~;r Doe wel en ski niet om
u naar
wilt
O
0 3
Redelijk
Minivlugjes
Kortdaagse
Groepsreizen
Steekspel
Capriolen
DE WINTERSPORT IN SCANDINAVIË IS ANDERS DAN IN DE
ALPEN, DE NADRUK LIST MEER OP HET SKI-TOEREN EN
LANGE TRIPS. ER IS WEINIG MONDAIN VERTIER ZOALS 1
IN DE ALPEN. 1 m
:Unsdal]
ATLANTISCHE
IISiFORMATlEKAART OVER DE WlNTERSPORT IN; EUROPA
Lu lea
Avieipon
VERKLARING VAN DE- KAART
Aberdeen*
Meesh sneeuwzekere-
winter sporf-gebiedén.
(•Grcol-sFe "kans op
voldoende sneeuw.).
Winhersporhgebied meh
redelijke sneeuwkans.
Gelegenheid Foh winter
sport- maar met on -
zekere kans op vol
doende sneeuw.
Nog nieh zo bekende
wintersportgebieden
in de Alpen.
Mondaine
wintersportplaats.
Belangrijke toegangs
wegen tot wintersport
gebieden, welke in de
winter zoveel mogelijk
sneeuwvrij worden
gehouden.
Doorgaand!;." trein vanuit":
Nederland wijzigingen"
voorbehouden«exclusief
reis bureau treinen.
Gebied dat in de winter
vanuit Nederland met de
auto redelijk binnen een
dag te bereiken is.
Gemiddeld aantal uren
zon in januari
Grens
rrondheïm
llasgow
:dinburgh
Östersund
DombSs*
noorwe'
zweden
.illehammer*
f^Geilo
'Rattvik
,Sa!en
STOCKHOLM
Manchester
NOOR DZ.EE
•Walsal-
Coventry*
•^Northampton
^AMp|RDAM
OtdenzaaïfcL.
NEDERLAND J
LONDEN^
Bielefeld^.
sauekland
81JZ0NDE* GESCHIKT
VOOR KINDEREN
Arnhert?
Dover
Antwerpen]
SU VEEL SKtilFTEN E.D. ZIJN
REOUCTIES MOGELIJK.
DIT KAN U DE VAAK HOGE KOSTEN
HELPEN BEPERKEN. T N
IronachS.
•Frankfurt
BA YEKI SC HEK WALD
NOC BETREKKELIJK
GOEDKOPE GEBIED
v y. Wörzburg
'HUNS RUCK
Mannheim'
Treinreizigers evH.
'overstappen jn Parijs
Se'zanne A
w Champ de Feu^'^ /fjh
VOGEZEN
Nürnberg»4^^
Am berg]
PARIJS
Nemours a
WENEN
het is verstandig om bij vlieg-
reizen eerst te informeren of'
het vervoer vanaf het vliegveld en
de lucht have nb el ast ing in de prijs
zijn begrepen of niet.
Auxerre*<
lidhofen
Leoben
Besanqon
wie de berg opgaat
of te voet afdaalt
moet de rand van de
piste gebruiken.
Clermont*
Ferrand
aguióle
DE FRANSE ALPEN BEHOREN TOT I
de modernste wintersportge- 1
bieden en ademen een mooerne\
wintersportstijl. 1
romantische bergdorpen zijn
echter schaars
bij het rijden op gladde
wegen niet in een te
hoge versnelling rijden.
een lagere versnelling
geeft de auto meer
greep op de weg.
Florence
fÜrguetè-
Canfranc^ (*2*)1>t.-v J
de prijzen in uesuyl-.>eif°ntr°mh
spanje zijn lager a'/ -.
dan die in frankrijk.
SPANJE I
Of KAAKT HAAKT GEEN AANSPRAAK OP VOLLEDIGHEID.J-
NEEM VOOR SKILESSEN EN
SKILIFTEN NIET TE GROTE
KNIPKAARTEN, WANT DE
OVERBLIJVENDE KNIPPEN
ZIJN MAAR MOEILIJK AAN
IEMAND TE VERKOPEN.
MIDDELLANDSE
ZEE
'Aquita
Wat wordt
het: sneeuw
of palmen?
Terwijl de zomervakantie van 1973 nog maar nauwelijks achter ons ligt over
stelpt de reisindustrie ons reeds met haar programma's voor de winter van 1973
1974.
Nog sterker dan vorig jaar is daarbij een scheiding der geesten bemerkbaar:
enerzijds blijft het aanbod voor een wintersportvakantie onverminderd van kracht,
maar anderzijds is het aantal aanbiedingen voor een tweede vakantie onder de pal
men weer groter dan vorig jaar.
Voor veel mensen die zich de
weelde van een tweede va
kantie kunnen veroorloven is
die keus niet moeilijk. Zij zwe
ren voor en na bij een va
kantie in de sneeuw, geboren
en getogen skiërs als ze zijn
of minnaars van de witte we
reld. waarin het goed wande
len en rusten is. Maar een
steeds groeiende categorie va
kantiegangers huivert bij de
gedachte aan een vakantie in
wintersportland. Ten onrech
te overigens, maar hun voor
keur gaat toch uit naar een
korte of langere vakantie (of
zelfs een overwintering) in 't
warme zuiden waar de winter
een vrijwel onbekend begrip
is.
Hoewel alle rfeizen, ook naar
de wintersport, van jaar tot
jaar duurder worden blijven
de prijzen nog altijd binnen
redelijke grenzen. Een paar
voorbeelden van wintersport
reizen:
NRV Holiday: 8 daagse vlieg
reis Bovec (J. Slavië) vanaf
263; 15 daagse treinreis Mall-
nitz (Oost.) vanaf f 302; 10
daagse autotour Serfaus
(Oost.) vanaf f 153,17
daagse treinreis Champfèr -
(Zwi.) vanaf f 775,—.
Eurotours: 8 daagse vliegreis
Kirchberg (Oost.) v.a. 308:
7 daagse vliegreis Saalbach
(Oost.) vanaf f 289,8 daag
se vliegreis Aviemore (Schot
land) vanaf 484,
Hotelplan: 10 daagse treinreis
Gerlos (Oost.) vanaf f 289,
10 daagse autoplanreis Orti-
sei (I) vanaf 1 179.12
daagse treinreis Arosa (Zwi.)
vanaf f 735,8 daagse
vliegreis Bled (J. Slavië) v.a.
f 287,—.
Het zal zonminnaars deugd
doen te vernemen dat de kor
te reisjes naar het zuiden, die
twee jaar geleden als „zon-
ne-vlugjes" werden geïntro
duceerd. maar die op last van
de Rijks Luchtvaartdienst
vorig jaar achterwege moes
ten blijven, hun rentree doen.
Ditmaal onder titels als Zon-
retourtjes, Minivlugjes e.d.
De RLD is n.l. gezwicht voor
de argumenten van een aan
tal touroperators, zoals Arke
Reizen, Neckermann Vliegrei
zen. NRV Holiday, Eurotours
e.a. argumenten die geba
seerd waren op een markton
derzoek, dat leerde, dat er 'n
zeer grote vraag te verwach
ten is naar korte reizen waar
voor men weinig vrije dagen
hoeft op te nemen en waar
van de prijs relatief laag is.
Wel bleek het onmogelijk voor
populaire reisdoelen op het
Spaanse vasteland de vereiste
toestemming voor zonretour-
tjes van de RLD te krijgen,
zodat het aantal bestemmin
gen beperkt moest blijven tot
een drietal, t.w. naar Mallor-
ca (4-5 dagen "anaf f 212,
Rhodos (5 dagen vanaf
f 258,—). Marokko (5 da
gen vanaf f 279,—), Torre-
molinos (5 dagen vanaf
f 270.—).
Een ander aspect waarmede
de vakantieganger deze win
ter wordt geconfronteerd en
dat nog onvoldoende bekend
is (ook bij zakenmensen) is 't
grotere aanbod ITE-reizen
van de KLM. thans naar 29
EurODese steden in 18 landen.
Voor deze reizen geldt in de
meeste gevallen een minimum
verblijf van één nacht en een
maximum van vijf nachten
tegen prijzen die (ver) liggen
onder de lijndiensttarieven: -
Barcelona f 209,Boedapest
f 341,—. Palma f 212,We-
nen 1 278.
Daarnaast zijn er kortdaagse
groepsreizen per KLM. waar
voor een minimum deelname
van 6. 9 of 10 personen is
vereist en waarbij 25 steden
in 16 landen betrokken zijn.
Verder heeft de KLM ook nog
weekend-excursiereizen naar
21 steden in 11 landen; voor
beelden: Brussel 78,Pa
rijs f 157,Warschau f 365,-.
Deze reizen vormen zeker
aantrekkelijke mogelijkheden
voor mensen die in de winter
een korte trip naar een gro
te stad willen maken, terwijl
zakenlieden zodoende de
kans krijgen aanzienlijk op
hun reiskosten te besparen.
In alle geval is wel duidelijk
dat de wintervakantieganger
dit jaar een grotere keus aan
bestemmingen heeft dan ooit
tevoren.
HEN BOLLEN
FINLAND
JyvaskyJa
■Kvia
Auiank
g-#3 yapKiagenfurf- y-"
r- "•Mant
^^^KranjskaGora ^-Pohorj
C!Lif OEl ^teGolhs
^^vogel^Sl^vavrec
UdineS Ljubljana ZagrJ|
=Triës^ f) JOEGOSLAVIË
Ü^Rijeka-tttDelniM
zich uit de voeten moet spoe
den om de witte vlakte vrij te
geven voor de omlaagvlie-
gende skiër.
Dergelijke situaties kunnen
zich in het wintersport-
verkeer voordoen omdat het
niet geregeld wordt door ge
schreven voorschriften, die de
deelnemers nauwkeurig voor
houden hoe zij zich op de ski
piste dienen te gedragen.
Dit gemis dreigt een chaos te
veroorzaken nu steeds meer
mensen zich aan de skisport
overgeven. Onder hen bevin
den zich uiteraard elk jaar ve
le nieuwelingen, die weinig of
geen notie hebben van de ge
varen die een snelle afdaling
vormen voor anderen. Velen
hunner komen tot de ont
stellende ontdekking dat de
combinatie van menselijk
lichaam, ski's, sneeuw en hel
lingen een eigen wetmatig
heid bezit. Bleef het slechts
bij het kwetsen van eigen
lichaamsdelen dan zouden ie
slachtoffers zich met een
zuurzoet lachje kunnen ver
heugen op enkele weken ziek
teverlof, maar het komt
steeds veelvuldiger voor dat
de gedupeerden ook anderen
in hun rampspoed meesleuren.
Er wordt op de skipisten veel
schade en leed veroorzaakt -
zonder dat ooit of pas na een
lang steekspel op het rechter
lijke toernooiveld bedisseld
kan worden wie voor de scha
de dient op te draaien. Er
gaan dan ook steeds meer
stemmen op die het invoeren
van een verkeerswet voor de
skipistes eisen-
In de loop der jaren hebben
rechtbanken zoveel geschil
len over ongelukken in winter
sportland moeten berechten,
dat er intussen een jurispru
dentie is ontstaan die van
weinig minder belang is dan
een geschreven wetboek zou
zijn. Het Opperste Gerechts
hof in Beieren heeft enkele
jaren geleden een aantal uit
spraken gedaan die evenzove-
le vingerwijzigingen van het
skiënde publiek zijn en die bo
vendien voor het gehele Duit
se Alpengebied rechtskracht
bezitten. Zodoende is er lang
zamerhand een ongeschreven
wet ontstaan en aangezien
men in de Duitse jurisdictie
bovendien van mening is dat
elke skiër deze voorschriften
dient te kennen, kan niemand
zich naderhand verschonen
met het excuus: dat heb ik
niet geweten.
Op de eerste pagina van het
handboek voor skiërs zou
moeten staan dat de skiër zijn
bewegingen onder controle
moet houden, m.a.w. dat nij
geen waaghalzerij mag uitha
len wanneer hij daarin niet
terdege is geschoold.
Hij mag niet sneller afdalen
dan zijn vaardigheid toelaat
en hij moet zijn vaart aanpas
sen aan de terreinmoeilijk
heden en het voorhanden
zijnde zicht. Ook dient hij
ernstig rekening te houden
met de gesteldheid van de
sneeuw en het aantal mede-
skiërs op de hellingen. Zij die
nen voortdurend in het zicht
te worden gehouden om hen
in geval van nood te kunnen
omzeilen. Verder moet de ski
loper er voortdurend op be
dacht zijn dat andere skiërs
vreemdsoortige capriolen
kunnen uithalen en de ruim
te die men in dergelijke ge
vallen nodig heeft voor een
plotselinge uitwijkmanoeuvre
mag niet groter zijn dan het
zicht waarover men beschikt.
Vereist is verder uiteraard dat
men kundig genoeg is om uit
te wijken en zelfs om abrupt
te stoppen, waarbij men in
geval van nood gebruik moet
maken van de achterwerk-
rem Een van boven aansnel
lende skiër dient zijn vaart
aan te passen aan het zich
voor hem op de piste bewe
gende object en hij moet er
daarbij rekening mee houden
dat dit onverhoeds naar rechts
of links kan uitwijken. In te
genstelling tot het autover
keer behoeven skiërs niet
achterom te kijken. Ook is het
verboden een ski te verliezen
en mocht iemand daarover
vallen dan is de eigenaar van
de lat verantwoordelijk.
Iedereen dient tenslotte te
wetei dat niemand zich er
meer op beroepen kan een
beginneling te zijn. Het is een
juridisch principe geworden -
dat nieuwelingen zich op een
piste niet meer mogen veroor
loven dan hun prestaties toe
laten.
Zodat tot besluit alleen de
goede raad rest: doe wel en
ski niet om.
FRANS WENNEKES
Bijdragen:
JOS AHLERS
EELCO AKKERSDIJK
HEN BOLLEN
WIM IKING
FRANS WENNEKES
Wie een wandeling maakt o-
ver een met mollige sneeuw
bedekte berg kan het over
komen dat hij in zijn over
peinzingen wordt gestoord
door een vervaarlijk gebrul:
„Pas op! Pas op! Begin
neling!" Even later ziet hij
dan een menselijk wezen flad
derend voorbjjsuizen en diens
gebrul is zoveel als een men
selijke elaxon waarmede on
minzaam en onbeleefd wordt
uitgedrukt dat het publiek
Lay-out:
HARRO COUMANS
