SAMENLEVING "DRIJFT" OP KUNSTSTOF
Aardolie laat niet
alleen de auto rijden
motorbrandstoffen
ten behoeve van de rantsoenering van
voor bet wegverkeer
binnenland
buitenland
Proces
Aardgas
Gewassen
PUBUKAITE VAN HET MINISTERIE VAN ECONOMISCHE ZAKEN
welke bonkaarten wanneer
V-
en verder...
Zaterdag 8 december 1973
DE VUIST VAN DE ARABIEREN IN NEDERLAND EN ONZE BELANGEN IN ARABISCHE LANDEN
- ,l if
v It-,r -
t- '"Lft '■■;T j -
-.•oj V
(Van een onzer redacteuren)
BREDA Nederland is zich, om het maar eens recht
op de man af te zeggen, rot geschrokken van de olie
boycot. En zoals dat wel vaker gebeurt met mensen, die
uit hun gewone doen zijn, was het gevolg van die schrik
het ontstaan van een sfeer van paniekerige zorgelijk
heid. Er waren er aanvankelijk maar een paar, die de
maatregelen van de regering en de reactie van de be
volking bestempelden als „paniekvoetbal". Thans begint
daar wat verandering in te komen.
De vakbeweging maant de regering tot bezinning, tot het écrs.
krijgen van behoorlijke informatie en dan pas maatregelei
nemen; de industrie laat waarschuwend horen dat men nie.
moet overgaan tot een zinloze hamstering van allerlei zaken
En als men dan bovendien het ministerie van Financiën me.
enige tevredenheid hoort constateren, dat het overschot op d<
betalingsbalans „enige miljarden guldens is", zodat „we nO{
wel een flinke veer voor de mond kunnen wegblazen", dan be
gint het duidelijk te worden, dat de schaarste van olie zondei
enige twijfel een zaak is, waarmee terdege rekening moet wor
den gehouden, maar dat er althans op dit moment geen enkel
aanleiding is te doen alsof het einde van onze samenleving i:
acht is.
Om te voorkomen, dat uit mensen. En daardoor kan ti
gemakkelijk het toch al zee
wankele evenwicht tussei
produktie en consumpti
worden verstoord.
bovenstaande opmerkingen
de lezer de indruk krijgt, dat
de schrijver van dit artikel de
olitoestand bagatelliseert is
het nuttig nog even te herin
neren aan een paar uitspra
ken van ir. Wagner, de pre
sident-directeur van de Kon.
Shell, Hij maakte duidelijk,
dat er al jarenlang een te
groot verschil is tussen de
produktie van aardolie en
het opmaken er van. De ont
dekking van de ongekende
mogelijkheden van aardolie
heeft de industriële mens
van het westen er toe ge
bracht in ontzagwekkende
hoeveelheden produkten te
gaan vervaardigen, die in al
le sectoren van de samenle
ving onmisbaar zijn gewor
den. De hele mensheid is zo
afhankelijk geworden van de
aardolie, dat er een wereld
omvattende ramp zou ont
staan als er te weinig aard-
En hoe afhankelijk wi
•ïjn geworden van die aard
olie en dat in een period'
van nog geen vijftig jaai
moge blijken uit het hieron
der volgende uiteraart
summiere overzicht vai
wat er met die aardolie alle
maal wordt gedaan.
olie
zou komen.
dil J! "te weinig" is op
delM, nt en tot in de re-
spraL !rrc toekomst geen
Ws™daaiover liet de heer
beJ^f' ,f?en enkele twijfel
dat ar het om saat is,
in L ®omenteel te veel olie
handen is van te weinig
Om te beginnen een kleine
indruk vSn hoe het proces
van het verwerken van ruwe
olie eigenlijk gaat. Dê aard
olie bestaat uit een mengsel
van chemische verbindingen
tussen koolstof- en water
stofmoleculen. Deze verbin
dingen verschillen onderling
in vluchtigheid en kunnen
dus door verhitting worden
„vrij" -gemaakt. Dat verhit
ten (destilleren) gaat als
volgt: de aardolie wordt ver
hit tot 350 graden Celsius en
gaat daardoor voor een be-
'angrijk deel in damp over.
Het niet verdampte gedeelte
dampige mengsel in en koel
toren, dit stookolie vloeit
daarin naar beneen en wordt
afgetapt en de dampen stij
gen omhoog en silaan achte
reenvolgens neer in vloei
stoffen: eerst gaeolie, daarna
petroleum en tenslotte benzi
ne.
De afgetapte stookolie kan
weer opnieuw worden be
handeld. Opnieuw door des
tillatie (mu onder lage druk)
of door het te kraken. Door
dat kraken (het afbreken
van de grote koolwaterstof
moleculen tot kleinere mole
culen) wint men opnieuw
benzine en een restant, de
zogeheten kraakgassen. En
le scheikundigen kunnen
net die kraakgassen zoveel
vonderen verrichten, dat
nen zelfs vaak benzine
kraakt om daaruit nog eens
kraakgassen te krijgen. Die
kraakgassen zijn daarom zo
waardevol, omdat ze onver
zadigd zijn. Onverzadigd be
tekent, dat de moleculen van
die kraakgassen met andere
noleculen (chool, stikstof foz
lurstof) nieuwe verbindin-
'en kunnen vormen.
Waar we in het leven van
:11e dag veel mee te maken
lebben zijn de plastics. Men
nzzkt onderscheid tussen
hermoplastische en thermo
lardende materialen. Ther-
noplasten laten zich verver
nen door druk en warmte.
Sekende materialen uit dez<
;roep zijn emmers, afwas
bakken, bekers, speelgoed
flessen, folie, elektrische ap
paratuur, buizen, kratten.
Thermohardende kunststof
Ten houden hun eenmaal ge
geven vorm. De bekendse
thermoharders zijn de
epoxy-harsen. Ze worden vee
gebruikt in verfsoorten die
een grote bestendigheid moe
ten hegben. De hars kan ook
met kunstvezels worden ver
strekt en levert dan zeer
sterk constructiemateriaal op
- buizen, raketwandel, ops
lagtanks, autocarrosserieën
plezierboten. Tot de thermo
harders horen ook de harde
en zachte plyuretbaanschui-
men, die als isolatie worden
gebruikt irn de bouw- de au-
Een andere groep vormen
de industriechemicalieën. De
belangrijkste daarvan vor
men de oplosmiddelen en de
synthetische reinigingsmid
delen. De oplosmiddelen
worden o.m. gebruikt door
de bereiding van verven,
lakken, afbijtmiddelen, voor
extraheren van oliezaden, het
chemisch reinigen van kle
ding (in de „stomerij") voor
het maken van druklnt,
poetsmiddelen, de farmaceu
tische indusfrie en voo rde
bereiding van cosmetica.
Over het gebruik van syn
thetische wasmiddelen hoeft
niet veel gezegd te worden.
De textielfabrikanten zijn de
grootste afnemers) zij ge
bruiken de middelen voor
het schoonmaken van ruwe
wol, garens en geweven stof
fen. De synthetische rubbers
vervulen een groeiende rol
in het industrieel gebeuren.
Met name de fabrikage van
schoenen en autobanden
maakt er zeer veel gebruik
van.
ook een zeer omvangrijke
hoeveelheid basisohemicaliën,
die voor verdere chemische
synthese worden gebruikt:
de vinylchloriden, de mono-
etheenglycolen, vinylaceta-
ten, etJhylenen.
Het zal duidelijk zijn ge
worden in welke mate onze
samenleving afhankelijk is
geworden van de aardolie
en dan hebben we het in dit
artikel alleen nog maar over
de petrochemische industrie
gehad. Gesteld nu eens even,
dat er zoveel minder aardolie
ter beschikking zou komen,
dat de petrochemische in
dustrie van deze grondstof
geen behoorlijk gebruik
meer zou kunnen maken stort
de samenleving dan in?
(stookolie) komt met hetto- en meubelindustrie.
Over de chemische gewas-
lescheriningsmiddelen zijn al
libiiotheken vol geschreven.
Hoeveel risico ze ook voor
bet milieu hebben, zolang
het nog zo is, dat ook mei
het gebruik van chemische
bestrijdingsmiddelen nog een
derde van de oogsten over de
tehele wereld verloren gaan
ioor ziekten is het duidelijk,
dat een groeiende wereldbe
volking een groeiende be
hoefte aan voedsel en dus
aan bestrijdings- en mest-
middelen nodig heeft.
De petrochemie levert be
halve insecticiden (voor het
doden van insecten) ook ne-
maticiden (ter ontsmetting
van de grond en ter bestrij
ding van aaltjes in de
grond), herbiciden (ter be
strijding van onkruid) en
mollusciden (ter bestrijding
van slakken, diie een ernstige
tropische ziekte veroorza
ken).
Buiten deze al indrukwek
kende lijst van „gerede" pro-
duktsn levert de aardolie
De heer Wagner spreekt in
dit verband van een „ramp"
en dat is een gezaghebbend
man. Maar de mensen in de
ze wereld, die al lang weten,
dat de aardolie op een gege
ven moment op zal zijn
met of zonder boycot heb
ben natuurlijk niet stil geze
ten. Zij hebben ontdekt, dat
ook aardgas bruikbaar is als
grondstof voor de petroche
mische industrie en in Ame
rika wordt dit dan ook al op
grote schaal gebruikt. Welis
waar is het eNderlandse aard
gas door het hoge stikstof
gehalte niet zo geweldig van
kwaliteit, maar bij langduri
ge nood en na technische
aanpassingen kan het toch
ook gebruikt worden. Men
mag rustig aannemen, dat in
de zo belangrijke Nederland
se petrochemie al driftig aan
het oplossen van de proble
men, die gepaard gaan met
omschakeling van aardolie of
aardgas, wordt gewerkt.
Het vinden van die oplos
sing is ook een nationale
zaak: tenslotte wordt bijna
de helft van de Nederlandse
industriële bedrijvigheid be
paald door de petrochemi
sche industrie, het petroche
misch produkt bepaalt wel
licht wel voor driekwart he(
gezicht van onze samenle
ving.
HANS LUTZ.
(ADVERTENTIE)
uitreiking
bonkaarten
Het Ministerie Tan Eoonomisciie Zaken deelt mede, dat met Ingang
van 7 januari 1974 motorbrandstoffen voor bet wegverkeer worden
gerantsoeneerd.
Daartoe zullen van maandag 10 tot en met vrijdag 14 december bJj do
postinrlcbtingen bonkaarten worden uitgereikt aan degenen die in
het bezit zijn van de witte kaart van het Eyksbureau voor Aardolie-
produkten» voorzien van naam, adres, kentekennummer en categorie-
code, die dezer dagen is bezorgd (verder te noemen "de machtigings
kaart"). Hiervan zftn echter uitgezonderd de bedrijfsauto's die op
autogasolie (dieselolie) idjjden, waarvoor binnenkort een nadere be
kendmaking volgt. De afgifte van een bonkaart kan uitsluitend ge
schieden tegen inlevering van de machtigingskaart cn gelijktijdige
overlegging van het kentekenbewijs. Als bewijs van afgifte van de
bonkaart zal de achterkant van deel X van het kentekenbewijs van
een stempelafdruk worden voorzien.
het in ontvangst nemen van de bonkaart dient een retributie van
f2.50 te worden betaald.
De bonkaart wordt verstrekt ten beboeve van een standaardtoe-
wijzing motorbrandstoffen voor het voertuig dat voorzien is van het
kenteken dat op de machtigingskaart vermeld is. Bij wisseling van
eigenaar wordt geen nieuwe bonkaart uitgereikt. Dit betekent, dat
by verkoop van 2m* motorvoertuig de verstrekte bonkaart aan da
nieuwe eigenaar zal moeten worden overgedragen.
In bet algemeen stemt de Ietter van de te ver
strekken bonkaart overeen met de letteraan
duiding op de machtigingskaart:
tw.: lichte personenauto's, benzine
H middelzware personenauto's, ben-
K at zware personenauto's, benzine
M bedrijfsauto's, benzine
B motorfietsen
Voor de machtigingskaarten met de letters I,
R en S wordt een bonkaart uitgereikt voor de
brandstof zoals deze op het kentekenbewijs
is genoemd, tw.:
I ontvangt bonkaart H (benzine), G (LPG)
of R (diesel)
R ontvangt bonkaart R of G
S ontvangt bonkaart G indien LPG als
brandstof gebruikt wordt
Voor de categorieën E, H en K worden de
bonkaarten uitgereikt bij allepostinrichtingen,
dus ook bij de postagentschappen.
Voor de overige categorieën worden de bon
kaarten uitgereikt op de ruim 300 daarvoor
aangewezen postkantoren. Een lijst van deze
kantoren is op iedere postinrichting aanwezig.
Teneinde de uitreiking zonder
stagnatie te laten verlopen
wordt het onderstaande
schema aangehouden: 4
begint uw naam
met de letters:
dan kaarten
afhalen op:
Ieder die geen machtigingskaart heeft ont
vangen kan door middel van het invullen van
een informatiekaart een klacht indienen. De
informatiekaart zal op iedere postinrichting
op verzoek worden verstrekt vanaf 10 decem
ber a.s. Na invulling dient de kaart weer te
worden ingeleverd bij een der postinrichtingen.
Dit geldt eveneens voor het geval het ken
tekennummer op de machtigingskaart niet
overeenstemt met dat van het motorvoertuig
dat in het bezit is van de geadresseerde. Het
indienen van zo'n informatiekaart heeft
echter geen zin zolang niet ten minste één
maand is verstreken sedert de belasting voor
het betreffende voertuig op eerste aangifte is
betaald of overgeschreven.
Slechts volledig ingevulde informatiekaarten
kunnen in behandeling worden genomen. Be
trokkenen zullen zo spoedig mogelijk van het
Rijksbureau voor Aardolieprodukten bericht
ontvangen.
A-DOR maandag
10 december
DOR-JANSEN dinsdag
11 december
JANSEN - MUL woensdag
12 december
MUL - SPRO donderdag
13 december
SPRO t/m Z vrijdag
14 december
Vermijd zoveel mogelijk de
piekuren (tijdens de.middag
pauze). Zonodig zal de open-
stellingstijd van de kantoren
worden verruimd; men lette
hiervoor op nadere publikatics.
Na 15 december kunnen de
genen, die op een later tijdstip
de machtigingskaart hebben
ontvangen voor het verkrijgen
van een bonkaart alsnog te
recht bij de ruim 300 postkan
toren die worden aangewezen
voor de uitreiking van deel II
van het kentekenbewijs.
Omtrent de geldigheid van de
bonnen en de daarop te ver
krijgen hoeveelheid motor
brandstof zullen t.z.t. nadere
mededelingen volgen. Dan
zullen ook de regelingen wor
den bekendgemaakt voor de
categorieën welke buiten de
algemene regeling vallen. Dit
zijn: motorvoertuigen van hier
te lande woonachtige vreemde
lingen met buitenlands ken
teken; politie- en brandweer
auto's; voertuigen van reini
gingsdiensten; ambulances als
zodanig herkenbaar; auto
bussen; handelsvoorraden
motorvoertuigen; motorvoer
tuigen voor intern vervoer
en voor het vervoer op fa
brieksterreinen; niet-gekente-
kende landbouwtractoren en
-machines; mechanische trek-
wagens; rijdende bibliotheken';
walsen en wegenbouwmachi-
nes; bromfietsen welke niet
met 2-taktmengsel rijden
(bromfietsen met 2-taktmeng
sel blijven buiten de rant
soenering).
