UGRIJKE
ERKOOP
TUKS
RIGINELE
CHE
i
FORSE PRIJSSTIJGINGEN OLIE EN
GAS VERWACHT
Nivellering inkomens kost overheid
kwart
miljard
Centraal Planbureau: lonen mogen met 10% stijgen; prijzen met
Veel springstof
in
miljoenennota
Minder grote
regionale
woonwagen
kampen
Huurwaardebedragen
stijgen progressief
140.000
ECHT
VOORDEEL
CHIP"
- BREDA
Lubbers: ondanks schaarste, energiecrisis ver weg
Bouw
programma:
woningen
Onteigenings
wet wordt
gewijzigd
MEER KLEINE CENTRA
Onderscheidings-
beleid
wordt gewijzigd
Ziekenhuis-
bouw
aan banden
binnenland
buitenland
11 tot 6 uur
40,- en 50,-
en 85,-
tct 395,-
enA-BO J
AREHOUSES
STRAFFER
PRIJSBELEID
ONZEKER
DE INKOMSTEN EN UITGAVEN VAN DE STAAT1
ONHOUDBAAR
B.B. nader bezien
ag van II tot 6 uur
el en vfoer
aOUDCH - enz.
I:
)RME KEUS
plm. 60 x 115 tot 80
rdjalou - Herez -
)ON- EN EETKAMER
az, Mehrivan, Moodi, v-a>
VOORDEEL! 595f-
■M
kantoren in
neest voordeliga
eboden tapijt is
ter
is gekomen, zijn er
emers
aag naar vaklieden
ïische
>ver de mogelijkheden
n in Australië.
assade' A -122
omstvooru!
(Van onze parlementaire
redactie)
PEN HAAG Minister
Iui,bers van Economische Za-
L verwacht het komende
Lr forse prijsstijgingen voor
Jiie-nrodukten. Gezien de toe
nemende schaarste van grond
stoffen en de eigen politiek
L steeds meer olieproduce-
,ende landen gaan voeren, zal
daaraan niet zijn te ontkomen.
Dat heeft als consequentie, dat
1 Ut verschil in prijs tussen
•lie en aardgas nog verder uit
I elkaar komt te liggen dan al
het geval is.
pe prijzen van aardgas voor
kleinverbruikers zijn de afge
lopen tien jaar practisch sta-
biel gebleven. Die prijs ligt
dan ook belangrijk lager dan
die van huisbrandolie. De in
trekking van de vrijstelling
van accijns op huisbrandolie
per 1 januari (ais de Kamer
daarin toestemt) zal dat ver
schil nog vergroten. Het zou,
zo stelt de bewindsman in zijn
begroting 1974, normaal zijn
die prijzen van olie en aardgas
op elkaar af te stemmen. Dat
zou een geweldige prijsverho
ging voor aardgas tot gevolg
hebben.
De verhoging komt
dan voor de grootverbruiker
op V/2% per kubieke meter. De
verhoging voor de kleinver
bruiker is nihil.
Het is echter duidelijk, zo
vervolgt de bewindsman dat
het anti-inflatiebeleid zo'n be
langrijk onderdeel van het to
tale kabinetsbeleid vormt, dat
al te forse prijsverhogingen
beter achterwege kunnen blij
ven. De belangen van het
energiebeleid zullen nauwkeu
rig moeten worden afgewogen
tegen die van een anti-infla
tiebeleid. Aan een verhoging
valt echter niet te ontkomen,
ook gezien het beleid dat ten
aanzien van het selectief ener
gie-gebruik moet gaan worden
gevoerd. Het moet mogelijk
zijn, aldus de bewindsman, dat
efficiënte gebruik via prijsin-
grepen te bevorderen om zo
energie te besparen. De verho
ging die hij op het oog heeft
moet 210 miljoen gulden op
brengen,
uverlgens deelt hij niet de
pessimistische verwachtingen
van veel „onheilsprofeten",
dat de wereld aan de rand van
een energiecrisis staat. Hij er
kent de toenemende schaarste
aan energie, maar meent dat
zich vooralsnog geen ernstige
structurele tekorten zullen
voordoen. De alarmerende be
richten uit Amerika zijn voor
hem niet maatgevend: het gaat
daar vooral om sommige gebie
den, die met tekorten kampen
omdat de raffinagecapaciteit
achter blijft. Overigens zuilen
naast kernenergie andere
energiebronnen moeten wor
den aangeboord. De regering
acht een onderzoek daarna van
groot belang.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG —Voor het
eerst wordt in de macro-eco
nomische verkenning MEV
'74 van het Centraal Planbu
reau berekend wat de effec
ten zijn van een inkomensni
vellering, zoals die in onge
veer een derde van de dit
jaar afgesloten cao's wordt
aangegeven. Vindt die nivel
lering algemeen navolging
en de kans daarop is zeer
groot dan kost dat de
schatkist volgend jaar een
kwart miljard gulden.
Aan belastingderving moet
de overheid dan ongeveer
200 miljoen gulden missen.
Positief echter zijn de gevol
gen voor de indirecte belas
ting-opbrengsten in verband
met de hogere consumptie,
omdat de lager betaalden
meer uit te geven krijgen
door nivellering. Het totale
belastingverlies raamt het
CPB op 150 a 175 miljoen
gulden. Daarnaast kost nivel
lering het rijk nog eens 100
miljoen gulden (rijksbijdrage
aan sociale fondsen, bijstands
uitkeringen en overige over
drachten).
Positief zijn de gevolgen
van inkomensnivellering
voor de sociale verzekerin
gen. De premie-opbrengst
stijgt omdat nivellering leidt
tot hogere premieplichtige
inkomens. De uitkeringen
ondergaan volgens het CPB
ook een positieve invloed
van Ioonnivellering. Uit le
MEV '74 blijkt verder dat
door de nivellering inkomens
van meer dan 31.600 gulden
er reëel op achteruitgaan, ais
men althans de wiebeltax
niet meerekent.
MATIGING NODIG VOOR GUNSTIGE
ONTWIKKELING VAN ECONOMIE
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Het bouw
programma voor volgend jaar
omvat 135.000 a 140.000 wo
ningen, zo deelt minister
Gruyters mee in de memorie
van toelichting op zijn begro-
I ting. Vierduizend daarvan
(worden gefinancierd met het
geld dat beschikbaar komt
door de bevriezing van de
kinderbijslag voor het eerste
kind. Deze huizen zullen be-
taaibaar zijn voor mensen met
|i lage inkomens.
Voorts wil de regering bou
wen: maximaal 50.325 woning-
I wethuizen, waarvan 9000 klei
ne (voor alleenstaanden en be-
1 jaarden), maximaal 60.925
I premiewoningen, waarvan
1 11,000 kleine. Bij de premie-
I woningen gaat de regering uit
I van een verdeling over 30.490
1 huurwoningen en 30.435 eigen
woningen. De regering ver-
j wacht dat naast deze aantallen
I nog 27.500 woningen in de
1 vrije sector gebouwd zullen
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Als regering en bedrijfsleven er in zullen slagen lonen en
prijzen voor 1974 te matigen (Ionen niet hoger dan 10 procent, prijzen 6 pro
cent) dan voorspelt het Centraal Planbureau voor dat jaar een betrekkelijk
gunstige ontwikkeling van de economie.
Uit de macro-economische verkenning (MEV) zoals die bij de begroting van Econo
mische Zaken is gepresenteerd, blijkt, dat het reëel besteedbare inkomen nauwelijks
hoger wordt, als lonen en prijzen niet worden gematigd. Reden te meer om de inflatie
via matiging van lonen en prijzen fors aan te pakken, aldus minister Lubbers van Eco
nomische Zaken in een voorwoord.
Verder is er geld voor ver-
I lorgingstehuizen voor bej aar-
fa tot een totaal van 5000
Terugdringen van de loou-
en prijsontwikkeling heeft
gunstige gevolgen voor prak
tisch alle economische groot
heden en anderzijds nauwe
lijks voor het reëel besteed
baar inkomen. Dat inkomen
zal namelijk althans gemid
deld genomen niet sterk
kunnen groeien. Dit houdt
verband met de stijging van
de overheidsuitgaven en de
sociale verzekeringen.
De overbesteding van de
laatste jaren is geheel verdwe
nen Er is zelfs sprake van
enige onderbesteding, zo
merkt de MEV op. Overigens
ging die omschakeling gepaard
met een drastische verlaging
van het inflatietempo. Integen
deel, als centraal akkoord en
prijsbeleid geen begrenzingen
hadden gesteld aan de loon-
en prijsstijgingen had de om
vang van de inflatie een
nieuw hoogtepunt bereikt.
Uitgaande van het structure
le begrotingsbeleid, het mee
groeien van het begrotingste
kort met het nationale inko
men, de belastingverhoging, de
sterke stijging van de sociale
premies, matiging loonstijging
met 4 procent (waarvoor een
initiële loonstijging van
slechts 2 procent nodig is) een
toespitsing van het prijsbeleid,
zodat de gezinsconsumptieprijs
stijging volgend jaar tot 6,2 pro
cent beperkt kan blijven, het
monetaire beleid (revaluatie
gulden) ontstaat volgens het
Centraal Planbureau voor '74
een gunstig beeld:
produktie stijgt met 5 pro
cent;
•werkloosheid loopt terug tot
gemiddeld 100.000 man;
het bedrijfsleven blijft zijn
investeringen continueren;
het reëel besteedbaar inko
men komt op 2 procent (inclu
sief de post incidenteel);
de uitvoer kan met 11 a 12
procent stijgen.
Mislukt matiging van lonen
en prijzen om welke reden
dan ook, dan zal de concurren
tiepositie verslechteren, met
alle gevolgen voor de investe
ringen en de werkgelegenheid.
Verder zal de begrotingsruim
te verder worden ondergraven
en zal de produktie minder
dan met 5 procent stijgen. Op
langere termijn zou het nala
ten van matiging van lonen en
prijzen de uitvoer in gevaar
brengen, aldus de MEV.
Wat 1973 betreft merkt de
verkenning nog op, dat Ionen
en prijzen zich niet helemaal
De regering Den Uyl wil
het inflaticspook krach
tig gaan bestrijden. De
miljoenenota biedt daartoe
mogelijkheden. Meer dan in
le laatste jaren het geval is
j geweest wordt het uitgavebe-
leid van de overheid gericht
"P dit doel. Terecht het is
duidelijk dat wij niet kunnen
'lijven doorgaan met jaarlijk-
st prijsstijgingen van ruim
I fat procent.
Het grote probleem echter
waarmee dit kabinet worstelt
jj, dat zij een drietal doelstel-
hngen, die op zichzelf zeer
'®elijk zijn in één pakket
'au maatregelen wil realise-
'w. Niet alleen de inflatiebe-
strijding heeft hoge prioriteit
gekregen; dit geldt evenzeer
t0or de bestrijding van de
I werkloosheid én voor het ver-
Wen van de collectieve voor-
Mningen. Verwerkelijking
I 'a» het ene doel kan het an-
;ere in de weg staan oi zelfs
j Miogelijk maken. Wie de
I '""jmische krachtverhoudin-
Wn in ons land kent, weet dat
overheidsbeleid alleen
"ws van slagen heeft indien
georganiseerde bedrijfsle-
W er haar volle medewer-
mg aan verleent. Dit bete
rt dat voor de komende ja-
w ondernemers en vakbon-
w tezamen met de overheid
een spoor moeten komen.
vi'ui,SeVaar 18 Stoot dat de in
■lion(ien georganiseerde me-
bL ,10Sei'e inkomenstrek-
He strakke beleidslijn
vist vakcentrales op het
(jPr van .'let streven naar ver
nist lnkomensherverdeling
K,IP|„ faer willen volgen.
er ügt veel springstof
Scii #nze nationaal economi-
u 'wrlegstructuren. Daar
Z' fa' MJ dat de verhou-
scho p c Sociaal-Economi-
Ook v .rondu't slecht zijn.
vSn j„.r ls de problematiek
iet* v "ikomerisverdeling het
hangijzer. Wat kan nu
worden verwacht van de voor
nemens van het kabinet inet
betrekking tot het probleem
van de inilatiebestrijding?
Steeds wordt de nadruk ge
legd op het specifieke karak
ter van de huidige inflatie. De
voortdurende prijsstijgingen
moeten m.n. worden gezocht
in de kostenstijgingen. De
kosteninllatiewordt teweeg
gebracht door interne en ex
terne krachten. Intern zijn Het
de Ionen en winsten die kos
ten- en derhalve prijsverho
gend werken. Extern is het de
stijging van het invoerspeil
die de inflatie aanwakkert.
Wat dit laatste aspect betreft,
hoopt men met de revaluatie
van de gulden enig soelaas te
bieden. Opwaardering van on
ze valuta leidt tot verlaging
van geïmporteerde grondstof
fen en halffabrikaten. Dit kan
het prijsniveau van onze pro-
dukten doen dalen.
Het is voornamelijk de ont
wikkeling van de lonen die
zorgen baart. De loonkosten
stijging is in de afgelopen vijf
Jaren gemiddeld 12 tot 13 pro
cent geweest. Zij is voor een
deel te verklaren uit prijsstij
gingen die op de Ionen worden
afgewenteld. Hier werkt de
bekende prijs-Ioonspiraal. De
sterke stijging van de arbeids
krachten heeft menig bedrijf
bewogen om arbeidsbesparen
de maatregelen te nemen. Het
gevolg hiervan is werkeloos
heid. Toch is de grote werke
loosheid niet alleen hieruit te
verklaren. Er vinden in onze
geïndustrialiseerde samenle
ving grote structurele wijzi
gingen plaats. Verandering
van de concurrentiepositie van
hele bedrijfstakken op de we
reldmarkt, zoals bij de textiel-
schoenen- en confectie-indus-
trie, kan vooral regionale wer
keloosheid opleveren. Regiona
le werkeloosheid kan alleen
worden bestreden met een se
lectieve politiek, gericht op
specifieke probleemgebieden.
Indien men deze soort werke
loosheid bestrijdt met het arse
naal dat bestemd is voor de
aanpak van conjuncturele wer
keloosheid, kan dit de inflatie
opnieuw aanwakkeren. Im
mers stimulering van de vraag
naar produkten van bedrijven
die in regio's met grote wer
keloosheid gevestigd zijn, kan
snel tot prijsstijgingen van de
ze produkten leiden indien het
proces niet nauwlettend be
waakt wordt. Als onze werke
loosheid voornamelijk structu
reel van aard is, kan zij alleen
maar worden aangepakt met
grotere investeringen, m.n.
met arbeidsscheppende inves
teringen. Hiervoor is de mede
werking van het bedrijfsleven
nodig. Het grote probleem is
IN MILJOEN GULDEN (ind.oanv. postenelc)
aan het Haagse akkoord (cen
traal akkoord) hebben gehou
den. De prijzen zullen op ten
minste 8 procent uitkomen,
terwijl de initiële loonstijging
op zeker 4 procent uitkomt in
plaats van de overeengekomen
3,5 procent.
Dat resulteerde in een loon
stijging van 14 procent. Dat is
1,5 procent meer dan het jaar
daarvoor. Mogelijk zal het
percentage van 14 nog hoger
uitkomen, omdat de post inci
dentele loonstijging op slechts
1 procent is gesteld. In de
praktijk komt dat meestal op
een hoger percentage uit.
Daarbij komt nog de onzekere
factor, dat de hogere inko
mens door de nivellering van
inkomens hun heil hebben ge
zocht in incidentele loonstij
gingen, om zo te voorkomen,
dat hun reëel besteedbaar in
komen er op achteruit zal
gaan. Het effect daarvan is
echter nog niet bekend.
Wat de winsten van het be
drijfsleven betreft: de verbe
tering daarvan in 1972 zet
zich dit jaar niet voort. De
winstmarge, uitgedrukt in pro
centen van de totale afzet,
daalt zelfs wat. Overigens ver
wacht het CPB niet dat het
rendement op geïnvesteerd
vermogen zal teruglopen. Ver
wacht wordt dat dit op het
zelfde peil als vorig jaar ge
handhaafd kan blijven.
IV.
2070
BUITENl.
BETREKK.
(mcI.OnhH}
LANDBOUW
VISSER'J
JUSTITIE
EN
POLITIE
AIO.
BESTUUR
soc.
VOORZ.
GEZ0N0.
8802
VERKEER
en
WATERST.
NAT.
SCHULD
VOLKS
HUIS
VESTING
ONDER
WIJS en
WETENS.
defensie;;
tïfla
1826
1252
2515
1950
4514
3237
4697
14.056
6149
■m
nu dat deze investeringen uit
grotere besparingen moeten
worden gefinancierd. Handha
ving van het winstniveau van
het bedrijfsleven is hiervoor
een essentiele voorwaarde.
Maar grotere besparingen kun
nen gemakkelijk tot teruglo
pen van de consumptie en
derhalve tot afname van de
vraag leiden waardoor weer
werkloosheid kan ontstaan.
Daarom moet de overheid be
reid zijn het investeringskli
maat te verbeteren. We vinden
hierover echter weinig terug
in de voorgestelde maatrege
len.
De derde doelstelling van de
regering heeft betrekking op
de vergroting van de collectie
ve voorzieningen. Voorzover
deze niet inflatoir gefinancierd
kunnen worden, is er niets
aan de hand. De voorgestelde
begroting geeft geen aanlei
ding om inflatie-impulsen te
verwachten. De regering heeft
namelijk ingezien dat de col
lectieve voorzieningen slechts
zeer geleidelijk kunnen wor
den uitgebreid. Extra voorzie
ningen kunnen alleen maar
plaatsvinden indien de belas
tingopbrengsten worden ver
hoogd. Daaraan zijn echter ook
grenzen gesteld: de stijging
van de belastingdruk met 0,6
procent van het nationaal in
komen zal toch reeds menig
een zwaar op de maag vallen.
De beslissing om niet de om
zetbelasting te verhogen is in
het kader van de inflatiebe-
strijding toe te juichen. Zij
heeft echter tot gevolg dat de
nadruk wordt gelegd op de
directe belastingen. Langs de
ze weg wordt dan aan inko
mensherverdeling gedaan.
De voorgestelde maatregelen
kunnen positieve effecten heb
ben indien het georganiseerde
bedrijfsleven bereid is mee te
werken en indien in de inter
nationale monetaire verhou
dingen snel enige rust komt.
DRS. A. A. WENTINK
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De regering zal het woonwagenbeleid
op verzoek van de Tweede Kamer drastisch ombuigen. In
zijn toelichting op de begroting van CRM zegt minister
Van Doorn, dat de regering geen toestemming meer zal
verlenen aan de bouw van grote regionale woonwagen
kampen. Wel zullen er meer kleine kampjes bijkomen.
De oorspronkelijke planning
voorzag in de aanleg van op
zijn minst 52 grote regionale
woonwagenkampen, verspreid
over het hele land. Tot nu toe
zijn er zo'n 30 kampen gerea
liseerd. Dat betekent, dat ten
minste 20 grote kampen niet
meer zullen worden uitge
voerd, als het aan minister
Van Doorn ligt. Hij zal de
gemeentebesturen, aan wie in
laatste instantie de zorg is toe
bedeeld, verzoeken rekening
te willen houden met het
nieuwe beleid: voor grote
kampen zal in ieder geval
geen subsidie meer worden
verleend, wel als de gemeen
tebesturen die grote kampen
willen omzetten in kleinere.
Reeds enkele jaren is er on
der de woonwagenbewoners
veel onvrede over die grote
kampen, waar men op elkaar
staat en eikaars broodwinning
bederft. De oorspronkelijke
plannen voor de grote kampen
gingen uit van maximaal 50
woonwagens, maar in de prak
tijk komt het nogal vaak voor,
aldus het ministerie, dat er
minstens 80 wagens op zo'n
terrein staan. Dat is een on
houdbare situatie- Nadat ook
de vaste Kamercommissie zich
met de zaak had bemoeid (veel
Kamerleden trokken er enkele
dagen met woonwagenbewo
ners op uit) buigt het kabinet-
Den Uyl het beleid radicaal
om. Binnen enkele weken zijn
de uitvoeringsmaatregelen te
verwachten.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG In de loop
van het jaar hoopt de regering
een wetsvoorstel te kunnen in
dienen tot wijziging van het
stelsel van koninklijke onder
scheidingen.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Het kabinet
wil op korte termijn een be
slissing nemen over de hulp
verlening in vredestijd- Daar
mee gaat gepaard een hero
riëntatie van de rampenbe-
strijdingstaak van de Bescher
ming Bevolking.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG De bouw van
ziekenhuizen en dergelijke zal
aan banden worden gelegd
door middel van een jaarlijks
(nog vast te stellen) bouwpla-
fond. Dit om te komen tot
kostenbewaking in de (dure)
sector van de gezondheidszorg.
Om dezelfde reden zal ook
de uitoefening van zeer gespe
cialiseerde medische verrich
tingen en de aanschaf van de
daarvoor benodigde aparatuur
aan een vergunning worden
gebonden.
Kleine en niet meer nood
zakelijke ziekenhuizen zullen
mogelijk worden gesloten.
Wettelijke maatregelen daartoe
worden overwogen.
De totstandkoming van een
volksverzekering tegen ziekte
kosten wordt als een van de
belangrijke taken op korte
termijn beschouwd.
De regering zal de totstand
koming van groepspraktijken
en gezondheidscentra bevorde
ren en zonodig steunen.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG In liet nieu
we parlementaire jaar kan de
indiening worden verwacht
van wetsvoorstellen tot wijzi
ging van de onteigeningswet
met het oog op de beoordeling
van de waarde van onroerend
goed naar de gebruikswaarde
en tot invoering van een voor
keursrecht van overheidslicha
men bij de verkoop van on
roerend goed. Dit wordt mee
gedeeld in de nieuwe begro
ting van justitie
Andere wensen uit deze be
groting:
©Er komt spoedig een wets
voorstel tot regeling van de
positie van Zuid-Molukkers
die al geruime tijd in Neder
land wonen en die niet de
Nederlandse nationaliteit be
zitten.
De wegensverkeerswet zal
op tal van punten worden
hierzien, waaronder: de uit
voering van de nieuwe bepa
lingen over alcohol in het ver
keer, een nieuwe regeling in
zake de ontzegging van de
rijbevoegdheid, een betere re
geling van de kentekenregi
stratie en een verplichte peri
odieke keuring van motorvoer-
uigen.
Hoewel het aantal opgehel
derde misdrijven van 1971 op
1£72 met ongeveer 8 procent
is gestegen, is het algemeen
ophelderingspercentage op
nieuw gedaald van 37 tot 35.
Dit percentage wordt bijzon
der gedrukt door het zeer ge
ringe aantal gevallen, waarin
dieven van fietsen, bromfiet
sen en auto's worden achter
haald. Daarentegen kennen
winkeldiefstallen, misdrijven
tegen de openbare orde, mis
drijven tegen het leven en
verkeersmisdrijven een ophel
deringspercentage van ver bo
ven 90 procent.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het voorstel tot verhoging van de heffing
op het eigen woningbezit omvat een stijging van de huur
waardebedragen en een differentiatie van de hoogste huur
waardeklassen. Voor goedkope woningen waarde niet
meer dan 30.000,is op grond van sociale overwegin
gen een uitzondering gemaakt.
De huurwaarde van de eigen woning wordt als volgt:
Waarde (bewoonde) eigen woning
meer dan
15.000,—
30.000,—
60.000,—
120.000,—
180.000,—
240.000,—
300.000,—
360.000,—
niet meer dan
15.000,—
30.000,—
60.000,—
120.000,—
180.000,—
240.000,—
300.000,-
360.000,-
netto huurwaarde
nihil (onveranderd)
150,(onveranderd)
600,— (thans 300,—)
1.200,— (thans 600,—)
2.400,— (thans 1.200,—)
3.600,— (thans j' 1.200,—)
4.800,— (thans 2.400,—)
6.000,— (thans 2.400,—)
7.200,— (thans 2.400,—)