HOWBIZZ
THANKSGIVING DA Y
GOUVERNEUR VAN JUBILERENDE KMA
Jonge officier
wil het anders
Staphorst vecht om kerkhof
en beter doen
rrico
Ontslagen bij
„Arnhem-Zuid"
een miljoen gulden aan prijzen
DICKSON
fei
buitenland
Plezieriger
Verbetering van
huisvesting alleen*
staanden gevraagd
Meer dan 2.000
priesters per jaar
treden uit
Twijfel
GISTEREN vierde de Koninklijke Militaire Academie in Breda haar 145ste verjaardag. Tegelijk
met dit lustrum bereikte liet cadettenkorps de respectabele jubileumleeftijd van 75 jaar. Lus
trum en jubileum waren aanleiding tot een gesprek met de gouverneur van de KMA, generaal-
majoor W. K. Brederode.
Kaas
met ster-allures
(Vln onze correspondent)
«St8C°mmiSSie 1CtWat
'SLr uitgeroepen tot „het
«u en van de Natie", zit in
t praatstoel: „Ik heb altijd
ZJ hymnen gezongen, of-
E* ik een stem heb om
mee te kloppen.
n Mb echter troost kunnen
m,ttra uit een proces, de staat
J"L Link Shaw, dat voor
L Hooggerechtshof van
■Ld Carolina is uitgevoch-
r Link Shaw was in beroep
,'L„ van een vonnis dat
[.Hvegens zijn afschuwelijk
had ^huldig bevonden
L verstoring van de orde
fflens een godsdienstplechtig
heid
Hef vonnis zei dat „verdachte
Shaffer op stond in de kerk
te zing^11 terwijl hij dat deed
L zulk een merkwaardige
Zen op zulk een vreemde
manier, dat hij aardeiding gaf
int oneerbiedig gelach en
Zweef tot de verontwaardi
gt van de vromen".
het vonnis werd ook gesti
leerd (lat Link Shaw door
ouderlingen van de kerk was
berispt en dat hij zich ver
weerde met een bijbeltekst:
Maak vreugdevolle geluiden in
het aanschijn van de Heer.
jhaw betoogde daf hij God
niet kon dienen zonder te zin-
jen (Senator Sam schatert).
Het Hooggerechtshof sprak
hem vrij omdat het niet bewe-
ten achtte dat Link Shaw met
ntjn gezang misdadige bedoe
lingen had. Ik heb hier altijd
Irbeit macht frei" trekken jaarI
een stilte, die zo nu en dan
alleen verstoord werd door het
ritselen van het vlaggetouw in
de wind.
Wat voor belasting vormt de
aanwezigheid van zo'n ver-
schrikkelijk achterland voet
een gemeentebestuur en voor
een bevolking die hier in 1
nieuwe Oswiecim wonen, le
ven en werken.
Wij vroegen het 's avonds
aan de burgemeester van
wiecim. „Auschwitz is ge
weest. Wij laten het de kinde
ren zien om hun duidelijk te
maken dat zij het nu zoveel
beter hebben. Dat er vrede en
verdraagzaamheid isin eet
lap.d waar altijd tweedracht
heerste, dat er goedescholen
zijn, sporthallen en gemeen-
schapsgeboiuwen. Dat haddei
wij niet in onze tijd". Wordt
er in Polen niet al te veel
nadruk gelegd op de ver
schrikkingen van de oorlog?
«He© ervaren.;de,jonge mensen
«hflaf? Burgèüieééter: „Het s
'JwaijF dat d#j jnngereh langza
merhand naar een Polen wil
len dat meer gericht is op de
toekomst dan op het verleden,
Mijn vader en moeder zijn
door de Duitsers omgebracht
en zo is er in ieder Pools
gezin wel iemand die niet i!
teruggekomen. Wij willen de
kinderen er niet mee vergifti
gen, maar wat de Duitsers ons
volk hebben aangedaan is es
sentieel ook voor het Po'en
van nu". In het hypermoderne
cultuurpaleis van Oswiecim,
volgen wij boven e?n repetitie
van een jongerentoneelclubje
en in de grote zaal repeteert
een bandje, de Annex Blues
Band, De schrille .popklanken
in de lege zaal komen deze
avond als een verfrissende
douche o>ver ons heen.
niet
gestoten. Het kon gew itserj
De tegenstand van
was ook veel sterker^ maao*
egeus'tanu
ook veel sterker
hadden verwacht. Tv®.,, pjjn
den, later kon het we-
lijke stilte na de tw1e_, mUika
bol: „Wat is er van hij
geworden?" „Wordt pjl-
straks r.a zijn dood-, ui4(lgjatl
bU dAb Jad -61JX1 uu
sudski, in de Wawel oof-olUf
„Geen sprake van spu p0len
gastheer. Hij heeft v0 maaW-
dodelijke fouten «.org®0.
Vraag net .hem zelf fa
v raag net uc"* _n»
hij woont in War 'pZjC|i-
blijft die avond in alle jn
en 1—1. Op het scherm
ie Poolse huiskamer
ïandkusje voor de g ^1-
bij het afscheid en "l eeii
ling net gevoel da 0
ration bent. waarop Je
weer terugdrijft naar tf
kamer waar je n'
eten. Alleen maar slap"
ik kan morgen geen rede hou
den over Jefferson Davis, ik
zit de hele dag in de rechts-
zaal en ik kan niet nadenken
over wat ik zal gaan zeggen.
Cousin She zei: Ik accepteer
geen nee.
In de eerste plaats kan Iedere
goede zuiderling een rede hou
den over Jefferson Davis zon
der voorbereiding en bij iede
re gelegenheid, In de tweede
plaats heb jij helemaal geen
tijd nodig om over de speech
na te denken. Ik heb veel
redevoeringen van je gehoord
en ik weet dat je spreekt zon
der na te denken".
Typerend voor de volksvertel
lingen van Senator Sam is het
verhaal van Zeke en de slang.
Sam vertelt het met rijke ver
sieringen, maar het komt hier
op neerZeke moet terecht
staan omdat hij valselijk op
een verzekeringsformulier
heeft gemeld dat hij nooit een
ongeluk heeft gehad.
De openbare aanklager merkt
op dat Zeke ooit door een
ratelslang is gebeten waarop
Zeke antwoordt: Dat was geen
ongeluk, die verdomde slang
deed dat expres.
Tussen dit soort verhaaltjes
door bespreekt Sam de ele
mentaire vrijheden zoals die
liggen verankerd in de Ameri
kaanse grondwet en draagt hij
het laatste couplet van het
Amerikaanse volkslied voor na
zijn echtgenote, Margaret Bru-
ee BelL met wie hij 49 jaar
getrouwd is, te hebben geloofd
op grond van haar vele deug
den.
Hij vertelt het verhaal van
Joshua die terecht stond we
gens het illegaal stoken van
whiskey (moonshine of mane
schijn). De rechter, bekend
om zijn hufcior, vroeg Joshua
of hij de Bijbelse Joshua was
die de zon tot stilstand bracht
in Jericho.
Joshua Hawkins zei: Nee,
Edelachtbare, ik ben niet de
Joshua die de zon stil deed
staan, ik ben de Joshua die
beschuldigd is van het maken
van de maneschijn.
Senator Sam ontbreekt het
niet aan zelfkennis: „Toen ik
een hele dag in de rechtszaal
had gezeten belde 's avonds
mijn nicht Sue op. Zij wilde
dat ik een redevoering voor
haar club over Jefferson Davis
moest houden.
Ik zei, kijk hier, cousin Sue,
Niemand behoeft te vrezen dat
Senator Sam de gewijde hal
len van de nolitiek zal verla
ten om zich verder aan de
showbiz te wijden. Zijn LP
„Senator Sam at Home" is een
merkwaardig produkt; de ver
tellingen van Oom Sam doen
denken aan de grapnen die
men vroeger op de blaadjes
van dikke missiekalenders
zag.
De verhalen van Sam zijn in
ieder geval plezieriger dan de
redevoeringen van president
Nixon. En evenals de weinig
begaafde zanger Link Shaw,
die erediensten verstoorde,
kan Sam Ervin niet verweten
worden dat hij misdadige be
doelingen had. Ook voor hem
geldt Link Shaws verdediging:
Maak vreugdevolle geluiden in
het aanschijn van de Heer.
BERT VAN VELZEN
DEN BOSCH (ANP) De
centrale vereniging van orga
nisaties voor hulpverlening
aan ongehuwde moeders heeft
de minister van Volkshuisves
ting en Ruimtelijke ordening
telegrafisch verzocht op korte
termijn maatregelen te nemen
tot verbetering van de huis
vesting voor alleenstaanden en
de alleenstaande ouder. Het te
legram is gestuurd naar aanlei
ding van de kraakacties ten
behoeve van werkende jonge
ren in Amsterdam eerder deze
week, waarvan wij melding
hebben gemaakt. De centrale,
het overkoepelende orgaan
van 26 instellingen op dit ge
bied in der lamde, wijst op de
extra moeilijkheden die de al
leenstaanden ondervinden bij
het vinden van huisvesting.
HOME (RTR) Meer dan
2000 priesters per jaar verla
ten het ambt, gewoonlijk om
te trouwen, soms om economi
sche redenen. Dit heeft kardi
naal Gabriele kanselier van de
Gregoriana universiteit in
Rome meegedeeld, die zei of
ficiële Vaticaanse statistieken
te citeren.
grote troost uit kunnen put
ten...."
Senator Sam lit boordevol van
dit soort vertellingen, die
veelal gevolgd worden door
een huiselijke moraal. Zijn ci
taten uit Shakespeare en de
bijbel tijdens de Watergate-
verhoren en zijn anecdoten uit
zijn vroegere praktijk als
rechter hebben hem een natio
nale vermaardheid gegeven.
Senator Sam is, ondanks het
feit dat hij niet kan zingen, in
de show-business gegaan: er is
een langspeelplaat verschenen
(Columbia) met vertellingen
van de senator, voordrachten
van hymnen als „Het Oude
Stoere Kruis", en liederen ais
„Bridge over Troubled Water"
en kleine filosofietjes die ge
tuigen van een gezond boeren
verstand.
Men noemt dat hier „horse
sense", paardeverstand en dat
is volgens Senator Sam het
gezonde oordeel dat paarden
ervan weerhoudt mensen nat
te maken.
Het blijkt dat Senator Sam
geen onmiddellijke bedreiging
vormt voor mensen die op en
rond Broadway hun brood
verdienen. Het is niet alleen
dat hij niet kan zingen (dui
delijk geen strafbaar feit)
maar zelfs zijn recitaties van
liederen als „If I had a Ham
mer" en „Bridge over Trou
bled Water" klinken bars en
kunnen hem zelfs geen bijrol
garanderen in de opvoering
van een melodrama in een Ca-
roliniaans gehucht.
Maar zijn vertellingen zijn die
van een gezellige oude baas
die tot in de elegantste salons
van Washington is doorgedron
gen maar desondanks de oude
buitenman is gebleven. Ietwat
naief, sprekend met een rijk
Dixie-accent en met „horse
sense".
De muziek en de woorden van
oude hymnen kunnen Senator
Sam nog ontroeren. Hij
spreekt de woorden, begeleid
door dunne orgelmuziek. Hij
vertelt dat hij vanaf zijn pril
ste jeugd gedwongen werd
naar de zondagsschool te sauu
met de opdracht de kerk te
redden.
„Ik heb heel wat preken ge
hoord maar ik ben geen belij
der van de zwarte kousen-
kerk.... Tennyson heeft me al
tijd veel troost gegeven met
zijn uitspraak dat er meer ge
loof schuilt in eerlijke twijfel
dan in een zak vol geloofsarti
kelen".
een onzer verslaggevers)
woef'!?I*ST "Als het
Kt;»»,» n we door tot de
rters 154Be^K1?as Bijker na"
Wb Staphorster gezms-
3 »want dit letterlijk
van leven en dood".
ftstaaM d,uivel weer eens een
ie toch6 ,andillS gemaakt in
pfoeenLe t zov^el geplaagde
8: V wat erger
«iet G. ™&ad komt dit keer
HM zondige buitenwe-
i k iem!,ar .vanuit het hart van
teraad r 2el£: de gemeen-
emfa N de strijd:
ie v.J ,ncl ten westen van
Kerk ^I?ands Hervormde
I kerkbestuur in
juï ai, F?®ds gereserveerd
'bkhof eidin,g van het
'loot om ?wijl de raad be-
Pei a5n J!Je grond te verko-
daar i "bnport" tenein-
^ten verrijzen2® bungalowk
Plannen in die richting had
den B. en W., zoals wettelijk
voorgeschreven is, vóór het
besluit ter inzage gelegd, maar
geen Staphorster die toen.
maanden geleden, reageerde.
De reactie kwam pas nadat
het voorste] met een kleine
meerderheid was aangeno
men. Staphorst in last. Klaas
Bijker, landbouwer, vormde
een commissie van 13 perso
nen, doopte die commissie
„Actiegroep veiligstelling uit
breiding Staphorster begraaf
plaats" en ging aan de slag.
-luis aan huis girsr" 'ükr
en zijn mannen, met. de na
druk op mannen, vragen wat
Staphorst daar n-u wel van
vond. Bijker: „Zodra we de
zaak uitlegden aan de gezins
hoofden, zei de een na de
ander: „Ja, daar ben ik hard
teugen" en zo verzamelden wc
in twee dagen tiids 1546 hand-
ekeningen."
En om de statistici onder ons
tevreden te stellen: „We zijr,
alleen in het kerkdorp Stap-
ïorst de deuren langs geweest
waar zo'n 5 tot 6000 mensen
wonen. Dus zeg maar gerust,
dat 99% van de gezinnen het
net ons eens is. „En terecht,
want wat de gemeente wil is
niet te accepteren. Ze willen
dat we onze doden gaan be
graven op een nieuw kerkhof,
dat vlak langs de autoweg
Zwolle-Meppel komt te liggen,
terwijl wij begraven willen
worden naast de kerk. zoal'
dat altijd gebeurd is",
kén? Heeft de actiegroep
ongenoegen, kenbaar te ma
ten? Heeft de aktiégroep.
Staphorst kennende, misschien
al de traditionele mestkar in
de strijd geworpen? „Neen",
van dat soort acties willen we
niks meer weten", zegt Klaas
Bijker. „Die tijd is geweest.
Onbekenden hebben wel bij
een lid van de PvdA een plat
te boerenwagen in de tuin. ge
reden, maar dat was geen
mestkar (die bestaan niet eens
meer) en bovendien hebben
wij daar niks mee te maken.
We willen deze strijd met le
gale middelen strijden. Daar
om hebben we ook een hele
boel brieven geschreven, tot
aan de minister toe". Voorlo
pig is het wachten allereerst
op Gedeputeerde Staten van
Overijssel, dat het bestem
mingsplan nog goed moet keu-j
ren. Stemt GS toe in de plan
nen van B. en W., dan wil
Klaas Bijker nu alvast gezegd
hébben, dat hem in dat geval
geen zee te hoog gaat: „We
:ullen vechten tot de K roon, i
want die bungalows kunnen
best een paar "honderd meter
verderop komen te liggen. On
ze doden zijn veel belangrij
ker." i
WIM WENNEKES
CARAVANS
Een Dickson 808 LS sta-caravan is één van de hoofdprijzen in de Nationale Puzzelaktie voor de
Stichting Natuurbehoud en Natuurbeschermingseducatie in deze krant.
De caravan is ontworpen naar de meest moderne recreatie-eisen. De wanden, evenals hel dak
en zelts de vloer zijn geïsoleerd. Wanden en meubels in teakkleur uitgevoerd. Waarde ca. 10.000.-.
Aangeboden door Dick Wissink, die u uitnodigt de caravan bij een van de vele dealers Ie komen
bezichtigen. U kunt 'm winnen wanneer u voor 1.- meedoet aan de puzzelaktie.
BREDA De huidige
gouveneur van de KMA
zetelt al weer twee jaar
in het Kasteel van Breda.
Het 150-jarige bestaan van
de academie zal hjj niet
meemaken, zegt hjj. Voor
die tijd is zijn ambtsperio
de om. Hg zegt het zonder
een spoor van spijt in zijn
stem. Het werk eist hem
zozeer op, dat hjj zich niet
druk kan maken over dit
soort zaken. Hjj is veel
nieuwsgieriger naar de
selectieresultaten van de
sinds kort in aantocht zijn
de nieuwe golf jongste
faars, dan naar de eventu
ele schittering van een nog
yer in de toekomst liggend
jubileum.
Wat beweegt jongelui tot
»e keuze van het officiersbe-
roep?
He gouverneur: „De over-
Srote meerderheid zoekt naar
e,en verantwoordelijke ear
ners dje tegelijkertijd kan
en biedt op variatie. Daar
naast -maar dat komt toch
«We plaats blijkt
ok de economische zeker-
eid van de positie als be-
■«psofficier aantrekkelijk te
se?' V°°r vee^ jonge men-
Jjr zijn de laatste jaren
5a wat strubbelingen rond
"bgsmacht. Er heerst
JntnnZekCThcid en er z'i"
"Pofficieren weggelopen.
Heeft dit alles de belangstel
ling voor het militaire be
roep niet verminderd? En
heeft het ook niet geleid tot
frustraties bij degenen die ai
op de KMA studeerden?
De gouverneur: „Wat het
eerste deel van de vraag be
treft: de aanmeldingen voor
een KMA-studie zijn buiten
verwachting groot in aantal.
Wij hadden juist, als gevolg
van onderwijshervormingen,
gevreesd voor een dieptepunt
dit jaar. Maar het aanbod is
wederom groter dan de
vraag.
Of cadetten gefrustreerd
raken door wat er in en met
de krijgsmacht gebeurt? Ze
leven wél mee. Ze lezen de
krant en stellen vragen.
Maar ze zijn werkelijk niet
zo onder de indruk van wat
oudere officieren zeggen
over hun beleving.
De cadetten zeggen: wij
zullen het wel anders doer..
Béter. Dat lijkt me een ge
zond uitgangspunt voor jonge
mensen.
De cadetten zijn wel sterk
geïnteresseerd in de opbouw
van de krijgsmacht. Daar
voelen zij zich nauw bij be
trokken. Zij willen weten of
zij straks kunnen werken
met eerste klas materiaal. De
totale sterkte van de krijgs
macht is niet hun grootste
zorg, maar wel de midde
len".
Wat zou u de belangrijkste
ontwikkeling van 1973 op de
KMA willen noemen?
De gouverneur: „Het aan
het werk gaan van de Com
missie Onderwijsplanning en
haar vele ondercommissies.
Dit omvangrijke werk wordt
door ieder gedaan naast de
normale dagtaak. Doel van
de commissie is voortdurend
verbeteringen aan te brengen
in de situatie op de KMA.
Het is beleidvoorbereidend
werk en moet tegelijkertijd
leiden tot een beleidsontwik
keling op langere termijn. Tk
ben erg dankbaar dat dit be
langrijke werk met zoveel
voortvarendheid is aange
pakt".
De voorhoede van de
KMA-officieren-nieuwe—
stijl is inmiddels doorgedron
gen tot de kapiteins- en ma
joorsrangen en daarmee ook
op de Hogere Krijgsschool en
de Luchtmacht Stafschool.
Dat betekent dus een snel
toenemende invloed van de
wetenschappelijk geschoolde
officier (volgend jaar al zul
len de eersten staffuncties
bereiken). Waarom die we
tenschappelijke opleiding?
De gouverneur: „KMA-of-
ficieren zijn bestemd voor de
hogere en hoogste functies in
de krijgsmacht. De eisen die
aan leiderschap worden ge
steld, worden steeds stren
ger. Dat geldt niet alleen
voor de krijgsmacht. Die ho
ge eisen betreffen verschil
lende terreinen:
het kunnen volgen en be
grijpen van snelle technische
ontwikkelingen:
het kunnen volgen van
ontwikkelingen in de samen
leving en het soepel en ade
quaat reageren daarop, als
mede het aanvaarden van de
0 Gemeraal-majoor W. D. Brederode
consequenties van die ont
wikkelingen in de intermen
selijke verhoudingen;
het kunnen toepassen
van economische beginselen
en van ontwikkelingen op
het gebied van het manage
ment;
en tenslotte het zelfstan
dig, kritisch en analytisch
benaderen van allerlei uit
eenlopende problemen.
Men zou daarnaast de
vraag kunnen stellen waarom
de krijgsmacht dan een af
zonderlijke wetenschappelij
ke opleiding wil. Welnu dat
hangt nauw samen met de
specifieke taak en omstan
digheden van de krijgsmacht.
Aan zomaar een ingenieur of
psycholoog hebben wij niet
genoeg. Hij moet ook officier
zijn. Dat stelt speciale eisen
aan zijn opleiding waaraan
tot nu toe geen enkele civiel-
wetenschappelijke onderwijs
instelling voldoet. Het gaat
erom een onderwijssituatie
te scheppen waarin voortdu
rend een wederzijdse afstem
ming en beïnvloeding van de
specifiek-militaire en civiel-
wetenschappelijke dimensies
van het onderwijs kunnen
worden gerealiseerd".
Generaal-majoor Brederode
lijkt een redelijk tevreden
man na twee jaar gouver
neursschap. Van het soort
onzekerheid waarover zoveel
te doen is de laatste tijd,
heeft hij geen last. De cadet
ten ook niet trouwens. Zij
zullen het straks beter doen,
zeggen ze. Het zou best eens
waar kunnen zijn.
WIM KOCK
(Vian een onzer verslaggevers)
VELP Voor de tweede keer
binnen een jaar zijn bij het
bouw- en aannemingsbedrijf
„Arnhem- Zuiid" in Velip di
rectieleden ontslagen. Gisteren
heeft het moederbedrijf van
„Airnhem-Zu'id",de Nederland
se bouwmaatschappij in Rijs
wijk de twee adjunct-direc
teuren M.H. en J. de M. do
laan uitgestuurd.
Beide directieleden, die het
beleid vam „Arnhem-Zuid"
voerden worden ervan beticht
„onzorgvuldige bedrijfsvoe
ring" te hebben gepleegd. De
vorige aarecteur van „Arn
hem-Zuid" werd ontslagen
omdat men bij hem een „over
duidelijke onbekwaamheid"
had geconstateerd.
Bij „Arnhem-Zuid", diat sedert
een jaar een dochteronderne
ming van de NBM is werken
in totaal 100 werknemers in
vaste dienst. De twee nu ont
slagen adjunct-directeuren
hebben verregaande bevoegd
heden, maar ze moesten wel
zeer regelmatig verantwoor
ding van hun daden afleggen
aan de bazen in Rijswijk.
„Maar, we konden ze toch niet
elk moment van de dag op de
vingers kijken. Per slot van
rekening zijn ze toch ook geen
kleine kinderen meer. Of hun
zorgvuldig handelen het be
drijf bepaalde orders heeft ge
kost is moeilijk te zeggen",
aWtus de heer Den Braber van
de NBM.
De heer Den Braber, die ge
huchten als zouden beide ad
junct-directeuren zijn ontsla
gen wegens malversaties „niet
geheel juist" noemt weet nog
niet wat er nu met het bedrijf
gaat gebeuren. „We zijn nog
bezig er over na te denken".
Van een reorganisatie is vol
gens hem geen sprake.
NEW YORK The Rocket-
tes, de danseressen van de Ra
dio City Music Hall, geven
hier op straat een staaltje van
haar kunnen weg tijdens de
jaarlijkse parade ter gelegen
heid van „Thanksgiving-Day".
Aangelokt door al dit moois en
het bijzonder mooie weer, trok
de parade veel bekijks.
(ADVERTENTIES)
■■■■■Km
niet vergeten.-Frico eten