Tussen de nakies van Gallantsoog Zorgt Siebrand voor een rosé revolutie? milieu pomp Wat zeggen de drinkers door corn, verhoeven J\Tuerin ons land een ml- Y nister van milieuh'A giëne is, zou verwacm kunnen worden, dat dt zaken wat minder prekerig en simpel werden aangepakt Maar de keren dat de minister| ambtshalve openbare handt lingen verrichtte, ging het tol nu toe akelig in de richtinfi van mooie bedoelingen, no bele expressie en indinidueli bewustwording. Aan de mi-| lieu-kwestie worden kinder tekeningen getuijd, de ter woont het loslaten van bal lonnetjes bij of zij stelt mell een vrolijke lach een dooi scholieren vervaardigde „Mi nus het Milieumonster" in werking. Dat zijn allemaal. dingen waaruit meer blijk' dat het milieu in het nieuw is dan dat er op hoog nineanj iets aan gedaan wordt. IJjjinds enkele eken mag het: ïaakt recreëren op een vierhonderd tal meters strand nabij het Noord- iollandse Gallantsoog. Wim tVennekes maakte Je billen bloot en begaf zich onder Je goddelozen. Aaaahs en Oooohs Overbelicht Huppelpasjes Grote drommen door jan wintraecken 'ERDAG 7 JUL11973 T jf et woord „milieu" djl tot «oor Icort een aantj wage betekenissen sociale en biologische ricfitinJ had, heeft de laatste jaren c^f heel nieuwe inhoud gekrege\ We kunnen het nu nog mooi' nauwelijks uitspreken zonde, te denken aan verontreiniging en de bestrijding daartiaiJ door sommigen hardnelcU „milieuhygiëne" genoemd. fiJ is een steekwoord geworiel waarop als standaard-reacthl te verwachten is: een uitigl van bezorgdheid over de toe.; nemende vervuiling en fti overtuigde verzekering dat e:[ iets aan gedaan moet tuordeJ Dat blijkt intussen niet 4 eenvoudig te zijnomdat een groot deel van onze economie en de manier waarop energie! opgewekt en verbruikt toordiC bij nader inzien berust op eenl soort van roofbouw en nenej-f effecten heeft, waarvan r.-.li pas duidelijk wordt hoe fitnes ze zijn. Om de milieuvermï reiniging tegen te gaan, is ees heel nieuwe technologie tic: dig, waarin juist aan nevej.l effecten de grootste aandaclaj geschonken, wordt. Zolang die niet beheerst worden is dej techniek onvolmaakt en ge welddadig. En het terrein! waarop die gewelddadigheid haar nadruk op het meest di-l recte en maximale resultaat steeds duidelijker zichtbaar wordt, is het milieu. TT et is van levensbe lang! f/ dat hieraan veel aai\ dacht geschonken wordt. Juist daarom zou mie schien meer gewezen kunnen worden op de enorme omoanj van het probleem en de in grijpende consequenties dieg een vast besluit om het op lossen meebrengt. Soms lijk het erop of de zaak nu li veel wordt voorgesteld als eei! particuliere aangelegenheid o),j zoals men dan wel zegt, een; kwestie van mentaliteit. Hier-: door ka.i de illusie ontstaan dat, wanneer iedereen maar op zijn eigen erfje proper is, dij juiste verpakkingsmaterialal op de juiste plaats deponeen en wat vaker de fiets neemt het probleem al voor een grot. deel uit de wereld is. Mat we kunnen niet altijd de u» reld verbeteren door bij oti zelf te beginnen. Een veranda ring van mentaliteit, als die a te bereiken is, verandert dl lucht en het water nog niet. Dc iL.„ i fci .LiAG 7 JUL11973 Ik had helemaal geen si garetten nodig. In de auto lagen nog twee pakjes en dat in m'n zak was nog meer [an halfvol, maar je doet het niet, hè. Je stapt in Gallantsoog niet zomaar 'n rinkel binnen om te vragen ■aar of nou dat ehnou iaehstrand is waar je ehDus zeg je tegen ;en plaatselijke middenstan- Ier: mag ik van U een pakje Gaballero? Om fluks, nog roor hij het wisselgeld in je land gestort heeft, eraan toe te voegen: Wat een ,-ecrtje, hè. Nou, dat vindt lij ook. Nu even vlug door- irukken: die blootlopers fier treffen het wel, zeg ik iet drie haha's erachter jan, -waarvan ik weet dat ze liet spontaan klinken. Wat V zegt, meneer. Vlug doe ik m'n volgende zet op het Schaakbord. Of het er druk Is? Hij zegt van niks te we len, maar informeert wel [an: Gaat U er ook heen |an? Ach nee, zeg je dan laar tengevolge van een [pvoeding die immer in het eken stond van een kuise levenswandel. Ach nee, ik ras gewoon benieuwd, [aar de middenstander kent s'n pappenheimers: Gewoon lenieuwd, hè? Ja, dat zeg- ïen ze allemaal. Je zal nooit ioren van waar is dat naakt strand. Altijd moeten ze ast een ansichtkaart kopen of een zakkie drop en dan, [ia via langs een omweg, .illen ze toch wel effe we len waar of ze 't kunnen linden. Ik: Ha, ha. Hij: Trap )p naar het strand, links af en dan maar doorlopen. Ki- imetertje of drie. Ik: l-d-d-d-rie? Hij: Ja, ha, ha. TT et is niet zo Jj sprekend, dat een on derwerp waarover zo veel gepraat, wakker geschu4 getekend en geknutseld wordt ook inderdaad op een meet serieuze manier de aandacht krijgt. Het praten bereidt niet altijd het handelen voor; M kan er ook uitstekend de ver vanging van zijn en dat h eerder regel dan uitzonderini wanneer dat praten de ludii- ke richting in gaat. De miliee- expressie maakt nu al bijm de indruk een rituele aange legenheid te zijn waarin W minder gaat om een ernst ijl aanpak dan om een particu liere en machteloze uitdruk king van bereidheid of om eer zinvolle besteding van vrij tijd. Op die manier wordt V al eeuwen met Kerstmis mee warig over vrede gepraat (jj een vredesballètje opgevoerl zonder dat dit aan de toestaw iets verandert, misschien wel met de heimelijke bedoe ling de toestand te bestemt- gen. ranzeif-i Verse cade l ies nan Oft* I Voor me uit, lopend langs de aterlijn: man, vrouw en drie mge kinderen; twee knapen an het reeds lang dood ge- aande ras der vetkuiven; 'n eer alleen; twee paartjes hand hand. Allemaal klanten voor en dagje bloot? Nee, daar nestelt het gezin de zich reeds temidden- van andere badgasten, die geen djs stellen op bruine billen. 'Is ook geen doen; drie kilo- ster sjouwen met limonade en ïse cadetjes. De heer alleen >'gt - tegen al mijn verwach ten in - spoedig hun voor bid. Maar de brillantine-boys 1 de paartjes stappen voort. :n kilometer, twee kilometer, nks van me. op het strand is ;en badgast meer te zien. Het jn nu bijna niet meer missen: zijn bezoekers voor het stuk rand, kadastraal bekend als sektie die zich uitstrekt tus- 'n paal 15.770 en paal 16.140. na-honderd-en-zeventig meter 'ar de goddelozen. Het naakt- rand van Callantsoog. Even vragen of 't klopt. In jPPas achter de twee paartjes '"■Of ze misschien ook inderdaad. Voor de eerste ar hier? Leo, schakeltechnicus i Rotterdam: „Ja, zuiver bij 'val eigenlijk. We wilden een SJo gaan winkelen in Amster- "i. maar daar was het niet te Wen van de hitte. Nou, en -n zei Kees hier van laten we ®r zee gaan, naar Callantsoog. ®P Je, want we hadden geen "Pakken bij ons en hier mag Je blootje. M'n meissie en van hem voelden er eerst vpor, maar toen hebben wij =gd van wat maakt het uit: 'open hier allemaal in hun niksie". De dames Willie oosje knikken instemmend, J wensen toch wel een kant- mng te maken. Joosje, 't Jo van Kees: „Maar ik heb er wel bij gezegd, dat ik onmid dellijk weer opstap als d'r elke keer van die gluurders komen. En denk erom: dat doe ik, hoor". Nog 'n metertje of vijfhonderd en dan moeten we er zijn. Het is er niet druk, zo lijkt het. Hooguit 100 wandelende, zwem mende en zittende gestalten. Mannen of vrouwen is van deze afstand nog niet te zien. En dan is daar eindelijk het bordje met de tekst: „Openbaar strand waarop slechts tussen de kilo- meterpalen 16.140 en 15.770 ook ongeklede dagrecreatie is toe gestaan. Buiten bovengenoemd strandgedeelte is het het streng ste verboden naakt te recreëren. [Art. 102 Alg. Politieverorde ning). Was getekend: Het ge meentebestuur van Callantsoog. Honderd meter wandelen we nog en dan moet het maar ge beuren. Hemd uit, broek uit en dat is dan dat. Vanaf m'n hand doek bekijk ik de situatie. Links en rechts liggen ze. Achter windschermen; weggedoken in het schaarse helmgras; diep in gegraven soms in kuilen; maar ook gewoon open en bloot op de buik of op de rug, bezig te bruinen op plaatsen, die een maal weer thuis of op kantoor nimmer zullen leiden tot be wonderende aaahs en oohs. De beginners zijn snel en een voudig te herkennen. Ten eerste is daar het eeuwigdurend merk teken van het kuise deel der natie: de lelieblanke huid rond de delen waarvoor we ons van huis uit moeten schamen. Maar er is ook iets in hun houding, dat het nog niet overwonnen ongerief verraadt. Wanneer zij zich te water begeven is dat geen kwestie van opstaan en in een rechte lijn koers zetten naar de waterkant. Neen, zij bewegen zich huppelend voort. Hand in hand veelal en het hoofd im mer geheven. Maar kijk: daar zijn twee duidelijke gevorderden. Man en vrouw, van top tot teen onbe schaamd gebronsd, bezig met 't vastleggen van herinneringen voor thuis. Onwetend nog waar schijnlijk van het feit, dat bij de ontwikkelingscentrales van de foto- en filmindustrie stan daardbriefjes in grote stapels klaar liggen, waarin de makers van dit soort foto- en filmwerk erop wordt gewezen, dat de film helaas overbelicht was en dat op grond daarvan niet tot ont wikkelen of afdrukken kon wor den overgegaan. De filmcamera snort, terwijl vrouwlief een strandpaal be klimt, erop plaats neemt en de handen achter het blonde haar vouwt. Een ongemakkelijke po sitie, die dan ook snel tot even wichtsstoornis leidt, tengevolge waarvan dit schaamteloze huis vrouwtje schaterend ter aarde stort. Maar HIJ wil er ook op, dus wordt een passant aange schoten met het verzoek de ca mera een wijle te hanteren. Te- samen maakt het paar enige koprollen, stoeit een weinig in het rulle zand om vervolgens de passant te bedanken voor de as sistentie. Beginner of gevorderde. Je kunt het ook zien aan de ma nier waarop het edele balspel beoefend wordt. Zo is daar links een groepje uiterst bleke bad gasten bezig met een eigen in terpretatie van de volleybal- regels. Hoog slaat een heer de bal op, waarna twee dames en drie heren als een groep jonge honden erop afstevent. Degene die de bal uiteindelijk te pakken krijgt schrijdt vervolgens en kele meters voort als een man nequin, die het nooit ver zal brengen. Na enkele huppelpas jes, de heupen lichtjes wiegend, wordt uiteindelijk de bal met een wuft sprongetje weer aan een ander toegespeeld. De ge vorderden daarentegen bewegen zich duidelijk vrijer. Zij durven ook de bal desnoods met de voet te plaatsen, een manoeuvre die voor de beginners voorlopig nog ondenkbaar is. De gluurders. Natuurlijk ko men ze die dag in grote drom men opzetten. Hun gedragspa troon is steeds hetzelfde. Wan delend langs de kustlijn, houden ze de gezonnebrilde hoofden recht voor,zich uit, maar je kunt aan alles zien, dat alle ogen vanonder die brillen op Kwatta gericht zijn. De meesten nemen halverwege het naaktstrand ook even plaats in het zand, waarbij het niet waarschijnlijk geacht moet worden dat zulks geschiedt om even uit te rusten van de vermoeienissen. Mijn gezelschap, de twee paartjes uit Rotterdam, houdt het na twee uurtjes dan ook wel voor gezien en stapt op. Ik besluit om ook maar weer in de broek te schieten, want zeelucht maakt hongerig en hier op het naaktstrand is niets te krijgen. Heel goed gezien, mid denstand van Callantsoog, want wie geen broek heeft Tekst: WIM WENNEKES Foto TIDO GIDEONSE „Ik ben helemaal kapot van dit artikel. Naar mijn smaak is dit het helemaal". Zo ka rakteriseert Jan W. Siebrand, directeur interne zaken van het in Kampen gevestigde be drijf van die naam zijn schep ping: een uit Nederlands fruit vervaardigde rosé-wijn. „Dit produkt is naar zijn stellige overtuiging een waardig ver vanger van de zo gewilde, maar steeds duurder worden de Franse en Portugese vins rijsé in de eenvoudige soorten. „Uiteraard kan onze Rosé de Fruits niet concurreren met echte top-rosé's. Maar in de groep van wat men wel eens de betaalbare wijnen noemt, gooit ons nieuwe product be slist zeer hoge ogen", meent Siebrand. Ontwikkeling Het Nederlandse fruit wordt vaak huizenhoog geprezen. Kenners zijn van mening dat het tot het beste hoort, dat de aarde te bieden heeft. En aarom zou van dat kostelijke goed nu geen goede wijn, in dit geval een rosé, te maken zijn, vroeg Siebrand zich af. Die vraag is uitermate klem mend geworden sedert de enorme prijsverhogingen, vooral van de Franse wijnen. Na sherry is rosé in ons land de meest verkochte wijn. Die ontwikkeling is voor de wijn handel een trieste zaak. Ja renlang heeft die en Sie brand bleef daarbij niet achter al het mogelijke ge daan, om de mensen wat wijn kennis bij te brengen. „Na tuurlijk hoopten wij daar niet slechter van te zullen wor den", vertrouwt de heer Sie brand ons toe. „Maar wij wil den met de ontelbare wijn cursussen, die wij in de loop der jaren hebben gegeven toch ook de wijncultuur verbrei den, omdat onze mensen nu eenmaal idealisten zijn. Als je dan merkt, dat goede wijnen steeds meer en steeds sneller onbetaalbaar worden, krijg je wel een klap op je hoofd", zegt Jan W. Siebrand. De basisprijzen van beken de Franse wijnen zijn in korte tijd drie tot vijf maal zo hoog geworden. Voorlopig merkt de consument dat nog niet zo. Goede wijn heeft immers tijd nodig om tot volle ontwikke ling te komen. Siebrand ver wacht de grote klap dan ook pas over enige tijd. En het ziet or naar zijn mening niet naar uit, dat aan de exhorbitante prijsstijgingen spoedig een eind komt. Vaatje port Overeenkomstig de door „Pa" Siebrand (die het bedrijf be gon met een bij een schip breuk aangespoeld vaatje port) gevestigde traditie wilde men de „gewone" man blijven bedienen met betaalbare pro- dukten. Na twee jaar van in tensief onderzoek slaagde men erin de fruitrosé in een aan vaardbare zelfs méér dan aanvaardbare kwaliteit en voor een bijzonder lage prijs aan de markt te brengen. In middels is de drank ook op de buitenlandse markt gebracht, voornamelijk in België. Ook in Engeland ziet men grote mo gelijkheden en bij Siebrand is men zo enthousiast, dat men verwacht de Nederlandse rosé zelfs in het wijn-oerland Frankrijk te kunnen slijten. Kluizen Inmiddels is men bezig met de ontwikkeling van een uit fruit bereide „sherry" en men experimenteert voorts met an dere vruchtenwijnen, die sterk zullen gaan lijken op de Duit se wijnen. Overigens zijn dergelijke producten niet binnen een vloek en een zucht te ontwik kelen. Met de rosé zijn wij twee jaar bezig geweest, voor dat hij aan onze eisen vol deed, vertelt Jan Siebrand. Het geheim uiteraard heel diep in de Siebrand-kluizen 'opgeborgen van de rosé is de combinatie van vruchten en de onderlinge afstemming daarvan op elkaar. Siebrand wil wel zeggen, dat minstens vijf soorten Nederlands fruit aan de kwaliteit van de rosé meewerken. Maar welke vruchten dat zijn, komt niet over zijn lippen. Ook sherry Wel verzekert hij ons met nadruk, dat je dat spul erg goed moet behandelen. Vooral bij de botteling speelt dat een grote rol. Elke ochtend worden dan ook alle leidingen gedu rende minstens drie kwartier gesteriliseerd, voordat men heel voorzichtig met het pro ductieproces begint. Dat levert per kilo fruit 600 gram rosé op. Een zuiver natuurproduct, zegt Siebrand. De „sherry" is, zoals gezegd, nog niet wat men ervan ver wacht. Hij kan al aardig con curreren met montilla, maar men Is nog niet tevreden. Voorlopig experimenteert men liever nog wat, voor dat men de Siebrand-„sherry" op de Nederlandse markt brengt. Overigens dronken de Neder landers is 1971 méér dan 27 miljoen liter sherry. Dat was tien maal zoveel als in 1961. Ook de sherry-prijzen sprin gen de pan uit. En dus experi menteert men bij Siebrand koortsachtig verder. Tekst: WIEL KOOLEN 0 Na twee jaar intensief experimenteren bracht de firma Siebrand uit Kam pen een rosé op de markt, waarvoor niet puur drui vensap de grondstof vormde, maar minstens vijf verschillende soor ten Nederlands fruit 0 Onze redaktionele fijn proever Wiel Kooien sprak niet alleen met de makers van deze rosé, maar liet 'ook een groep je willekeurige drinkers ervan proeven. 0 Bij die proeverij werden de volgende rosé's ge proefd: een Portugese van 7,25; 'n Rosé d'Anjou van 3,25; een Rosé uit de Provence van 3,95 en de Siebrand vruchten-rosé van 2,19. 0 Geen van de zes deel nemers aan deze proeve rij kwam op het idee, dat er een "niet echte" rosé bij was. Wel bleek dat smaken verschillen. De dure Portugese wijn kwam er over het alge meen inderdaad als de beste uit. Toch verschil den de deelnemers op on derdelen van de proeve rij hierover van mening. Duidelijk bleek, dat de zoetere Rosé d'Anjou en die van Siebrand in één groep vielen. De Portu gese en de Provence-ro- sé vielen daar duidelijk buiten. 0 Als eind-conclusie kan worden gegeven, dat uit de proeverij bleek, dat het Siebrand-produkt werd ervaren als een ech te wijn en dat deze "Ro sé de fruits" zich zeker kan meten met andere -osé's, zij het van een voudige klasse. Daarmee is voor het Kampense produkt waarschijnlijk een grote toekomst weg gelegd als begeleiding van gezellige avondjes. 0 Het spreekt uiteraard vanzelf dat de geproef de wijnen alle op dezelfde wijze waren "voorbereid". Ze hadden evenlang, in dezelfde koelkast, broe derlijk naast elkaar gele gen en werden volkomen anoniem aan de proevers gepresenteerd. O preek me toch van de Tour niet meer". We schrijven zomc 1929 en bevinden ons rond middernacht te Grenoble. Aan het woord is de blonde Flan- drien en gele trui-drager Maurice de Waele. Zijn gezicht heeft de kleur van verschoten lood, zijn geitenknieën knik ken als die van een zatte bruid. De kameraden hebben Maurice de Waele bewusteloo: naast zijn bed gevonden. „Hi ts van zichzelf gegaan", ha- Sefke Demuysere gezegd en h had gelijk. Maurice had al 'n vod op de grond gelegen ev. toen men hem zei dat hij zich gereed moest maken, want om twee uur in de morgen hei vertrek zou worden gegeven van de grote bergrit van Grenoble naar Evian, had hij gefluisterd: „Spreek me toch van de Tour niet meer". T\ e kameraden waren mei J stomheid geslagen. Ploegleider monsieur Lodovic weende de eerste tra nen van de nieuwe dag. Maar verzorger en masseur Jef Beeckman had gezegd: „Ge gaat me met hem alleen la ten". Dat geschiedde. Niemavi weet precies wat er die nacht tussen 12 en 2 met Maurice de Waele gebeurde. De jongens op de gang hoorden hem pro testeren en janken en schreeu wen. Ze hoorden Jef Beeck man vloeken en tieren. „Ge zult zuipen of ik sla u de kop kapot", hoorden ze hem her haaldelijk roepen. 71/J aurice de Waele, zo yj bleek later, had last van ongekende maag stoornissen en van een water dunne buikloop. Maar bij al die loslijvigheid was zijn buik zo dik als een ton gebleven. „Dat zijn verdomme de win den die vastzitten", had Jef Beeckman gezegd en om een fietspomp gevraagd. Het nach telijk vrijkomen van de win den van Maurice de Waele tijdens de Tour van 1929 te Grenoble in Hotel du Levrier et De l'Aigle Noir maakte nu een essentieel deel uit van de Tourhistorie. Het werd in het gehele hotel gehoord en zou naar later bleek de redding van Maurice en zijn gele trui betekenen. rant reeds een kwartier later verscheen De Waele in het geel en met de fiets aan de hand. Hij zag nog bleek, zijn knieën knikten nog, de erge ziekte en de behandeling van Jef Beeck man hadden diepe sporen na gelaten. De kameraden namen hem tussen zich in en hitsten hem op tegen de Italiaan Pan- cera die het immers op zijn gele trui had voorzien. De nacht was nog jong, toen het peloton zich in beweging zette, op weg naar Le Bour d'Oisans en vandaar over de verschrikkelijke Calibier naar St. Michel. De weg naar de top van de 2.556 meter hoge berg was niet meer dan een vaag muilezelspoor. Maar goed dat Desgranges dat afschu welijke spoor bebakend had met werkeloze herders die met brandende toortsen in de ge heven hand des renners leid sterren waren in de ruwe bergketens. Het was bitter koud, het regende en de wind zwiepte. De weg was nat van sneetiu) en slijk. De Italiaan Pancera lag op de loer. Mau rice de Waele reed zijn kruis weg en elke herderstoorts was een statie. Hij stond op de pe dalen als waren het stijgbeu gels. Hij rukte aan het stuur als tqas het een paardenhoofd- stel. De lepe Italiaan Pancera sloeg natuurlijk op de vlucht. Maar Maurice volgde hem als een late, lange schaduw. Berg op en bergaf, 325 km. ver. Toen eindelijk de zon door brak, barstte het medicinale zweet uit De Waele's lichaam en hij bleef bij stromen zwe ten tot in Evian, waar bleek dat hij 5 kilo lichaamsgewicht verloren, maar de gele trui be houden had. Maurice won die Tour, Jej de Muysere werd twee de en de Italiaan Pan cera eervolle, maar zwaar ge slagen derde. Karei van Wij- nendnele schreef toen: "De ronde is ten einde. De laureaat is een Belg Hij heet Maurits de Waele. Het ligt niet in onze bedoeling om ons zat te drinken aan dien beker der zege. Wel voelen we in De Waele dat tastbaar beeld van eigen, rasbewuste persoonlijk heid, maar inplaats van onze spierkracht te laten verdom melen in de doffe atmosfeer van grootheidswaanzin, om gelegenheidtoespraken met feesten en stoeten, inplaats 'an onszelf op te blazen met ronkende zinnen en stadhuis manieren zeggen we tegen ons eigen, zeggen we tegen de overwinnaars van heden en de kandidaten nan morgen: jon gens, ge kunt een ogenblik verpozen, ge hebt het ver diend".

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1973 | | pagina 17