Warm onthaal
voor kardinaal
Mindszenty
in Endeland
u bij hem weghalen voor m
All VooMedpak kan
by hem inladen voor
2 pak Vie&ries Spinazie imgu
it zijn vrieskist plukken wwr
-|g
de winkel uit vow
v Macbée-vlees geeft-ie
gul als-ie is weg voor
3yi<wCerifoa,-ti}mèeêfek m
innoud2080gram 333335 by Centra
Nieuwe Oogst* Ca/ven 900 gram
iran bard g/a&, stootvast
En verder vraagt-ie voor:
500 gram
Kassakoopje
Faam Rollen Snoep
Kuikenpoten
SOO gramop schaal verpakt
2 potten Centra i Schouderfilet
Appelmoes »s|00 rollade soo9„m §ta
Varkenslever 148
Pruimen 500 gram l?8
Sperziebonen
Sinaasappelen
r
Geisha blik 250 gram
Puntasperges 14SB»
Schouderham mm
V2 Kilo Licht Belegen
Keurkaas
Import Engelse q_i
Elk Instant Magere
Melkpoeder
buitenland
Reservaat
Dankh
Koningin
Zuidafrikaanse
kritiek op
weigering
visum aan
prof. Berkhof
DE DOOD VAN ZWARTE KETEL
De successen van Rode Wolk
en zijn Sioux kwamen
ook de Cheyennes en de
Irapalw's in het zuiden ter ore.
waren het bloedbad aan de
Zandlueek van 29 november
1964 nog niet vergeten. Waar-
en, zouden ook zij niet met
succes de tomahawk tegen de
blanke soldaten kunnen opne
men. De getrouwen van Zwar
te Ketel die aan het bloedbad
waren ontsnapt, hadden ver
sterking gekregen van talrijke
Cheyennes, die eerst naar het
noorden waren gevlucht, maar
nu uit hemiwee waren terug
gekeerd.
De jonge en vechtlustige
krijgers van de Cheyennes en
Arapaho's schaarden zich on
der de leiding van Kromme
Neus, die minder voorzichtig
was dan Zwarte Ketel. Krom
me Neus liet tijdens een be
zoek aan Fort Wallace weten
dat de transporten door de
jachtvelden van de Cheyennes
in het vervolg zouden worden
aangevallen. In de lente van
1867 marcheerde een groot le
ger van 1400 man onder lei
ding van generaal Hancock
dreigend het gebied van de
Cheyennes binnen. Bij de
Amerikaanse krijgsmacht was
ook het Zevende Cavalerie-re-
giment onder leiding van kolo
nel Custer ondergebracht.
Bij het zien van het zwaar
bewapende leger van Hancock
raakten de Indiaanse leiders
in verwarring, ook omdat de
Amerikaanse generaal tijdens
de besprekingen hooghartig en
optrad. Kromme
Neus stelde voor om het Indi
aanse kamp open te breken en
zeer verspreid naar het noor
den te trekken, zodat Hancock
geen vat op hen zou kunnen
krijgen. De andere leiders wil
den echter blijven waar zij
waren om Hancock niet uit te
dagen. De onderhandelingen
verliepen zo vijandig, dat
Kromme Neus op een dag in
woede ontstak en zijn met
oorlogskleuren beschilderde
krijgers in een lange lijn tegen
over de blanke overmacht
opstelde. Sommigen droegen
buitgemaakte legeruniformen.
Intussen vluchtten de vrouwen
en kinderen uit het kamp.
Kromme Neus viel echter op
aandringen van de stamhoof
den Custers regiment niet aan
en trok zich terug. Custer
zette de achtervolging in en
verwoestte het hele Cheyenne-
dorp.
Op hun beurt bestookten de
Cheyennes samen met de be
vriende Sioux in de daaropvol
gende maanden talrijke trans
porten en spoorwegarbeiders,
zonder dat het Amerikaanse le
ger iets kon ondernemen.
De Amerikaanse regering
besefte dat een enorm leger
nodig was om de Indiaanse
guerrilla in toom te houden.
Daarom werd in Washington
een nieuw vredesvoorstel ont
worpen. De Cheyennes, Ara
paho's, Comanchen, Kiowa's en
Prairie-Apachen zouden in een
groot reservaat ten zuiden van
de Arkansas worden onderge
bracht, waarna de Amerikaan
se regering hen hulp bij de
veeteelt en de landbouw zou
geven. In oktober 1867 begon
nen de besprekingen met de
Indiaanse leiders in Medicine
Lodge ten zuiden van Fort
Larned. Eind oktober gingen
de Kiowa's en Comanchen ak
koord met het verdrag. Zwarte
Ketel, die namens de Cheyen
nes onderhandelde, durfde
geen beslissing te nemen zon
der zeker te zijn dat zijn stam
achter hem stond. In feite wa
ren er slechts weinig Cheyen
nes onder de 4000 Indianen
die zich in Medicin Lodge
hadden verzameld, omdat
steeds op zich liet wachten.
De Cheyennes en Arapaho's
beschikten over onvoldoende
wapens en munitie om met
succes op bizonjacht te gaan
zodat ze zelf in hun levenson
derhoud konden voorzien. Ge
neraal Sheridan verstrekte hen
na nieuwe onderhandelingen
in Fort Larned enkele gewe
ren, met de dreigende raad ze
niet tegen de blanken te ge
bruiken.
In september brak echter de
hel los toen de Cheyennes een
groep van 50 verkenners van
Kromme Neus en zijn strijd
lustige aanhangers zich op een
afstand hadden gehouden. Na
tal van bemiddelingspogingen
waren nog enkele honderden
Cheyennes bereid naar de
plaats van de onderhandelin
gen te komen, maar toen de
verdragen werden getekend,
was het duidelijk dat hun oor
logsleider Kromme Neus zijn
wapens niet zou neerleggen.
In de lente van 1868, toen
de meeste stammen zich over
eenkomstig het verdrag ten
zuiden van de Arkansas had
den gevestigd, bleek dat de
hulp die de Amerikaanse re
gering had toegezegd, nog
dig de paarden van de verken
ners hadden weggejaagd. De
Forsyth's trokken zich terug
op een eilandje in de rivier.
Zij verschansten zich in het
struikgewas en achter dood
geschoten paarden. Een moor
dend vuur uit hun repeteerge
weren brak de aanval van de
krijgers van Kromme Neus.
Toen besloot Kromme Neus
zelf aan het hoofd van een
aanvalsgolf te rijden en het
eilandje stormenderhand te
nemen. Kromme Neus gaf zijn
paard de sporen en terwijl
zijn schitterende hoofdtooi van
arendsveren wapperde in de
wind wist hij het eiland te
vier had gevestigd. Hoewel de
meeste stammen die het ak
koord van Mcdicin Lodge
hadden getekend, zich ook aan
de afspraken hadden gehou
den, gaf generaal Sheridan ko
lonel Custer opdracht een straf
expeditie tegen de nederzet
tingen van de Indianen te on
dernemen. Kolonel George
Custer, wegens z'n lange blon
de haar door de Indianen
„Lang-Haar" genoemd, ver
scheen op 27 november 1868
in alle vroegte met zijn Ze
vende Cavalerie-regiment
voor het besneeuwde kamp
van Zwarte Keteï. Terwijl het
geluid van de paardenhoeven
werd gesmoord in het pak
sneeuw stelde Custer zijn
mannen in 4 aanvalslinies op.
Toen getrompetter en schoten
de stilte uiteenreten, wist
Zwarte Ketel dat een tweede
„Zandkreek" was gekomen.
Zwarte Ketel trok zijn vrouw
generaal Sheridan in hun
jachtterreinen signaleerden.
Zij besloten de zogeheten For
syth's verkenners, die de ver
blijfplaatsen van de Cheyen
nes en Arapaho's moesten op
sporen uit te roeien. Bood
schappers reden naar de ver
scheidene kampen en Kromme
Neus werd te hulp geroepen.
Een keurkorps van 500 uit
gelezen krijgers gewapend
met geweren, bogen en lansen
overviel enkele dagen later in
de vroege morgen het kamp
van de verkenners. De verras
sing van de overval ging ech
ter verloren doordat enkele
heethoofdige krijgers voortij-
bereiken. Daar brak een kogel
zijn ruggcgraat. Hoewei
Kromme Neus nog naar de
oever wist terug te kruipen
verloren de Cheyennes hun
grote strateeg. Kromme Neus
stierf enkele uren later.
De Indianen waagden zich
niet meer aan een stormloop
en beperkten zich tot een om
singeling die een week duurde
en de verkenners dwong hun
dode paarden te eten.
Toen een groep soldaten na
derde om de verkenners te
ontzetten, trokken de Cheyen
nes zich terug naar het zuiden,
waar Zwarte Ketel zich langs
de boorden van de Washita-ri- Kromme Neus
bij zich op zijn paard en
vluchtte door de bedding van
de rivier. Daar stuitte hij op
een groep aanstormende cava
leristen die onmiddellijk het
vuur openden. Zwarte Ketel
maakte een gebaar van vrede
maar werd evenals zijn vrouw
door verscheidene kogels van
het paard geschoten.
De strijd ras snel beslist: het
was één Cheyenne tegen vijf
blanke soldaten. Lang-Haar
Custer voerde zijn opdracht tot
het bloedige einde uit. Het
kamp met de bijna 200 tipi's
werd met de grond gelijk ge
maakt. Op bevel van Custer
werden 92 vrouwen en kinde
ren en 11 krijgers om het leven
gebracht. 53 vrouwen en kinde
ren werden gevangen genomen,
anderen kilometers ver opge
jaagd. De Arapaho's snelden te
hulp en doodden een twintigtal
soldaten die enkele vluchtende
Cheyennes achtervolgden. Toen
ook de Comanchen en Kiowa's
het strijdtoneel naderden, acht
te Custer het de hoogste tijd
om met de gevangenen en de
scalpen van Zwarte Ketel en
zijn omgekomen stamgenoten
de aftocht te blazen.
De overwinnaars werden door
generaal Sheridan met militaire
fanfares onthaald en beloond
met medailles. Maar Custer had
bij de Indianen zijn doodvonnis
getekend.
De vorige afleveringen in
deze serie stonden in de
kranten van 16, 19, 20, 26,
27 en 30 juni en 5, 7, 10, li
en 17 juli.
Van onze correspondent)
LONDEN In het Lagerhuis
is het parlementslid Winston
Churchill, kleinzoon van de
Britse oorlogsleider, deze week
de gastheer geweest van kar
dinaal Joseph Mindszenty. Ver
scheidene duizenden Oosteuro-
pese uitgewekenen zijn sinds
het weekend in de gelegenheid
geweest de 81-jarige verbannen
primaat van Hongarije te be
groeten in Londen, Manchester
en Salford. De nog vitale kar
dinaal celebreerde hoogmissen
in deze steden en vloog woens
dagavond naar Wenen terug,
waar hij sinds vorig jaar in het
seminarie voor Hongaarse pries
terstudenten woont.
Bijna 150 lagerhuisleden, zo
wel conservatieven als socia
listen en liberalen, hadden tij
dens het korte verblijf van
de kardinaal een in warme
woorden gestelde motie van
welkom ondertekend. Deze mo
tie prees hem wegens zijn on
bevreesdheid in de strijd tegen
de Nazi's, die hem gevangen
.hadden gezet om te verhinde
ren, dat hij de Joden bleef hel-
pen en zijn veel langere strijd
daarna tegen de Russische en
Hongaarse communistische
overheersers. Maar enige socia-
j -istische volksvertenwoordi-
gers wensten slechts onder
y°°rbehoud aan deze motie
bun steun te geven, omdat de
ooroorlogse feodale machten
ln, zÜn land eveneens be-
s,cbouwd konden worden als
i ,00r, de oude kardinaal te
i worden belichaamd.
van kardinaal
™szenty uit de communisti-
ti.l6 Sevangenis in Boedapest
"Wens de opstand in 1956 te-
sw de Russen en hun Hon-
,lse handlangers, zou des-
C-T ®aar alle waarschijnlijk-
tiy hmnen zeer afzienbare
iMa. i? Sevolgd door een reis
vnrrt "seland als de kerk-
SJT na 5 dagen ha|4
riL vluchten naar de Ame-
Somi'üf0 l ambassade, toen de
Ir 'w i n macht herstelden.
«at lange geheugen van de
geestelijke leider der Hon
gaarse katholieken is het al
tijd een dankbaar her
dacht feit gebleven, dat de
tegenwoordige kardinaal
Heenan -'an Westminster in
1949 als hoofd vain een katho
liek bureau in Londen deelnam
aam de organisatie van een
protestbetoging tijdens het
monsterproces, dat een twijfel
achtig succes werd voor het
dioor de communisten geper
fectioneerde systeem van her
senspoeling, waarmee sinds
dien machthebbers vain linkse
en rechtse signatuur slachtof
fers hebben gemaakt. De Hon
gaarse kardinaal tekende uit
eindelijk een lijst, waarop zijn
„misdaden" stonden. Hij voeg
de onder zijn handtekening toe:
„Ik heb dit getekend onder
druk".
Telegrafisch heeft kardinaal
Mindszenty ook koningin Elisa
beth en de Ierse oud-president
Eamon de Valera bediankt. De
koningin vernam, dart. de Brit
se gastvrijheid voor duizenden
vrijheidlievende Hongaren de
kardinaal diep in het hart is
gegrepen. En aan de bejaarde
De Valera seinde Mindszen
ty: „U was het enige staats
hoofd, dat mij in 1956 geluk
wensen stuurde bij mijn be
vrijding." De rest van cle we
reld had uit beleefdheid je
gens Moskou gpzwegen.
Manchester was de stad, die
de kardinaal om een histori
sche reden wilde bezoeken.
Daar was in 1848 een vroegere
opstandeling tegen buitenland
se onderdrukkers van Honga
rije uitbundig ontvangen, La-
jos Kossoeth, de held van het
Hongaarse patriotisme. Een
voorgenomen reis naar de ab
dij te Dunfermline in Schot
land heeft de kardinaal zich
wegens zijn leeftijd echter la
ten ontraden. Hij had dat
klooster willen bezoeken, om
dat het gesticht was onder be
scherming van St Margaretha
vrouw van koning Malcolm III.
Zij was een bloedverwante
van de eerste koning van Hon
garije.
Qe Centm-Winkeiter
kart er geen gen
van krijgen
H
keuze uit diverse soorten
3 rollenJIS'ö^y
Diepvries
9
Hollandse
1 500 gram g»
sappige
15stuks 1?®
100 gram
250 gram IV I Aanbiedingen geldig t/m zaterdag 21 juli 1973.
I Prijswijzigingen en uitverkocht voorbehouden.
LSFOp zak 250 gram Ï&3 Z&Sv
per pak, voor 2 liter J56 Jw
(Van onze redactie
buitenland)
JOHANNESBURG De
weigering door de Zuidafri
kaanse regering van een vi
sum aan de bekende Neder
landse theoloog prof. dr. H.
Berkhof heeft van meerdere
zijden kritiek ontmoet. Het
meest onverwacht was de kri
tiek van hoofdredacteur Dirk
Richard in het Zuidafrikaanse
dagblad „Vaderland".
Het blad vraagt zich af: „Is
heit voldoende reden om ie
mand een visum te weigeren,
omdat hij kritisch staat tegen
over Zuid-Afrika, temeer als
hij in aanzien staat in zijn
eigen land en wordt be
schouwd als gezaghebbende
inzake Zuid-Afrika? Hoofdre
dacteur Richard waarschuwt,
dart de bladen in die Zuidafri
kaanse taal wel bereid zijn om
de regering in beginsel te blij
ven steunen, maar dat zij geen
steun kunnen verlenen aan
„politieke blunders en vergis
singen of aan administratieve
stommiteiten". Het zeer rege
ringsgezinde dagblad „Die
Burger" laat evenwel een heel
ander geluid horen. Het noemt
prof. Berkhof iemand met zeer
sterke kritiek op Zuid-Afrika,
die de Zuidafrikaanse blanken
als „blanke terroristen" gety
peerd zou hebben. Ook wijst
het blad erop dat de Neder
lands hervormde hoogleraar
lid is van het centraal ocumiité
van de Wereldraad van Ker
ken, dait financiële steun ver
leent aan de Zuidafrikaanse
bevrijdingsbewegingen.
