Een kanon
van 100
ton of een
vogelver
schrikker?
KARDINAAL ALFRINK OP BRES
VOOR PORTUGESE GEVANGENEN
AFZETTING VAN EEN AMERIKAANSE PRESIDENT:
Engeland
heeft
geheime
militie
ISRAËLI'S TE
OSLO
VEROORDEELD
Bevolkingsgroei voor Z.-Amerika fataal
EINDHOVENSE
RIJSCHOLEN
PROTESTEREN
nedam
nedam is ook
voor tempo-projekten
geknipt voor u
Hoofdprijs hoger
in Duitse lotto
binnenland
buitenland
Strafrechter
Vaag
stem
Wangedrag
V ogelverschrikker
DAILY EXPRESS
Brief aan patriarch Ribeiro van Lissabon
Concorde nam
vliegende
schotel waar
Proces tegen
drie Maria's
uitgesteld
Buitenlandse
vluchtelingen
Chili uitgewezen
DR. ARTHUR MCCORMACK IN TILBURG:
Bankrover
Hilden
neergeschoten
P*"!
Schiphol 2
Vorig jaar 1700
lieroïnepatiënten
in Amsterdam
bouwers van goede huize
Zaterdag 2 februari 1974
13
(Van onze correspondent)
WASHINGTON. Een kanon dat honderd ton weegt,
dat alleen met behulp van een uitzonderlijk ingewik
kelde machinerie in stelling kan worden gebracht, dat
alleen met een enorme lading buskruit kan worden af
geschoten en dan alleen op een uitzonderlijk groot doel.
Zo beschreef in 1908 James
Brice, een Engelsman die zeer
deskundig was in Amerikaan
se verschijnselen, de procedu
re die gevolgd moet worden
wanneer Amerika een presi
dent aan de dijk wil zetten.
Hij heeft gelijk. De afzettings
procedure is een soort politiek
kernwapen en volgens som
migen een zelfmoordwapen,
dat de republiek onherstel
baar kan beschadigen. Hoe
bont moet een president het
maken om door het kanon
van honderd ton onder vuur
te worden genomen.
Nixon wordt verweten dat
achttien van zijn voormalige
raadgevers in steat van be
schuldiging zijn gesteld van
een uitgebreid assortiment
misdrijven die hij, ondanks
waarschuwingen van John
Dean en L. Patrick Gray niet
heeft willen zien.
Zijn vijanden zeggen dat hij
zijn eed op de grondwet
heeft gebroken en schuldig is
aan de volgende vergrijpen:
het illegaal afluisteren van
de telefoons van ambtenaren
en journalisten die hij wan
trouwde; misbruik van de
federale belastingdienst om
politieke vijanden het leven
zuur te maken; goedkeuring
van een Gestapo-plan dat
voorzag in inbraak, elektro
nische spionage en het ope
nen van brieven; de installa
tie van een afluistersysteem
in het Witte Huis en het
gebruik ervan zonder dat de
afgeluisterde personen dat
wisten; de weigering om
door het Congres gevoteerde
bedragen tot een bedrag van
4 miljard te doen besteden
de geheime bombardementen
van het neutrale Cambodja;
een poging rechter Matt Byr
ne in het Ellsberg-proces om
te kopen met het aanbod
hem chef van de FBI te ma
ken; het verlenen van gun
sten aan ITT en de zuivelin
dustrie in ruil voor grote
verkiezingsgiften en de ob
structie van het recht door
de vernieling van bewijsma
teriaal. Is dat genoeg voor
een afzettingsproces?
Het debat rond de vraag of
het „kanon van honderd ton"
op president Nixon gericht
moet worden begint zich nu
toe te spitsen op die vraag
wat een presidentieel hals
misdrijf is. Kan een presi
dent alleen maar in staat van
beschuldiging worden gesteld
en in een afzettingsproces
berecht wanneer het om
puur strafrechtelijke vergrij
pen gaat zoals verraad,
moord, aanranding of omko
perij?
De verdedigers van Richard
Nixon zeggen dat er alleen
en afzettingsproces tegen de
president kan worden aange
spannen wanneer hij misdrij
ven heeft begaan die iemand
voor de strafrechter hadden
kunnen brengen. Dat is de
klassieke positie van de be
schuldigde partij.
Maar toen vice-president Ge
rald Ford vier jaair geleden,
met grote instemming van
Nixon, jacht maakte op de
scalp van opperrechter Willi
am Douglas, verklaarde hij
dat eén vergrijp dat tot af
zetting aanleiding kan geven
alles is dat een meerderheid
van het Huis van Afgevaar
digden als zodanig wenst te
beschouwen. Ford denkt er
nu vanzelfsprekend anders
over. Nixon liet per brief
van 19 mei 1970 weten dat
het Witte Huis bereid was
materiaal aan te slepen voor
het eventuele afzettingspro
ces tegen Douglas. Die be
hulpzaamheid is nu verdwe
nen.
0 Het lot van Nixons Operatie Openhartigheid" (Newsweek).
In het tot dusver enige afzet
tingsproces dat tegen een
Amerikaanse president is ge
voerd is de kwestie wat een
presidentieel halsmisdrijf is
uiterst vaag gebleven. An
drew Johnson, president ge
worden na de moord op Lin
coln, demonstreerde een zeer
welwillende houding ten op
zichte van het zuiden. Hij
stoot op felle tegenstand
van noordelijke „radicale re
publikeinen" in het Congres,
Hij hanteerde het zwaard
van h)et presidentiële veto
even overdadig als president
Nixon.
Woedende congresleden rie
pen dat Johnsdn een '„Judas
Iscariot" was, een „Pharao"
die voor het gerecht van de
senaat moest worden ge
sleept. Men noemde hem een
dronkaard en een schurk.
In januari 1867 werd hij be
schuldigd van vergrijpen op
grond waarvan hij uit het
Witte Huis zou moeten wor
den verbannen, maar het
Huis van Afgevaardigden
weigerde hem in staat van
beschuldiging te stellen. De
debatten duurden een jaar en
de uitslag was 108 tegen 57
ten gunste van Johnson.
Maar hij was niet lang vei
lig. Een jaar na de mislukte
poging in 1868, werd hij in
staat van beschuldiging ge
steld wegens zijn ontslag van
minister van oorlog Edwin
Stanton, die volgens het Con
gres alleen met goedkeuring
van de senaat kon worden
ontslagen.
De wet waarop het congres
zich in zijn vervolgingsdrift
beriep bleek achteraf in
strijd met de grondwet te
zijn, iets dat Johnson al lan
ger duidelijk was. Op 24 fe
bruari 1868 besloot het Huis
(128 tegen 47 stemmen) dat
Johnson voor de senaat te
recht moest staan. Het proces
in de senaat duurde zes we
ken en Johnson ontliep met
een verschil van één stem de
tweederde meerderheid die
de senaat nodig had om hem
uit het Witte Huis te verban
nen.
Het proces tegen Andrew
Johnson was in hoge mate
een politiek proces. De red
ding van Johnson was waar
schijnlijk het meest te dan
ken aan het feit dat een
aantal senatoren de verkie
zingskansen van Ulysses
Grant niet wilden schaden
door Johnsons eventuele
plaatsvervanger het Witte
Huis binnen te laten. Ook nu
denken sommige democraten
dat het voor de verkiezingen
van 1976 beter is een kreu
pele Nixon in het Witte Huis
te hebben in plaats van Ge
rald Ford.
senaat sprak vervolgens
rechter Halsted Ritter vrij
van een aantal beschuldigin
gen van misdaad om hem ver
volgens uit zijn ambt te ont
zetten omdat hij zijn recht
bank een slechte naam had
bezorgd en beladen had met
schandaal.
De debatten over de aard
van de vergrijpen die men
tegen een president in het
geding kan brengen in een
Doordat Andrew Johnson de afzettingsproces gaat nog
dans ontsprong werd afzet- aanmerkelijk verder dan hier
ting meer dan ooit een theo- is aangeduid. De grondwet
retisch wapen, een vogelver- spreekt van „verraad, omko-
schrikker in de grondwet -perij of andere grote misda-
zonder veel praktische bete- den en vormen van wange-
kenis. Tijdens het proces te
gen Andrew Johnson ver
klaarde senator Lyman
Trumbull van Illinois; „Wan
neer het voorbeeld van de
afzetting van de president
eenmaal is gesteld is geen
enkele toekomstige president
meer veilig die van mening
verschilt met een meerder
heid van het Huis van Afge
vaardigden en tweederde van
de Senaat." Ookdit argu
ment wordt nu in vele toon
aarden herhaald.
Slechts twaalf maal in de
geschiedenis heeft het Ame
rikaanse Huis van Afgevaar
digden voor een afzettings
proces gestemd waarop een
berechting door de senaat is
gevolgd. In slechts vier ge
vallen kwam het tot een ver
oordeling. Negen van de
twaalf slachtoffers waren
rechters en zo waren de vier
veroordeelden.
In het recentste geval, in
1936, besloot de senaat dat
een vergrijp dat tot afzetting
aanleiding geeft niet in een
nauwe strafrechtelijke defi
nitie behoeft te passen. De
drag".
De discussie spitst zich toe
op de vormen van wange
drag. Wat wordt dharmee be
doeld? De grootste autoriteit
op het gebied van afzettings-
processen, prof. Raoul Ber
ger, leest uit historische in
terpretaties dat het hier om
politieke vergrijpen gaat en
dat er deswege meer dan
voldoende aanleiding is om
president Nixon voor het ge
recht van de senaat te dagen.
Voor leden van het Huis van
Afgevaardigden die „het ka
non van honderd ton" niet in
stelling durven brengen le
vert dit juridische dispuut
een welkome vluchtheuvel
op. Anderen zullen bezwe
ren: Als Nixon niet kan wor
den vervolgd voor zijn mis
drijven en wandaden, dan
betekent dit dat geen enkele
president zich in de toekomst
zich aan de wet hoeft te
storen. Het kanon van hon
derd ton is dan voor eeuwig
onbruikbaar.
BERT VAN VELZEN
LONDEN (AFP) In de
laatste jaren is in Groot-Brit-
tannlë een „grote particuliere
militie" gevormd om het oog
te houden op „subversieve ele
menten" en „het land te be
schermen tegen een greep
naar de macht van de commu
nisten". Dit heeft het populai
re conservatieve Britse blad
«Daily Express" gemeld.
Deze militie zou bestaan uit
zakenlieden, oud-militairen en
leden van geheime diensten.
Het verhaal van de defen-
siedeskundige van het blad,
Komt tegen de achtergrond
van openbare discussies over
7' invloed van communisten
bonde m'litante mÜnwarkers-
Voigeng het blad zouden en-
ministers van het bestaan
7ii„ •■nmlitie" op de hoogte
vo„ii ,geringsfunctionarissen
erklaarden echter van niets
w weten.
UTRECHT (ANP) Kardinaal Alfrink heeft in een telegram
aan de patriarch van Lissabon, kardinaal Antonio Ribeiro, ver
klaard dat hij in hoge mate verontrust is door de uit verschillen
de betrouwbare bronnen ontvangen berichten over talrijke arres
taties van geëngageerde burgers in Portugal.
„Ais international president
van de katholieke vredesbewe
ging Pax Christi verzoek ik u
ook verder alle mogelijke stap
pen bij uw regering te nemen.
Ik zou u door dit teken van
christelijke broederschap hier
bij steun willen verlenen ten
dienste van de gerechtigheid.
Volgens onze gegevens is een
van de gevangene pater Anto
nio van Palmela, die ik ken se
dert onze laatste vergadering
van de internationale bestuurs
daad en die wij als een oprecht
'iristen kennen.
Hij lijkt ons een symptoon
voor degenen die het slachtoffer
zijn geworden van niet te recht
vaardigen arrestaties. Weest
overtuigd van onze solidariteit
met uw landgenoten die moe
dig voortgaan met hun inzet
voor gerechtigheid, vrijheid en
vrede.
Reeds 20 december had Pax
Christi zijn ongerustheid geuit
bij de Portugese ambassadeur
over de honderden arrestaties
sinds 22 november. Deze week
heeft de Nederlandse afdeling
van de pauselijke commissie
„Gerechtigheid en Vrede", wel
ke onder leiding staat van oud
minister dr. M. Klompé, finan
ciële hulp verleend an de ge
zinnen van de gevangenen.
Patriarch Ribeiro. die met de
andere Portugese bisschoppen
wel scherpe kritiek heeft geuit
op het Portugese optreden in
Mozambique, zweeg tot nu toe
over het geweld dat de geheime
politie tegen de politieke ge
vangenen gebruikt.
Ook kerkelijke organisaties ii.
andere Europese landen pleit
ten bij de patriarch en de Por-
tnugese regering voor de ge
vangenen.
(Van onze correspondent)
PARIJS Na lang aarzelen
mogelijk uit vrees om voor
fantasten aangezien te worden
hebben de astronomen die op
zaterdag 30 juni 1973 vanuit
het supersonische straalver-
keersvliegtuig Concorde de
zonsverduistering bestudeer
den bekend gemaakt daarbij
een. onbekend en niet geïden
tificeerd vliegend voorwerp
waargenomen te hebben. Dit
is bij de ontwikkeling van de
films en foto's en de bestude
ring daarvan duidelijk gewor
den en bij gebrek aan een toe
passelijker terminologie worde
van een vliegende schijf of vlie
gende schotel met een diameter
van 200 meter gesproken.
De leider van de wetenschap
pelijke expeditie aan boord
van de Concorde erkende dat
er in de laatste tijd steeds
meer niet geïdentificeerde
vliegende voorwerpen van het
30 juni gefotografeerde type
waargenomen voorden.
De observatie van die dag
evenwel die door een groep
van de meest vooraanstaande
wetenschappelijke figuren op
astrontnisoh gebied gedaan
zijn en door films en foto's
gestaafd worden zou de meest
interessante zijn die tot dus
ver op dit gebied plaats gehad
heeft.
OSLO (DPA) De recht
bank in Oslo heeft vijf van de
zes personen, die waren be
schuldigd van moord op de
Marokkaan Achmed Bouchiki
straffen variërend van I tot
5Ms jaar.
De zesde beklaagde, Michael
Dorf, werd vrijgesproken.
De officier van justitie had
tijdens het proces verklaard
dat de moordaanslag op de 30-
jarige Bouchiki een „vergis
sing" van Mossad, de Israëli
sche inlichtingendienst, was
geweest. Zij zou de Marok
kaan voor een lid van de Ara
bische extremistische bewe
ging van de Zwarte Septem
ber hebben aangezien.
LISSABON (UPI/AFP)
Het proces tegen de „drie Ma
ria's", drie Portugese vrouwen!
die een feministisch boek ge
schreven hebben, is na een dag
van getuigenverklaringen op
nieuw verdaagd, nu tot 6 febru
ari. Het prooes is in oktober
begonnen.
De Portugese overheid heeft
het boek „Nieuwe Portugese
brieven" pornografisch ge
noemd en een „schending van
de openbare zeden". De ver
dachten staan daarom terecht
wegens overtreding van de
perswetten. Drie weken na de
pubiikatie in mei 1972 werd het
boek in beslag genomen. Het
boek is geïnspireerd op een
17de-eeuws werk „Brieven van
een Portugese non", dat ge
schreven zou zijn door een Por
tugese non, die verliefd was op
een Franse legerofficier.
Het boek van de „Drie Ma
ria's" behandelt in essays, brie
ven en gedichten de problemen
van de Portugese vrouw in een
mannenmaatschappij.
SANTIAGO, Cliili (ANP)
De millitaire regering in Chili
heeft de buitenlandse vluchte
lingen, die zich' nog in Chili
bevinden, tot 11 februari de
tijd gegeven het land te verla
ten.
625 buitenlandse vluchtelin
gen bevinden zich nog in cen
tra die ondier auspiciën van de
VN vallen. Vain hen zullen 500
vertrekken naar West-Duits-
land, 30 naar Nieuw Zeelanld-,
Australië en Canada en 20 naar
Cuba.
(Van een onzer
verslaggevers)
TILBURG De bevolkings
groei is een van de grootste
oorzaken van de armoede in
Latijns-Amerika, naast de on
rechtvaardige sociale structuur
in een aantal landen, de on-
stellende verstedelijking, de
ellende van de slums, de uit
buiting van de plattelandsbe
volking, de grote onwetend
heid en de traditionele cultu
rele opvattingen. Dit stelde de
èritse pater dr. Arthur
McCormack, bevolkingsdes
kundige van de Vaticaanse
commissie voor vrede en
rechtvaardigheid in een toe
spraak tot belangstellenden uit
de Tilburgse Hogeschoolge
meenschap over de bevol
kingsproblemen in Latijns
\merika.
In dat werelddeel leven nu
310 miljoen mensen. Die be-
volking zal daar binnen 25
jaar verdubbeld zijn. Onder de
armen is de bevolkingstoena
me drie tot vier keer zo hoog
als onder de beter gesitueer
den. Een merkwaardige zaak,
zo merkte de Britse geleerde
op, want die laatste groep zegt
dat ze de uitspraken van Hu-
manae Vitae wel aanvaardt.
De leden van die groep zorgen
er echter wel voor dat ze hun
kindertal in de hand hou
den.
De bevolkingsgroei is duide
lijk de grootste van de facto
ren die de armoede veroorza
ken. Ook al, omdat maatrege
len om die armoede te bestrij
den keer op keer achterhaald
worden, door de steeds snelle
re groei van de bevolking.
Zelfs voor de rijke landen in
de wereld zou een bevolkings
toename in de omvang van
zoals die plaatsvindt in de ar
me landen, fataal zijn.
Gezinsplanning dient dan
ook een onderdeel te zijn van
een naar de aard van de regio
opgezet algemeen hulpplan.
Men moet niet proberen alleen
iets te doen aan de bevol
kingsexplosie. Men moet tege
lijker tijd ook op het sociale
economisch vlak helpesn, aldus
pater McCormack.
DÜSSELDORF (AFP) De
bankrover in het Westduitse
Hilden is gisteren in de vroege
ochtend na een schietpartij
gearresteerd. Hij is aan het
hoofd gewond. Zijn gijzelaar
is ongedeerd.
De man had donderdagmiddag
een overval gepleegd op eera
bank in Hilden. Hij gijzelde
vier employé's en eiste in ruil
voor hen een losgeld van ander
half miljoen mark en een heli
kopter.
Na urenlange onderhandelingen
ging hij ar met een gijzelaar, de
35-jarige Horst Mengeler, van
door dn een auto die de politie
beschikbaar had gesteld.
De overige gijzelaars had hij
eerder vrijgelaten.
Ten noorden van
Keulen, wist hij een achter
volgende politie-auto tot stop
pen te dwingen na de inzitten
den te hebben bedreigd. Hij
reed met de politiewagen weer
naar Hilden waar hij uitstapte
en te voet vluchtte.
Daarop werd hij overmeesterd.
BONN (D'PA) De minis
ters van financiën van de
Duitse deelstaten hebben zich
donderdag op een bijeenkoms:
in Bonn uitgesproken voor een
verdrievoudiging van de
hoofdprijs van de Duitsa lotto
tot 1,5 miljoen mark Men wil
deze nieuwe regeling op 1 ja
nuari 1975 laten ingaan.
De Duitse lotto, waarin ook
veel buitenlanders hun geluk
beproeven, ondervindt de laat
ste tijd een groeiende concur
rentie van de nationale loterij
en in de omringende landen,
die geleidelijk hun uitkerin
gen hebben verhoogd of ande
re aantrekkelijke regeiingeh
hebben getroffen om de zuig
kracht van de Duitse lotto te
niet te doen.
i i
EINDHOVEN (ANP) De
belangengroep van berocpsrij-
schoolhouders in Eindhoven
heeft besloten door te gaan met
landelijke acties. Op een verga
dering die werd bijgewoond
door rijschoolhouders uit het
hele land, werd besloten om op
15 februari opnieuw bij elkaar
te komen om voor de tweede
keer steun te vragen aan de
regering.
Blijft een reactie uit, dan zaïl
de belangengroep naar alle
warschijnlijkheid wegen gaan
bezetten in alle 27 examenkrin
gen.
Bovendien .wil men het exa
mensysteem ontwrichten.
pier]
papier j
uw
Brieven voor deze rubriek moefee
met volledige naam en adre» worden
ondertekend. Blf publikatte zullen deze
vermeld worden. Slechts bij hoge uit
zondering zal van deze regel worden
afgeweken. Naam en adres zijn dan W|
da redactie bekend. Pubiikatie ven brie
ven (verkort of onverkort) betekent niet
dat de redactie het in ette gevallen
•ens is met Inhoud, cq. strekking.
Bij herhaling wordt door be
stuurders op provinciaal ni
veau gewezen op de waarde
loosheid van het in december
gehouden rferendum: De fei
ten liggen nog niet op tafel en
daarom kan nog niemand zich
een objectief oordeel vormen.
Niettemin hebben meerdere
gedeputerde zich al enkele
jaren geledien voor vestiging in
West-Brabant uitgesproken.
Onlangs nog verklaarde de
heer Brokx die bij de hoor-
avonden blijk gaf inderdaad
over weinig gegevens te be
schikken dat met de komst
van Schiphol 2 in één klap het
werkloosheidsprobleem in
West-Brabant zou zijn opge
lost. Dat echter het werkloos
heidsprobleem zo erg eenvou
dig niet is weet ieder die op
de hoogt eis van de misreke
ning (of verkeerde voorlich
ting?) rond het industrieter
rein Moerdijk. Als dan de he
ren bestuurders het referen
dum afwijzen op grond van
ontbrekende gegevens hoeveel
meer maken zij dan hun eigen
oordeel belachelijk.
Van alle aspecten rond die
luchthaven is dit alleen maar
zeker: West-Brabant wordt er
min of meer onleefbaar door.
Het is daarom heel gezond dat
er nu al een overweldigend
neen klinkt al is dat dlan
eenzijdig gemotiiverd tegen
over een ongemotiveerde jage-
roep van mensen die anders in
staat geacht mogen worden
hun ideeën door te drukken
voordat van een redelijke af
weging van voor en tegen
sprake is geweest. Moerdijk is
hiervan het duidelijkst voor
beeld.
P. DIELHOF NOORDHOEK-
(KLUNDERT)
AMSTERDAM (ANP)
Het medisch consultatiebureau
voor alcoholisme en drugs in
Amsterdam heeft het aantal
patiënten de afgelopen jaren
sterk zien toenemen. Sinds au
gustus 1973 is vooral de toe
loop van heroïnepatiënten
overstelpend. Dit staat in een
rapportje van wethouder A. A.
Verheij (openbare gezond
heid) aan de hoofdstedelijke
raadscommissie voor de open
bare gezondheid en het zie
kenhuiswezen.
Het patiëntenbestand steeg
van 528 in 1968 via 828 in
1970 tot bijna 1700 in 1973.
Volgens de wethouder komen
er per medio december vorig
jaar dagelijks ca. 150 ambu
lante patiënten aan de polikli
niek. Wekelijks melden zich
15 nieuwe patiënten terwijl
het niet mogelijk is er meer
dan drie in te schrijven. Het
gevolg is een groeiende wacht
lijst.
(ADVERTENTIE)
14
8 ii 32 i«?
3 9 14 93- 89
3 <i> i? 34 24
4 V38 2S
Sï?.!9 3(>
Afgesproken datum is afgesproken
datum. Daar werkt alles en ieder
aan mee. De uitgekookte
planningen. De uitgekiende werk
verdeling. De vakbekwame Nedam-
mensen. De strategisch gespreide
rayonkantoren. Laat Nedam
daarom méé inschrijven. Dan beseft
u pas wat scherp is.
Postbus 5424, Strevelsweg 700
Rotterdam 010 -8152 55
