fsen
n
Generaal Wijting:
Lang haar,
daar heb ik
geen moeite mee
Astronauten bij elkaar op bezoek
Rijnmondbestuur:
Het roer moet om
Praatgroepen
vaart
in 12 verschillende
3500
m
NIEUWE MILITAIRE TOPMAN IN NIEUWE DEFENSIESTRUCTUUR
Onderwijzers
en kleuter
leidsters beter
betalen
Elastieken
kousen
V. d. WALLE-
BLOMMAERTi
binnenland
buitenland
TROEPENMAN
rouwen
vinden het
heerlijk om zo maar
eens verwend
te worden.
Doe es wat terug.
Schenk haar
Bols Apricot Brandy.
Likeurenj Advies van
BOLS
Salarisverschillen
veel te groot
INGREPEN
Bij beschikking i
rechtbank te Midide
van 22 augustus' M
Wolfgang Ralph WJ 3 u
Miller verblijvende ij,
inrichting „Vijverv™ 5
te Middelburg
geestelijke stooink
curatele gesteld.
Middelburg, 15 nov MJ
De procureur-
Mr. W. K. H.
bielcm
alsook
LIBELLE SUPp.jiQor,
DROGISTERIJ E
HULST
Stationswee 10
Tel. 3093
breng
in uw omzet
onze lezert
Helpen u, die
vaart er in ie
brengen
-fi versterker,
technische
het niveau,
;e combinaties.
Ie in zijn
accentueert
e Deense dagen
kleur via de
110° beeldbuis,
maal is. De
en zwart/wit-
utomatisch aan
en in uw kamer
is strak en
d vol door twee
drukkamer-
ellen u in staat
TV aanzienlijk
e Week aan de
ird, de beroemd
ipen, de Deense
d raambiljet.
:e Deense Week.
in-
pinsdag
20 november 1973
DEN HAAG In een sober ingericht vertrek van het Ministerie van Defensie aan
het Plein in Den Haag, zetelt sinds 5 november Alexander J. W. Wijting als voorzit
ter van het Comité Verenigde Chefs van Staven. Nederlands hoogste militaire chef
is pas 48 jaar oud en heeft niet staan dringen voor die post.
H vpsspwaï
Minister van Defensie ir.
Vredeling heeft deze opzien
barende benoeming onder
meer toegelicht met de op
merking dat hij meer belang
eraan hechtte de „juiste man
op de juiste plaats te hebben"
dan aan de vraag wie er aan
de beurt was.
Luitenant-generaal-vlie-
ger Alexander Wijting (Rob
bie voor zijn vrienden uit de
Tweede Wereldoorlog en
daarna) huldigt ook het prin
cipe dat de juiste man op de
juiste plaats hoort te zitten,
maar haast zich daar aan toe
te voegen: „Daarmee wil ik
niet beweren dat ik de juiste
man voor deze baan zou zijn.
Dat hebben anderen uitge
maakt".
Generaal Wijtings toch wel
opzienbarende militaire car
rière is begonnen met een
leugentje om bestwil. Als 17-
jarige jongen vluchtte hij in
1942 uit bezet Nederland
naar Engeland. Hij wilde
jachtvlieger bij de RAF wor
den, maar omdat men daar
geen 17-jarigen toeliet tot de
vliegeropleiding „verander
de" Wijting zijn leeftijd en
de RAF trapte daarin.
Generaal Wijting ontmoet
te ik voor het eerst in 1965
op de Franse NAVO-basis
Chaumont. Hij was toen
hoofd van een internationaal
inspectieteam op het hoofd
kwartier van de Tweede
Geallieerde Tactische
Luchtmacht en wat men
noemde een „jonge over
ste". Toen al werd hij door
sommigen gedoodverfd als
een toekomstige Chef Lucht
machtstaf. Die voorspelling
is niet precies uitgekomen,
maar wel overtroffen.
Toch is generaal Wijting
nooit een „typische stafoffi
cier" geweest. Integendeel
Hij is een troepenofficier in
hart en nieren en van zijn 31
luchtmachtjaren (waarvan 3
'n de Britse RAF) heeft hij
er maar negen doorgebracht
in stafbureaus. Hij had net
de baan gekregen die in zijn
"§en de mooiste van zijn he
le militaire carrière leek:
commandant van het Com
mando Tactische Luchtstrijd
krachten, waaronder alle aan
de NAVO toegewezen opera
tionele luchtmachtonderdelen
vallen.
„Een hartstikke fijne
haan zegt hij, „maar ik heb
"e tijd niet gekregen om er
vat van te maken".
Slechts een half jaar zat
"ij m die functie, toen haal-
"c minister Vredeling hem
""ar Den Haag om diens mi
litaire topman te worden in
e op stapel staande nieuwe
defensiestructuur, waarbij de
functie van Voorzitter Comi
té Verenigde Chefs van Sta
ven. (tot nu toe bij toerbeurt
vervuld door de stafchefs
van Landmacht, Marine en
Luchtmacht) een totaal ande
re inhoud zal krijgen en ook
een andere naam: Chef van
de Defensiestaf.
Over de komende nieuwe
struotuur zegt generaal Wij
ting: „Die zal niet veel geld
besparen in directe zin,
maar wel leiden tot veel
tijdwinst. Er zal sneller kun
nen worden bijgestuurd waar
dat nodig is en dat zal zeker
geld gesparen".
Het ligt ook in de bedoe
ling dat afgestapt wordt van
de starre verdeelsleutel zoals
die tot nu toe gold ten aan
zien van de drie krijgs
machtdelen. Generaal Wij
ting: „In de toekomst wordt
het geld als het ware in zijn
geheel besteed aan het ver
krijgen van een zo groot en
effectief mogelijke gevechts
kracht. Het beschikbare geld
kan, zonder de vaste ver
deelsleutel, sneller en effec
tiever worden aangewend
waar het 't hardst nodig is.
De politieke leiding, die de
prioriteiten bepaalt, krijgt
hierdoor meer greep op de
besteding van de gelden
maar ook op de uitvoering
van de defensieplannen".
De toekomstige Chef van
de Defensiestaf wordt de be
langrijkste militaire adviseur
van de minister. In tegen
stelling tot de Voorzitter van
het Comité Verenigde Chefs
van Staven, zal hij over de
bevoegdheden beschikken
die hem in staat stellen meer
richting en vorm te geven
aan de voorbereiding van
een totaal en geïntegreerd
defensiebeleid.
Generaal Wijting's voor
ganger generaal Van Rijn
stapte op omdat hij van me
ning was dat er teveel en
vaak ten onrechte op defen
sie werd bezuinigd, dat de
discipline te wensen overliet
en dat het aanzien van de
krijgsmacht was teruggelo
pen. Hoe staat de nieuwe
chef tegenover deze zaken?
Generaal Wijting: „Wat
dat aanzien betreft, ben ik
het met generaal Van Rijn
niet oneens. Ik heb echter
wel een andere benadering
Ik geloof niet dat het aan
zien van de krijgsmacht is
gedaald als gevolg van poli
tieke beleidsbeslissingen.
Neem nu dat lange haar. Ik
heb daar totaal geen moeite
mee omdat ik van mening
ben dat de lengte van het
haar in geen enkele verhou
ding staat tot de mate van
toewijding, bekwaamheid of
plichtsbetrachting.
Overigens is het inderdaad
zo dat de lichamelijke ver
zorging in de krijgsmacht
achteruit is gegaan. Lang
haar speelt daarbij wel een
rol omdat het veel bewerke
lijker is, maar de ervaring
heeft geleerd dat ook kortha-
rigen kunnen vervuilen".
Wat de opmerking van ge
neraal van Rijn over het de
fensiebudget betreft:
Generaal Wijting: „Er is
weieens gezegd, hoe kan die
Wijting nu meegaan met wat
deze regering wil? Maar ik
bekleed hier immers geen
politieke functie. Ais de poli
tieke leiding, na het inwin
nen van alle beschikbare mi
litaire adviezen, een beleids
beslissing neemt, dan moet
ik zorgen voor een optimale
uitvoering. Dat is mijn taak
en geen andere, behalve dan
natuurlijk het adviseren van
de minister."
Intussen is het wel zo
(daarin had generaal van
Rijn gelijk, maar dat heeft
eigenlijk niemand hem be
twist) dat er meer geld moet
komen, wil Nederland blij
ven voldoen aan de NAVO-
verpliohtingen die het nu op
de schouders draagt. Dat
„meer geld" zit er voor de
komende jaren kennelijk
niet in. Daarom ook zoekt
men andere oplossingen. Ra
tionalisatie en herstructure
ring van de defensietop is er
daar een van. Een andere is
de poging van minister Vre
deling om te komen tot ver
dergaande specialisatie per
land binnen de NAVO.
Het is niet onmogelijk dat
de Nederlandse Luchtmacht
hierbij een veer zal moeten
laten. Hoe komt zo'n eventu
ele klap aan bij de lucht
machtman Wijting?
Generaal Wijting „Ik zou
het bereiken van een stuk
rationalisatie geen „klap"
willen noemen. Integendeel.
Ik zou er dan ook vrede mee
hebben als de luchtmacht ta
ken kan afstoten en overla
ten aan anderen. Intussen is
de NAVO-studie over de
taakverdeling van de lucht
machten in ontwerp gereed.
Hij woirdt momenteel door
de regeringen kritisch beke
ken. In december zal het
stuk aan de orde komen tij
dens de ministersconferen
tie"
Op de NAVO-marine en de
NAVO-landstrijdkrachten
bestaat een dergelijke visie
nu nog niet. Een marinestu
die is zojuist begonnen en
wat de landstrijdkrachten
betreft bestudeert men op
het ogenblik een bepaald as
pect: dat van de ondersteu
nende wapensystemen.
Luitenant-generaal Alexander J. W. Wijting is geen onbeken
de in Jeruzalem als het gaat over democratisering en in
spraak, over vermenselijking en hervorming.
Onder zijn leiding (als basiscommandant) werden op de vlieg
basis Leeuwarden de eerste succesvolle ervaringen opgedaan
met het toen experimentele Basis Overleg Orgaan (een soort
ondernemingsraad)
Sinds 1969 was hij nauw betrokken bij de studiegroep die
later het befaamde rapport ,De mens in de Koninklijke Lucht
macht van de Zeventiger jaren" uitbracht.
Hij maakte deel uit van de Commissie van Rijckevorsel die
een rapport moest samenstellen over de toekomst van de
Nederlandse Defensie.
Luitenant-generaal Wijting was verder sous-chef van de lucht
machtstaf, adjunct-opperofficier Personeel van de luchtmacht
en chef van de sectie Operaties en Plannen van de Lucht
machtstaf in Den Haag.
Hij heeft vijfentwintighonderd vlieguren op zijn naam, waar
onder oorlogsmissies boven Duitsland.
Over het generaaisconflict
wil de aanstaande chef De
fensiestaf niets zeggen. „Ik
wil me daar niet mee be
moeien". Wel heeft hij zijn
eigen opvatting over de door
de publiciteit gesuggereerde
kloof tussen „Haagse" en
„troepenofficieren".
De generaal: „Ik ben nu
zelf een Haagse generaal hé?
(lacht) maar in ernst: ik
vind die zogenaamde kloof in
het algemeen flauwe kul.
Het heeft iets van het op
plakken van etiketten. Ik zal
een voorbeeld geven: toen ik
destijds van het Commando
Luchtverdediging werd over
geplaatst naar het Commando
Tactische luchtstrijdkrachten,
zeiden ze bij het laatste com
mando „wat weet die vent
nou van dit werk?". Een
maand later was er een ver
gadering waarbij ook iucht-
verdedigingsmensen aanwe
zig waren en toen ik iets
over hun specialisme ten
berde bracht, zeiden ze stom
verbaasd: „Wat weet iemand
van de tactische luchtstrijd
krachten nou van luchtverde
diging?" Ze waren gewoon
vergeten dat ik een maand
eerder zelf nog bij luchtver
dediging zat".
„De meeste Haagse officie
ren van de drie krijgsmacht
delen hebben troepenerva
ring en omgekeerd. Zo hoort
het ook. Er moet een goede
wisselwerking zijn. Natuur
lijk: als ik hier zes jaar lang
elke dag mijn kamer kom
binnensloffen en neerval op
m'n stoel om aan m'n dage
lijks menu te beginnen, dan
weet ik op de duur ook niet
meer wat er bij de troepen
speelt. Je moet er dus wel
voor zorgen op de hoogte te
blijven".
Sinds de meidagen van
1940 zal er wel geen Neder
landse topmilitair meer ge
weest zijn die zo nauwlet
tend is gadegeslagen als lui
tenant-generaal Wijting in de
komende maanden en jaren
met betrekking tot zichzelf
kan verwachten.
Niets wijst eirop dat deze
jongste militaire topchef uit
de moderne Nederlandse ge
schiedenis, daaronder gebukt
zal gaan.
Mensen die hem kennen,
zeggen: „Hij zal het voor elk
aar krijgen, zoals hij alles
voor elkaar heeft gekregen
wat hem is opgedragen. Zijn
flitsend snelle carrière is
tenslotte een weerspiegeling
van zijn dynamische
geest".
Met generaal Wijting, kun
je zeggen, heeft de na-oor-
'ogse generatie de militaire
top bereikt Hij vertegen
woordigt het type van de
moderne supermanager en
heeft al lang geleden getoond
geen enkele moeite te heb
ben met de snelle verande
ringen in de maatschappij en
in de militaire samenle
ving.
WIM KOCK.
(ADVERTENTIE)
De machines
waarmee ze Philips
batterijen maken,
bpenop
Philips batterijen.
Kun je nagaan.
DE wijdingsplechtigheid van
de nieuwe bisschop van de
Nederlandse Antillen, mgr. W.
Ellis op 25 november a.s. zal
worden bijgewoond door 23
bisschoppen uit het Caribisch
gebied.
(ADVERTENTIE)
0 De Amerikaanse en Russische ruimtevaarders, die elkaar in 1975 in de ruimte zullen ontmoe
ten, hpbben voor het eerst uitvoerig met elkaar gesproken op Russische bodem. In het oplei
dingscentrum te Zvjosdni Gorodok ontmoetten elkaar Alexei Leonov, Eugene A Cernam en de Rus
sische chef opleidingen Vladimir Sjalatov.
ROTTERDAM (ANP) Het dagelijks bestuur van het
openbaar lichaam Rijnmond vindt dat op korte termijn het
economisch beleid voor het Rijnmondgebied moet worden
gewijzigd. Als Rotterdam en omgeving blijven steunen op
de zeer zwak gebleken oliepijler, dan dreigt in 1980 in het
gunstigste geval een tekort aan arbeidsplaatsen van 23.000.
het Rijnmondgebied het roei
om worden gegooid. De boycot
heeft volgens Rijnmond alleei
nog maar eens onderstreepi
hoe afhankelijk de Rijnmond
economie is van de olie. Daar
om heeft het bestuur zijn in
juni verschenen rapport „De
Rijnmond economie in de ja
ren zeventig" erbij genomen
en aan de hand daarvan prog
noses gemaakt voor 1980 uit
gaande van de actuele ontwik
keling aan het aliefront. Ver
onderstellende dat door een
vermindering van de energie
verspilling en door substitutie
van olie door andere energie
bronnen er geen directe effec-
tem zijn op arrdere bedrijfstak
ken dan raffinaderijen en che
mie heeft Rijnmond berekend
dat er bij een ongewijzigd be
leid over zeven jaar een tekort
zal zijin van 23.000 arbeids
plaatsen. Men neemt daarbij
aan dat in 1980 de olie-aan
voer voor binnenlands ver
bruik gelijk zal zijn aan die in
1972. Rijnmond stelt nu een
aantal beleidsingrepen voor.
waardoor het tekort in 1980
beperkt kan blijven tot onge
veer 9.O00.
Volgens Rijnmond is het
dringend noodzakelijk dat
maatregelen worden genomen,
zoals het stimuleren van de
handels- en transportfunctie
van de haven en het ontwik
kelen van de zogenaamde tei-
tiaire en quartaire sector. Het
Rijnmondbestuur zegt het een
en ander in de gisteren ver
schenen nota over de gevolgen
van de olieboycot door sommi
ge Arabische landen. „Indien
het olie-embargo een perma
nent karakter zal krijgen en
Indien geen ombuiging van het
beleid plaatsheeft, zullen de
gevolgen daarvan zware natio
nale repercussies hebben. De
rijksoverheid zal dan stringen
te maatregelen moeten nemen,
die een volledige herbeziening
op het te voeren regionale be
leid noodzakelijk maken", al
dus de nota.
Overigens verwacht Rijn
mond dat het olie-embargo
binnen niet al te lange tijd zal
worden opgeheven Maar ook
al wordt die verwachting be
waarheid, dan moet toch in
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Onderwij
zers en kleuterleidsters moe
ten in 1974 meer gaan verdie
nen. In afwachting van betere
verhoudingen tussen de sala
rissen van alle onderwijsge
venden is voor dé laagstbe
taalde groepen alvast een ver
betering noodzakelijk.
Daarvoor zijn twee rede
nen:
1) Ze hebben vanaf de dag
van hun aanstelling de verant
woordelijkheid voor hun eigen
klas Het gedurende enige ja
ren ingroeien in een taak kent
het onderwijs niet.
2) Omdat de personeelsvoor
ziening in het onderwijs sterk
afhankelijk is van de bereid
heid om buiten de eigen
woonplaats te gaan werken,
moeten de zogenaamde jeugd
lonen worden afgeschaft.
Dat schrijft de Nederlandse
Federatie van Onderwijsvak
organisaties aan de leden van
de Tweede Kamer. De NFO
vertegenwoordigt ruim 100.000
onderwijsgevenden. In het
adres aan de Kamer staat dat
de salarisverschillen binnen
het onderwijs veel te groot
zijn. De bruto maandsalarissen
zijn maximaal:
-voor een kleuterleidster B f
1.720,-
- voor een onderwijzer 41B f
2.281,-
- voor een leraar schaal 3D f
2 634.-
- voor een leraar schaal 2 f
3.057,-
- voor een leraar schaal 1D en
voor een wetenschappelijk
hoofdambtenaar f 3.882,-
- voor een lector f 5.573,.
- voor een hoogleraar f 6.901
(ADVERTENTIE)
Die beleidsgrepen zijn:
a) Stimulering van handels-
en transportfunotie van de ha
ven. Daartoe moet op korte
termijn worden begonnen
met hel creëren van overslag
faciliteiten voor moderne vor
men van transport. Dit bete
kent dat door de Rijnmond-
draad in april 1974 nog voor
de vaststelling van het streek
plan een besluit moet zijn ge
nomen over de situering van
een nieuwe containerhaven
van de omvang van Rijnpooirt-
haven. Rijnmond heeft een
voorkeur voor een container
haven op de Maasvlakte. Maar
omdat de Maasvlakte geen op
lossing biedt op korte termijn,
wil men dat zo spoedig moge
lijk een aanvang moet worden
gemaakt met de tijdelijke uit
breiding van het containerter
rein aan de Eemhaven.
b) De versterking van de ter
tiaire en quartaire sector. Dit
wordt gediend met een snelle
besluitvorming rond de bouw
van een wereldhandelscentrum
in Rotterdam. De selectieve
Investeringsregeling mag dit
project niet in de weg staan.
c) Het ten behoeve van de
Maasvlakte verbeteren van de
infrastructuur Rijnmond denkt
aan bijvoorbeeld de aanleg
van de Botlektunnel, en een
spoorverbinding met de Maas
vlakte
d) Stimuleren van verkeer en
vervoer en van recreatie.
Het in het jaar 1980 nog
resterende tekort aan arbeids-
plaaitsen zou bestreden kun
nen worden door een krachtig
acquisitiebeleid met name
voor die sectoren, waarin de
te verwachten tekorten het
grootst zullen zijn.
Het Rijnmondbestuur heeft
een prognose variant gemaakt
voor het geval dat ook andere
bedrijfstakken dan de olieraf
finaderijen en de chemie door
de olieschaarste gedwongen
worden tot vermindering van
produktie (tien proeent). Men
komt dan uit op een tekort
aan arbeidsplaatsen van
40.000, hetgeen volgens Rijn
mond de noodzaak van een
beleidswijziging wel heel
scherp aantoont.
boerderijdrop CmSllAII katjesdrop
dubbelzoute drop II knoopjesdrop
griotten - valutadrop - komeetdrop - jujubes - salmiak pastille»
honingdrop - bruine beertjes - milottes
13
DOOR. GREET BUCHNER
„Drie van de vrouwen uit
mijn praatgroep gaan nu van
hun man af", stelde de jonge
vrouw tevreden vast.
„Vind je dat zo'n succes?"
„Jazeker, als die mannen
vast willen blijven houden aan
hun rol van patriarch, dan
wordt net gewoon een kwestie
van kiezen of delen nietwaar,
dan kun je als vrouw niets
beters Joén dan dag met het
handje zeggen".
En zo kwamen we te praten
over de vrouwen die momen
teel zo hard emanciperen, dat
man en samenleving het niet
meer bij kunnen houden, met
als direct gevolg brokken in
het persoonlijke vlak.
De vrouwen die de brokken
maken vergeten daarbij een
paar nogal belangrijke pun
ten.
Het eerste punt is dat ze
getrouwd zijn, zónder zich
druk te maken over hun rol
als vrouw en daar ook nooit
met hun man over gesproken
hebben. Die stakkerd nam
voetstoots aan dat hij voortaan
voor het inkomen zou zorgen,
maar daarvoor in ruil vrijge
steld zou zijn van huishoude
lijke beslommeringen en de
zorg voor de kinderen. Had de
vrouw tijdig gewaarschuwd en
gezegd dat zij de zaak wat
anders zag, dan was menige
man wellicht niet getrouwd of
misschien met een ander, wat
inschikkelijker typetje. In fei
te pleegt dus de snel emanci
perende vrouw verraad aan de
eens gemaakte afspraak rond
de rolverdeling binnen het ge
zin. Als de man haar niet kan
volgen op haar weg is het
haar zaak om zich te schikken,
als zij ncm vóór haar trouwen
nooit gewezen heeft op haar
wens vaar emancipatie. Kan
de man het helpen als hij
schrikt van haar veranderde
verwachtingen? Een ander
punt ligt meer op het prakti
sche vlak. De vrouw die haar
rechten petst zal ook haar
bundeltje plichten mee moeten
nemen, iets duidelijker: de
vrouw die koste wat kost bui
tenshuis een rol wil gaan spe
len en haar huishoudelijke
taak af wenst te wentelen op
de man, zal ook voor het ge
zinsinkomen moeten zorgen.
Is de man niet in staat om
zijn taak buitenshuis terug te
brengen tot een part-timebaan
die te combineren valt met de
zorg voor kinderen en huis,
dan zal ntj wellicht thuisblij
ven (we hebben het hier over
de theorie, niet over de prak
tijk waarin geen man dat
doet!). Dat houdt dan in dat
vrouwlief vanaf dat moment
financieel voor het gezin zal
moeten zorgen en dat zal haar
vaak niet meevallen. Door
gaans heeft ze, zoals de statis
tiek uitwijst, een opleiding die
een stuk minder is dan die
van de man en bovendien
heeft ze nooit iets aan bijscho
ling of carrière planning ge
daan. Dat paste immers niet
bij haar vroegere opvattingen
over de rol van de vrouw.
Ziet ze zich nu ineens voor
de taak geplaatst om voor het
gezinsinkomen te zorgen, dan
zal dat ae nodige kopzorg met
zich meebrengen en zal het
gezin het in veel gevallen met
heel wat minder moeten doen.
Toch is dat de consequentie
van de volledige emancipatie
van een vrouw in een samen
leving die daar in haar totali
teit nog niet op ingespeeld
is.
Kortom zo simpel als de
zaak in menige praatgroep
wordt voorgesteld is ze niet.
We willen wel toe naar een
andere, eerlijker rolverdeling
van man en vrouw, maar we
zijn er nog lang niet op inge
steld. Niet in het minst omdat
het streven naar nieuwe rollen
slechts ij een kleine groep
vrouwen en bij nog minder
mannen leeft. De vrouwen die
het aan de gang zijnde proces
willen versnellen door uit hun
huwelijk te stappen, veroorza
ken niet alleen veel persoon
lijk leed, ze maken de zaak er
ook niet beter op. Want wie
wijst hun kinderen nu op de
nieuwe opvattingen rond hu
welijk en gezin? De moeder
die zelf met de brokken zit?
De vader die hevig gefrus
treerd is' Het lijkt onwaar
schijnlijk. In veel gevallen zal
het wellicht dan ook beter zijn
om zelf genoegen te nemen
met een matig geëmancipeerde
rol en ondertussen zonen en
dochters zo op te voeden, dat
ze het er beter af zullen bren
gen.
Iets voor praatgroepen?...»
O,
