srs'73
m
sser
mama
„Terneuzen"
rneuzen
ADERING
GMRanger
r dealer:
900
Zaterdagbijlage van 7 juli 1973
Reukorgaan
GOES
Laplazerus
Geslorp
Wadlopers
jjPjjp
Pechdag
II
oe, Martin W« demons,
i Vorststraat 18, Goes,
van Troost, Buitenweg S,
Waardebon van f 10,-
Martijn de Boevere,
dstraat 26 Axel, Land-
st raat 1815 IJzendij-i
Bonn, Axelsestraajt 9,
tracht. Waardebon van f
Van: De Moor B.V. Zee-
t 2, Axel. Bierkaaistraat
luist.
Vlieger, Bellamystraat 63,
euzen. Waardebon van f
Van: Eigen Haard B.V,
naalstraat 5, Terneuzen.
F. Inghels, Pr. Hendrik-
it 26, Axel. Waardebon
f 10,-. Van: de Dijcker en
Stationsstraat 2, Axel.
Ongenae, A. Thijmstraat 1,
leuzen. Waardebon van f
Van: Wijffels Noordstraat
Terneuzen.
van Eck, Axelsestraat
Terneuzen. Waardebon
10,- Van: Scheele's Tex-
uis Kastanjelaan 24
leuzen.
Koek, Schaepmanlaan 4,
1. Bokspuit t.w.v. f 10,-.
C. Verschuren en Zn,
ionsstraat 8, Axel.
Slock, Roberstr 33, Axel.
rdebon van f 10,-. Pa.
issen en Zonen, Passage
cdreef Axel.
Durinck, Singelweg 73,
1. Waardebon van f 10,-
Foto Jos Bleijenbergh,
ststraat 52, Axel.
J. de Regt, Oleanderstraat
Terneuzen. Juweliersche-
t.w.v. f 10,-. Van: Juwe-
Goethals, Axelsestraat 22,
neuzen.
iarc. Vernimmen, Putting-
at 10, St. Jansteen. Waar-
on van f 10,-. Van: P. de
rter en Zn. Prins Hendrik-
at 31, St. Jansteen.
I. de Wilde, Kreupelstraat
luist. Waardebon van f 10,-
an: Coffeeshop Een en Een,
>bele Poort 11, Hulst.
Ted. J. Gysel, Magdalena-
lat 34, Heikant. Waardebon
f 10,-. Van: Toon Hermans,
Lanastraat 33, Heikant.
D'hest, Lange Belling-
aat 22, Hulst. Waardebon
f 10,-. Van: Jetty's Kin
mode V. Waesberghestraat
Hulst.
Blommaert, Brouwerij-
lat 45, St. Jansteen. Waarde-
van f 10,-. Van: Jan Wee
es, Hoofdstraat 79, St.
steen.
J. A. van der Aa, Axelse-
iat 2, Koewacht. Waardebon
f 10,-. Van: W. L. de
ayer, Eramabaan 63, Koe-
cht
het bijwonen van een
juli 1973 des namiddags
■nedenzaal), Westkolkstraai
jk reglement
>en verlijden van de nota-
ïwijziging
an ter inzage op onze kan
en Hoek.
HET BESTUUR
JI
2221
15Ü
vrij.
uit
RIE Brader, oud 23 jaar, wil zes weken in alle eenzaamheid doorbrengen op het on-
jl bewoonde eiland Simonszand, om daar de zeehonden te bestuderen. Wim Wenne-
kes en fotograaf Frits van Reysen zochten hem een weekendje op om te kijken of het
met die eenzaamheid wil lukken.
Zeg nou zelf: wanneer je
iaandacht getrokken wordt
door een berichtje in de
krant, waarin staat dat ene
Arie Brader al sinds dinsdag
jUe 19e juni verblijft op het
onbewoonde Waddeneiland
Simonszand, dan denk je:
jo'n jongen wordt natuur
lijk verteerd door eenzaam
heid. Die is blij wanneer hij
na weken van totale afzon
dering weer een normaal
Imenselijk wezen in de ar
men kan sluiten. Dus leg je
:via de mobilofoon kontakt
net de koene Robinson
Crusoë om te vragen of het
goed is, dat je een weekend-
;s komt. In orde, voor
tekaar.
Op dus naar het uiterste
hoorden ran ons land. De ha
len van Lauwersoog, een van
pod verlaten oord, waar in de-
e tijd van het jaar vele toeris
ten de oversteek maken van
let vaste land naar Schier
monnikoog. Telefonisch zijn
reeds overeengekomen dat
biterst beminnelijke schipper'
Benk Helder ons voor een vijf-
i; Weekendje
te gast
bij Robinson
Crusoë
tigtal florijnen zal vervoeren
naar de jonge held. Hij moet er
toch. zijn, want er dient nieuwe
leeftocht gangevoerd te worden
voor deze Wageningse student,
die gedurende een zestal weken
de gedragingen van de zeehon
den wenst te bestuderen.
Zo maken we dan, in het ge
zelschap van enige bruine bro
den, potten rode kool en een
zak patatten de oversteek naar
het eiland, dat na ruim twee
uur varen niet meer Blijkt te
zijn dan een flinke plak zand.
Kaal, helemaal hardstikke kaal.
Een paalwoning in wig-waro.-
vorm is de enige uitstulping in
het landschap. Normaal, blij
kens een tekst bij de voordeur,
uitsluitend bestemd voor schip
breukelingen, maar nu geduren
de enkele weken de woon- en
-4
ratf •- IMNSli
MEUBELGLAS
Spiegeüabricagi
'S-H. Hendriksklnderei
straat 9
Tel. 01100 - 6608
ipfi - agfpj
'''V
pSjpplf
IlliSlS
Lfflll
msIM
i
4
a
"I
li
ji 1
rl
-
v -
verblijfplaats van 23-jarige
Arie, eigenaar van een fors,
door de zon danig aangebrand
reukorgaan.
Binnenin blijkt het behelpen.
Hoe we hier vannacht met drie
man moeten slapen is vooreerst
nog niet duidelijk, maar we zul
len wel zien. Langs de wanden,
op houten kisten waarin de
noodrantsoenen zitten voor aan
gespoelde drenkelingen, heeft
Brader z'n spulletjes opgesteld.
Twee camping-gaspitten, een
draagbare radio, een jerry-can
met zoet en een emmer met
zout water, 'n wekker, leef
tocht en - voor het contact met
de buitenwereld - een mobilo
foon. Arie: „Dat ding ging al
gelijk na aankomst kapot. Nou
ja, mij een zorg, maar het is
achteraf gebleken dat de men
sen die me elke dag even op
roepen om te informeren of al
les in orde is, hevig ongerust
waren toen de lijn dood bleek
te zijn. Ze zijn onmiddellijk
hierheen gekomen om de zaak
weer in orde te maken en ze
hebben me nou ook een paar
vuurpijlen gegeven, die ik kan
wegschieten als er weer wat
mis mocht gaan. Maar wat kan
je nou gebeuren? Goed, dat
hok hier kan bij noodweer mis
schien instorten, maar dan ben
ik er toch geweest, èn dan hel
pen die vuurpijlen ook geen
donder meer. Als je het mij
vraagt zijn ze aan de wal meer
ongerust dan ikzelf."
Waarom hij hier zes weken
zit? „Ik studeer bosbouw in
Wageningen en nou moest ik
voor het vak natuurbeheer een
projek t aanpakken om een
scriptie over te maken. Via via
hoorde ik dat de Vereniging tot
Behoud van de Waddenzee een
student zocht, die hier een tijd
je de zeehonden in de gaten
wilde houden. Uiteindelijk is
het met die vereniging niks ge
worden, maar toevallig zocht
ook het Rijksinstituut voor Na
tuurbeheer een vrijwilliger voor
hetzelfde doel. Ze willen na
melijk bekijken of hier een
tweede reservaat voor zeehon
den moet komen. Omdat ik me
altijd al geïnteresseerd heb voor
zoogdieren en vogels die in
hun bestaan bedreigd werden,
heb ik me aangemeld en toen
was de zaak rond."
Eerlijk is eerlijk: „Ik had het
me hier wel heel anders voor
gesteld. Ik dacht dat het 'n echt
eiland was met duinen en zo.
Ik ben hier in de nacht van
maandag 18 op dinsdag 19 juni
aangekomen en je mag gerust
weten, dat ik me het laplaze
rus schrok toen ik eenmaal hier
stond. Dat hok tochtte als de
ziekte. Als je een stukje papier
los liet waaide het gelijk tot in
de nok. Toen ben ik midden in
de nacht maar begonnen met de
hele zaak hier met lappen plas
tic dicht te spijkeren en nou
gaat het wel."
Heren, aan tafel! H^ menu
van vanavond, hier in restau
rant De Gouden Zeeleeuw,
vermeldt: rode kool, rijst en
ballen gehakt uit blik met run
derjus. Koffie na.
D'r is alleen èèn probleem:
geciviliseerd als we zijn, zijn
we helemaal vergeten om 'n
bord en bestek mee te nemen.
Echter: geen nood. Arie zal
uit de pan eten, de fotograaf
uit een deksel en ik krijg het
bord. Verder zal Arie zich be
helpen met de vork, ik met de
lepel en de fotograaf neemt na
een mislukte poging om met
een mes te eten zijn toevlucht
tot een forse schelp, die bene
den op het strand in grote mas
sa's te vinden zijn. Het geslorp
is alom, maar de meeuwen en
scholeksters zijn onze enige ge
tuigen.
Hoe zit het met de verveling?
De zeehonden, die zich bij laag
water koesteren op een nabije
zandplaat, zijn slechts geduren
de enkele uren per dag te ob
serveren. Hoe wordt de rest van
de dag doorgebracht? Arie:
„Gewoon, wat rond banjeren,
beetje zonnen, beetje lezen. Ik
ben voor m'n vertrek nog even
naar De Slegte gegaan, die
tweedehands boekwinkel, en
daar heb ik wat boekjes ge
kocht van Charles Dickens.
Nou en voor de rest maf ik. Of
ik ga een praatje maken."
Praatje maken? Wat zullen
we nou hebben? Zijn we dan
niet de eerste menselijke we
zens, die Arie sinds weken on
der ogen krijgt?
Dat vindt Arie een hele
111 HHj '<r
mm*
dan gaat denken van d'r sluipt
hier iemand om m'n hut heen,
dan doe je natuurlijk geen oog
meer dicht".
goeie. Nee hoor, hij is praktisch
nog geen dag helemaal alleen
geweest. Af en toe legt er een
plezierjacht aan voor een kort
bezoek, de kustwacht laat zich
ook nog wel eens zien en voor
de rest zijn er de wadlopers.
's Avonds, tijdens een wande
ling langs het strand, wijst hij
ons op voetsporen in het zand.
Het zijn er zoveel, dat het even
lijkt alsof de geallieerden een
tweede D-day gehouden hebben.
„Acht-en-tachtig vandaag",
zegt Arie. „Dus aanspraak ge
noeg".
Reeds heeft de duisternis be
zit genomen van de zandplaat.
Voor de wigwam maken we een
fles sherry soldaat, om daarna
over te schakelen op een kloeke
borrel.
Arie over zichzelf: „Het zou
me niks kunnen schelen als ik
hier écht zes weken helemaal
alleen zat. Ik ben nou eenmaal
geen gezelschapsmens. Niet dat
ik de mensen ontvlucht, maar
ik kan erg goed op mezelf zijn.
Ik heb gewoon periodes dat ik
helemaal geen zin heb om te
praten. Weet je, ik heb wel
eens het lullige gevoel, dat ik
niet goed uit m'n woorden kan
komen. Misschien is dat het
wel. Nou ja, wat kan het mij
ook schelen. Ik lig er niet wak
ker van, maar 't blijft rot. Van
daar ook, dat ik rustig durf te
zeggen, dat ik 't hier best zes
weken in m'n eentje vol zou
houden. Godfried Bomans heeft
ook eens op een eiland gezeten,
hè, één weekje maar. Die man
is er helemaal kapot van ge
weest. Die kon er niet tegen.
Die hoorde allemaal maar ge
luiden om zich heen. Nou, die
geluiden hoor ik ook. Als je
Gelukkig hebben we er die
nacht geen van allen moeite
mee. Al liggen we onmogelijk
gekronkeld op de keiharde
planken: de zeelucht doet z'n
werk.
De volgende morgen is het
na koffie en sinasappelen
luieren geblazen in de zon.
Wachten op laag water. Kijken
hoe de zeehonden zich vandaag
gedragen. Arie: „D'r is maar
heel weinig bekend over dis
dieren. Daarom is het, juist mi
ze zo met uitsterven bedreigd
worden, heel belangrijk wat
meer te weten te komen. Mis*
schien dat we, als we wat meer
weten, ze kunnen behouden.
Daarom heb ik er ook geen
enkele moeite mee, om vijf uur
achter mekaar hier met zo'n
verrekijker voor m'n ogen te
zitten. De kleinste kleinigheid
kan heel belangrijk zijn".
Maar vandaag is het zijn
pechdag: aan de horizon ver
schijnen drie dubbeldekkers, dié
met luid geraas naderen. De
zeehonden schrikken, duiken
het water in en zullen zich dia
dag verder niet meer laten zien.
Arie de pest in: „Stelletje kloot*
zakken. Zit ik daarvoor zes we
ken hier? Maar dit geef ik door
hoor. Daaruit blijkt duidelijk
dat 't sommige mensen geen
moer interesseert hoe de natuur
reageert op onverwachte ge
beurtenissen. Ik snap zo'n piloot
wel, die denkt natuurlijk: hé,
daar zitten zeehonden. Even d'r
overheen vliegen. Maar hij ver
geet, dat die beesten zó kunnen
schrikken, dat ze hun oude ge.
bied ontvluchten. Dat zal zo'n
man een zorg zijn, maar ik do®
verdomme vannacht geen oog
meer dicht".
Tekst:
WIM WENNEKES
Foto's:
FRITS VAN REYSEN
k
