Wandtapijten van toen
en nu
Ie veelzijdigheid van één eeuw
aarom zijn de bananen krom in kikkerland?
Toenemend aantal
vluchtelingen
naar het Westen
T?
DDR GEBELGD
Elbe-tunnel
bijna klaar
kunst
fe te
BESLISSENDE FASE IN DE STRIJD OM HET CULTURELE LEVEN IN BRABANT
I fa De Schuur.
I frank en La toile d'Araignee
I toonstelling in het Schiedams
■stedelijk Museum. Kunste-
raars, die zich met een zo
■getrouw mogelijke weergave
|van de werkelijkheid bezig
houden en hielden: o.a. Lee-
tans, Biltius, Hynckes, Pape en
[Sanders.
xpositie
xpositie
xpositie
Vluchteling
moet misschien
terug
„VANWEGE
BRUIDSSCHAT"
VEROORDEELD
Japan en het
Atlantisch
handvest
Geen „vijfentwintig
over Rood"
Ld*! 20 iuli 1973
|l op woensdag 29 augustus
provinciale waterstaat ia
en openbare aanbesteding
voor het in de gemeenten
yerk, beschreven in bestelt
HEISTER humorfestival
Lit iaar op één dag: morgen 21
I y op straten en piemen
Imtrgenimddag. De KaduUen.
Tifred Den Ouden en Vuile
I Mon« en Zijn Vieze Gasten, 's
I Ss in Ravelmgen humor-
lororramnia en om 24 uur idem
4 HOFWIJCKprijs van ge-
EUite Voorburg is dit jaar
Iwor beeldhouwer Aart van
den IJssel.
dE tEVIBURGSE kunst-
■«hilder heeft als enige Neder
lander ee" S""®- van ^,n
Imdracht gekregen tien schil
leen te maken in enige laiv
\Z in de Stille Oceaan; o.a.
■Hawaii Cook Islands, Guam,
I japan, Fiji- Opdrachtgever is
I de Pacific Area Travel Associ-
■atian-
t BLIJSPEL-festival van 22
Itot 29 juli in Knokke m.m.v.
|jc KVS-Brussel en de Com-
Inagnie des Galeries. Iedere
avond om 21.00 uur. Op het
■programnia o.a. Allo, met
Iwie' van Waterhouse, In de
Iholte van je arm van Frenkel
La Agatha Cristie.
POP, Folk en Bluesfestival
Ite Wortel (Big.) op zaterdag 4
■augustus. O.a. optreden van
ThePebblers en Kandahar.
II ILLUSIE heet de zomerten-
II TERUG naar het nulpunt;
lezenswaardige boek over
-ouiizofrenie van Seehehay is
onlangs in deze krant bespro-
Iken. Daarbij stond, dat het f
115.90 kost. Vergissing, u hebt
■het al voor f 12,90.
De toneelgezelschappen Glo
be en Proloog en in mindere
mate Het Brabants Orkest zijn
dit jaar behoorlijk door de
molen gehaald. Het memoran
dum, samengesteld door de
vier voornaamste subsidiëren
de Brabantse grote steden, is
opgeblazen tot een „nationale
zaak". Het ter discussie stellen
schijnt een moeilijke zaak,
want onmiddellijk wordt ie
dereen door iedereen uitgekre
ten. Kwader trouw is daarbij
soms blijkbaar onvermijdelijk.
Toch waren het in feite alle
maal nog maar achterhoede
gevechten, want het „slag
veld", waar de beslissingen
genomen moeten worden ligt
nog open: de Provinciale Sta
ten van Noord-Brabant, die nu
een aantal voorstellen van GS
te verwerken krijgen, maken
uiteindelijk uit, wat er gebeu
ren gaat.
Tijdens de voorafgaande
discussie stond je dikwijls
versteld over het grote aantal
mensen, dat bv. voor- en af
keuren uitsprak over Globe en
Proloog, terwijl het deze ge
zelschappen zelden of nooit
bezig had gezien. Nu zijn ook
de culturele „specialisten" in
de Staten als elders in be
stuurlijke lichamen dun ge
zaaid: bovendien wordt dit
terrein meestal heel teke
nend aan vrouwelijke verte
genwoordigers overgelaten. De
goede wil is er ongetwijfeld,
toen een tijdje geleden de sta
tencommissie ter zake zich
een bij Proloog wilde oriënte
ren over voorstelling en discus
sie, ging de discussie niet
door. Het wordt je ook maar
moeilijk gemaakt.
Het enige wat je op dit
moment in het komende sta-
tendebat mag verwachten is
dat na een discussie op
niveau de meerderheid zich
opgestelt achter de voorstellen
van GS. Weliswaar zou je de
ze voorstellen een uitstel van
executie kunnen noemen,
maar het voordeel is, dat ze
binnen redelijke tijd de zaken
open laten. De boel wordt niet
zonder meer in puin gegooid,
hetgeen de meerderheid der
subsidlënten voorstelde.
De culturele raad, die lang
zamerhand wat warm begint
te lopen kan daarbij ongetwij
feld goede diensten bewijzen
door bv eens met een recon
structieplan te komen voor het
toneel- en muziekbestel in de
provincie. Dat kan los van de
werkcommissie, die de provin
cie voor het toneel in het le
ven geroepen heeft. Al moet
gezegd, dat GS het de culture
le raad niet gemakkelijk
maakt door tegen haar zin
twee afgevaardigden in de
werkcommissie te plaatsen.
Terecht is in de laatste verga
dering van de raad gezegd dat
het moeilijk wordt om straks
weer te adviseren aan GS
over de voorstellen van de
commissie als de raad zelf bij
het commissieadvies betrok
ken is geweest. Te verwachten
is overigens, dat in de Staten
nog wel het een en ander
opgemerkt zal worden over de
samenstelling van deze com
missie. Het lijkt me overigens
juist dat zowel Globe als Pro
loog erbij betrokken zijn.
Het HBO is voor drie jaar
veilig gesteld en moet zich In
die tijd meer waar maken op de
reeds ingeslagen weg. Maar
wie de aanmerkingen van GS
op de notitites van de culture
le raad in verband met HBO
leest, voelt met de klompen
aan, dat er wel een aantal ad
dertjes onder het gras zitten.
Voor Globe en proloog iijkt
het zelfs niet zinvol om met
plannen te komen, die het to
taal zeer spoedig op de helling
zetten. Zinvoller lijkt het om
met bv een zes-jarenplan te
komen (telkens twee jaar sub
sidie in verband met de conti
nuïteit), dat geleidelijk aan de
totaliteit ombouwt, met een
jaarlijkse evaluatie en bijstu
ring.
H.E.
Wandtapijten met een Bour
gondische pracht zijn momen
teel te zien op een bescheiden,
maar zeer bezienswaardige ex
positie ANTWERPSE WAND
TAPIJTEN in Het Sterken-
hof te Deurne, bij Antwerpen.
Uit de rijke historie van het
wandtapijt in de 16e en 17e
eeuw is een deel uitgesplitst
nl. dat van de tapijten ver
vaardigd op ateliers in de
Scheldestad. Ze zijn bijeenge
bracht uit musea en particulie
re bezittingen in België, Dene
marken, Duitsland, Engeland.
Frankrijk, Nederland, Oosten
rijk, Polen en Zweden. Ant
werpen speelde een belangrij
ke rol temidden van de talrij
ke centra in vooral de zuide
lijke Nederlanden en Frank
rijk, waar de tapijtweefkunst
en niet minder de handel in
die eeuwen bloeide. Het is
voor het eerst, dat dit thema
zo op Antwerpen wordt ge
richt. In de rustige mooie om
geving van Het Sterckshof
(Rivierenhof) gelegen op het
punt waar de E-10 en de E-3
(richting Turnhout) samenko
men, is het prettig om deze
groteske kunstvorm te onder
gaan.
Aanbevelenswaardig is het
zich de catalogus aan te schaf
fen, waarin een vrij uitvoerige
tekst informatie geeft over de
techniek vain het weven en de
Antwerpse tapijtkunst en han
del. Doordat het, overigens
goede verhaal, wat eenzijdig
op Antwerpen is toegespitst,
ontbreekt een beetje de grote
samenhang in. deze geschiede
nis, waarin deze stad welis
waar een belangrijke, maar
niet voornaamste schakel
werkbare werkdagen.
40% en 2 termijnen van
raaf heden, tegen betaling
per post van een ingevulde
name vam de provincie
postrekening no. 296000 te
jen: St.-Pieterstraat 42 te
Idigde bedrag op de onder
provinciale griffie, St.-Pie-
Lr de dag der aanbesteding
Ind, St.-Pietersrtraat 42 te
eteur van de provinciale
(Middelburg.
Isdag 22 augustus 1973 om
lieur-directeur voornoemd
Lderdag 23 augustus 19?3
lij vingen bedraagt dertig
"blaats heeft.
Ill
Tapijten uit onze tijd. Je
'wit en mag ze niet helemaal
trgebjken met de tapijt-
ist, zoals die in Antwerpen
»nd wordt. Toch ontkom
Ie riet aan de verleiding, wan-
leer je gaat kijken naar TA
PIJTEN van DIETRICH in het
juwoentrum te Rotterdam.
|>t en met 11 augustus is daar
expositie ingericht van
jonge Nederlandse ont-
_>er uit Deventer. Zijn de
«de wandtapijten vooral
^inspireerd door de sehilder-
deze tapijten zijn veel
een ondersteuning van
architectuur. Velen zullen
jê ontwikkeling ver
reiken bij de oude tapijt
als een verarming on-
in. De techniek en de
kostenfactor eisen hun tol.
Maar we leven nu eenmaal in
leze tijd en in huilzen van
leze tijd.
1 Voor vloer, wand en plafond
ptinerp Bertbold Dietrich
132) afkomstig van de Hogere
jMelschool te Enschede, mo
pe patronen, die zo van
Mes Wat kunnen onderstrepen
»et een snufje uit Jugendstil,
'"'cturalisme etc. als je ten-
ste naar iets zoekt. De
kleuren zijn helder; zonme-
geel, zachtgroen, bruin, zwart
wit etc. Hij speelt duidelijk in
op het wonen en de leefsfeer.
De tapijten zelf verschijnen in
allerlei vormen, zodat ze toe
pasbaar zijn op velerlei situa
ties. Nuttigheid en speelsheid
worden samen in de machine
gestopt, waaruit dan tapijten
te voorschijn komen, waarvan
de prijzen op de tentoon-
stëlilwng zo tussen de f 300,-
en f 2500,- liggen. Kleine ta
pijtjes als onderbreking of
vast rotspunt op een wand of
zo maar een „vliegend" tapijt
aan het plafond behoren tot de
mogelijkheden. Hij werkt veel
met lussen, loshangende stren
gen en genuanceerde kleurver-
schuivingen tegengesteld of
verglijdend Objecten om
over te lopen. Kortom een ont
werper met fantasie, die ver
der komt dan het machinale
„kamer-breed" e.d. Bovendien
werkt hij duidelijk niet enkel
voor de „rijke luyden", zoals
de Antwerpse legwerkers,
maar betaalbaar voor iedereen,
die met meer fantasie wil wo
nen.
H.E.
vormde. Bovendien mis je bij
de beschrijving der doeken te
veel 'n uitleg van de iconografie.
De techniek wordt op de
expositie geïllustreerd met fo
to's van oude prenten, terwijl
ook een aantal wandtapijten
gecatalogiseerd zijn met foto's.
Waarschijnlijk was niet ieder
een bereid tot uitleen, maar
wat er aan echte wandtapijten
overblijft is echt de moeite
waard. Bovendien is de ruimte
bescheiden, zodat beperking
geboden was. Oude documen
ten vertellen daarbij over de
geschiedenis van de wevers of
legwerkers, die in rumoerig
heid weinig onderdeed voor
onze hedendaagse onderhande
lingen over cao's en proble
men rond gastarbeiders.
Erg mooi komen tot hun
recht een drietal wandtapijten
van Mdchiel Wauters uit de
17e eeuw, naar kartoons van
Abraham van Diepenbeek
rond het thema Marcus Aure-
lius. Ze hangen in een nog
volledig ingerichte kamer van
Het Sterckshof. Je proeft er
iets van de oorspronkelijke
sfeer. De gebroeders Mietóel
en Fillip Wauters, wier tapijt-
nijverheid een internationale
faam genoot en tot op heden
het best bestudeerd is nemen
op deze expositie een ere
plaats in. Aeneas ontmoet
Venus (uit Stockholm) van
Michiel Wauters en De strijd
van de Romeinen tegen de
Germanen (uit Wenen-) van
FilEp Wauters behoren tot de
pronkstukken. Niet minder
opvallend is het bedrukte
doek van Fieter Wouters (on
bekend of het een familielid
is) uit de serie van zeven
gedrukte wandtapijten, die in
het begin van deze eeuw uit
de kathedraal van Krakau
naar het nationaal Museum
van die stad werd overge
bracht. Zijn van alle doeken
foto's aanwezig, het tapijt De
Eucharistie (334 x 520 meter),
gedrukt met 11 houten platen
en met sjablonen hier en daar
wat rood ingekleurd, hangt er.
Deze invloed van de techniek
(drukkunst) op de weefkunst
is een van de eerste tekenen
van verval; al zijn de stijgen
de produktiekosten en het in
de mode komen van het zoge
naamde meubelpapïer op de
wanden daarvan ook oorzaken
van.
Het is niet altijd gemakke
lijk om de oorsprong van de
tapijten te achterhalen, omdat
er o.a. met de ingevlochten
merken geknoeid is of omdat
ze weggelaten werden. Uit on
bekende ateliers (16e eeuw)
stammen twee intrigerende
jachttaferelen, uit het
Würtembergisches Landesmu-
seum te Stuttgart, terwijl het
St.-Johns College te Oxford
een doek in wol, zijde en
gouddraad met Esther en As-
suerus afstond. Uit Nijmegen
(raadhuis) kwam het aan Mi
chiel Wauters toegeschreven
doek Callisto uit de reeks.
Soliman, de zoon van Baja-
zet, getrouwd met de nicht van
keizer Manuel, is een wandta
pijt uit de 17e amw, dat o.a.
merkwaardig fel van tint is,
terwijl ook uit Stockholm
twee tapijten uit de 17e eeuw,
van Jan van der Groten en
Pieter Kolvenaar (Jefta en de
Slag tussen Israëlieten en Am
monieten) kwamen.
Een dergelijk tentoonstelling
is geen schering en inslag. Het
leef- en denkpatroon, gevat in
een bonte pracht en een tech
nisch artistiek vermogen, uit
voorbije eeuwen wordt in Het
Sterckshof tot 16 september
boeiend getoond.
M. Wauters (17e eeutu): Aeneas ontmoet Venus (408 x 374).
0 Voorbeeld van vorm en patroon, zoals Diet-rich nu tapijten
maakt.
16p het eerste gezicht waar-
Jwitlijk een niet aanlokkelij
ke titel: DUITSE TEKENIN-
fW UIT DE 19e EEUW. Toch
p de tentoonstelling met deze
F» in het museum Boy-
[«ans-van Beuningen te Rot-
Nam tot 26 augustus
P«zins een bezoek waard.
C °°k llier Rel<3t: onbe-
maakt onbemind. En dé-
umtse tekenkunst is hier
pa nog vrijwel onbekend ver-
Ej Ti expositie komt
1 fle Verenigde Staten, waar
°P drie plaatsen getoond
Enkele Amerikaanse
^«ïigevers zijn vervan-
F floor bladen uit het bezit
L, "lymans zelf. De conser-
sLV>n 1161 Bfsch-Reisinger
uw j verantwoordelijk
do samenstelling van de
iïï™) schreef in samen-
fan met zes studenten
Li Harvard university, de
Li,„jarige tekst van de
«rn» duidelijk het ge-
eriu.''jdperk analyseert in
d met de tekenkunst,
flat de negentiende
«ja., Duitsland nogal wat
Sf -en verdeeldheid op-
In»^;. lsJte' overzicht op
li.*, exP°S!tie treffend veel-
JJ^Wrden. Het strakke
academisme, met het
schilderij in het achterhoofd
tijdens het tekenen en de
spontanere romantische met
tekeningen als „schilderijen";
schetsen en nauwkeurig gete
kende en geaquarelleerde ont
werpen etc., geven dan ook
allerminst een beeld van een
nagestreefde nationale kunst
(„de" Duitse kunst), maar wel
van talrijke stromen en
stroompjes, waarbij het indivi
dualisme hoogtij vierde.
Ondanks het aantal kunste
naars dat verschillende ele
menten aan het formele klassi-
cistische repertoire ontleende
bv. Peter von Cornelius,
Alfred Rethel en Runge
bestond er uitgezonderd dat
van Genelli, nauwelijks een
puur en levensvatbaar neo
classicisme in Duitsland. De
romantische ideeën van Wac-
kenroder (Novalis, Schlegel,
Schelling) waren van invloed
op een man als Runge, wiens
„De kinderen van Huelsen-
beck" en „De Morgen" illus
tratief zijn, en op Friedrich,
wiens romantische verbonden
heid met de natuur in een
studie van tak met bladeren te
zien is. De school van land
schapschilders in München is
vertegenwoordigd door o.a.
Dillis (de ruines van Taormi-
na), en Olivier.
De belangrijkste Duitse be
weging uit de eerste helft van
de 19e eeuw lag in Rome
(dwepen met de religie deed
velen r.k. worden), waar een
kolome van 500 Duitse kunste
naars leefde. Ze werden. Naza-
reners genoemd.
De genoemde Olivier raakte
ermee in contact b.v. via Cle
mens Maria Hofbauer, een
heilig verklaard priester. De
kunstenaars in Rome portret-
teerden elkaar vaak, zodat er
bv. drie portretten van Naza-
reners door Fohr te zien zijn.
Erg fraai is ook de aquarel
van Georg Schmitt van zijn
zoon Guido. Van Joseph Koch
zijn er landschappen en twee
ontwerpen voor fresco's (een
techniek waarop de Nazare-
ners zich ook, met niet zoveel
succes, wierpen) met voorstel
lingen uit Dantes Inferno te
zien Böcklin met een pasto
raal fluitspelende jongen en
meisje, Von Marées (ontwerp
voor niet uitgevoerd Nestor
beeld) en Feuerbach met een
Romeins landschap en een stu
die van een slapend kind
(waar Michelangelo niet
vreemd aan is) zijn goede re
presentanten. Peter von Cor
nelius (illustratie Faust 1)
verbleef enige tijd in Rome
en had later grote invloed op
de Duitse academie, waarvan
de Nazareners eigenlijk een
„afscheidings-beweging" wa
ren. Zijn opvolger Von Scha-
dov is er met een portret van
Louise van Pruisen.
Het latere Duitse naturalis
me is vertegenwoordigd door
Leibl (interieur boerderij),
Thoma (Zwarte Woud; Wilg;
Jongen) en Von Menzel met
zijn ruimtelijke atmosferen
(Berchtesgaden; Trappen in
het Zwinger). Max Lieber-
mann (Schrijvend meisje aan
tafel) is nog een illustrator
van het Duitse impressionis
me.
Een veertigtal kunstenaars,
uit de 19e eeuw, met 80 bla
den, getuigt van een dikwijls
uiterst geraffineerd tekenta
lent en een individualistische
opstelling, die het dogmatisch
nationalisme van Duitsland
siert en de tekenkunst in het
algemeen.
H. E.
0 Max Liebermann (1847-1935): schrijvend meisje aan tafel;
zwart krijt
flflnzaam is de kikker
flazenxten soortgenoten
iie i? moddersloot en
Ien bol met mil-
iaUWflnseti klittend erop,
JJ bete,.?
1 «iet
door het heelal zo-
Wij doden de kiik-
zeepsop, maar wat
Hie eenzame
Kers ïetensoliap hield zich
r®maar bezig met
het ^eu,'He". Dit citaat
iolf Jl™achtenleven van
van ïwwasser' het
tl GE. KEES SIMHOFFER:
GIFKIKKER (uitg.
fecorWu mag dan g5?,n
"htainT U 21jn van sLljl-
ET'^aa» geeft wel de
ulf da inhoud van
Lta
Nu
et de
is het overhoop
gang van zaken
in deze wereld geen unieke
stof, de wijze waarop Kees
Simhoffer dit thema aansnijdt,
leverde een roman op, die zich
boeiend laat lezen.
De Maastrichtenaar Simhof
fer schreef een pessimistisobe
persiflage op de huidige we
reld. Wat als hoopvolle ver
wachting zou kunnen gelden
wordt de bodem ingeslagen;
Ruitewasser sterft, maar ver
dwijnt niet. Hij blijft voortle
ven; niet in een hemel van
christelijke vreugden, maar in
hetzelfde uitzichtloze bestaan,
dat geen antwoord heeft op de
vraag: waarom zijn de bana
nen krom; en dat is dan een
hele tros bananen. Droom en
werkelijkheid spelen samen in
één grote nachtmerrie.
Het zijn de bekende kriti
sche noten op o.a. een con
sumptie-maatschappij; de me
dische wetenschap; de opvoe
ding; oorlog; sport-verdwa-
zinig; en niet te vergeten op de
r.k. kerk, waaraan Sdimhoffer
als velen een beroerd
aantal frustraties moet hebben
overgehouden. „Opvoeden is
kimdeiren wennen aan bepaalde
merken: rooms, fatsoenlijk, ca-
baliero, olifant en dash. Omdat
jezelf net zo goed een merk
bent. Blank, geel, zwart, net
of gesjochten. Opvoeden is en
kel afleiden, drillen, een rad
voor de ogen draaien. Het eni
ge wat we feilloos kunnen is
hen opzadelen met onze frus
traties".
Simhodffer schrijft vaak met
een dodelijk soort humor, zo
als de dingen sèc rondom ons
heen ook vaak barstens vol
humor zitten, maar in relatie
tot iemands leven een gruwe
lijke farce wordden. Ruitewas
ser, gedoopt" met pillen en
poeders die de ellende al
leen maar verdoezelen en niet
opheffen gaat eraan ten on
der. In de moddersloot van het
leven, waarin zelfs geile gif
kikkers verstikken. Alles zit
verkeerd aan elkaar gebreid
zoals Cola aan Vietnam en de
Nato aan Martini.
Wat is het verschil tussen
leven en sterven, vraagt hij
ziah af. „Wat is dat leven nu
allemaal? De enige kunst die
wij bij machte zijn, is het
door te geven. De rest doet
er niet toe". Geen verkwik
kend boek, wat inhoud betreft.
De aanpak van de onderwer
pen door Simhoffer is echter
zo, dat je geïntrigeerd blijft
lezen. En misschien kan het
ook niet vaak genoeg gezegd
worden, want om met de
auteur te spreken „zolang
we over de dood praten (le
zen?) stellen we haar immers
uit".
H.E.
„Het Onze Vader is in 100
woorden gesteld; de Tien
Geboden in 120 en de Ver
klaring van de Rechten van
de Mens in 300, maar de
verordening voor invoer
van caramelprodukten in de
EEG heeft 30.000 woorden
nodig. Dat bedoel ik met be
drukt papier".
Alfred Mozer (oud-kabi
netschef van Mansholt)
eindredactie
henk egbers.
HELSINKI (AP) De 25-
jarige Litouwer die maandag
in de buurt van Finland in
een kleine boot op zee werd
aangetroffen, zal misschien
naar zijn land worden terug
gestuurd, aldus is hier te Hel
sinki gisteren vernomen.
De man was zijn reis begon
nen in Estland en hij had 160
kilometer afgelegd toen men
hem aantrof.
De ouders van de vluchte
ling zijn Westduitsers en de
man heeft met klem gezegd
dat hij naar de Bondsrepu
bliek wil gaan.
Maar volgens de Finse re
cherche is de Bondsrepubliek
in hem niet bepaald geïnteres
seerd.
Het vreemdelingenbureau
van het Finse ministerie van
buitenlandse zaken zal nu na
gaan of men de vluchteling
gaat terugsturen naar de Sov
jet-Unie. De kans daarop
schijnt groot te zijn.
Dit betekent dat de vluchte
ling na terugkeer prompt zal
worden gearresteerd en ge
straft.
HAMBURG (DPA). Met
het laten zakken vam de laatste
van de acht beton-segmenten
voor de 1057 meter lange Elbe-
tunnel in Hamburg is de door
gaande snelweigverbinding van
Scandinavië naar de Bocht van
Messina gisteren een grote stap
dichter bij zijn voltooiing ge
komen. Eind 1974 moet de drie
verdiepingen tellende tunnel
met drie rijbanen voor het auto
verkeer worden opengesteld.
De kosten van het project wor
den geraamd op 500 miljoen
mark.
HAARLEM. De 29-jarige
koopman A. L. uit Karachi, is
gisteren door de Haarlemse
rechtbank veroordeeld tot vijf
maanden (met aftrek) (eis zes
maanden). Nadat hij op 13 mei
j.L met 13 kg verdovende mid
delen op Schiphol werd aan
gehouden, verklaarde hij te
genover de politie een zeer spe
ciale motivatie te hebben. Hij
moest n.l. de bruidsschat voor
zijn zusters in Pakistan betalen
en wilde dit snel even in Ho]
land regelen.
TOKIO (DPA). De rege
ring in Tokio wil actief mee
doen aan de uitwerking van
een principe-verklaring over d<
toekomstige betrekkingen tus
sen de Verenigde Staten, Euro
pa en Japan. Het door Henry
Kissinger voorgestelde „nieu.
we Atlantische handvest" voor
samenwerking tussen de drie
hoofden vam de westelijke we
reld zal een centrale rol sp<
bij het topgesprek tussen
Japanse premier Tarnaka
president Nixon op 31 juli
1 augustus in Washington,
is gisteren vernomen van
ministerie van buitenlandse
ken in Tokio.
Tanaka wil hierover ook si
ken met de politieke leiders
van Frankrijk, Engeland
West-Duitslamd als hij erna
augustus een reis door Europa
maakt.
I spelen
de
en
en
Dit
het
za-
spre-
>rs
en
eind
patpfwi
uw panlj
Brieven voor ueze rubriek moeten
met volledige naam en adres worden
ondertekend. Bij publikatfe zullen dezn
vermeld worden. Slechts bij hoge uit
zondering zal van deze regel worden
afgeweken. Naam en adres zijn dan bij
de redactie bekend. Publikatie van brie-
ven (verkort of onverkort) betekent niet
dat de redactte het In alle gevalle
•ens is met inhoud/ c-q. stTekking.
De antimonarchistische in
stelling van de PvdA, of zo
men wil de Nieuwlinkse Soci
ale Beweging, is duidelijk ge
bleken, toen een nieuwbakken
staatssecretaris, volslagen on
kundig omtrent de buitenpijp-
se égards in de Nederlandse
politiek tegenover het Huis
van Oranje als de voornaamste
peiler van ons nationale be
staan, hare majesteit koningin
Juliana het beroepsideaal van
de socialisten, te weten „een
goeie afvloeiingsregeling" gun
de en dat nog wel in het
openbaar. Misschien zou de
PvdA ons wel willen opzade
len met een president van het
kaliber van onze parlementai
re (en sedert kort tevens fi-
nancieel-economische) dorps
clown uit de voorzittersstoel
van de Tweede Kamer.
Dit is een teken aan de
wand om te waken tegen de
kans, dat het regeringsjubi
leum de mist en de geschiede
nis zal ingaan als „Vijfentwin
tig over Rood", Pièce de resis
tance in. de t.v.-uitzending
wordt al gevormd door een
nageboorte van het burger
mansspul „Een van de Acht",
compleet met gegiechel van
mevrouw Timp-Bouman, mede
bekend van de uitzendingen,
waarin „het ook nog eens een
keer zo was", een mevrouw,
die in een radioquiz de ere
naam „de rode Timpernel"
verwierf. Verder probeerde
onze defensie-agnosticus me
neer Vredeling de militaire
parade, een speciale wens van
het koninklijk paar, te torpe
deren. Daarij werd hij geluk
kig in de wielen gereden door
de chefs van staven, die hier
hun officiersstokje voor sta
ken. Vredeling wil nu een
stijlvolle polemologische pre
sentatie verzinnen. Gezien de
lange vergaderingen, die het
kabinet tegenwoordig moet
houden om de presentatie van
het eigen beleid met behulp
van zand in de ogen van de
te epateren burgerij in niet
geheel onaanvaardbare banen
te leiden, is daarvan echter
weinig te verwachten. Als die
presentatie nog enige stijlken
merken zou overhouden, zou
dat meteen het enige en laat
ste stijlsymptoon zijn, waartoe
het linkse kabinet energie
heeft kunnen opbrengen.
Het meest moet echter wor
den gevreesd voor een toe
spraak door de emeritus-gere
formeerde voorganger van het
kabinet, die het nooit zal dur
ven wagen zijn stakende en
krakende en met gebroken ge
weertjes zwaaiende achterban
tegen het eindeloze haar in te
strijken. Laat men er zich re
kenschap van geven, dat wij
nog slechts drie nationale fi
guren kennen, die waardig en
in staat moeten worden geacht
een oprechte herdenkingsrede
uit te spreken: Oud-minister
Luns, prof. Zijlstra en mr. van
Tiel, de laatste onpartijdige
parlementsvoorzitter. Deze
zijn god zij dank nog altijd
beschikbaar om de ware ge
voelens van ons dankbare
volksdeel op zuivere wijze te
vertolken. En nogmaals: geen
„Vijfentwintig over Rood".
BREDA
DRS. E. CAMPERT
OOST BERLIJN (RTR) De
Duitse democratische republiek
kan niet meer voor zich houden
dat het aantal Oostduitse vluch
telingen naar het Westen sinds
de totstandkoming van het vier-
mogendhedenakkoord van Ber
lijn in 1972, toeneemt.
Het officiële persbureau ADN
klaagde deze week over „mis
bruik door internationale mis
dadige organisaties" van de
doorgangswegen tussen Berlijn
en West-Duitsland over Oost
duits gebied, om Oostduitsers
naar het Westen te helpen
vluchten.
Krachten het Berlijn-ak-
koord hebben de Oost-Duitsers
niet meer het recht voertuigen
uit het Westen aan controle te
onderwerpen.
Oost-Duitsers die langs en
door Oostduitse grenssoldaten
met honden en prikkeldraad
bewaakte gebieden weg probe
ren te komen, kunnen zich nu
door een auto uit het Westen
laten oppikken en zich verstop
pen tot ze veilig over de grens
heen West-Berlijn of West-
Duitsland hebben bereikt.
Volgens welingelichte krin
gen in West-Beirlijn, is het aan
tal vluchtelingen uit de DDR
dat zich in West-Berlijn meld
de, van gemiddeld dertien per
maand twee jaar geleden, ge
stegen tot 66 per maand per
april van dit jaar.
Overigens zijn Autobahn en
de bagageruimte van auto's niet
de enige methoden om met suc
ces te kunnen vluchten. In het
afgelopen weekeinde ontsnap
ten nog vijf Oostduitsers door
de rivier de Elbe, natuurlijke
grens tussen beide Duitse sta
ten, over te zwemmen en door
het tarten van de Oostduitse
mijnenvelden.
De vijf, onder wie een 30-ja-
rige arts, gaven als beweegre
den voor hun ontsnapping op,
ontevredenheid over de politie
ke en economische sfeer in hun
vaderland.
„Arbeitsgemeinschaft-13 au
gust", een onofficiële werkgroep
in West-Berlijn, schat dat tus
sen 13 augustus 1961 de dag
waarop de Berlijnse muur sloot
en 1972, 148.000 Oost-Duit
sers naar het Westen aön ge
vlucht.