Vakbeweging
wil in 1974
prijzen weer
aan banden
PRINSJES STEM DE SHOW
Enorme vechtpartij
tussen rijkspolitie
en kampbewoners
'Valhelm-hoofdzaak' nieuwe actie van Veilig Verkeer Nederland
\f anifaav
Commando's
op weg
naar
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
lOONSVERHOGING VOOR HELFT
jjV CENTEN EN PROCENTEN
Omloop nog
aan zijden
draadmaar
sportavond
in Hulst
gaat door
Kans op
sluiting
Vredestein-
vestiging
in Gent
Nieuw boek van
Alexander
Solzjenilsyn
in beslag genomen
Nixon gaat
in beroep
Politiehond bijt
arrestant in arm
een miljoen
gulden
aan prijzen
VISMARKT8 HULST-TELEFOON01140-3082
EDITIE VOOR
ZEELAND
Geen maximum in
prijscompensatie
Rechtvaardiger
Schoten op woonwagenkamp in Waalre
BIJNA HELFT MINDER DODEN BIJ GEBRUIK BROMFIETSHELM
Sprong
Napelse flat
ingestort
morgen
start in deze
krant de
Nationale
Puzzelactie ten
bate van Natuur
behoud en
Natuurbescher
mingseducatie.
5.000,- geëist
van Susterens
burgemeester
STEM
vrijdag september 1973
113e jaargang no. 17427
directeur
dr. w. a. j. m. harkx
hoofdredacteur i l. leijendekker
kantoren te breda - bergen op zoom - goes - hulst - oosterhout - roosendaal - terneuzen
(Van een onzer verslaggevers)
GENT Het is zo goed als
zeker dat binnen enkele maan-
ien het Gentse bedrijf Vrede-
itein-Lechat, een dochteronder-
teming van de Nederlandse
Vredesteingroep zal worden
gesloten. Ook twee Nederland
se dochterondernemingen zou-
den voor sluiting in aanmer
king komen. De Vredestein-
directie zal rond 20 september
een deiintieve beslissing ne
men,
Het bedrijf in Gent, dat ge
specialiseerd is in het vervaar
digen van rubberen transport-
riemen, biedt werk aan 145
man, Vakbonden en leden van
le ondernemingsraad zijn wat
ie minder rooskleuirge toe
komst van het bedrijf betreft
Woensdagmiddag door de direc-
tie op de hoogte gesteld. Gezegd
®d dat de oorzaak van de
sluiting van het bedrijf te zoe
ken is in de buitenlandse con-
currentie, die tegen een lagere
trijs kan werken. Volgens een
«norlands directielid verkeert
het Gentse bedrijf al enkele ja-
re» in financiële moeilijkheden.
j>e laatste jaren werden enkele
"Wenen francs verlies ge-
Ma, Er bestaat nog een
sprankje hoop dat de raad van
"stuur van Vredestein tijdens
I J! ®erSadering van medio sep-
tember zal beslissen om zoda-
rk f Jnyesteringen te doen dat
tabnek kan blijven bestaan.
'ju de andere kant acht men
onwaarschijnlijk omdat nu
L ve™den is bestellingen te
I wl niet voor decem-
kunnen worden afgewerkt.
(Van onze parlementaire redactie)
AMSTERDAM De vakbeweging wil volgend
jaar de prijzen weer aan banden zien zoals nu ook
het geval is.
Zij rekent er op, dat de regering in 1974 een actief prijs
beleid voert. Deze verwachting is een van de harde onder
delen van het wensenpakket van NVV, NKV en CNV, dat
in het middelpunt staat bij het overleg met de regering en
werkgevers over het centraal akkoord over de matiging
van lonen en prijzen volgend jaar.
De vakcen
trales willen voorkomen, dat
de prijsstijgingen in 1974 lei
den tot een hogere winst per
eenheid produkt. Op 1 novem
ber aanstaande loopt de huidi
ge prijsmaatregel (pr-ijscalcu-
latiebeschikking plus meldings
plicht) af.
Dit wensenpakket van de vak
beweging (nota arbeidsvoor
waardenbeleid en urgentiepro
gram) is gisteren definitief
vastgesteld tijdens een verga
dering van het overlegorgaan
van NVV, NKV en CNV in
Amsterdam. De verlangens en
kritiek van de vabondslederi
zijn daarin opgenomen. Het
urgentieprogram is meer ge
richt op de regering. Via de
nota arbeidsvoorwaardenbeleid
worden wensen voorgeschoteld
aan de werkgeversorganisaties.
Ook zijn de nog dit jaar on
vervulde verlangens er in op
genomen, die volgens het cen
traal akkoord voor 1973 zou
den worden ingewilligd. Bin
nen de Stichting van de Ar
beid willen de vakcentrales
met de werkgevers tot over
eensitemming komen over het
te voeren arbeidsvoorwaarden
beleid.
NVV, NKV en CNV hebben
zich gisteren niet uitgelaten
over de kans van slagen van
een centraal akkoord voor vol
gend jaar. Als ze met de
werkgevers geen centrale
overeenstemming bereiken
over het te voeren arbeids
voorwaardenbeleid via cao's,
willen zij wel met een gecoör
dineerd beleid de cao-onder
handelingen ingaan.
De vakcentrales hebben giste
ren hun eerdere eis van een
minimum in ,de prijscompensa
tie (vergoeding voor de geste
gen prijzen) tot 160 gulden
per procent prijsstijging ge
handhaafd. Wel hebben zij de
voorwaarde laten vallen, dat
er een maximum van 225 gul
den moet komen. Zij willen
niu dat via een nog te bepalen
afbouwschema de prijscom
pensatie voor werknemers met
een jaarinkomen boven de
16.000 gulden minder wordt
Dit schema is niet afhankelijk
van de studie over de prijs
compensatie, die voor enkele
bedrijfstakken (o.a. de me
taal) wordt gemaakt. Tijdens
het grote arbeidsconflict begin
dit jaar was de prijscompensa
tie het hete hangijzer. NVV,
NKV en CNV willen ook het
maximum in de prijscompen
satie binden aan de premie-
grens voor de sociale verzeke
ring (nu 32.500 gulden inko
men per jaar).
Nieuw is ook de wens van de
vakbeweging, dat de loonsver
hoging volgend jaar voor de
helft in centen (vast bedrag)
en voor de andere helft in
procenten moet worden uitbe
taald. Dit past volgens haar
binnen een streven naar een
rechtvaardiger inkomensverde
ling.
Het wensenpakket aan de re
gering (urgentieprogram) is
niet veel veranderd. Nieuwe
verlangens zijn o.a.:
O niet meer dan 24 kinderen
in de leeftijdsgroep tot en met
acht jaar en niet meer dan 30
oudere kinderen in één klas;
O een beleidsplan, waardoor
schoolhoofden beter hun taak
kunnen verrichten;
O afschaffing schoolgeld voor
kleuters;
O stakingsrecht aanpassen en
laten gelden voor ambtenaren;
O volgend jaar een regerings
nota over inkomensbeleid, dat
alle inkomenstrekkers omvat;
O aangepast minimumloon
voor werknemers beneden 22
jaar;
O meer wijkgezondheidscen
tra;
O wijziging van de zieken
fondsgrens (waaronder men
verplicht verzekerd is) op ba
sis van de gemiddelde loons
verhoging plus een niveauver
hoging;
O invoering van een specula
tiewinst- en vermogensaan-
wasbelasting.
EEN groep Belgische studen
ten heeft op 15 kilometer van
Laan (in het Franse departe
ment Aisne) op het terrein
van de abdij van Vauclair een
schat aan munten gevonden.
Het zijn een zak met 3374
zilveren munten met beelde
naren van vorsten uit de tijd
tussen Lodewijk de Twaalfde
tot Hendrik de Vierde-
(Van een onzer
verslaggevers).
DEN HAAG Talloze
Hagenaars en zeker niet
minder toeristen verdrongen
zich gisteren in het centrum
van de residentie om getuigen
te zijn van de rijtoer per
koets, die de jubilerende ko
ningin samen met prins
Bernhard, hun dochters en
schoonzonen en vooral
niet te vergeten de kleine
prinsjes, maakten na afloop
van een massale koffiemaal
tijd op het Binnenhof. Net als
de dag tevoren in Tilburg
was het ook nu erg warm,
wat overigens niemand ver
hinderde om al uren tevoren
een goed plaatsje te zoeken
achter de dranghekken.
De „show" werd uiteraard
gestolen door de kleinkinde
ren (foto) van het koninklijk
paar, die zo „eigenwijs" wa
ren om niet terug te wuiven,
naar de zwaaiende en zwe
tende enthousiaste mensen
massa. Het was voor het
eerst dat de jonge prinsjes
een rijtoer meemaakten, wat
Eerste Kamervoorzitter mr.
M. de Niet, ertoe verleidde
om de op het Binnenhof ver
zamelde volksvertegenwoor
digers (ministers, kamerle
den, Provinciale Statenleden
en gemeenteraadsleden) toe
te roepen ruim baan te ma
ken „voor iets wat u nog
nooit hebt gezien".
Al die volksvertegenwoor
digers vergezeld van hun
echtgenoten, hadden (meer
dan tweeduizend in getal)
deelgenomen aan de massale
„wandelende" koffietafel, die
ter gelegenheid van dit feest
was aangericht. Het werd
een leuke happening ter af
sluiting van drie in meer of
ficiële sfeer gehouden bij
eenkomsten, die als gevolg
van een verkeersopstopping
waarin de hofauto's verzeild
waren geraakt een halfuur te
laat moesten beginnen.
(Vervolg op pagina 15)
(Van onze redactie buitenland)
MOSKOU De geheime
Sovjet-politie heeft een niet ge
publiceerd werk van de schrij
ver Alexander Solzjenitsyn in
beslag genomen over gevangen
kampen, zo heeft Solzjenitsyn
gisteren in een verklaring aan
buitenlandse correspondenten
laten weten.
Het boek „Archipelag Gulag",
is in Leningrad in beslag geno
men nadat een vrouw na vijf
dagen ononderbroken onder
vraging de bergplaats had ont
huld. De vrouw. Yelizaveta
Voronayanskaya, heeft zich na
haar vrijlating van het leven
beroofd. Het boek beslaat de
periode 1918-1956 en omvat de
namen van meer dan 200 over
levenden uit de kampen.
Solzjenitsyn vreest dat de au
toriteiten nu vervolgingen gaan
instellen tegen de overleven
den wegens hun onthullingen
over martelingen in de stali
nistische kampen.
WASHINGTON President
Nixon is donderdag in beroep
gegaan tegen een gerechtelijk
bevel, geheime bandopnamen
van het Witte Huis over de
Watergate-zaak af te staan, met
het argument, dat de betrok
ken rechter zijn constitutionele
bevoegdheid te buiten is ge-
gaan.
Het Amerikaanse hof van be
roep in Washington zal dinsdag
a.s. het verzoek van Nixons
advocaten de beslissing van de
lagere rechtbank aangaande de
gewraakte Witte-Huis-bandjes
teniet te doen, in behandeling
nemen.
-v">*
(Van onze correspondent)
WAALRE De aanhouding van de 23-jarige A. P. op
het woonwagenkamp te Waalre, ontaarde donderdagmor
gen in een massale vechtpartij tussen de rijkspolitie en de
kampbewoners, waarbij door de politie werd geschoten.
A. P. zelf werd bij zijn aanhouding gewond toen hij door een
politiehond werd gebeten. Hij was één van de mannen die door
de rijkspolitie werden gezocht tijdens de invallen in 4 woonwa
genkampen te Oirschot, Eindhoven, Aalst-Waalre, Hapert en
Ileeze op 16 augustus j.I. Hij werd toen echter niet gevonden.
A. P. werd al geruime tijd gezocht in verband met zijn veronder
stelde aandeel in een reeks diefstallen van textiel en elektro
nische apparatuur.
Met het oog op de massale
kritiek die naar aanleiding
van het grootscheepse optre
den van de politie op 16 au
gustus losbarstte werd beslo
ten de aanhouding donderdag
morgen zo geruisloos mogelijk
te doen verlopen.
Aan de actie namen tien po
litieambtenaren deel, van wie
er vijf buiten het kamp ble
ven, dat op dat moment nog in
volle rust verkeerde. Vermoe
delijk heeft A. P. de politie
zien aankomen, want hij
vluchtte weg in een maïsveld,
waar hij na een achtervolging
kon worden aangehouden. De
(Van onze redactie
binnenland)
DELFT „Valhelm-hoofd
zaak" is de slagzin, waaronder
Veilig Verkeer Nederland een
nieuwe actie gaat voeren om
de Nederlandse bromfietsers
ertoe te bewegen een valhelm
te gaan dragen bij het rijden
op de bromfiets.
Veilig Verkeer Nederland
hoopt, dat indien het dragen
van een valhelm voor brom
fietsers een wettelijke ver
plichting gaat worden, dit als
ge lg van de actie alleen nog
maar een formaliteit zal
zijn.
Er zijn in ons land ongeveer
twee miljoen bromfietsen, die
vast of beurtelings door drie
miljoen mensen worden bere
den.
In de afgelopen tien jaar
zIJ.i bijna 5.000 bromfietsberij
ders in het verkeer omgeko
men 3n bijna 250.000 gewond
geraakt.
Vast is komen te staan, dat
de doodsoorzaak van tachtig
procent van de verongelukte
bromfietsers hersen- en sche
delletsel is.
Dit reslutaten van een giste
ren gepubliceerd onderzoek
dat de Stichting Wetenschap
pelijk G.-derzoek Verkeersvei
ligheid in opdracht van de mi
nister van Verkeer en Water
staat heeft uitgevoerd, blijkt
dat de kans, dat een bromfiet
ser bij een verkeersongeluk
komt te overlijden 40% klei
ner is wanneer hij een helm
draagt.
Bijna 75% van aHe brom-
fietsdoden blijkt ii de leef
tijdsgroep van 50 jaar of ou
der te liggen of jonger te zijn
dan 21. Maar een kwart van
de bromfietsdoden ligt tussen
de 21 en 50 jaar.
Het onderzoek heeft een
reeds drie jaar geleden uit
spraak van de SWOV beves
tigd: „Elke helm is beter dan
;een helm'
Verkeersongevallen nemen
de vierde plaats in, in de rij
van doodsoorzaken na hart
ziekten, -waadaardige gezwel
len en ziekten van het zenuw
stelsel.
inmiddels ontwaakte kampbe
woners probeerden hem echter
met geweld te ontzetten, daar
bij gebruik makend van stok
ken en stukken ijzer.
In het tumult wist A. P.
zich los te rukken. Hij zag
kans zijn wagen te bereiken
en hoewel deze werd geblok
keerd door twee politiemensen
reed hij als een dolleman van
het kamp weg. Beide agenten
moesten zich met een sprong
in veiligheid stellen. Om A. P
tot stoppen te dwingen werd
er zesmaal op de auto gescho
ten, waardoor deze onklaar
raakte. P. kon opnieuw
worden aangehouden, ondanks
hernieuwde acties van de
kampbewoners. Bij de tweede
aanhouding werd het verzet
van A. P. eerst gebroken na
dat hij door een politiehond in
zijn arm was gebeten. Hij
moest zich bij een EHBO-post
laten behandelen.
De politie zegt tn een later
uitgegeven verklaring ervan
overtuigd te zijn dat deze uit
barsting van geweld het direc
te gevolg is van het minimaal
aantal politieambtenaren dat
bij de actie was betrokken,
Omdat er meer kampbewoners
dan politiemannen ter plaatse
waren hebben de kampbewo
ners gemeend de opzet van de
politie A. P. aan te houden, te
kunnen erijdelen, eerst door
intimidatie en later door daad
werkelijke hulp, aldus de me
ning van de rijkspolitie.
Er zijn overigens óndanks
de actie van de kampbewoners
geen verdere arrestaties ver
richt.
DROOG. ZONNIG.
's Morgens kans op
mist.
Maximumtemperaturen;
20 graden aan zee;
25 graden binnenland.
STAD EN STREEK
Goed jaar voor de akker
bouw. Pagina 3
men Sas van Gent.
Pagina 5
Woonwagens overstro-
BINNEN- EN
BUITENLAND
Nixon vertrouwde zelfs
zijn eigen broer niet.
Pagina 15
Samen naar de schroot
hoop; de martelgang van
vijfentwintig |aar
verkeer. Pagina 17
KUNST EN CULTUUR
Jan Naaykens brengt
gezinstoneel.
Pagina 17
SPORT
Johan Cruyff kan in
Barcelona geen kwaad
meer doen. Pagina 19
Basketbal nog niet
populair. Pagina 21
FINANCIëN EN
ECONOMIE
Meer duurdere auto's op
onze wegen.
Pagina 11
(Van onze redactie
buiten and)
NAPELS Bij een instor-
inp van een zeven verdiepin
gen tellend flatgebouw in Ca-
iavatore. een voorstadje van
Vapeis, zijn drie mensen om
liet leven gekomen.
Meer dan 30 bewoners wei
den gewond. Volgens de poli
tie zouden onder het puin nog
meer slachtoffers liggen.
(Van onze sportredactie)
TERNFUZEN Hoewel de
tiende Omloop van Zeeuwscn-
Vlaanderen aan een zijden
draadje hangt donderdaga
vond laat werd nog druk ver
gaderd door het Omloopcomité
en telefonisch overleg ge
pleegd door de leden van het
stichtingsbestuur over het al
of niet doorgaan van de jubi
leumomloop is het in ieder
geval we» zeker, dat de grote
sportavond in Hulst vanavond
doorgaat.
De verkiezing van „Miss
Omloop" zal als gebruikelijk
een van de atraeties van het
programma vormen.
Er is overigens nog meer te
beleven in sporthal Den Dul-
iaert, waar gastheer Theo
Koomen, de bekende radio- en
televisieverslaggever in sa
menwerking met Wim Hen
driks de sportavond zal pre
senteren.
(Vervolg op pag. 21)
(Van onze redactie buitenland)
CAIRO Een Syrische Ca-
ravelle met vijf Palestijnse
guerrilla-strijders en vijf gij
zelaars uit de Saoedi-arabische
ambassade in Parijs vloog van
nacht waarschijnlijk richting
Jeddah (Saoedi-Arabië). De
Cara veile had eerder in airo
een tussenlandig gemaakt om
brandstol in te nemen. Er zijn
tien bemanningsleden aan
boord. De niet-Arabische gijze
laars werden door de guerril
la's in Parijs vrijgelaten Bij
het sluiten van deze editie was
nog niet bekend waar het
vliegtuig geland was.
(Zie ook pag. 15)
(Van een onzer verslaggevers)
SUSTEREN De mogelijk
heid bestaat, dat Susterens bur
gemeester Albert van Goethem
zijn optreden in de kwestie
Kavinksbos zal moeten beko
pen met een boete van 5000
gulden.
Huizenhandelaar Wim Hoo-
gendorp uit Amsterdam, die het
met de burgemeester aan de
■stok kreeg toen hij de 52 wo
ningen in de wijk Kavinksbos
nan de bewoners ging verko
pen, heeft altham na overleg
met zijn advocaat de te eisen
schadevergoeding bepaald op
5000 gulden.