I
nte
Volkerakcomplex in laatste fase Punten
OOSTERSCHELDE
IR. JAN LOEFF
Argumenten vóór
open houden niet
weg te praten
Ir. H. MEYER
Keeten-plan van
waterstaat zelf
HIEF
R
DRECHT
METAAL
NOG 4 jaar voor
laatste loodjes
ER
i-s aader?.of het parle-
>pleiding bent
/eel bedrijven.
LATION B.V,
VTJJ.,
Uit
door
jan wintraecken
,g HOOGERHEIDE
Gezocht wordt een man 1
omstreeks 20-23 jaar mal?I
nimaal een MAVO-op|ejding j
Een technisch inzicht strain!
tot aanbeveling. "i
In de vestiging Hoogerheide de.ll
|g, welke thermische isolatie. J
len te richten aan het Hoofd
ardingen.
BASTO BETON
i»)
ve
is,
ci-
d
n
n
fi
ler
e-
e
LU-
se
ng
en
ta-
af-
>r-
•De Stichting DreM
metaal, die in J9M
haar 5-jarig bestaW
viert, is een arosW-
reserve voor een grot}
bedrijven in en on
Dordrecht. Haar werf
nemers zijn inMf
dienstverband. Er
een reiskostenvergoe
ding voor lm
gezamenlijk gebrn»
van
Zatowlag 8 d*e*mb«r FV'73
(Van een onzer verslaggevers)
WILLEMSTAD Het Volkerak-coïnplex bevindt
zich in zijn laatste fase op weg naar de eind 1977
geplande algehele voltooiing. Nog zo'n vier jaar res
ten de bouwers om van de Volkerakdam een goed
sluitend en vooral bruikbaar geheel te maken. Want
zowel voor het wegverkeer als het verkeer te water
is dit meest noordelijk gelegen secundaire Delta
steunpunt van uitzonderlijk belang. Het is een knoop
punt van autowegen en de rivier „beneden" onder
deel van de vaarroute Rotterdam/Antwerpen, de
drukst bevaren waterweg van Europa.
Voor de scheepvaart moes
ten al direct bij het begin de
nodige voorzieningen worden
getroffen om deze zo weinig
mogelijk gehinderd door te
kunnen laten gaan. Nog voor
I960 werd de bouwput gesla
gen voor de aanleg van twee
schutsluizen die toen nog vol
doende werden geacht. Daarna
kon pas met de eigenlijke af
sluiting van het Volkerak be
gonnen worden die eind 1969
een feit werd. Voor het weg
gedeelte moest vervolgens het
grondlichaam voor het Helle-
gatsplein worden gemaakt.
Door het treffen van een groot
aantal provisorische voorzie
ningen slaagde men er in de
Volkerakdam in 1970 bedrijfs
klaar te krijgen en kon ook
het wegverkeer van het gevor
derde project gebruik gaan
maken.
De meest opvallende ge
beurtenis van de laatste maan
den was de ontmanteling van
de bailey-brug aan Willem
stadse zijde. Via deze brug
bereikte men het voorlopige
damtraject. De aanloop ge
schiedt thans over het wegge
deelte dat op het sluizencom-
plex inmiddels gereed is geko
men. Verdere overbrugging
1 van het sluizencomplex en
daarmee het doortrekken van
I het definitieve weggedeelte
I laar de eigenlijke dam en
I verder het Hellegatsplein kan
S tot uitvoering komen als
iuu ter hand genomen laat
st! {rote werken ver genoeg
gevorderd zijn. De laatste
loodjes zijn glohaal op een
rijtje gezet: de bouw van de
derde sohutsluis, een jiachtsluis
en drie inlaatsluizen.
Aanvankelijk dacht men aan
de twee reeds in gebruik zijn
de schutsluizen voldoende te
hebben. De scheepvaart nam
echter sneller toe dan in de
prognoses was voorzien. In
1963 een jaar nadat de sluizen
in werking werden gesteld,
passeerden 170.000 schepen
met een totaal laadvermogen
van 120 miljoen ton. Bij deze
aantallen waren wachttijden
onvermijdelijk. Besloten werd
een derde schutsluis aan het
bouwprogramma toe te voegen
mede op grond van een door
het bureau Beenschot uitge
voerde analyse.
De ontwikkelingen in de
watersport in het Delta-gebied
en de toekomstverwachtingen
hierover gaven aanleiding tot
de opzet van een aparte jacht
haven.
Tegen 1980 worden in het
seizoen op een gemiddelde
werkdag 450 jachten verwacht
en op een dag in het weekein
de zal dit aantal kunnen oplo
pen tot 800 stuks. Een andere
reden om de recreatievaart uit
eindelijk een eigen doorgang
te verschaffen is de grote kans
op schadegevallen bij geza
menlijke behandeling zoals in
de afgelopen periode duidelijk
aan het licht is gekomen.
Verder voorzag men vertra
gingen voor de beroepsvaart
0 Het Volkerakcomplex in slotfase
en de herhaalde noodzaak de
bascule-brug te openen voor
het doorlaten van jachten met
een hoge mast. De jachtsluis
wordt daarom extra-hoog ge
maakt. Deze wordt bovendien
zo groot 16 meter breed bij
een lengte van 145 meter
dat in noodgevallen ook de
beroepsvaart via deze sluis ge
holpen kan worden. De bouw
van de jachtsluis en die van
de drie inlaatsluizen voltrekt
zich in een bouwput van 400
bij 400 meter.
In de bouwput waarin des
tijds de betonnen caissons
voor de dam werden vex'vaar-
digd en naar hun plaats van
bestemming werden afgedre
ven ligt nu het betonnen ge
raamte van de derde schut
sluis die op een detailpunt na
een getrouwe nabootsing zal
worden van zijn twee voor
gangers: zoals bekend de
grootste binnensluizen van Eu
ropa met hun breedte van 24
meter en een schutkolklengte
van 320 meter.
De bediening van het slui
zencomplex geschiedt vanuit
een door slechts enkele men
sen bemande centrale die
reeds sinds de ingebruikna
me van de eerste twee schut
sluizen actief is. Vanaf april
beschikt men ook reeds over
het gesloten tv-circuit. Langs
de kade staan de camera's op
gesteld. Bij mist biedt een ra
darinstallatie uitkomst.
In deze laatste fase worden
enorme hoeveelheden beton
verwerkt: 6000 m3 voor werk
vloeren en 190000 m3 voor ge
wapend beton. De hoeveelheid
te verwerken wapenings-
staal bedraagt 17900 ton. Een
betonfabriek bevindt zich in
een bouwput op het terrein.
De betonseotor is verreweg
het meest arbeidsintensief.
Het merendeel van de 320
man die aan de Volkerakdam
werken is bij de betonbouw
betrokken. Vooral het staal-
vleöhtan vergt de nodige man
kracht. De heiwerken die reeds
voor een groot deel hun beslag
hebben gekregen vergden 4150
ton stalen damwand 29800 me
ter voorgespannen betonpalen
en 14000 meter in de grond
vervaardigde zgn. Vibro pa
len.
Het laatste bestek van het
totale project dat onlangs werd
aanbesteed omvat het zgn.
natte werk zoals de aanleg
van geleidedammen, toelei-
dingsgeulen, voorhavens, stort-
bedden en bijbehorende wer
ken ten behoeve van de in
laatsluizen en de jaehtslois. In
het kader hiervan gaat men
nog met zo'n 6000000 m3
grond aan het schuiven. Aan
zinkstokken moet nog zo'n
200000 m2 op de.juiste plaats
worden gebracht. In dammen
gaat nog zo'n 200000 ton
mijnsteen zitten.
Er is de komende jaren nog
meer werk aan de winkel. Zo
zal de dam die rond de bouw
plaats van de sluizen werd aan
gelegd en waarvan het weg
verkeer nu nog gebruik
maakt, moeten worden opge
ruimd en de noordelijke haven
van de sluizen verbreed. Ook
het wegenpatroon moet nog in
zijn definitieve vonm worden
gebracht waartoe de bouw be
hoort van enkele viaducten
ten dienste van het op het Hel
legatsplein naar drie richtin
gen uitwaaierende verkeer via
Overflakkee naar het Zeeuw
se, de richting Rotterdam en
naar het zuiden,
JAN WILLEMEN.
Postbus 488,Dordrecht
Frederikstraat 40.
Tel. 078-
35697/74308/46421
v
Oosterschelde open of dicht Dal is de vraag. De Vereniging voor Milieu
defensie en het Comité Samenwerking Goes hebben vandaag hun Oosterschel-
de-memorandum uitgebracht. Frans Boogaard sprak met de twee ingenieurs
achter dit memorandum.
HT - NIJMEGEN
NMODEZAAK
en
R)
en kracht met goede srr,aSGel
lanten op een prettige r"
t vanzelfsprekend een aantr
B.V. Hoge Steenweg 8-1A D"'
00STERBEEK-VEERE
Undaag is door de Vereniging
•'Mieudefensie te Amsterdam
het comité Samenwerking
Ooster Schelde te Goes het
wsterschelde-Memorandum
"'«bracht, als het laatste
oord van die mensen, die
'ze zeearm in at zijn huidige
stria wil behouden. De
W moet daarmee maar ge-
rMen zijn, vinden de vtjf-
r' milieuverenigingen en be-
'"Sengroepen die ervoor gete-
hebben. En de beide in-
J"1®- aan wier brein de
«nrüt van 'let raPP°rt ont"
nct is' verwachten dan
w zai nu zijn ommezwaai
zodat niets de regering
°E m de weg kan staan om
v,„ «wst omstreden gedeelte
Deltawet, de afsluiting
s-L Oosterschelde, te
"r PPen,
ïti han me tenminste niet
«ellen", zegt ir Jan Loeff
i een sneeuwerige vriesmid-
VpL0! woning aan de
Hu ..dat de regering
8'da.in u de bel°ftes die ze
4e ,.r.!l ee.ft' het advies van
mmissïe-Klaasesz nog zo-
S?n JTll rich neer te leg"
kard u me we' bijzonder
"I ,''"/<:n,va"en' Dat eventu-
tomJSÏL het. advies van de
IR. JAN LOEFF
v au ut
'enr;../^'aassesz nog wel
vallei, - .le1 u't zou kunnen
lachten15 iets.' bat in de ge
lijks ni/ail 'r' boeff nauwe
re, 'h ben wel een
ï"1 "tin. twZ?M T maar °r
-w 1 geen ogen-
I v,r ''in'
"hk. In
&vdl ogen-
ae eerste plaats door
de sterke argumenten, die
pleiten vóór een open Ooster
schelde, en in de tweede
plaats door wat mij van links
en rechts van de mensen ter
ore komt. In afwachting van
de volgende vraag glijden de
oegn vtu Loeff voldaan door
zijn werkvertrek, waar het
tiog een volslagen puinhoop is.
Hei is duidelijk, dat het nog
maa. luttele weken tevoren
hiei de grote slijtageslag voor
het Memorandum heeft plaats
gehad. „En dat gaat je echt
niet in je kouwe kleren zit
ten", zegt hij. „Ik heb nooit
geweten, dat er zoveel school
meesters in Zeeland wonen".
JL>ie „schoolmeesters" zijn dan
een deel van de int er-discipli
naire deskundigen, die op ver
doek van de Vereniging Mi
lieudefensie commentaar
moesten leveren op het con
cept /ooi de nota. „De scherpe
kantje zijn er nu grotendeels
af", aldu Loeff. „Ze vonden
dat iJ nogal rancuneus was
geweest. Maar wat wil je? Ik
ben a* van '62 bezig. En dar
volgt een lang verhaal, over
tiet moeizame werk van de
studiegroep waar hij in zat, en
over de geringe weerslag
laarvan bij het merendeel var
de Zeeuwse staten^ „Kijk nu
maar weer", zegt hij. „de com
missie Klaasesz is nog y°lor
lan he studeren en GS heeft
di standpunt alweer ber^ald
nog net als voorheen. Maar
toen het Zeeuwsch Genoot
ichap. het Kon'uk'nk
Zeeuwse! Genootschap der
Wetenschappen in Middelburg
een cyclus lezingen aan de
Oosterschelde wijdde, viel er
niet één van de statenleden te
bekennen. Gelukkig kan de
kame- die zaak meer van op
een afstand bekijken".
Het steekt Loeft, dat de
ieeuwse bestuurderen een zo
weinig gedegen belangstelling
voor de Oosterschelde aan de
4ag leggen. „Ze komen niet
verder dan het argument van
de veiligheid", zegt hij, „en ze
willen maar niet inzien dat
die ook op andere wijze afdoen
de bereikt kan worden. In
plaats daarvan koestert men
verwachtingen, die bij 'n afge
sloten Oosterschelde niet tc
verwezenlijken zijn. Als ge
zegd wordt (door van Aartsen
CvdK in Zeeland - red.), zoal
enige jaren geleden bij de
opening van de HISWA in
Amsterdam gebeurd is, dat
bewesten de Zeelandbruf
/aargelegenheid zal komer
voor 15.000 bootjes, dan if
mijn -eactie: graaf dan meteer
maar een massagraf op Rogge
plaat, om alle slachtoffers t>
bergen. Je hebt daar gewooi
geen notie van, hoe gevaarlijl
lie Oosterschelde strak
wordt". Van iemand die 71
jaar is, en erelid van zes ver
schillende watersportvereni
gingen in binnen- en buiten
land, die bovendien veel op
de Oosterschelde gevaren
heeft, en nog eens ruim 17
jaar hoofdredactie van „De
Waterkampioen" op zijn naam
heeft staan, toch wel een uit
spraak om te onthouden,.
10»
IR. H. MEYER
Ir. H. Meijer uit Oosterbeek
(Hillerieh, Hil voor zijn vrien
den) is het prototype van een
nieuw soort ingenieur in Ne
derland. Helaas zijn er van dit
soort nog maar enkele, je zou
haast zeggen: in omloop. Het
zijn de ingenieurs, die na een
leven van schools grote pro
jecten ontwikkelen, nu hun
tijd in dienst stellen van de
mensheid door diezelfde pro
jecten, vanuit een min of meer
„afvallige" positie, nog eens
opnieuw kritisch in ogen
schouw te nemen.
Ir. Meijer volstaat er niet
mee dit te signaleren, hij wil
ook meteen de oorzaak aan
wijzen. „Een groot tekort in
de opleiding van de inge
nieur", zegt hij, „is het gemis
aan contact met de alpha-we-
tenschappen. Een ingenieur
wordt bijgebracht om te bou
wen, om grote dingen tot
stand te brengen. Dat is in
herent aan het wezen van een
ingenieur. Een beetje biologl
sche benadering valt daar bul
ten".
Ten enen male weigert Mei
jer te verhullen, dat de inge
nieur over het algemeen zeer
eenzijdig gericht denkt, vol
gens het principe van de
rechtlijnigheid. „Zelf ben ik
een bevoorrecht man ge
weest," zegt hij. „Nog geen
twee maanden nadat ik afge
studeerd was. was ik al een
spoorlijn aan het aanleggen,
en dat is eigenlijk mijn hel.
leven zo doorgegaan".
Hoewel ir. Meijer met zijn
69 jaar nog zeker niet tot de
oudsten behoort, lopen er in
Nederland maar weinig inge
nieurs romi die in de praktijk
sen zo gedegen leerschool ge
vonden hebben. In de tropen,
'n Surmame en Indonesië,
leeft hij geleerd wat het bete
kent om met een klein team
>n minimale middelen allerlei
crote projecten ten uitvoer te
brengen. Maar een overdreven
verafgoding van het métier
van ingenieur heeft hij e»
nooit aan overgehouden.
Terug
in Nederland ('61) wierp hij
de laatste restjes post-koloni-
aal verleden van zich af, en
maakte hij opnieuw kennis
met een ontwikkeld land, dat
echter op geen stukken na
voldeed aan de voorstelling,
die hij er zich in de tropen
van had gemaakt. Vanaf dat
moment heeft ir. Meijer al
zijn invloed en kennis aange
wend in het belang van heit
milieu, eerst individueel als
pleitbezorger van het openbaar
vervoer, later in samenwer
king met groeperingen als de
Raad voor Milieudefensie, de
Waddenzee, de Eems-Doliard-
groep, de studiegroep Ooster
schelde.
„Ze zeggen wel eens, wat
moet een man die op 25 of 30
meter plus NAP woont zich
nu druk maken over de Oos
terschelde," lacht ir. Meijer.
„Maar ik had het gevoel, dat
ik als civiel ingenieur toch
aan het werk van de studie
groep wel een bijdrage kon
leveren".
Dat die bijdrage voorname
lijk in net vlak van het cijfer-
werk 'S komen te liggen, zal
niemand die Meijer kent, ver
bazen. Ettelijke pagina's in het
Financieel Dagblad getuigen
van baanbrekend werk op dit
punt. Ir. Meijer is blij, dat
eindelijk de rijkdom van de
open Oosterschelde op zijn
waarde geschat gaat worden.
„Als we vandaag stoppen,"
zegt hij, en duidelijk is dat hij
dan op de afsluiting doelt,
..kunnen wc nog rond één mil-
ard besparen. De technische
kosten van afdamming en
dijkverzwaring zijn volgens
rijkswaterstaat vrijwel gelijk.
En de gemeenschapsschade,
die we nu ondervinden in de
visserijsector, gevoegd bij de
kosten van inrichting en wa
terhuishouding mogen we ze
ker niet onderschatten."
Eén aing wil ir. Meijer ten
overstaan van iedereen nog
eens duidelijk stellen: dat niet
hij, maar provinciale water
staat de geestelijke vader is
van het zogeheten Keeten-al-
ternatief, een dam door hel
Keeten en behoud van de
open Oosterschelde. „Mijn ei
gen verdienste is, dat ik in '72
dit plan opnieuw onder de
aandacht gebracht heb," aldus
Meijer, die geen eer wfl die
hem niet toekomt.
BRUSSEL We vallen te*
hvMigen dage diermate on
verhoeds en grondig van de
ene verbazing in de andere
dat het mij verbijstert er geen
zielkundige bulten en inwen
dige kneuzingen aan over te
houden.
Ten eerste is het ons gebleken
het een godsganselijke zondag
zonder ons paardekrachtrijke
troeteldier zijne majesteit de
automobiel te kunnen stellen
en toch toerekenbaar te blie
ven en ten tweede heeft de
afgelopen voetballoze zondag
onze zielesnaartjes nauwelijks
beroerd. In de prehistorie van
eerverleden week dacht ik i%qp
dat het leven zonder auto -ik
heb er een met drie inge
bouwde computers die met
Zijn koplampen desgewemt
bovendien scheel kan kijken,
zonder voetbal, zonder wijn en
Katrijn niet waard was be
leefd te worden. Nu mag ik
barsten als het niet ook nog
zonder wijn kan en het alleen
maar nodig is Katrijn variatie-
vol in ere te houden niet om
onzent - maan om harentwil.
Zo'n zondagen met huisarrest
want vol met sneeuw en luid
keels vloekende mussen die in
hun kwaliteit van gevederd»
vrienden verdorie wel wat
voer willen hebben, zo'n zon
dag is een dag van bezinning,
al heb ik grondig de pest aan
dat door lut-predikanten van
alle geloven verbasterd»
woord.
Zo bezon ik mij tussen het
hakken van hout, het voor
proeven van uiensoep en het
nipw>" een jonge met een
eno c Angustora door, op
de tvaardige, ja onrecht
matige wijze waarop in <he
voetbalcompetitie de punten
worden toegekend.
Ik belde van daar Pol van
Himst nog op maar kreeg Ar-
lette aan de lijn omdat Pol en
Frank (8) en Claudia (6) bui
ten aan 't sneeuwvieren wa
ren. Pol was een Net ijsmut»
getooid paard en Frank dicteer
de merkwaardig genoeg dat de
slee een postkoets en Claudia
een kist met goud was die
telkens door Indianen geroofd
werd als de koets omviel, het
geen hij door Frankzis toedoen
voortdurend deed. Daar werd
ik dus niet wijzer van.
Maar goed, wat denkt u van
twee punten voor een thul»
kielekiele met 1-0 gewonnen
wedstrijd en twee dezelfde
punten voor een 5-2-knaller in.
een uitwedstrijd. Dat is klink
klare onzin, hetgeen wij alleen
maar niet onderkennen omdat
wij gewoontebeesten zijn dit
ook in Siena en St. Jean-du-
Gard rolpens met spruiten en
een pilsje bestellen. Te dezer
zake hebben in de loop der
tijden onderscheidene des- en
ondeskundigen voorstellen ge
daan: Voor een thuisoverwin
ning 2 en voor een zege op
vijandelijk terrein 3 punten,
voor ieder gescoord doelpunt 1
punt en nog eens 1 punt voor
een gelijk spel en 2 punten
voor een overwinning, een
aparte puntenpremie erboven
op voor een zege met méér
dan 1 doelpunt. Zoek het maar
uit want dat lijkt a prima
vista allemaal redelijker dan
wat we nu hebben.
Ons systeem van puntentoe
kenning is namelijk niet al
leen domme rekenkundige on
zin, maar werkt bovendien het
betonnen verdedigingsvoetbal
en het helse resultaatvoetbal
in de hand waar miljoenen
kijkers heel langzaam maar
ook heel grondig een hekel
aan krijgen. Maar wat wil het
geval? Het geval wil dat in de
oude conservatieve zakken die
het in alle sporten en dus ook
in de voetbalsport voor het
zeggen hebben geen beweging
te krijgen is. Die dikbuiken
zitten, paffen sigaren, verorbe
ren het éne bakket-banquet na
het andere en besluiten de
mooie dag met een stout
olaasje champagne in een
schemerhoek zonder jarretel
les. Geen nood, de aanhouder
wint.
Nu heeft mijn vriend Rent
Marien van de Gazet van Ant
werpen weer een bijdrage tot
een meningsvorming terzake
geleverd. René is een rot van
middelbare leeftijd die het
originele denken niet heeft
verleerd. Hij stelt voor zowel
de uitslag van de eerste speel-
helft als die van de tweede
sveelhelft plus het totale re
sultaat met punten te honore
ren
Club A speelt tegen club B,
ruststand is 2-0 en daar blijft
het bij. A krijgt 2 punten voor
de overwinning in de eerste
helft, één punt voor het gelij
ke spel in de tweede helft en
nog eens twee punten voor de
eindoverwinningDus 2 1
2 5. Club B krijgt toe
gekend 0 1+ 0 1 Je zou
natuurlijk ook kunnen stellen
dat het aanbeveling verdient
de eindoverwinning niet met 2
maar met 2 punten te belonen.
Dat zou er dan bijvoorbeeld zo
uitzien: Ajax-Feyenoord 4-3
met als ruststand 1-2 en dus
als uitslag van de tweede helft
3-1. Dat levert Ajax 0+2
3 5 punten op en
Fuenoord 2 0 0 2 pnt.
Ik geef deze gedachte van
René door om in rustige uren
van 'n komende autovrije witt»
zondag te overpeinzen.
