idsters
EDSTROM
GELD IS
NIET ALLES
11
GEÏLLUSTREERD POLITIENIEUWS ANNO 1873 LOOG ER NIET OM
Bloedige getuigenissen
uit de goede, oude tijd
vrij
uit
n.)
NIGEN-
VERPLEEGSTBt
NIGEN-
ER/
VERZORGSTER
55
STERRE"
Opperlieden
lilders
Nachtwake
Pruik
Sensatie
I
Zaterdag 2 februari 1974
ter wereld in de cos-
cht in 1886, in volle
gskursus van
e faam
jke funktie in een
trouwbare firma in
ie
in opleiding van uw
leiding van een
strict
aris
firma
larketing steun
joedig contact met u
en in strikt vertrou
wden vergoed.
)fd Personeelszaken.
nd. Frankrijk, Ierland
n.
zinnigeninrichtMig, waar ij
150 patiënten, voor het me-
Zeeuwsch-Vlaamderen, eej
de nieuwbouw in Clings
en gaan wij verhuizen. Wii
250 plaatsen.
an deze gehandicapte mede.
geschoolde krachten nodig,
rnze inrichting erkende opi
waaraan zowel jongens als
ouder kunnen deelnemen,
te vooropleidingMAVO
en daarmee gelijk te stellen
ir opleiding: drie jaar.
iste vooropleiding: minstens
irwijs. Duur van de oplei
der bepaalde voorwaarden
het Z-A-diploma het Z-di-
verwerven.
Iraagt momenteel voor ze
de Z-leerlingen le jam
jaars 822,71 en voorde
905,94. Eén dezer dagen
arisregeling af.
aiingein. 7%% vakantietoe-
heidstoeslag volgens Lan-
erste aanschaf van dienst-
kan zowel intern als ex-
dit werk die voor sollici-
villen komen, kunnen zich
orlichtingsbijeenkomst op
iruari 1974.
Iding (naam, adres en ge-
moten opleiding ontvangt u
deze bijeenkomst.
de toekomstige kandidaten
imst bezoeken als dit bij de
rraagd. Tel. (01157) 651.
AERSBEDRIJF
SUTMAN
16, Nijmegen
)uitsland en België
onnodig te reflecteren,
efonisch 080-772141
Vola verstrekt leningen aan
ulieren en bedrijven,
rlands grootste onafhanke-
tnancierings-instelling.
maar sterk groeiend.
Met nu al 14 kantoren over
ele land. Het hoofdkantoor
\msterdam: Herengracht
07.
v-*---' i\ -
i
(Van onze speciale verslaggever)
EINDHOVEN De ster van Ralph Edström is tij
dens zijn halfjarig verblijf bij PSV als een komeet
aan het Nederlandse voetbalfirmament omboog ge
schoten. De als louter „kopspecialist" aangekondig
de Edström blijkt naast zijn „torinstinct" ook over
aanzienlijke technische kwaliteiten te beschikken.
Deze eigenschappen hebben hem bij het kritisch in
gestelde Eindhovense publiek een mateloze popula
riteit bezorgd. Geen ongewoon verschijnsel voor
Edström, want in eigen land wordt Edström als de
Cruyff van Zweden vereerd. En evenals door het ver
trek van Cruyff naar Barcelona de belangstelling
voor de prestaties van de ex-Ajacied slechts schijnt
toe te nemen wordt in Zweden iedere, bijzondere be
weging van Edström in Nederland tot nieuws gebom
bardeerd.
Sportjournalisten van Zweedse competitiewedstrijd
Zweedse kranten volgen net en de persfotografen in de
zo gemakkelijk een thuis- buurt van Eindhoven maken
wedstrijd van PSV als een gouden tijden mee. Ieder
zichzelf respecterende krant
wil namelijk na het weekend
een actiefoto van Ralph Ed
ström uit de door PSV ge
speelde wedstrijd.
Zelf tilt de bescheiden
Edström niet zo zwaar aan
deze golf van publiciteit. „Ik
probeer altijd klein te blijven.
En dat is met mijn lengte van
1.91 meter geen eenvoudige
zaak", acht Edström, die zijn
vloeiend Engels af en toe
doorspekt meit enige zinnen
gebrekkig Nederlands.
„Ik wil hiermee aangeven, dat
ik nu, ook al ben ik slechts 21
jaar, moet relativeren ten op
zichte van de voetballerij. Er
komt eens een tijd dat Ralf
Edström niet meer zal voetbal
len. Wanneer ik een flinke tik
krijg, dan kan het met me
afgelopen zijn. Daarom moet
je je niet instellen op publici
teit. Ik heb uit Zweden nu al
meer dan 500 brieven van fans
gekregen. Het is voor mij on
mogelijk om die te beantwoor
den. Ik moet ook nog voor
andere zaken dan voetbal tijd
overhouden".
Met deze gedachtengang geeft
Edström aan dat hij op het
commerciële pad nog lang niet
zo ver is gevorderd, als de
meesten van zijn Nederlandse
voetbalbroeders. Wellicht een
overblijfsel uit zijn Zweedse
amateurtij d, maar Edström ge
looft zo in zijn idee dat hij dat
zelfs wil doortrekken ten aan
zien van zijn verdienste als
beroepsvoetballer.
Edström: „Iedere voetballer
wil natuurlijk zoveel mogelijk
verdienen. Dat is ook met mij
het geval, maar ik ga mijn
plezier dat ik aan voetbal als
spel beleef niet prijsgeven
voor nog Hogere verdiensten.
Toen ik verleden jaar uit
Zweden wegging had ik naar
praktisch iedere vereniging in
Europa kunnen gaan. Ajax,
Feyenoord, Anderlecht, Stan
dard Luik, Brugge, Bayern
München en Eintracht Frank
furt hadden naast PSV belang
stelling voor mij. Ik heb dui
delijk voor de toen nog niet
topclub PSV gekozen, omdat
ik van Nordqvist niets dan lof
over de Eindhovense vereni
ging had gehoord. Bovendien
maakte meneer Van Gelder al
tijdens ons eerste gesprek een
bijzonder vertrouwde indruk
op me. Op zo'n moment kies
Ik niet alleen voor geld. Het is
wel belangrijk in het leven,
maar het mag je niet over-
neersen".
En dat geroep om steeds meer
geld, zo constateert Edström,
is momenteel de grote boos
doener voor de Nederlandse
voetbalsport. Edström: „De
Nederlandse voetballers praten
teveel over geld, Zoals bij
voorbeeld over het bedrag dat
ze in Duitsland moeten gaan
verdienen. Wat daar al niet
over te doen is geweest. De
Zweedse spelers hebben 3.000
gulden gekregen als beloning
voor- de plaatsing voor het
eindtoernooi in Duitsland. Nie
mand heeft tegen de hoogte
van dit bedrag bezwaren ge
maakt. Profvoetballers moeten
beseffen dat ze niet altijd over
geld kunnen praten. Goede
prestaties leveren om zodoen
de het publiek weer terug
naar de stadions te krijgen is
momenteel zeker zo belang
rijk".
Naar de mening van Edström
hebben deze financiële affaires
en ook de kwestie rond de
figuur van bondscoach dr.
Fadrhonc zeer zeker een on
gunstige uitwerking op de
prestaitis van Oranje in Duits
land. Reden waarom hij Ne
derland niet in de finale ziet
komen.
Edström: „Kwalitatief is Ne
derland een finaleplaats
waard. Er wordt in Nederland
goed gevoetbald. Ze zijn ook
zelfbewust en brutaal genoeg
om iedere tegenstander tege
moet te durven treden. Pak
nou Cruyff, dat is zonder twij
fel de beste voetballer ter we
reld. Er bestaat wel eens de
neiging om mij met hem te
vergelijken, maar ik lig nog
mijlen achter op Cruyff. Maar
ondanks dat zie ik geen ^fina
leplaats voor Nederland zitten.
Al die nare dingen hebben de
stabiliteit in het elftal aange
tast".
Edström voorspelt ook nog dat
Zweden het in Duitsland erg
moeilijk zal krijgen. Bij Js
echter momenteel te veel met
PSV bezig om zich daar niu al
druk over te maken. De Eind
hovense vereniging speelt erg
spectaculair en de verwachtin
gen zijn hoog gespannen.
Edström: „Nu wij zo goed
draaien is iedere wedstrijd
moeilijk voor ons. Wij kunnen
geen enkele tegenstander on
derschatten. Ook NAC niet, al
staat het onder aan de rang
lijst. Ik heb de Bredanaren
tegen Ajax zien spelen. Een
grootse ploeg is het niet, maar
ze zijn soms tot gekke dingen
in staat. Daarom kan NAC er
van verzekerd zijn dat ze zon
dag een PSV ontmoeten dat
tot het uiterste zal gaan".
HARRY VERMEULEN
«Geïllustreerd politienieuws" was een blad dat
verscheen tussen 1873 en de eerste wereldoorlog,
loor wie het nu leest is het niet alleen onthullend
en onderhoudend, maar ook bijzonder leerzaam en
wel in die zin dat het onmiddellijk een hardnekkig
vooroordeel tegen de moderne journalistiek kan weg
nemen.
Er zijn namelijk nogal wat landgenoten die in de veron
derstelling verkeren dat harde journalistiek iets van deze
hid is en dat men een eeuw of wat geleden met de be
richtgeving over moord en doodslag voorzichtiger om
sprong dan momenteel.
het controleren van de kaart
jes over de loopplank ver
plaatste en getroffen werd
door een openstaande deur
van een tegemoetkomende
trein. De man overleefde het
niet. Iets gelukkiger ze had
óók dood kunnen zijn was
Anna Grummel die in een fa
briek werkte in Wisconsin (U-
SA). Ze stond vlak bij een
groot wiel dat tweehonderd
maal per minuut ronddraai
de.
hoofd van de ongelukkige
hebben gelegd en daarmee de
wond hebben kunnen gene
zen.
Het blad voegt er echter op
timistisch aan toe dat het
meisje er waarschijnlijk wel
bovenop zal komen, zodat ze
dan haar eigen hoofdhaar al
tijd nog als pruik kan gaan
dragen.
H ,F}inuten bladeren in dt
door Nico Polak uitstekend
zJ» facsimile- bloemle-
treL Dnr..Van het Geïllus-
schï?i 8°htienieuws is ver-
van a"' hen orLrniddellijL
Hel hua ®isvatting afhelpen
tie j ï3?' stih van sensa
ven j kelanSrijkste versla
houtffr n geïllustreerd mei
3aVTs waarvoor hel
«sch eufem.ls
,iCe,U3tlSC
hsoh lachertje
genoemd
mag wordei
mafgd"® S^arüjke dien,,
L aat boven ^t ver-
Eri of^u een moor<J hi Wenen.
moet ni- 1 men de met
overslaan, maakt de te
kening bij het verhaal toch a
duidelijk waarom de dienst
maagd zo gevaarlijk was. Zt
heeft namelijk haar meestere'
vakkundig met het hoofd O)
tafel gedrukt en heft intussei
een kanjer van een bijl voo
ie genadeslag. Het zijn hoofd
zakelijk moorden waarove-
het blad in woord en beek
vertel1", maar uit de overig
berichten en verslagen blijk
meer dan duidelijk dat men ii
een tijd die toch nog gee-
auto's en bromfietsen kende
ook op heel wat andere ma
nieren een vroegtijdige dooi
kon sterven Neem bijvoor
beeld ie tr-'M-onducteur W
van Musscher,. die zich tijdens
Welnu, zegt het verslag,
„haar hoofdhaar, dat bijzonder
lang was en reeds door de
snelle draaiïng in beweging
was gebracht, werd eensklaps
door het wiel gevat en in een
oogwenk met vel en al van
haar hoofd getrokken. Langs
een rechte lijn, van haar beide
.venkbrauwen uitgaande, was
:ot en met de kruin geheel de
mid afgescheurd. En wat hier-
lij bijzonder opmerkelijk is:
lit geschiedde zonder dat hel
ïaar veel pijn veroorzaakte,
odat zij zelve later verklaren
ton dat zij er niets anders van
evoeld had dan een hevige
irikkeling op het hoofd. Haar
jrootste zorg was dat haar
aoeder schrikken zou. De
calp, met het rijke, overvloe-
üge- haar werd uit het wiel
osgemaakt, en indien men er
volgens de verslaggever maar
vroeg genoeg aan gedacht had,
zou men het haar weer op het
„Geïllustreerd politie
nieuws" mocht zijn heil dan
hoofdzakelijk zoeken in mis
daadverhalen en sensationele
ongevallen, het trad ook regel
matig op als verdediger van
orde en tucht. Zo laakt het
bijvoorbeeld het aanstootge
vende gedrag van de Amster
damse nachtwakers Eén van
deze grappenmakers werd op
een gegeven moment stom
dronken uit een kelder op het
Leidschepiein gehaald. Een
collega van de dronkelap was
weliswaar nuchter, maar ver
voerde desondanks een gesto
len lading hout. Het gedrag
van een derde nachtwaker
léék alleen maar onschuldiger.
Hij lag namelijk gewoon in
bed, maar wel terwijl hij wist
dat hij dienst had. De rechts
zaak tegen het moorddadige
echtpaar Jut (de kop van jut
is er nog altijd naar genoemd)
wordt bijna notulair en in vele
afleveringen uit de doeken ge
daan. Wie er twee kwartjes
voor over heeft, zo wordt ge
meld, kan daarna aan het bu
reau van het blad het hele
verhaa. nog eens in keurige
omslag verkrijgen. Twee
kwartjes, maar let wel: de
borrel kostte toen niet meer
dan een stuiver!
Lezenswaard is ook het ver
haal van de Amsterdamse jon
geman die door een kat. werd
gebeten somtijds blafte hij
als een hond, dan weder liet
hij het geklaag van een kat
horen. Na verscheidene dagen
van vreselijk lijden bezweek
de ongelukkige. Hij was de
oudste zoon en kostwinner
ener weduwe.
De man die het blad ten
doop hield, ene Ernst Frie-
drich Eden, moet er steenrijk
mee geworden zijn, want elk
exemplaar kostte 10 cent en
elke zaterdag vond het gretig
aftrek, vooral onder de arbei
ders, die van andere plezier
tjes verstoken waren.
De uitgever schaamt er zich
niet voor dat hij op sensatie
uit is. „Want", zegt hij, „het
volk en niet alleen het
geringe volk grijpt bij
voorkeur naar het verhaal van
afgrijselijke gebeurtenissen,
en te gretiger naarmate ze na
der bij eigen woning of tijd
hebben plaats gegrepen. Hetzij
men dit goed- of afkeurt, het
is billijk en onvermijdelijk
dat aan zulk een algemene
neiging wordt tegemoet geko
men. Zij moet niet onder
drukt, maar geleid worden.
Ons hoofddoel is de leeskunst
van arm en rijk op te wekken
en levendig te houden". De
uitgever besluit zijn verant
woording met een waarheid
als een koe, namelijk dat er
geen slechtere lectuur is dan
vervelende lectuur. Zelfs de
overheid zal het daarmee eens
geweest zijn, want ze adver
teerde graag in het blad.
Uit een van de advertenties
blijkt dat een veldwachter in
Maasdam 200 gulden per jaar
(met vrije woning) kon ver
dienen en er nog 25 gulden bij
kreeg als hij ijverig was en
zich dus niet gedroeg als de
Amsterdamse nachtwakers.
Van de luchtvaart moet de
uitgever-hoofdredacteur niets
hebben. Er is geen onzekerder
manier van reizen dan met
een luchtballon, zegt hij Niet
alleen kan de luchtreiziger
op m
volstrekt niet vooruit gissen
waar hij terecht zal komen,
maar wat nog erger is, hij is
er volstrekt niet zeker van dat
hij heelhuids èrgens terecht
komt. Deze overpeinzing, die
als inleiding fungeert van een
bericht, wordt door het nieuws
zelf inderdaad gerechtvaar
digd. De heer Berthier in Al
bany namelijk blijkt met zijn
ballon als een steen naar be
neden te zijn gekomen en om
dat men de volgende dag wat
armen en benen en zo in de
buurt van het ongeluk aantrof,
kwam men tot de niet zo ver
wonderlijke conclusie dat dit
wel eens de overblijfselen van
de ballonvaarder konden
zijn.
J. VERDIESENT
(Geïllustreerd Politienieuws.
Scarabee-facsimile, uitgeverij
•Scarabee, Laren)
•4
'si