De komeet Ko en de
indianen van
het Amazonegebied
VOGELTJES HELPEN
ALS HET WINTER IS
Knutselen met de Kerst
KAPINGSKRONIEK
München
Jap
Israël
anners
WAARSCHUWINGEN OP VERPAKKING
REINIGINGSMIDDELEN ONVOLDOENDE
Consumenten-Contactorgaan na dood van vrouw
Woensdag 19 december 1973
BRASILIA (AFP) De
Funai, de Braziliaanse stich
ting die moet zorgen voor
het welzijn van de Indianen
staat op het ogenblik voor
een groot probleem. Ze
vraagt zich af hoe de rond
100.000 „wilde" en „half-wil-
de" Indianen van Brazilië
wier religie gebaseerd is op
de plaats van de sterren aan
het firmament, zullen reage
ren op de verschijning van
de komeet Kohoutek. Ze
heeft haar personeel in de
verschillende kampen in het
Amazonebekken de raad ge
geven alle maatregelen te
nemen, die nodig zijn om de
indianen gerust te stellen en
enig inzicht te geven in het
natuurverschijnsel. Men bezit
geen gegevens over het ge
drag van de Indianen in het
verleden bij de verschijning
van een komeet, maar men
weet dat andere natuurver
schijnselen een paniekreactie
teweeg hebben gebracht bij
de verschillende stammen.
Zo werden de Indianen van
de stam der Kamaiura die in
het gebied van de rivier de
Xingu in Amazonie wonen,
in 1964 door een zonsver
duistering verrast terwijl zij
aan het eten waren. Nage
noeg de hele stam raakte in
paniek. De vrouwen en kin
deren vluchtten huilend de
hutten binnen. De oude man
nen begonnen te braken, om
dat zij dachten dat de zons
verduistering een straf van
de geesten was voor hun gul
zigheid. Maar krijgers van
de stam grepen hun bogen
en pijlen, trokken naar het
cemtrum van het dorp en
begonnen brandende pijlen
in de richting van de zon te
schieten. Toen de zonsver
duistering voorbij was, keer
de de rust in het dorp weer.
De krijgers werden als hel
den onthaald, omdat zij met
hun pijlen „het licht van de
zon weer hadden ontstoken".
Een soortgelijk geval deed
zich bij een zonsverduiste
ring in 1938 voor. De India
nen van de stam der Caraja
die ten oosten van de Mato
Grosso wonen, reden toen
naar een in de buurt van
hun dorp gelegen kamp van
ontdekkingsreizigers en
smeekten de blanken „hun
alles te vergeven wat zij ge
daan konden hebben". De In
dianen geloofden dat de
zonsverduistering een straf
van de blanken was.
Vogeltjes helpen in de winter is erg belangrijk. Veel jongens en meisjes weten dat en proberen
daarom iets voor de vogeltjes te doen. Wat ze echter vaak niet weten is hoe ze moeten helpen.
Daardoor worden vaak fouten gemaakt, waardoor de vogels sterven. Jongens en meisjes uit La-
ge-Zwaluwe leerden op school wat er het beste kan worden gedaan. Ze stuurden ons mooie te
keningen en verhaaltjes waarvan wij er hier een paar plaatsen.
Er was eteinis een riooidibooisitje
geen eten vitnidfem. En k iraejo
Er was eens een noodlbonatje
iiln de winter. Het beestje kon
geen etan vitoden. En sommige
mensen zatltan eein schaaltje
water op het vaederplanikje
neer. Maar diait was van diiie
mensen erg dom. W'amit op een
dag gebeurde bet dat het
roodborstje een ierge dorst
had. Ze zaïg op een voeder-
plarikje een schaaltje water
staiain. Ze vloog er maar toe. En
dronk ualt het bakjie en gtoig er
ook liln zitten. Maar ocih zijn
vleugeltjes bevroren. En hij
wilde weer gaan vliegen, hij
viel van het voedenplllainikje. En
brak zijn pooltje. Een meisje
dat uilt school kwam zag het
roodborstje liggen, Ze dacht,
zou ifc het meenemen of nliet.
Ze zei: ,,Tk vraag het eerst aan
mnljn moeder. Ze liep naar
huis en vroeg aan baar moeder
of het roodborstje bdlj haar
modht blij ven. Haar moeder
zei: „Dat mag wel hoor". Het
meisje giinig gauw naar het vo
geltje en itaapte het op. Ein
9 Oscar Werson, Lage Zwalu
we9 j aar.
ging er mee naar huls. Ze
zorgde er voor en verbond het
pooltje. En gaf het roodborstje
He eten. En toen het lente
werd liet het meisje het vo
geltje vliegien en het pootje
was weer betier. Zo reddte hét
meisje het roodborstje.
Walter Luytem, Lage Zwaluwe
We moeten de niaicuiuir be
schermen. We moeten, geen
takken meer afrukken. We
moeten ook de dieren bescher
men. We moeten ,geen grote
bakjes met water klaarzetten..
Want dam gaian ze er helemaal
in. E-n dan willen ze weg. En
dan bevriezen de vleugeltjes.
We moeten ook de dieren be
schermen. We kunnen het o.a.
door voiediset te strooien. De
mazen en komiijmein moeren we
met rust houden. De eek
hoorns óók mat ruist laten. We
moeten het laatslte situikje na
tuur beschermen. Er Sis toch
nog maar zo weilmmg over ge
bleven. We kunnen het ooik
doen door pónidials aan een
draadje te rijgen. En een stuk
je kak of een bol vet met
zaadjes er in. Zo zouden we
het kuminen doem. Bij voorbaat
dank.
A. Cornel, 10 jaar; K.
Kavelaars, 9 jaar; A. Bossers,
9 jaar van de Sint-
Willebrordesschool uit Lage
Zwaluwe.
De meeste kinderen
krij gen binnenkort
kerstvakantie en daarom
hebben we deze keer
een paar ideetjes in de
Kleine Stem gezet, zodat
niemand zich hoeft te
vervelen. Heb je de din
gen, die hier op de pagi
na staan klaar en heb je
dan nog tijd over, dan
kun je bijvoorbeeld een
verhaal schrijven, een
tekening maken of een
puzzel verzinnen, die je
naar de Kleine Stem
Reigerstraat 16, Breda
stuurt. We raden jullie
wel aan niets meer over
kerstmis zelf te maken,
want als de volgende
Kleine Stem uitkomt is
Kerstmis al voorbij.
Veel succes.
eindredactie
rieja van aart
tekienimig oan te weten waiair je
de touwtjes moet bevesti
gen.
Bij een feest hoiren glazen
Jlimiomiaide, die jie met een bleitje
leegdrinkt. Wait zou jie dlenkeu
vain eem riieltjie met daiairop een
kerstmaal!? Vtoid je het een
leuk idee. dam moet je net
zo'n kargtimiamlhoiofd. tékenen
els hifebomider stalt afgebeeld.
Degeiniein, diie niiiet zo goed
kuannian tekenen kuninien het
hoofd, dlat hiiierowdleir stat,
uitknippen. Vervolgens moet
je de tekening kleuren en op
een stuk kanton vain dezelfde
voirm plakken. Nu heb je mog
een goedle Ejm nioidlilg en een
lucifer. Miaiafc eem puint aiam de
'lucifer <en piliaik het hiauitje zo
als op de tetoeniinig aiain die
aohterioamt vain het hoofd vast.
Schuif het 'Stokje iw eem rietje
en zet dilt in '$esn glais lilmoinia-
de. Als je dom hebt haial jig
de kerstmat! uiiit jie rieitjie. Het
kerataamhóiotfd kam zo vesr-
scMJiemde keren worden ge
bruikt.
BR MA
makem stam Mier bavein de
aniderdetein afgebeeld. Kinip ze
uit en Meur ze. Blak de sitiuk-
kem vervolgens op bantom, dat
iin dezelfde vanmein wordt ge
knipt. Maak gaitem op de plaat
sen waiat rondjes steun afge
beeld en steek daar, miet als op
de tekening splcltjpemmetn door.
Kijk tenslotte weer naar de
9 Jurgen de Deckere. Nieuw-Namen, 6 jaar.
fa de kerstvakantie wordt
veel gefeest, gegeten en heb je
tijd om allerlei leuke dingen
te doen. Veel jongens e>n meis
jes hebben genoeg ideeën,
maar anderen weten niet goed
hoe ze zich moeten bezig hou
den. Daarom hier een paar
tips.
Trekpoppen kemt iedereen,
imaiar eem jonge trek-kerst-
miain...Voor de jomigenis en
meisjes, die er eens eem willen
(Van onze redactie buitenland)
DEN HAAG Het drama op de vliegvelden van Rome
«n Athene was het zoveelste kapingsincident, waarhij Pa-
lestjjnen betrokken waren. Aan hun bloedige actie van
maandag ging een lange reeks overvallen op passagiers
vliegtuigen vooraf.
Nog vers in het geheugen
ligt de kapimig. vam de Jumbo
van de KLM op 25 november,
die diainik zij het koelbloedig
optreden van de bemanning «n
die bemMdieïtog vam de pre-
iniar vam Malta, Dom Mimitoft
zonder nadelige gevolgen voor
de inzittenden 'afliep.
De meest spectaculaire Pa-
testijinse acties diie ziloh lm de
afgelopen drie jaar hebben
vccngedaiam ziljn
6 SEPTEMBER 1970; Leden
Wn het volksfront voor de be-
vmjdlimig vam Palestina kapen
wet succes drie vliegtuigen.
De overval op een vierde, een
toestel van de Israëlische El
A3, mislukte. Een Boiedinig-707
Van die Amerikaanse TWA,
wn Boetog-747 vam Panem en
sen Douglas DC-8 vain Swiss
air kwamen in handen van de
Palestijnen. Het toestal van
Panam werd, niadat de inzit
tenden waaien uitgestapt, op
het vliegveld van Cairo opge
blazen.
De vliegtuigen van Swissair
TWA waren intussen naar
vliegveldje in de woes-
bdj de Jordaanse plaia'ts
«rka, gedwongen. Hot volks
front voor de bevrijding van
Palestina eiste van Zwitser-
«d en EnigéLamd de vrijlaitimg
van gearresteerde Palestijnse
tommandos, onder wie de be
tonde guenriEastrijdsiteir Leila
Khated.
OP 9 SEPTEMBER aïriveer-
SP .hot „vliegveld vam de
JWlutiie'' im Jordanië een ge-
ï®Pte super VC-I'O vam de
«mee maatschappij BOAC
™t 104 passagiers en tien be-
H™wgslediein. De Paliestijnen
«Wen toen circa vierhonderd
©■Maars iin hun macht, die in
Tj bloedhete woestijn enkele
rt,iS 'S een ware hel door
is™»,. toen hum eisen niet
ïmgewilliigd bliezen de
rpws op 12 september de
sMmii "^hcliten op, niaidait de
«Waars waren vrijigeliaten.
hl anderhalf jaar later, 8
1972 kaapten vier Pailfes-
onder wie twee vrou-
Boeing 707 van Sa-
ïW 111611 «tegienttdig passa-
tiaan- rEi was vatl Brussel
isl Avitv. Isnaëliische mii-
Jitlalirem, vermomd als technici,
Slaagden er op 9 mei iin de
Baileistijinen, leden vam ,;Zwa>r-
te September" te misleiden en
het op het vliegveld Lod
Stamde toestel im bezit te ne
men. Bij een kort vuurgevecht
vilelem drie doden, onder wife
een passagier.
OP 29 OKTOBER van het
zelfde jaar overmeesteren
twee letdlen van die jeugdorga
nisatie vam de Palesitdjnsie be
vrijdingsbeweging een Boieimg
vam Luftihiainisia op de route
Beiroet-Frankfort. Er waren
twintig personen aan boord.
De kapers eistem vrijlating
vam drie Palesitijinien dite het
bloedbad bij de overval op de
Israëlische Olympische ploeg
in München hadden overleefd
en die in de Bondsrepubliek
gevangen zaten. Hun eis werd
ingewilligd en het incident
liiep verder zonder bloedver
gieten af.
Op het Wesitduiitsie vliegveld
Fürstenfeldbruck vielen op 5
september 1972 zeventien do
den, onder wie elf atleten vam
de Israëlische Olympische
pl oeg, die door negen Palestij-
men waren ontvoerd.
9 APRIL 1973: Acht Pales
tijnse guerrillastrijders plegen
een bomaanslag op de woning
van die Israëlische ambassa
deur in Nicosia, de hoofdstad
van Cyprus. Op de luchthaven
vam de stad proberen zij daar
na een vliegtuig van de Israë
lische maatschappij EI Al te
kapen. De politie doodt een
van hen en neemt de anderen,
zeven man, gevangen. Zij wor
den alien tot lange gevange
nisstraffen veroordeeld, maar
warden in december vrijgela
ten en krijgen toestemming
om naar Egypte te gaan.
Viler dagem later werd het
vliegtuig op de luchthaven van
Biemghazd vernietigd.
Behalve vliegtuigkapingen
hebben extreme Palestijnse
groeperingen diverse andere
bloedige feiten op hun naam
geschreven. Een aanslag waar
bij veel slachtoffers vielen
was die van 30 mei 1972 op
het Israëlische vliegveld Lod.
Leden van het Japanse Rode
Leger, die voor de belangen
van de Palestijnen opkwamen,
richtten toen een waar bloed
bad aan. Zij openden in de
vertrekhal het vuur en wier
pen handgranaten als gevolg
waarvan 28 mensen werden ge
dood.
5 AUGUSTUS: Twee Ara
bieren,, di'e zeggen lid te zijn
van de Zwarte Sep
weging, voeren met
maten en maichiniegew
wamiwal uit op de
vam Athene. Drie
worden gedood en
■gewond. De twee mannen
worden nog steeds d'oor de
Griekse regering gevangen ge
houden.
Een Boeing 747 van die Ja
panse luchtvaartmaatschappij
JAL werd op 20 JULI 1973
met 145 menisen aan boord
door vijf luchfpiraiten gekaapt,
die zeiden te behoren tot het
Japanse Rode Leger en tot een
organisatie die zich zonen van
de bezette gebieden noemde.
Eenmaal hielden de Israëli's
zich beziig met „luchtacties".
Op 1-0 AUGUSTUS onder
scheppen Isoiaëlisiohe straalja
gers een vliegtuig van die
ïraakse luchtvaartmaatschappij
kort madiat heit in B'eiroiet iis
opgestegen. Het vliegtuig
wordt gedwongen ergens in
Israël te landen en wordt door
Israëlische militairen door
zocht. Later krijgt het toe
stemming om naar Beiroet te
rug tie keren. De Israëlische
minister van defensie Mosje
Dajian zegt dat de Israëli's op
zoiek waren maar George Ha-
basj, de leider van het Volks
front voor die Bevrijding van
Palestina.
16 AUGUSTUS: Eem man
die wordt beschreven als „een
dronken Libiër" kaapt een
toestel Van de Middiel East
Airlines dlat van Tripoli op
weg ie maar Beiroet en dwingt
het te landen op de luchtha
ven vam Tel Aviv. De Israëli
sche autoriteiten verklaren la
ter dat de man geestelijk ge
stoord is. Hij wordt in een
inrichting opgenomen
5 SEPTEMBER: Vijf Pales
tijnse guerrillastrijders doen
een aamvai op de Saoedi-Ara-
bilscbe ambassade te Parijs. Na
een beleg van een dag ver
trekken zij rmet vier gijzelaars
maar Koeweit. Nadat zij gedu
rende twee dagen met een
vliegtuig van de Saoedi-Arabi-
sohe luchtvaartmaatschappij
op het vUeveld
hebban
met hun gij 2
toriteitem over. De guerrilla
strijders worden in oktober
door Koeweit vrijgelaten om
in de oorlog tegen Israël aan
het front te strijden.
De wereld heeft tot dusver
weinig tegen deze Palestijnse
acties kunnen uitrichten. De
Internationale Organisatie voor
de Burgerluchtvaart (ICAO)
hield in september van dit
jaar in Rome een vergadering
over deze kwestie, maar men
slaagde er niet in eensgezind
tot strengere maatregelen te
gen kapers van vliegtuigen te
komen.
De Internationale Federatie
van Verenigingen vam Ver
keersvliegers (IFALPA)
waaischuwde begin dit jaar de
ICAO dat zij eigen acties zou
ondernemen als de organisatie
passief zou blijven. In 1972
hielden de vliegers een niet
algemeen gevolgde staking
van 24 uur.
9 Het Pan Am-vliegtuig na de
Fuimicino.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Het Consu
menten-Contactorgaan zal bij
de fabrikanten van reinigings
middelen nog eens extra aan
dringen op een duidelijke ver
melding op de verpakking van
het gevaar dat de gebruiker
van synthetische wasmiddelen
loopt.
Aanleiding daartoe is het
bericht van het overlijden van
een vrouw uit Wijchen, toen
zij het toilet wilde schoonma
ken met een mengsel van een
reinigings- en een bleekmid
del. Het is juist dat op de bus
van het betrokken reinigings
middel (Ajax, maar dat is
verder van geen belang, omdat
alle synthetische reinigings
middelen dezelfde eigenschap
pen hebben) de waarschuwing
voorkomt dat men het niet
samen met een bleekmiddel
moet gebruiken.
De verbinding van natrium-
bisulfaat in het reinigingsmid
del jet het chloor uiit het
bleekwater kan in sommige
gevallen een zeer giftig gas
opleveren.
Voor het Consumenten-Con
tactorgaan is het de vraag of
produkten die blijkbaar zo'n
grote „evarenkans in zich ber
gen, wel zo eenvoudig In de
handel mogen worden ge
bracht. Zeffs duidelijke waar
schuwingen op de bu-sen lij
ken niet afdoende te helpen.
9 Dit zijn de twee mannen
die een overigens passieve rol
spelen bij het bloedige kapings-
avontuur dat op het Vliegveld
van Rome begon. De kapers
wilden hen bevrijden uit de ge
vangenis van Athene, waar ze
vastgehouden werden, omdat ze
in de drukke vertrekhal van
het vliegveld van Athene een
bloedbad hadden aangericht
eerder dit jaar.
