HET HORLOGE VAN
fïM VAN EST
EN DE MILJOENEN
^0>t
VAN CRUYFF
EKE
m
fof'
1968
ZEVENJARIGE NOLA MOET „BUSH" WEER IN
Drie missionarissen in
ambassade te Santiago
moeten mond houden
9 WIJZER
ibrouwers
zilveren balans
Peron zeker
van zege in
Argentijnse
verkiezingen
Humanisme
KOPEX
rf SCHOOR
STEENVOERING
I
Sparen
Klassejustitie
kunst
Cra'
W. Kooien I
B.V.
Hollandsche
image
istrie N.V.
VOOR AARDGAS
EN OLIE
VOOR ELKE
SCHOORSTEEN-
LENGTE
UIT ÉÉN STUK
LEVERRAAR
EENVOUDIG DUS
SNEL EN
GOEDKOOP
TE
INSTALLEREN
Prima
Brieven
Veel priesters
paplap
oor uw pan
elektriciteitswerken
\ENB URG-HO UTHEM
N OP GEEL
een vakantie vol variati»
tig gelegen voor uitstani«
Duitsland en België
>5 hotels en pensions. Ook an
menten en campings Vn,"
rVV Het Geuldal, Postbus al
Tel. 04406-3364 ,S'
rekrealiepiannen
weekends, hobby's eiq.
Ldag 22 september 1973
15
ld) Ideaal vak. oord. ln na.0-
ruimte. Inf. en folders: KronJ"
116 - 1634.
<5** bezoek aan huis
V tel. 01600 -42323
UHJ
OPT1BELT V-SNAREN |j
zijn
oliebestendig
hittebestendig
stofbestendig
weerbestendig
electr. geleidend
De eerste
Set constante
■#T J V - snaar
A3 ter wereld,
v'ej krijgbaar bij:
Konijnenberg 38
Breda tel. 70450*
vooi haar produktie-
gen (gerobberde- en
titiceerde weefsels)
kil
leeftijd tot 45 |aar.
oon en aantrekkelijke
voorwaarden.
jkheid tot opname in
vrij pensioenfonds.
(ven zich te
el. 24211.
meldeni Irene
!VAL,0165Ó-41452
01600 - 73350
RT, 01696-3351 A
Cora, ik heb de
Tour gewonnen". Dat
een uiterst geëmotio-
leerde Jan Janssen uit op
iet middenterrein van het
'are des Princes, toen bleek
lat de man in de gele trui
[au dat moment Herman
ran Springel geklopt was.
Ign Janssen vol emoties,
,aar dat duurde niet lang,
>ant de Nederlandse cou-
inr wist even later, dat
roor hem als eerste Neder-
dse Tour-winnaar het
geld lag te wachtéi.
id, een begrip dat in de
igelopen 25 jaar zich diep
nvortelde in het sportge-
airen. Als voorbeeld twee
igenstellingen: 1948: Ne-
lerland staat op zijn kop,
pdat Fanny Blankers-
ioen m Londen naar vier
llympische, gouden me-
lilles reikte. Huldigingen,
ares, toespraken. Be-
jmdheid blijft even en
lerft dan langzaam af.
1972: de Amerikaanse won-
irboy Mark Spitz zwemt
het superbad van Mün-
len zeven gouden medail-
bij elkaar. Overhaaste
;ocht, toespraken, huldi
gen en.... geld. Veel
ld. De sportprestaties van
zijn dollars waard.
|pitz wordt doodeenvoudig
igelijfd door de reclame.
laat via commercials
;ten, dat melk zo goed
>r je is en dat hij zijn
geschoren gezicht
inkt aan scheermesjes van
at en dat merk. Binnen een
aar loopt hij binnen. Koopt
ïn onbewoond eiland en
erdwijnt uit het beeld,
kerspannen, maar rijk.
E;n iegensteLing, die dul"e-
jk laat zien, wat er ver-ru-
srde in de srortwereld. Geld
H zijn im.cde. Eerst vooi-
ichtig, in de jaren zestig al
tutaler (Jan Janssen verdien-
e tenslotte veel geld, maar
mest er tok keihard voor
nokken) en nu bijna
famteloos. Met het geld
'.vamen de zakenbelangei in
f sport. Nog een voorbeeld:
erel Godin de Beaufort, Ne-
pands eerste autocouieur
in formaat, die het bedrij ven
in zijn sport met zijn leven
daalde, moest zich heel wat
«ite getroosten om met zijn
orsehe op de circuits te kun-
rijden. Veel privékapi-
m kwam er aan te pas orn
[in machine van circuit naar
Kuit te brengen- Nu in 5973
Won snelle „kerstbomen'
ver de circuits van de we-
Colin Chapman, het brein
enter de stal van Lotus, ver
rat de exclusieve reclame-
khten aan een Engels siga-
■ttenmerk. Zijn levenswerk
eet nu een John Players-spe-
B'. Commercie is gaan ovef-
eersen. Nog niet in alle tak
en van sport. En wel mei
®k uiteenlopende resultaten.
Nederlandse tophonkbal
>5 er aan kapot, het Neder-
se basketball beleefde een
■Wende kwaliteitsverbete-
»g.
Wim van Est of wel „IJze-
I XT J iS een man> 0le
i Nederland in feite het eer-
veclameobject vormde in
JPM. Of dank zij zijn
S'i11 1951 Sleed Van Est
06 Pyreneeën in een ravijn.
'mS gewond werd hij gered.
'"Jin horloge. En daar haak-
°e commercie op in. De
et:..»Hij viel zeventig me-
,i nart stond stil, maar
rontiac liep" groeide uit
,een geslaagdemond-tot-
^™-reclame. Wim van Est,
steeds veel gezag ge-
m het Nederlandse wie-
r^vereMje. heeft het begin
em 1 1 Vormde zelfs het
Si 0biect' zoals de recla-
Z^n het oneerbiedig
jf'i staat nu nog mid-
ordeïen. SP°rt en kan dus
lefnvniet^Ueen over het fiet-
andc is in het Neder-
evoer/PntgebeUren goed in"
1st J Paarn3®st kan Van
e,., °or(lelen, omdat topspor-
»n jmmer de ongeschre-
len hanteren, dat zij te-
eikaar wel vrijuit praten.
In i. pJ°"lemen, over geld.
«lv a een Segeven, dat
Ian»™ wlelersport tot de
'gmaker van de commercie
fa- t sP°rt uitgroeide. Van
uit Tt'lv -• 's het afkomstig
ii» oili ar werd vlak na
toiston 8 met_veel geld om de
Skt VVan £austo se
toor Zi? reed toen nog
een shirt en een broek
I T'r*
'i
mm*
T.
Mi
>ra Pi
"r-Hh.,
tf V
"Mm
3
O Wim van Est: „We koersten
tot de stukken er af vlogen".
Op de foto wordt „ijzeren Wil
lem" in de Tour van 1951, na
zijn val in het ravijn weer op
gehesen.
bij een fabriek. Wij moesten
ons geld in de koersen verdie
nen. Mijn onkosten werden
wel vergoed, maar dat was
alles. Zo nu en dan kreeg je
een preimie, omdat je een
koers had gewonnen. Dat kon
er dan wel af. Maar als ik nu
hoor, dat een Guimard twee
ton krijgt voor zijn contract
bij Flandria dan vraag ik me
wel eens af, waar gaan we
naar toe. Maken we zelf de
sport niet kapot. Kijk eens
naar het tennis- Wat die jon
gens tegenwoordig verdienen
is toch niet te geloven. Daar is
geld dat ook gedaan heeft. „Om
grote prestaties te kunnen le
veren mag een sportman mei
gehinderd worden door zuigen
thuis. Hij moet weten, dat
thuis de zaken voor elkaar
zijn. Dat er voldoende biood
op de plank is voor vrouw e,i
kinderen- Maar de kreten vat.
voetballers, dat ze na hun de'
tigste binnen moeten zijn,
vind ik overdreven. Waarom
zou het een schande znn vooi
een voetballer om na zijn
sportcarrière te moeten wer
ken. Kijk naar Coen Moulijn.
Die heeft bij Feyen-oord nooit
buitensporig verdiend, maai
hij bezit nu wel een zeei goed
lopende herenmodezaak. Dat
vind ik wel redelijk. Ze moe
ten wat kunnen overt ouden,
maar dat zakken vullen daar
kan ik niet bij", aldus Wim
van Est.
Volgens Van Est verpesten
de sportjongens het voor zich
zelf. Om die bewering kracht
bij te zetten komt hij terug op
de wielersport. „Ocana heeft
nu de Tour gewonnen. Hij
vraagt op dit moment tiendui
zend gulden om ergens te
starten. Eddy Merekx wil vijf
tienduizend gulden hebben.
Op die manier blijft er vror
de anderen niets over. Die an
deren krijgen dan zorgen, om
dat er thuis niet voldoende
geld is en kunnen geen
prestaties meer leveren. Ocana
en Merekx vergeten, dat ze
met z'n tweëen geen koers
kunnen rijden. Dat er anderen
moeten blijven om tenm.nste
geklopt te kunnen worden'
Geld, het heeft langzamer
hand een magische klamc in
het sportgebeuren gekre.gen-
„Amateur" wielrenners ver
dienen meer dan de geschooi
de arbeider en de toppers rei
ken zelfs naar salarissen op
directieniveau. Ook een gevolg
van commercie. Immers, Be
drijven stortten zich oo de
amateurs, toen de profs te
duur werden om te onderhou
den. De ploeg van Eddy
Merekx kost bijvoorbeeld
drieëneenhalf miljoen gulden.
Per jaar wel te verstaan. De
profs hebben zichzelf uit de
markt gewerkt. Zeker in Ne
derland. Ton Vissers moest op
zijn knieën om sponsors ie
vinden. Slechts de wetenschap,
dat de Tour de France IR
Scheveningen van start ging,
deed twee bedrijven toehap
pen. Maar achteraf lijkt net
weggegooid geld. Uit reclamo-
oogpünt gezien althans. Want
de bedrnven willen rendement
in de vorm van publiciteit
Geld kan ook op het publiek
een negatieve uitwerking heb
ben. Do deze maand aftreden
de voorzitter van het Kotter-
damse Feyenoord Guus Cou-
wenberg is daar tenminste van
overtuigd wat de 65.000 gul
den-kwestie van het Ned it-
lands elftal betreft. Voetbal
lers en zeker topmensen gsan
namelijk dezelfde kant op a.s.
een Merekx en Ocana- 2:*
werken zichzelf uit de maikt
Couwenberg: „De gewone mar
moet zich kunnen vereenzelvi-
Cruyff zelfs een kleine jongen
bij. En dat ondanks zijn
schoonvader. Brokamp wilde
ook even binnen lopen. Feye
noord heeft gelijk, dat het or
niet op inging".
Wim van Est ziet hier een
van de nadelen van het geid
in de sport.
„Vaak willen jonge sport
mensen eerst weten wat ze
verdienen, voordat ze presta
ties leveren. In mijn tijd ston
den er meer dan honderd cou
reurs aan het vertrek, die alle
maal hun geld moesten verdie
nen via de twintig prijzen, die
beschikbaar waren. Er werd
bij ohs niiet over geld gepraat,
maar gekoerst' tot de stukken
er van af vlogen".
Wim van Est voegt er direct
aan toe, dat het geld voor hem
niet meer uit de sport weg te
denken is. Dat de sport de
commercie zelfs nodig heeft.
Dat geld kan zorgen voor
kwaliteitsverbetering. En dat
gen mei rijn sportheld. En aia
er zuike bedragen gen-ieui"
worden nog voordat de we
reldkampioenschappen n VI
maar venaald zijn, kan ciai
niet meer. Een gewone man
moet vöor zo'n bedrag vie.-
vijf jaar weken en zijn helden
verdienen het m zes wedst"--
den. Dat pikken ze niet".
Met de komst van de com
mercie is ook de liefde voor de
eigen sport vaak verdwenen.
Volgens Wim van Est een ïc-
gisch gevolg van onze wel
vaartsmaatschappij. Van Est:
„Zonder geld kan er toch niets
meer. Geld maakt de mensen
tegenwoordig prestatie-gemoti
veerd. Niet alleen in de sport.
In mijn beginperiode reden
we ons nog rot voor een me
daille, maar nu wil men geld
verdienen in de sport. En dat
vind ik helemaal niet erg.
Prestaties moeten betaald
worden. Te gek moet het na
tuurlijk met worden en die
kant gaan we op het ogenblik
uit".
iedereen hield even de
adem in, in mei 1968.
Maar nee, de generaal
kwam terug van even
weggeweest en zijn aan
hangers schepten weer
moed. De benzinepom
pen tapten weer als
nimmer tevoren en de
gestencilde revolutie
was ten einde. Wie een
tikje naar het cynisme
neigt, kan zo de mei
opstand van 1968 in
Frankrijk samenvatten.
Alleen de arbeiders wer
den er financieel een
stuk beter van, want
werkgevers willen best
betalen voor hun rust.
Intussen vochten de
Ibo's in Biafra zich let
terlijk dood onder het
medelijdende oog en de
werkloze handen van de
wereld. En ook in Tsje-
choslowakije dat amper
een lente lang aan de
vrijheid had mogen rui
ken ging het verduiste
ringspapier weer voor
de vensters.
De mensheid schrok
ook een paar keer op bij
het vernemen van wat
fanatisme en zinloze ge
welddadigheid kunnen
te weeg brengen: de
moorden op senator Ro
bert F. Kennedy en ds.
Martin Luther King. En
dan waren er de min of
meer toevallige doden,
die tot de verbeelding
spraken. Zoals de Rus
Gagarin, kosmonaut van
het eerste uur, die om
kwam bij een banaal
vliegtuigongelijk. Of
het heengaan van be
roemdheden als de
Frans-Nederlandse schil
der Kees van Dongen,
de uitvinder van de
kernsplijting Otto Hahn,
de politicus P.J. Oud, de
VPRO-dominee Spelberg
en diens tegenhanger
Lou de palingboer of de
dichter Anton van Duin
kerken.
Daarmee zijn we dan
ook wel op oer-vader-
lands terrein. De Neder
landers zagen prinses
Christina naar Canada
vertrekken omdat het
daar beter zingen is, ver
namen de oprichting van
alweer een nieuwe partij
de PPR reden voor
het eerst in de Rotter
damse metro en staken
Jan Janssen, triomfator
bovenal de vlag uit voor
in de Ronde van Frank
rijk. Theo Koomen liet
zijn befaamde kreet
„Cora, het is waar!"
door de ether schallen.
Reden genoeg om deze
21ste aflevering in Zil
veren Balans eens aan
de ontwikkeling van de
sport te wijden.
Een tendens, die zien zal
blijven voortzetten, zolang be
drijven nog steeds b"Ood zie.i
itv^de sport. Fanny Blankers-
Koen zag een stuiver. Jan
Janssen had inderdaad de rug
gesteun van een Tour-zege,
maar moest het zelf maken,
terwijl Mark Spitz na zijn ze
ven gouden plakken zonaei
meer rijk werd- Maar het gaat
door. In de voetballerij staan
al heel wat bedrijven te trap
pelen van ongeduld tot de
shirtreclame wordt ingevoerd.
In de autosport wagen mannen
constant hun leven (Roger
Williamson) in voortsnellende,
gestroomlijnde benzlnevaten
ter meerdere glorie van een
sigarettenmaatschapp-,j of een
benzinemerk. In de wieler
sport suizen coureurs met ont
zagwekkende vaart de cols af
op jacht naar het grote geld
en reclame voor nun sponsors.
Boomlange Amerikanen steken
de grote plas over om het
basketball team van een spij
kerbroekenfirma meer klasse
te geven. Met als tegenpresta
tie reclame. De zakenwereld
heelt het ontdekt. De sport.
En heerst nu. Niet overal, dat
niet. De Europese topschaat-
sers zijn voorlopig de laatste
slachtoffers. Het grote geld
lokte Ard Schenk, Cees Ver
kerk en Jan Bols in de val. De
ISSL raakte in financiële
moeilijkheden en weg. Uit.
Geld het is niet meer weg te
denken in de sport. Fanny
Blankers-Koen geld
Jan Janssen meer geld
Mark Spitz veel
geld. Of zoals Wim van Est
quasi ernstig verzucht: „Ik
had later geboren moeten wor
den. Dan had ik ook het grote
geld kunnen verdienen".
ROB VAN DEURSEN
SYDNEY (AP) Nola Ga-
ranamba, een 7-jarig Austra
lisch meisje (zie foto), dat als
acht maanden oude baby van
een vader en moeder die tot
de oorspronklijke bevolking
van Australië behoorden, in
een blank Australisch ge-zin
terecht is gekomen, moet te
rug de wildernis in.
De reden hiervoor is dat de
man, aan wie zij bij haar ge
boorte is uitgehuwelijkt, ein
delijk wel eens wil weten of
Nola echt bestaat.
Nola kwam ais een acht
naanden oude zieke baby bij
iet echtpaar Atho) en Ann
ïrown, die hadden aangebo-
ien haar te verzorgen, nadat
ze een oproer voor hulp in een
plaatselijke krant hadden ge
lezen. Ze hadden verwacht dat
Nola ongeveer een half jaar
bij hen zou blijven om vervol
gens terug te keren naar haar
stam. Het werd echter zes
jaar. „Zij is een zusje van
onze eigen zes kinderen ge
worden", zo vertelde de 45-
jarige mevrouw Brown. „Wij
waren haar vader en moe
der".
Twaalf dagen geleden is No
la bij de familie Brown weg
gehaald door een functionaris
van het federale departement
voor de aangelegenheden van
de inlandse bevolking.
Ze werd teruggebracht naar
haar eigen ouders, die nog in
primitieve omstandigheden en
in stamverband in Noord-Au
stralië leven.
Ze moet nu blijven wonen
bij ouders die ze niet kent en
met de wetenschap, dat ze zal
trouwen met een stamgenoot
van middelbare leeftijd. Bij
haar geboorte was zij immers
al uitgehuwelijkt.
Gordon Bryant, de minister
die de zaken van de oorspron
kelijke Australische bevolking
behartigt, heeft ln het parle
ment gezegd, dat de regering
het recht niet heeft om in te
grijpen ten gunste van de
pleegouders.
„We hebben al een advocaat
tn de hand genomen, maar het
schijnt dat we geen been heb
ben om op te staan", zei me
vrouw Brown-
(van een onzer verslaggevers)
DOESBURG De drie Ne
derlandse missionarissen, die
na de machtsovername vorige
week dinsdag in Chili een
goed heenkomen hebben ge
zocht in het gebouw van de
Nederlandse ambassade in de
hoofdstad' Santiago, zijn telefo
nisch alleen nog maar bereik
baar voor hun naaste familie
leden. Buiten hen mogen zij
niemand te woord staan. Dit
bleek ons toen wij de'Neder-
(Van onze redactie buitenland)
BUENOS AIRES Gene
raal Juan Peron (77) is r.o
zeker van zijn overwinning bij
de zondag te houden presi
dentsverkiezingen in Argenti
nië dat hij zelfs niet eens 4e
moeite heeft genomen een
verkiezingscampagne te voe
ren. De enige vraag is of hij
een rechtstreekse zege zal be
halen, met meer dan 50 pro
cent van de stemmen, of dat
er een tweede ronde nodig zai
zijn-
De vier kandidaten zijn Ju
an- D. Peron van het Justicia-
listische bevrijdingsfront, Ri-
cardo Bal-bin (Union Civica
Popular Radical), de op een
na grootste politieke partij in
Argentinië, Francisco Manri-
que, van het volksfederalisti-
sche bondgenootschap, en Juan
C. Ooral (socialistische arbei
derspartij).
Van de 24 miljoen Argentij
nen zijn bijna 14,3 miljoen
kiesgerechtigd.
In de 18 jaren die zijn ver
streken sinds Peron in 1955
werd afgezet, heeft Argentinië
tien presidenten gehad, vijf
generaals en vijf burgers.
De verkiezingscampagne, die
toch al lauw op gang was
gekomen, is vorige week door
de militaire staatsgreep in
Chili bijna geheel uit de be
langstelling geraakt. De Ar
gentijnen zijn er zich duide
lijk bewust van dat hun land
nu door militaire regeringen is
omgeven, Chili, Bolivia, Para
guay, Brazilië en Uruguay.
Aan d-e muren hangen overwe
gend aanplakbiljetten met Sal
vador Allende de portretten
van generaal Peron, zijn derde
vrouw Isabel die kandidate is
voor het vice-presidentschap
en zijn overleden vrouw Evita
nog steeds de lieveling van
de Argentijnen, 21 j-aar na
haar dood vallen bijna niet
op. De andere kandidaten, die
na de verkiezing van zes
maanden geleden geen geld
meer hebben, kunnen zelfs de
aanplakbiljetten niet beta
len.
Generaal Peton heeft zijn
vrouw Isabel vorige week op
een verkiezingstoernee door
de provincies gestuurd, maar
de linksen moeten niet veel
van haar hebben en de op
komst was klein. Volgens
persberichten is zij herhaalde
lijk uitgejouwd.
landse ambassade in de Chi
leense hoofdstad belden en
vroegen naar de daar aanwezi
ge, uit Doesburg afkomstige,
father Ben Welling.
Behalve deze missionaris heb
ben de Aalster pater Gerard
Thijssen, naar wie door het
Chileense leger koortsachtig is
gezocht, en de eveneens uit
Doesburg afkomstige Theo van
Loon een veilig onderkomen
in het ambassadegebouw ge
vonden.
De drie missionarissen, aan
hangers van de bij de staats
greep omgekomen president
Allende, is vanuit Den Haag
een spreekverbod met de pers
opgelegd naar aanleiding van
een artikel in een Nederlandse
krant van gisteren, waarin een
telefonisch interview met pater
Thijssen stond weergegeven.
Daarin verklaarde de pater
onder meer guerrilla te willen
voeren tegen het nieuwe mili
taire bewind in Chili. Zijn uit
latingen schijnen gevaar opge
leverd te hebben voor onder
meer de Nederlandse missio
narissen in dat land.
In tegenstelling tot zijn colle
ga „Santiago-Thijssen", die
honderduit praatte over de si
tuatie in Chili, heeft father
„Bernardo" Welling nooit me
dedelingen over de toestand
aldaar willen doen. Ook niet
tegenover zijn familie, die
hem donderdagmiddag ander
maal aan de lijn had. „Dat
gebeurt wel als ik eenmaal
thuis ben", verklaarde hij.
Zo denkt Theo van Loon, een
jonge vriend van Ben Welling
(hij ging vorig jaar naar San
tiago toe om met zijn plaats
genoot te gaan samenwerken),
er ook over.
Een zuster van Ben Welling
vertelde ons gistermiddag, na
dat zij met haar broer had
gesproken: „Hij maakt het
prima. Maar hij wil ons niets
over de achtergronden vertel
len". Welling en Van Loon
verblijven sinds afgelopen
maapdag op de ambassade.
Daarvoor hebben zij een week
op verschillende adressen on
dergedoken gezeten. Ook wat
dit betreft heeft Ben Welling
nog niets los willen laten. De
familie van deze missionaris
vermoedt, dat de telefoonges-
sprekken van en naar de am
bassade in Santiago afgeluis
terd worden.
Zij denkt dat Ben met zijn
vlucht naar de ambassade het
zekere voor het onzekere heeft
willen nemen. Maar daar
heeft hij zich niet over willen
uitlaten", aldus de moeder van
de missionaris.
Dat „Bernardo" Welling (43:
lid van de congregatie Mill
Hill) een uitgesproken mening
over de nieuwe machthebbers
zal hebben, lijdt geen twijfel.
Dit blijkt alleen al uit de serie
„Nieuwsbrieven" die hij gedu
rende de vijf jaar dat hij in
Chili werkt, aan het thuisfront
heeft gestuurd.
Op 22 augustus 1971 de
marxist Salvador Allende was
toen ruim een jaar aan de
macht schreef Welling over
de groeiende steun van de lin
kervleugel van de christende
mocratische oppositiepartij aan
het socialistische bewind en
over een beweging, die gelijk
tijdig hiermee gaande was on
der de priesters.
Letterlijk schreef hij: „De
overtuiging is groeiende bij
velen van ons dat wij als
christenen aanwezig moeten
zijn binnen (met de nadruk op
dit laatste woord, red.) de re
volutie; als werkelijk zout,
licht en gist in opdracht van
het evangelie. Dit brengt on
middellijk de vraag op of een
priester een politieke keuze
kan of moet doen".
Welling, die altijd onder de
armsten van de wereld heeft
gewerkt, heeft deze vraag po
sitief beantwoord en met hem
nog enkele honderden pries
ters in Latijns-Amerika, die
zich vonden in de beweging
van „christenen voor het soci
alisme". De rebelse pater
Thijssen is een van de actief
ste voormannen van deze be
weging.
De familie van Welling heeft
uit de talrijke nieuwsbrieven
de indruk gekregen dat de
verhouding arm-rijk in Chili
en de politiek van Allende
veel priesters daar tot een
steeds duidelijker stellingna-
me heeft gevoerd. Zijn politie
ke keuze heeft Welling, zoals
veel van zijn collega's ook tij
dens het bewind van wijlen
Allende de nodige moeilijkhe
den bezorgd. Het laatste jaar
bijvoorbeeld heeft hij veel last
gehad van een lastercampagne
tegen zijn persoon in de recht
se pers. „Het is wel duidelijk
dat elke priester die conse
quent een linkse positie in
neemt, zich de haat op de hals
haalt van de reactionaire poli
tieke groepen. Iedereen weet
dat een priester veel mensen
beïnvloedt en in mijn geval
weten ze dat door mijn toe
doen vele christenen zijn gaan
inzien dat het systeem moest
veranderen en dat ze een be
slissing moeten nemen", aldus
Welling in een brief van. okto
ber 1972.
Welling, die in Santiago laat
stelijk werkte als deken, als
leider van volksbureau voor
voedseldistributie (welke door
het nieuwe bewind zijn opge
heven) en als directeur van
een avondschool voor analfa
beten, heeft in zijn nieuws
brieven de politieke ontwikke
lingen in Chili altijd op de
voet gevolgd. Dat de regering-
Allende voortijdig ten val zou
worden gebracht, zag hij van
te voren aankomen. Zijn jong
ste brieven getuigen van een
steeds scherpere stellingname
tegen „rechts".
„Je kunt altijd wel een stok
vinden om het monster van
het marxisme te slaan en als
je geei goede stok hebt mep
je het om de oren met de
rozenkrans", schreef hij in een
agressieve brief over de po
gingen van rechts om gebruik
makend van de godsdienstige
gevoelens van het volk, de
mensen „tegen het marxisme
in het harnas te jagen". In
dezelfde brief schreef hij:
„Als wij als christenen werke
lijk de wereld willen verande
ren, dan moeten wij ook alle
middelen te baat nemen die er
voorhanden zijn en politiek is
een van de belangrijkste".
Brieven voor ~eze rubriek moeten
met volledige naam en adres worden
ondertekend. Bij publikatfe zullen dezn
vermeld wordm Slechts bij hoge uit*
zondering zal van deze regel worden
afgeweken Naam en adres zijn dan bi|
de redactie bekend Publikatïe van brie
ven (verkort of onverkort) betekent niet
dat de redactPe het In alle gevallen
•ens is met inhoud, c.q. strekking.
De heer H. M. L. Kerckhoffs
dir. De Doekenborg te Nijme
gen katholiek en humanist,
heeft zich m.i. terecht geër
gerd aan een uitspraak van
paus Paulus in Populorium
Progressio, geciteerd in het
blad Humanist van 1873,
waarin hij de paus, stelt dat
een louter menselijk humanis
me een onmenselijk humanis
me zcvu zijn-
Vele katholieken al-of niet
praktiserend, die zich hebben
opgegeven om opgenomen te
worden of reeds opgenomen
zijn in een bejaardenhuis van
de Humanistische Stichting
Huisvesting Bejaarden
H.S.H.B. dus op humanistische
grondslag, worden ongetwij
feld met die uitspraak voor
een gewetensvraag gesteld.
Hoe zal dat worden opgevan
gen?
BREDA.
E.A. WIJNE.
Ik ben het volkomen eens
met wat de heer M.V.T. Valk
uit Zundert schreef onder de
kop Waardevast. Het sparen
wordt van all ekanten aange
moedigd, ook het bezit van
een eigen huis. Maar het is
alles volkomen waardeloos-
Want sparen wordt nooit en
te nimmer beloond. Zelf on
dervind ik dit ook aan den
lijve. Want mensen die er
maar op los leven, alles er
maar door lappen, krijgen het
zo maar in de schoot gewor
pen. En als ze dan later in een
bejaardentehuis worden opge
nomen krijgen ze dezelfde be
handeling, eten, zakgeld enz.,
als die mensen die zuinig en
spaarzaam zijn geweest. Ge
confronteerd dus met deze
keiharde feiten, raad ik ieder
spaarzaam mens aan, leef er
maar op los, want er zal toch
nooit geen regering in Neder
land komen, die het sparen
eens zal gaan belonen. Dan
zou er een sterke en recht
vaardige man moeten op
staan.
GOES.
C.J. HAMELINK.
NAC is de dupe geworden
van de beslissing van een
scheidsrechter, genaamd Pij
per, de alléén het oog heeft
gehad voor het belang van
„Mammon" Ajax, en die al
leen nog door verzinsels achter
af („Ik had voor het vallen
van het doelpunt reeds geflo
ten voor een NAC-overtre-
ding") zijn onjuiste handel
wijze trachtte te rechtvaardi
gen. Uit eigen waarneming kan
ik verklaren (doch wie ben
ik in de ogen van de machtige
(KNVB?) dat de scheidsrech
ter noch heeft gefloten voor
enige overtreding noch voor 't
einde van de wedstrijd. Hij
heeft enkel de wedstrijd feite
lijk beëindigd na de NAC-
gelijkmaker door met de bal
richting kleedkamer te wande
len, later te vluchten. Hij
heeft de wedstrijd nimmer
beëindigc door een fluitsig
naal, dat doelbewust het einde
van de wedstrijd aankondigde.
M.i. is de wedstrijd met de
stand 33 feitelijk beëindigd.
Als in de annalen van de
KNVB de uitslag van de wed
strijd wordt geboekstaafd als
zijnde 23 is op NAC punten-
roof en op haar spelers brood
roof gepleegd.
Wie van het scheidsrechters-
korps heeft courage een soort
gelijke stunt als bij NAC -
Ajax vertoond, met succes, te
herhalen in de Feijenoord-
kulp, de Amsterdamse Meer of
het Utrechtse Galgenwaard?
Ik wed,, nee ik weet: niet één.
Dat kan blijkbaar alleen in
Breda, waardoor het van ouds
her tolerante publiek, begrij
pelijkerwijs, in furieus veran
dert. Het is niet de eerste
keer dat en' de enige ma
nier waarop NAC punten wer
den onthouden! Denk aan de
eerste wedstrijd van deze
competitie NAC - AZ'67.
HOOGE ZWALUWE
J. VAN WIJK.
(ADVERTENTIE)
dektravm
Naaldwijk;Havenstr.35-Tel. 01740-25733
Breda Lunetstraat 13 -Tel.01600-44056
J
