aand ezen Overleg centraal akkoord muurvast GROTE DIPLOMATIEKE ACTIVITEIT Haastig overleg tussen Israël en Amerika Nederland niet alleen doel boycot Snaarrente tot Nmb gierigaard? Dat ad ik oeten weten! procent RHETORIC^ OLIECRISIS VAN INVLOED IINGEN en MIN. VAN DER STOEL: „Den Uyl is onbekwaam" MINISTER MOET ANTWOORDEN Opheffing kleine gemeenten in kader gewestvorming Gilze-Rijen tussenstation voor M.-Oosten ezew ëre onafwerkers DERK DE VRIES ;r-) loterij itsloterij 3.V. 3.V. binnenland buitenland Brandt schreef Nixon SCHADUW commentaar Grove chantage Ook een winstpunt WD-voorzitster: eens bij een van onze kantoren naar deze spaarmogelijkheden. Tunney eist aftredenNixon DAYAN UITWISSELING Vragen in Kamer ft Pick-upkappen - Stofkappen rij itoren. zie voor de latsloterij te den haag, Dten voorradig, laatste dag van de e prijs van een vijfde lot f5. gen naam (geen bank- of stellen per giro. 5 der staatsloterij 55. gehouden 9 invang 18 uur. keerd. met spoed i project te Waddinxveen a 19.30 uur 010 - 192773 tsbouw Waddinxveen. om zelf c.v. aan te leggen, onderdelen en gratis advies wij subsidie-aanvraag. IJZENDIJKE Telefoon 01176-1322 Boulevard 6 l«f ipeens niet meer mee kunt itbreekt. U zwijgt. Ten on- weten. Als u er maar over Weet u dat u 3 tot 7 maal slechts uw natuurlijke lees- i/olg daarom de mondeling® training d voor iedereen die bij wi' ikliteratuur, technische rap en zoveel andere dingen ook hebt, wij garanderen maanden minstens te ver- irsisten die na acht lessen rlfde begrip als voorheen. U bent dan in staat massa te praten en te denken ove re en uw studie) van belang rsus (8 wekelijkse lessen» rstaande plaatsen. ngsteüing hebt, dan nodigen matie-avonden bij te wone 00 uur) en vrijdag 2 (aanvang tcentrum, Cl. Prinsenlaan o. leen maar wijzer van worde" SINGEL 21, TEL. (078) 37283; Woensdag 31 oktober 1973 13 (Van onze parlementaire redactie) pEN HAAG Het over leg over het centraal ak koord over de matiging van jonen en prijzen volgend jaar zit muurvast. De be sprekingen daarover in een speciale commissie van de Stichting van de Arbeid (hoogste overlegorgaan van het bedrijfsleven) zjjn gis teren vastgelopen. Werkgevers en vakbeweging In deze commissie zijn pessi mistisch over het tot stand ko men van dit matigingsakkoord. Beide partijen hebben elkaar „iet kunnen vinden in een compromis. Morgen beraadt het bestuur van de stichting rich over de nogal uitzichtloze situatie aan de hand van rap- BONN (RTB/DPA/UPI). Be Westduitse hondskanselier Willy Brandt heeft persoonlijk een brief aan president Nixon geschreven in antwoord op Amerikaanse klachten over gebrek aan medewerking van Bonn tijdens de crisis in het Midden-Oosten, in die brief herhaalt Brandt dat West- Buitsland geen partij wil kie ren in het conflict in het Mid den-Oosten, maar beklemtoont hij tegelijkertijd de Westduit se loyaliteit aan de Navo en wijst hij op de noodzaak van goed overleg. HUIZEN. c.v.-installatie gerealiseerd en gereedschap; zodat hak- lig is. lijvend voorrekenen dat de porten uit de commissie. Struikelblok bleek gisteren de loonsverhoging bij het in gaan van nieuwe cao's. Ook wel of geen minimum en-of maximum in de prijscompen satie (vergoeding in de lonen voor prijsverhogingen) blijft een knelpunt. NW, NKV en CNV houden vast aan hun eis, dat de lonen bij het ingaan van nieuwe cao's omhoog moe ten gaan met 2%%. Een poging van werkgevers om de vakbeweging op dit punt enigszins tegemoet te ko men mislukte. Voor de vak centrales was een „begin"- loonsverhoginig van 2 1/4 (werkgeversvoorstel) onaan vaardbaar. Oorspronkelijk wensten werkgevers, landbou wers en middenstanders slechts een loonsverhoging van 2 bij iragang van nieuwe cao's. Hierdoor zou de loonkos tenstijging in 1974 kunnen worden beperkt tot hoogstens 10%. De oliecrisis heeft ook zijn sombere schaduwen geworpen op de totstandkoming van het centraal akkoord. De grote on zekerheid over de ontwikke ling van onze economie en de gevolgen van de olieboycot op werkgelegenheid, prijsstijging en het bedrijfsleven zijn giste ren aanleiding geweest voor het pessimisme over het cen traal akkoord. Minister Lub bers (Economische Zaken) had maandag jl. gewaar schuwd, dat de Nederlandse economie een bijzonder moei lijke periode tegemoet gaat. Tn de Middellandse Zee bevindt zich een grote Russische 1 vlootmacht. In de Indische Oceaan patrouilleren eveneens sterke Sovjeteskaders. Tussen die beide zeeën liggen de voor naamste Arabische olielanden, van het noorden uit bovendien binnen het bereik van op Russisch grondgebied opgestelde geleideprojectielen. Deze Russische omarmi,ng is een gegeven, dat goed in het oog gehouden moet worden bij de beoordeling van de olieboycot, waarmee Nederland, West-Europa en Ame rika thans geconfronteerd worden. Dank zij die Russische „pro tectie" kan de Arabische wereld zich een grove chantagepolitiek veroorloven. Maar dat is spelen mei vuur: die vriendelijke Russische omarming van nu kan van de ene dag op de andere in een wurggreep veranderen. De Arabische landen zijn zich er ongetwijfeld van bewust, dat zij hoog spel spelen. Zij kunnen zich veroorloven voor Ame rika de oliekraan dicht te draaien. De V.S. betrekken immers het grootste deel van hun olie van elders. En wat West-Europa betreft richten zij zich op een klein land Nederland om zodoende indirect grote Europese mogendheden te treffen. Rotterdam is immers een doorvoerhaven van olie. Nederland importeert een veelvoud van hetgeen het zelf verbruikt. Uit deze samenhang van factoren vloeit logischer wijze voort, dat de Arabische acties tegen Nederland niet een zaak is, die alleen ons land raakt. Als West-Europa en Amerika Nederland letterlijk en figuurlijk in de kou zouden laten staan, zouden zij een chantage-politiek accepteren, waarvan zij vroeg of laat ook zelf slachtoffer zullen worden. Daarom verwachten wij dan ook, dat Nederland zowel via het diplomatieke vlak als anderszins steun zal krijgen. Het moet niet zo erg moeilijk zijn om de Arabieren aan hun verstand te brengen, dat zij zich, door zich van de westerse wereld af te beren, met huid en haar aan de Russen overleveren. En dan is het afgelopen met het 1001-nacht-leventje, dat de Arabische olievorsten niet hun onderdanen zich tot nu toe hebben hunnen veroorloven. Daarnaast mag ook de verwachting worden uitgesproken, dat de geïndustrialiseerde landen nu op korte termijn tot een gezamenlijke nieuwe energiepolitiek zullen komen, zodat zij met langer zo zwaar afhankelijk zullen zijn van (Arabische) olie. zal de ontwikkeling van kernenergie nu wel in versneld tempo gaan. Jntussen kan niet worden ontkend, dat de Arabische olieboycot Nederland voor de nodige problemen stelt. Onze totale economie zal er een terugslag van ondervinden en ook iedere Particulier zal er mee te maken krijgen. en reden tot grote vreugde. Maar moeten we dan capita ^ren voor chantage? In het gevecht tussen David (Israël) en °'ath (de Arabieren) heeft de regering zich gehouden aan de soe regels van de V.N. De politieke opinie echter was hier Sfotendeels vóór Israël. Mag dat misschien? et wordt nu zaak om de gevolgen van de olieboycot voor aar zo dragelijk mogelijk te maken en zo eerlijk mogelijk te v^r e,en' Geen verspilling van olie, gas en licht, met elkaar rijd 60n aUt° Struik maken, rustiger (niet meer dan 100 km) en. Dat betekent ongerief, maar het recht op vrije menings- "9 en nationaal zelfrespect zijn ook wat waard, tvo d Wa,'er' me* z n ellen hard op weg erg materialistisch te te h e|-i W0lc'en we gedwongen meer rekening met elkaar u en. Bij alle narigheid kan er zo toch een winstpunt zijn meer gemeenschapszin. 0 Minister van Defensie Vre- deling en de dochter van wij len generaal Winkelman bij het borstbeeld van de generaal dat in de legerplaats Nunspeet werd onthuld. De legerplaats zal voortaan „Generaal Win kelman Kazerne" heten. In 't kort BIJ een explosie in een gas- fiessenfabriek in Milaan zijn drie mensen om het leven ge komen. Vierentwintig mensen raakten gewond. PIETRO Nenni is gekozen tot president van de Italiaanse Socialistische Partij, een func tie die hij gedurende 23 jaar heeft bekleed voor hij in 1969 aftrad als president wegens meningsverschillen. DE Navo in Brussel heeft gis teren meegedeeld dat op uit nodiging van de Nederlandse regering de zogeheten Nucle air Planning Group van de Navo haar veertiende semes terbijeenkomst in Den Haag zal houden op 6 en 7 novem ber. GEORGES Pompidou en Ed ward Heath zullen op 16 en 17 november topoverleg houden over economische- en veilig heidskwesties in Europa, over het Midden-Oosten en andere belangrijke internationale ont wikkelingen. (Van onze redactie binnenland) DEN HAAG „Ik heb niet voortdurend het hart op de tong gehad, maar men kan niet ontkennen, dat ons volk niet het hart op de tong heeft gehad", zo verdedigde minis ter van Buitenlandse Zaken mr. Max van der Stoel (PvdA) dinsdag op een persconferentie zijn beleid ten aanzien van het Midden-Oosten. (Van onze redactie binnenland) RIDDERKERK President Den Uyl is onbekwaam. Dit zei VVD-voorzitster mevrouw Van Someren gisteravond op een VVD-bijeenkomst in Rid derkerk. Zij vindt dat de premier vrijdag na de vergadering van het kabinet over de olieboycot niet in staat was de voor ie dereen duidelijke conclusie te trekken dat het de Arabieren niet speciaal te doen is om Nederland, maar om Rotter dam als grootste oliehaven ter wereld en dus om West-Euro pa dat door Rotterdam be diend wordt. „De opeenvolgende regerin gen hebben verzuimd het energieprobleem doeltreffend aan te pakken. Zij hebben de machtspositie van de Arabie ren onderschat. Het allereerste wat de heer Van der Stoel moet doen is zelf met de Ara bieren gaan onderhandelen". (ADVERTENTIE) 41/ o/ente' die wij vergoeden op spaargelden, loopt van onzo o00r da9elijks opvraagbare tegoeden tot 8%% voor pjente kP^jwinstbiljetten aan toonder en de N.M.S. - jaarbrieven. Vraagt u NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK Minister Van der Stoel zei de indruk te hebben, dat de Ara bische landen West-Europa heb ben willen treffen via een olie boycot van Nederland. „Ik kan me niet aan de indruk onttrek ken, dat de boycot waarvan Nederland het slachtoffer is ge worden, deel uitmaakt van een goed voorbereid plan, omdat wat Nederland uit- en door voert aan ruwe olie en olie- produkten duidelijk uitgaat bo ven wat Nederland zelf nodig heeft." Nederland voert daarom ook overleg met de andere landen die deel uitmaken van de Euro pese Gemeenschap over de con sequenties van de olieboycot. Hoelang de afsluiting van de oliekraan in het Midden-Oosten voor Nederland van kracht blijft, kon minister Van der Stoel niet zeggen. Tijdens zijn persconferentie wees de Nederlandse bewinds man er herhaaldelijk op dat de Arabische landen de Neder landse positie in het conflict in het Midden-Oosten verkeerd hebben beoordeeld. Nederland, zo stelde hij, houdt vast aan een evenwichtige na leving van de resolutie van de Veiligheidsraad uit 1967 (nr. 242), waarin gesteld wordt dat Israël veilige grenzen moet hebben, dat gebieden die in 1967 zijn bezet moeten worden teruggegeven en dat het vraag stuk van de Palestijnse vluch telinge moet worden opgelost. Nederland hoopt ook op een solidariteit van de Europese Gemeenschap, wanneer de boy cot van de Arabische landen doorzet, aldus minister Van der Stoel. Maandag heeft hij over leg gepleegd met de ambassa deurs in Den Haag van de acht andere lidstaten. Nederland heeft er toen op gewezen dat door de boycot van Nederland ook de andere lid staten worden getroffen. Vijf enveertig procent van de olie die ons land binnenkomt, wordt doorgevoerd en ook van de ge raffineerde olie gaat een be langrijk deel naar de omrin gende landen, zo betoogde hü. (van onze correspondent) WASHINGTON Senator John V.Tunney heeft dinsdag het aftreden geëist van presi dent Richard Nixon. Tunney, de boezemvriend van Edward Kennedy, is na Daniël Inouye de tweede Amerikaanse sena tor die in het openbaar om het verdwijnen van Richard Nixon heeft gevraagd. (Van onze redactie buitenland) CAIRO/TEL AVIV Grote diplomatieke activi teit van alle betrokkenen bij het conflict in het Mid den-Oosten wijst er op dat gestreefd wordt naar een oplossing op korte termijn. Israels premier Golda Meir gaat naar Washington, waar zij donderdag met president Nixon en minister Kissinger van buitenlandse zaken overleg zal plegen. Vandaag zal Nixon confereren met de speciale afgezant van president Sadat van Egypte, Ismail Fahmi, die gisteren ai van gedachten heeft gewisseld met Kissinger. Gisteravond had Nixon de Russische ambassadeur Anato li Dobrynin uitgenodigd op eijn buitenverblijf Camp Da vid in Maryland. Ook Kissin ger was daar aanwezig. „Deze ontmoetingen horen tot de in spanningen van de president om in het Midden-Oosten een duurzame vrede te bereiken", zo zei de presidentiële woord voerder Gerald Warren. Onze correspondent in Tel Aviv meldde gisteravond over het bezoek van Golda Meir aan de VS: „Gezien de haast waarmee de Israëlische eerste minister zich naar de VS «poedt kan worden aangeno men dat er zeer belangrijke zaken tussen beide landen be sproken dienen te worden. Uit de reis van mevr. Meir kan worden opgemaakt dat zij in Washington wil proberen de loodzware politieke druk die Washington op Israël uitoefent te verlichten". Israël heeft on der meer op aandringen van de VS eerder moeten instem men met een bestand dan het Israëlische opperbevel lief was. De Israëlische minister van defensie, Mosje Dayan heeft gisteren in het parlement geen twijfel laten bestaan over de Amerikaanse druk. „De be voorrading van het derde Egyptische leger dat Is inge sloten bij het Suez-kanaal, was geen humanitair gebaar", aldus Dayan tijdens de spoed zitting van het parlement over de krijgsgevangenenproblema- tlek. „Maar zonder granaten kunnen wij geen oorlog voe ren en een week geleden had den we niet genoeg granaten meer. Zonder de hulp van de VS kunnen wij een oorlog niet winnen". Veel duidelijker had Dayan niet kunnen zeggen dat Was hington Israël gedwongen heeft in de bevoorrading van het Egyptische leger te berus ten. Het spoeddebat in de Knes- seth was aangespannen door de rechtse Likoed-oppositie. Deze partij verwijt de rege ring in tegenspraak tot de be lofte van premier Meir met een bestand te hebben inge stemd zonder dat er zelfs sprake was van de overlegging van krijgsgevangenenlijsten door Syrië en Egypte aan het Rode Kruis. Onder die omstandigheden is de Israëlische publieke opi nie uiterst verbitterd over de laving van de omsingelde Egyptische eenheden in de Si- nai-woestijn, zo meldde onze correspondent in Tel Aviv. Israël heeft intussen hekend gemaakt dat 440 soldaten wor den vermist. Aangenomen wordt dat 320 van hen in Egyptische en 120 van hen in Syrische handen zijn. Mosje Dayan deelde mee dat Israël en Egypte het eens zijn ge worden over de uitwisseling van gewonde krijgsgevange nen. Alle gewonde Israëli's in Egypte zullen, aldus Dayan, onmiddellijk worden uitgewis seld tegen gewonde Egyptena- ren in Israël. Hij zei voorts dat Egypte beloofd heeft bin nen drie dagen een lijst te overhandigen met de namen van de Israëlische krijgsge vangenen. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Minister De Gaay Fortman van Binnen landse Zaken zal morgen in de Tweede Kamer moeten ant woorden op de vraag, of de kleine gemeenten tot ongeveer 6.000 inwoners kunnen blijven voortbestaan of dat zij moeten verdwijnen. De heer Bcernink heeft enkele jaren geleden als minister van Binnenlandse Za ken gezegd, dat de kleine ge meenten in het kader van de nieuwe gewestvorming in het algemeen zouden moeten ver dwijnen. De heer Wisselink (CHU) heeft gisteren namens de drie samenwerkende con fessionele partijen gevraagd, wat het standpunt van de hui dige minister daarover is. Wat de gewestvorming be treft, werd algemeen aange drongen op spoed. Mede na mens de KVP verklaarde dr. Dekwaadsteniet dat het hem verheugde, dat het kabinet de gedachte van gewestvorming „van onderop" heeft losgelaten en vervangen door gewestvor- ming „van bovenaf". Hij dacht wel dat een bestuurlijke opde ling van het land in 45 gebie den iets teveel van het goede zou zijn. Hij vroeg de minister een voorlopige aanduiding te geven hoeveel gebieden er globaal in elke provincie wor den gedacht. Daarnaast liet hij uitdrukkelijk de mogelijkheid open van samenvoeging van provincies of van delen daar van en zelfs achtte hij het „zeer wel denkbaar", dat tota le opheffing van de provincies zou moeten worden overwo gen. De Egyptische regering liet dinsdag weten dat een lijst met namen van Israëlische krijgsgevangenen onderweg naar Israël is en dat zij bereid is deze krijgsgevangenen, de gewonden inbegrepen, direct uit te wisselen tegen Egypt! sche krijgsgevangenen, maar dan alleen als de Israëlische troepen zich terugtrekken ach ter de bestandsgrenzen zoals die op 22 oktober bestonden. Uit Cairo is gemeld dat de permanente vertegenwoordi gers van de negen landenleden van de Arabische liga daar bijeen zijn gekomen om het voorstel van Marokko voor een Arabische topconferentie te bespreken. Over het resul taat is niets meegedeeld. De KLM heeft na overleg met het ministerie van buiten landse zaken de geregelde vluchten op Cairo en Bagdad hervat. De diensten op Tel Aviv „zullen op een daartoe geschikt moment worden hei vat", aldus een KLM-medede- liiifc. secretaris-generaal Kurt Waldheim van de VN streeft er naar de VN-vredesmacht tegen het einde van de week op 8.400 man te kunnen bren gen. De ai overeengekomen 7.000 man zullen worden uit gebreid met 1.400 man logis tieke troepen. Tussen de 20 en 30 landen hebben Waldheim al aangeboden contingenten tei beschikking te stellen. De Sovjet-Unie heeft inmid dels meegedeeld dat zij finan cieel zal bijdragen aan dit VN-vredeskorps. In het verle den hebben de Russen steeds geweigerd financieel mee te werken aan dergelijke VN-ac- ties, zoals de VN-vredesmacht in Kongo en het eerste VN- leger in het Midden-Oosten. (Van onze parlementaire red.) DEN HAAG. Het PSP Tweede-Kamerlid Van der Spek beschikt over gegevens, die er op zouden duiden dat de vliegbasis Gilze-Rijen Is ge bruikt als tussenstation voor militaire vliegtuigen naar het Midden-Oosten. Dat zou om streeks 19 oktober gebeurd zijn. Hij heeft de regering schriftelijk om opheldering ge vraagd. Ook wil Van der Spek weten of Nederland sinds 3 oktober „tussenland" is geweest voor wapenzendingen naar het Mid den-Oosten. Hij vraagt welke vliegvelden en havens daar voor gebruikt zijn en voor wel ke landen de wapens bestemd waren. Ook vraagt hij om wat voor wapens her, ging. De optimisten onder ons zul len zeggen dat het toch maar wat fijn is dat we onze Bel nog hebben. En terecht. Stel je voor dat we Onze Bel niet hadden! Ik moet er niet aan denken. We zouden van een koude kermis thuiskomen. Onze Bel, ja. U weet toch dat we m Groningen een aard gasbel nebben, de Slochterense bel, zonder dewelke we nu nog veel meer aan de grond zouden zitten. En dan zijn er ongetwijfeld andere optimisten die voor al om milieutechnische rede nen blij zijn dat de mensen nu gedwongen zullen worden zondag een stukje puurder na tuur te proeven. Ik heb hier al eerder opge merkt, dat een autoloze zon dag zoals ons allen nu wordt opgelegd, niets met zondags heiliging of -rust te maken heeft, maar een zeer geperver teerde vorm ervan is. De rust van komende zondag komt tot stand om negatieve redenen: geen of le weinig benzine, en ik heb zo'n idee, dat velen die des zondags per auto naar hun favoriete sportveld plegen te gaan, of naar hun viswatertje, of naar familie en-of kennis sen, niet direct zullen uitroe pen: Ha, eindelijk eens fijn In het bos fietsen, of zo. Maar laten we niet te ver vooruitlopen: het is tenslotte nog vier daagjes rijden voor dat het zover is. Ter verduidelijking van be richten die u de laatste tijd leest of hoort: daar is nogal eens sprake van barrels. Dat is een buitenlands woord. Een barrel is een inhoudsmaat. Maar er zijn variaties: een barrel bier is 163,5 liter bier maar een barrel olie is maar 159 liter olie. Een oliebaron over de boy cot van Nederland: Dat scheelt een slak op een barrell Olie speelt overigens een Tn- teressanie rol in ons taalge bruik. Wat zegt u van dit oer- vaderlands gezegde: Een goede naam is beter dan olie. Jaja, dat is geen verzinsel, het staat in Van Dale en het betekent dat een goede naam boven al les gaat. Van Dale geeft ook deze: Die olie meet, krijgt smerige handen. Hetgeen betekent: slecht ge zelschap is besmettelijk. En wat te zeggen van dit specifiek Zuidnederlands ge zegde: Olie drijft boven. En daarmee wordt bedoeld dat de teugd overwint Zo Is het maar net. Maar de auto's met een AA- nummei'bord mogen zondag ln ieder geval wel rijden. Op Koninklijke Olie. Tot ben-ziens MERIJN (ADVERTENTIES) Op elke maat. Fa. Holl, Heyendaalseweg 165, Nijmegen Telefoon 552859 na 19 uur 552063 Is een Derk de Vries roker een Flauwekul. Een Derk de Vries roker is iemand met verstand van sigaren. Een man die kwali teit proeft en ruikt. En die dan graag voor z'n sigaartje wat minder betaalt. Waarom duurder als het met Derk de Vries voordeliger kan? Nou dan! Bolknak O COURAGE 33 cent O GOUD 36 cent Senoritas O FORTUIN 18 cent O AFOLLO 22 cent een warme vriendschap waard!

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1973 | | pagina 11