'48 - '73
1948
een jongen
i en
1
Sé
141.000 Arbeidskrachten minder in
de landbouw in zeven jaren tijd
Nieuw Olympisch record
door Nel van Vliet
Bevrijdingsschip
Bonnen lijst
zander Pola
Wereldburger daagt politie van Opgepast!
s uit
te koop
"""teicoop
Koninklijk verzoek
Nel van Vliet
pakt koffers
I
Borrel vrij!
Het boerengezin op de tweesprong
GROTE BATO-PRIJSVRAAG
LANGERE ZOMERS
en
KORTERE WINTERS
Lijst
kiest
g. wagenaar
Strijd tegen
de schund
Cissy van
Marxveldf
FranzLehar f
Extra bon
voor snoep
Bij regeringsju
bileum
125 gram suiker
per schoolkind
Gratiebesluit
afgekondigd
Militaire actie
Djokja bezet
Joris
Tjebbes:
Studie
stond
vooroo
Alexander Pola (59)jsno„
an de Cler verliet de lichte
>m arts te worden en Dico
r Meer is inmiddels overle-
>ing Strong wil Alexander
larom wel even terugblik-
de roemruchte jaren van
Negen Heit de Klok, de
dige amusementsserie
et hele serie die in 1947/48
art-ging en "direct vaart
in de Nederlandse radio-
i nu haast niet meer voor-
r,'; aldus Pola, „maar onze
vas in die tijd vooral geba-
op het tempo. Mocht een
AVRO's Bonte Dinsdag-
rein drie liedjes'zingen,
ten hem er maar ééntje
en dan hups weer over op
ders."
cijkend op die periode wil
grootste eer toespelen aan
an der Meer („een man
ue ik alles geleerd heb")
inderdaad- ook voor hem-
is „De Klok" de definitieve
•aak naar het succes. „Het
sok wel tijd, hè," zegt Al-
ar Pola nu met ironische
ïtzaamheid, „ik raakte al
ad in de dertig tenslotte."
raat overigens niet graag
jn leeftijd. Zijn teamgeno-
Farce Majeur bijvoorbeeld
lemaal een generatie jon-
het is zijn streven (overi-
iet overduidelijksu cces be-
om bij hen niet uit de toon
en, „al moet ik soms een
op ervaring stoelende- op-
ïg inslikken."
meer Pola voelt zich bij de
nu net zo thuis als in de
n „Negen Heit de Klok" bij
3. Beide omroepen bleken-
jken- een flinke tolerantie
ben voor stunts van mede-
rs, tenminste voorzover er
iis van wederzijds vertrou-
ook een misverstand, zo
'ola, om te denken dat er in
veertiger jaren alleen
.amusement" en geen sa-
;rd gebracht.
laakten een boel kritische
kenen, ook op de KVP,
dat mocht toch allemaal,
ens de KVP "was-zeker
en van de weinige partijen
Ifspot niet uit de weg in-
doorbreken- de rage van
tiger jaren- was er echter
Maar daar was ook geen
te aan.
iefden in een feestroes,"
lexander Pola met een
nde blik, waarin enige spot
veel onnozelheid niet valt
kennen. „We waren im-
ias bevrijd en nu zou alles
worden, samenwerking
voorop. In die jaren werd
e officiële bevrijdingsdag
vierd, alleen maar om een
iroduktiedag voor de we-
iouw te hebben."
ola gold die bevrijding wel
het bijzonder. Hij had.im-
ri j wel de gehele oorlog on-
oken gezeten, omdat hij
flink wat joodse grootou-
i- vier om precies te zijn..."
an zijn familie is dan ook
oord. „Nee, niet mijn
directe familie, goddank,
in de „oom-en-tante-sec-
alles wel verdwenen."
ertelt' dat niet zonder re-
Is immers zelfs hij na de
allereerst aan „opbou-
lacht in plaats van aan te
lken, dan is het wel duide-
de hele sfeer in Nederland
'evingsgezind en te opti-
h was.
raf zag ik dan ook: hadden
aar wat scherper gere-
op zaken, die de kiem van
conflicten al in zich droe-
lerlei hele en halve colla-
urs die weer in het zadel
en en zo."
■ken als „Kris Kras en
eitje" in „Negen Heit de
gaven wel politieke steken
water, maar het was - bij
lik - toch te gemoedelijk,
lij nu.
e jaren heen is Alexander
vnischer geworden dan hij
kon voorzien. „Ja, wat wilt
>m steedsmeer tot de over-
dat met je hele gezin ver-
irden in Dachau of gebom-
rd worden in Cambodja
de is. Zelfs het verschil
sneuvelen en vergast wor-
>rdt alsmaar kleiner."
irdt voor Pola steeds moei-
een zinvolle rechtvaardi-
vinden voor „sneuvelen"
verband ook. „Maar," zo
j dan weer opgewekt, „je
ooit eenzijdig worden in je
e. Elke medaille heeft een;
de, hoe dun je hem ook
deze relativerende hou-
)e hem door de jaren heen
derd heeft verbitterd te
>f „vast te lopen". Vandaar
kt hij nog altijd een graag
gd medewerker is voor sa-
programma's.Eenplezie-
>ak, want als free lancer
zich noodzakelijkerwijs
„marktwaarde" bewust,
misschien niet de leukste
ie tekstschrijvers, maar ik
voordeel, ik werk precies
afspraak. Wie wat bestelt
et op tijd binnen," zo zegt
t zonder triomf. Wachten
jiratie en dergelijke flau-
er voor hem niet bij.
donkergebruind gezicht,
rt grijs ringbaardje en
lende ogen met daaronder
rood shirt wekt hij de in-
og jaren mee te kunnen..
dan ook wel de bedoeling-
ik tegenwoordig iets
mezelf dan vroeger. Ik
voor Farce Majeur- bij-
Id niet meer zo .vaak In
ter smijten als een paar
ug."
.;ma Koffergramophoon
L[ 50 Z. g- a. n. platen,
„opulaire en klassieke
muziek. Zeer geschikt voor
^feGIESBERTS, Graf-
wegensestr. 3,
Kinderwagen op kogel-
Mers. Fransestraat 58.
Het secretariaat van H.M.
je Koningin verrockt ons het
cotgende te willen bekend,
maten-'
,Hct is zo teleurstellend tcl-
tos aver te moeten ervaren,
hoe weinig het Nederlandse
publiek de wets van Hare
Majesteit de Koningin be-
ijrjjpt, om rich met haar
'kinderen vrij en ongehinderd
onder de mensen te kunnen
tcgevcn,
Jongeren en ouderen dringen
ep, kloppen tegen da rUiten
m ie auto of blijven staren,
ondanks herhaald vriendelijk
terroek langzaam, door te
lopen.
Elk gezellig, door de prin
sesjes bedacht plan, b.vhet
/ons van boodschappen in
'ic:c Sint Nicolaastijd of het
bezoek aan een dierentuin,
leidt tot een verdrietig resul
taat.
nogmaals wordt oud en jong
«iet klem gevraagd de wens
m H. M. de Koningin te
helpen vervullen".
Dit is de 25-jarige
Garry Davis, bom-
bardements-piloot en
ex-Broadway-acteur,
die zijn Amerikaanse
nationaliteit heeft op
gegeven om „wereld
burger" te worden.
Bij heeft van de Pa-
rijse politie aanzeg
ging gekregen Frank
rijk te verlaten. Daar- j
om brengt hij nu de l
dag door in het palais j
de Chailtot, de „eni- j
ge plek in Frankrijk,
die geen Franse bot?
dem is". Dar is heeft]
zich onder bescher- i
ming van het UNO-
secretariaat gesteld. I
De slanke blonde
jongeman predikt ?t 1
evangelie van een 1
wereld zonder pas-i
poorten, zonder tol-
muren en zonder j.
oorlogen. Hij spreekt!
op ernstige toon over i
internationale kwes-1
ties en de juridische!
kant van zijn nieuwe
positie. Intussen is
de eerste wereldbur
ger onvoldoende ge
kleed tegen de eerste
koude nachten. Hij
heeft sléchts 'n battle
jacket en de lichte
uniform-broek van 't
Amerikaanse leger
aan. Verder bezit hij
een rugzak, een acte-
tas en een koffer-:
schrijfmachine. Over-1
dag koestert hij zich i;
echter in de warmte
van de sympathie
van hen, die hem als
bewijs van hun medeleven broodjes komen brengen, die Davis met
smaak oppeuzelt.
Arkady Sobolev, de Uno-secretaris generaal ad interim neemt de
zaak niet au serieus. Tegen journalisten zei hij, dat hij de geboorte
van de eerste wereldburger „voortijdig" achtte, maar dat hij geen
stappen tegen Davis zou ondernemen omdat deze een volkomen ge
weldloze actie voert.
Twee filmpjes, „Winterfeest
in Moskou en „Russische
Potpourri" zijn door de Ka--
tholieke Film-Centrale we-
qens communistische propa
ganda ONTOELAATBAAR
verklaard, d.w.z. dat zij naar
het oordeel van de KFC, niet
vertoond mogen worden, voor
niemand. De Rijkskeuring
verklaarde deze filmpjes ge
schikt vooralle leeftijden.
Hoe zit dat? Moet van de
heren, der Rijkskeuring ge
zegd worden: zij hebben ogen
en zien niet? Weten zij niet
wat er op het ogenblik gaande
is?
Opgepast!
Nu is het dan zover. Wij zijn
Nel van Vliet kwijt. En de
grootste klap is wel dat zij
voor de Olympische Spelen
niet voor Nederland zal uitko
men. Vandaag zit zij al op de
boot naar het land van Uncle
Sam. En dit alles hoofdzake
lijk door een meningsverschil
over de trainer. Volgens de
KNZB moeten de zwemsters
en zwemmers getraind wor
den door Ma Braun, waarmee
enkele prominenten uit de
zwemwereld niet accoord gin
gen en het bij hun oude trai
ner Jan Stender hielden.
De Engelse kranten kwamen vorige week uit met grote
koppen op de voorpagina, waarvan ,,'t Is een jongen
de belangrijkste headline vormde. Prinses Elizabeth
had een zoon en Engeland een prinsje gekregen. Ons blad
was reeds ter perse, toen de blijde radio-boodsehap door-
kwam. Het gebeuren heeft in binnen- en buitenland te
zeer de algemene belangstelling getrokken, om er niet
alsnog enige aandacht aan te schenken. Wij, die voort
durend meeleven met ons dierbaar Oranjehuis, kunnen
ons zo goed de vreugde indenken, welke zich van het
Britse volk meester maakte. Hoe verkeerden wijzelf in
spanning, ,toen prinses Juliann haar eerste kindje ver
wachtte! Herinneren bijgaande foto's ons niet nnn dii
gewichtige dag op Soestdijk?
's-Gravenhage, 17 Sept.—Af
gekondigd is een besluit tot
opheffing van de rantsoene
ring van gedistilleerde dran
ken. x
De opheffing van de rantsoe
nering betekent niet, dat de
frondstoffen voor de vervaar-
iging van gedistilleerd in qn-
oeperkte mate ter beschik
king zullen worden gesteld.
Van bevoegde zijde verne
men wij nog dat de slijters
niet extra bevoorraad zijn, zo
dat vooralsnog een beroep op
hen om meer dan het huidige
rantsoen geen zin heeft.
(Van onze landbouwmedewerker)
23 Sept. Het
aantal vaste en tijdelijke ar
beidskrachten, dat in de land
en tuinbouw werkzaam is, be
droeg in Mei 1D47 bij de inven
tarisatie van land- en tuinbouw,
rond 924.000. In Juni 1940 telde
de agrarische sector 1.065.000
arbeidskrachten. I)at wil zeg
gen in zeven jaar tijds een te
ruggang van het aantal werk-
zamen in de land- en tuinbouw
met circa 141.000 personen.
Hieronder zijn berekend de be-
drijfshoofden, de vaste en tijde
lijke medewerkende gezinsleden
en de vaste of tijdelijke betaal
de arbeidskrachten.
Dit blijkt uit de cijfers welke
onlangs vanwege het C. B. voor
de Statistiek omtrent deze in
ventarisatie zijn bekend ge
worden.
Relatief, in verhouding tot de
toename in andere beroepen, is
deze teruggang uiteraard nog veel
sterker. Sedert tientallen jaren
beweegt het aantal werkzamen in
le agrarische bedrijven zich in
een aaiende lijn. In 1899 waren
nog 29.6 van degenen die een
beroep uitoefenden in land- of
tuinbouw werkzaam.
LONDEN, 30 Juli. Het zal voortaan Pietie van Vliet zijn.
Zo staat zij op de Olympische programma's geboekt en zo zal
zij voortaan heten. Pietie van Vliet. Zij is haar Olympische reis
begonnen met het breken van'een Olympisch record. Het
1936 gevestigde record van de Japanse Maehata dat op 3.19
stond is op 2.57 gebracht en dal op deze zware vijftig meter
baanl Ze won haar serie met een verschil van een meter of zes.
Het Olympisch goud ligt nu
wel voor haar voor het grijpen'.
"Want haar felste concurrente de
Hongaarse Scekely kon het on
danks de forse butterfly niet
verder brengen dan 31/5. De
grootste verrassing was echter
de kleine Tonny Hom van de Rob
ben, die pas 15 jaar is. Zij be
hoort tot de jongste deelnemers.
Zij werd tweede achter de Hon
gaarse in de veelbelovende tijd
van 3.6.
JANNY DE GROOT DERDE
En daar alle goede dingen "uit
drieën bestaan kwam als derde
vreugde de derde plaats van Jan-
ny de Groot in de tijd van'3.4.
Dus kreeg Nederland drie
pi atsen in de halve finale, wat
meer is dan verwacht mocht
worden.
Ul«
beschikbaar gesteld door
ds fa. Chalfont le New-York
en 250 andere waardevolle prijzen
loven wij uit voor de winnaars vc/n de
Met een aardige slagzin, of kort en krach
tig rijmpje, waarin U de hoogfijne kwali
teit van de BATO-jam weergeeft, kunt U
4
Dl Linie, 2 juli 1943
SITTAKD De Sittardse po
litie heeft op de stationskiosk
een grote hoeveelheid zin
nenprikkelende lectuur in be
slag genomen.
De serie die ons bij de politie
getoond werd loont zich niet
voor nadere beschrijving. Zij
is in één woord schofterig.
De Sittardse politie heeft een
prachtige daad gesteld. Dage
lijks trekken duizenden scho
lieren over het perron waar
de schunnigheid staat uitge
stald. De agent van de spoor
wegboekhandel, gevraagd
naar de mate waarin de jeugd
zich voor deze lectuur interes
seerde, antwoordde: „Zij vre
ten het".
0p bijna 59-jarige leeftijd is te
•Amsterdam de schrijfster
ussy Beek-De Haan overle
den, die onder het pseudo-
MemCissyvanMarxveldgrote
bekendheid heeft verworven
als schrijfster van meisjes
boeken.
Grote populariteit verwierf
zij door haar Joop-ter-Heul-
sene. In hoofdzaak vond zij
onderwerpen in het schooi
en kantoorleven. Na de oorlog
verscheen van haar o.a. „Ook
bJ maakte het mee".
JWNEN, 24 okt. Franz Le-
nar, één van de laatste roman
tische componisten uit We
nen, is Zondagavond op 78-ja-
hge leeftijd in zijn huis te Bad
iscnl aan kanker overleden.
js-GRAVENHAGE Ter ge-
egenheid van het regerings
jubileum van H.M. de Konin
gin wordt aan alle leeftijds
groepen een bon voor 100
versnaperingen be-
rnikbaar gesteld. Deze bon
jordt in de bonnenlijst van
aeze week opgenomen.
ievfns is met het oog op dé
eestelij kheden aan ijsberei-
ers en limonadefabrikanten
Ver tGX^ra toewiJzin& suiker
schijn
u d«i ik hmfd-
&em>t$er èm'F*
W'
Het eerste schip met Marshall-hulp is birmeri. Symbool van onze
tweede bevrijding: bevrijding van zwarte onzekerheid. Nog juist
op 'tijd reikte de Nieuwe Wereld, waar Nederlanders eens de
grondslag voor New York legden, om de helpende hand.
Verwacht echter niet, mannen en vrouwen
van Nederland, dat de dagen van gulle over
vloed voor de deur staan. De Marshall-hulp
dient niet om ons te warmen aan een kort
stondig strovuur, of onszelf ie bedriegen
met een al te tijdelijke schijnwelvaart.
Nog staan wij voor een lange, vermoeien-
-de weg van hard en zwaar werken, van strikte
soberheid. Nog zullen onze dappere huis-
moeders moeten passen en meten. Nog
zullen wij vele goede 2aken ten dele moeten
ontberen. Maar dt toekomst ligt voor ons often,
1 oor onsztlf en voor onze kindtrtnMet de
Marshall-hulp zullen wij onze productie,
de enige werkelijke bron van welvaart, in
staag stijgend tempo opvoeren. Naarstig en
onafgebroken arbeidend, bescheiden levend,
verbelden wij koppig de dag, waarop ons
oude en nijvere cultuurland zich weer uit
de nachtan karigheid en schaarste verheft.
Zo ging da lijn van
ons harstal 1
Zondar Marshall
hulp was dit
beurd:
Maar dif doat do
MarshaJbhulpt
PUBLICATIE VAN DE NEDERLANDSE REGERING
DEN HAAG, 14 juni —Minis
ter Mansholt heeft de distri-
JIOUCl IC WCJAQIX."
wijzingen te verstrekken voor
maximum 125 gram suiker
per schoolgaand kind, zulks
ter gelegenheid van het a.s.
regeringsjubileum. Schoolbe
sturen moeten deze toewij
zing in een keer aanvragen
tussen 4 juli en 28 augustus.
's-GRAVENHAGE, 28 augus-
tusNaar aanleiding van het
50-jarig regeringsjubileum
van H.M. de Koningin en van
de troonbestijging van H.K.H.
prinses Juliana heeft het de
Prinses Regentes behaagd,
om aan allen, die tot een vrij
heidsstraf veroordeeld zijn,
gratie te verlenen van een
vierde gedeelte van hun straf
met dien verstande, dat dit ge
deelte niet minder zal bedra
gen dan een maand en niet
meer dan een jaar.
Nederlandse strijdkrachten
op Java en Sumatra zijn Za
terdagmiddag om 5 uur Ned.
tijd een tweede militaire actie
begonnen. Djokjakarta, de
hoofdstad van de Republiek
Indonesia, is Zondagmiddag, 3
uur Java-tijd, 15 uur later,
door parachute-troepen ge
heel bezet. Hedenmiddag om
4 uur legt de regering een ver
klaring af in de Tweede Ka
mer. Soekarno, Hatta en
Sjahrir zijn in Djokja geïnter
neerd.
Voor het tijdvak van 29 Februari
t/m 13 Maart geldende bonnen:
Elk der volgende bénnen geeft
recht op het kopen van:
BONKAARTEN KA, KB, KC 802.
211 melk: 4 liter melk
213 melk: 7- litér melk
216 vlees: 100 gram vlees
217 vlees: 300 gram vlees
218, 219 boter: 250 gram boter of
margarine of 200 gram vet
234 algemeen: 1600 gram brood
(geldig t/m 6 Maart)
vermirolli e.d. (geldig t/m 13
«syMaart)
230' algemeen: 150 gram kaas of
187 gram korstloze kaas
237 algemeen: 125 gram koffie
239 algemeen: 50 gram thee
238 algemeen: 500 gram sinaas-
appelen voorinlevering)
223 reserve: 800 gram brood (gel
dig t/rri 6 Maart)
224 reserve (bonkaart KB): 125
gram citroenen (voorinleve
ring)
227 reserve (bonkaart KC): 125
gram citroenen (voorinleve
ring)
226 reserve: 400 gram brood (gel
dig t/m 6 Maart)
„Mijn studie stond voorop, mijn.
sport beschouwde ik als een
goede afleiding. Als ik me meer
op het zwemmen had geconcen
treerd, was ik waarschijnlijk wel
verder gekomen." Het is een
„late" bekentenis, die allen zul
len onderschrijven, voor wie Jo
ris Tjebbes niet alleen eenklank
maar ook een echte levende
zwemfiguur is geweest.
Maar wie zich de (nog) slanke me
dische student herinnert, die in.
zijn beste ogenblikken, schijn
baar zonder moeite en in een
prachtige vloeiende stijl hij de
Europese kampioenschappen in
Wenen derde werd in 59.7 sec,
toen het Franse zwemidool uit
die jaren Alex Jany de grootste
van alles was, weet ook dat de chi
rurg Tjebbes in het Olympische
jaar 1948 juist buiten de ploeg
voor Londen viel.
Voor Joris Tjebbes - en dat is teen
duidelijk verschil met de meeste
topsporters van dit moment, was
zijn sport hem lief, maar zijn toe
komstige beroep van medicus
was hem liever. Hij had echter
rond de jaren 1948 wel een be
langrijke, eigenschap. De betrek
kelijkheid van een tiende se
conde, die goed van heter onder
scheidt, heeft hij altijd ergens in-
tuitief aangevoeld. Chirurg
Tjefebes heeft het hij de confron
tatie met die tijd moeilijk wat de
details betreft. De grote lijnen
heef t hijde zwemmer die als eer
ste Nederlander na Ir. Kees Ho
ving na de oorlog weer onder de
60 sekondendrempel kwam, in
zijn geheugen nog wel vast ge
houden.
En niet alleen wat het heren
zwemmen uit de jaren 1948 be
treft. Vrije slagzwemmer.Joris
Tjebbes vindt in z'n wat romme
lig bij gehouden plakboek ook nog
te wijzen op hetgeen Nel van
Vliet presteerde tijdens de Spe
len in Londen. En vestigt ook de
aandacht op het meisje dat in die
jaren wel bij de top kon behoren,
maar bij het Olympisch gebeuren
juist naast het erepodium kwam
te staan: het Amsterdamse
zwemstertje Jannie de Groot. De
tegenwoordige mevrouw Maas-
De Groot had de finale, die voor
Nel van Vliet Olympisch goud op
leverde, ook bereikt Maar op de
200 meter schoolslag bleef Jannie
niet alleen ver achter bij de tijd
van Nel van Vliet (2.57.2), maar de
3 min 06.2 sec. van de tweede Ne
derlandse finaliste, was slechts
goed voor een vijfde plaats.
Tijden die overigens nu geen en
kele betekenis meer hebben. Om
maar enkele voorbeelden te noe
men: de gouden tijd van Nel van
Vliet, was tijdens de laatste Spe
len van München slechts goed ge
weest voor een 38ste plaats in het
Olympisch eindklassement op
de 200 meter schoolslag. En als de
200 meter schoolslagtijd van Jan
nie de Groot nningepast wordt in
de laatste Olympische uitslag,
dan kwam Jannie op een 40ste
plaats terecht. Zelfs achter het
Chinese meisje Yue Hwan Lii;
het zwemstertje dat in München
direct nadat het starttêken'was.
gegeven, door een niesbui werd
overvallen en minstens 15 secon
den huüend op het startplatvorm
was blijven staan voor zij aan de
achtervolging begon. Deze Chi
nese zwom desondanks de 200
meter schoolslag in 3.04.74; upg
bijna 2 sec. sneller als Jannie.
Tenslotte nog even een vergelij
king tussen de gouden tijd van
Nel van Vliet op de 200 meter
schoolslag van Londen en de win
nende tijd óp dit onderdeel in
München. Nel van Vliet over
brugde de afstand dus in 2 min
57.2. De Nederlandse Olympische
zwemster Alie te Riet kwam in
München tot 2. min 48.49, maar
werd in het totaal klassement
slechts 17de. De werkelijke top
per was de Australische Beverly
Whitfield in de nieuwe Olympi
sche recordtijd van 2 min 41.71
sec; ruim 15 seconden sneller dan
Nel van Vliet in'1948
