MACHTIGINGSWET INGEDIEND Regering wil stevige greep op alle inkomens Europeanen berusten in autoloze zondag DAY AN WIL DELEN SINAï PRIJSGEVEN holfzuuorc Aardgas redder Nixon blijkt DEN UYL: GEEN AANLEIDING TOT PANIEK aardappelkroketten VVD: Machtigings wet gaat veel te ver Shell laai olietanks bouwen fa vrijgeleide meer voor vluchtelingen in westerse SSs?*6 hebben be_ Nobelprijswinnaars Moderne mens stoot brood uit de mond eet smakelijk! JLdafct .NEDERLAND GEEFÏ „BRUSSEL" «UIRING OVER GELIJKE BELONING OKGJUJG zsa I i binnenland buitenland Armer Santiago HUREN PvdA: waardering; D '66 verbaasd Werkg' evers Ongelukken Voorwaarden Haags jurist: MODERNE DWANG ARBEID IN PLAATS VAN GEVANGE NISSTRAF I (Frans) erne wiskunde, cur- (7). 1, 2, 3 j' ai vu, lerprogramma. F., voor de vrouw, religieuze uitzen- rt. Journaal. Chansons a la carte, Llub des Artistes. La vie facile, speel- van Francis Warin, Henri Serre, Michè. 5ompart, Marianne ;eriek e.a. tenschap en boeken: fessor Sivadbon: psy, logische verhande- in drie delen. Journaal. [RIJK (Rijssel) Jitrente. Journaal. 5 Délit de fuite, film Raymond Bonderie, t Antonella Lualdi. lix Marten e.a. ven nu. de kleuters. »r de jeugd. J. act. (urnaal. ,n de hak op de tak. s nouvelles aventurea Vidocq (1). ihalingstekens ope- n. iziekprogr. 10 Nieuws. Igen ap-tien. 1.02 Muz. met |02 Continu de nacht 02-7.00 Voor dag en mist in. I (Vlaams) aeristische magazine, leuws. 10.05 Duitse or- 11.00 Operettemuziek aar, Johann. Strauss, „eitner en Leo Fall, euws, mededelingen en lichten. 12.00 Land- bniek. 12.15 Lichte mu- 2.50 Buitenlands perso- 13.00 Nieuws, actua- weerbericht en toneel- 14.00 Nieuws. 14.03 .nuziek. (15.00 Nieuws), [ieuws en beursberich- 10 Lichte muziek. 1700 [en mededelingen. 17.10 orkestmuziek. 17.55 naai. 18.00 Nieuws, foor de soldaten. 18.43 sportuitslagen. 18.45 |l8.55 Taalwenken. 18.57 orkestmuziek. 19.00 actualiteiten en mede- 19.30 Lichte muziek, [keurig Engels.) 19.45 [ar Kunstbezit. 20.00 muziekprogramma. Boekbespreking.) 21.00 rnieuws. 21.05 Licht mma. 22.00 Nieuws en erichten. 22.15 Licht rogramina. 23.00 23.05 Lichte platen. 5.45 Nieuws. Mkmpvah dtSdnscü-y often ?i mmtêefmsenenverj m ei$en broeders1- ter! )-] filf Maandag 10 december 1973 (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Behalve de energienota (Zie pag. 1) heeft de regering dit weekeinde ook de zogenaamde machtigings wet bij Eerste en Tweede Kamer ingediend. Dit wets ontwerp, dat de week vóór kerst door de Tweede Kamer wordt behandeld, geeft als het wordt goedgekeurd de regering een stevige greep op alle inkomens, ook de niet- cao-lonen, de dividenden en de inkomens in de vrije be roepen. (Vervolg van pag. 1) Andere energiebesparende maatregelen zijn: 9 Benzinedistributie (15 liter per week). I Zuiniger verwarmen door Je gemiddelde stooktempera- tuur twee graden lager te stel len (een vrijwillige maatre gel). t Zuiniger met elektriciteit (ook vrijwillig, mogelijk be sparen tien procent). 0 Vervanging van oliever- bruik bij de Hoogovens door kolen. Hetzelfde zal ook ge beuren bij elektriciteitscentra les, die 's winters niet op aardgas draaien (wegens de enorme particuliere vraag). 0 Stimulering van betere Isolatie in de woningbouw. Al met al blijft ondanks dit maatregelenpakket een oliete kort bestaan dat niet is op te vangen. Dat heeft, zo voorspelt de regering, ernstige gevolgen voor de petrochemie en de wegenbouw (Bitumen is een feprodukt). Wat de verwachtlgen voor volgend jaar betreft meent de regering, dat in ieder geval een enorme stijging van bet invoerprijspeil (inflatie) onontkoombaar is. Er wordt rekening gehouden met een stijging van 15 procent. Welke invloed dat in 1974 op de bin nenlandse prijzen zal hebben, kan nog niet worden bere kend. Verwacnt wordt ook: een le- togloop van de investeringen, al lijkt het waarschijnlijk dat de rigoureuze ombouw op aard gas een extra ïnvesteringssti- outans geeft van twee miljard gulden. Duidelijk is ook, dat de afzet van onze produkten naar het buitenland door stag natie in de wereldhandel zal teruglopen. Dit betekent, dat we volgend jaar ten opzichte van het buitenland drie pro eent „armer" zullen worden 'vermindering van het netto nationaal inkomen). (Van onze redactie buitenland). SAKïiago De Chileense 'sering zai geen vrijgeleide ®eer toestaan aan politieke h 1f'i1'e''J1Sen die toevlucht 'icn gevonden in ambassa- J-s van landen waar men de fWventie van Caracas over t asielrecht niet heeft on bekend. y?!1 zondag in diplomatie ks krir—- igen in Santiago verno- j maatregel treft vooral ambassades van de Europe- tot a t -^'e' 'n tegenstelling te Latijns-Amerikaanse, de omA c°nventie niet door Bato^'u16 Westeuropese diplo- ve" padden de maatregel al re?»,. omdat de Chileense 'aatste tijd steeds itanto t r liet blijken de con té n.if m van personen in BaG dammen die, drie graan?1' no2 na de staats- hun egan president Allende, V6it»n»?v ht zoeken in de schat u nde mnbassades. Men lat*», aaI>tal vluchtelingen bass50meirteel nog in de am- 'eidé Wacht op een vrijge- t6 naar het buitenland Het wetsontwerp, onderte kent door alle ministers en drie staatssecretarissen, is er speciaal op gericht de arbeids- en inkomenspositie van de zwakste groepen in de samen leving veilig te stellen. Deze immers, aldus de redenering, zullen het hardst getroffen worden als door de energiecri sis en de sterke stijging van de grondstoffenprijzen de eco nomie verstoord dreigt te wor den. Die dreiging is, ondanks onzekere factoren, zeer realis tisch, meent de regering. De machtigingswet geeft de minister van Sociale Zaken de bevoegdheid dwingend in te grijpen in de arbeidsvoorwaar den van alle loontrekkenden, ook indien ze buiten een cao vallen en in de arbeidsvoor waarden van ambtenaren bij het rijk (kon altijd al), de provincies en gemeenten. De bevoegdheid strekt zich ook uit over tantièmes en gratifi caties. De tarieven van beoefenaren van vrije beroepen (dokters) worden tot nu toe vastgesteld op grond van de prijzenwet. Ook hierop krijgt de minister van Sosiale Zaken invloed, ten einde een grotere samenhang te kunnen creëren met de ge wone lonen. Ook dividenden kunnen op grond van de machtigingswet aan regels ge bonden worden, evenals de huren. Daarnaast kan de regering dan nog ingrijpen bij dreigend ontslag, waar voortaan toe stemming van de minister voor nodig is. In dit kader zal ar beidstijdverkorting een in toe nemende mate gebruikt mid del worden om de nog be schikbare werkgelegenheid over zoveel mogelijk werkne mers te verdelen (indamming werkloosheid). Belangrijk is ook dat de re gering desnoods het aantrek ken van buitenlandse werkne mers (behalve die uit EEG- landen) kan beperken. op ongeveer 2000. STOCKHOLM (AP) Overbevolkte steden als New York, Londen en Tokio, die van binnenuit verrotten, zijn symptomen van de steeds toe nemende kwalen van de mo derne maatschappij die kun nen -leiden tot hongersnood, oorlogen en erger tenzij de mensheid van koers verandert, zo hebben twee winnaars van de Nobelprijs voor de medicij nen zondag in Stockholm ge waarschuwd. De twee scheppers van de nieuwe wetenschap der etholo gie, Konrad Lorenz en Nico- laas Tinbergen, die met de Nobelprijs werden onderschei den voor hun studies van het leven der vogels en bijen en de betekenis daarvan voor het menselijk maatschappelijk ge drag, schilderden op een pers conferentie aan de vooravond van „Nobel-dag" een somber beeld van de wereld van van daag. Lorenz,1 de controversionele Oostenrijkse geleerde zei dat de moderne mens „op stomp zinnige wijze blindelings het milieu vernietigt en daardoor zijn kleinkinderen het brood uit de mond stoot". Tinbergen, een kettingro- kende hoogleraar uit Oxford, die van Nederlandse afkomst is, steunde het betoog van zijn Oosentijkse collega. Ook ver dedigde hij Lorenz tegen de felle kritiek op de artikelen die hij tijdens het nazi-regime in Oostenrijk heeft geschre ven. Lorenz distantieerde zich ook var. zijn eigen opvattingen uit die tijd. Minister-president Den Uyl (link) is ervan overtuigd .met het pakket energiemaatregelen en de machtigingswet (zie pagi na 1 en elders op deze paginade ontwikkeling rond de oliecri sis redelijk in de hand te kunnen houden. „Er is geen aanleiding tot paniek als we tijdig maatregelen nemen. De bedoeling van dit vooroplopen van Nederland is een uit de hand lopen van de situatie te voorkomen"De bewindsman zei dit zaterdagmiddag in Den Haag, waar hij met de ministers Lubbers, Duisenberg en Boersma een toelichting ga op de ingediende machtigingswet en de nota over de beperking van de olieaanvoer en de gevol. gen daarvan. Minister Lubbers naast premier Den Uyl op de foto) maakte gewag van de bijzonder ruime schatting van het Centraal Plan bureau inzake de te verwachten werkloosheid indien de crisis het hele jaar 1974 zou duren. Duisenberg (Financiën) schetste de bijzonder gunstige positie die Nederland, structureel gezien, bin nen Europa inneemt. Nederland had een zeer gezonde economie toen de oliecrisis begon. „Eigenlijk zijn wij een uitzonderlijk land, dat per hoofd van de bevolking de grootste hoeveelheid energie ter beschikking heeft. Energetisch roellicht het rijkste land van Europa". Financieel gezien heeft ons land geweldige massa's reserves op gebouwd. Al is er een heftige beweging rond de gulden aan de gang. Nederland heeft ook in de z.g. tweede lijn ijzers in het vuur, zoals in de samenwerkingsverbanden binnen Europa en de mogelijkheid toegang te krijgen tot de faciliteiten van het IMF, het Internationale Monetaire Fonds, aldus Duisenberg. (ADVERTENTIE) nu500gr. van 173 voor «m (Vervolg van pag. 1). De WD maakt ernstig be zwaar tegen het wetsontwerp, dat de Kamer helemaal bui tenspel zet. Een in feite links minderheidskabinet probeert op die manier alle rooie stok paardjes door te drukken en zodoende misbruik te maken van de slechte economische si tuatie, die als gevolg van de oliecrisis is ontstaan. Het ka binet vraagt nu om een abso lute volmacht om te regeren zond-er het parlement, het ka binet heeft voldoende be voegdheden en nieuwe zijn beslist niet nodig, aldus Wie gel. PvdA-fractieleider drs. Ed. van Tliijn heeft wel grote waardering voor de energieke wijze waarop het kabinet de gevolgen van de oliecrisis tracht op te vangen. Hij geeft Den Uyl groot gelijk dat deze voldoende solidariteit eist van de Europese partners en i-s het helemaal eens met de stelling, dat werkloosheid zoveel moge- uj'k moet worden voorkomen. De nieuwe politiek van Den Haag moet gebaseerd zijn ver dere bestrijding van inflatie en werkloosheid. Er zal vol gend jaar minder te verdelen zijn: dat moet z.o rechtvaardig mogelijk geschieden en daar om is hij het helemaal eens met de inkomenspolitiek die minister Boersma (per vol macht) wil gaan voeren Wel eist hij dat het kabinet voor alsnog uitgaat van het cen traal akkoord. Fractieleider Jan Terlouw van D'66 is er nogal verbaasd over dat de aardgasproduktie nu wel ineens kan worden op gevoerd, terwijl dat enige maanden geleden nog vol strekt onmogelijk leek. Toen kon het op technische gronden niet (milldeuzaken speelden daarbij een belangrijke rol), Terlouw hoopt niet dat het ka binet nu een hoop natuur schoon gaat o-pofferen aan de zucht na-ar meer energie in de vorm van olie en aardgas uit eigen bodem. Het verbond van Nederland se Ondernemingen VNO vindt dat de regering wel erg ver- strekbende bevoegdheden aan zich wi-1 toetrekken. Het is het VITO duidelijk, dat de toe stand van voor het centraal akkoord duidelijk is achter haald en dat akkoord dan ook geen dienst meer kan doen, zeer verbaasd is het VNO dat de regering wel iedereen wil laten bezuinigen, maar dat zelf nog steeds niet doet. Ook het Nederlands Christelijk Werk geversverbond NCW vindt dat vreemd. Het NCW zegt i-n een eerste commentaar dat de eco nomie volgend jaar zware sla- gen te verwerken zal krijgen Het NCW ziet de machtigings wet voor de in-kemensvormmg als een tijdelijk noodverband, wat niet mag worden gebruikt voor een algemeen inkomens belei-d. De vakcentrales tenslotte wilB.n eerst met hun achter ban praten voordat zij zullen reageren. Vandaag al praten de bondsbes-turen over de machtigingswet en de nota over de economische vooruit zichten voor volgend jaar. Pas na het gesprek met de rege ring (morgenmiddag) zal het overlegorgaan van NVV. NKV en CNV met een reactie ko men. (Van onze redactie binnenland) DEN HAAG In totaal ne gen Europese landen waren zondag het domein van de voetganger en de fietser. In Noorwegen, Denemarken, Ne derland, België, Luxemburg, West-Duitsland, Zwitserland, Liechtenstein en Italië stonden miljoenen auto's in garages of op straat geparkeerd omdat deze landen in verband met de energiecrisis een rijverbod op zoniagen hebben afgekon digd. Andere landen ver scherpten de snelheidsbeper kingen en namen uitgebreide re maatregelen om benzine, stroom en olie te sparen. Voorzover zondagavond kon worden geconstateerd hielden de burgers zich in alle landen vrij goed aan de beperkende maatregelen en schijnen ze in het algemeen te berusten in een voetgangerszondag. In Denemarken, waar de au toloze zondia-g evenals in Ne derland al routine is gewor den, daalde het aantal ver keersdoden in vergelijking met november 1972 van 106 naar 49. De Westdu-itse politie meid- de een doodse stilte op de autobanen en secundaire we gen tussen de Noordzee en de Alpen In Osnabruck traden agenten met de knuppel op tegen on geveer 80 jongelui die met een mars wilden protesteren tegen de „beperkende maatregelen op kosten var, het volk". In ons land hebben twee zware verkeersongelukken het leven gekost aan zeven men sen. Bij andere ongelukken kwamen nog eens zes mensen om. Al deze ongevallen deden zich voor vóór zaterdagnacht drie uur. Een auto-ongeluk bij Does burg, dat zaterdag drie mensen het leven kostte, heeft giste ren een vierde slachtoffer ge- eist: het negenjarig dochtertje van het echtpaar Oudgaarden uit Arnhem. Zij is gisteren aan haar verwondingen over leden. De twee andere inzit tenden van de aangereden au to vier van de zes inzitten den zijn overleden zijn nu buiten levensgevaar. De man die het ongeluk heeft veroor zaakt is nog in levensgevaar. Hij stond met zijn auto in de berm van de weg geparkeerd en was plotseling zonder licht links de rijbaan opgereden, pardoes tegen de auto van de familie Guciga-arden. Drie Jonge mannen zijn za terdagnacht even na midder nacht omgekomen in Marum (Gr). Hun auto werd door een andere personenauto gegrepen, toen deze een rijksweg op reed. De drie jo-ngemannen (19, 18 en 18 jaar oud) waren op slag dood. Een vierde inzitten de werd zwaar gewond. De bestuurder van de andere auto kreeg geer. letsel van enige betekenis. Een verkeersongeluk op ae autoweg Paramaribo-Paranam heeft aan negen mensen het leven gekost. Ze zaten in een bus die frontaa-l in botsing kwam met een vrachtauto. Acht w-aren op sl-ag dood, de negende stierf later aan zijn verwondingen. Drie gewonden verkeerden gisteravond nog m levensgevaar. Alle slachtoffers waren we»kzaam bij de alumi- niumfabiiek va-n Suralco m Pa-ranam, 50 km ten zuiden van de Surinaamse hoofdstad. De verongelukte bus moesl uitwijken voor een andere au tobus, die zonder benzine naast de weg stond. Hierbij kwam de Suralco-bus op de linker weghelft terecht, waai hij een tegemoetkomende vrachtwagen niet meer kon ontwijken. GORINCHEM (ANP) De Koninklijke Shellgroep heeft aan Nederhorst Staal B.V. Constructie opdracht verstrekt voor de levering en montage van acht olieopslagtanks op het terrein van de Shell aan de Bullenbaai op Curagao. Met de opdracht is ca. 25 miljoen gul den gemoeid, aldus Neder horst. Het materiaal voor bodem, wand en dak van de enorme tanks, vier met een inhoud van 120.000 m3 elk en vier van 60.000 m3 elk, za] in Ne derland machinaal worden voorbewerkt, waarna de on derdelen op de bouwplaat; zullen worden aaneengelast. (Van onze redactie buitenland) WASHINGTON, CAIRO, TEL AVIV De Israëlische minister van defensie Mosje Dayan en de Egyptische am bassadeur in de Verenigde Staten Ashraf Ghorbal hebben zich na afzonderlijke gesprekken met Henry Kissinger op timistisch uitgelaten over het doorgaan (op 18 december) en de afloop van de vredesconferentie in Genève. Mosje Daya-n heeft'verklaard dat Israël bereid is zich uit delen van de Siani en an dere plaatsen terug te trekken. Hij gaf niet te kennen hoeveel grond zijn land eventueel op wil geven. Dit weekend hebben zich overigens weer ernstige inci denten voorgedaan bij het Su- ez-kanaal, in Oost-Jeruzalem, Hebron en Nabloes, waar de militaire gouverneur van de stad werd gewond door een in zijn auto geworpen handgra naat. De Egyptische ambassadeur Ghorbal zei na afloop van het gesprek met Kissinger dat zijn regering er op staat dat een vredesconferentie geen lang slepende affaire mag worden. Hij wilde nog niet zeggen of zijn regering de uiitnodiging tot deelname aan de conferen tie formeel had aan-genomen. Egyptes vice-premier Abdel Kader Hatem verklaarde za terdag in het parlement in Cairo dat zijn land bereid is deel te nemien aan de vredes conferentie, maar dat daaraan wel een aantal voorwaarden zijn verbonden. Hij wil dat de secretaris-generaal van de Verenigde Naties Waldheim dé uitnodigingen aan de be langhebbende partijen ver zorgt en daarin dient te om schrijven wat het doel en het te verwachten resultaat van de conferentie is. En met dat laatste bedoelt de vice-premier van Egypte de uitvoering van de resoluties van de Veiig- heidsraad. Hatem wil verdei' dat behalve Egypte en Israël ook Syrië en Jordanië aan het overleg moeten deelnemen en in een later stadium ook het Palestijnse bevrijdingsfront (Van onze redactie binnenland AMSTERDAM „Het is wel duidelijk dat in de welvaartsstaat de wetsovertredingen niet afnemen, maar toene men: het loont zoveel meer. De straffen dienen Jus te worden verzwaard; overwogen dient te worden of de doodstraf niet opnieuw moet wor den ingevoerd voor de ergste zaken". Zo schrijft mr. W.S.A.N. Gorter (63) uit Den Haag, juridisch hoofd ambtenaar op het minis terie van Financiën, in het Nederlands Juristen blad van deze week. Zwaardere straffen voeren slechts dan niet tot wederzijdse verhar ding en vervreemding, indien men tegelijker tijd, of onmiddellijk na de strafvoltrekking gro tere praktische belang stelling en inleving in de gestrafte toont. De combinatie „zwaardere straffen - grotere be langstelling" vraagt ech ter, aldus mr. Gorter, oneindig veel meer con centratie, energie en toe wijding dan het luie of jammerende „laat maar gaan" dat dikwijls gele gen is in vormen van quasi-modernisme in de opvoedkunde en straf toepassing. Gevangenisstraf zou volgens mr. Gorter, be halve voor zeer korte tijdsduur, moeten wor den afgeschaft wegens onmenselijkheid en ver vangen door een moder ne vorm van dwangar beid met begeleiding. Egypte wil volgens hem niet onderhandelen over twee prin cipiële kwesties: de terugtrek king van de Israëlische troe pen uit de in 1967 bezette gebieden en het herstel van de rechten der Palestijnen. De Israëlische minister van defensie Dayan zei op het jaarlijkse diner van de United Jewish Association dat Israël bij de komende onderhande lingen alleen zal moeten vast houden aan wat werkelijk es sentieel voor het land is. Hij zei dat Israël ondanks de te gen zich gerichte macht van de Arabische olie nog nooit zo sterk is geweest als nu. Op de vraag of Israël bereid is zijn strijdkrachten uit het gebied van het Suez-kanaal te rug te trekken, weigerde hij een precies antwoord te ge ven. De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft twee resoluties aangenomen waarin Israël wordt opgeroe pen de Geneefse conventies te respecteren inzake de mensen rechten vam burgers in oorlogs tijd en geen maatregelen te treffen die annexering van be zette Arabische gebieden beo gen. 36 Russische waarnemers en een even groot aantal uit Ame rika werken sinds zaterdag bij de- VN-organisatie voor toe zicht op het bestand in het Midden-Oosten. De standplaats 1 van de Russen en Amerikanen is niet bekend gemaakt. (Van onze redactie binnenland) DEN HAAG De Neder landse regering heeft de Euro pese Commissie schriftelijk la ten weten, dat in 1974 het beginsel van de gelijke belo ning voor mannen en vrouwen voor arbeid van gelijke waar de wettelijk wordt geregeld. De nog in enkele bedrijfstaks- cao's voorkomende discrimine rende bepalingen zullen bin nenkort verdwenen zijn. Met deze mededelingen rea geert de regering op verwijten van de Europese Commissie aan het adres vam Nederland, dat in gebreke wordt gesteld het beg.nsel van de gelijke beloning nog niet in de natio nale wetgeving te hebben op genomen. Dit is in strijd met verplichtingen, die voortvloei en uit artikel 119 van het EEU-verdrag („iedere lid-staat verzekert de toepassing van het beginsel van gelijke belo ning voor mannelijke en vrou welijke werknemers voor ge lijke arbeid"). De Europese Commissie heeft Nederland om opneidermg gevraagd, al vorens verdere stappen te doen. WASHINGTON (UPI-OPA) President Nixon heeft het In de bijna vijf jaar in het Witte Huis tot miljonair weten te brengen. Dat blijkt uit een omvangrijke documentatie, die N:xon zaterdag heeft laten pu bliceren. Hij wil daarmee de geruchten en verwijten ontze nuwen dat hij zich tijdens zijn ambtsneriode op onwettige manier zou hebben verrijkt. Nixon blijkt over zijn inko men een kleiner percentage aan federale belasting 7 procent te hebben betaald dan een gezin van vier perso nen met een inkomen van 8.000 dollar. Dat komt in hoofdzaak door een grote be lastingvermindering wegens het verschaffen van zijn docu menten v au zijn Vice-presi- dentschco aan het nationale archief. (ADVERTENTIE) WÈ* I' ffl m

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1973 | | pagina 5