ZUIVER GESPREK GEDIJT GOED TUSSEN 80 .C EN KOUD WATER duivel Democratisch Zaken Marie Voorstel Neutraal door jan wintraecken DE STEM ZATERDAG 6 OKTOBER 1973 Sauna: De natte s'oos van de Dik, bloot en beharig stort hij zich in het koude bad. Als de gol ven zijn uitgeklotst, zegt hij: „Ik blijf er bij dat Jan niet te ver trouwen is". Een andere man, dik, bloot en kalend, knikt instemmend„Maar vroeger is hij niet zo geweest". Ook hij plonst neer en als 't rode hoofd naar buiten breekt „En toch is het een aardige vent". Ik draai me om. Drie mannen voeren een felle discussie. Zij hanteren een onbegrijpelijk jargon. „De AZ 78 heeft ku ren, want als je hem koppelt aan de GZ de Luxe dan komt de drijfstang omhoog en dan kun je dag met je handjes zeggen Ik pak de handdoek van de haak, trek de zware houten deur open en stap naar bin nen. 'n Vochtige warmte zuigt me op, een houten plankier brandt aan mijn voeten, ik spreid de handdoek uit, door de stof heen zindert een ver lammende hitte omhoog en trage beekjes zweet gaan een patroon weven over mijn huid. „Die 125 ligt lekker op de weg „Jan is beter met koppen, maar Coen kon het zo mooi opbouwen „Ze hebben die doctorandus zo uit de fabriek gehaald en daar neergezet „De enige eerlijke belasting is de BTW. Je betaalt als je iets koopt en je kunt het doorbere kenen Stemmen in de schemering. Een warmte die tot je darmen penetreert. Lange mannen, magere mannen, vooral dikke mannen, mannen met middel bare leeftijd, mannen met ge zag en mannen zonder centen zitten broederlijk bijeen in de sociëteit van de zeventiger ja ren: de sauna. Slechts gekleed in zichzelf, verenigd door het huidtinte- lende ritme van heet en koud, van nat en droog, in een waar lijk democratische gemeen schap. De oude Romeinen wisten het al. De Finnen vonden het van zelfsprekend. De Turken en Japanners zagen het als een facet van hun dagelijkse le ven. En nu heeft ook Neder land het ontdekt. De sauna is een forum romanum, een marktplaats, een café zonder bier, een kruispunt van levens en een verbroederaar van on gelijkheid. Weg met de oude soos, waarin oude en jonge heertjes zich verenigden in een bolwerk te gen de maatschappij. De vlaggen uit voor de sauna die je niet alleen schoon en fit maakt van buiten, maar ook van binnen. Of, zoals de voorzitter van de Nederlandse Sauna Vereni ging, de heer Evert Jan Wij burg sr. uit Rotterdam het zegt, gekleed in witte dokters- jas, de masseerarmen waarop nog olie glanst rustend op de bar, de gerimpelde kop vol volksgezondheid: „De mensen komen zowel voor de gezellig heid als voor hun gezondheid naar de sauna. Een sauna is niet alleen een lichamelijk ge beuren, het is vooral een gees telijk gebeuren. Er is contact, er worden zaken gesloten, mensen leren elkaar kennen. Er zijn automonteurs die ko men kletsen met hun dokter of bloemenhandelaar. Er wor den groepjes gevormd van ge lijkgezinden. Maandag is hier het voetbalpubliek, woensdag komen de verzekeraarr van de schepen, donderdag zit de autohandel er. Bepaalde groepen zoeken el kaar op. Een autodealer ziet hier een collega niet als con current. maar als iemand om mee te kletsen over het vak. En hoe gaat dat? Er komt iemand die in de scheepsbouw zit en hij ontmoet een verze keraar. Ze gaan praten, de een geeft advies, de ander luistert, allicht komen ze nader tot el kaar en niet zelden gaan ze later zaken doen. Mensen met moeilijkheden komen hier pra ten met een meester in de rechten, kortom er is goed menselijk contact. De sauna heeft een aantal sociale func ties overgenomen. Wat vroe- zeventiger jaren... NOG niet eens zo gek lang geleden gold het bezoeken van een sauna als een uitermate zondig tijdverdrijf, dat van uit het bandeloze Scandinavië tot ons was gekomen. Anno 1973 is diezelfde sauna hard op weg om tie taak van de ouderwetse soos over te nemen. Heren (en in mindere mate ook dames) van alle rangen en standen zitten er zweterig bij een. Tussen het puffen, douchen, dompelen en masseren door worden er heel wat gesprekken gevoerd. Jan Koesen schoot uit de broek en legde zijn oor te luisteren. Verenigd in hitte en kou, uitsluitend gekleed in zichzelf, hebben heren van alle standen zich elkaar gevonden in de soos van de zeventiger jaren de sauna. ger gebeurde in het Romeinse badhuis of op de markt, ge beurt nu hier. Overal waar mensen bij elkaar komen, moet dit tot samenspraak lei den, anders is dat samenko men zinloos. Een bankier of een liftboy van Hilton, dat maakt niets uit. Saunamensen passen zich aan. Je komt de eerste keer en denkt, hé, dat is toch wel ge zellig! Of na verloop van tijd kies je een vaste avond uit, omdat dan publiek komt dat je het beste bevalt. Er komen hier mensen die studeren. Men ziet het boek liggen en het ge sprek begint. Een bioloog waar je anders nooit wat van te horen krijgt, komt bij ons ver tellen wat zijn beroep nu in houdt. En zo groeit men naar elkaar. Uit het recreatieve sa menzijn komt dikwijls ook een zakelijk contact. Er wordt veel gesproken over de natuur en gezondheid, reizen, voeding, beweging enzovoort. Je hebt dit natuurlijk vooral bij de grotere sauna's die een man of vijftig tegelijk kunnen op vangen. Er worden hier soms enorme zakelijke transacties gesloten. Dat is toch net als in de Tweede Kamer. Daar gebeurt het belangrijkste toch ook in de wandelgangen en niet in de vergadering. In Finland is de sauna nog veel meer een schakel in het dagelijkse leven. Als een Fin om zeven uur naar een feestje gaat, gaat hij eerst de sauna in. Geen een Finse vrouw trouwt met haar man zonder met hem de sauna in geweest te zijn. Voor een zware vakan tie-reis, voor men wegrijdt, eerst de sauna. Finnen halen overal de sauna bij. Eerst sa men de sauna in en dan pas zaken doen. Want dan is er die speciale atmosfeer geko men en hetzelfde geldt voor China en Japan". Ik ga de rustkamer in. Op vernuftige ruimtevaartstbelen liggen diezelfde mannen, die een kwartier geleden geluiden uitstootten over Jan en Coen en de AZ 78 en de doctorandus en de 125 en de BTW, met ge loken ogen zichtbaar te ont spannen. De stilte hangt als een doek over het tafereel. Een zacht geshurk, een krant die ritselend naar de grond zweeft, handdoeken nu decent ge spreid over datgene wat een man tot man maakt of niet, een weegschaal, gedempte ver lichting. Een heer komt binnen. Hij hijst zijn corpus neer op de balansstoel en begint gesmoord een conversatie met zijn buur man. „In de oorlog deed hij al van die gekke dingen. Heel eigenaardig, maar hij was ner gens bang vooren toen kwam Marie Ik spits mijn oren. Een dra ma wordt uit de windsels ge daan. Maar de ontvanger van de monoloog van de heer is kennelijk van alles op de hoogte, want hij knikt, en Marie's rol in het verzet blijft geheim. De heer zwijgt, knort, rekt zich uit en legt zijn wel- vaartsbobbels te rusten. Een de beste manier om de ski's op de imperiaal te binden. En plotseling valt een zaak me op: ik heb geluiden vernomen variërend van macro-economie tot de juiste techniek om een kinderstoeltje te bevestigen, maar geen enkele mop, geen enkele van wellust doordrenk te opmerking over de vrouw, geen enkele dubieuze opmer king. De sauna-conversatie is beheerst en functioneel, een uitwisseling van gedachten, in wezen het pure gesprek of zo als dat tegenwoordig heet de dialoog. de natte soos van deze tijd: de sauna. Het is een fascinerende ge dachte die ik uitwerk, met mijn voeten in gloeiend heet water en de dijen geplet op blauwe tegeltjes. masseur in witte jas en olie handen komt een der slapers wekken. Het is tijd voor zijn Finse borstelmassage. Ik loop door de grote sauna en zuig impressies op. Een man zweeft in een superbad kuip, de kaak op een lederen band. Een masseur doet mys terieuze dingen met slangen en stofzuigerachtige constructies. En ook hier welt gedempt een conversatie op. „En ik zeg c- gen mijn advokaat ik zeg als hij maandag niet over de brug komt In de droge sauna liggen vier mannenlijven verspreid over de grote ruimte. Maar hier is de hitte te groot voor een ge sprek. Een smartelijke zucht, een dij die plakkend loskomt van het hout en verder geen geluid. Buiten staan drie mannen onder drie douches. Ze hebben het over de begroting, Wiegel, In deze wereld van naakte lijven is het naakte lijf en alles wat daarmee verband kan houden, geen thema. Wordt het onderwerp be wust vermeden? Ik geloof het niet. Maar het decor gebiedt een neutrale conversatie. Iemand die aan een iele struik vijfhonderd meter zweeft bo ven een ravijn, heeft ook niet de neiging om de koersen van Anaconda Copper aan een be spreking te onderwerpen. Een coureur die met 230 kilometer tegen de vangrail zwiept, zal ook het toucher van Pierre Boulez niet in zijn gedachten- wereld halen. Een man wiens verstandkies in etappes wordt getrokken, is naar alle waar schijnlijk op dat moment ook niet bezield van een actie ten bate van Chili. En door die zelfde zonderlinge wet gedre ven is sex, meestal op auto's na hét onderwerp als mannen bijeen zijn, nicht im Frage in Als een sauna, krachtens mijn eigen observatie, zich zo uit nemend leent voor een wer kelijk contact, waarom kun nen de geachte afgevaardigden van de VN niet stomend en spattend discussiëren over de graanprijzen en de kwestie- Cambodja? En kan de behandeling van Den Uyl's begroting niet za kelijker geschieden met Koe koek uitgestrekt op de hete planken, de freule zwezend in het dompelbad, Aantjes met zijn kaak opgehouden in de onderwatermassage-kuip, ter wijl Andriessen en Abma el kaar met twijgen beslaan? Heeft de openbare aandeel houdersvergadering van Enka geen betere kans van slagen bij een temperatuur van 80 graden Celcius en is de Beurs niet beter gesitueerd in de schemerige zwijgzaamheid van de rustkamer? Het is toch te proberen, niet waar? iiniiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiimmiiiiiiiigti Tekst: JAN KOESEN itmiimmminmiiimiiiiiiiiiiigiiiigiimi t-vEv sport h-eft een nieu- we heilige, Anabolica geheten, die eigenlijk een duivel is. Hij is van het mannelijk gesl ht, maar wordt behalve door meisjes ook door jongens ereerd en bemind. In tegenstelling tot andere duivelen, koopt Ana bolica geen zielen doch slechts lichamen op. Al wie zijn lich aam aan Zwavelstok Anaboli ca verpandt, zal sportrecords breken als waren het dorre takken. Maar het moet be zuurd en betaald worden. De volgelingen van de valse St. Anabolica nemen op de een of andere wijze en in de een of and- vorm nogal ge stadig en op lange termijn mannelijke hormonen tot zich. De gevolgen kunnen slechts grondig beschreven worden in een epos of hel dendicht met romanesk-rapso- dische inslag. Hier volgt in je vorm van een ontwerpschets een proeve van bekwaamheid in die richting. ttEIDI Löwensenf, die we £1 geheel willekeurig in Leipzig woonachtig la ten wezen, is 'n meisje met ka rakter en normale waterver plaatsing. Heidi is een snellerik in de zwemkom en zulks ontgaat de loerders aan de kant in genen dele. Heidi wordt ontdekt. Heidi wordt apart getraind. Heidi wordt apart gevoed en leeft voor.-an niet meer van biefstuk alleen. Ze krijgt pil len en poeders en spuiten, ze wordt kortom geanabolica- deerd. De successen blijven niet uit. De records vallen Heidi als rijpe peren in de aanzienlijke schoot. Aanzien lijke, want Heidi is niet meer het sierlijke wicht van weleer, doch heeft, ofschoon nog jong van jaren iets van de rijpe matrone gekregen. Ze heeft het nog wel allemaal, maar het is niet meer op de juiste plaat sen en ze heeft van alles veel te veel /N onze lieve, kleine Hei di is het manwijf ge varen. Sterk als een beer, vurig van gemoed en haar op tand en kin. We laten Heidi even alleen in het bad en wenden ons tot Serge Slapmuglder die een heffer van gewichten is. Reeds als knaap was het hem gebleken over een krachtige lichaamsbouw te beschikken. Tegenstrevers placht hij over hagen te smijten en het ge beurde weieens, dat hij een deur, waarachter zich een griet verschool, opende zonder de klink om te draaien. Serge Slapmuylder werd dus eerst opgemerkt en toen ontdekt. Men bekeerde hem tot de leer der hormonen en in ruil voor een gewicht van 154 kilo en een daarmee corresponderen de druk-, trek- en stootkracht verkocht hij zijn lichaam aan St. Anabolica die grijnzend schoklachte. Serge werd ster ker en sterker, maar het vuur verdween uit zijn ogen en als er achter de deuren die hij zonder de klink om te draai en, opende, een griet zat, smeet hij ze meteen weer dicht. rs T. Anabolica is 'n geval- len engel omdat hij im mers een duivel is, en gelen en dus ook gevallen en gelen zijn geslachtsloos en dat zit hen begrijpelijkerwijs da nig dwars. Echte engelen we ten dat nog te verkroppen, maar de gevallen exemplaren willen wraak. St. Anabolica is hun duivelstoejager te dezer zake. Want wat wil het geval? Het geval wil dat de man die op langere termijn mannelij ke hormonen slikt, wel ont zaglijk zwaar en sterk wordt, maar ondanks het eten van kilo's bief en dozijnen eieren toch de appetijt voor meisjes kwijtraakt. Serge die voorheen toch een scherpe haan was, krijgt nu nog slechts slaap als hij een stripteaseuse in de herfst van haar voorstelling ziet. „Het doet mij niks", zegt hij met hoog stemmetje en grijpt naar een broodje ge hakt. Serge is lid geworden van de broederschap der im- potenten, van de bond 'van steroïde castraten en hij zingt bovendien als Anabole's sopraan in het middeleeuwse Romeinse mannenkoor. J~r N Heide? Die is haar appetijt op een flink stuk jongeman niet kwijt. Integendeel. Maar de jongemannen vallen niet voor de wanstaltig uitgedijde Heidi die buitendien en afgezien van een baard, in hear optre den iets heeft gekregen van een wachtmeester bij de gen darmerie. Als zij niet in het ruime sop vertoeft, is Heidi eenzaam en ook nog alleen. Zij kijkt wel eens naar Serge en omgekeerd, maar ze kun nen bij elkander niet komen, de Anabolica zit veel te diep. Als Heidi een echt meisje, Serge een echte man geble ven was, waren ze beslist ge lukkig geworden, maar dan zonder records en met bijvoor beeld drie kinderen. De sport I -eft een nieuwe hei lige gekregen die eigenlijk een duivel is, hij draagt een staart en loopt op twee hoeven. Hij maakt van onze meisjes man wijven en tovert onze jongens impotent En dat nu is de al lerzwaarste zonde tegen het zesde en negende, dus tegen het 69ste gebod.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1973 | | pagina 21