vrij
uit.
witte helm
platte band
Sla de kranten er maar op na. Overal schreeuwt de politie om meer personeel.
Willem Haberer sou maar wat graag solliciterenmaar met s'n 1 meter 40 wil geen
corps in Nederland hem hebben. Daarom is Willem in Amstelveen maar voor
zichzelf begonnen
jpjjjjjipp
men neme een stuk papier
scheutje kouwe thee
'n beetje van dittum
'n beetje van dattum
nu even door de was
wringer en daar is
alweer een valse dollar
scheutje thee
da'
s onzin
waswringer
door
jan wintraecke
tussem
ZO INSTUREN
NAAM
STRAAT
WOONPLAATS
PRIJSWINNAARS
OPLOSSING PUZZE
VAN VORIGE WEEK
Uïfc-
Ut C5 I civ. lh I criUMU 14 JULI 19ji
t Tekst en foto's
BOUDEWIJN
WEEHUIZEN
Als je geen werk hebt, en
o zo graag politieagent
wilt zijn; slechts één me
ter en veertig centimeter
lang bent; en achtenvijf
tig jaar oud, wat kun je
dan doen?
Een uniformpje maken, 'n
scooter-met-zijspan ko
pen en doen alsof je een
vertegenwoordiger van de
wet bent!
„Ik had graag politie-agent
willen worden," zegt Willem
Haberer uit Amstelveen.
„Indertijd heb ik ook bij de
politie gesolliciteerd, maar ja ik
was nu eenmaal te klein om
opgenomen te worden in het
korps. Na die teleurstelling heb
ik bij een bewakingsorganisatie
om een baan gevraagd maar ook
daar neemt men uitsluitend
mensen aan die minimaal 1.70
lang zijn".
„Aangezien ik toch voor
brood op de plank moest zor
gen, ben ik bij een brillenfa-
briekje in Amsterdam gaan
werken. Zeventien jaar lang
heb ik daar monturen gemaakt,
maar toen het bedrijf plotseling
in april dit jaar failliet
ging, stond ik op de kale keien.
Gelukkig echter heb ik één
grote hobby, alles wat met po
litie en verkeer te maken heeft.
Van mijn gespaarde centjes
kocht ik een scooter met zijspan.
Dat zijspan was nodig om op de
scooter te kunnen blijven zitten
als ie stil staat. Ik kan namelijk
niet met mijn benen op de
grond komen! Ik heb de scooter
wit laten spuiten, zodat hij op
een echt.- politiemotor lijkt.
Thuis heb ik zelf een uniform
gemaakt van een donkerblauwe
broek, een blauw overhemd met
epauletten en een zwarte das.
Vooral als ik mijn witte helm
draag lijk ik als twee druppels
water op een echte agent. Als
ik zie dat iemand een verkeers
overtreding begaat, rijd ik
achter hem aan en dan moet u
'ns zien wat voor 'n effekt dat
heeft. In de meeste gevallen
houdt de verkeerszondaar zich
dan wel een tijdje keurig aan de
regels.
Vanzelfsprekend heeft de
taak die ik mijzelf opgelegd
heb nog veel meer aspekten.
Ik assisteer, bijvoorbeeld, een
agent die op een druk kruispunt
het verkeer in goede banen
leidt. Of ik wijs de juiste weg
aan een verdwaalde automobi
list. Als het een grote vracht
wagen betreft, spring ik op mijn
scooter, „gooi" mijn grote licht
aan en rijd voor hem uit. Ook
patrouilleer ik regelmatig in
Amstelveen en omstreken. Soms
help ik dan een autorijder die
met pech langs de weg zit. On
langs pikte ik iemand op een
dergelijke manier op. De pech
vogel had een lekke band en
geen reservewiel voorradig. De
platte band hebben we in de
zijspan gelegd en de eigenaar
nam achter op de scooter plaats.
Bij een garage lieten we de
band repareren en toen heb ik
de man terug naar zijn voertuig
gebracht. Hij was mij zeer
het nep-agentje
van amstelveen
De kleinste agent van Nederland in de weer met zijn „walkie
talkie". In feite 'n gewone transistor-radio, maar 't is nét echt.
'Zo kun je Willem in vol ornaat door de straten van Amstelveen
zien rijden
Oom en Oompje agent kunnen het best met elkaar vinden. Als het erg druk is, mag hij zelfs helpen.
dankbaar en vroeg hoeveel hij
me schuldig was. Maar u moet
weten dat ik mijn diensten ge
heel vrijblijvend verleen, dus
zei ik hem dat mijn hulp gratis
was. Toch gaf ie mij 25 gulden.
En dat heb ik natuurlijk aange
nomen, want van dat geld kon
ik vijf weken lang benzine ko
pen!"
Met de politie in Amstelveen
is Willem Haberer de beste
vrienden. Zij kennen hem en
weten dat hij niemand lastig
valt. Zolang hij niet zogenaamd
mensen gaat bekeuren of
eigenhandig verkeersovertreders
tot de orde roept, laten ze hem
rustig zijn gang gaan.
„Een keer heb ik van een
brigadier een aanmerking ge
kregen op mijn uniform", zegt
Willem. „De politieambtenaar
vond dat mijn epauletten te veel
leken op de echte exemplaren.
In mijn hart voelde ik dat als
een compliment maar toch was
die opmerking ongegrond. Want
ik loop niet met onderschei
dingstekenen zoals strepen of
sterren op de epauletten".
Weer of geen weer, Willem
Haberer oefent zijn hobby uit
zoals een „heuse" agent het
nauwelijks zal doen. 's Morgens
vroeg start hij de scooter en
gaat op weg, gewapend met no
titieboek (voor foutparkeerders
o.a.) fototoestel en een draag
bare radio. „Dat ding is zo
klein dat het sprekend op een
walkie-talkie lijkt. Om de men
sen te doen geloven dat ik een
echte agent ben, breng ik het
apparaat aan mijn mond en doe
alsof ik erin spreek
Doodmoe keert Willem 's avonds
naar huis. Zijn taak is dan nog
steeds niet volbracht, want tot
diep in de nacht blijft hij ge
kluisterd aan zijn radiotoestel.
Natuurlijk luistert hij dan niet
naar radio Veronica maar naar
de zender waar, volgens hem, de
meeste muziek in zit: de poli tie-
radio.
Willem Haberer heeft van zijn
liefhebberij bijna een beroep
gemaakt. „Als men mij dit, op
een kwade dag zou afnemen ga
ik liever dood meneer", zegt hij
terwijl hij zijn scooter start voor
een laatste patrouillerit van de
dag.
Echt bekeuren mag Willem natuurlijk niet, maar hij noteert wel
de kentekeuwummers van fout-parkeerders
vals-
munten
Tekst:
Lambiek Knepflé
Foto:
Gerrit van Maurik
Als er weer eens een
ploeg valsemunters achter de
tralies gaat, zoals kortgeleden
de grote dollarvervalsers uit
Oegstgeest, houdt grafisch ont
werper Gerrit Noordzij (43) zijn
leerlingen aan de Koninklijke
Academie voor Beeldende
Kunsten in Den Haag, waar hij
het vak grafische vormgeving
doceert, voor, dat het eigenlijk
maar kinderspel is om op min
of meer succesvolle wijze het
slijk der aarde na te maken.
Vooral met de amerikaanse
dollar is het de eenvoudigste
zaak van de wereld. Een oud
fototoestel, een waswringer, een
kopje thee plus nog wat van
dittum en van dattum zijn vol
doende om uit de fantasie van
grafisch ontwerper Gerrit
Noordzij fraai nagebootste dol
lars te doen rollen.
„Pas maar op dat de politie
je niet komt halen" vaarschu-
wen zijn leerlingen. „Ik zou ze
uitlachen als ze daarin stinken",
zegt Gerrit dan.
Reden genoeg om deze „theo
rie-valsemunter" eens op te
zoeken in de hoop iets mee te
kunnen pikken van de verza
melde kennis van deze zeer
goed in het drukkersvak inge
voerde theoreticus. Want wie
droomt er niet stilletjes van te
kunnen putten uit een in prin
cipe bodemloze portefeuille?
Volgens Noordzij kan een kind
de was doen. En voor een eer
lijke burger blijft het valsemun-
tersbedrijf altijd een spannende
zaak. Afgelegen plaatsen, eilan-
Niets is eenvoudiger dan het namaken van een Amerikaanse dollar.
den, ondergronds gewroet, ge
heime drukkerijen, uitkijkpos
ten.
Graficus Gerrit Noordzij, al
tijd erop uit zijn kennis op
drukgebied te vermeerderen, is
al een eind op weg naar deze
romantische sferen. Want een
voudig was het niet hem te vin
den. Hij bewoont met vrouw en
kinderen sedert 1965 een achter
het hoog opschietende lover van
een zogenaamde wilde tuin ver
borgen gaande fraaie honderd
jarige boerderij in het slechts
twee straten tellende dorpje
Tuil, dat door de Waal geschei
den wordt van het meer beken
de Zaltbommel.
De „valsemunter" is thuis en
blijkt graag bereid z'n theorieën
aan de hand van het genoemde
eenvoudige materiaal toe te
lichten Want het vals munten
is geen business voor hem, eer
der een verdere uitdieping van
zijn reeds verworven kennis op
het zeer brede terrein van het
grafische vak. Men zou dus
kunnen -zeggen een studieobject.
Het hele procédé, zoals Gerrit
Noordzij dat beschrijft, heeft
iets weg van een huiselijk doe-
het-zelf-karweitje, dat eigen
lijk best in de keuken zou kun
nen worden afgedaan. Het be
nodigde papier is algemeen be
kend onder de aanduiding „nor
maal 2" en via elke boekhandel
te bestellen. Notarissen gebrui
ken het voor het opmaken van
documenten Het is nu de be
doeling het papier een tijdlang
te weken te leggen in een lauw
warme gelatine-oplossing. Een
scheutje thee wordt eraan toe
gevoegd om het witte papier een
wat echtere kleur te geven.
Thee is namelijk een heel in
tensief kleurmiddel. Het ver
dient ook aanbeveling wat dun
ne wollen draadjes in de oplos
sing te doen. Deze vezeltjes zit
ten ook in het echte dollar
papier.
Na deze eerste behandeling
wordt het natte papier geheel
in huis-, tuin- en keuken-stijl
met twee wasknijpers te drogen
gehangen. Ondertussen zorgt
men met een eenvoudig fototoe
stel een foto gemaakt te hebben
van het dollarbiljet. Gerrit ge
bruikt daarvoor een ouderwetse
ateliercamera van mahoniehout,
die hij onlangs uit een Haagse
boedel kocht Slechts de lens
behoefde vervanging en voor
175 gulden was het apparaat
gereed. De kwaliteit van het
houten toestel beantwoordt vol
gens Gerrit minstens aan de
prestaties van splinternieuwe
apparaten van zo'n 30 mille.
Het aldus verkregen negatief op
ware grootte wordt op een licht
gevoelige koperplaat afgedrukt
en dan volgt het normale druk-
kersprocedé: na ontwikkeling in
een zuurbad ontstaat een diep-
drukvorm, die en nu komt er
wel wat vakmanschap aan te
pas met behulp van een
burijn (graveerbeitel) wordt op
gestoken om sommige lijnen wat
te accentueren. „Graveurs doen
over het gebruik van de burijn
erg overdreven", licht Gerrit
toe, „ze zeggen dat je daar
minstens zes jaar intensieve
studie voor achter de rug moet
hebben. Nou, da's onzin. Ik doe
het één keer per jaar en het
gaat me makkelijk af".
Dan volgt wederom een een
voudige behandeling, het etsen.
Ook mensen zonder vakkennis
kunnen hier de was doen. Daar
toe staat hei doe-het-zelf-boekje
„Hoe moet ik etsen" te ieders
beschikking. Het dollar-papier
moet dan nog een dagje in wa
ter geweekt worden en dan met
de ingeinkte koperplaat, afge
dekt met een stuk vilt tussen de
waswringer worden doorge
draaid Daar is dan de dollar.
Een echte waswringer ge
bruikt de graficus overigens
niet In de stallen achter zijn
huis staan nog enige persen. Eén
ervan, een offset heeft hij om
getoverd in wat hij noemt een
„zeer stabiele waswringer".
Maar hij blijft volhouden dat
het met een gewone wringer óók
lukken moet....
Tl /T OET dat nou g|
lYl zo ergDe Toj
France -is 'n
waarin een volle afht
moer helpt, waarin zsl
water verdampt vooral
de dorstige laaft. Ziel
staan de reuzen van j
Het zijn voor het tnei
kleine kereltjes die tg
start op hun dunne
staan te trillen. Als
rijders 's morgens rni
centimeter-dikke laan
gen de zeemlederen
rran de broek hun z
eten gaan ophalen, tt.
ze als pinguins en schk
telkens door in het bi»
nier waar de knieschi
verwp ligt als het dels
een doos schoensmeer t
sigarenkistje. Ze pikkt
magere gebruinde kïauu
jes twee sandwichjei,
rijstkoeken, twee gelul
zakje met klontjes suil
twee bananen, een ap;
stuk worst en twee
bouten. Dat stoppen zt]
maal weg in zes of zeui
de leek verborgen
zakken en daarbij
ze tegenover de jourmj
de tour-bazen maar vt
genover zichzelf het
kleermakertje te speli
Maar dat lukt slechts ti
re.
Er zijn natuurlijk ot
verzekerde binken bjj
goudhaan uithangen.
Maar de meeste ven
bruingebakken dunne
reltjes zijn een beetje
erg ongerust en nogal
A LS de jacht losl:
de troep tegen af
opspringt, als
kettingen kraken, ie i
zich spannen en honii
meer renners trappen i
vloeken zwoegen en ten
vaart met. de benen mali
kun je in vele gezichta
en lijden lezen. En 't t
rennertje dat niet
- dat eenvoudig uit de t
werd gereden, zegt na i
terwijl hij je hoopvol
trouwe hondenogen au
dat hij net lek reed l
jacht begon.
Als je knikt, gaat hij
een stap verder en
„Ja, u hebt het zelf g»j
„Ja, ik heb het zelf i
zeg je dan. We weten t
mekaar staan te belief
maar het helpt toch ui
ven alle vagevuren proi
bijna werkelijke drooiï
Als middelmatige boek!
ben je nog een hele
maar als je als rennen
de top behoort, ben j
getrapte hond.
/K heb, ik dacht
in 1966 was, Bik
Loog tegen de
Galibier zien opklauti
Wie hem daar in de
gende hitte met rerl
gezicht en hoekige pei'
zag vechten als een
dier, wie hem in de w
van het woord zag Ij,
der een marteling die tï
zelf oplegde die
naar het waarom. E»
zeer de vraag of hier li
dering om moed,
zettingsvermogen en tti
kracht op zijn plaats I'
niet primitiviteit en 1.
heid van geest oorzaal
een spectaculair feit, éit
mateloze overdrijving
tot het macabere, ht
me en het dwaze, da
slechts gebaard en (i
wordt door het
instinct van de heli
zijn vereerder.
J~\ E Tour de Frovs.
J kille zakelijke a
genheid, maar 1
is dwaas het dramatist^
eet van la grande
ontkennen. Naast de}
de reclame-makerij,
rinkel der dukaten,
bines, het bedrog en
pillen blijft het waar
kleine boven hun M
fietsende bontgekleii
reltjes met petjes op
hellingen van de Col
legraphe en in de sneef
nels v. d. Croix de Fer
primitieve koppigheid
zetten terwijl ze
tochtelijk huilen alsetl
dat zijn ballon verloor
herinner me hoe otvt
Haast (ook in 1966) 1
kent nu zijn naam, i*
nu zijn gezicht nog? f
moment waarop hij W
dijn tussen het witte
en de duisternis van
libier-tunnel doorbrak
blind werd en tegen i1
natte unnel opsmdktl
Cees bloedde Als bokf
hij uit de ring zijn
Als renner zette hij 1
wonden bleven open
gestoldr bloed vormde}
op zijn gezicht, zijn W
armen en zijn benenEi
de de finish.. Daar raapMJ
Pellenaars hem op e'
hem naar de dokter.
rAAROM? Was Ij
allemaal waari"]'
Too/ van W®"
doen we allemaal op "n
niet aan onverantivoc'ö
ze zelfvernietigende •J
ningen - die tot
Misschien wel, müar
de renners komen in
en op het scherm
maakt althans iets 0C
ons aller ijdelheid 0 j
7er dm de neus vdv een
en ze wordt meer 0es
A
Iedereen praat tcgej
over het milieu en de
reiniging daarvan,
doen we er zelf am
Kijk maar eens op e'
nickplaats op een zon
dag om een uur of z<8
het ook ontstellend gi
lijk om te praten ove
vervuiling door fabrij
(andermans) auto's,
doen we zelf op dit ge
de luchtverontreinigin
perken?
Voor mensen die serii
plan zijn metterdaad
die luchtverontreinig
doen volgen hierond
wenken:
1. Gebruik de choke
wagen alleen wanneer
slist moet; rjjd na een
start (met choke) direi
de motor komt al rijdi
temperatuur en de cho
snel worden uitgeschaki
geldt ook voor wage:
automatische choke.
2. Kies steeds de juist
snelling; wie te langz:
een te hoge versncllin
veroorzaakt onnodig
laatgassen doordat de
naar verhouding te
wordt belast; ook ste
Naast de Triumph Dolo
komt in oktober de Dolo
Sprint beschikbaar. Deze
gen heeft een topsnelheid
187 km.-uur (tegen 165 voo
Dolomite) en een accele.
REDACTIE
DE STEM
REIGERSTRAAT 16
BREDA
Inzenden voor dinsdagmidi
12.00 uur.
Zet op de enveloppe in
linker-bovenhoel "Weeker
ouzzel"
1 e Prijs (f 25,-)
Th. W. Brouwers
Vughtstraat 6
BREDA
2e Prijs (f 15,-)
A. P. van Laar
Fr. Hendrikstraat 3
LAMSWAARDE (Zld.)