in Be-
sancon-Palente. waar het in
een zaal ondergebracht werd,
lie men verzegelde.
Je curator had enkele uren
nodig om zijn verbazing te
boven te komen „dat er z -vt
materiaal weggehaald was" x
de komende dagen zal een
mder geïnventariseerd worde)
en dan zal men een regeling
moeten vinden voor een „af
wikkeling" van een en ander
Voor zover deze regeling al
thans niet al gevonden is cn
sen niet openbaar gemaakte
■lausule van de overeenkomst
vormt.
JAN DRUMMEN
CAIRO (AP). De drie
niet geïdentificeerde kapers
van een Grieks vrachtschip zijn
gisteren van Cairo vertrokken
naar de Libische hoofdstad Tri
poli. De drie hebben met hun
actie bereikt dat de Griekse re
gering heeft beloofd de dood
vonnissen tegen twee Pales
tijnse terroristen niet te zullen
voltrekken.
De drie waren maandag bij
het aanbreken van de dag van
uit Pakistan in de Egyptische
hoofdstad aangekomen. In Ka-
ratsji hadden zij het Griekse
vrachtschip „Vori" met drie
gijzelaars in hun macht geno
men.
In de Egyptische pers werd
eerder gemeld dat de drie
waarschijnlijk geen Arabieren
zijn en een Pabïstaans paspoort
hebben. Naar verluidt zouden
het Filippino's zijn die bouw
kunde studeren aan een van de
universiteiten in Karatsji.
Zij zouden tussen de 18 en 25
jaar oud zijn. Tijdens hun actie
beweerden zij lid te zijn van de
tot dusver onbekende interna
tionale moslem guerrillaorgam-
satie die sympatiseert met de
Arabische zaak.
De Palestijnse verzetsorgani
saties verklaarden niets te we
ten vara, een dergelijke greep en
keurden de actie af.
Vier andere terroristen die
LUGANO (DPA) De
Zwitserse politie heeft bet
omvangrijkste geval van val
semunterij ontdekt dat ooit in
Zwitserland is geconstateerd.
In het zuidelijke kanton Tici-
no werden zes Italianen en
een Zwitser aangehouden, ter
wijl later ook in Lausanne een
Zwitser werd gearresteerd. In
totaal werden valse bankbil
jetten met een nominale waar
de van meer dan twee miljoen
dollar in beslag genomen.
DEN BOSCH (ANP). De
afdeling Den Bosch van de
Communistische Partij Neder
land zal maandag 11 februari
in het Jeroen Boschhuis een
openbare vergadering beleggen.
De vergadering zal worden ge
leid door de Rotterdamse me
taalbewerker Coos Verweijme.
ren. die met name zal spreken
over de eis van de CPN om de
machtigingswet van de rege
ring-Den Uyl in te trekken. Bo
vendien zal hij zich uitspreken
tegen een nieuwe huurverho
ging die op 1 april zal ingaan
BRUSSEL (ANP) De
correctionele rechtbank ij
Antwerpen heeft maandag je
uit Amsterdam afkomstige
A.A. bij verstek veroordeeld
tot zes maanden gevangenis
straf en een boete van 40.081
frank (ongeveer 2809 gulden),
De man is voortvluchtig et
wordt nog steeds door de Bel
gische justitie gezocht. Deze
veroordeling was het slotstuk
van een van de merkwaardig
ste monetaire zwendels dit
zich ooit heeft voorgedaan.
A. slaagde er in van het
Belgisch-Luxemburgse Insti
tuut voor de wissel, een groot
bedrag aan dollars los te krij
gen tegen de in 1970 géldende
officiële koers van de dollar,
Die dollars verkochten ze
og'enbikkelijk op de vrije
markt.
BRASILIA (AFP) Het
Braziliaanse ministerie van
justitie heeft besloten Ronald
Biggs, een van de deelnemeis
aan de grote treinroof in En
geland in 4963, 90 dagen in
voorlopige hechtenis te hu-
den. Dit is officieel in Brasilia
bekendgemaakt.
Biggs die vrijdag jl. werd
aangehouden, wordt sindsdien
in Rio de Jn-eiro vastgehou
den. iij za' binnenkort naar
Brasilia w - overgebracht
Tot dusver hebben de Britse
autoriteiten nog niet om de
uitlevering of uitwijzing van
Biggs gevraagd.. Volgens de
Britse politie is er kans dat
Brazilië Biggs zal uitwijzen
als illegale immigrant.
(Van onze correspondent)
VATICAANSTAD De reis
van mgr. Casaroli in feite de
minister van Buitenlandse Za
ken van het Vaticaan begin
deze week naar Polen, heeft
twee bedoelingen.
Zeker is dat hij op de eerste
plaats dit officiële bezoek - zijr.
vierde reis naar Warschau
overigens - zal benutten om
de laatste, waarschijnlijk zelfs
afrondende besprekingen te
voeren over het herstel van de
normale diplomatieke betrek
kingen tussen Polen en het
Vaticaan.
Aangenomen wordt dat het
binnenkort tot een uitwisse
ling van ambassadeurs zal
kunnen komen tussen beide
staten.
„Niet onwaarschijnlijk" wordt
het daarnaast geacht, dat mgr.
Casaroli besprekingen zal voe
ren over een pelgrimage van
paus Paulus VI naar Polen.
De paus heeft een zwak voor
Polen, en met de intentie van
de verzoening van het Heilig
Jaar, zou hij bijzonder graag
naar het bedevaartsoord Czes-
tochowa reizen. - Als datum
daarvoor wordt zelfs al 30 mei
genoemd, het feest van de zo-
genaanide „Zwarte Madonna
een nationale feestdag voor
katholiek Polen.
Het is evenmin uitgesloten dat
de paus gedurende zijn reis
ook Auswitsch zal bezoeken,
maar ten aanzien van deze
halteplaats is men duidelijk
veel meer gereserveerd.' Offi
cieel is dit programmapunt
dan ook niet bekend.
In diplomatieke kringen wordt
het bezoek van Casaroli aan
Warschau, een antwoord op de
uitnodiging van de Poolse mi
nister van Buitenlandse Zaken
die hij deed tijdens zijn re
cente bezoek aan het Vaticaan
eind vorig jaar, gezien als het
zoveelste bewijs van de pro
gressieve „Ost-politiek" van
paus Paulus.
De Vaticaanse delegatie is zo
danig samengesteld dat er en
kele belangrijke functionaris
sen deel van uitmaken, die
gespecialiseerd zijn in Oosteu-
ropese politieke zaken. Het
zijn de migrs. Poggi en Mon-
talvo. Mgr. Casaroli zal drie
dagen in Polen blijven.
FRANS WIJNANDS
(ADVERTENTIE)
4
