Overweldigend
Aquitanië
Zomervakantie en olie
vakantie'»
Zó komt
men er
Les fruits
de merIe
bon vin
Inlichtingen
Ongekend
Stille stranden
Inventaris
JVaar vindt men in Europa deze overweldigende combinatie
meer dan tweehonderd km aaneengesloten fijn zandstrand
een duinenrij tot een hoogte van 115 meter, de hoogste dui
nen van Europa;
daarachter vijftien meren, de enorme monding van de Gironde
en het grote bassin van Arcachon, in totaal 81.000 ha.
water
het grootste pijnivoud van W-Europa, 1 miljoen hectare om
vattend;
een natuurreservaat van \200.000 ha.
260 dagen zon per jaar 2200 uur evenveel als Nice
en 60 regendagen
250.000 hotelbedden, 75.000 kampeerplaatsen, 315.000 bed
den in villa's bungalows, boerderijen en pensions;
jachthavens, sportcentra, maneges, golfbanen, picknickplaat
sen;
de uitgelezen Franse en Spaanse keukens, de voortreffelijke
Bordeaux-wijnen
Dat alles vindt men in Aquitanië tussen Soulac sur Mer aan de
monding van de Gironde en St. Jean de Luz aan de Spaanse
grens. Het is de Zilverkust in Zuidwest Frankrijk.
Aquitanië ligt in het uiterste zuidwed-
sten van Frankrijk, globaal gesproken
tussen de monding van de Gironde en
St. Jean de Luz. Het is vooral een land
voor de individueel reizende en dito in
gestelde toerist. Er zijn (nog) geen ge
heel verzorgde vlieg- of treinreizen
naar Aquitanië.
De weg erheen zou als volgt kunnen
zijn: Breda, Roosendaal, Antwerpen,
Gent, Lillc, Senlis, rondweg om Parijs,
Chartres, Tours, Poitiers, Angoulême,
Bordeaux. Totale afstand Breda-Bor-
deaux nog geen 1000 km.
Menigeen plaatst als hij de geneugten
van vakantieland Frankrijk op een rijtje
zet eten en drinken in de bovenste
regionen. Terecht natuurlijk, want waar
eet je zo copieus als in het land van
Pompidou? En naar verhouding zo goed
koop Lang hebben velen gedacht:
Frankrijk nou ja, wel leuk hoor, daar
niet van, maar duur jongens, niet te be-
ta-len. Inmiddels hebben we moeten
vaststellen dat het avondje uit eten in
eigen land heel wat duurder uitpakt dan
in Frankrijk.
Waar elders krijg je een menu van drie
gangen voorgeschoteld voor de prijs
van(af) tien francs Goed, voor dat
geld word je natuurlijk geen lucullus
maal met fruits de mer, steak met pom-
mes Parisiennes en le plateau des fro-
mages geserveerd, maar als je in een
restaurant 15 of 18 francs wil spenderen
dan zit je helemaal gebeiteld.
In restaurant Le Kahou te Mimizan
waar je met de neus op het strand zit,
noteerde ik een paar prijzen: menu voor
16,25 en 32 francs; vissoep 5, portie
ham 8, fruits de mer 18, tong a la meu-
nière 14, forel 14, biefstuk '15, kreeft 18-
26, ijs 2-4!£, glas pils (demi) 1,80.
In Arcachon betaalde ik op het terras
van Bar Victoria aan de boulevard 2-4
francs voor een aperitief, een glas wijn
kostte er 1.40, een expresso 0,80, een ca
fé crème 2, limonade 1,10, Cola 2. Wat
eten tussen de middag Omelette 3, por
ties frites 2, hamburgers 4,50, gebakken
eieren 3, biefstuk met frites 8.
't Kan ook anders, duurder en veel
duurder, daar niet van. Maar wie het
kalm aan wil doen, ziet wel dat Frank
rijk echt niet zo duur is als veelal wordt
gemeend.
En de kwaliteit van het voedsel is
vrijwel zonder uitzondering goed, waar
men ook eet, want de Fransen zijn zelf
veel te fervente aanhangers van Lucul-
lus om met minder dan goed genoegen
te nemen.
Algemene inlichtingen: Nationaal Frans
Verkeersbureau, Prinsengracht 760 te
Amsterdam, tel. 020-247534. En/of: Bu
reau du Tourisme, 42 Allée d'Orléans te
Bordeaux.
Wil men een gemeubileerde boerderij
(gite rurale) huren dan schrijve men
aan: Comité du Tourisme, Mont-de-Mar-
san, Les Landes.
Samen met collega Henk de Ridder van
De Haagse Courant heb ik een week
door Aquitanië gezworven. En iedere dag
zeiden we ettelijke malen tegen elkaar:
„Wat een gewéldig land, wat een onge
kende mogelijkheden. Schitterend. Onbe
grijpelijk dat we dit niet eerder hebben
gezien".
Want het mag dan nog geen 1980 zijn
- de plannen verkeren zelfs nog in een
beginstadium van uitvoering - wat de Zil
verkust nu al te bieden heeft grenst aan
het ongelooflijke. In m'n enthousiasme
kom ik tot een herhaling: een prachtige
kust met fraaie stranden zoals we die
van eigen land kennen, daarachter een
fantastische duinenrij, dan een vijftiental
meren veelal weer met zandstranden,
tussen de duinen en de meren en er rond
om schitterende villa's in de vakwerk
stijl van Les Landes. En dan die einde
loze pijnbossen met campings, picknick
plaatsen, boerderijen en bungalowparken.
Een adembenemend toeristisch dorado
waar ik helemaal van ondersteboven ben.
Na door dit paradijs een week te hebben
rondgetoerd is er niet veel verbeeldings
kracht voor nodig om me voor te stellen
hoe Aquitanië er anno 1980 zal uitzien.
De vakantieprogramma's van de reis
industrie, die dezer dagen in onze
brievenbussen vallen, zullen met ge
mengde gevoelens worden doorgebla
derd. De grote vraag die velen bezig
houdt is immers: zal de oliecrisis in
het a.s. zomerseizoen geen roet in het
vakantie-eten gooien Op dit moment
kan niemand daarop reeds een ant
woord geven, want niemand weet hoe
lang de crisis zal voortduren. Toch
houdt men er in de reiswereld reke
ning mee dat de olieboycot nog maan
den kan aanhouden en dat dientenge
volge vooral de vakantiereizen per
auto wel eens in het gedrang zouden
kunnen komen.
Een paar geluiden uit de reiswereld:
De ANVR (Alg. Ned. Ver. van Reis
bureaus) verwacht dat het vakantie-
vervoer per trein geen grote proble
men zal opleveren. Wat de charter
vluchten betreft wijst de ANVR op de
kleine prijsverhogingen van f 10,- tot
f 25 die onlangs zijn aangekondigd.
Men hoopt wel dat de luchtvaartmaat
schappijen van hun kant zich niet ook
genoodzaakt zullen zien de tarieven
te verhogen. Het is de vraag of char
termaatschappijen problemen zullen
krijgen met de brandstofbevoorrading.
Landen zoals Spanje, die niet of nau
welijks door de olieboycot getroffen
zijn en voor wie het toerisme van le
vensbelang is, zouden wel eens bereid
kunnen zijn Nederlandse charter ma
chines op de aanvlieghavens te laten
voltanken. Ten aanzien van vakantie
reizen per touringcar meent men bij.
de ANVR dat de regering mogelijk
bereid zal zijn de touringcaronderne
mingen voor vakantiereizen niet te
kort te houden wat brandstof betreft.
De automobilisten daarentegen zou
den wel eens de meest kwetsbare
groep vakantiegangers kunnen wor
den. Duurt de oliecrisis in de zomer
voort dan zou in EEG-verband bezien
moeten worden of men over en weer
eikaars benzinebonnen kan accepteren.
De NS heeft in dit stadium nog geen
plannen gereed voor het inzetten van
extra treinen naar het buitenland in
de zomermaanden. Er zijn te veel on
berekenbare factoren. Verwacht mag
wel worden dat op korte termijn in
ternationaal overleg zal worden ge
pleegd om bij voortduren van de cri
sis te komen tot een gezamenlijke
vervoerspolitiek over de grenzen.
De ANWB acht het doen van voor
spellingen een ondoenlijke zaak. Wij
weten niet wat we onze leden moeten
adviseren. Tot dusver gaat het boe
ken van reizen gewoon door al maken
we onze leden er wel op attent dat
we niets kunnen garanderen. Ander
zijds vinden we het ook moeilijk om
te adviseren te wachten met boeken.
Bij alle onduidelijkheid is één ding
zonneklaar: niemand kan ook maar
met een minimum aan zekerheid
voorspellen hoe het zomervakantiever-
keer zich zal ontwikkelen. Er zijn te
veel ongewisse factoren.
Frans vakantie-dorado
Een toeristisch pakket daar in Aquitanië
om u tegen te zeggen. Maar het VW-
wezen en de Franse regering vinden het
niet genoeg. Vandaar dat men onder de
naam Horizon 1980 een grootscheeps
plan heeft ontwikkeld, dat van Aquitanië
hét vakantieparadijs van Europa moet
maken. Maar dan wel met duidelijk om
schreven beperkingen. Hoogbouw mag
nagenoeg niet worden toegepast, de als
ecologisch omschreven gebieden mogen
niet worden aangetast.
De tot dusver bij slechts weinig Neder
landers bekende mogelijkheden die deze
vakantiestreek bij uitstek biedt, zullen
grootscheeps worden uitgebouwd. Het
doel: het aanzicht van de Zilverkust te
veranderen en een grote variatie aan te
brengen in de toeristische mogelijkheden.
Men wil de Zilverkust, waar zoals me
nigeen ons vertelde de zomer duurt
van mei tot eind oktober, maken tot hét
grote voorbeeld van toeristische urbani
satie en dat zonder de kustlijn met wolken
krabbers te verpesten. Tegelijk wil men
het vakantieseizoen, dat nu per definitie
op 1 september eindigt, verlengen door
het creëren van een groot aantal toeristi
sche attracties die niet aan het weer van
het hoogseizoen zijn gebonden.
„Daarbij willen wij geen verticale toeris
tische pyramide opbouwen" zegt de heer
Louis (Loulou) Darmante, directeur van
de VVV te Hossegor, „maar wij streven
naar een horizontaal toerisme voor alle
maatschappelijke geledingen. Een direc
teur van Philips moet zich bij ons even
zeer op zijn gemak voelen als de lopen
de band werker. Wie er ook komt, hij
kan ervan verzekerd zijn bij ons het
ideale vakantieparadijs van Europa te
vinden. De toerist moet zich er echter
wel op instellen op de individualistische
toer te gaan, te drijven op zijn eigen
fantasie, ook al komen er in de toekomst
misschien geheel verzorgde reizen naar
Aquitanië".
Kijkje vanaf het Centre Sportif De Bombannes bij Lacanau op het meer.
Met de gedetailleerde plannen en grote
kaarten in de hand kon ik me in het
vrije veld een oordeel vormen van het
geen hier gaat gebeuren en wat zeker
zo belangrijk is: met hoeveel zorg ge
waakt wordt tegen aantasting van de na
tuur.
In elk van de negen zones ontstaan klei
ne en middelgrote toeristische centra,
aanleunend tegen de bestaande bebou
wing en aangepast aan de heersende
bouwstijlen. Die centra verrijzen zowel
direct aan zee als aan de meren én in
de bossen. Achter de duinen zullen nog
meer villa's worden gebouwd, nieuwe
campings komen er, evenals uitzonder
lijk fraaie sportcentra. Dieper in de bos
sen zullen bungalows van hout gebouwd
worden en ook het aantal gites rurales,
dat zijn tot vakantiewoningen verbouwde
en gemoderniseerde boerderijen, wordt
fors uitgebreid. Dat alles echter eerst na
dat elk gebied door enkel, alleen de
hoogst noodzakelijke wegen zal zijn ont
sloten.
Maar dat is nog lang niet alles. Er ko
men ook nieuwe watersportcentra in de
vorm van aan te leggen zout- en zoet-
watermeren, compleet met jachthavens,
zeilscholen enz. Al die meren zullen met
de bestaande plassen worden verbonden
door het Transaquitaans kanaal mét open
■verbindingen naar de Atlantische Oce
aan, zodat er direct achter de kust een
ontzagwekkend watersportgebied ontstaat.
Het aantal hotelbedden moet worden op
gevoerd tot 300.000, het aantal plaatsen
op campings tot 100.000 en dat alles
zonder dat er een nieuwe Costa ontstaat.
De Zilverkust daarentegen zal geen aan
eengesloten bebouwing vertonen, overal
zullen de toeristische centra door groene
zones worden onderbroken. De toeristen
zullen zowel op de stranden aan de O-
ceaan en aan de meren kunnen verblij
ven als in de duinen en de bossen. Én
vooral in het directe achterland ontstaat
een veelheid aan sportieve attracties die
werkelijk elk wat wils zullen bieden.
Zelfs als wat de bedoeling is straks
een miljoen mensen tegelijk aan de Zil
verkust verblijft dan nog zal men nimmer
het idee hebben op eikaars lip te zitten
zoals in Mamaia, Torremolinos, Cannes
en noem nog maar een paar dwarsstraten
op. Want de ruimte is hier onbegrensd
en de ruimtelijke ordening staat in Hori
zon 1980 hoog genoteerd.
Misschien zal men anno 1980 niet meer,
zoals mij in september overkwam, overal
aan de kust eenzame baaitjes vinden.
Misschien zal dan die 200 km. lange
kust op veel plaatsen min of meer zo
druk zijn als nu het strand van St. Jean
de Luz of van Arcachon, twee van de
negen grotere badplaatsen. Misschien
zijn dan de 25 kleinere badplaatsen uit
gegroeid tot het formaat van Mimizan of
Cap Breton. Maar dan nog.... Ook dan
nog kan men buiten de centra een stil
strand vinden als men dat wenst. En er
zijn enkele tientallen meren. Wie het ook
daar te druk mocht worden zoekt en
vindt zijn rust gegarandeerd in die on
metelijke, onafzienbare pijnwouden,
oerderij
In Les Landes, een van de landstreken
van Aquitanië, beschikt men over 350 gi
tes rurales, tot vakantiewoningen ver
bouwde en gemoderniseerde boerderijen,
die veelal in of nabij het bos zijn gele
gen. In Soustons, vijf kilometer verwij
derd van de Oceaan, bezocht ik enkele
van deze gites rurales, zonder uitzonde
ring aantrekkelijke vakantiewoningen
voorzien van moderne keukens en sani
tair.
Pierre en Frangoise Caularque hebben
hun 300 jaar oude boerderij gemoderni
seerd, in tweeën gesplitst zodat er nu
twee vrijwel gelijkvormige appartemen
ten zijn ontstaan, geschikt voor 67 per
sonen. De boerderij van de Caularques
ligt midden in het bos, op 1% km. af
stand van het meer van Soustons en nog
geen 5 km. van zee. De keuken is com
pleet ingericht met ijskast, geiser, gasfor
nuis, men beschikt er over douche en
toilet, 1 slaapkamer met 2 tweepersoons
bedden en een tweede slaapkamer met
eveneens een tweepersoons bed, waar
eventueel een kinderbedje bij geplaatst
kan worden.
Verder heeft men een zitkamer met
De familie Caularque voor de boerderij die tot twee vakantiewoningen is
verbouwd.
openslaande deuren die toegang geven
tot terras en bos. Alles kraakhelder en
gezellig ingericht. Wie hier verblijft kan
op de boerderij (de Caularques hebben
een nieuw huis gebouwd) melk, boter,
kaas, eieren, aardappelen en groente ko
pen, de kinderen kunnen met het klein
vee spelen, vader kan er vissen en jagen
(vergunning 15 francs per stuk) en in
het bos vindt men champignons, bramen
en bosbessen.
In juli en augustus betaalt men voor dit
verblijf 300 francs per week, voor en na
die tijd bedraagt de prijs 150 francs. Ik
vond het een zeer goed aanbod, dat
zeker gezien het aantal personen dat er
onderdak vindt niet duur is. Sinds
zes jaar verhuren de Caularques hun ou
de boerderij. Tot volle tevredenheid van
henzelf en van hun gasten die tot ver in
september blijven komen. „Voor jullie
Hollanders zijn juli en augustus waar
schijnlijk te warm" zegt Pierre. „Beter
komt men in juni of september, dan is
het weer ook mooi, maar minder warm".
Wat september 1973 betreft had de goede
man echter ongelijk. Bij mijn bezoek
stond het kwik boven de 30 gr.
waar men niet dagen maar weken kan
ronddolen.
Laat vooral niemand vrezen dat Horizon
1980, gezien de prudentie waarmede men
te werk gaat, aan saaiheid ten onder zal
gaan. Nu al kunnen badplaatsen zoals
Soulac sur Mer, Adernos Les Bains, Ar
cachon, Mimizan, Hossegor, Cap Breton,
Guéthary, Biarritz, St. Jean de Luz en
Hendaye in het hoogseizoen wat gezel
lige drukte betreft wedijveren met iedere
badplaats waar dan ook. Alleen.... het
uitzicht vanaf het binnenland op zee en
v.v. is en wordt niet verpest door beton
nen kolossen van twintig en meer verdie
pingen. In Arcachon b.v. niet aan zee
maar aan een bassin gelegen, vindt men
een vier kilometer lange boulevard. Ner
gens zag ik echter een hotel of apparte
mentencomplex yan meer dan vier ver
diepingen. Zo móet, ja zo zal het blij
ven.
Omdat voorbeelden spreken wil ik eve»
opsommen wat men aan de Cóte Sua
des Landes een kuststrook van 50 lo
tussen de plaatsen Léon en Le Boucau--
aan accommodatie en vertier aantreft
120 hotels met 2500 kamers, 40 camping* J
met 28.000 plaatsen, 8.000 gemeubileerde
villa's en pensions met 50.000 bedden,
plus nog eens 20.000 bedden in vakantie
dorpen en boerderijen.
Verder: 50 km. strand van het fiMjj
zand, 15 meren en 50.000 ha. bos. V°°r
vertier en vermaak: 2 casino's, 40
nisbanen, 6 zeilscholen, 8 maneges, 8 sta
dions, 8 arena's, 5 zwembaden, surfing-
clubs, 20 sportvelden, 10 bioscopen
bar/dancings.
Dat alles op een kuststrook van nis'
meer dan vijftig kilometer. Het zjl
vooral de sportief ingestelde toeristen dj
nu en straks aan de Zilverkust het von
pond aan genoegens kunnen incassere
Op tientallen plaatsen is gelegenheid w
zeilen, roeien, kanoën, waterskiën, sa1'
fing, men kan er tennissen, golf en w®
golf spelen, paard en pony rijden, rug l
en pétanque (Zuidfrans balspel) beo»
nen, judoën, fietsen, om van wandel u
zwemmen en vissen maar te zwijged-
in de zomer barst de Zilverkust van
festiviteiten. Op vele plaatsen organ,
men naar Spaanse zeden ferias en
liseert
corri
das, er zijn folkloristische festivals, c
certen, openluchtbals, regatta's, wie1
coursen en kinderfeesten.
Toegegeven het is een saaie 0PS0l®j2j[
maar indrukwekkend. Aan YerV tust
komt men niet toe aan deze Zilver*
met zijn ik zeg het nog maar eer»
uniek achterland, dat op mij een oW
wisbare indruk heeft gemaakt.
