NEURONEN
TOEPASBAAR
DP KANKER
PATIËNTEN
VOOROORDEEL
ERBERGT
EN STUK
NZEKERHEID
Ex-koning Constantijn is
koffers aan het pakken
en niet voor niets als
bij hem
- F
25»
89
69
52
Wtketöeb fauu atöef
Psycholoog dr. Lange in proefschrift:
Nieuwe vorm van
behandeling
binnenland
buitenland
k
ln ziekenhuis
Toekomst
Opvijzelen
Bitzondering
Propaganda
Langharig tuig
normaal of snelfiUer qemalen, 'vacuüm pak 250gram
Witlof
2 Kilo Cox
Orange
Nasi-of Bamivlees
Rauwe Ham 100 gram 145
Verse Worst 500
Vi kilo Jonge
Keurkaas
Kabeljauwfilets
Centra Augurken
Centra Deodorant
Pils Eurofles
Vermouth-of
Framb. Bessen 2#
'n Echte Roomboter
letter voor
A 20-
Unox 4 bordenblik
Tomatensoep us-
Martini Vermouth
n Kass<
Kassakoopje Pencee's rol 5 stuks -82-
Dex Margarine
h A95
100% Scheerwollen Deken
14
Donderdag 4 oktober 1973
- -
DEN HAAG (ANP) Een|
mtmoeting van ongeveei
weehonderd natuurkundigen
►iolog'en en artsen deze week
het Nederlands Congresge.
>ouw in Den Haag markeert
le overgang van een nieuw»
,-orm voor de behandeling vat
ranker in het laboratori-un.
ïaair het ziekenhuis. De we-'
;enschapsmensen wisselen dril
lagen lang hun ervaringen
lit met het gebruik van zoge.ji
raamde snelle neutronen
cankergezwellen te bestrij-|
den.
Volgens prof. dr. D. W. vant
ïeklkium, directeur van het ra-l
liobiologisch insititluut vans
TNO in Rijswijk, heeft men ra|
Nederland samen met coHlega'jf
het Londense Bammer-f
smith-hospital een voorsprong
>pgebouwd met dïeze befaamde-l
.ing.
Februari volgend jaar wordt'-
n het nieuwe Antoni vsna
teeuwenlfaoekhuis in Amster-f
lam die eerste neutrw>nenver.[
sneller voor klinische toepaa-
;ing in gebruik genomen.
Het mimsterie vanOnder- teil \egers zijn minder dan
wns en Wetenschappen heeft' l
blanken. Bewoners van de
zuidelijke landen zijn lui en
stnerig. Mensen die niet aan
God geloven en niet bij een
kerkgenootschap aangeslo
ten zijn, zijn ook op moreel
gebied niet betrouwbaar.
Alle vrouwen willen be-
schermd worden
■fooi-oordelen en dat zijn
ftvenstaande opvattingen
ii.in waarschijnlijk zo oud als
de mensheid zelf. In elke
Maatschappij zijn ze wel te
vinden. Zowel bij de Romei
nen, die al wisten mee te de
len, dat „als je er één kent, je
ze allemaal kent" als in onze
dgen verlichte Nederlandse
Maatschappij, waarin het voor
nogal wat mensen, vasetstaat,
deugt, ,ze alemaal niet deugen".
■Volgens het woordenboek is
een vooroordeel „een niet op
- kennis of redenering maar op
neiging, traditie of navolging
berustend oordeel omtrend iets
(Van een onzer
verslaggevers)
AMSTERDAM Chine-
m kun je niet vertrouwen;
achter dat vriendelijke ge-
icht zjjn ze stiekem. De
ugd van tegenwoordig wil
;et tncer werken. Alle
oonwagenbewoners zijn
even en leven op onze kos-
roor deze versneller, die door
Philips is gebouwd en voor
iet onderzoek een subsidie
ran 4,2:5 miljoen gulden gege-
ren, te besteden tussen 1973
m 1978.
Prof. dir. G.W. Banemdsen
ran het radiobiologisch insta-
;uut TNO vertelde deze weel
n Den Haag, diat ongeveer
tertig jaar geleden de neutro-
ïentiheirapie in de Verenigde
Staten voor het eerst werd
toegepast en toen zulke grote
nadelen vertoonde dat er mee
noest wordien gestopt. De neu-
■rcmenstralen tastten niet alleen
iet zieke turmarweefsel, maar
x>k het gezonde weefsel t(
srnstig aan. Pas in 1970
nen in de Verenigde Staten
weer met het onderzoek be-
jonnen. Ondertussen startte
lij het -radli-obiologisoh insti-
;uut het neutronenioniderzoek
ongeveer 15 jaar geleden.
De resultaten op weefsel'
cweken en' proefdieren en i«;
iet laatete stadium ook van!
ïjqoer.imeoiitele bestraling van
neer ernstig zieke patiënten
oleken echter bij de toepassing
ran een speciaal soort neutra
ten (zogenaamde snelle neu
ronen') toch voor een aantal
rormien van kanker vrucht al
te werpen. Er werden in be
naaide gevallen betere results-
.en, geboekt dan met de reedi^^
jeruime tijd toegepaste andere ker waaronder vooral psy-
rormen van straling, zoals chologen en pedagogen
•öntg-enstralinig. blijken mensen sterk vast te
of iemand'é'.
Wetenschappers hebben het
vooroordeel wat meer besnuf
feld en vinden dat in het alge
meen het vooroordeel is ne
gatief, afwerend of zelfs uit
sproken vijandig; niet juist,
oflop zijn minst sterk overdre
ven
ivendien, aldus de onderzoe-
Jfcuden aan hun vooroordelen.
IBvaringsfeiten, argumenten of
informatie kunnen daar ter
nauwernood iets aan verando
ren
(fcderzoek heeft ook aanneme
lijk gemaakt, dat vooroordelen
vooral welig tieren bij mensen
tbc behept zijn met het „auto-
Jaire syndroom". Dr. A. Lan-
Ongeveer vijf jaar geleden
oegon men, in. hiet Loradiense
aekenihiuis de snelle neutronen
weer in d'e kliniek toe te pas
ten. Mein had daar het voor-
teel te beschikken over «"L» „„ui
apparaat waarmee snelle neu- P.'.-P1sycholoog bip de gemeen-
tronien kunnen worden Se'lS,,i e umvorsiteit in Amster-
naakit. Overtuigende oijfeb^K_:ri no^nt m zijn proef
rit Lomten zijn n'og niet be-
tohikbaar, omdait men pas JW
neer d(an vijf jaar aan de
land van statistieken over de
werleving vian de patiënten
'eüumdeerdie uitspraken ka»
loen. Het apparaat van Philips
ziedt volgens genoemde hoog
waren nog meer voordel en-
De neutronentherapie is vol
lens prof. Barendsen nadrukke-
i-jk een aanvulling op de be-
ichikibaire mogelijkheden, het
s geen vervanging of verbetc-]
-ing van de bestaande alge
neen toegepaste methoden.
m
„De autoritaire per-
>nlrjkheid en zijn godsdien-
_ige wereld" (1971; uitgave
van Gorkum, Assen) een aan
tal kenmerken daarvan:
DOGMATISCH: verzet om
iarden en denkbeelden te
ü'anderen op grond van bijv.
[euwe informatie. De dogma-
]che persoon houdt er bij
'orkeur absolute opvattingen
na en weert andere sterk
AUTORITAIR: bezig zijn
Pt gezag, paternalistische le
eshouding, accentuering van
-rarchische verhoudingen, be-
idrukken van de bestaand®
'Oensnormen.
RIGIDE: de neiging om ge-
dijagingen zoveel mogelijk op
ae oude wijze voort te zetten
zich te verzetten tegen ver-
Keringen. De functie hiervan
net voorkomen van onver-
■achte situaties.
CONSERVATIEF: het stre-
cn de in de samenleving be-
pande ongelijkheden te laten
jgDortbestaan.
Toekomst zit volgens dr. JJ-
ïroerse van het radiiobiolo-
fiscih instituut in weer een
inde-re soo-r.t straling, die van
H-mesonHdeeltj»es, evenals
leuitronien bouwstenen van het
itoom. Deze deeltjes mak-en- in
iet zieke tuimorw-eefsel n-ef
romen los. De apparatuur oin
Sit soort deeltjes te maken f
ehter ontzettend duur. Momen-
ieel vijftig miljoen dollar pe'
pparaat. Ter vergelijking
en rön tgewbesitral'ingsa,pparaat
aost f 20-0.000 tot f 300.000 en,«>lgens dr. Lange heeft het
net n-eutroneniapparaat va» poroordeel een belangrijke
*hiilips f 2 min. k rt!?: --ie kunt er jezelf be-
Voor hoeveel patiënten neu-*ngrijk mee opvijzelen. Als je
ronenbestralinig soelaas kan^nrH 'w
heden wisten noch prof. Ba-
endsen noch prof. Van Bek- -
rum
precies. Hun verwach-
inig is dat de appanatut'
iechts in enkele speciaal oP
le kankerbestrijding gerichte
lekenlTU'izeji zal kiamen-
taan.
tIJN-SCHELDE-VEROLME
tlachlnefabrieken en Scheep5'
i-erven N.V. heeft een oP'
racht ontvangen van Interna-'
ional Bulkers Corp. in Motirfl'
ia (Liberia) voor de bouV
an twee standaard tuirbi"'
ankers van 318.000 dwt. 1
chepen zullen worden afgete'
-erd in juni en oktober I9'6
n worden gebouwd op
i-erf van Verolme Dok- f»
cheepsbouw Maatschappij I.
tozenburg.
'dt dat negers lui zijn. beté-
Bibio u idat 'e iezelf vo°r
■Jtig houdt. Bovendien is het
aeoben van vooroordelen mak-
- voor je denksvsteem.
r rs economisch: van één
"merk kun je alles afleiden.
je eenmaal weet dat alle
,°P,Se'd belust zijn en
leo' vo°rtaan al-
Ben maar te weten dat je_
ffliand jood is en dan kun ie de
Xst invullen.
■oe passen hierin de mensen
hun anti-semiet zijn trach-
delrn ™tkennen door mee te
ton aze helemaal
?o den hebben
beste enden
wem- is ei e-
W :'lngen die men denkt
niets
Onder
rijn in
doet. Dat is een onplezierige
ervaring, maar waar je soms
toch niet omheen kunt. Dal
moet men dan met elkaar zien
te verzoenen. Ais men een
maal de idee heeft, dat joden
waardeloos zijn, maar men
kent toevallig een paar „goe
de" joden, dan gaat men dat
als een uitzondering definiëren.
Dan hoeft men z'n mening
niet te veranderen. Bovendien
hoeft een „goede" jood dan
maar iets te doen 'wat niet
bevalt of men zegt: „zie ie
wel".
Volgëns dr. Lange zit er ach
ter het vooroordeel ook een
stuk onzekerheid. „Wanneer je
veel waarde hecht aan je ei
gen opvattingen en waarde
oordelen, maakt het je onzeker
wanneer je anderen ontmoet
die er andere opvattingen op
na houden. Als je 30 bent, je
werkt netjes, keurige baan en
nette woning, dan is het
„voordelig" om je af te sluiten
voor de mening van mensen
die over dit soort dingen an
ders denken. Want zou je open
gaan staan voor die andere
mening, dan is de volgende
vraag misschien: waarom ge
draag ik me dan niet zoals
zij En die vraag maakt onze
ker.
Het toegankelijk maken van
informatie helpt mensen niet
af van hun vooroordeel
„Nee, heel onwaarschijnlijk.
Als iemand vindt, dat het
communisme alleen maar
slecht is, zal hij echt niet pro
beren informatie te krijgen,
waaruit blijkt dat in het com
munisme ook goede dingen
zitten. Kijkt zo'n man of
vrouw toevallig naar de tele
visie en er komt een program
ma, waarin beweerd wordt,
dat in het communisme ook
wel goede düigen zitten, dan
is de reactie: „allemaal propa
ganda" of de televisie wordt
afgezet".
Wat zou men dan moeten doen
tegen vooroordelen
„Misschien dat goede voorlich
ting op scholen iets zou uitha
len. Daar bereik je alle kinde
ren, ze zijn niet geselecteerd.
Je zou ze bijv. een rollen-spel
kunnen laten doen, situaties
nabootsen. Een andere moge
lijke oplossing zou zijn projec
ten te creëren, waarbij mensen
samenleven, samenwerken. In
Amerika heeft men iets derge
lijks gedaan met een woonpro
ject. Daar werden blanken en
zwarten bij elkaar in een ge
bouw gezet. Na een poosje
bleek, dat de blanken inder
daad wat gunstiger 'over de
negers gingen denken".
Het vooroordeel tegen langha
rig tuig is langzamerhand ver
dwenen. Hoe is dat dan geko
men, toch niet door projecten
„Dat is een typische conflictop
lossing. De meeste mensen
die tegen lang haar waren of
zijn, hebben of kennen wel
kinderen met lang haar. Door
de omgang met die langhari-
gen merkt men, dat het stere
otiep niet klopt, dat langhari-
gen wel meevallen".
In het VPRO-progranima „AH
in the family" worden alle
mogelijke vooroordelen uit
bundig getoond. Bevestigt dat
niet de mensen die ook die
vooroordelen hebben
„Niet waarschijnlijk. De mees
te mensen met dit soort voor
oordelen hebben ook een voor
oordeel tegen de VPRO. Die
kijken er dus niet naar. En als
men er wel naar kijkt: de
vooroordelen worden in die
serie zo overdreven, dat je
kans hebt dat do toeschouwers
er doorheen kijken. Dat ver-
schiinsel zie ie ook op andere
terreinen Ik houd me ook be
zig met gezinstherapie. Daar
kreeg ik een echtpaar, waar
van de man zei: ..M'n vrouw
is zo bazig en is heel kritisch
tegen mii" Maar volgens de
vrouw was de man een dooie
diender. Hij deed biina niets.
Nou kun je als therapeut te
gen die man gaan zeggen: je
moet wat meer doen en tegen
die vrouw: ie moet wat min
der bazig ziin. maar dat helpt
natuurlijk niet. Ik heb toen
het omgekeerde gedaan. Ik
'iet de man een hele week
helemaal niets doen: hii mocht
geen enkel initiatief nemen.
nergens in. De vrouw moest
die week alles regelen. N a een
paar dagen kwamen ze al bij
ne: het ging niet. Dit was te
erg.
Op die manier door overdrij
ving kun je mensen de onmo
gelijkheid van hun eigen ge
dragingen laten ervaren. En
dan heb je kans dat gedrag te
veranderen".
Wie negers lui vindt, vindt zichzelf vlijtig
(van onze correspondent)
ROME Ex-koning Constan
tijn van Griekenland is bezig
zijn koffers te pakken. Eind
deze week zal hij Rome gaan
verlaten, de stad waar hij eind
1967 arriveerde na de staats
greep in zijn land. Samen met
zijn vrouw Anne-Marie, zijn
zuster, zijn moeder, hun arts
en twee trouwe lijfwachten
kwam hij toen ie Italië, waar
hij gastvrijheid kreeg, die
waarschijnlijk langer heeft ge
duurd dan iemand van het ge
zelschap kon vermoeden.
De totale bagage bestond uit
koffers
Zes jaar heeft Constantijn met
zijn gezin en overige familie
leden in Rome gewoond. Stil
en teruggetrokken, ver verwij
derd van het mondaine toneel
van de wereldstad Rome. Pas
na de recente politieke ont
wikkelingen in zijn land en na
de geruchtmakende muiterij
aan boord van de „Velos", een
Griekse oorlogsbodem die
deelnam aan een NATO-oefe-
ning in de Middellandse Zee,
heeft de koning gesproken en
uiteraard het regime van de
kolonels heftig aangevallen en
veroordeeld.
De afgelopen dagen heeft de
koning-zonder-troon afscheid
genomen van een handvol goe
de vrienden. Hij heeft de Ita
liaanse regering en de Romei
nen in het bijzonder bedankt
-- ---
0 Ex-koning Constantijn
voor hun gastvrijheid, die hij
nooit beschaamd heeft.
Hij heeft zelfs afscheid geno
men van de pers, en dat. ter
wijl de Griekse koning in het
land van de praatgrage Italia
nen doorging voor een spreek
woordelijke zwijger. Constan
tijn verhuist naar Engeland;
vrouw en kinderen gaan naar
Denemarken. Op zich vindt
koningin Anne-Marie het fijn
om naar haar vaderland en
familie terug te keren maar
anderzijds verlaat ze slechts
met tegenzin Rome.
In haar leven in ballingschap
was ze aan Rome verknocht
geraakt en bovendien leidde
ze er een normaal gezinsleven.
Dat is ruu afgelopen.^ Constan
tijn gaat twee jaar in Oxford
geschiedenis studeren en go-
zien de afstand zaïl hij geen
spoorstudent zijn.
De Griekse koninklijke fami
lie werd na de Oranjes het
rijkste koningshuis van Euro
pa genoemd, maar Constantijn
maakt er geen geheim dat hij
uit louter zuinigheidsoverwe
gingen een punt zet achter
zijn Romeinse ballingschap.
„Het wordt me te duur", ver
klaarde hij onomwonden. In
een rijk met groen gezegend
wijkje van Rome huurde de
koning voor meer dan
10.000,- per maand een villa
van een Italiaanse prinses. Een
huis wat hard ee>n verfje nodig
heeft, maar met rondom een
verrukkelijk park. Daarom al
leen ail goud waard.
Maar ook voor koningen en
zeker voor ex-koningen
kunnen huren te hoog worden,
en vandaar dat Constantijn zijn
adellijke huisbazin de huur
heeft opgezegd.
(ADVERTENTIE)
van NeRe Su pra Koffie
Centra Kookmst ssr
5 kilo Klefcarctappelenl
Centra Koffiemelk s.»
en fórkens Rollade
500 gram F
gram1
Aanbiedingen geldig t/m
zaterdag 6 oktober.
Prijswijzigingen en uitverkocht
voorbehouden.
200 gram WQP
Diepvries pak 400 gram
zoetzuur, 3/4 pot 45&
dry, bus 200 gram -3?5
met Jenever Zwarte Kip, literfles
W
"We
i Als u jy<
vanaf 'Q
volgende week de
Centra letterzegels
spaart.
Vraag deze week in
uw Centra-winkel de
Gratis Letterspaarkaart,
rood of wit, fles 0,75 liter
U
Remia, pakje 250 gram
CPS oktoberaanbieding
1 persoons 150 x 220
'n gratis premiecheque
2 persoons 190 x 240
'n gratis
premiecheque
voor dessin l
en kleur zie
de monsters
