W oningbouwvereniging
meer
kan
alleen
dan
volbouwen
VISSERS
BLOKKEREN GIFSCHIP
M.O.-STIIDENTEN KATHOLIEKE LEERGANGEN PROTESTEREN
Op zoek naar hPoe rente voor uw spaargeld?
Maar moet dat geld toch direkt beschikbaar z||n?/i£S^~-
En dat alles b|j een uniek-korte opzegtermijn?
Rijkspostspaarbank
altijd safe
MR. H. WILTINK SPREEKT VERONTRUSTING UIT:
Kritiek
Keuze
Prioriteit
Onderwijs
Internationale
prijs voor
prof. van Praag
inlichtingen?
^arrt;
H3IP23
I
binnenland
buitenland
1
Belangrijk
aardgasgebied
in
Nederlands
deel Noordzee
Die hoge rente ïs^1
I
I Adres:,
I
I ^np/aafs-
I
I
I
I
egd: hij reageert in het ge-
1 niet op de dringende
Iconklanken die de „Visch-
lit" laat horen om te waar-
luwen dat ze gaat wenden,
paar mondelinge kracht
ien via de tot een scheeps-
ler gevormde handen doen
Iter ownderen. Op" de aan-
Iteiger staan alweer een
T" honderd dagjesmensen
vee op hun beurt te wach-
„We varen vandaag met
schepen", zegt Polak vol-
JOOP BARTMAN,
-"I*."
Donderdag 28 juni 1973
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA De rol van de woningbouwvereniging in de
problematiek van bouwen, wonen en leven is volop
discussie. De voorzitter van de Bredase woningbouwver
eniging St.-Jozef mr. H. Wiltink, heeft bij het heien van
de eerste paal voor een woningproject in de Bredase woon
wijk IJpelaar een aantal gedachten gelanceerd over de bij
drage die de woningbouwverenigingen zouden kunnen le
veren in de verbetering van het woonklimaat.
„Die rede had niet de bedoeling kritiek te leveren op
de Bredase sitiuatie", aldus mr. Wiltink. „Het was een
landelijke boodschap", waarin ik iets van verontrusting
heb willen doorgeven over het huidige functioneren van
die woningbouwverenigingen: „Moeten wij zo doorgaan,
plannen maken en bouwen, zonder je af te vragen - en
zonder dat ook te weten - welke verlangens op het gebied
van wonen er onder de mensen leven?"
ningbouwverenigingen mogen
zich daar niet aan onttrek
ken".
Met de doorstroming is nog
weinig resultaat geboekt. Ook
hier zou een deskundig onder
zoek naar moeten worden in
gesteld, waarbij wordt vastge
steld wat met doorstroming
maximaal kan worden bereikt
voor de oplossing van de wo
ningnood en welke maatrege
len zouden moeten worden ge
nomen".
„Vooralsnog gaat mijn voor
keur uit naar het bieden van
hulp aan diegenen die noodge
dwongen voor hen te dure
woonruimte moeten betrekken,
liever dan naar het beboeten
van de mensen die door zoveel
verschillende omstandigheden
in een te goedkope woning
verblijven".
Voor wij antwoord kunnen
geven op die vragen zal er
meer zekerheid moeten komen
over die behoeften en verlan
gens. Daarom heb ik gepleit
voor een woningmarktonder
zoek.
„Wij zetten woningen neer
waarover wij alleen maar gis
sen of ze bij de bewoners in
de smaak vallen. Een project
van 200 a 250 woningen bete
kent op dit moment een inves
tering van tien a twintig mil
joen gulden per jaar. Stel dat
bijvoorbeeld 1 procent hiervan
eens voor een of enkele jaren
beschikbaar zou komen voor
onderzoek. Het Ned. Chr. Insti
tuut voor Volkshuisvesting en
de Nationale Woningraad zou
den daardoor te zamen een
team deskundigen met appara
tuur ter beschikking kunnen
krijgen. Dat team zou de wo
ningbouwverenigingen van ad
vies kunnen dienen en kunnen
helpen bij de opzet en uitwer
king van onderzoeken naar de
verlangens van de bewoners.
Op die manier zou je lande
lijk, regionaal maar ook plaat
selijk een indicatie kunnen
krijgen van wat er leeft bij de
mensen en bij het ontwerpen
van bestemmingsplannen zou
met die verlangens meer reke
ning kunnen worden gehou
den"..
„Voor mij is essentieel", zo
voegt mr. Wiltink er aan toe,
„dat woningbouwverenigingen
in de gelegenheid worden ge
steld meer te doen dan wonin
gen bouwen sec. Die vereni
gingen kunnen gezamenlijk en
uiteraard in overleg met de
gemeentelijke instanties meer
dan alleen terreinen volbou
wen. Wat wij de gemeentebe
sturen zouden willen vragen
is: geef ons die grond, vertel
welke bestemming die wijk
krijgt en laat ons uiteraard in
(ADVERTENTIE)
overleg met elkaar en met de
gemeente die wijk nu eens
opzetten".
„Wonen mag niet langer be
staan uit afzonderlijk wegzet
ten van woningcomplexen. Dit
betekent dat de uniformiteit
van de grote eenheden van
thans zodanig moet worden
veranderd, dat deze eenheden
worden gevormd door onder
ling afwijkende onderde
len".
Wethouder Van Dun heeft
met name op dat deel van uw
rede nog al fel gereageerd.
heeft u verweten dat u
zaken frustreert als u alleen
maar wensen op tafel legt,
zonder dat u zich afvraagt of"
het economisch een haalbare
kaart is".
Mr. Wiltink: „Wij hebben er
begrip voor dat de gemeente
in een tijd van woningnood
volgens een ander stramien te
werk ging. De gemeente dacht
aan grote projecten. In een
tijd van schaarste-economie
wordt, wat er geproduceerd
wordt, door de consument ook
afgenomen. Dat wordt anders,
want er komt een tijd dat
mensen hogere eisen stellen
aan wonen en er ook me_r
voor over gaan hebben. Al
thans dat veronderstel ik,
maar het door mij bepleit on
derzoek zou met name over
die vragen meer duidelijkheid
kunnen verschaffen. En als ik
spreek over wooncomfort, dan
heb ik het over woondifferen-
tiatie, maar ook over die za
ken in de woonwijk die de
wijken anders, herkenbaar, le
vendiger kunnen maken. En
die dingen kosten geen kapita
len. Dat is een kwestie van
derhoud en andere vaste las
ten moeten worden besteed.
Maar er is wel een bepaalde
speelruimte. Als het om de
verfraaiing en de leefbaarheid
van een woonwijk gaat, scha
kel ik rijk, gemeente en bou
wers natuurlijk niet uit".
En wat de gemeente betreft,
er bestaat bij vele gemeente
besturen de opvatting dat de
winsten uit de grondpool voor
allerlei zaken kunnen worden
aangewend. Mijn standpunt is:
„Als je wat overhoudt op de
grond gebruik dat dan voor de
verbetering van de leefbaar
heid in de wijken".
Geldt dat ook voor gemeen
ten die financieel zo goed als
aan de grond zitten? Breda
bijvoorbeeld?
Mr. Wiltink: „Het gaat er
om in welke prioriteit zet je
de uitgaven voor de verbete
ring van de woonomgeving.
De woningbouwverenigingen
kunnen daar wel over praten,
maar 3. en W. en de raad
hebben uiteindelijk het laatste
woord. In dat verband moet
het mij trouwens van het hart,
dat als bijvoorbeeld de ge
meenteraad eenmaal die prio
riteit heeft vastgesteld, men
niet van keer tot keer met
andere prioriteitspunten moet
komen aandragen. Dat is niet
reëel en in strijd met eenmaal
gemaakte afspraken".
De vraag blijft natuurlijk
wat de gemiddelde Nederlan
der overheeft voor zijn woon
comfort en of hij bereid is in
zijn uitgavenpakket een keuze
te doen tussen bijvoorbeeld de
kleuren-t.v., de auto of een
betere woning?
Mr. Wiltink:„Je moet men
sen duidelijk maken wat wo
nen is en wat je met wonen
kunt doen. Van Dun heeft na<
tuurlijk gelijk als hij zegt dat
de keuze voor meer comfort
automatisch betekent dat hij
bereid moet zijn voor dat
comfort ook meer te betalen
Zij zullen moeten leren dat de
woning voor een belangrijk
deel zijn levensgeluk en zijn
sociale wel- of onbehagen be
paalt. Die erkenning houdt een
economisch offer in".
Mr. H. WILTINK
oeten wij zo doorgaan
Goedkope woningen,
stroming huursubsidie.
door-
inventief en creatief inspelen
op wat mogelijk is".
Ook kleine dingen kosten
geld.
Mr. Wiltink: „Ik heb in
mijn rede een aantal van die
zaken genoemd onder het mot
to bevordering van sociale
contacten in de wijk. Waarom
zou het niet mogelijk zijn voor
naar verhouding geringe kos
ten meer contactpunten te
creëren, zoals kleine speelbad-
jes, kleine ruimtes, eventueel
tussen de woningen in of er
aan vastgebouwd, voor bad
minton, hobbybeoefening e.d.
Als er genoeg van deze kleine
ruimten worden gebouwd kan
misschien de bouw van dure
en zwaar gesubsidieerde ge
meenschapshuizen worden be
perkt".
Beschikken de woningbouw- j
verenigingen over voldoende
geld om die aankleding te fi
nancieren?
Mr. /Wiltink: De woning
bouwverenigingen hebben wel
grote middelen, maar daarover
kunnen ze niet vrijelijk be
schikken". Die zijn voor een
belangrijk deel gebonden aan
door het rijk vastgestelde ver
plichte bedragen die aan on-
Mr. Wiltink: „Als men kans
ziet voor f 150,- woningen te
bouwen die aan hedendaagse
eisen van wooncomfort en
woonmilieu voldoen, dat moe
ten dit soort woningen inder
daad gebouwd worden. De wo-
„Daar gaat echter wel een
hoofdstuk aan vooraf. Het
wordt n.l. de hoogste tijd dat
in ons onderwijsprogramma
eindelijk eens ruimte wordt
gecreëerd voor alles wat met
wonen, woongeschiedenis,
wooncultuur, woonbehoeften
en wensen samenhangt. Laat
onderwijsdeskundigen maar
eens onderzoeken hoeveel
raakvlakken er in de diverse
vakken te vinden zijn die iets
met wonen te maken kunnen
hebben. Van die vertrouwd
heid met het begrip wonen en
alles wat daarbij hoort, hangt
het af hoe de komende gene
raties willen wonen en wat zij
er financieel voor over heb
ben. De woning-bouwvereni
gingen hebben daar nu al re
kening mee te houden. Van
daar deze globale gedachten,
die niet meer willen zijn dan
een eerste aanzet, een poging
om discussies rond het functi
oneren van de woningbouw
vereniging op gang te hel
pen".
(Van onze correspondent)
KOPENHAGEN Nu al
bijna twee weken blokkeren
de vissers van Esbjerg, de op
een na grootste Deense haven,
het 300 ton metende speciale
tankschip „Grindal", dat in
dustrieel afvalloog in de
Noordzee wil gaan lozen. De
vissers hebben met hun onge
veer 40 kotters een ploegen
dienst georganiseerd, zodat zij
onafgebroken dag en nacht
kunnen voorkomen dat de
„Grindal" uitvaart.
Het loog is afkomstig uit de
geneesmiddelenfabriek Grind-
sted er. zou aanvankelijk in de
buurt van Helgoland worden
geloosd. Dat lokte echter hef
tige- protesten van West-Duits-
land uit. Het betrokken Deen
se ministerie wees daarop een
nieuwe stortplaats aan, voor
de kust van West-Jutland bij
„Hvide Sande" en zei dat het
afval „absoluut niet giftig",
is.
De vissers geloven daar ech
ter niets van en willen met
de blokkade voorkomen dat
een van hun beste visgronden
wordt vervuild, zij nemen
daarvoor een verlies aan in
komsten. tot 2.000 kronen (900
gulden) per dag voor lief.
Milieuminister Jens Kamp-
mann heeft gewaarschuwd de
GRONINGE N (ANP)
Prof. dr. H. M. van Praag,
hoogleraar in de biologische
psychiatrie aan de rijksuniver
siteit in Groningen, is onder
scheiden met de tweejaarlijkse
prijs van de Anna Monika
Foundation te Bazel.
Prof. Van Praag kreeg de
prijs toegekend voor zijn werk
als biologisch psychiater en
wel speciaal met betrekking
tot de samenhang tussen dé
stofwisseling van mono-ami-
nen en de hersenen en het
ontstaan van depressies.
Prof. Van Praag was in
1970, toen hij als zodanig
werd benoemd, de eerste Ne
derlandse hoogleraar in de bi
ologische psichiatrie. Het was
ook onder zijn leiding dat de
afdeling biologische psychia
trie van het academisch zie
kenhuis in Groningen van de
grond kwam. Prof. Van Praag
werd in 1966 tot hoofd van de
afdeling benoemd, in 1968
werd hij lector. De afdeling
staat nog steeds onder zijn lei
ding.
blokkade niet voort te zetten.
De fabriek zou de produktie
moeten beperken of zelfs be
ëindigen als het afvalloog niet
voortdurend kan worden weg
gewerkt en daardoor zouden
1.200 arbeidsplaatsen in gevaar
komen.
(Van onze
redactie
binnenland)
DEN HAAG Het is nu
wel duidelijk, dat zich in het
gebied van de met k en 1
aangeduide blokken in het Ne
derlandse deel van de Noord
zee een belangrijk aardgasge
bied bevindt, aldus directeur
Regout van de Franse groep
Petroland. De heer Regout zei
dit naar aanleiding van het
feit, dat zijn maatschappij nu
al een derde gasvondst heeft
gedaan in haar concessiege
bied in de Noordzee.
De maatschappij heeft nu
gas aangeboord in het blok 1 7.
Dit is de tweede keer dat in
dit blok gas is aangeboord en
het is de derde keer nadat
gas is gevonden in het con
cessiegebied van Petroland. De
eerste vondst is gedaan in het
blok k 6. Voor beide blokken
zijn inmiddels produktiever-
gunningen aangevraagd bij het
ministerie van Economische
Zaken. De mogelijkheid be
staat, dat het nieuw gevonden
aardgasveld een voortzetting is
van de aardgasstructuur, die
Placid International Oil heeft
aangeboord in blok 1 10. Het
zou een uitloper van dit belan
grijke aardgasveld kunnen
zijn. Het is ook mogelijk, dat
het een afzonderlijke structuur
is, aldus de heer Regout.
DE ouders van het 4-jarige
jongetje S.F. uit Rotterdam,
dat vrijdagavond j.l. ten ge
volge van verwaarlozing over
leed, zijn gisteren bij de offi
cier van justitie in de Maas
stad voorgeleid. Uit het me
disch onderzoek is komen vast
te staan, dat het kind niet het
nodige voedsel kreeg. Ook
geestelijk werd het verwaar
loosd. Het had geen enkele
binding met de moeder.
(Van
teur)
onze onderwijsredac-
TILBURG Duizenden
mensen die in Nederland een
Part time-opleiding voor een
middelbare oderwijsacte vol
gen, dreigen de dupe te wor
den van het feit dat die oplei
dingen misschien verdwijnen.
Althans, daar wordt in Den
Haag druk over gedacht en
gepraat. Daartegen hebben die
part time M.O-studenten van
de Katholieke Leergangen in
Tilburg zo'n 5000 deze
week geprotesteerd.
Zij hebben onderwijsminis
ter dr. J. A. van Kemenade in
een brief laten weten dat er
onrust onder de ongeveer
20.000 studenten bestaat. Dit
zijn als regel hard studerende
vrouwen en mannen, die
maatschappelijk een functie
bekleden. Zij hebben de mi
nister een brief aangeboden en
vragen 'om antwoord. „Wij
vragen niet om een dooddoe
ner, zoals we gewend waren
van uw voorganger, maar om
een duidelijk antwoord, ge
koppeld aan een duidelijke vi
sie, over het voortbestaan van
alle mogelijkheden die de
M.O.-opleiding nu biedt". Juist
die part time M.O.-opleiding
immers, biedt mensen die ai
een werkkring en vaak ook
een gezin hebben, een unieke
kans verder te studeren. Die
kans wordt door de beleidsop
vattingen van minister C. van
Veen, de voorganger van mi
nister van Kemenade, be
dreigd. Er wordt daarmee
voorbijgegaan aan de belangen
van de studerenden. Het mid
delbaar onderwijs in ons land
heeft voorts geen belang bij
de afbraak van de part time
M.O.-acte-opleidingen.
In de brief wijzen de stu
denten er op dat die opleidin
gen kampen met geldgebrek,
dat de rechtspositie van hun
docenten niet behoorlijk is ge
regeld en dat de leermiddelen
onvoldoende zijn. Bovendien
moet soms les worden gegeven
in accommodaties die slecht
zijn.
Voort protesteren zij tegen
het feit dat zij een onevenre
dige vergoeding moeten beta
len, namelijk 25 procent van
de totale opleidingskosten. Zij
wijzen er op dat de huidige
part time M.O. opleidingen
dreigen te verdwijnen, maar
dat er geen aanvaardbaar al
ternatief is. Ook niet voor hun
toekomstige eerstegraads op
leiding. Daardoor gaan duizen
den van die studenten gebukl
onder sociale en psychische
spanningen. Zij getroosten
zich vaak jarenlang offers in
vrije tijd, en in het gezin, om
zo'n studie te kunnen volgen.
En nu dreigt dat allemaal vast
te lopen. De briefschrijvers
achten dat onaanvaardbaar.
Zij wijzen erop dat velen
hunner de kans misschien
wordt ontnomen door studie in
het maatschappelijk leven ver
der te komen. Bovendien, zo
zeggen zij, zijn juist deze stu
denten sterk gemotiveerd. Zij
vinden dat er ten aanzien van
deze opleidingsmogelijkheid
een beleid wordt gevoerd dat
in strijd is met de huidige
opvattingen van permanente
educatie en met de belangen
van het secundaire onderwijs.
Zij vragen de minister in ie
der geval te garanderen dat
deze opleidingsmogelijkheid
onverkort wordt gehandhaafd.
Voorts vragen zij om financië
le verruiming van de oplei-
dingsmogelijkheid en om een
rechtspositie voor de docenten.
Tevens eisen zij dat er een
regeling komt die doorstro
ming n3ar de eerstegraads op
leiding waarborgt. En dat de
onderwijskundige begeleiding
van hen die in het onderwijs
werkzaam willen zijn aanzien
lijk wordt verbeterd.
Bij de Rijkspostspaarbank zit elke spaarder
altijd safe. Daar vindt hij de aantrekkelijke
beleggingsrekeningen waarop hij hoge rente
kan maken tegen gunstige voorwaarden.
Bel de RPS (020) 73 12 71, toestel 124. U kant ook
één van de 2500 postkantoren binnenlopen voor
informatie. Of het gratis telefoonnummer 0017
draaien. Maar natuurlijk kunt u ook meteen even
deze bon invullen.
nat ic "7i->'n aantrpkkoliike voorwaarde van 1 Iw neld hliift rins rlirekt hesohikhaar maar Rovenrlien kimt n mnoitolonewia nnct. an
Dat js zo'n aantrekkelijke voorwaarde van
deze RPS beleggingsrekening: u kunt
gemakkelijk tussentijds opnemen.
Uw geld blijft dus direkt beschikbaar, maar
dan moeten we wel enïge korting toepassen.
Bovendien kunt u moeiteloos via post- en
bankgiro uw spaargeld naar ons overmaken.
Dat is puur gemak!
2endmfill terdam)
Slechts 24 maanden is de bijzonder korte
opzegtermijn voor deze hoog-rentende
beleggingsrekening van de RPS. Tel deze drie
gunstige spaar-elementen bij elkaar op: 7% bij
slechts 2 jaar en toch direkt beschikbaar,
en u weet welke uw spaarbank is.
Dat is de RPS!
ffaarifc.