RECREATIE EN NATUUR BEHOUD GAAN NOOIT Toerist doet aanslag op natuur GOUD SPEELT GROTE ROL IN CAIRO Slaapfolteren normaal Portugal in Aantal aanrandingen steeg in Parijs in 72 met bijna 100 procent Centraal Adviesbureau voor Priesters en Religieuzen helpt steeds meer blijvers binnenland buitenland Egypte zette 20 jaar geleden officieel import van goud stop Valuta-schaarste De regering Stabiel Inkomsten INZICHT Psychologe ZEVEN VERKEER Grote inzet Mogelijkheden Missionarissen Toch zorgwekkend Maatregelen CAIRO (AP) De goud- smokkelaars, die ervoor zorg den dat de 4.000 goudsmeden in Cairo hun werk konden blijven doen, nadat Gamal bAdel Nasser, de socialisti sche revolutie had uitgeroe pen, dreigen nu de toevoer van het edele metaal stop te zetten. „Wij hebben de regering ervoor gewaarschuwd, dat Egypte binnen een paar maanden zonder goud komt te zitten, tenzij er op korte termijn maatregelen worden getroffen", zo verklaarde Aly Oweida, secretaris-generaal der vereniging van juwe liers. „Officieel heeft Egypte de import van goud in 1952 stopgezet. Deze maatregel werd genomen in verband met de schaarste aan harde valuta. Dank zij de activitei ten der smokkelaars zijn we de afgelopen 21 jaar echter in staat geweest ofis werk voort te zetten. Zij brachten wat wij nodig hadden Egypte binnen", aldus Oweida. „Dezelfde smokkelaars voeren tegenwoordig het goud het land uit, aangezien zij in andere landen hogere prijzen kunnen krijgen voor hun smokkelwaar". Goudsmeden, jonggehuw den en oude gesluierde vrou wen in zwierige lange zwar te gewaden wier armen dik wijls met gouden armban den en andere juwelen zijn overladen, hebben de handel hier, waar het goud meestal wordt ingevoerd in de vorm van ringen, armbanden en andere sieraden, in handen. De smokkelaars smelten de juwelen om tot makkelijk te vervoeren goudstaafjes en smokkelen die vervolgens langs de douanne. De regering heeft de uit voer van goud in welke vorm dan ook verboden om zodoende de binnenlandse markt te beschermen, zegt Goudal el Sarraf, staatssecre taris van economische za ken. Gevraagd of de overheid van plan is maatregelen te treffen om de uitvoer van goud tegen te gaan, ant woordt Sarraf: „Het enige wat de Egyptische overheid kan doen is de smokkelaars in de gaten te houden". De regering in dze socia listische staat speelt geen enkele rol bij de handel in goud. De overheid geeft geen bepalingen ten aanzien van de prijs en kwaliteit van het edele metaal. „De markt wordt beheerst door de wet van vraag en aanbod", zegt Sarraf. Xn Zürich en Londen, waar de belangrijkste goudmark ten ter wereld zijn gevestigd, wordt het goud verhandeld tegen een vastgestelde ge wichtseenheid en de dagprijs van het goud wordt in on derling overleg vastgesteld door de handelaren. In Cairo waar de handel in goud al meer dan duizend jaar flo reert, hebben de handelaren hun eigen manier om de prijs ter plaatse te be'—'en Voor de winkeltjes in de Sagha, de markt waar het goud wordt verhandeld, lo pen verscheiden mannen rond die op de uitkijk zijn naar klanten en die de han del in het oog houden. „Zij zijn de ogen van de markt Zij houden1 voor iedere juwelier het verloop van de goudhandel in de ga ten", zegt Mohamed Sirgani. „Wij bepalen onze prijzen aan de hand van de gegevens die zij in de loop van de dag verzamelen". Sirgani, een der oudste en bekendste handelaren in de sagha, laat zijn dagprijs van het goud in een plaatselijke krant publiceren. „Wij hou den ons aan de door Sirgani vastgestelde dagprijzen om dat de afgelopen 20 jaar ge bleken is, dat de informaties die hij krijgt, betrouwbaar zijn", zegt e enandere juwe lier. Het is Egyptenaren toege staan goud te kopen en te verkopen en het edele me taal wordt zowel door boe ren, arbeiders en kantoorper soneel als door de hogere kringen aangeschaft. In een land waar de munt eenheid, het Egyptische pond, op de vrije markt in Zürich 1 dollar 40 opbrengt en in eigen land voor de toeristen 2 dollar en volgens de officiële wisselkoers 2 dollar 55 is, is het goud van belang omdat het stabiel is. In het oude Egypte waren de farao's de verzamelaars van goud. Vandaad de dag worden gouden sieraden ter waarde van miljoenen dollars uitgestald langs de nauwe slingerende straatjes van Cairo. Pasgetrouwde echtpa ren krijgen op hun huwe lijksfeest een ring en een armband en verzamelen in de jaren daarna over het al gemeen nog veel meer siera den. Een oude vrouw, met ver scheidene gouden sieraden om haar pols, verklaart: „Ik spaar deze, zodat mijn zoons later in staat zullen zijn een doodskist voor mij te ko pen". Nafeissa Hassan, die met een arbeider is getrouwd, verkocht onlangs een arbamd voor 90 Egyptische ponden en maakte hiermee een winst van 33 proc. Zij zegt: „Ik wil een tele visie kopen, want dat is mijn levensdroom". Maar op het ogenblik zijn er niet veel mensen die hun goud verkopen. Juweliers zeggen dat hun inkomen met 50 procent gedaald is sinds de wereldgoudprijs begon te stijgen. Zij weigeren even wel een schatting te geven van hun inkomsten. De prijs van gouden siera den in Egypte is de laatste maand met 20 procent geste gen, maar ligt nog steeds be neden de wereldgoudprijs. „Zoals u ziet doen we haast geen zaken meer. en dat zal nog wel enige tijd voort duren, totdat de wereldgoud prijs weer is gezakt", zegt een handelaar- De zomervakantie is de tijd van massarecreatie. Tien duizenden trekken natuurgebieden in. De schade die daar door wordt aangebracht is vaak enorm. Om een indruk te krijgen van de invloed van recreatie op natuurgebieden sprak Jaap Willems met ir. W. Jansen, natuurbeschermings consulent in Zwolle. noemt dat vleeses". de „zwakte des ZWOLLE „Een compromis tussen natuurbe houd en massarecreatie is absoluut onmogelijk. Ze gaan in geen geval samen. Zelfs in weinig kwetsbare! gebieden als stranden kunnen veel bezoekers nog een enorme schade aanrichten". De meerderheid van de mensen wil echter wel meewerken als ze gewezen worden op het ge vaar van hun gedrag voor de natuur. Vooral de ouderen zien volgens ir. Jansen meestal vrij snel, dat him gedrag scha delijk kan zijn. Autobezitters maken soms nogal wat bezwa ren als ze ergens met een auto niet in mogen, maar ook hun houding is over het algemeen geen onoverkomelijke barrière. Wanneer natuurgebieden een maal in eigendom zijn van een instantie of organisatie, die een goed beheer (inclusief toe zicht) kan voeren is het be houd van de natuur redelijk goed verzekerd, meent ir. Jan sen. Hij zegt: „We komen door de toenemende recreatiedruk soms wat in ademnood, maar er is absoluut geen levensge vaar." Dat zegt ir. W. Jansen, na tuurbeschermingsconsulent voor de provincie Overijssel en een erkend deskundige op het terrein van natuur behoud en recreatie. Ir. Jan sen zit al zo'n vijftien jaar in het vak. De belangrijkste manie ren, waarop recreanten schade berokkenen aan de natuur zijn volgens ir. Jan sen de verontreiniging door allerlei afvalstoffen en de z.g. betreding. Achtergelaten papier, blikken, etensresten doen de natuur veel schade en bederven het gebied ook voor de recreant. Hetzelfde geldt voor de afval- gassen van auto's en motorbo ten. Recente onderzoekingen hebben aangetoond dat vervui ling ook ernstige schade kan berokkenen aan vennen. Een deel van de planten en dieren in deze waterplassen is de laatste jaren verdwenen onder invloed van de bezoekers. Betreding (d.w.z. vertrappen, platlopen e.d.) doet o.a. in hei degebieden veel schade. Dat heeft in het verleden bijvoor beeld geleid tot de afsluiting van heidegebieden rond de Arnhemse Posbank. Doordat veel mensen in kwets bare gebieden lopen ontstaat de zgn. recreatieve erosie. Ook veengronden en rietkragen zijn volgens ir. Jansen bijzon der gevoelig voor betreding. veel mogelijk auto's uit de na tuurgebieden te houden. Dat gebeurt o.a. door de al eerder genoemde parkeerplaatsen. Maar er komen steeds meer gemeenten die in de sterk groeiende recreatie een dikke boterham zien en daarom de wegen door de natuurgebieden juist willen verbreden. De 'gemeente IJsselham heeft dergelijke plannen in het na tuurgebied de Weerribben. Een ander groeiend probleem is dat van de droppings. Steeds meer verenigingen komen op het onzalige idee om 's nachts mensen los te laten in natuur gebieden. Ze moeten dan aan de hand van een routebeschrij ving de weg terug zien te vin den en verontrusten dan de hele zaak, meent ir. Jansen. En autorally's? Daarvan heeft t men steeds minder last (in 0-'< verijssel) omdat er niet ge-! makkelijk vergunning wordt j verleend om een dergelijke au-i torit door een natuurgebied te! laten lopen. Ir. Jansen: „We hebben de autorally's aardig onder controle. De oorzaak van veel schade in de natuur moet volgens de O-j verijsselse consulent worden j gezocht in een „onvoldoende inzicht van de recreant in de gevolgen van zijn gedrag". Er is meestal geen sprake van onwil, maar men weet volgens hem domweg niet wat voor schade men aanricht met Wat afval of 'n terreinrit. Als men wel op de hoogte is wordt de invloed vaak afgewimpeld met het argument dat de „schade wel zal meevallen". Ir. Jansen BRUSSEL (ANP) Het folteren door middel van slaap, een „techniek" die op Portugese politieke gevange nen wordt toegepast, is, als gevolg van het feit dat artsen hun medewerking verlenen aan de politieke politie, uitge groeid tot een „zeer doeltref fend middel". Dat is een con clusie van de Belgische arts Michel Bossut, die door de Belgische Liga voor de Men senrechten naar Portugal werd gezonden om daar een onder zoek in te stellen. Bossut is tot de bevinding gekomen, dat opzettelijke be roving van slaap een gangbaar foltermiddel is in Portugal. Ze leidt tot algehele uitputting van het menselijk individu, dat tenslotte elk document on dertekent. „Slaapfolteringen" laat geen sporen na en is, mits met de nodige voorzorgen aan gewend, niet dodelijk. De Belgische arts heeft ge rapporteerd, dat gevangenen, als gevolg van het „slaapfolte ren" soms aan geestesstoornis sen gaan lijden, zodat ze naar psychiatrische inrichtingen overgebracht moeten wor den. Bossut uitbracht die van reoenf verslag zijn reis, heeft in Portugal, aldus zijn mede delingen, lang kunnen praten met voormalige politieke ge vangenen en met artsen die patiënten hadden die slaap-ge- folterd waren. Ook sprak hij met juristen. Bossut zegt, dat president Caetano van Portu gal onjuiste mededelingen doet, als hij zegt dat gevange-j nen niet langer dan drie a vier' uur achtereen worden ver hoord. Een van de artsen waarmee Bossut sprak, was prof. Miller Guerra, een vroeger lid van de parlementaire meerderheid en voorzitter van de Portugese Orde van Geneesheren, tot die organisatie in 1972 verboden werd. Bossut heeft geconcludeerd, dat men politieke gevangenen langdurig slaap onthoudt on der meer met behulp van ge luiden en door ze de „Christus houding" te laten aannemen, d.w.z. staan met gespreide ar men. Tegen de tijd, dat gevan genen hallucinaties gaan krij gen wordt die neiging versterkt door luidsprekers kreten en onsamenhangende taal te laten produceren. Gevangenen krij gen daarvan de idee dat ze het ireële niet meer van het reële kunnen onderscheiden en dat ze de waanzin nabij zijn. Daarna zijn ze rijp voor alle mogelijke .bekentenissen". PARIJS (AP) Het belangrijkste punt tijdens de ver. gadering van een aantal Parijse kamerhuurders draaide om het al dan niet aanschaffen van een glazen veiligheids, deur. Zjj kwamen bijeen enkele dagen na de publicatie van statistieken die aantoonden dat het aantal aanrandingen sinds verleden jaar met 94 procent was gestegen. „De aanschaf van zo'n deur? Daar draait de zaak niet om, zei mevrouw Le Due, de vrouw van een plaatselijke melkboer. De huisbaas wil ons alleen maar! opschepen met een huurverhoging voor onder houdskosten. Waarom hebben we die stomme deur nodig? Men zal toch alleen maar zijn sleutels vergeten en dan bui tengesloten zijn. Ik maak me geen zorgen over mijn veilig heid". De andere huurders waren het hier volkomen mee eens. De vrouw van een Amerikaan met een Newyorkse hartstocht voor sloten, zei dat ze voor de installering van zo'n deur was- Maar haar Franse buren zei den bijna in koor „Deuren, bahhh. On est bien, quoi" Al les is toch oke mevrouwtje. Ht slot van de discussie: nee tegen de veiligheidsdeur. En nee tegen wat de statis tieken aantonen: 34 procent meer aanrandingen van vrou wen in 1972, een vermeerde ring van het aantal inbraken met 50 procent over de afgelo pen vier jaar en 17 procent meer bankovervallen in het afgelopen jaar. De Parijzenaars houden ech ter staande dat hun stad veilig is. Zij wandelen in de vroege uren langs de verlaten kades, laten hun dochters 's avonds in de metro rijden en negeren in het algemeen rapporten, die de toename van het aantal misdrijven aantonen en die de gemeenteraad van Parijs en de politie hier meer hoofdbrekens kost dan de hoofdstedelijke bevolking. „Het is een kwestie van hoe je tegenover het probleem van de misdaad staat", zei Gabriel- le Ionesco, een Franse psycho loge. „De mensen hebben er hier nog geen angstpsychose aan over gehouden. Niemand verlaat hier zijn appartement, onderwijl denkende, dat je het risico loopt een mes in je rib ben te krijgen. Ondanks het feit dat het gevaar aanzienlijk groter geworden is. Zij wer ken aan hun andere psychoses: geld en sex". Juffrouw Ionesco is een treffend voorbeeld. Zij woont alleen in de omgeving van de Boulevard St.-Germain aan de linkeroever van de Seine op de eerste etage van een huis vol kleine appartementen. Ze neemt echter geen voor zorgsmaatregelen die een al leenstaande Amerikaanse soms treft Haar deurslot kan met hechts een draai van een ou derwetse sleutel worden geo pend, baar volledige naam Staat duidelijk op een bordje aangegeven in de ontvangst hal, en de telefoongids ver meldt haar voornaam in plaats van een neutrale voorletter. „Toen ik verleden jaar in de Verenigde Staten was", zei ze, „vertelde iedereen me: ga niet de straat op na negen uur, praat niet tegen vreemden wanneer je op de trottoirs loopt, een eindeloze stroom waarschuwingen. Ondanks mijn ideeën hierover en mijn gezond verstand kreeg ik toch dezelfde psychose. Ik zou niet graag willen dat hier hetzelfde gebeurde". Bertrand de Maigret, een lid Dat de schade aan natuurge bieden ondanks die dreigingen toch nog wel meevalt is te danken aan het feit dat de massarecreant vaak niet in de natuur is geïnteresseerd. De meeste mensen blijven bij el kaar op bepaalde punten en dat voorkomt een te grote druk op kwetsbare stukken. Staatsbosbeheer werkt dit doelbewust in de hand. Ir. Jansen: „We zijn bezig om rond de grote bevolkingscentra „zeven" aan te leggen, die de meeste mensen van de natuur weghouden. Zand en water zijn geliefkoosde recreatieob jecten. Door de aanleg van openluchtzwembaden met stranden op een redelijke af stand van de stad voorkomen we dat er teveel mensen de natuurgebieden intrekken. We larderen de steden met derge lijke zeven". In veel natuurgebieden werkt staatsbosbeheer met picknick- plaatsen, wandelroutes, parkeer plaatsen en andere voorzienin gen. Ook daarmee wordt voor komen dat recreanten in ge bieden komen waar rust nodig is om planten en dieren te be houden. Recente problemen liggen met name op het gebied van het verkeer. Het is de opzet van het staatsbosbeheer om zo- UTRECHT (ANP) Ook in het afgelopen jaar heeft het te Utrecht gevestigde Centraal Adviesbureau voor Priesters en Religieuzen, dat zich bezig houdt met de moeilijkheden die genoemde categorie van katholieken ondervindt, veel werk ver zet. Niet minder dan 183 nieuwe personen meldden zich voor gesprekken aan. Van hen waren 103 uittre- denden of uitgetredenen. Het aantal gesprekken dat met hen werd gevoerd be draagt 987, waarvan 58 pro cent met niet-uittredenden. Aldus meldt het jaarverslag over 1972 van het Centraal Adviesbureau (KAPER), dat met deze cijfers aantoont, dat het een groot deel van zijn werk besteedt aan hen die blijven. Heit jaarverslag specificeert verder de arbeid van het ad viesbureau- Van de 183 nieuw aangemelde personen warén er 105 priester, 59 zustèi) 13 broeder, 5 theologanten ,en 1 predikamit. Hoewel het aantal uittredenden onder de nieuwe „gevallen" wel afnam, zo stelt het verslag, verlieten toch in 1972 nog 148 priesters het ambt (53 seculieran en 95 re gulieren). Van hem zochten 66 contact met het bureau, het geen betekent aldus het verslag dat velen vertrou wen hebben in het advies werk, dat staat onder leiding van pastoor N. Vendrik. Het verslag signaleert dat met grote inzet geprobeert wordt door priesters en reli gieuzen zich aan te passen aan de nieuwe situatie in kerk en samenleving. Het verslag stelt echter ook dat bepaalde con gregaties van religieuzen niet altijd in staat blijken om bin nen eigen beleid en opzet haar leden voldoende ruimte, inspi ratie en vertrouwvolle gebor genheid te bieden. „Ons in ziens treden nog steeds een aantal religieuzen uit, die graag aan hun religieuze staat trouw zouden willen blijven, maar die biinman de structuur van de eigen congregatie daar voor geen mogelijkheid zien". Aldus het verslag. Te snel wordt volgens het verslag geconcludeerd dat de uittredenden tekort geschoten zijn in gehoorzaamheid. Het komt steeds meer voor dat de ze religieuzen vragen om de zorg van de gezamenlijke con gregaties. Een aantal van hen heeft de duidelijke wens ge formuleerd dat de gezamenlij ke congregaties nieuwe moge lijkheden scheppen voor een verband en opvang van „zus ters (en broeders) zonder con gregatie". Van de priesters wordt in het verslag gezegd dat zij 9 1 nog nieit klaar zijn met de uitzuivering van hun rol oorspronkelijk sociaal raads man, nu veel m-eer „ultimate concern" vain het menselijk en maatschappelijk leven; 2 nog niet klaar zijn in de uitbouw van emotionele rijp heid ten opzichte van zichzelf en in relatie met de ander. Over inschakeling van de gehuwde priester in de pasto raal zegt het verslag dat dit een moeilijk probleem is, waarmee voorzichtig wordt geëxperimenteerd. Met litur gisch optreden van de gehuw de priester is men bijzonder voorzichtig. Een apart veld van zorg voor het adviesbureau wordt gevormd door de terugkerende missionarissen. Zij vormen naar schatting 50-60 pet van het aantal priester-cliënten van het bureau. Er zijn onder hen jongeren die na teleurstel lingen ginds niet meer werk kunnen vinden- Het KAPER vraagt zich af of er door de gezamenlijke congregaties vol doende wordt gedaan om niet alleen afzonderlijke mensen te helpen, maar ook om preven tief in te werken op structu ren, die terugkerende oudere missionarissen opvangen. van de Parijse gemeenteraad en vice-voorzitter van de com missie voor openbare veilig, heid, zei in een vraaggesprek dat het stadsbestuur en de po. litie niets liever willen dan een vermindering van het percen tage misdaden voordat een angstpsychose Parijs in zijn greep gaat houden. De Maigret beweert dat de vermeerdering van het aantal misdaden die staan vermeld in de satistieken over de mis daad, enigszins misleidend zijn, aangezien de cijfers waarvan men is uitgegaan laag zijn in verhouding met andere grote steden. De toena- me van het aantal verkrach, tingen met 94 procent bijvoor beeld bracht het totaal van dat jaar op 110 en dat is in ver houding met Amerikaanse ste den nog steeds weinig vond hij. De toename van het aantal misdaden is echter toch zorg. wekkend. Een uitgebreide -analyse van de politie over de redenen waarom het- percenta ge misdaden omhoog is ge gaan is nog steeds niet open baar gemaakt. De Maigret heeft echter al een blik kun nen werpen op dit rapport en hij zei dat het als reden voor de toename drie factoren aan voert. In tegenstelling tot de Vere nigde Staten, stelt de politie hier dat het verslaafd raken aan verdovende middelen dat hier nog geen grote vor men heeft aangenomen niet de belangrijkste factor is in de groei van de misdaad. Het be langrijkste zo vindt de politie, is een sociologische verande ring die heeft geresulteerd in wat men noemt eenmalige vergrijpen een soort mis daad uit impulsieve motie ven. „De betrokken jmensen komen tot de slotsom dat ze iets willen en dat willen ze meieen, niet pas na een of twee jaar", zei De Maigret. „Het is iets wat bij deze tijd hoort". Tegelijkertijd gelooft de po litie dat door de enorme toe name van het aantal nieuwe woningen in Parijs het stabie le karakter van vele buurten en tevens de dorpsachtige re latie tussen de hoofdstadbewo ners verloren is gegaan. Vroe ger waren er altijd huisbazen en kleine zakenlieden die al tijd wel iets verdachte ontdek ten, zei De Maigret. Terwijl deze veranderingen plaatsvonden, vond er in de af gelopen, vier jaar een veran dering plaats in de organisatie van de politie, zei De Maigret. Er ontstonden problemen over wie verantwoordelijk was in gmje wijken aan de rand van d#®itad en het aantal arrestaties en gerechtelijke vervolgingen nam af. Om de toename van het aan tal misdaden te bestrijden heeft de politie een drietal, voor Parijse begrippen nieuwe maatregelen ingevoerd. Behalve dat zij een einde heeft ge maakt aan de verwarring op beleidsgebied, heeft zij tevens het aantal patrouillewagens uitgebreid, dzt niet onmiddel lijk herkenbaar is als politie auto en heeft de politie tevens een gespecialiseerde brigade in het leven geroepen waarvan de agenten op ongeregelende tijden in burgerkleding in woonwijken patrouilleren. Het resultaat van deze maatregelen is volgens de po litie een stabilisering van. het aantal misdaden sinds het begin van dit jaar. De politie telt momenteel in de Franse hoofdstad ongeveer 15000 manschappen. Aangezien meer politiewa gens en agenten, naar wordt verwacht, binnenkort de Parij se politie versterken, kon de gouverneur van het departe ment waarin Parijs ligt, Jac ques Lenoir, het gemeentebe stuur geruststellen. Hij zei te gen de gemeenteraadsleden dat de autoriteiten van mening zijn dat ze de situatie onder controle hebben. „Dat zullen we dan nog wel eens zien", zei De Maigret. „Het probleem dat overblijft is hoe het publiek kan worden aangespoord voorzorgsmaatre gelen te nemen. Ik geloof dat de meeste mensen zich niet genoeg be wust zijn van de situatie of gewoon niet oppassend genoeg zijn. De wijze waarop de infor matie wordt doorgespeeld aan het grote publiek is echter van groot belang. Het zou jammer zijn wanneer er een paniekeri ge sfeer zou ontstaan onder het publiek, dat zou de situa tie nog slechter maken dan het nu al Is".

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1973 | | pagina 6