SFEER
.aar
iet bi
geen extra benzine voor
foon-werkverkeer, wel
BIJ gebruik voor het werk
Weekeinde weer guur
KOMEET KOHOUTEK IS KWIJT.
„PLANKGAS OLIEDOM"
Woordvoerder
buitenlandse
zaken „weg
gepromoveerd"
Duurder treinkaartje
en personeelsstop
moeten N.S. saneren
Derde miljoen
nu in zicht
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
MSSÜ
„Nederland rijkste
energieland EEG"
Laatste woord"
van comité S.O.S.
over O.-Schelde
WINDAUTOVOOR DE ZONDAG
I halen in ,vn;>e daSen in
SCHIPHOL STRAKS
SUPER-VEILIG
Zuinig zijn met gas, spaart olie.
Nog geen besluit
over
oeververbinding
Opgelet:
Reclame- en
feest
verlichting
iioet minder
I Ne-
Actie onder beroepschauffeurs:
Clumpkens krijgt
gevraagd ontslag
Eerst verlof
Geheimzinnig
ALTERNATIEF VOOR DAM
Duurder
EEN NUTTIG GESCHENK Is een:
Keuze uit
honderden stuks!!
Pelterijenhuis VERMEULEN
STEM
Zaterdag 8 december 1973
113e jaargang no. 17506
EDITIE VOOR
ZEELAND
KANTOREN TE BREDA BERGEN OP ZOOM GOES - HULST OOSTERHOUT ROOSENDAAL TERNEUZEN
:neer en mevrouw
Graaf besluiten op
dag kleding te
in kopen voor hun
innetje van drie
sonen. Hij is hard
aan een nieuw
stuum, zij moet een
Ltermantel en hun
mtje Wimpie wil
•sé een Afghaanse
hebben. Als ze
ivonds thuiskomen
jben ze een bedrag
n bijna f 500,-
gegeven. Ze vinden
eigenlijk wel erg
:1 geld en gaan met
i wat ontevreden
voel naar bed.
aar gebeurd
lij ons hadden ze
Lor datzelfde bedrag
:|eel wat meer kunnen
open. Of voor
[ezelfde kleding heel
'at minder betaald,
n de goedkoopste
Basse een bedrag van
[208,-, maar in de
luurste klasse toch
let meer dan
1338,75. Was die
Imilie de Graaf nou
«verstandig?
lou, een beetje wel
rant ze hadden nog
looit goed naar onze
[dvertenties gekeken,
"j bent gelukkig heel
rat verstandiger.
Daarom zal dit u
looit gebeuren.
Lijk maar naar onze
janbiedingen.
O Alle klanten een
gratis kopje koffie
O Openingstijden:
dagelijks van 9 tot
6 uur. Ook zaterdags.
O Vrijdags zelfs tot
9 uur 's avonds en
O Ruime parkeerge
legenheid aanwezig.
VOOR IEDER
LITER
BENZINE
PER WEEK
Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Met ingang van 7 januari, de dag dat de autobenzine op de
Ion gaat, krijgt elke automobilist vijftien liter benzine per week, ongeacht het
gewicht van zijn wagen. Automobilisten die hun wagen gebruiken voor het
werk (maar hieronder valt niet het woon-werkverkeer) kunnen extra benzine
krijgen. Hoe dat moet worden aangevraagd, wordt volgende week bekend ge
maakt.
(Van onze
weerkundige
medewerker)
DE BILT Na het ver
tijdens het vorige weekeinde
lag de temperatuur in de af
drijven van de strenge kou
gelopen dagen weer flink bo
ven normaal, maar in het
weekeinde komen wij weer
in koudere lucht.
De regen die gisteravond
ging vallen, hing samen met
een depressie die nu van En
geland over ons land naar
Duitsland trekt. De wind
draait weer naar noordelijke
richting en er worden enkele
buien aangevoerd, sommige
met hagel. De middagtempe-
ratuur komt op een niveau
van 4 tot 6 graden en daalt 's
nachts tot dicht bij het vries
punt
Toch zal deze kou geen
periode van nieuwe vorst in-
iuiden Met de noordwestelij
ke hoogtestroming zijn in het
begin van de volgende week
nieuwe depressies te ver
wachten, die het december-
weer de komende dagen
sterk onbestendig houden.
0 Dit is de heer B. Wielink uit 's Heerenbroek bij Zwolle in zijn actuele uitvinding: de wind-
auto", waarmee hij zondags zegt te rijden. De auto wordt voortbewogen door een elektromotor,
die gevoed wordt door accu's. Tijdens het rijden zorgt het windmolentje op het dak via een dy
namo voor nieuwe stroomtoevoer naar de accu's, enz. enz.
i en ander is gisteren-
itotl meegedeeld door mi-
«isle/.president Den Uyl. In
(ie pauze van het wekelijkse
Uinetsberaad vertelde de
ze ook, dat er een beschik-
hig in voorbereiding is op
grond waarvan het laten
handen van reclame-, eta
lage- en feestverlichting
J wordt beperkt. De verlich
ting langs de rijkswegen is
'1 met veertig procent ver
minderd. De gemeenten
wordt gevraagd de straat
verlichting daar waar de
verkeersveiligheid het toe
laat ook te verminderen.
Zoals bekend moeten de
■saarten volgende week op
Postkantoren worden opge-
™n. Automobilisten die dat
egens ziekte of andere drin-
itnoe omstandigheden niet
worden ook na 15 de-
f. noS geholpen. De bon-
1 Hiiv»n'e eeu haIf taar geldig
ben, mogen binnen beperk-
l „ji" 110te stellen regels
"b worden verhandeld.
I H» it eL. i de toezending van
dein? hgingskaarten een in-
en 1Sü gemaaI?t in categorie-
lichte en zware
®os) heeft geen enkele be-
s - nogmaals: iedereen
vijftien liter maar
de bonnen al jaren
wijn gedrukt en men
I (e»rt"°S r,ekening hield met
««gelijke indeling.
benzine S*1'3}140'3 die op
'Parte komt n°g een
auto's vw Voor diese1"
tie-maat°r„ fnoS Seen distribu-
ve| regel, maar die komt er
»pDLSfUtiemaa'tre§el ts er
J«ic nr een besParing van
i j.p cent op te leveren
buuriae„rger'ngen van de na-
In,.:. ,anden België en West-
huwelijk"
WINTER
J
Is contact op
Isbureau
■nion
Jtad van Toe-
leen eerlijke
|bte bermdde-
geheimhou-
hoofdkan-
Ede, tel.
J Breda, Del-
1600-52721.
Kaar r.-k.,
I met eigen
pelsje of we-
leel huwelijk.
BT - 037801
"&BTBI Alf "i
ZEEUWEN
iedere zaterdag
ONTSPANNING^ J
m h<- Veste Goes- tn
'ffildf' Wa jr geen distribu-
I retrp.nW° 0ver'e2d over
,Ja ?e.r voorkoming
^holen
I zal" deemev."?de va"
V'ortce?». scholen van
lijk ver!nn,?r '''is schrifte-
aan te no schooluren
1 16 DassiPii ah a
kleintje
plaatsenresults1*"
jivers911
een elektro-
EL
Idoc. en inl.
lus 18, Ooster-
lel. 02223-661.
■kort een de-
omgeving.
prijskaaRT'NGJ
Mrfae 7 <<ecV^ P C|aA
van S D.O &V4
Lams waadde
van onze led®,J» u«r.
saarten. Begin
Bestuur.
J^sen, dit om te ver-
i **»rjuSh b'ide te ver-
•"■baar wlra 4oe.looP °P '>et
i 'tn ook ?er In de spitsu
i ónderen 1 drommen school-
111 Principe
voor de scholen
''Mimen gen uur te laten
n J." j 4 »a vier uur
o ophouden.
I zóauen 31 deccmber slui-
keids(iipn'Sem&ld, de over-
ni "t kap bahalve als het
S» maar "mbtenaren
I 'e vernr l. een van deze
(na 2 januari)
tptkèn. 'anger per dag te
(Van een onzer verslaggevers)
HOEVEN Wat het specta
culairste astronomische ver
schijnsel van deze eeuw had
moeten worden, lijkt momen
teel met een sisser af te lopen.
Eergisteren morgen verdween
de komeet Kohoutek plotse
ling in het niet. Zó konden de
astronomen van de Hoevense
volkssterrenwacht Simon Ste-
vin de komeet met de telesco
pen rog volgen en zó was ie
weg. Gewoon in het niets ver
dwenen.
Onmiddellijke contacten met
het net amateurastronomen die
in samenwerking met de
Hoevense sterrenwacht de
koineec aan de prille ochtend
hemel al enkele weken lang in
de kijker hadden gehouden,
leverde hetzelfde verbijsteren
de resultaat op: wij zijn hem
ook kwijt. Ook de achterban
van de sterenwacht werd geai-
Iarmeerd: Chrit Titulair, prof.
Meier in België
prof. De Jager van de sterren
wacht in Utrecht. Maar niets
en niemand kon de komeet te
rn gtoveren.
Het plotseling verdwijnen
an een komeet is een uiterst
zeldzaam verschijnsel. De ko
meet is namelijk zichtbaar,
c-idat zonlicht gereflecteerd
wordt ir de enorme gaswolken
die de komeetkop uitstoot. Het
kan een hoogst enkele keer
voorkomen dat deze gaspro-
dukti» plotseling ophoudt. De
komeet vervolgt dan rustig
zijn laan, maar is niet langer
zichtbaar.
De astronomen houden er.
rekening mee dat dit zeldzame
euvel de komeet heeft laten
verdwijnen. Het is zeer on
waarschijnlijk dat de ko
meet vroeg of laat opnieuw
gaswolken zal gaan uitstoten
en weer zichtbaar wordt.
En met deze vooral voor
astronomen teleurstellende
ontwikkeling lijkt dan een
.inde te komen aan de komeet
Kohoutek, die in de nacht van
er 8 maart ontdekt werd
door de Hamburgse astronoom
dr. Kohoutek. Door zijn enor
me omvang, maar ook door
zijn baan die eind december,
begin januari heel dicht bij de
aardL zou komen te liggen,
beloofde deze komeet, in de
veelheid van kometen dieeik
jaar ontdekt worden, een ook
voor het grote publiek buiten
gewoon spectaculair gebeuren
te worder. Het zou de helder
ste komeet worden met de
langste staart uit de recente
geschiedenis.
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA „Men kan zich erover verwonderen, dat juist in
Nederland de klap het hardst aankwam en dat in ons land de
energiecrisis het meest acuut lijkt. Die verwondering is op twee
feiten gebaseerd. In de eerste plaats beschikt Nederland binnen
het Europa van de Negen verhoudingsgewijs over de grootste
produktieve energiedragers en in de tweede plaats waarborgt de
Europese Gemeenschap het vrije verkeer van energiedragers,
met inbegrip van aardolie, binnen de negen deelnemende lan
den".
Dit schrijft drs. K. Zijlstra, tot voor kort afdelingshoofd bij de
Europese Gemeenschappen, in het laatste nummer van „Econo
misch Statistische Berichten", een uitgave van de Stichting Het
Nederlands Economisch Instituut. Hij noemt Nederland het rijk
ste energieland van West-Europa. De Nederlandse afhankelijk
heidsgraad van de energievoorziening (rond 20%) ligt ver onder
die van alle andere landen van de Europese Gemeenschap. Deze
afhankelijkheidsgraad geeft de verhouding aan tussen netto in-
-voer van energiedragers en het energieverbruik.
Of de energievoorziening veilig is, hangt af van de eigen
produktie en van de vraag of de structuur van de produktie in
overeenstemming is met de samenstelling van het verbruik. Ne
derland heeft twee verbruikstypen die moeilijk op onze eigen
energiebron aardgas over kunnen schakelen, namelijk de trans
portsector (voor zover die aardolieprodukten verbruikt) en de
ijzer- en staalindustrie wat het cokesverbruik in de hoogovens
betreft. Deze verbruikstypen nemen 15 tot 25% van het energie
verbruik in Nederland voor hun rekening.
Dat betekent dat Nederland, ook wanneer men de structuur
van de energieproduktie in de beschouwing betrekt, zich theo
retisch in een grote onafhankelijkheid van de energievoorziening
kan verheugen, aldus drs. Zijlstra.
(Vervolg op pagina 10)
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Onder het motto „Plankgas oliedom" en met
60.000 affiches en folders is het ministerie van Verkeer en Wa
terstaat een actie gestart onder beroepschauffeurs om hen niet
harder dan 80 km per uur te laten rijden. In nauwe samenwer
king met het bedrijfsleven spoort de actie de chauffeurs van het
wegvervoer aan niet met vol motorvermogen te rijden: „80 Ki
lometer is op de autosnelwegen de absolute top. Eronder is vaak
beter", aldus de folder.
Niet alleen de chauffeur kan ervoor zorgen om zuiniger met
olie om te springen. Ook de bedrijven (transporteurs en verla
ders) moeten meespelen om de vertragingen (door het langza
mer rijden) op te vangen. Het ministerie adviseert daarbij routes
zorgvuldiger te bepalen, door tijd te besparen bij laden en los
sen en door wachttijden te bekorten. Zoveel mogelijk moet ook
worden voorkomen, dat halflege wagens rijden.
Ongeveer eenzesde deel van de gas- en dieselolie gebruikt1 het
wegtransport. Het is de bedoeling, dat in deze sector ongeveer
20 a 25% wordt bezuinigd, zonder dat het vervoer wezenlijk
wordt aangetast.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Minister
Vredeling van Defensie zal de
uit Roermond afkomstige com
mandant van de 43ste pantser
divisie, brigade-generaal W,
Cliumpkens, op diens verzoek
Dntslag verlenen.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Van
der Stoel van buitenlandse za
ken heeft zijn woordvoerder
mr. Ch. Th. F. Thurkov met
verlof gestuurd. Verwacht
wordt dat hij binnen afzien
bare tijd zal worden benoemd
tot ambassadeur. Als opvolger
wordt genoemd mr. Jonkman,
momenteel plaatsvervangend
ambassadeur (met de titel ge
volmachtigd minister) in Dja
karta.
Mr. Thurkov kwam eerder
deze week in het nieuws, door
dat hij op een „briefing" (een
bijeenkomst met de pers) een
verklaring uitgaf over het Ne
derlandse standpunt inzake de
kwestie Midden-Oosten waaruit
een andere (veel meer pro-
Arabische) visie zou blijken
dan die welke de minister van
buitenlandse zaken enkele we
ken geleden in de Tweede
Kamer vertolkte. De minister
moest deze week woensdag hals
over kop in de Kamer komen
verklaren, dat het Nederlands-
se standpunt niet was gewij
zigd.
(Van een onzer verslaggevers!
DEN HAAG-UTRECHT
Een vervroegde tariefsverho
ging van zeven procent (en zo
mogelijk meer), een perso
neelsstop en een boekhoud
kundige manipulatie met de
afschrijvingen: dat zijn de be
langrijkste conclusies waartoe
de Commissie-Reinoud komt in
haar rapport over een mogelij
ke besparing bij de spoorwe
gen.
Het op zichzelf al magere
resultaat van deze door minis
ter Westerterp van Verkeer en
Waterstaat ingestelde ambte
lijke commissie wordt nog
verder gedevalueerd door het
feit dat er in de commissie
allesbehalve eenstemmigheid
heerste. De verdeeldheid over
het hoofdstuk over het ver-
voers- en verkeersbeleid was
zelfs zo groot, dat daarover
geen aanbevelingen zijn ge
daan.
Het NS-personeel heeft de
werkzaamheden van de Com
missie-Reinoud (de voorzitter
is een oud-PTT-directeur) met
het grootste wantrouwen ge
volgd. De aanbieding aan de
minister, die gisteren plaats
had, is dan- ook door een
grimmig protesttelegram van
de vakbonden gevolgd. Men is
vooral kwaad om de sfeer van
geheimzinnigheid die er met
het rapport wordt betracht.
Voorlopig is het alleen be^
doeld voor de minister, de
commissarissen, de directie en
de Ondernemingsraad van NS.
Op 14 december zou minister
Westerterp beslissen of en in
noeverre het werkstuk wordt
gepubliceerd. Daarmee is hij
dan te laat, want gisterena
vond werden plotseling de be-
langijkste punten eruit be
kendgemaakt.
Zo meent de commissie de
voor 1974 geraamde rijksbij
drage van vierhonderd miljoen
gulden met bijna 37 miljoen te
kunnen verminderen. De NS-
leden in de commissie verzet
ten zich tegen de aanbevolen
personeelsstop.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Het kabinet
heeft gisteren besloten op zo
kort mogelijke termijn betere
veiligheidsmaatregelen te tref
fen op Schiphol.
Zoals wij m een deel van
onze edities van gisteren ai
berichtten, krijgt Schiphol
„clean areas" ruimten die al
leen toegankelijk zijn voor
passagiers die gecontroleerd
zijn op wapenbezit. Die con
trole zal met elektronische ap-
paratur gedaan worden.
In principe wordt straks ie
dere van Schiphol vertrekken
de reiziger gecontroleerd,
evenals zijn handbagage.
Dertien weken puzzelen heeft de „Aktie Natuur" er
nu opzitten. Dertien weken waarin een leger puzzelaars in
totaal het al fantastische bedrag van f 2.380.998,60 heeft bij
eengebracht. Een gigantisch bedrag, maar niet gigantisch
genoeg. Als je het vlug uitspreekt is het niks. We moeten
naar een bedrag toe waar we onze tong op breken. En dat
kan. Want we zijn pas op de helft van de aktie. Er volgen
nog dertien weken. Om te beginnen nu op naar de 14e
week, waarin u weer kunt meedingen naar talrijke prij
zen. Eerste weekhoofdprijs de Peugeot 104, t.w.v. f 8.520,-.
Tweede weekhoofdprijs de Philips kleurentelevisie (plm.
f2600,—) en als derde weekhoofdprijs een verrassende
combinatieprijs.
De slagzin die de oplossing vormde van puzzel 12 laten
we hier volgen. De zin luidde: „Maak van ons Nederland
geen woestijn".
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG In een 80
pagina's tellend memoran
dum heeft het Comité Samen
werking Oosterschelde S.O.S.
een „laatste woord" laten ho
ren, gericht aan de commissie
Klaasesz aan de leden van
de Tweede Kamer.
Het memorandum levert de
onderbouw voor het verzoek,
dat de organisaties aan de
Tweede Kamerleden hebben
gedaan en dat neerkomt op de
volgende twee punten:
Belangrijke nieuwe investe
ringen en aanbestedingen
ten behoeve van de Ooster-
schelde-werken dienen te
worden uitgesteld, totdat
het rapport-Klaasesz in de
Kamer is behandeld.
Met de toewijzing van een
begrotingspost van 110 mil
joen gulden ten behoeve
van de afsluitingswerken in
de Oosterschelde dient te
worden gewacht tot na de
behandeling van het rap
port-Klaasesz.
Het memorandum, dat op
een omvangrijke en actuele li
teratuurstudie berust (58 bron
nen worden genoemd), komt
tot de slotsom, dat afsluiting
van de Oosterschelde door mid
del van een dam in de mon
ding, belangrijk duurder zal
zijn dan het alternatief van
hét comité S.O.S. „verhoging
van de dijken rondom de open
zee-arm, gepaard aan de bouw
van een dam door het Keeten.
Bovendien, aldus het memo
randum, zou men door 'n keu
ze voor het alternatief, veel
sneller een aanvaardbare mate
van veilig'heid tegenover stro
mingen bereiken, dan wanneer
men tot 1978 moet wachten.
In het comité Samenwerking
Oosterschelde hebben 16 mi
lieu-organisaties elkaar gevon
den.
In een eerste reactie op en
kele stellingen uit het memo
ARNHEM (ANP) Als er twee maanden vorst komt, zijn
de elektriciteitscentrales in ons land door hun gezamenlijke olie
voorraad heen. Er is nog maar voor twee maanden olie. Dat heeft
drs. P. J, B. Wasser van de Kema gisteren in Arnhem meegedeeld.
Bij de opwekking van elektriciteit wordt normaal als brandstof
80 procent aardgas en 10 procent olie gebruikt, alsmede 3 procent
kolen en 1 procent kernenergie. Maar hfj vorst leveri de Gasunie
minder gas aan de centrales, omdat dan meer gas nodig is voor
liuishoudlijke verwarming e.d. In dat geval gebruiken de centra
les nog maar 20 procent gas en wordt overgeschakeld op oliege-
bruik dat daardoor met 60 procent stijgt.
Daarom zuinig zijn met gas spaart olie. aldus drs. Wasser.
randum zei de voorzitter van
Zeeuwse Polder- en Water-
schapsbond, dijkgraaf J.M. Ge
luk, ons: „De problemen die
ons vooral bezighouden, zijn:
de tijdsduur die gemoeid is
met het bereiken van optimale
veiligheid, en (op langere ter
mijn) het vraagstuk van de rij
zing van de zeespiegel, dat in
het memorandum wordt onder
schat".
Over het alternatief van het
S.O.S. comité: „Dijkverhoging
en bescherming tegen oever-
vallen" zegt dijkgraaf Geluk:
„Iemand moet mij eens vertel
len waar wij de miljoenen ton
nen stortsteen moeten halen,
die nodig zijn voor de bevei
liging van onze voor-oevers".
Het Zeeuwse college van
G.S. werkt aan een eigen „me
morandum" ten behoeve van
de commissie-Klaasesz, die op
21 december a.s. een hoorzit
ting in Middelburg houdt,
(zie ook pag. 3 en onze week
endbijlage Vrij-Uit).
DEN HAAG Het kabinet
heeft gisteren niet vergaderd
over de vaste oeververbinding
Westerschelde. Hoewel dit
eerst wel de bedoeling was, is
dit punt vgn de agenda ge
schrapt omdat de oliecrisis en
de benzinediistributiie vrijwel
alle beschikbare tijd (het ka
binet vergaderde tot midder
nacht) vergden. De bespreking
van deze zaak en het nemen
van een beslissing is niu min
stens een week, maar mis
schien wel veertien dagen uit
gesteld. Zoals wij eerder be
richtten heeft ministr Wester
terp de Kamer toegezegd me
dedelingen te doen bij de be
handeling van zijn begroting.
Dat zou eerst volgende week
zijn, maar ook de Kameragen-
da is al enkele malen gewij
zigd, waardoor het begrotings-
debat is opgeschoven. Ook de
ze overweging heeft bij het
i.abinet meegespeeld om ziich
niet te overhaasten.
NA twee dagen van onderhan
delen in Bonn is de Poolse
minister van buitenlandse za
ken, er niet in geslaagd „goed
kope kredieten" van de
Westduitse regering los te
krijgen.
(ADVERTENTIE)
BONTMANTEL CRAVATTE
BONTHOED NERTSCOLLIER
Speciaalzaak
in BONT
VISMARKTSTRAAT 19
BREDA
