GROOTSTE
Minder
koud
Regerin
rijpen in
tarieven en
msTmê
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
Den Uyl in rede: „Ons bestaan zal veranderen"
UIT FRACTIES EN BEDRIJFSLEVEN: PREMIER TE VAAG
BOERSMA: NIETS TE
VERDIENEN IN 1974
pelkroketten
5 lijnen)
VOGELTREK NAAR ZEELAND
Margarine
vier cent
dnurder
[tl
uitstap van
n 6 uur bij
weergaloos
niveau. U
stelbare kol-
gezellig mo-
om van al
ten!
via
1
Minder welvaart
r lag week
M te Veere in
▼^andaag
VLIEGEN
DUURDER
Weinig overtreders
op autoloze zonda
MINISTER SPRAK MEI ARABISCHE OLIEMINISTERS
Tremen door
vorst vertraagd
eet smakelijk! JuKrct
geklede japonnen
df«Kf
EDITIE VOOR
ZEELAND
'bsdaaiseweg
KOORZANGER RIEP „BOE"
OP "AUDIËNTIE BIJ PAUS
Rat van 90 cm
valt boer aan
Eenzijdig
Amerika
Belg
ie
van 173 voor
elegante dameskonfektie tot maat 58
nnekenstr.153 hoekv.coothpl. breda tel. 34965
9' op maandag de gehele dag gesloten
Maandag 3 december 1973
113e jaargang no. 17501
DIRECTEUR DR- w. A.
J. M. HARKX
HOOFDREDACTEUR L. LEIJENDEKKER
KANTOREN TE BREDA - BERGEN OP ZOOM - GOES - HULST - OOSTERHOUT - ROOSENDAAL - TERNEUZEN
iló.OO
16.06
16.19
16.35
iEUWS-VLAAN DEREN KUNT L
5, 16.05 enz. tot 22.05 uur.
5.10
115.13
5.20
ra a uw
(vanaf AbsdaalseweQ)»
MIDDELBURG (ANP) De vogeltrek is zaterdagmorgen voor
■oiisdpgang door de onverwacht stevige vorst op gang gekomen
heeft de hele dag op volle toeren gedraaid. Een grote lucht
vloot bestaande uit zwermen kieviten, goudpluvieren, veldleeu
weriken koperwieken en ganzen, zocht snel westwaarts vlie
tend-een goed heenkomen.
Veel vogels streken neer in het Zuid-Hollandse en Zeeuwse
Deltagebied, dat lot zaterdagmiddag vrijwel sneeuwvrij was en
waai' de temperatuur net boven het vriespunt lag, aldus een bio-
,00? |n Middelburg.
Er waren echter ook groepen vogels, die nog verder naar het
westen trokken, vliegend in bijna volmaakte v-vorm.
(Van onze weerkundig
medewerker)
DE BILT Het is een bij
zonder koud weekeinde ge
wordenzoals zelden begin de
cember voorkomt. Zondag
nacht in Zeeland matige, in
Brabant strenge vorst, tot
zelfs -18 graden.
Toch zal er vandaag een
aanval op de kou worden in
gezet door een depressie, die
over Noorwegen naar het
zuidoosten trekt een een front
via de Noordzee naar ons land
stuurt, vergezeld van regen of
sneeuw. De wind gaat in
"kracht toenemen naar het
zuidwesten en geleidelijk
wo'rdt er van de Noordzee wat
zachtere lucht aangevoerd met
lichte dooi.
Het is daarom te verwach
ten, dat de vorst wordt ver
dreven en daarmee ook de
sneeuw, die nog een groot
deel van ons land bedekt.
De komende dagen worden
weer wisselvallig met buien,
de temperaturen zullen over
dag tot 4 a 6 graden kunnen
gaan stijgen.
MAASTRICHT (ANP) Een 30-jarig lid van het mannen
koor Maastreechter Staar heeft, zo is eerst nu bekend geworden,
tijdens een audiëntie in Rome „boe" geroepen op het moment
dat paus Paulus zich in zijn begroetingswoord heel in het bij
zonder richtte tot bisschop Gijsen van Roermond. Het bestuur
van het koord heeft de zanger geschorst, op advies van meer
dan de helft van de leden. Een ander lid van het koor heeft een
berisping gekregen.
De zanger had zich tot woordvoerder gemaakt van een aantal
leden die ontstemd waren over de aanwezigheid als eregast van
bisschop Gijsen op plaatsen in Rome waar het koor optrad.
ROERMOND (ANP)
Een 90 centimeter grote
rat heeft zaterdagmiddag
een 65-jarige landbouwer
in het Limburgse dorp
Leeuwen (gemeente
Roermond) aangevallen.
Met een weidepaal wist
de landbouwer het dier
van zich af te houden en
te doden.
'ai- Z
DEN UYL.
[Qnverbloemd heeft minister-president Den Uyl dit weekemde
A i.et Mederlaridse volk gezegd wat het de komende jaren te
liéten staaf: minder welvaart als gevolg van een blijvend
|«uje-teKort. Zo diep zal die energie-crisis in ons leven, in
li Westerse wereld ingrijpen, dat de minister-president
voorspelde: „Ons bestaan zal veranderen".
Inzeer zorgelijke tijden, zoals die, welke nu in het verschiet
Wen, plegen regeringsleiders zelden de volle waarheid Te
[vertellen. Onaangename feiten proberen ze liefst zolang mo-
lü# te versluieren uit angst de kiezers-gunst te verliezen ot
I schrik-reacties teweeg te brengen. Het siert premier Den Uyl,
9hij dit niet heeft gedaan, dat hij precies verteld heeft waar
tl op staat. Door zo te handelen heeft hij zijn vertrouwen be
den in bet gezond verstand en het nuchter oordeel van het
[Nederlandse voik. Wij zijn ditmaal niet behandeld als onnozele
plzen, maar als mondige burgers.
"at de premier daarbij niet alle cijfers op tafel heeft geiegd
-dit is hem gisteren door enkele politici verweten is begri|-
Het is niet in het landsbelang de Arabieren inzake onze
[wrgiepositie wi|zer te maken dan ze al ztjn.
Wevertrouwen geeft mag vertrouwen verwachten. Of dit
oor zal gelden voor het kabinet-Den Uyl moet worden atge
Pacht. Zulke ingrijpende, pijnlijke maatregelen staan ons op
■allerlei gebied te wachten, dat geen kabinet in zo een situatie
"ivoorbaat kan rekenen op een blanco volmacht.
j Ne uitgangspunten, die het kabinet voor de komende beste-
'Ueperking gekozen heeft, spreken ons overigens sterk aari:
■pnoriteit voor het zoveel mogelijk in-sfandhouden van de werk
Ugenheid en een rechtvaardige verdeling van lasten Dit
I '«tin ieder geval de belofte in, dat niet de zwakste schou
e's - zoals zo dikwijls in het verleden de zwaarste lasten
I» te dragen.
Wan onze correspondent J.
JifwS® Het uit Duisburg
lCiieoht?)aar H- Bein-
Iheeft en B- Enders (21)
Ikj m" week hang dood in
fcrniai» n m een vakantie-
■R* le Veere. Het echt-
k.op 25 november, tij-
|v»bliif i„ee7Ste, nacht V£m zijn
■lofei Zeeland, door zuur-
Pitn, om 'le' leven geko-
fedt 5eer en "tevrouw Bem-
ELff*» zaterdagavond 24
|»i{ J een butagaskachel
■Staket j l6 siaapkamer. Zij
e kachel aan, maar
■*i to e,en raam of deur
m ,i.„ zetten. Zij stikten in
F'halte F ja<hat het zuurstof-
iNnfeL' I lucht sterk was
fctkt] 'h001 de brandende
Wveru!It>Sr ®era zaterdag
fcoeg j acht in Duitsland.
We ,H tamilie niets hoorde
J?'s deed ?olitie in Veere.
|%j ae droevige ontdek-
Be
^>ntieh!fma? Urt een anctere
Ifditte rt„nga!°w vertelde de
1.' hart de hele wdek
auto 'en hranden en dat
''ids 0I) Jan het echtpaar
Notaan n» u ?e Plaatshad
11 acht daar verder
°P geslagen.
SCHIPHOL (ANP) De
stijging van de olieprijzen
heeft ertoe geleid dat ook het
vliegen (ook de vakantierei
zen) duurder wordt. De fata-
maatschappijen hebben afge
sproken dat ze per 1 januari
aan de reizigers een brand
stoftoeslag zullen doorbereke
nen van zes procent (op de
Noord-Atlantische route varië
rend tussen vier en acht pro
cent). Dit plan is ter goedkeu
ring voorgelegd aan alle be
trokken regeringen. De KLM
verwacht op 18 december de
uitslag.
(Van onze redactie
binnenland)
AMSTERDAM Over het
algemeen is de autoloze zon
dag bi,izonder rustig verlopen
De Rotterdamse politie had tot
gisteravond tien uur tien auto
mobilisten betrapt, de Haagse
politie zeven en de Amster
damse politie dertien, onder
wie drit buitenlanders. In heei
Zeeland werd slechts een
wertreding van het rijverbod
geconstateerd, evenais Breda.
Sindhoven telde drie overtre
ders. Dë politie daar had de
indruk dat ook automobilisten
met ontheffing zo weinig mo
gelijk rpden vanwege het
slechte weer.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG „De wereld van vóór de oliecrisis keert niet terug. Wij zullen
ons blijvend moeten instellen op een levensgedrag met een zuiniger gebruik van
grondstoffen en energie. Daardoor zal ons bestaan veranderen, maar het hoeft er
niet ongelukkiger op te worden". Dit heeft minister-president drs. J. den Uyl
zaterdagavonu gèzegd in een toespraak tot het Nederlandse volk, die via radio
en televisie werd uitgezonden.
De regering bereidt maatregelen voor om de werkgele
genheid zo goed mogelijk in stand te houden. De lasten
zullen daarbij zo eerlijk mogelijk worden verdeeld. De
zwaarste lasten op de sterkste schouders, aldus drs. Den
Uyl.
„Eind deze week zal de regering het parlement machtiging
vragen om voor 1974 bijzondere regels te stellen voor alle
inkomens, voor lonen van werknemers, maar ook het sala
ris van de directeuren, de inkomens en de tarieven in de
vrije beroepen en de salarissen van de ambtenaren, voor
alle inkomens, voor huren, voor pachten, voor dividenden,
voor tantièmes".
Er komen ook bijzondere prijsvoorschriften. „Naar het oor
deel van de regering zal waar minder te verdelen valt, dat
mindere ook gelijker moeten worden verdeeld", aldus Den
Uyl.
Politieke partijen (met name VVD en CHU, maar ook KVP),
werkgevers en werknemers hebben in een eerste reactie de
teneur van Den Uyl's toespraak onderschreven, maar tegelijker
tijd kritiek geuit op het ontbreken van concrete gegevens met
betrekking tot de gevolgen voor onze economie van de oliecrisis.
Vakbondsbestuurder Schravenmade Industriebond NVV uit het
Rijnmondgebied zei gisteravond in een televisie-uitzending voor
lopig nog niet te denken aan het bij voorbaat opgeven van de wens
tot een reële loonsverbetering voor 1974 op grond van het door de
werkgevers aanvankelijk aanvaarde maar door de achterban ver
worpen concept- centraal akkoord voor volgend jaar.
Minister Boersma van Sociale Zaken liet er geen twijfel over
bestaan dat de regering daar volstrekt anders denkt: „Mensen,
die denken dat er in 1974 nog wat te verdienen valt hebben er
geen enkele notie van hoe de situatie werkelijk is".
DOOI
Veel bewolking met
tijdelijk regen of sneeuw
Matige tot krachtige
wind uit het westen.
Maximum temperaturen
om het vriespunt (in he:
zuidoosten) tot 6 grader
(aan de kust).
STAD EN STREEK
B.B. gaat Roode Kruis
helpen. Pagina 3
BINNEN. EN
BUITENLAND
Ben Goerion overleden.
Pagina 5
RADIO EN TELVISIE
Kritiek op uitlopen
tv-uitzendingeri.
Pagina 4
De regering zal vandaag en
morgen, wanneer zij met werk
gevers en werknemers over de
mogelijke loon- en prijsontwik
keling in 1974 spreekt, nog geen
harde cijfers over de gevolgen
van de oliecrisis voor de econo
mie kunnen geven. De regering
verwacht pas in de loop van
volgende week over voldoende
gegevens te beschikken om een
scherpe analyse van de situatie
te kunnen geven.
Wel liet drs. Boersma gister
avond weten dat de grondslagen
van het concept-centraal ak
koord naar aanleiding van de
oliecrisis nader bezien zullen
moeten worden.
De fractieleiders Andriessen
(KVP) en Wiegel (VVD),
werkgeversvertegenwoordigers
Bartels (VNC) en vakbondsver
tegenwoordiger Schravenma
de zijn gisteravond in de NOS-
rubriek Den Haag Vandaag tot
de conclusie gekomen dat de
verklaring van premier Den
Uyl onvolledig en vaag was.
De heer Andriessen zei dat
Nederland „harde tijden tege
moet gaat". De oliecrisis zal z.i.
een geweldige terugslag heb
ben op de economische ontwik
keling in Nederland; een visie,
die de heer Bartels deelde.
De heren Wiegel en Andries
sen zeiden dat, wanneer Neder
land de broekriem moet aan
halen, de regering zelf het goe
de voorbeeld moet geven. Vol
gens Wiegel moet de overheid
zelfs tot 1,2 miljard gulden
kunnen bezuinigen. Hij vond
ook dat gelden moesten worden
vrijgemaakt om bedrijven in
staat te stellen over te schake
len op andere grondstoffen dan
olie. De oppositieleider drong
o.m. aan op bezuinigingen op
erm, ontwikkelingshulp en
ambtenarensalarissen.
Andriessen meende dat Wiegel
de zaak begatelliseert. „De
honderden miljoenen, die no
dig zullen zijn, haal je niet uit
erm en ontwikkelingshulp", zo
zei hij.
VNÖ-voorzitter Bartels vroeg
de regering om bijstand vooi
bedrijven die door gebrek aan
olie niet langer voldoende kun
nen produceren en daardoor
genoodzaakt zouden zijn men
sen te ontslaan.
Voor de volledige
tekst van de toespraak
van minister-president
Den Uyl en reacties'var
politieke partijen daaror
verwijzen we naar
pagina 7
Reacties uit Brabant en
Zeeland zijn te vinden
op pagina 8
Minister Lubbers zaterdag in Brussel met (rechts) minister Yamani.
(Van onze redactie
binnenland)
BRUSSEL Op korte ter
mijn is geen ontheffing van de
Arabische olieboycot van Ne
derland te verwachten. Dit
heeft de minister van Econo
mische Zaken, R. Lubbers, za
terdagochtend in Brussel mee
gedeeld na besprekingen met
de Saoedische en Algerijnse
olieministers, Ahmed Zaki Ya
mani en Belaid Abdessalam.
„Ik ben niet zo optimistisch
over een opheffing van het
olie-embargo in de nabije toe
komst",aldus minister Lub
bers. „Maar ik ben niet zo
pessimistisch over een oplos
sing van het Midden-Oosten
probleem, waarvan de olie
kwestie een essentieel onder
deel is". Hij voegde hieraan
toe, geen opheffing van het
olie-embargo te verwachten
voordat het Midden-Oosten
probleem is opgelost.
„Wij willen niet de indruk
wekken dat wij, door het af
leggen van een verklaring die
door anderen verkeerd zou
kunnen worden geïnterpre
teerd, op een zaterdagochtend
olie willen kopen", aldus de
minister na het ruim een uur
durend gesprek.
Beide Arabische ministers
gaven de wens te kennen, dat
Nederland eenzijdig een ver
klaring aflegt, waaruit blijkt
dat de Nederlandse opvattin
gen niet. afwijken van die van
de overige acht landen van de
gemeenschappelijke markt.
Zijnerzijds verklaarde mi
nister Lubbers dat Nederland,
op basis van de verklaring der
EEG-landen van 6 november,
wil bijdragen tot een oplossing
van het Midden-Oostenpro
bleem. Tegenover de Arabi
sche mening dat Nederland
een uitzonderingspositie in
neemt, stelde de minister van
Economische Zaken, dat Ne
derland deel uitmaakt van de
gemeenschap, die een duide
lijk standpunt heeft ingeno
men met haar verklaring dat
uitbreiding van grondgebied
door geweld onaanvaardbaar is
en dat een einde moet komen
aan de territoriale bezetting
van de gebieden die Israël in
de zesdaagse oorlog heeft ver
overd.
De minister zei de indruk te
hebben dat na afloop van het
gesprek over sommige punten
een „groter mate van overeen
stemming" bestond dan aan
het begin. Deze overeenstem
ming zou met name de Pales-
tijnen betreffen, over wie mi
nister Lubbers opmerkte dat
een oplossing moet worden ge
vonden voor hun politieke en
humanitaire problemen. Het
enige geschilpunt was de taxa
tie van hetgeen tot nu toe in
het Midden-Oosten was ge
beurd: of het Israëlische op
treden als agressie moest wor
den gekenmerkt, of „in andere
termen moest worden ver
taald".
De minister entkende dat er
sprake was van een „speci
fiek" Amerikaans aanbod om
Nederland te hulp te komen in
zijn moeilijkheden bij de olie
voorziening. Maar over enkele
weken zal wel Nederlands-
Amerikaans overleg beginnen
over de oliesituatie in het al
gemeen.
Amerika zou echter bereid
zijn de Nederlanders olie te
leveren als zij door de Arabi
sche olieboycot niet meer in
hun minimumbehoefte kunnen
voorzien. Dit is zaterdag uit
Amerikaanse regeringskringen
vernomen. De belofte is en
kele dagen geleden via diplo
matieke kanalen aan de Ne
derlandse regering gedaan, zo
meldt UP1 uit Washington.
President Nixon zal vandaag
de instelling van een nieuw
federaal energiebureau bekend
maken, dat het werk van alle
instanties op het terrein van
de energievoorziening moet
coördineren.
De Arabische olie die be
stemd is voor België en West-
Duitsïand, kan blijven worden
doorgevoerd via Rotterdam,
als het technisch mogelijk is
te verzekeren dat deze olie
niet ten goede komt aan Ne
derland, Dit hebben de oliemi
nisters van Saoedi-Arabië en
Algerije, Yamani en Abdessa
lam, zaterdag in een vraagge
sprek met de Belgische televi
sie verklaard.
De twee ministers verklaar
den voorts dat de Arabische
landen wellicht hun houding
ten aanzien van België in gun
stige zin zullen herzien. Op
he* ogenblik staat België ge
rangschikt onder de „neutrale"
landen.
Als België zou worden ge
rangschikt onder de „bevrien
de landen", zoals Engeland,
Frankrijk en Spanje, zou de
voor januari aangekondigde
korting in de olievoorziening
van vijf procent niet van toe
passing zijn op dit land.
(ADVERTENTIE)
DEN HAAG (ANP) De
margarineprijs gaat vandaag
met vier cent voor een pakje
van 250 gram omhoog. De
prijs van halvarine wordt met
2 cent verhoogd.
De Bond van Nederlandse
Margarinefabrikanten heeft
hiertoe besloten na overleg
met het ministerie van Econo
mische Zaken. De verhoging
geschiedt omdat grondstoffen
de laatste tijd stukken duur
der zijn geworden.
(Van onze redactie
binnenland)
UTRECHT De Spoorwe
gen hebben gisteren last on
dervonden van verschillende
storingen aan het materieel.
De vorst was er de oorzaak
van. dat in totaal vijf tremen
moesten uitvallen. Zaterdag
was het treinverkeer rond
Utrecht ook al in de war ge
weest, doordat een trein in
Bilthoven op de lijn Utrecht -
Amersfoort kwam vast te zit
ten. Bij Nijkerk weigerde een
wissel, waardoor ook vertra
ging op de lijn Zwolle -
Utrecht ontstond. Op de vijfde
autoloze zondag is het rèizi-
gersaanbod bij de Spoorwegen
wat kleiner geweest dan de
voorgaande zondagen. Men
schrijft dit toe aan de koude
en het met doorgaan van tal
van sportwedstrijden.
