Honderdvijftig mariniers «verwinteren in Noorwegen Regering wil bouwvakkers zoet houden De een z'n brood Felle cA Jongbloed nog aan de leiding Minister Trip: samenleving basis wetenschappelijk onderzoek Gepensioneerde generaal wilde Cyprus „bevrijden" ITALIË IN ECHTSCHEIDIN VAN I „DESl YOORl RECH Suharto wijzigt legertop Hoe kunt u de deurwaarder van uw deur afhouden? Laat de Amro Bank het maar opknappen! binnenland buitenland Lange latten big raven Te koud Ontspanning BOUWBOND NW Man bekent moord op souteneur TURKEN GRIVAS' DOODSVIJANDEN Dinsdag 29 januari 1974 1mÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊmmm (Van een onzer verslaggevers) ROTTERDAM Terwijl Nederland zich moeizaam door de zoveelste natte kwakkelwinter heen werkt, heeft de 150 man sterke Whisky-compagnie (W van Whisky volgens 't NAVO- spelalfabet) van het korps Mariniers zich by tempe raturen tot veertig graden onder nul ingegraven in de Noorse sneeuw nabij Bergen. Samen met 600 Engelse collega's en gecoached door Noorse in structeurs trotseren zij twee maanden lang de barre kou bij de oefening „Clockwork". De oefening moet half maart eindigen in een grootscheeps sneeuw,gevecht met eenheden van het Noorse leger. Vanuit het hoofdkwartier van het Marinierskorps aan het Westplein in Rotterdam worden de bewegingen van de Whisky-Compagnie nauw lettend gevolgd, o.m. door chef-staf kolonel A. Romijn en majoor A. Kok, die de verantwoording heeft over kleding en uitrusting. „Het gaat niet op de eerste plaats om het overleven", aldug ko lonel Romijn, „in de sneeuw is nu een-maal weinig eet baars te vinden. Er is een normale bevoorrading door helikopters vanaf Engelse marineschepen. De oefening is bedoeld onze mannen ermee vertrouwd te maken wat jè in deze extreme temperaturen kunt doen en wat je moet laten om er jezelf in te kunnen handhaven. On dertussen wordt er normaal geoefend. Op ski's, in het bergbeklimmen en in andere zaken waarmee de verdedi gers van de noordwestelijke NAVO-flank te maken kun nen krijgen," aldus kolonel Romia-n. Inderdaad vormen de lange latten voor de Nederlandse en Engelse mariniers het voornaamste transportmiddel. Er kleven dus ook wel aan gename wintersportelemen- ten aan de oefening. Toch moet elke marinier op de lange tochten zijn maat nauwlettend in hef oog hou den om te zien of zich geen witte plekken vertonen op d'iens gelaat. Dat zou duiden op bevriezingsverschijnselen, waar de man zelf aanvanke lijk niets van merkt. Als de mariniers in ploegen met hu* bepakking - het ge wicht is wel aangepast aan de rug van een skiër - door het sneeuwlandschap op pad zijn en men wordt overval len door een altijd plotseling opstekende sneeuwstorm, dan is het zaak zich zo snel mogelijk in te graven. De dunne tentjes worden uitge zet of er worden sneeuwhut- ten gegraven. En dan maar afwachten, soms dagenlang, tot de sneeuwjacht over is. Dagen waarop uit sneeuw drinkwater gemaakt moet worden en angstvallig ge waakt wordt voor bevrie zingsverschijnselen. Bewe ging houdt warm, maar in een klein tentje valt er wei nig te rennen. Aan de winteroefening, die nu voor de derde maal wordt gehouden door de Whisky- Compagnie gaat niet minder dan eern j,aar fikse training vooraf. Het begint op het buitencentrum Duinreil in Wassenaar waar op de den- nenaaldenhelling voor het eerst de ski's worden onder- 0 Gevecht in de sneeuw bij veertig graden onder nul. gegespt. Daarna trekt de compagnie rond oktober 2 maanden naar een marine kamp dn Schotland voor een hardere training bij al wat meer winterse omstandighe den. Pas in januari, na een jaar voorbereiding breekt het winterfeest aan. „De uitrusting," aldus majoor Kok, „is in grote lijnen het zelfde als in Nederland. Een speciale pool-udtrusting is er niet. Er zijn alleen enkele verfijningen aangebracht. Zo werd na het eerste jaar de gebruikelijke slaapzak wat te koud bevonden en gaf men de voorkeur aan de slaapzak, die de Engelsen ge bruiken. Ook krijgt elke ma rinier een warm rendieren- velletje mee als ondergrond voor zijn slaapzak. Verder is er natuurlijk het witte sneauwpak." Volgens majoor Kok is de winteroefening voor de Ne derlandse mariniers, in dit geval alleen beroeps, een forse uitdaging. Hou ik het vol? Wat kan ik zelf opbren gen? Voor de meesten is het een unieke ervaring. Een oe fening, waarbij kameraad schap een grote rol speelt. Maar ook zelfdiscipline. Wordt het bevel de sokken na een laruge tocht uit te trekken omdat die bezweet zijn, niet opgevolgd, dan straft het kwaad zichzelf: bevroren voeten de volgende dag. Het aantal uitvallers is rela tief groot: ongeveer éénderde haakt in de loop van het zware trainingsjaar of tijdens de eigenlijke oefening af. Niet alléén vanwege de ont beringen, want tenslotte is de kunst van hét skiën een kwestie van je leert het of je leert het nooit. Het Tweede-Kamerlid mr. K.A. Keuning van DS'70 gaat in Noorwegen een paar da gen kijken „waartoe op dit moment Nederlandse solda ten nog in staat en bereid zijn." De heer Keuning wil tegenover zijn uitgebreid be zoek aan dienstplichtigen graag ervaren hoe de belang stelling van Nederlandse jon gens voor een zuiver be roeps- en vrijwilligerskorps ligt. Hij maakt de reis naar het noorden in de speciale Friendship, die voor de lei ding van het Korps Mari niers, leden van de vaste ka mercommissie van Defensie en pers naar de plaats van de oefening Vliegt. De twee maanden durende winteroefening brengt voor de mariniers naast ontbering, Dok voldoende ontspanning met zich mee. Men krijgt een behoorlijke zakcent mee en er worden excursies geor ganiseerd naar Stavanger en Narvik. Het contact met het thuisfront, echtgenotes, ver loofden, ouders kan zelfs per telefoon warm gehouden worden, wanneer men met tussenpozen op de vaste ba sis Elvegardsmoen, een jeugdherberg, terugkeert. UTRECHT (ANP) Als het om concrete maatregelen gaat heeft de regering tot nu toe slechts meegewerkt aan vergroting van de werkloos heid in de bouw. Verhalen over ombouw van stookinstal- laties op aardgas en de betere isolatie van woningen door bouwvakkers zijn maar zoet houdertjes. Aldus de bouw bond NVV in het bondsblad De Bouwer. De bond vindt dat de rege ring op korte termijn een groot aantal maatregelen moet treffen om in haar werkgele genheidsbeleid geloofwaardig te worden. „Dat zal veel extra geld vergen en dat is inder daad het tegendeel van de be zuinigingen die nu worden doorgevoerd". De bopwbond acht het een fabeltje dat het weer wat be ter gaat in de bouw. Eind december waren 33.315 bouw vakkers werkloos 6.000 meer dan in 1972- Het is nu, aldus de bond, de derde achtereen volgende winter dat rond tien procent van de bouwvakkers op straat staan. Hieruit b'ijkt, wel dat het niet om een tijds lij ke inzinking gaat. DJAKARTA (Reuter) President Suharto van Indone sië heeft zijn sterk gekriti seerde persoonlijke staf (A- spri) opgeheven en zich zelf aan het hoofd gesteld van het machtige commando voor het herstel van de vrede Kop kam tib). Staatssecretaris Sudarmono deelde mee dat de president geen behoefte meer had aan de uit drie generaals bestaan de Aspri, die er door de stu denten van werd beticht, over te veel macht buiten de grondwet om te beschikken. Suharto heeft de leiding over Kopkamtib overgenomen van generaal Sumitro die eer der deze maand geruchten heeft tegengesproken dat hij en twee andere generaals naar het presidentschap dongen. Dinsdag 29 januari 197- (Van onze onderwijsredacteur) TILBURG De weg die Nederland gaat bewandelen voor zijn wetenschapsbeleid zal in hoge mate de toekomst van ons land bepalen. Elk jaar steekt men in ons land zo'n 3700 miljoen gulden in weten schappelijk onderzoek. Twee miljard van dit bedrag wordt door particuliere instellingen op tafel gelegd. De overheid besteedt er zo'n 1700 miljoen gulden aan. Die bijna vier miljard gul den vormen 2,2 procent van ons bruto nationale inkomen. Nederland zit daarmee heel hoog. Als men het onderzoek voor militaire doeleinden buiten be schouwing laat, geven alleen de Verenigde Staten en West- Duitslamd naar verhouding meer voor wetenschappelijk onderzoek uit. Nederland ver richt ongeveer één procent van het wereldpotentieel aan wetenschappelijk onderzoek. De laatste jaren is er, moei zaam, een gedachtenwisseling op gang gekomen, over de vraag hoe dat Nederlandse wetenschappelijk onderzoek beleid zou moeten zijn. Een zelfde discussie ontwikkelt zich trouwens ook in andere, hoogontwikkelde landen. Al lerlei instellingen en commis sies houden zich sinds enkele jaren in ons land met verschil lende aspecten van dat weten schappelijk onderzoek bezig. Maar er is op dat ingewikkel de en moeilijke terrein eigen lijk nog niet veel gebeurd. Nederlands minister voor wetenschapsbeleid, de heer F. Trip, wil daaraan iets gaan doen. Hij hoopt nog dit jaar het parlement zijn opvattingen over de doelstellingen van zulk een beleid uiteen te kun nen zetten. Daartoe heeft hii (ADVERTENTIE) Hij zal u wel nooit met een bezoek vereren. Maar het kan natuurlijk wel voorkomen,als u eens door omstandig heden door bijv. ziekte of vakantie hardnekkig vergeet de huur over te maken. Wat u moet doen om dat nooit te vergeten: de bank opdracht geven eens per maand de huur van uw Amro Privérekening over te schrijven op de rekening van de huisbaas. Zo wordt uw huur prompt elke maand (of elke week of elk kwartaal) betaald. U hebt er geen omkijken meer naar. En op uw dagafschriften ziet u steeds hoe u er financieel voorstaat. Bent u de gelukkige bezitter van een eigen huis? Dan is zo'n betalingsopdracht natuurlijk ook prachtig voorvaste periodieke aflossingen en/of rentebetalingen. Periodieke betalingsopdrachten één van de voordelen van een Amro Privérekening. Als cliënt van de Amro Bank kunt u daar gebruik van maken. Laat die bank wat harder voor u werken: een inspraakprocedure geo pend, waaraan allen die we tenschappelijk onderzoek be oefenen of daarbij betrokxen Het is een illusie, aldus de zijn. gevraagd is hun ideeën te geven. Hij vertelde daarover giste renmiddag voor een groep be langstellenden van de Tilburg- se Hogeschool-gemeenschap Een uiteenzetting waarvoor weinig belangstelling bestond. Met name het wetenschappe lijk personeel schitterde door afwezigheid. De heer Trip vindt dat de prioriteiten voor het weten schappelijk onderzoek uit do samenleving zelf moeten ko men. De vrijheid van onder zoek moet daarbij aan de orde komen, evenals de betekenis van onderzoekprojecten voor de gemeenschap en de samen werking met andere landen. Voor hem staat wel vast dat de ontwikkeling van een doel matig wetenschapsbeleid een zaak van enige tientallen jaren is. Zeker als ook het onder zoek van het bedrijfsleven in zulk een beleid moet worden ingepast. heer Trip tot slot, te denken dat een wetenschapsbeleid mogelijk is los van een Euro pese integratie van zulk een beleid. DEN HAAG De 28-jarige Antilliaanse portier O. C. F. van nachtclub The Key heeft aan de Haagse politie bekend, dat hij bij de ingang van de e.iub de 25-jarige Haagse sou teneur Marcel Montpellier met een pistool heeft neergescho ten. Marcel werd in de hart streek getroffen en overleed in een ziekenhuis aan zijn verwondingen. De portier was na de schietpartij gevlurht. Hij heeft zich maandagmorgen bij de politie in Den. Haag gemeld. (Van onze redactie buitenland) NICOSIA Georgios Gri- vas is zijn hele leven, tot af gelopen zondag toen hy door een hartaanval werd geveld, bezeten geweest van één ideaal: de aansluiting van het eiland Cyprus bij Grie kenland. Hij was een ouder wetse nationalist en als mi litair streed hij tegen een reeks aanvallers van zijn va derland: de Turken, de Duit sers en de Britten. Generaal Grivas Is in 1898 op Cyprus geboren en werd de l-eider van de Griekse bevol king van het eiland die voort durend in strijd was met de Cypriotische Turken. Ook toen Cyprus in 1960 een onafhanke lijke republiek werd met de aartsbisschop Makarios als president, waren Grivas en de zijnen niet tevreden. Ze ble ven vechten voor aansluiting bij Griekenland, de „Enosis". Zelfs toen Grivas al in de zeventig was, leefde hij nog in schuilplaatsen in de bergen van Cyprus. Georgios Grivas was een ex treem-rechtse figuur, die het christelijke Griekse imperium wilde verdedigen tegen bar baarse aanvallen van de kant van de Turken. In de tweede wereldoorlog leidde hij de verzetsbeweging „Chi", die fas- chistische trekken had. Tussen 1955 en 1959 streed hij samen met aartsbisschop Makarios tegen de Engelsen, die toen nog steeds de baas waren op het militair gezien zeer waardevolle eiland In de Middellandse Zee. Grivas richtte de guerrilla-beweging „EOKA" (de nationale organi satie voor de strijd op Cy prus) op, qua organisatie het evenbeeld van zijn verzets groep ,Chi". Grivas was toen al gepensionneerd. Maar juist daarom kon hij zich helemaal aan zijn ideaal wijden. Duizenden Britse soldaten waren dagelijks bezig met „het geval Grivas". Hij werd de meest gezochte man op Cy prus. Op zijn hoofd stond een prijs van 60.000 gulden. Het verzet kostte 600 mensen het leven en bracht Cyprus de on afhankelijkheid die Grivas helemaal niet wenste. Makarios werd president, zwoer de „Enosis" af en Gri vas verdween van het eiland, verbitterd en ontevreden, om dat het niet gelukt was defini tief met de Turken op het eiland af te rekenen. In 1963 kwam Cyprus mid den in het nieuws. Er waren regelmatig bloedende twisten tussen de Griekse en Turkse bewoners. Dat werd zo erg, dat de Griekse en de Turkse regering tegenover elkaar een vijandige houding aannamen. De NAVO-landen zagen met afgrijzen hoe twee van hun partners in de strategisch be langrijke oosthoek van de Middellandse Zee elkaar dreigden af te maken. Er kwam een Brits- Grieks-Turkse troepenmacht op het eiland om de partijen uit elkaar te houden. De lei ding van het steeds groter wordende Griekse gedeelte kreegGeorgios Grivas. Hij verplichtte zich ertoe de Verenigde Naties behulpzaam te zijn als ordebewaarder, maar zei ook dat hij nog steeds het idee van de aanslul ting bij Griekenland aan hing. Na een reeks bloedige inci denten Grivas spaarde on danks zijn beloften de Turken niet werd hij in 1967 van zijn taak ontheven en terugge roepen. Na een stilte van een paar jaar kwam Grivas in het geheim terug op zijn geboorte eiland (in 1971). Hij deelde pamfletten uit, waarin hij op riep de strijd voor „enosis" te hervatten. Grivas was al over de ze ventig en scheen te lijden aan kanker aan de prostaatklier, maar toch roerde hij zich de laatste jaren nog danig. Met bommen en machinegeweven werden verscheidene aansla gen gepleegd, vooral op poli tiebureaus. Ook na Grivas' dood zullen deze acties door gaan. De EOKA blijft bestaan, maar zij mist nu de bezielende leiding van <Te t^oie, door Athene nooit erkende „keld' Grivas. DOOR. GREET BUCHNEfil De oliecrisis heeft ook aardige kanten. Een ervan de snelheidsbeperking op towegen, bedoeld om benztni uit te sparen, hetgeen o»;.! gens aardig schijnt te lukketl als je de vele verhalen ti:J zich braaf voordoende au(o»t,B bilisten naast elkaar legt. een rijdt nog langzamer dj,| de ander en allen halen J enorme afstanden met «J paar druppels benzine. Hel wachten is nu alleen nog j-.| het verhaal van de rit van l y naar B., met de snelheid vr. I een slak en een langzaan I maar zeker vollopende bejt.f netank. Belangrijker dan de bespa. ring op benzine, waar iederen I zijn mond vol van heeft, lijft I evenwel de besparing op mm-S senlevens die, althans ii Duitsland, statistisch is aange-1 toond. Sedert de maxim\m[ snelheidsgrens ingevoerd is bij I de Oosterburen, ts ook tal aantal verkeersdoden en jt. wonden drastisch vermindert Je zou zo denken, dat reden genoeg is om voort til gaan op de eens ingeslage, weg. ook als we te zijner tijd 1 toeer in de olie verdrinken. Want een mensenleven lijft I toch altijd nog meer utaoril dan een paar liter brandstof, I Sterker, een goed getraitill econoom moet in staat zijn osl uit te rekenen hoeveel miljoe-l nen we besparen, als er soor-l taan minder mensen voortijdig 1 doodgereden of het ziekenhui! ingereden worden. Zo een cij fer zou enig houvast kunm geven bij discussies met lil den die emotionele bindfcp niet mee kunnen laten tdta, Maar dan nog zullen we tr niet zijn, als we tenminste berichten uit Duitsland mognj geloven. Want daar is de st) om het al of niet invoeren de maximumsnelheid al volle felheid ontbrand. Bundeslander daar te la' hebben ipder voor zich meet zeggenschap dan onze eigiM provincies en zo kan het ge-T beuren dat het ene Bundel-] land bestaat een snelheid perking wil, om eigen burgen I te sparen, terwijl het andere I zich met hand en tand teget een wettelijke invoering de maximumsnelheid verzet Als je nagaat welke Bun deslander tegen en welke vóór 1 zijn, dan blijkt dat men ziclt in die delen van Duitslmi waar grote autoindustriëen ge vestigd zijn, het meest ernstig verzet tegen dat plan. Voord de fabrikanten van snelle au to's hebben geen goed woori voor diegenen die hun best doen om een einde te maken aan de nimmer eindigende slachtpartijen op de grote toe gen. Die fabrikanten geven vol mondig toe dat ze tegen zip, omdat dan de verkoop van hun pijlsnelle wagens af zal nemen. Want wie koopt er nog een wagen die wel honderd-en -vijftig kan rijden op wegen waar je niet harder mag dan tachtig? Vooruitlopend op de beslis singen die te zijner tijd bij de Oosterburen genomen zuilen- worden, spreek ik nu al mijn vrees uit dat de dikke heren met de dikke buiken en de nog dikkere portemonnaies, die aan het hoofd, van de auto- fabrieken staan, wel weer hun zin zullen krijgen, zij het niet langs directe weg dan wel langs indirecte weg. Want wat is nu het leven van een paar onnozele halzen in vergelij king met het voortbestaan van een autoindustrie? Wie zei daar ook weer dat de een zijn dood de ander z'n brood was?. VATICAANSTAD Itali aanse bisschoppen blijken vol gens voorlopige mededelngen van hun kant niet van zins om de Italiaanse katholieken op te roepen voor een kruistocht tegen de echtscheiding. Ook als de plannen voor een referendum, voor of tegen de ze echtscheiding, doorgaan, zal het Italiaanse episcopaat zich niet rechtstreeks met deze ci- viel-politieke zaak bemoeien. Het Vaticaan lijkt zich voor alsnog ook op dit standpunt t.e stellen dat het komende nolitiek zwaar omstreden referendum een zaak is waar de kerk zich als zodanig bui ten moet houden. Het referendum is on zich een zaak van de Italiaanse staat en behoort daarom niet tot de competentie van het Italiaanse episcopaat, aldus een uitlating namens de bisschoppen. Bisschoppen en vooral Vati caan zijn wel nauw betrokken bij het concordaat, de overeen komst tussen Vaticaan en Ita lië, waarbij onder meer de echtscheiding geregeld is. De kerk handhaaft intussen zo bliikt uit de mededelingen van het episcoDaat haar standpunt ten aanzien van de voornaamste leerpunten over het sacrament van het huwe lijk. Ondanks alle voorzichtigheid waarmee deze uitlatingen ge daan zijn. vooruitlopend op een conferentie van het epis copaat eind voLgende maand, wordt het voorlopige stand punt van de Italiaanse bis schoppen gezien als een neu trale opstelling ten opzichte van de burgercomités, die de Italiaanse katholieken momen teel oproepen tot een „heilige oorlog" tegen de echtschei ding. (Van o AMSTERDAM De Spa ligt is tot ontploffing gel aan het begin van dit seiz Ajax de laatste maanden De talentvolle Neeskens i bij de Spaanse verenigin hebben geboden. Neeske) tenis heeft met Ajax (t droomt van de fabuleuz gaan verdienen. De verbindingsman tus Neeskens en Barcelona is Coster, de schoonvader Johan Cruyff, welke ook i belangrijke rol heeft gespei I bij de overgang van zt.\ schoonzoon van Ajax n; I Barcelona. Het bestuur vj I Ajax, dat de geruchten roll de overgang van Neeskens de hierdoor ontstane onn I onder de spelers beu is, he I zaterdag bij monde van vo' zitter Jaap van Praag duidel I ke taal gesproken. Tijdens t bijeenkomst van alle Aja I spelers stelde Van Praag o omwonden dat Ajax niet v I plain was om een <?o'| tract met welke speler odl voortijdig te verbreken. „Ws neer iemand dat van plan I kan hij er op rekenen t I Ajax de zaak voor de rechlB laat komen", stelde de Ajs I praeses. Trainer George Know die na de affaire-Cruyff er B goed in was geslaagd de r-B in de Amsterdamse geleder I te herstellen deed het na 11 slechte vertoning van zi I ploeg tegen NEC nog eeil dunnetjes over. De anders :l rustige Knobel trok in fel I bewoordingen van leer tegcj HILVERSUM FC AmsteJ dam-doelman Jan .Jongblo^B heeft iets van zijn voorsprol in de strijd om de Eddy PC trofee moeten prijsgeven. Zijn clubgenoot Jan FraiJB liep namelijk één punt in esm staat thans met een totaal vai 152 punten op de tweec plaats. Ook FC Twente-spel. Theo Pahlplatz heeft een pufl van de achterstand op Joni I bloed kunnen afknabbelen. De kopgroep van het klassi I ment, samengesteld door cB sportredactie van StudM Sport, ziet er als volgt uit: 1. Jan Jongbloed (FC Amste. dam) 155 punten; 2. Jan Fransz (FC Amste dam) 152 punten; 3. Theo Pahlplatz (FC Twei te) 151 pnt.; 1 4. Johan Neeskens (Aiax) lf pnt.; 5 tm.. 9. Ton Thie (FC Df Haag), Willy van der Kuyljg,. (PSV), Cees Van Ierssel (EB Twente) en René Notten (föl Twente) 148 pnt.; 10. Vosmaer (Haarlem) I'd, pnt.; 11 tm. 13. Van der Ley (C Ahead Eagles), Van Kraai (PSV) en Frans Thiissen (FÏ Twente) 146 pnt.; 14 tm. 16. Ruud Krol (Aiaxil Leen van der Merkt (FC Art sterdam) en Pim DoesburI (Sparta). J sport In 'l Kort VOETBAL Voor heH eerst zal dit jaar in Zuid! Afrika een voetbalcompetitiP van start gaan, waaraan worq deelgenomen door ploegen va blanken en niet-blanken. minister van sport dr. Koord hof heeft een plan van de heq Dave Marais, voorzitter van witte voetbalbond, goedgd keurd. Aan de wedstrijdef reeks zal worden deelgenomd door vier ploegen, die alle nl gergroeperingen in Zuid-AfrJ ka vertegenwoordigen. VOETBAL Bijna al kaarten voor de voetbalwei strijd Spanje-Zuid-Slaviè d: op 13 februari in het Waldsti dion te Frankfort wordt ge houden zijn uitverkocht, laatste beslissingswedstrijd de voorronden van het toe: nooi om het wereldkampioei schap zal dus zonder twijfi bijgewoond worden door hi maximum aantal van 61.5( toeschouwers. De winnaar va het duel speelt op 13 juni a openingswedstrijd van de eirac ronden tegen wereldkamp: oen Brazilië in hetzelfde stad oi*.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1974 | | pagina 6