NIEUWE BRIL?
ISE
Proef: bouwvakkers niet
en bloc met vakantie
Gewapende rust in Athene
Meer landen
zondag
zonder auto's
Noorden
van Nederland
hield adem in
Vandaag
Man schedel
ingeslagen in
Moordrecht
Fosfaat grootste
vijand voor
Zeeuwse wateren
HOOL
UR
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
Hele mavo-school - met
ouders - geeft roken op
Berk
houwer
pijproker
van 't jaar J
Avontuur
Ir. K. Zijlstra, directeur RIZA, in Goes:
tg* 'L'|
'fcÉSSlB
s
RACHTEN
i
hoofdpijnen
EDITIE VOOR
ZEELAND
ENDGROEP
ELK BEROEP
I %isei
KM en cacn
SCHADE NA
STORM
VALT MEE
Hoogerheide
k audi daal
wielerkam
pioenschappen
RUSSISCHE
DISSIDENT
VRIJGELATEN
Eindhovense
met steen
neergeslagen
Geldloopsters
van Soc- Zaken
overvallen
Afzonderlijk
Westerschelde
MATROOS
OVERBOORD
NABIJ SAS
ROND 20.000 VERDIEND
Ideeënrijke
Philipsman in
Roosendaal
Soms zijn er mo
menten in het lever
de zon niet schijnt.
Alles lijkt grauv.v,
vreugdeloos, uw uj,
eert sleur. Vrienden
laten u in de steek,.
hoven
tg-
ikeerd
loven,
ontdekt u de oplos
Sanatogen schenkt
lichaam dat hoog:
extraatje a;m bouw-
stoffen,Qa.vifa-nh.
Sanatogen bevat
gezuiverde eiwitten,
bestrijdt daardoor
om dóór te werken
Even blijven gebr
nnr^frai^a
apotheker of
de week al klaar bij
ngs komt.
al wat ervaring hebt.
Wij geven deskundig advies en
volledige service.
Korte nieuwstraah3 Hulst noórdstraal 43 terneuzen
STEM
Dinsdag 20 november 1973
113e jaargang no. 17490
DIRECTEUR:
DR. W. A. J. M. HARKX
HOOFDREDACTEUR L. LEIJENDEKKER
KANTOREN TE BREDA BERGEN OP ZOOM - GOES - HULST - OOSTERHOUT - ROOSENDAAL - TERNEUZEN
fn.: 01600 - 48450
indhoven
ijmegen
rnhem
enio -
- - -ƒ -V
- -
UTRECHT (ANP) Leerlingen, hun ouders en Ieraren
van de mavo-school in het Noordhollandse Wormer hebben
besloten vrijwillig het roken op te geven, voorlopig tot 1
januari van het volgend jaar.
Op initiatief van leraar R. A. Ketelaars is de directeur
van het Koningin Wiihelmina Fonds, (kankerbestrijding),
dr. L. Meissma, enkele malen op school op bezoek geweest
oni té wijzen op de gevaren van het roken, met name de
relatie tussen roken en longkanker.
Dr. Meinsma zei dat hier sprake is van een novum in het
land. Het gaat om ruim 400 leerlingen.
Mr. dr. C.
Berkhouwer
(VVD), voorzitter
van het Europees H
parlement, is door H
pijprokend Ne- 1
derland tot PVP- f
roker van het jaar|
1973 gekozen. Hij
volgt daarin prins
Bernhard op.
(Van onze parlementaire redactie)
AMSTERDAM Hoogstwaarschijnlijk gaat men een
proef nemen met individuele vakanties voor bouwvakkers.
Via dit experiment moet blijken of in de toekomst geheel
van de verplichte bouwvakantie van alle bouwvakkers kan
worden afgestapt.
De ruim een jaar geleden door werkgevers, en werkne
mersorganisaties in de bouw ingestelde commissie-vakantie
spreiding heeft geadviseerd de werknemers bij een aantal
bedrijven in de bouwnijverheid de kans te geven zelf te be
palen wanneer ze met vakantie gaan.
De aannemers en de bouwbonden beslissen op korte ter
mijn, of de proef wordt gehouden.
BERLIJN (UPI) Een 62-
jarige Bulgaarse boer heeft
een angstig avontuur beleefd
toen het vliegtuigje dat hij
met kunstmest geladen had,
plotseling optsteeg.
Met de boer aan de romp
geklemd maakte het toestellet
je een vlucht van twaalf mi
nuten en landde toen weer. De
boer viel, met de vaste grond
weer onder de voeten flauw.
Het bericht is afkomstig van
het Oostduitse persbureau
ADN, dat het kreeg uit Sofia,
11 Een pantservoertuig voor het presidentiële paleis in Athene tijdens een rustig uurtje.
(Van onze redactie buitenland)
óan onze redactie buitenland)
BONN/KOPENHAGEN/AM-
I Na Nederland
l&ië hebben nu ook West-
and, Denemarken en Lu-
lanhurg besloten tot de auto-
bondag. In West-Duitsland
I de komende vier zondagen
I," Meden worden. Evenals
I tin dutirt het rijverbod in
I '«-Duitsland en in Luxem-
111 onVan uur zondag- tot
I®aail'lagmorgen. In West-
5» m-'-v- volgende
tol ""k een "aaximumsnel-
b Van Lm op de auto-
J® en 80 km op andere we-
V.S. heeft een van de
S van Nixon ook al ge-
op een mogelijke au-
14ie
>riopig wordt het aan de
ij,. Net venboden op zon-
I tón» n' maar 4e regering
l[M,.or,.°P aan 4at alleen de
I J ritten gemaakt
loJbjen. Er komt geen
Zi ^oenering. Garages
l^Lnz^r wel 10%
I mL lne- Een maximum-
l»irai jan 80 km. per uur
I met rekkelijk aanbevo-
I ilta, de waarschuwing dat
I ''itdioj voorschriften uitge-
I iiilji ^ben worden als het
l'ttltt vrijwillig mee
l'bki
Tabtetten,
?4PoSÓC3
njk«il)S'ers van buitenland-
neSen EEG-Ianden
in Kopenhagen
'teut ?6n' ™"en er zeker de
leggen da* de ge
it negen landen om-
i'-Öt j, J,et ac'bt plus een, zo
'1 tm»-ie-ense voorzitter van
6<e2™e Politique", Troels
Lürse Srèteren in de
"""fdstad verklaard.
°1PEC KCr.de hiermee op het
om het olie-
J J* de rr„ te verzachten
""landen, behalve
^6 Dp
liilj W meende dat het feit
lNeo iC eenschap uit negen
J'Stts-P aat „voor alle mi-
IJJuim ?ar zal wegen", maar
.."ified k wegen maar
I?' tp Woor(i „solidari-
li'51 iliM bruiken- Het leek
"klatinn Ult?esloten dat de
I 8 van Brussel een
„positieve poging om een recht
vaardige en duurzame vrede te
bereiken" in Kopenhagen
een vervolg zal krijgen, maar
betwijfelde of na afloop van
het overleg weer een nieuwe
verklaring over het Midden-
Oosten zal worden gepubli
ceerd.
Japan moet zijn betrekkin
gen met Israël verbreken om
in aanmerking te komen voor
een uitzondering op de beper
king van de olieleveranties
waartoe de Arabische landen
hebben besloten. Dit heeft sjeik
Achmed Zaki Jamani, minister
van olie van Saoedi-Arabië,
meegedeeld na afloop van de
ministersconferentie van de
OPEC, de Organisatie van Olie-
Exportianden, in Wenen.
Later op de dag deelde de
Koeweitse minister van olie
mee dat de verzachting van de
leveringsheperking voor de
acht EEG-landen tot na decem
ber kan voortduren en ook
voor andere landen kan gelden,
echter op voorwaarden dat de
vredesconferentie over het
Midden-Oosten, die waarschijn
lijk 10 december a.s. begint, be
vredigende resultaten oplevert.
In verband met de noodzaak
om zo zuinig mogelijk gebruik
te maken van de beschikbare
energie hebben de Algemene
Bank Nederland N.V. en de
Nederlandsche Middenstands
bank N.V. besloten de licht
reclame buiten op hun kanto
ren in Nederland voor onbe
paalde tijd uit te schakelen.
Het doVen van de banknaam
in neon met ingang van heden
op de bijna 700 ABN-kantoren
houdt een besparing in van
circa 2,5 miljoen kwh per jaar.
De verlichting voor de veilig
heid van de gebouwen zal nor
maal blijven branden, aldus de
ABN.
De hoofddirectie van de Ra
bobank heeft de bij haar aan
gesloten banken geadviseerd
zich beperkingen op te leggen
wat betreft het laten branden
van de neon lichtreclames op
de gebouwen. De Rabobank
heeft ongeveer 3000 vestigingen
in Nederland.
De lichtreclame van de NMB
op de 400 kantoren in Neder
land ging gisteravond om tien
uur uit.
ATHENE Gisteren was
de gewapende rust, na de ge
vechten van het afgelopen
weekeinde in de straten van
Athene weergekeerd. Op alle
strategische plaatsen zoals het
Grondwetplein staan tanks
van het leger opgesteld, door
de straten patrouilleren pant
serwagens.
Vanuit de lucht wordt Athe
ne in de gaten gehouden door
helikopters die elke samen
scholing van bouwvakarbei
ders of studenten kunnen sig
naleren. Op de straten van de
Griekse hoofdstad worden
vlugschriften verspreid, waar
in de werknemers worden op
gewekt, tegen het bewind in
opstand te komen.
Het Griekse ministerie van
voorlichting heeft bekend ge
maakt dat het aantal arrestan
ten 866 bedroeg, 662 van hen
zoutten inmiddels in vrijheid
gesteld ziin. Onder hen bevin
den zich 150 vrouwen en
meisjes. Volgens het ministe
rie waren het niet enkel stu
denten. die gearresteerd zijn;
er bevonden zich 475 arbei
ders onder.
Het officiële aantal doden is
inmiddels tot elf gestegen.
Ooggetuigen verklaarden dat
legervrachtwagens vol met ar
restanten naar een voetbalsta
dion worden gebracht om te
worden ondervraagd.
Vier bouwvakkers zijn giste
ren al wegens samenscholen,
veroordeeld tot vier jaar ge
vangenisstraf.
De rector van de technische
hogeschool van Athene, waar
afgelopen weekend de onlus
ten hun hoogtepunt bereikten,
werd thuis door de politie
ondervraagd.
De regering leidde gisteren
verslaggevers rond in de ge
bouwen van de school, die tot
vóór die bloedige gevechten,
door de studenten keurig wa
ren bijgehouden. Gisteren le
verde het schoolterrein, na
het binnentrekken van de poli
tie, een troosteloze aanblik op.
Overal lagen vernielde auto's,
lichtmasten, sokken schoenen
en in bleed gedrenkte de
kens.
Ceausescu, de president van
Roemenië heeft zijn officiële
bezoek aan Griekenland afge
last.
Woensdagavond om zeven
uur zal in Amsterdam een
Griekenland-demonstratie
worden geo-ganiseerd..
Studenten van de Leuvense
universiteit, afdeling technisch
ingenieur, zijn gisteren uit so-
lidatriteit in staking gegaan.
Ook de Rotterdamse sociolo-
gie-studenten hebben gepro
testeerd tegen het optreden van
de Griekse regering. In een
brief aan de Griekse ambassa
deur schrijven zij „Dit bar
baarse regime verdient slechts
minachting".
ZONNIGE PERIODEN
Vanochtend plaatselijk
buien. Vanmiddag zon
nige perioden. De wind
neemt in kracht af.
Maximum temperaturen
omstreeks 8 graden.
STAD EN STREEK
Boekje over Zeeuwsch-
Vlaanderen vroeger.
Pagina 3
Terneuzen bekijkt
dodenkunst. Pagina 5
FINANCIEN EN
ECONOMIE
Nieuw pleidooi voor
compensatie voor land
bouwers. Pagina 9
BINNEN- EN
BUITENLAND
Twee aanvallen vanuit
Nederland op Zuid-
afrikaanse apartheid.
Pagina 11
Rijnmond wil méér dan
alleen maar op olie
drijven. Pagina 13
SPORT
Belgische pers kraakt
Goethals. Pagina 15
RADIO EN TELEVISIE
De wereld van drs.
(„daar ligt al weer een
lijk in het trapportaal")
P. Pagina 17
(Van onze sportredactie)
HOOGERHEIDE Hooger
heide is kandidaat voor het
houden van de Nederlandse
wielerkampioenschappen voor
profs, amateurs en dames van
volgend jaar.
Consul Cees Brouwers van
district Brabant I zal vandaag
in aanwezigheid van Ton Vis
sers, aan wie de KNWU de
organisatie van de titelstrijd
heeft toegewezen, en een af
vaardiging van het wielerco-
mité Hoogerheide Vooruit, dat
het initiatief nam om de kam
pioenschappen naar West-Bra
bant toe te trekken, het door
het comité voorgestelde par
koers keuren.
MOSKOU Irina Belogo
vodskaja, een dissident die
sinds januari zonder vorm van
proces vastgehouden werd, is
vrijgelaten. Tegen haar is geen
strafvervolging ingesteld. Ze
bracht in 1969 al enkele maan
den in een arbeidskamp door
omdat ze ten gunste van een
andere dissident een protest
pamflet had verspreid.
GOUDA (ANP) De be
jaarde landbouwer Leenheer,
die alleen in een afgelegen
boerderij in Moordrecht bij
Gouda woonde, is maandag
ochtend dood gevonden. Men
had hem de schedel ingesla
gen.
Maandagmiddag kwam een
zakenrelatie van Leenheer,
aan de deur. Hij merkte dat
de deur open stond. In de
gang zag de Hagenaar zijn ken
nis voorover liggen met een
gapende hoofdwond.
(Van onze redactie binnenland)
GRONINGEN/DELFZIJL/MIDDELBURG Het heeft
er gisteravond aan de kusten van vooral de noordelijke
provincies om gespannen .Een zware storm, die tijdelijk
zelfs met windkracht 12 ware orkaanallures kreeg, teister
de duinen, dijken en havenkaden. De schade is voor zover
gisteravond viel te overzien beperkt gebleven.
Voor het district-zuid, Zee
land en de Zuidhollandse eilan
den, was gistermiddag beperk
te dijkbewaking ingesteld. De
stormvioedseindienst verwacht
te aan de Zceuwsfe kust hoog
hoog water tot 3.10 meter boven
N.A.P. Het werd echter maar
2.90 meter N.A.P., altijd nog
1.25 meter hoger dan normaal.
Zeeland heeft echter geen pro
blemen gehad.
Men had zich in Zeeland ook
niet al te ongerust gemaakt
over de afgekondigde beperkte
dijkbewaking. Volgens ir. J.
Zuurdeeg, hoofingenieur-ddrec-
teur van Rijkswaterstaat in
Zeeland, is het een beetje on
begrijpelijk dat nu wel be
perkte dijkbewaking werd af
gekondigd terwijl de water
stand vorige week tijdens
springtij vele decimeters hoger
is geweest.
Volgens ir. Zuurdeeg, die al
elf jaar in Zeeland bij Rijkswa
terstaat is gedetacheerd, is er in
die tijd nog niet één keer vol
ledige dijkbewaking afgekon
digd. Er werd op vele dijken
en kades wel wacht gelopen.
De dijkbewaking aan de
noordkust van Groningen werd
gisteravond om halftien weer
opgeheven. De ruim 400 man
die vanaf halfzes de waterstand
langs de dijken hadden gecon
troleerd een deel van de be
wakers was trouwens 's mid
dags al begonnen konden
weer huiswaarts keren. Er
bestond geen enkel gevaar meer
voor overstroming of dijkdoor
braken.
Provinciale waterstaat besloot
maandagmiddag tot een aan
vankelijk beperkte dijkbewa
king in verband met de storm
die in het Waddengebied zou
gaan woeden. Later op de mid
dag werd de totale dijkbewa
king ingevoerd.
De hoogste waterstand werd
maandagavond gemeten bij
Nieuw Statenzijl, waar het wa
ter op een gegeven ogenblik
4,58 meter plus N.A.P. kwam
te staan.
Ernstige moeilijkheden deden
zich overigens nergens voor, al
sloeg in Delftzijl het water over
de kademuur en werd enige
schade aan de grasmatten van
de dijken bij Delftzijl aange
richt.
Het was maandag voor het
eerst sinds 1962 dat in Gronin
gen, waar de dijken nog niet op
Deltahoogte zijn gebracht, de
totale dijkbewaking moest wor-
den afgekondigd.
Gezien de ontwikkeling van
het weerbeeld worden voor
vandaag geen complicaties
meer verwacht.
(Van een correspondent)
EINDHOVEN Een 23-ja
rige Eindhovense vrouw ligt
sinds zaterdagavond in levens
gevaar in het St.-Elisabeths-
ziekenhuis te Tilburg. Ze
wordt daar verpleegd voor
ernstig hersenletsel na een
mishandeling waarvan ze za
terdagavond het slachtoffer
werd.
De Eindhovense maakte za
terdagavond contact met een
voorbij gamgeT, waanna het
tweetal zich in een (studen
ten) kapel afzonderde. De mail
heeft haar daar met een steen
tegen het hoofd geslagen,
waarbij de vrouw half bewus
teloos raakte. Toen ze bij
kwam en merkte dat haar be
lager bezig was haar kleding
na te zoeken, werd ze op
nieuw door hem neergesla
gen.
DEN HAAG Twee dames
van de financiële afdeling van
het ministerie van Sociale Za
ken ïn Den Haag zijn gisteren
beroofd van een tas met f
18.000,- die zij van een bank
naar kantoor brachten
Toen zij nog maar enkele
meters van het kantoor ver
wijderd waren werden zij van
achteren aangevallen door een
jongeman van 20 a 25 jaar.
Deze duwde een van de vrou
wen weg, gaf de andere een
stomp en rukte haar de tas met
het geld uit handen.
(Van een onzer verslaggevers)
GOES „Er is één stof, die
als een rode draad loopt door
de Zeeuwse problematiek van
de waterverontreiniging: fos
faat. Niet de zwarte metalen
zijn Zeelands grootste vijand".
Dat betoogde gisteren voor de
vergadering van de Zeeuwse
waterschapsbond in de Prins
van Oranje te Goes ir. K. C.
Zijlstra, directeur van het
Rijksinstituut voor de Zuive
ring van het Afvalwater (RI-
ZA). De heer Zijlstra hield
een inleiding over het thema:
„Hoe zorgen wij voor schoon
water in Zuidwest-Neder
land".
Zeeland is een apart gebied
volgens de heer Zijlstra. Door
zijn grote verscheidenheid aan
land en water ook een interes
sant gebied in het kader van
de waterreiniging. Zorgvuldige
eisen zijn nodig voor het be
houd van een gevarieerd mi
lieu, waartoe Zeeland zich bri
uitstek eigent.
De heer Zijlstra merkte in
het algemeen op dat de kosten
op dit teerrein niet doorslagge
vend mogen zijn. Voor een
goede aanpak van het zuiver
ingsprobleem van de opper
vlaktewateren zijn grotere
eenheden nodig. Volgens de
heer Zijlstra is er haast gebo
den bij de te bouwen sane-
ringswerken voor het opper
vlaktewater.
De heer Zijlstra besprak
verder afzonderlijk de situatie
rondom het Greveiingenbek-
ken, het Veerse Meer, de
Oosterschelde en de Wester-
scbelde. In het Grevelingenbek-
ken moest liever geen afval
water geloosd worden, ook
geen polderwater. Het kon
wel, maar dan pas na een
biologische zuivering, inclusief
een fosfaattrap. Het afvalwa
ter van Walcheren diende af
gevoerd te worden naar de
Westerschelde en dat .van
Noord-Beveland dan pas op
het Veerse Meer na biologi
sche zuivering en de extra
fosfaatzuivering.
De kwaliteit van het Ooster-
scheldewater is momenteel
goed en moet dat blijven. De
heer Zijlstra ging overigens
uit van een afgesloten Ooster
schelde. Daarom diende vol
gens hem liefst op dit moment
begonnen te worden met de
aanpak van de verwijdering
der fosfaatbronnen naar de
Oosterschelde. Want een inter
nationale aanpak voor de Rijn
zag hij nog wel 10 tot 15 jaar
verwijderd en daarop kon niet
worden gewacht.
En zoet water in de afgeslo
ten Oosterschelde moest de
keus zijn, waarbij dan Rijn
water nodig is. Ook zuivering
van het polderwater achtte de
heer Ziilstra nodia,
Inzake de Westerschelde
constateerde de heer Zijlstra
dat het tijd werd verbetering
aan te pakken. Hij merkte er
tussendoor op dat vele indus
trieën ineens in staat bleken
minder vuil afvalwater te lo
zen na de wet verontreiniging
oppervlaktewateren. Te ver
wachten was tenslotte dat de
nu nog ongezuiverde lozingen
via de bekende pijpleidingen
van onder meer Waarde, 's-
Gravenpolder en Vlissingen
binnen een aantal jaren zui
verder zouden worden.
De heer Zijlstra ging ook
even in op het fosfaat
probleem op de intensieve
veefokkerijen. Hij stelde dat
het aantal te dragen veefokke
rijen door een bepaald gebied
bepaald wordt door de oplos
sing van het mestprobleem als
landbouwkundig probleem,
(Van onze correspondent)
SAS VAN GENT Maan-
dagmorgen om ongeveer kwart
voor acht is de 21-jarige Jean-
Louis Menguy, matroos aan
boord van de 300 ton metende
Franse binnenvaarttanker
Guy, tussen Sas van Gent en
Zelzate overboord gevallen en
verdronken.
De rijkspolitie te water
heeft de gehele daig gedregd,
maar het lichaam nog niet ge
vonden. Hoe het ongeluk pre
cies is gebeurd, kon de 29-
j ari'ge schipper Guy Bourgon
niet zeggen. Waarschijnlijk is
de maitroos, die zijn eerste reis
aan boord van de Guy maakte,
bij het verlaten van de machi
nekamer uitgegleden en over
boord gevallen. Toen de schip
per, die richting Zelzate voer,
hem riep, kreeg hij geen ant
woord en alarmeerde hij de
politie. De Guy was op weg
naar Parijs, geladen met 250
ton kooizaadolke-
(Van een onzer verslaggevers)
ROOSENDAAL Bedrijfs
directeur Bolling van Philips-
Roosendaai heeft gisteren aan
een van zijn werknemers de
heer A. van Zitteren, een
bedrag uitgereikt van vijfdui
zend gulden, waarmee het zo
veelste idee van deze inven
tieve Fliilipsman gehonoreerd
0 De heer A. van Zitteren: op
nieuw goed voor een Philips-
ideepremie van vijfduizend gul
den, dat zijn prijzentotaal bij dit
bedrijf op 20 mille brengt.
werd. Het totaal aan idee-belo
ningen dat de heer Van Zitte
ren bij Philips in Roosendaal
al ontvangen heeft, schommelt
rond de twintigduizend gulden.
Deze keer ging het om een
nieuwe verpakking rond de U-
TL-buis van Philips Roosen
daal, die, op jaarbasis rond
80000 gulden besparing voor
het bedrijf betekent.
