Percentage „katholieken"
maar kerksheid neemt af
Tsjoe En-lai hekelt
supermachten
centenpikf
Impasse binnen
kerken verbreken
door gesprek
IDEAAL KAMERAAD ALLENDE VERVLOGEN
Haarproblemen zijn er
om opgelost te worden:
KNIKÏ
KASKI-BOEK OVER „VIJF JAAR MERKONTWIKKELING
HUIJSEN
BREEKT
MET CHII
DERK DE VRIES
Kamer wil meer
informatie over
kwijtschelding
aan Shell
Mgr. Gijsen niet
volledig achter
„Mens waarheen
Lavona,
binnenland
buitenland
Koningin
in dankwoord:
„Het was
hartver
warmend''
WARM WELKOM VOOR POMPIDOU IN PEKING
Soldaat gepakt
bij wapenmagazijn
KERKENCONFERENTIE IN 1974
Handreiking
Kerkg
ang
Dr. Ruppert voor
openbaarheid
adviezen
Raad
van
State
Brochure Ipo '74
Volgens de
grondwet
Middenklasse
Geen weg lenig
Droog en dor haar Slap en fijn haar Vet haar
Beschadigd haar?
een belofte voor
mooier haar
HttUH
Mr. De Niet
commandeur
Ned. Leeuw
Gokje wagen H
tbg
Woensdag 12 september 1973
DEN HAAG (ANP)
Koningin Juliana
heeft gisteren in een
dankwoord via radio en
t.v. het feest ter ere van
haar zilveren regerings
jubileum „hartverwar
mend" genoemd.
Na een korte inleiding
zei zij:
„Al de afzenders werke
lijk te danken, en wel
zo persoonlijk als deze
boodschappen zelf be
doeld waren is eenvou
dig onmogelijk van
daar dit hoorbare, zicht
bare weder-woord, dat
er in zo ver geen is.
want: u maakte me stil
met wat u scheef.
Ik denk ook in dank
baarheid aan woorden,
handdrukken, blikken
van zo velen, die dezer
dagen tot me kwamen.
En voorts denk ik met
bijzondere erkentelijk
heid aan al het werk, de
toewijding, de vele fan
tasie, die de voorberei
ders van en uitvoerders
bij de feestelijkheden
daaraan hebben gege
ven.
Wat al mooie herinne
ringen laten deze dagen
achter en ik dank u al
len, d!e zo mijn hart
hebben verwarmd".
VENLO Een militair Is
afgelopen weekeinde aange
houden bij het wapenmagazijn
van de Frederik Hendrik ka
zerne te Venlo.
Hij werd aangetroffen door
de wachtcommandant van de
kazerne, die een ronde maakte
om de wachtposten te contro
leren. De draadafrastering
rond het kazerneterrein was a'
doorgeknipt- De marechaussee
heeft de zaak in onderzoek-
PEKING (AFP) - Pre
mier Tsjoe-En-Lai heeft
gisteren tijdens een diner
ter ere van president
(ADVERTENTIE)
Is een Derk de Vries roker een
Ach kom nou. Iedere ervaren
sigaren-roker proeft toch meteen
s kwaliteit van Derk de Vries,
mag hij dan voor z'n sigaartje
minder betalen. Waarom duurder
als het met Derk de Vries voordeliger
Nou dan!
Bolknak O COURAGE 33 cent O GOUD 36 cent
Senoritas O FORTUIN 18 cent O APOLLO 22 cent
een warme vriendschap waard!
(Van een onzer
verslaggevers!
UTRECHT Met het
doel om de impasse, waarin
alle kerken in Nederland
verkeren, te doorbreken is
onder auspiciën van de
Raad van Kerken, waarbij
ook de rooms-katholieke
kerk is aangesloten, tot een
uniek gebeuren besloten: in
1974 zal een kerkenconfe-
rentie worden gehouden
met als doel door intensief
gesprek binnen de kerk en
de kerken te komen tot een
zelfbezinning op een cen
traal thema van christelijk
geloof: de bevrijding.
In een boekje.waarvan er in
middels al 13.000 zijn uitgezet,
wordt dat thema bevrijding
omspeeld aan de hand van
drie grote persoonlijkheden-
goeder Teresa,Dietrich Bon-
hoeffer en Roger Schutz.
Doelstelling van het gesprek is
niet zozeer te komen tot een
actie veeleer zal de discussie
moeten leiden tot een mentali
teitsverandering een verhelde
ring van inzicht. Hoewel op het
beleidsvlak ook verantwoorde
lijke functionarissen uit dl ker
ken aan d° lande!'5*-* d'?"us-
sie zutien rV '*--v - -f 'ir'
niet voorop om tot een be
leidsverandering binnen de
kerken te komen. Of zoals ds.
J.Monteban uit 's-Hertogen-
bosch het formuleerde de be
zinning moet links en rechts
omvatten, van Urker Mannen
koor tot EO en Septuagint.
Alle leden van de Raad van
Kerken worstelen volgens
prof. dr. Fiolet met dezelfde
of vergelijkbare moeilijkheden
van aanpassing van die kerken
aan en in een veranderende
wereld. Een confrontatie met
het evangelie zal die impasse
moeten doorbreken.
Daartoe hebben de kerken de
ze discussie op gang gebracht
met als doel dat zoveel moge
lijk van beneden af op het
plaatselijke vlak wordt mee
gedaan en meegedacht: in paro
chies en gemeenten, maar ook
via interkerkelijke groepen,
plaatselijke actie en gewone
gespreksgroepen.
Deze fase begint deze maand
tot in december, daarna komt
de voorbereiding op landelijke
ontmoeting en de landelijke
discussie-samenvattingen. Al
les dient mede uit te monden
in een gedegen vooruitzien op
de bijeenkomst van Djakarta
in 1975. Waar de eerstvolgen
de assemblee van de Wereld
raad gehouden wordt met als
thema: bevrijding in en naar
geloof. Het thema van de Ne
derlandse kerkconferentie is
door het huidige episcopaat
van ons If d gch'el aanvard.
zoals nv.r. Ernst van Bicda
verklaarde.
Georges Pompidou een
scherpe aanval gedaan op
de „supermachten" die in
de ene hand een kernwa
pen gereed houden waar
mee zij anderen hun wil
willen opleggen, en die
met de hand verklaringen
over vrede en veiligheid
uitgeven.
Deze dreigende houding van
de supermachten is de belang
rijkste oorzaak van de inter
nationale spanning, aldus de
Chinese premier, die tekenen
van ontspanning bestempelde
als een „oppervlakkig ver
schijnsel". „Wij moeten ons
voorbereiden op een verras.,
singsaanval".
Tsjoe-en-Lai beschuldigde
„een klein aantal individuen"
er van „de dromen van de
feodale 18-de eeuwse heer
sers" te koesteren. „De politiek
van de sterkste" wordt door
de volkeren echter naar liet
museum van de geschiedenis"
verbannen en China zal voor
geen geweld wijken.
Ouder gejuich van de 800
gasten in de grote zaal van het
volk in Peking verklaarde
Tsjoe dat China bezig is on
dergrondse schuilkelders te
graven en graan op te slaan
om het hoofd te kunnen bie
den aan een eventuele aanval
op zijn grondgebied. Maar wij
zullen zelf nooit naar de heer
schappij over anderen streven,
aldus de premier, die met een
strak gezicht en op een grim
mige. vastberaden toon sprak.
Zijdelings liet hij zich goed
keurend uit over de Veel ge
kritiseerde Framse kernproe
ven (Ook China behoudt zich
het recht voor kernproeven tc
houden).
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG „Alle tegen
woordige leden van de fractie
zullen nu zo lang mogelijk
hun zetel moeten blijven be
zetten". Dat was de reactie uit
de Tweede-Kamerfractie van
de CHU, toen gisteren bekend
werd, dat de eerste opvolger
op de kandidatenlijst, oud-jon-
gerenvoorzitter Jac Huijsen,
uit de partij was getreden.
In een brief aan het
lijks bestuur van de CHU liet
de heer Huijsen bovendien
weten, dat hij wellicht als on
afhankelijk kamerlid zou gaan
optreden, wanneer hij bij een
eventuele vacature in de
CHU-fractie tot lid van de ka
mer benoemd zou worden
verklaard.
De heer Huijsen is reeds
eerder korte tijd lid van de
Tweede Kamer geweest. Bij
de laatste verkiezingen gaf
zijn herplaatsing op de kandi
datenlijst aanleiding tot grote
interne moeilijkheden in de
CHU.
De Chinese premier Tsjoe
En-Lai verwelkomt de Fran
se president Georges Pom
pidou, die ee?i officieel be
zoek aan de Volksrepubliek
China brengt.
Miljoenen Fransen konden
de begroeting op hun t.v.-
scherm volgen door middel
van een directe uitzending
via een aardsatelliet.
DEN HAAG (ANP) Vier
kamerleden uit het linkse
kamp verwijten de regering te
weinig informatie te hebben
verstrekt omtrent kwijtschel
ding van belasting aan de
Shell.
Dit gebeurde gisteren tij
dens het debat over het wets
ontwerp, dat voorziet in de
omzetting van de Canadese
Shell-dochter „Compania Shell
de Venezuela Ltd." in een Ne
derlands bedrijf. Volgens som
mige kamerleden gaat het hier
zoals door ons eerder gemeld,
om een bedrag van naar schat
ting f 20 miljoen aan kapi-
taalsrecht dat de Shell zou
moeten betalen als de dochter
maatschappij in Nederland ge
vestigd zou worden. Zowel de
woordvoerders van PvdA,
PPR en D'66 als CPN-fr,actie
voorzitter Bakker vroegen om
meer openheid, aangezien de
Kamer niet meteen op de toe
zegging tot kwijtschelding van
kapitaalsrecht attent is ge
maakt.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG „Ondanks alle problemen en ont
wikkelingen der laatste jaren blijkt het percentage
katholieken in Nederland in de laatste tien jaar bijna
constant gebleven. Nog steeds wil circa 39 procent
van de Nederlanders zich rooms-katholiek blijven
noemen. Relatief weinigen hebben de kerk
de rug toegekeerd. Bijna allen willen er nog toe be
horen, wat dit ook aan intensiteit, omvang en gericht
heid van geloven in de sociaal-kerkelijke realiteit mo
ge inhouden. Maar de kerksheid van de Nederlandse
katholieken neemt wel af. Het aantal kinderdopen is
sinds 1964 met meer dan 2.000 per jaar gedaald.
de Nederlandse aanleg tot
groepsvorming. Niettemin zou
den de bisschoppen nog meer
dan voorheen hieraan hun
aandacht willen wijden en
naar nieuwe wegen willen
zoeken. „Daarbij stuiten wij
echter vaak op de onbuigzaam
heid van extreme groeperin
gen, die hun medewerking aan
de dialoog onthouden. Daarbij
lijken ervaringen erop te wij
zen, dat bepaalde extreme groe
pen buiten ons om recht
streeks communicatiekanalen
met Rome hebben gevonden,
waarbij hun informatie onjuist
of slechts ten dele juist tot
Romeinse instanties is doorge
drongen. Hierdoor wordt ons
beleid niet in een juist dag
licht gesteld". De bisschoppen
menen, dat hun gezag hierdoor
veel geleden heeft.
Dit is het gevolg van de
gezinsplanning en van het
feit, dat een aantal katholie
ke ouders hun kinderen niet
laat dopen of zulks aan het
kind zelf op latere leeftijd
wenst over te laten. Het
aantal van deze ouders
groeide gestadig van 2,3 pet.
in 1964 tot 6,5 pet. in 1969,
De persoonlijke biecht als
teken van kerksheid is prak
tisch verdwenen.
Dit blijkt uit een situatie
schets van de kerkontwik-
keling van 1967 tot 1971, die
is samengesteld door het
Katholiek Sociaal Kerkelijk
Instituut in Den Haag in op
dracht van de bisschoppen.
Die situatieschets is vervat in
een boek „Vijf jaar kerkont-
wikkeling in Nederland 1967
1971", dat gisteren is versche
nen bij De Horstink in Amers
foort (f 22.50).
Het tweede deel van dit
boek samengesteld door De
Horstink, geeft via een docu
mentair overzicht aan op wel
ke wijze de Nederlandse bis
schoppen het geschetste proces
van kerkontwikkeling begelei
den. Aan het slot van „Vijf
jaar kerkontwikkeling" zeggen
de bisschoppen: „Wij betreu
ren het zeer, dat wij er, on
danks onze pogingen, niet in
zijn geslaagd een polarisatie in
de Nederlandse geloofsge
meenschap te voorkomen of
tenminste tot staan te bren
gen'
In het voorwoord geschre
ven namens alle Nederlandse
bisschoppen, beveelt kardinaal
Alfrink het boek ter lezing
aan. Volgens de kardinaal kan
deze publikatie bijdragen tot
een duidelijker zicht op de ont
wikkelingen binnen de Neder
landse kerkprovincie en daar
mee tot een meer genuanceerde
beoordeling van de heden
daagse kerkontwikkeling in
Nederland. De studie biedt te
vens een handreiking voor het
onderkennen van de beleids-
opgaven van de toekomst, al
dus kardinaal Alfrink.
In het slotwoord vjijten de
bisschoppen de polarisatie,
welke als een rode draad door
heel het boek loopt, deels aan
Het absolute aantal kerk
gangers is sinds 1966 met
900.000 personen verminderd.
Weliswaar neemt het aantal
van degenen, die eenmaal in de
twee tot vier weken gaan, toe,
maar men moet aannemen, dat
circa 2,5 miljoen katholieken
niet kerken. Alleen op hoogtij
dagen komt nog het grote me
rendeel der katholieken naar
de kerk. Met Kerstmis 1971 be
zochten circa 3,4 miljoen gelo
vigen (73 procent) de kerk
dienst.
Het aantal beschikbare
priesters blijft dalen. Van 1
januari 1965 tot 1 januari 1971
berekende het Kaski een da
ling van 9,3 procent, dat is 1,5
procent per jaar. Was er in
1956 nog 1 priester beschik
baar voor 1000 gelovigen, in
1971 was er 1 voor 1500.
Maar tegenover het dalende
priestertal neemt het Kaski
ook een toenemende deelne
ming waar van katholieke le
ken aan adviserende, respec
tievelijk bestuurlijke kerkorga-
nen: kerkbesturen, parochiebe
sturen, parochieraden, dekena
le raden en diocesane raden.
Aan de 2.865 lokale raden
en besturen namen op 1 januari
1971 23.852 personen deel.
Daarnaast zijn er meer dan
1500 werkgroepen op het ter
rein van liturgie, catechese,
diakonaat, oecumene e.d.
waaraan bijna 17.000 leken
meewerken. Bijna 200.000 ka
tholieken zijn op een of ande
re wijze betrokken bij pasto
rale werkzaamheden of de
voorbereiding daartoe.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De nieuwe
vice-president van de Raad
van State, dr. M. Ruppert is in
beginsel voorstander van het
openbaar maken van de advie
zen die de raad uitbrengt over
wetsontwerpen. Hij zei dit tij
dens de eerste persconferentie
die ooit sinds het bestaan van
de Raad van State door haar
vice-president werd gege
ven-
(Vau een onzer verslaggevers)
ROERMOND De brochure
„Mens waarheen?" dat als dis
cussiestuk en leidraad moet
dienen voor het landelijk pas
toraal overleg 1974 te Noord-
wijkerhout blijkt op diverse
onderdelen niet de instemming
van mgr. Gijsen te kunnen
wegdragen. In een begeleidend
schrijven aan de leden van de
dekenale centra, de diocesane
pastorale raad en de Limburg
se afgevaardigden naar Noord-
wijkerhout, stelt de Rner-
mondse bisschop dat de bro
chure uitsluitend gezien moet
worden als discussiestuk.
Met nadruk stelt hij niet
achter alles te kunnen staan
wat in de brochure staat. Het
boekje is geen eindprodukt,
aldus de bisschop, maar draagt
stenen aan voor een goede dis
cussie. Tegen welke passages
de bisschop zich keert geeft
hij in zijn begeleidend schrij
ven niet aan. „Mens waar
heen?" stelt de huidige con
sumptie- en prestatiemaat
schappij in het middelpunt ge
zien vanuit de bijbelse gerech
tigheid. Met name de bijbelse
bezinning, zoals in de brochu
re verwoord, is volgens de
bisschop toe aan een kriti
sche overdenking en herschrij
ving. De bisschop heeft zijn
bezwaren in algemene zin be
doeld. Dit om te voorkomen
dat de indruk gewekt wordt
dat hij achter ieder woord in
de brochure staat, aldus de
woordvoerder van het bisdom
Mgr. Gijzen ziet het boekje
als een nuttig werkstuk dat
louter bedoeld is als handlei
ding voor de discussie.
U zult begrijpen dat u wei.
nig juichkreten kunt verwach-
ten vandaag. De berichten uit
Chili waren op het moment dat
dit geschreven werd, buitenge-
woon verward en summier. Ze.
ker was toen wel dat er bom-
men waren gevallen. Dat is
tenslotte de simpelste manier
om iets plat te krijgen: bom
men d'rop.
Van een kleine hoogte zie je
toch al niet meer wat je
raakt.
Allende was u moet dat
even goed onthouden op
democratische manier gekozen
door het Chileense volk.
Voor wat zonnigs op deze
trieste dag zorgde Paul Kan.
Hij stuurde ons een aanzicht-
kaart uit het zeer zonnige Flo
rida. „Groetjes uit zonnig Flo
rida", schreef hij achterop. En
over de grote plas kwam die
kaart tot ons. Met hartelijke
dank. Paul Kars.
In Groot-Brittannië zijn gis-
teren de zomervakanties van
de scholen geëindigd. Drom
men kinderen bevolken de
klaslokalen weer. Sommigen
zagen er wel wat anders uit
dan zij waren weggegaan.
Zoals de 14-jarige Andrew
Sharp uit Londen die opdaagde
met zijn paarse en „gepiekte"
haar, dat in navolging van zijn
popidool Dauis Bourie, Valerie
Crawford verscheen idem dito
precies hetzelfde. Ze werden
beiden naar huis gestuurd.
Dit tot droefenis van de bei
de ouderparen die protesteer
den. Mevrouw Crawford vond
dat haar dochter er „fraai en
modern" uitzag.
Verder kan ik u nog melden
dat de vooruitzichten voor de
beaujolais-wijnen van dit jaar
goed zijn. Zowel wat de om
vang van de oogst betreft als
wat de kwaliteit aangaat. De
weersomstandigheden zouden
ideaal zijn geweest.
Waarna ik u groet.
(Van een onzer verslaggervers)
SANTIAGO Uit de chao
tische berichten uit Chili is in
ieder geval wel duidelijk ge
worden dat het unieke mar-
xistisch-socialistische en de
mocratische experiment van
„kameraad" dr. Salvador Al-
lende definitief ten einde is
gekomen. Iets meer dan drie
jaar heeft hij het vol kunnen
houden. Bruut geweld heeft
hem uiteindelijk doen zwich
ten.
De machtigste tegenstanders
van het regeringsbeleid, de
oppositionele christen-demo
craten, schijnen met succes de
reeksen stakingen, de massale
betoging van deze week en de
opstand der vrouwen te heb
ben aangegrepen om de socia
listische club van Allende op
gewelddadige wijze aan de
kant te zetten.
De pogingen van de presi
dent om dit te verhinderen
werden met het toenemen van
de hioeilijkheden krampachti
ger en minder doeltreffend.
Hoofdoorzaak daarvan is de
voorthollende inflatie, die zo
langzamerhand beter als „hy
perinflatie" gekwalificeerd
kan worden (de grens van 300
procent is enige weken gele
den overschreden).
In twee jaar tijd is het geld,
dat in Chili in omloop is ver
vijfvoudigd. Chili is een van
de zeldzame landen ter wereld
waar de waarde van de spec
taculair gedaalde dollar geste
gen is, juist omdat het ver
trouwen in de eigen munt
eenheid weggeslonken was.
Het Franse blad „Le Monde"
noemde Chili begin juli „Ziek
van de inflatie".
Ingesloten door een wetge
ving van burgerlijke conceptie
moest de Chileense revolutie
al enige tijd pas op de plaats
maken. Toen Allende aan het
hoofd kwam te staan van zijn
linkse coalitie (communisten,
socialisten en radicalen) koos
hij voor het invoeren van ge
waagde hervormingen, zowel
op economisch als sociaal ge
bied, zonder de grondwettelij
ke weg te verlaten.
Nooit poogde hij inbreuk te
maken op de vrijheid van me
ningsuiting, op de individuele
vrijheden, op de rechten van
het parlement of de rechterlij
ke macht en op de rechten
van de vakbonden. Hij zette
een revolutionair proces in
werking waarvan de balans
ongeveer ais volgt kan worden
samengevat: onteigening en
onmiddellijke nationalisatie
van de belangrijkste koperbe-
drijven (de opbrengsten van
het koper vormen 80 procent
van de staatsinkomsten), nati
onalisatie van do kolen- en
nitraatmijnen, nationalisatie
van de banken en het verze
keringswezen en onteigening
van 10 miljoen hectaren grond
in het kader van de land
bouwhervorming. Deze origi
nele en unieke formule in La-
tijns-Amerika werd door
waarnemers aanvankelijk ge
kenschetst als „de wedden
schap van Allende". Dezelfde
kringen neigen nu naar de
kwalificatie „het drama van
Allende".
De conservatieve oppositie
tegen de regering van het
Volksfront heeft haar rechten
behouden en heeft er druk
gebruik van gemaakt. Omdat
zij de meerderheid heeft in
het parlement, blokkeerde zij
stelselmatig alle initiatieven
van de uitvoerende macht. De
onafhankelijke rechterlijke
macht deed geen enkele con
cessie aan het regime en de
helft van de pers is het linkse
bewind openlijk vijandig ge
zind.
De goede wil van de mid
denklasse, die aanvankelijk in
verleiding was gebracht door
het nieuwe experiment, is niet
bestand gebleken tegen de on
gemakken van de inflatie, de
devaluatie van de munt en de
schaarste. Deze klasse heeft
sinds een half jaar definitief
gekozen voor de oppositie. De
stakingen van de midden
standsorganisaties aanvanke
lijk bedoeld om economische
eisen raeht bij te zetten, kre
gen een politiek karakter.
Het leger tenslotte, dat uit
traditie trouw is aan de grond
wet. blijkt ook al zijn geduld
te hebben verloren en heeft
gisteren zijn onbehagen geuit
in de opstand van Valparai
so,
Pessimisten hebben het
„point of no return" in Chili
al geruime tijd geleden voor
speld. Zij onderkenden al na
vijftien maanden Allende-re-
giem twee bewegingen in het
land, die ooit elkaar geweld
dadig zouden ontmoeten.
De groep, die aanstuurde op
omverwerping van de regering
(ADVERTENTIE)
Dit is de oplossing: een
Lavona crèmebehan
deling. Flakon voor 2 a
3 behandelingen
kost f 2,05
Voordeelflakon voor
10 behandelingen 15,35
Dit is de oplossing: de
Lavona haarhersteller.
Flakon voor 2 a 3
behandelingen f2,10
Voordeelflakon voor 10
behandelingen f 5,75
Dit is de oplossing:
Lavona tegen vet haar.
Flakon voor 2
behandelingen f2,50
Voordeelflakon voor 10
behandelingen f 6,95
Dit is de oplossing:
Lavona snelkuurmet
extra verstevigende
werking voor herstel van
alle haarsoorten.
Flakon voor 3 a 4
behandelingen f 2,45
Voordeelflakon voor 10
behandelingen f6,95
MERIJN
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG Bij zijn af
scheid als voorzitter van de
Eerste Kamer is mr. M. de
Niet oud-burgemeester van
Wageningen bevorderd tot
commandeur in de orde van
de Nederlandse Leeuw. Mr.
De Niet wordt voorlopig opge
volgd door de KVP-senator
prof. dr. Th. L.M. Thurlings,
hoogleraar aan de Landbouw
Hogeschool te Wageningen.
Mr. De Niet blijft wel lid van
de Eerste Kamer.
ten gunste van een rechts be
wind (en gesteund werd door
het Amerikaanse kapitaal) en
de groep, die aanstuurde op de
vestiging van een dictatuur
van het proletariaat teneinde
de „echte Chileense revolutie"
in een stroomversnelling te
kunnen brengen.
De pessimisten hebben in
zoverre gelijk gekregen, dat
Allende het slachtoffer is ge
worden van de polarisatie.
Men is vóór of tegen Allen
de, iedere andere mening was
in Chili van vandaag zo lang
zamerhand uitgesloten.
In deze situatie kon de bin
nenlandse vrede maar moeilijk
bewaard blijven. Bijna elke
dag vonden wel ergens in het
land vechtpartijen plaats, het
geen sommigen ertoe bracht te
zeggen, dat „de burgeroorlog
al begonnen was".
De democratisch gekozen
Allende is verpletterd door
het geweld dat zijn ideaal
heeft opgeroepen en dat door
extreme krachten in Chili, zo
wel van links als van rechts is
versterkt.
Woensdag 12 september 19/
Je krijgt in onze samen
leving niks voor niks.
Er heeft na de oor
log een aanzienlijke stij
ging van de welvaart plaats
gehad. Je kunt, terecht, op
de spreiding van de wel
vaartsstijging kritiek heb
ben. Maar je moet toch ook
eerlijk erkennen dat de
mensen er materieel stuk
hen beter aan toe zijn dan
voor de oorlog. Die medaille
heeft echter een belangrijke
keerzijde. Ik vind dat die
welvaartsstijging ook geleid
heeft tot een flink stuk ver-
materialisering. Nu, achter
af, moeten we concluderen
dat het allemaal misschien
wat te snel is gegaan. Zo
snel dat we niet de kans
hebben gehad geestelijk op
die welvaartsexplosie in te
spelen." Dat zegt J. A. Mid
delhuis, voorzitter NKV
van 1952 tot 1964. Hoe snel
het allemaal wel gegaan is
met die vulling van onze
portemonnees, met onze
welvaartstoename, toont 'n
berekening die iets laat zien
over de loongroei en de ge
zinsconsumptie. We nemen
1870 (het jaar van de eerste
Vrans-Duitse oorlog) als
uitgangspunt.
In dat jaar verdiende een
arbeider over werknemers
spraken we toen nog niet, laat
staan over medewerkers
gemiddeld f 6,50 per week.
Het consumptie-prijsniveau in
dat jaar stellen wij voor zijn
gezin op 1. Toen in 1939 de
oorlog uitbrak was dat week
loon, weer gemiddeld natuur
lijk, f 23 en het indexcijfer
van zijn gezinsgebruik was
1,2. In 1947 waren die getallen
respectievelijk f 48,50 en 2,3.
In 1972 waren ze gestegen tot
f 264 en 7,1- En ook als we die
cijfertjes met de nodige voor
zichtigheid hanteren, komen
we er toch niet onderuit dat
ze aangeven dat we in de 25
na-oorlogse jaren tussen 1948
en nu heel wat mee „te verte
ren" hebben gekregen! En dat
we ook in die kwarteeuw
sterk bezitsbewust zijn gewor
den, is voor ieder die zich
daarin nog eens verdiept zó
klaar als wat.
Het is merkwaardig dat, dja
naarmate we menen dat we ir|
„het vrije spel van de maat- ril
sohappelijke krachten" aan wl
banden hebben gelegd, we aan D,
de andere kant graag ons ver- 6ST-
gapen aan allerlei mogelijkhe- u:l
den om zoals dat heet ell
arbeidsloos inkomen te ver- hl
werven. oi I
Til
Neemt u nou eens de loterij g«l
en alles waarvoor die staat. v|
baten we dan beginnen met wl
de voetbalpool. We begonnen hsl
er laat mee in ons land. In .tel
1957. Er was geen houden dil
meer aan. Week-in, week-uit Nl
brachten de kranten ons h(l
nieuws over gelukkigen in het hil
buitenland, Groot-Brittannië ,k<|
ca Duitsland., die met een in- wT
z«t van erikele pennies of wat scf
marken plotseling miljonair
waren geworden. Over dat g
ontstaan van de sporttoto zei bi
de directeur van de Nationale he
Deze man, Piet de Jager uit R
in ri.P inprrïo hnlnm.