WINTER KRIJGT
GEEN KANS
AAN SPANJE'S
COSTA DEE SOL
O
WiNTERVAKANTIE
Mensen die deze winter in
Zuid-Spanje gaan over
winteren raad ik aan eens
een auto te huren en van
uit Algeciras met de veer
boot over te steken naar
Ceuta in Marokko (p. p.
95 pesetas, voor de auto
605 pesetas) om daarna
door het Noorden van Ma
rokko een trektocht te
maken.
Ook worden deze winter
verschillende all-in reizen
naar Marokko (o.a. zonne-
retourtjes van 4-5 dagen)
aangeboden. Enkele voor
beelden:
0 2 en 3 weekse trek
tochten per Ford Transit
naar Midden- en Zuid Ma
rokko met overnachting in
hotels of op campings, v.a.
550,North African
Camping Organisation te
Wychen.
0 Luxe trektochten met
touringcars en overnach
ting in goede hotels, van
af 1800,.Reisbureau
KNAC-Pullmanclub.
0 Eenvoudige tochten
voor jongelui. Reisbureau
Roy.
0 All-in vliegreis (14 dg)
op basis van half pension
in hotel te Agadir, vanaf
f 840,-. Eurotours.
0 All-in vliegreis (14 dg)
op basis van halfpension in
Agadir van f 802 tot f 984
p.p. Airtouropa.
0 Rondreis 15 dagen, r
waarvan 1 week in Agadir,
vanaf 1095,vliegreis
8 dagen halfpension in ho
tel te Agadir vanaf 649.
Centouri.
0 Zonretourtje van 5 da
gen met halfpension van
af 279,Vliegunie (Ar-
ke Reizen - Neckermann
Vliegreizen - NRV Holi
day).
De Costa del Sol is een van de langste vakantiekusten: by na
200 kilometer. Uitgestrekte stranden worden afgewisseld door
ruige rotsmassieven en vele haventjes die soms slechts enkele
oude vissersbootjes bergen maar ook, zoals in Malaga, grote
oceaanstomers. Langs de hele kust loopt een schitterende, niet
al te drukke, weg waar men soms van grote hoogte een kijkje
op de zee kan nemen. De temperatuur schommelt in de winter
maanden tussen de 12Vs en 17 graden. Men moet er wel reke
ning mee houden dat het weer in één etmaal soms meerdere
malen kan omslaan. Zelfs in de koudste maand, januari, is het
soms mogelijk in zwempak aan het strand te zitten. De meest
bekende plaatsen aan de Costa del Sol zijn: Torremolinos, Ma
laga, Mavbella, Fuengirola en Estapona.
VENNEKES
Het kimaat aan de Costa del
Sol is in de winter zelfs voor
Spaanse begrippen ongewoon
zacht. De Sierra Nevada zorgt
er voor dat de koude landwind
geen kans krijgt op de stran
den neer te strijken, waardoor
de warme wind uit de Sahara
voor een aangename tempe
ratuur kan zorgen. Niettemin
moet een vakantieganger in
de wintermaanden niet den
ken dat hij of zij er alleen
maar is met een zwembroekje,
een luchtig jurkje en voor de
eventuele regen een paraplu.
Dat is een misvatting. Een dik
ke trui en een stevige panta
lon komen echt wel van pas,
zeker wanneer men geruime
tijd overwintert in een appar
tement. In dat geval is het
trouwens ook aan te raden bij
de boeking nadrukkelijk een
appartement met goede ver
warmingsmogelijkheid te vra
gen, want dat kan op z'n tijd
wel eens nodig zijn. Komt dit
misschien over als een koude
douche; men moet niet ver
geten dat zelfs in de koudste
maand aan de Costa del Sol
(januari) de temperatuur al
tijd nog zo'n tien graden ho
ger is dan in Nederland in
dezelfde maand-
Ik heb mijn vakantie met
vrouw en kinderen nu twee
maal doorgebracht in Fuen
girola. Als het aan mijn kin
deren ligt moet ik daar de
komende jaren weer naar toe.
En niet ten onrechte. Fuengi
rola ligt tussen het Amster
dam van de Costa del Sol.
Torremolinos (wat de drukte
betreft) en het meer mondai
ne Marbella. Voor wie rust
zoekt en toch af en toe eens
een soort Kalverstraat wil
aandoen of een avondje sjiek
wil uitgaan is dit een ideaal
oord. Allen: hoelang zal die
rust er nog zijn? Toen ik er
voor de tweede keer kwam,
waren alle open plekken' aan
de boulevard bezet door to
renhoge flats, volgestopt met
vakantiegangers,.
Wie meerdere malen in Spanje
is geweest zal het met me eens
zijn: in „ontdekte" badplaat
sen weet men, met name in
restaurants en leuke tentjes
aan de boulevard, de prijs te
noemen, dat wil zeggen als je
ervan uitgaat dat alles in
Spanje spotgoedkoop is. Geef
je je ogen goed de kost en
druf je ook eens een tent bin
nen te lopen waar geen Ne
derlander de scepter zwaait-
dan ben je beduidend goed
koper uit. Maar nogmaals je
moet wel kritisch zijn. Ik heb
het meegemaakt dat in één
jaar tijds de prijs van een cu-
ba-libre was verdubbeld in de
zelfde tent. Ga je dan even
een paar straten verder dan
blijkt alles wel mee te vallen.
Overigens is het een misvat
ting te veronderstellen dat
cuba libre uitsluitend rum-
cola betekent. Alle sterke
dranken waarbij cola wordt
gedronken worden cuba libre
genoemd.
Voor dagtripjes leent de Cos
ta del Sol zich geweldig. An-
dalusië is een mooie streek -
waar heel duidelijk de Moorse
inslag valt te bespeuren.
Veel kleine nauwe straatjes -
waar de huisvrouw kennelijk
maar één taak heeft: het bijna
wekelijks witkalken van de
voorgevels.
Tochtjes naar Granada met
het wereldberoemde Alham-
bra met zijn tuinen en grote
bloemenzee waar rozen het
hele jaar door bloeien, of naar
het bergdorpje Mijas waar on
danks alle commercie toch 'n
verrrukelijke sfeer hangt, of
naar Malaga met z'n modai-
ne binnenstad maar waar de
buitenwijken een enorme ar
moede uitstralen.
Voor wie er zo'n honderdvijf-
tig gulden per persoon voor
over heeft bestaat de moge
lijkheid een overtochtje naar
Marokko te maken. In die 2
dagen wordt je wel een over
laden programma voorge
schoteld. waarbij vrijwel geen
tijd is voor eigen initiatieven,
maar het is beslist de moeite
waard.
DOOR WIM f KING
Vrijwel alle bekende reisbureaus hebben vluchten naar de
Csta dei Sol. Geland wordt in Malaga waarna per bus het tripje
naar hotel oj appartement gemaakt wordt. Wie geruime tijd
ooerwinrerl kan er ook met de auto naar toe maar dan moet
men voor de reis toch wel vier dopen uittrekken.
Zeven weken overwinteren in een 2 kamerappartement va
rieert pe- persoon van ongeveer f 500 in een minder luxueus
appartement in Torremolinos tot bijna 1200 gulden in een van
de sjieks'.s appartementen in Fuengirola.
Een geheel ve-zorgde twee-weekse reis kan al voor zo'n 550
gulden en dan kan de prijs oplopen tot ruim 800 gulden.
Wie in hel appartement zelf kookt doet er verstandig aan
direct bij aankomst te zoeken naar de plaatselijke markt die
doorgaans elke werkdag in de ochtenduren wordt gehouden.
Weliswaar is de keus aan groenten beperkt, maar de prijzen
liggen met. hoger dan in Nederland. Ook vis en vlees is daar
te koop. Aheen een mals biefstukje zul je er niet vinden, boven
dien heboen de Spanjaarden er weinig kaas van gegeten vlees
goed te snijden. De prijs van vlees komt ongeveer overeen met
die in Nederland.
Drank.n zijn over hel algemeen goedkoop. Plaatselijke land-
wijn is doorgaans niet veel duurder dan één gulden per liter.
Wie niet vastgeroest zit aan de bekende frisdrankmerken (die
zijn niet zo goedkoop) kan voor weinig geld goede Spaanse
frisdranken krijgen.
IERS DAN IN DE
KI -TOEREN EN
'ERTIER ZOALS
i gehouden om hen
:an nood te kunnen
Verder moet de ski-
voortdurend op be-
i dat andere skiërs
irtige capriolen
thalen en de ruim-
n in dergelijke ge-
dig heeft voor een
uitwijkmanoeuvre
groter zijn dan het
•over men beschikt,
verder uiteraard dat
ig genoeg is om uit
en zelfs om abrupt
i, waarbij men in
nood gebruik moet
n de achterwerk-
van boven aansnel-
ir dient zijn vaart
assen aan het zich
op de piste bewe-
;ct en hij moet er
kening mee houden
rerhoeds naar rechts
an uitwijken. In te-
tot het autover-
oeven skiërs niet
:e kijken. Ook is het
ten ski te verliezen
iemand daarover
is de eigenaar van
intwoordelijk.
lient tenslotte te
niemand zich er
beroepen kan een
te zijn. Het is een
irincipe geworden -
dingen zich op een
neer mogen veroor-
hun prestaties toe-
besiuit alleen de
rest: doe wel en
n.
Marokko is een land met een grote variatie in landschap en bevolking. Het grenst
aan de Middellandse Zee en aan de Atlantische Oceaan, wordt in het oosten be-
grensd door lange bergketens van het Rifgebergte en de Midden-Atlas en in het
zuiden ligt de Djebl-Sahara, het voorland van de echte Sahara-woestijn.
De sfeer van het landschap wordt in sterke mate bepaald door de fatalistische
{levensopvatting van de Marokkaan. Het land is Islamitisch en het „Inch-Allah" (als
Mlah het wil) viert er hoogtij.
Wat klimaat betreft is het een land met droge winden in de zomer en vrij veel
neerslag in de winter. De jaargemiddelden aan maximum temperaturen variëren
van 20° C. in Tanger tot 31,2° in Zagora.
Marokko
LAND
Jyvaskyla
De wereld van de Islam ontmoet s m overal in MarokkoFoto: de moskee Bab el Mansour te Méknét.
voor
avontuur en
romantiek
Marokko is eerst en vooral een vakantieland voor mensen die eens wat anders willen dan
dc vier Z's: zon-zee-zand en zopie. Het biedt enorme mogelijkheden voor doe-het-zelf
reizigers alsmede voor hen die een geheel verzorgde reis willen maken. Zelf maakte ik
een kampeersafarie met een groep van acht personen. De Nederlander Andy Fellman
heeft ons tijdens deze safarietocht dwars door het noordelijk deel van Marokko geleid.
DOORELCO AKKERSDiJK
ritme van arabische muziek.
Na enig zoeken vonden we
middenin een bos èen grote
witte tent. Toen we er binnen-
girtgen werden we geconfron
teerd met een geweldig feest.
Tientallen vrouwen zongen en
dansten op het ritme van
trommels, vedels, fluiten en
handgeklap. Het was een fas
cinerend schouwspel, waarvan
we tot diep in de nacht geno
ten.
SCHOUWSPEL
In de Medina van Fes zagen
we meisjes van vijf, zes jaar de
mooiste Berbertapijten knopen
onder leiding van oudere meis
jes die aanwijzingen gaven voor
de patronen. Hier bevinden
zich ook de leerlooierijen en
-ververijen die bevoorraad
worden door ezels die stapels
stinkende huiden naar de
looibassins voeren. Vanaf de
daken van de omliggende hui
zen hadden we een goed uit
zicht op dit boeiende schouw
spel.
GEBEDEL
Een van de zaken waarvoor el
ke toerist gewaarschuwd moet
worden is: niet in te gaan op
het gebedel van kinderen.
Laat men zijn goede hart spre
ken en geeft men aan een
paar kinderen wat muntjes dan
is men in de kortste keren in
gesloten door een horde jon
gens en meisjes waar ze zo
snel vandaan komen is je een
raadsel die je als om strijd
belegeren, zodat het aanbeve
ling verdient om hoezeer
men ook door medelijden be
wogen moge zijn de hand op
de portemonnee te houden.
Marokko is een goedkoop va
kantieland, zolang men zich
houdt aan de inheemse spij
zen, dranken en artikelen.
Dé Islam verbiedt het drinken
van alcohol, zodat sterke
drank alleen in internationale
hotels en tegen internationaal
geldende prijzen te koop is. De
nationale drank is verfrissen
de muntthee, die al voor 0,60
Dirham (is 42 cent) overal te
koop is. Op de markten en in
de Medina's is het fruit spot
goedkoop, o.a. 10 sinaasappe
len voor 40 cent. Afdingen is
overal gebiedende eis aj lijkt
het voor velen in het begin
een minderwaardige zaak ge
zien de heersende armoede.
De koopman verwacht echter,
dat de klant afdingt en heeft
zijn prijzen daarop ingesteld, -
zodat men zichzelf te kort zou
doen wanneer men zich van
afdingen zou onthouden.
NIET DUUR
Eten is niet duur; in een door-
snee-restaurant kost een toe
ristisch menu van 4 tot 5
gangen niet meer dan 10 tot
12 Dirham 7,tot 8,40).
Maar nog goedkoper is het een
klein Marokkaans eethuis in de
Medina te bezoeken waar men
zich voor slechts drie tot vier
gulden te goed kan doen aan
typisch Marokkaanse gerech
ten, zoals cous-cous, geitekaas,
joghurt, meloen, dadels.
Het is vooral de totaal andere
sfeer die een bezoek aan Ma
rokko uitermate boeiend
maakt. In Tetuan dwaalden we
door de Medina en de Mella.
De Medina is de oude, om
muurde binnenstad en de Mel
la is de joodse wijk ervan.
Een wir-war van straatjes
waar je zonder gids grote kans
loopt te verdwalen. Een drukte
tan belang heerst er, duizen
den bazars en werkplaatsjes
van ambachtslieden, bedelen
de mensen, brievenschrijvers -
en slangenbezweerders, vrouw
tjes die van neinde en verre
gekomen zijn om een paar ei
eren, een handjevol graan en
een paar bosjes mint te ver
kopen. Tussen het geroezemoes
tan duizenden mensen klinkt
herhaaldelijk het belgerinkel
tan ezels die zich door de
druk bevolkte smalle straatjes
een weg banen. In de heilige
stad Moulay Idriss, enkele ja
ren geleden nog verboden ter
rein voor niet-muzelmannen,
straalde ons de heiligheid van
de daken tegemoet. Alles wat
met de Islam of met het ko
ninklijk huis te maken heeft,
is heilig in Marokko. De ko
ningen zijn rechtstreekse af
stammelingen van de profeet
Mohammed. Alle koninklijke
Paleizen en moskeeën hebben
daken van een intens mooie,
heilige kleur groen.
Midden in de nacht in Zer-
louti, nabij Moulay Idriss,
hoorden wc niet ver van onze
kampeerplaats 't fascinerende