I ZUID VIETNAMESE PRESIDENT „BELETSEE VOOR VREDE" vertrouwt alleen De pater doet in koeien WANNEER KAN STUDENT WEL OF GEEN UITSTEL VAN DIENST KRIJGEN? Irootste omz otterdam kan Amsterdam! binnenland buitenland 1 Gokken Ky Gevangenen Niet genoeg Project URD APPEL HERZET Mythe I 651.90 dag 17 juli 1973 THIEU THIEU President Thieu en vresident Nixoti. (Van onze correspondent SAIGON Nguyen Van Thieu. De naam wordt uitgesproken: Nkujènn Vann Tie-hoéw. Hij is de man die geen ogenblik zou aarzelen nog tien, twintig jaren oorlog te voeren om de communisten het verwezenlijken van hun droom te ver hinderen: het verenigen van heel Vietnam en het stichten van een marxistisch bewind in het Zuiden. ke belangstelling wellicht voor een deel bijgedragen heeft tot de herverkiezingen van Thieu. zij het dat genoemde fenome naal percentage redelijkerwij ze doet veronderstellen, dat er „een beetje geholpen" is. Zijn anti-communisme is hem met de moedermelk inge geven. Hij is een vrij obscure generaal van een infanterie divisie als hij in juli 1965 door de militaire junta tot staats hoofd gekozen wordt. Maar het duurt tot oktober 1967 al vorens hij president van de Zuidvietnamese Republiek wordt. En hij heeft een vol jaar nodig om zijn eerste minis- ter te kiezen. Uiteindelijk duurt het tot 1969 alvorens hjj zijn eigen politieke machinerie, zijn persoonlijke apparaat in werking kan stellen. Thieu is een man zonder vrienden een eenling. Maar niet van het soori van de fana tieke zonderling Diem. Er ei zijn in zijn omgeving maar weinigen op wier 'rouw hij on voorwaardelijk rekenen kar Elk uur van de aag en de nacht moet hij waakzaam en bedacht zijn op onverwachte, verrassende gebeurtenissen, die evengoed door zijn vijan den als door zijn medestanders ontketend kunnen worden. Slecn.s m 1970 als het grootste geweld van de oorlog enige tijd aan gene zijde van de grens, in Cambodja woedt, krijgt hij een korte adempau ze. Maar al een jaar later stapelen de problemen zich andermaal op met de onfortuinlijke ope ratie Lam-Son 719 in Beneden- Laos, de operatie, tegen de Ho Chi Minh-weg, die bijna in een ramp eindigt en de brosheid van de vietnamisering over duidelijk aantoont. En in de herfst komt het tot een tragi komische confrontatie met zijn onberekenbare vice-presi dent Nguyen Cao Ky, de play boy luchtmaarschalk die zijn hewondering voor Hitier niet 'ónder stoelen en banken 'steekt, en eveneens mei de „dikke Mirih". Ky verdwijnt van het officiële toneel en Thieu blijft als enige kandi daat over voor de presidents verkiezingen, waarbij hij voor een tweede mandaat het on waarschijnlijke stemmenper centage van 94,3 behaalt.... Opvallend is het volkomen ge brek aan belangsteling dat de Zuidvietnamezen aan de dag leggen voor de rivaliteit en de strijd tussen de generaals, ter wijl een zelfde soort a-politie- Intussen blijft de president on- oewogen. Hij is in wezen schuw, voelt zich weinig op zijn gemak in het publiek en rekent zelden op anderen, steeds op zichzelf. Hij is prak tisch en pragmatisch van aard. steed3 bereid een stap terug te doen, altijd klaar om een hin derpaal uit de weg te gaan, bijzonder weinig geneigd om als een bulldozer de obstakels ondersteboven te duwen. Hij komt doorgaans achter de ge beurtenissen aan, maar weet daar handig zijn voordeel mee te doen. Hij is nimmer bruusk, geeft de indruk van besluite loosheid, maar hij is aldoor op zijn qui-vive. Zijn liefhebbe rijen zijn Aziatisch: gokken en spelen en jagen en vissen. Een belangrijke karaktertrek van Thieu: hij probeert nim mer iets onherstelbaars te be gaan. Men heeft hem daarom besluiteloosheid verweten, hal ve maatregelen, halhartigheid. In werkelijkheid houdt hij met (Van een onzer verslaggevers) BENEDEN - LEEUWEN „Ik preek rustig over koeie- mest," zegt pater Chris Kolven- bach en dat is ook wel logisch, want de pater doet in koeien. Hij werkt in een gigantisch moerasgebied op Zuid-Sumatra onder 250.000 Javanen, die van wege de overbevolking op Java naar Sumatra zijn getrokken Ze komen daar met honger en verder niets. Er moest iets gebeuren voor die paupers. Pater Kolven- bach: „Ais je ze vandaag te eten geeft, hebben ze morgen weer honger. Er is een actie geweest om ze schoppen ca deau te geven, zodat ze de grond konden bewerken, maar over een jaar zijn die schop pen versleten en dan hebben ze weer niets. Zo kwam ik op het idee van de koeien." De Nederlandse pater wist geld bij elkaar te schooien waarvan hij een paar koeien kocht. Geen melkkoeien, maar trekbeesten die net als alle an dere koeien mest leveren. Om die mest gaat het vooral. Met die mest moeten stukjes grond in cultuur gebracht worden, zodat de Javanen wat te eten hebben. Vandaag, maar ook 0 Pater Chris Kolvenbach. morgen nog en volgend jaar. Zo'n koe kost daar ongeveer voor hem zijn. Die kalveren gaat hij dan weer aan andere doodarme gezinnen geven. Zo hoopt hij op den duur een he leboel mensen te kunnen hel pen. Hij heeft nu 17 koeien bij elkaar en binnenkort verwacht hij de eerste „afbetaling" in de vorm van een kalf. Pater Kolvenbach wil geen ri sico's lopen met de vooral door zijn thuisfront Beneden-Leeu wen verstrekte gelden: hij sluit een contract af, waarin staat, dat de Javaan verplicht is een stal voor de koe te bouwen en een put voor de mest. De ge-' rheenschap zelf zorgt wei, dat de koeien van de pater goed 300,- en wie één koe heeft is zijn tactiek altijd een achter deur open. Zoals het probleem van zijn politieke gevangenen, waarvan zoveel gewag ge maakt is. Zonder de geringste twijfel zijn er politieke gevan genen in Zuid-Vietnam. Men kent de namen van velen van hen. Men weet waar ze gevan gen gehouden worden. Maar men (en dat zijn neutrale waarnemers, dat zijn' zelfs communisten, die de realiteit erkennen) weet ook dat ze bij lange na niet zo talrijk zijn als in zekere kringen beweerd is. Er zijn momenteel met „aan zekerheid grenzende waar schijnlijkheid" 41.000 gevange nen in Zuid-Vietnam,waarvan 15.000 tot 20.000 gewone mis dadigers. De anderen zijn poli tieke gevangenen „wegens te gen de staat gerichte activitei ten", maar daarvan zijn ver moedelijk niet meer dan 5.000 leden van de Viet-Cong. Thieu heeft een diabolische tactiek toegepast door tegen Noord- Vietnam en Viet-Cong te zeg gen, dat zij alle gevangenen kunnen „krijgen" op voor waarde ze tot „communisten" te verklaren. De behandeling van deze ge vangenen is onigetwijfeldy niet zachtzinnig, maar, zo wordt ook in met de Viet-Cong sym pathiserende kringen erkend, „voor Azië niet abnormaal en zeker niet slechter dan in Bangkok, Manilla en Séoul". Bij de ondervraging van „ver- THIEU se" gevangenen daarentegen worden methoden toegepast, die niet voor die van de SS en de Gestapo onderdoen. Wie deze verhoren te boven komt, heeft het daarna (andermaal volgens Aziatische begrippen) betrekkelijk normaal en zeker aanmerkelijk beter dan in de dagen van Diem. De Vietnamese communisten veyklareo dat Thieu „een ma rionet van de Amerikanen" is, wat zekerniet het geval is, want Washington zou veel lie ver een gewilliger paskwil ge zien hebben. De niet-commu- nistische oppositie in Saigon beweert dat hij „een beletsel voor de vrede" is, hetgeen ver moedelijk waar is, inzoverre Thieu elk soort compromis met de tegenpartij van de hand wijst. Het communisme is een begrip, een wereld, waarvoor zijn geest definitief gesloten is. Het Vietnam waarvan Hanoi droomt, is voor hem een vol strekte en natuurlijke onmoge- gr blijkt de grootst moge lijke verwarring te be staan over de vraag wanneer men wel en niet uitstel van militaire dienst kan krijgen voor verdere studie. Nu moet wel meteen gezegd worden dat het ministerie van Onderwijs goeddeels schuld is aan die verwarring. In het eind januari verschenen acht ste nummer van „Straiks Stu deren?" staat dat de „spelre gels voor uitstel bekend zijn" en iedereen kan weten waar hij aan toe is. Er wordt dan onderscheid ge maakt tussen een studie na een vijfjarige opleiding („h.b.s. of daarmee gelijk te stellen in richting voor v.h.m.o.") en een zesjarige opleiding. Het ils na tuurlijk vreemd dat een blad - van het ministerie van Onder wijs anno 1973 nog over v.h.m.o. spreekt en het letter woord „h.a.v.o." niet noemt, maar alia. daar een „vrij gezeten boer." Pater Kolvenbach verloot zijn koeien onder de voorwaarde, dat de eerste twee kalveren verzorgd worden, want zo gauw er een kalf is, is één van de anderen aan de beurt om uit de zorgen te komen. De pater is intussen ook een landbouwschooltje begonnen. Hij heeft het niet helemaal van een vreemde, want zijn vader is zaakvoerder van de NCB geweest. Zelf had hij overigens geen verlangen om te gaan boeren: „Al heel jong wist ik wat ik wou worden: burgemeester of pastoor." Het is het laatste geworden, maar hij preekt wei over mest en koeien. Hij zegt: „Met bidden alleen kom je er niet." WEL ONDERSCHEID jn elk geval wordt er dus wel onderscheid gemaakt voor mensen met een 5-jarige en mensen met een 6-jarige oplei ding achter de rug en wel als volgt: 1) Wie na gymnasium of athe neum (6-jarige opleiding) wil gaan studeren, kan uit stel krijgen als hij met die studie begint in het kalen derjaar waarin hij 19 is ge worden. Uitstel is boven dien mogelijk als men in dat jaar al 20 wordt, maar „ongelukkig" (in de laatste drie maanden van het jaar) jarig is. Wie ouder is moet eerst in dienst, anders zal hij zijn studie moeten on derbreken. 2) Wie na een 5-jarige oplei ding (dus zou je denken: na h.a.v.o.) wil gaan stude ren, kan uitstel krijgen als hij met die studie begint in het jaar waarin hij 18 wordt of 19, als hij „onge lukkig" jarig is. Wie ouder is moet eerst in dienst, anders zal hij zijn studie moeten onderbreken. Hetzelfde ministerie van On derwijs spreekt overigens in een brochure over het hoger beroepsonderwijs andere taal, maar daar wordt het allemaal zo ingewikkeld gezegd, dat een gewoon mens er nauwe lijks uit komt. GEEN ONDERSCHEID Jifavraag bij het hoofd van het bureau Uitstel van het ministerie van Defensie leert evenwel dat er daar géén on derscheid gemaakt wordt tus sen mensen met een 5- en een 6-jarige vooropleiding. In beide gevallen, zo zegt de heer Dolmans van Defensie, krijgt men uitstel: 1) Als men aan de studie be gint in het kalenderjaar waar in men 19 wordt. 2) Men krijgt ook nog uitstel als men in dat jaar al 20 wordt, maar jarig is in de laat ste drie maanden van het jaar. Volgens Defensie is er hele maal niets nieuws onder de zon en is die regeling altijd zo geweest. Op mijn reactie dat men dus milder is voor de h.a.v.o.-kan- didaten krijg ik het wat vreemde antwoord: „Maar daar gaat het ook om minder briljante lieden", alsof het pro gramma van die school ook niet minder zwaar is dan van het voorbereidend wetenschap pelijk onderwijs. Overigens moet je daar niet al te ver baasd over zijn, want Defensie heeft ook al officiële papieren verspreid waarop een 5-jarig atheneum voor komt. JOS AHLERS (Van onze redactie binnenland) Lgv HAAG Afgezien de gang vam zaken bij de Jjtoorboekhandels hebben K in de eerste vijf maanden EL dit jaar de grootste omzet- jgingen voorgedaan bij de Ejdel in aardappelen, groen- 1 en fruit en bij de kruide- Wolgens de gegevens van de de omzetstatlstieken van lijkheid, even onmogelijk als vuur in water en water in vuur te veranderen. En als men hem de kans laat, zal hij de wapens weer opnemen, tien, twintig, dertig jaren lang, als het moet. Om zijn ideaal van een niet- comunistisch Zuid-Vietnam te verwezenlijken, heeft Thieu op de eerste plaats tijd nodig. Véél tijd. Het verdrag van Pa rijs dat hem „opgelegd" is, stelt hem uiteraard niet tevre den. Maar, het „kon erger". Het geeft hem. althans de kans op de een of afidere manier de strijd voort te zetten en te speculeren op de Amerikaanse aarzelingen. Zolang Nixon nog president is. En dat is tot 1976 En vermoedelijk niet lang ge noeg voor Nguyen Van Thieu. Maar hij zal alles proberen, het mogelijke en het onmoge lijke. Zelf en alleen, en prak tisch zonder op iemand te re kenen. Want Thieu is ervan overtuigd dat hij slechts op Thieu kan rekenen. JAN BRUMMEN WASHINGTON Er beuren jaarlijks rond zestiet miljoen verkeersongelukkei in Amerika. Daarbij wordei rond 55.000 personen gedood en 4.000.000 gewond. De ma. teriaalschade wordt geschat op 13.000.000.000 gulden. Op de Amerikaanse verkeers. wegen valt iedere tien mi, nuten een dode te betreu. ren. Iedere minuut zijn er bijna acht gewonden. De voornaamste doodsoorzaak onder mensen van 17 tot jaar is de autobotsing. Sedert 1900, toen er 4129 motorvoer. tuigen in Amerika waren, a vergelijking tot de 116 miljoen personenauto's, vrachtwagens en bussen van nu, vinden 1.800.000 Amerikanen de dooi in verkeersongelukken. In West-Europa is de tol va het wegverkeer steeds zwaar, der geworden, naarmate er meer auto's op de wegen ver schenen. Het autopark is in de' afgelopen acht jaar met bijna 80 procent gegroeid. In West- Duitsland sterven ieder j; r-ond 19.000 mensen op de w In Frankrijk meer dan 16.0 Sommige landen hebben twee' maal zoveel verkeersdoden per 100 miljoen mijl (160 mil. joen km) als de Verenigde Staten. Ongelukken ontstaan door hel falen van mensen, auto's of verkeerswegen. Om de onge lukken-epidemie op de ver keerswegen zoveel mogelijk ii| te dammen wordt er nu in internationaal ontwikkeling!-1 plan gewerkt aan een auto.f die inderdaad optimale veilig heid biedt, de lucht niet ver vuilt en die door de meestti mensen kan worden betaald De hoop is dat de eerste „vei lige auto" in 1978 op de weg zal kunnen verschijnen en da| het aantal verkeersslachtoffe in de daarop volgende jr aanmerkelijk zal teruglopen. In het project „veilige autq werkt Amerika nauw sama met Japan, West-DuitsM| Engeland, Frankrijk, Italië Zweden. De auto moet vandtl „grond af" worden gebouwd| In het verleden hebben de tomakers te veel de nadruk j| gelegd op uiterlijk en snelheid De ideale auto zou zonder eni ge schade een botsing met een snelheid van zestien kilometer 3 per uur moeten kunnen door-f staan. De auto moet over de kunnen slaan met een snelheid van 112 km per uur zon dat daarbij inzittenden om leven komen en moet met i snelheid van 80 km per uur te gen een boom kunnen rijden zonder dat zulks de dood van| inzittenden tot gevolg heeft. De ideale auto zal worden uit gerust met betere remmen,!; stuurinrichting en verlichting i en als enige nadeel val 1200 tot 2500 gulden duurder zijn dan de bestaande, wordt met de volgende verbe-j teringen geëxperimenteerd: Telescopische, hydrauli sche, schok-absorberende voor- en achterbumpers. Den bumpers zullen, omdat ze uit-] steken, de auto langer maken- Aan de voorzijde zullen dl bumpers lager worden aange bracht. zodat voetgangers niet, onder de auto terecht kunnen, komen. Een niet blokkerend rem-| systeem dat de auto van snelheid van 96 km per uur tot - stilstand kan brengen binnen een afstand van 47 meter binnen een baan van 3,6 meter breed. De veilige auto zal 200 kilo zwaarder worde: door het gebruik van materia; len die „vormvast" blijven ernstige botsingen. Een verbetering van 1 zicht van de bestuurder door een dakperiscoop. Daardoor worden blinde plekken opge heven en krijgt de bestuurder een driemaal breder gezicht veld op wat achter en r hem rijdt dan wat de achter uitkijkspiegel hem oplevert- IE Nederlandse uitvoer van grdappelen is het afgelopen (zetjaar, zowel naar waarde |s hoeveelheid nog nooit zo root geweest. Van oogst 973 is in de periode tot 1 uil 1973 941.000 ton (waar- e 315 miljoen gulden) uit- evoerd. IE Verenigde Staten an Ja- 8n zuilen zich tijdens de amen-de internationale han- Blsbesprekingen verzetten >gen de eis van ontwikke- ngslanden om op hamdelsge- ed te worden behandeld op jsis van niet-wederkerig- ,eid en absolute preferentie, értegenwoordigens van bei- e landen hebben dat ver- [aard tijdens een vergade- ng van 'n comité van de ATT (Algemene Overeen- omst inzake Tarieven en kn-del) dat d-e multilaterale andelsbesprekingen (12 tot 'ti met 14 september a.s. in >kio) voorbereidt. AYEKISCHE Motoren Wer- s (BMW) meldt dat haar ïzet in het eerste halfjaar n opzichte van januari-juni [2 met 18,2 procent is toe- tnomen tot 1,4 miljard irk, terwijl de winst onge- 'kr gelijk is gebleven. De "itoproduktie van BMW nam Van onze redactie binnen- 'ERDAM De ge- nte Rotterdam kan "hts weinig inbrengen tegen plan een kerncentrale op Maasvlakte te bouwen, is met handen en voeten nden aan de beslissingen het provinciale elektrici- ijf, dat op zijn beurt f afhankelijk is van de iwerkende Elektriciteits- tiebedrijven (SEP) Dit MAAND. Ie kolom slotkoersen vorige c ex Actieve aandelen handel en industrie I AKZO 20 72,00 71,60 I ABN 100 I Air.ro 20 75,50 I Ara .Rubber 750 245,00 Dcli-Mij J 75 Dordtsche P. 20 Dordtsche P^Ref Heineken H. 25 267,00 Heineken j 25 134,50 R-A-Ii. S 200 Hoogov. 20 HV.' Meyen KTJ» j ioo Kon.Olie j 20 KNSM ioo Nat. Ned. j 10 Ommeren Gert Philips io Robeco 50 Rolinco 50 Scheepv.ün 50 l'oilever 20 Actieve obligaties staatsleningen I 8 Ncd .69-94 289,30 190,00 76,00 92,00 104,00 111,50 206,00 66,50 351,00 50,60 233,00 152,50 147.80 133,90 75,40 246,00 135,00 139,20 139,10 264,00 288,00 187,50 77,70 90,70 104,00 110,30 208,00 66,20 353,00 50,30 231,80 151,50 149,00 ■94 681-93 88 U «nu 68 IV -91 i van' Er wordt gewerkt aan - tomatische autogordel: Slechts dertig procent van <J( autobestuurders in Ameri» gebruikt de conventionele rit men. De veilige auto zal in si moeten zijn te accelereren van 48 tot 112 kilometer per u® binnen 12 seconden. Ook de achterruit van auto zal worden voorzien een ruitewisser. Het motorblok zal zo w den geplaatst, dat het bij frontale botsing omlaag won" gedreven en onder de auto rechtkomt, in plaats van bin-1 nen te dringen in de pa®8' giersruimte. r Dit zijn de voornaamste tron ken vam de „veilige auto", overigens niet door iedere® I wordt bewonderd. iü 10-95 8 id 11-96 8 id 101-85 id VOII 8 ld "om 8 ld 69-76 8 id 70.77 id 71.96 id 73-98 I id 70-87 j id 69-95 Id 71-96 J id 72-97 j 'is id 71-81 Id 72-97 H 861-91 1 id 66ft 'id 6! lu 6'd Id 8'/. id id Sv' id J lv« id 67-! 'id 67-92 I pa 263,t-80 I ,d 66 1-so I U ®41-89 I 5 to 64-94 1 Hi !d 58 83 J-t id 59-89 «01-85 '"Id 6011 id 63.93 I Id 64.74 I 14 59.84 4 Id 8 I id I:11".,,, ld 6311 ''d 61-86 'Id 62.92 i'^»53'93 :bidsl4, 4 "51.76 jh 53-83 H Id 56.86 d 61-91 4 631-9: 100,00 100,10 100,00 101,00 100,70 100,70 100,20 100,60 99,00 99,50 100,20 95.30 95,60 95.00 98,00 92,90 92,50 92.40 92,00 88,20 88,20 87,90 87,70 89,00 86,00 84,70 86,50 87,10 84,50 84,50 79,90 85,40 79,20 77.30 97,60 84,90 78,20 77,90 76.30 75,70 82,70 75,30 73,20 66,60 93,30 87,30 82,00 100,30 100,30 100,20 101,10 101,00 101,00 100,30 100,60 99,00 99,90 100,30 95,50 95,70 95,30 98,20 93,10 92,80 92,80 92,20 88,40 88,40 68,20 88,00 89,30 86,20 84,90 86,90 87,70 84,70 84,80 80,40 87,50b 81,00 85,70 79,80 78,00 97.80 85,40 78,90 78,50 76.80 76,30 83,20 75,60 73,60 66,60 93,50 88,50b 83,00 3:/« id 48-9| 3»/4 50-90 3V« id 54-9' 3V« id 55-9] 3«/i id 55-81 3 id grootb] i id 37-81 3 id grb 46 3 47-76 3 N. Ind. Z m A'dam 3y* id 48 5 Vt It'dam 4'/i id 52 8V« BNG 8 Yi id 71 8'/4 id 70-851 8V« id 70-961 8 di 69-76 8 id 69-94 8 i I 71-96 8 id 72-97 V/t Id 70-79 73/« Id 72-81 7J/a id. 73-91 7V2 id 72-97 7V4 Id. 71-7! 7/ - id 73-98 7 id 661-91 7 id 6611 7 id 66IV 7 1 72-97 7 Id 73-83 6»/4 id 67-92 6' id 68-93 6% id 72-82 6% id 67-92 6</4 id 67-92 6 id 57-82 6 id 65Ï-90 6 id 6511 5V« id 65i-90 R»/ id 6511 5}£ id 65-90 5/4 id 58-83 5]/« id 64-38 5Vi 65-90 5 J 8 5 id 64-8S 4*/4 id 58-88 4% id 58-89 4id 55-84 4ft id 60-85 4Vn Id 62-92 4V'j Id 62-93 4»/4 Id 5277 Oblig 8V« ABN 70>7fl 8 Id 70-76 8 id 71-86 8»/4 AmRo69- 8 id 69-76 8 1 70-78 7% Id 71-76 7»/4 id 71-86 V/» Id 73-88 7 id 73-80 V.'z Mces As J BNG rsp 52 IV» Exp Fin 8 lease PI 7 Nat.bkMid 5>/ id 65 7 Natlnv 72 8NMB 70

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1973 | | pagina 6